Sunday, August 30, 2015
Message to Karen Traditional Wrist-tying Ceremony by KNU
Karen National Union
Supreme Headquarters
Kawthoolei
www.knuhq.org
Message to Karen Traditional Wrist-tying Ceremony by KNU
August 30, 2015
The full moon day of Larku Month (Wagaung in Burmese), year 2754 Karen Era (KE), which falls on August 30, 2015 is the day on which the Karen people hold the traditional wrist-tying ceremony. On this auspicious day, the Karen National Union (KNU) would like to extend its best wishes to all the Karen nationals to be full of patriotic spirit, to have healthiness, peace of mind and to be free from all the dangers.
The hand-tying ceremony held in Wagaung month is one of the festivals held as an honorable and valuable tradition by the Karen people. It is one of the ancient traditions of the Karen people that has been observed throughout the ages, since time immemorial. As the ceremony is held on the full moon of Wagaung Month, it is also known as Wagaung Wrist-tying Ceremony. On the occasion of the ceremony, the relatives and friends of the Karen people living in faraway places congregate together and hold the meaningful rituals, in which prayers are recited and the participants tie the wrist of each other with white threads, in a symbolic gesture of reuniting the spirit and body firmly and refreshing the patriotism and unity of the Karen people. For that reason, the Karen people living at home and abroad, in various places, have to collectively maintain and observe the wrist-tying ceremony as a festival of their own traditional culture.
The Karen people, living at home and abroad, by cooperatively holding the traditional ceremony just as their forebears have done, according to regions and communal groups, on this auspicious day, with the recognition that they are the descendants of the Karen people, is an indication of harmony and expression of unity with love.
The seven items employed in the ceremony namely - the rice ball, sticky rice packet, banana, sugar cane, flower and white thread mean upholding of the characteristics the Karen nationality has possessed, which are unity, honesty, keenness, fortitude, industriousness, courage, patriotism and love of justice.
As we are a nationality, it is also a collective expression of existence of the spirit in each individual nationality to maintain the love, appreciation, lasting solidity, durability and the dignity of a nationality, traditional culture and customs. The wrist-tying ceremony is not based on any religious belief. It is simply a traditional culture and custom relating to the Karen people and based on the spirit of unity and cooperation. The expression and practice of such culture by each individual person is the actual upholding of his or her national dignity.
On the part of the KNU, this letter felicitation is sent with best wishes for the entire Karen people to gain full national spirit and the fulfilment of their hopes and aspirations.
Karen National Union
Supreme Headquarters
Supreme Headquarters
Kawthoolei
www.knuhq.org
Message to Karen Traditional Wrist-tying Ceremony by KNU
August 30, 2015
The full moon day of Larku Month (Wagaung in Burmese), year 2754 Karen Era (KE), which falls on August 30, 2015 is the day on which the Karen people hold the traditional wrist-tying ceremony. On this auspicious day, the Karen National Union (KNU) would like to extend its best wishes to all the Karen nationals to be full of patriotic spirit, to have healthiness, peace of mind and to be free from all the dangers.
The hand-tying ceremony held in Wagaung month is one of the festivals held as an honorable and valuable tradition by the Karen people. It is one of the ancient traditions of the Karen people that has been observed throughout the ages, since time immemorial. As the ceremony is held on the full moon of Wagaung Month, it is also known as Wagaung Wrist-tying Ceremony. On the occasion of the ceremony, the relatives and friends of the Karen people living in faraway places congregate together and hold the meaningful rituals, in which prayers are recited and the participants tie the wrist of each other with white threads, in a symbolic gesture of reuniting the spirit and body firmly and refreshing the patriotism and unity of the Karen people. For that reason, the Karen people living at home and abroad, in various places, have to collectively maintain and observe the wrist-tying ceremony as a festival of their own traditional culture.
The Karen people, living at home and abroad, by cooperatively holding the traditional ceremony just as their forebears have done, according to regions and communal groups, on this auspicious day, with the recognition that they are the descendants of the Karen people, is an indication of harmony and expression of unity with love.
The seven items employed in the ceremony namely - the rice ball, sticky rice packet, banana, sugar cane, flower and white thread mean upholding of the characteristics the Karen nationality has possessed, which are unity, honesty, keenness, fortitude, industriousness, courage, patriotism and love of justice.
As we are a nationality, it is also a collective expression of existence of the spirit in each individual nationality to maintain the love, appreciation, lasting solidity, durability and the dignity of a nationality, traditional culture and customs. The wrist-tying ceremony is not based on any religious belief. It is simply a traditional culture and custom relating to the Karen people and based on the spirit of unity and cooperation. The expression and practice of such culture by each individual person is the actual upholding of his or her national dignity.
On the part of the KNU, this letter felicitation is sent with best wishes for the entire Karen people to gain full national spirit and the fulfilment of their hopes and aspirations.
Karen National Union
Supreme Headquarters
Friday, August 28, 2015
Tuesday, August 25, 2015
Monday, August 24, 2015
Sunday, August 23, 2015
ျငိမ္းခ်မ္းေရးစစ္တမ္း (၁၈) ေရမလႊမ္းေပမယ့္ေျမလႊမ္းေနတဲ့ျငိမ္းခ်မ္းေရးနွင့္ "ေရႊမန္း" ဗဟုိျပဳနိုင္ငံေရး၏က်ဆံုးခန္း
ေကအဲန္ယူဦးေဆာင္လွ်က္ကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းသံုးဖြဲ့နွင့္ရွမ္းတဖြဲတို့ကတနိုင္ငံလံုးအပစ္
ရပ္စာခ်ဳပ္အတည္ျပဳမူၾကမ္းအားလက္မွတ္ထိုးေတာ့မည္ဟုသတင္းထြက္ေပၚလာေသာအခါက်န္အဖြဲ့အစည္းမ်ား
အၾကားတြင္လည္းေကာင္း၊လူထုအတြင္းတြင္လည္းေကာင္းတစံုတရာရိုက္ခတ္မႈရွိသြားေၾကာင္းသတိျပဳမိသည္။ရွမ္းအဖြဲ့နွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍မည္သို့မွ်မေျပာလိုေသာ္လည္းရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးျပီးခဲ့သည့္ကာလေနာက္ပိုင္းမွ
စ၍ယေန့တိုင္အေနအထားအမ်ိဳးမ်ိဳးအေျခခံတြင္စာေရးသူနွင့္အေတာ္ပင္နီးကပ္စြာဆက္ဆန္ခဲ့ေသာေကအဲန္ယူအေပၚကိုမူအတိုင္းအတာအရပြင့္လင္းစြာေ၀ဘန္လိုပါသည္။ကရင္အမ်ိဳးသားလူထုၾကီးတရပ္လံုးအေနနွင့္လည္းစဥ္းစားခြင့္ရေစရန္ရည္စူးသည္။
အဖြဲ့အစည္းတိုင္းတြင္လြတ္လပ္စြာဆံုးျဖတ္ခြင့္ရွိသည္။အထူးသျဖင့္မိမိတို့အဖြဲ့အစည္း၏အတြင္းပိုင္းစီမံ
ခန့္ခြဲ၊အုပ္ခ်ဳပ္မႈဆိုင္ရာမ်ားတြင္မည္သူမွ်၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္မရွိ။ဤသည္ကိုအသိအမွတ္ျပဳတန္ဘိုးထားရပါမည္။ယင္းမွာဘက္တဘက္ျဖစ္သည္။အျခားတဘက္တြင္နိုင္ငံေရးကံၾကမၼာနွင့္ပတ္သက္၍မူတမ်ိဳးစဥ္းစားရန္လိုပါမည္။ေကအဲန္ယူအပါအ၀င္တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ့အစည္းမ်ားအားလံုး၏နိုင္ငံေရးကံၾကမၼာသည္တခုနွင့္ဆက္
စပ္ပတ္သက္ေနသည္။အမွီသဟဲျဖစ္လ်က္ရွိသည္။ေထာက္ကူပံ့ပိုးေနသည္။တခုကိုဆြဲကိုင္လိုက္သည္နွင့္အျခား
တခုသို့မဟုတ္အေတာ္မ်ားမ်ားသည္အမွ်င္တန္းလန္းနွင့္ပါလာသည့္သေဘာေဆာင္သည္။ျပည္ေထာင္စုတခုလံုး
စစ္မွန္သည့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးရမွကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားနွင့္ကရင္ျပည္နယ္သည္လည္းျငိမ္းခ်မ္းမည္ျဖစ္ရာယင္းကိစၥတြင္မူ
ေကအဲန္ယူအေနျဖင့္မိမိတို့ဖာသာမိမိတို့ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္သြားမည္ဆိုလွ်င္သဘာ၀က်ပါမည္လားဟုစဥ္းစားခ်င့္
ခ်ိန္သင့္ပါသည္။
ဤအေျခခံမွေန၍သံုးသပ္လွ်င္ေတာ္လွန္စစ္ကိုနွစ္ေပါင္းေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ေတာက္ေလွ်ာက္ဆင္ႏႊဲခဲ့ျပီးနိုင္ငံေရးအစဥ္အလာၾကီးမားလွသည့္ေကအဲန္ယူတြင္တာ၀န္ခံမႈသံုးရပ္ရွိမည္ဟုနားလည္သည္။
(၁) ျပည္ေထာင္စုတနိုင္ငံလံုးအေပၚတာ၀န္ခံမႈ
(၂) စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္ၾကသည့္လုပ္ငန္းအေပၚတာ၀န္ခံမႈ
(၃) မိမိ၏ကရင္အမ်ိဳးသားလူထုအေပၚတာ၀န္ခံမႈ
"ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးဟာကရင္အမ်ိဳးသားထုတခုတည္းအတြက္မဟုတ္ဘူး။တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထု
ၾကီးတရပ္လံုးအတြက္ျဖစ္တယ္။"ဟူ၍ေယာကၤ်ားပီသလွေသာအသံၾကီးနွင့္ေၾကြးေၾကာ္ကာနိုင္ငံေရးတပ္ေပါင္းစုအဆက္ဆက္ကိုဦးေဆာင္ခဲ့သည့္ကြယ္လြန္သူဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေစာဘိုျမကိုယေန့ေကအဲန္ယူေခါင္းေဆာင္မ်ားမေမ့ၾကေသးဟုယံုၾကည္သည္။ယင္းသို့မွန္ကန္ျပတ္သားသည့္နိုင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈယူကာေတာ္လွန္စစ္ကိုေတာက္ေလွ်ာက္
ဆင္ႏႊဲခဲ့သျဖင့္တိုင္း၇င္းသားေပါင္းစံုလူထုနွင့္အျခားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းမ်ား၊ဒီမိုကေရစီေရးအင္အားစုမ်ားက
ေကအဲန္ယူကိုေလးစားတန္ဘိုးထားခဲ့ၾကသည္။ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးျမေခတ္ကလိုလွ်မ္းလွ်မ္းေတာက္ဦးမေဆာင္နိုင္သည္ရွိေစဦး၊ယင္းလမ္းေၾကာင္းမွေန၍ေျပာင္းျပန္ခ်ိဳးေကြ့သြားျပီး၊က်ဥ္းေျမာင္းေသာအမ်ိဳးသားေရး၀ါဒသက္သက္ကိုကိုင္စြဲျခင္းမ်ိဳးမျဖစ္သင့္ပါ။ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံတခုလံုးအေပၚတာ၀န္ခံမႈကိုအနည္းအက်ဥ္းကေလးမွ်ေတာ့ဆက္လက္
ခံယူထားသင့္ပါသည္။ယင္းမွာပထမအခ်က္ျဖစ္သည္။
ဒုတိယအခ်က္မွာစုေပါင္းလုပ္ငန္းမ်ားနွင့္သက္ဆိုင္သည္။၂၀၁၂ခုနွစ္ဇန္န၀ါရီလ၁၂ရက္ေန့ကျမန္မာ
စစ္အစိုးရနွင့္ေကအင္ယူတဖြဲ့တည္းလက္မွတ္ေရးထိုးခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကသည့္အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္နွင့္ယခုေနာက္ဆံုးရရွိထား
သည့္၂၀၁၅မတ္လ၃၁ရက္ေန့ကတနိုင္ငံလံုးအပစ္ရပ္အတည္ျပဳမူၾကမ္းတို့ကိုနိုင္းယွဥ္ေလ့လာနိုင္ပါသည္။မ်ားစြာကြာျခားသြားခဲ့ျပီျဖစ္သည္။တိုးတက္မႈမ်ားစြာကိုေတြ့နိုင္သည္။ယင္းမွာစုေပါင္းၾကိဳးပမ္းမႈ၏ရလာဒ္ျဖစ္သည္။
မိမိတို့အခ်င္းခ်င္းခိုင္ခိုင္မာမာလက္တြဲရပ္တည္ကာ၀ိုင္း၀န္းစုေပါင္းၾကိဳးပမ္းၾကလွ်င္တကယ္တန္းလက္မွတ္
ေရးထိုးသင့္သည့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္တေစာင္ေပၚထြက္လာေအာင္ၾကိဳးပမ္းနိုင္ေျခရွိေနပါလွ်က္အဘယ္ေၾကာင့္ယခုကဲ့သို့ေဖါက္ထြက္သြားပါသနည္း။၁၆ဖြဲ့လံုးစုေပါင္းရပ္တည္ၾကမည္ဟူ၍ေလာ္ခီးလာညီလာခံတြင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်
ခဲ့သည္မွာပင္ပူပူေႏြးေႏြးရွိေနေသးသည္။ဤသည္ကိုေကအဲန္ယူသည္အဘယ္ေၾကာင့္မ်က္ကြယ္ျပဳသနည္း။တခုခုကိုေျပာင္းလဲဆံုးျဖတ္လိုလွ်င္လည္းအနည္းဆံုးအားျဖင့္ေလာ္ခီးလာကဲ့သို့ညီလာခံမ်ိဳးထပ္ေခၚကာအားလံုး
ေၾကနပ္လက္ခံေအာင္ရွင္းျပ၊ညွိနိုင္းၾကျပီးပူးေပါင္းဆံုးျဖတ္ၾကလွ်င္မေကာင္းေပဘူးလား။ယခုေျခလွမ္းမွာျမန္မာစစ္
အစိုးရကိုယံုလြန္းစြာနွင့္ပံုအပ္ေတာ့မည္သေဘာေဆာင္လွ်က္ရွိသည္။မည္သည့္အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားရွိပါသနည္း။
(KNU/KNLA, DKBA, KNU/KNLA-PCႏွင့္ RCSS) တို႕၏ပူးတြဲသတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ “လြတ္လပ္မွဳ၊တန္းတူညီမွ်မွဳႏွင့္တရားမွ်တမွဳတို႕ကိုအေျခခံၿပီးပင္လံုစိတ္ဓာတ္ႏွင့္အညီဒီမိုကေရစီေရး၊အမ်ိဳးသားတန္းတူေရး
ႏွင့္ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္အခြင့္အေရးမ်ား၊အာမခံခ်က္မ်ားအျပည့္အ၀ရွိေသာဒီမိုကေရစီႏွင့္ဖက္ဒရယ္စနစ္တို႕ကိုေဖၚေဆာင္ႏိုင္ေရးအာမခံခ်က္မ်ားႏွင့္ကတိျပဳခ်က္မ်ားရရွိျခင္းပင္ျဖစ္သည္”ဟုပါရွိေၾကာင္းသိရသည္။ယင္းမွာအတည္ျပဳမူၾကမ္းအခန္း (၁) အပုိဒ္(၁)(က) ကိုရည္ညႊန္းပံုရသည္။
ဤသည္မွာခိုင္လံုသည့္အေၾကာင္းျပခ်က္ေတာ့မဟုတ္ပါ။အဆိုပါအခြင့္အေရးမ်ားအား၂၀၀၈ခုနွစ္ဖြဲ့စည္း
ပံုေအာက္တြင္ေပးထားျပီးျဖစ္သည္ဟုျပည္ေထာင္စုအဆင့္တြင္လႊတ္ေတာ္နွစ္ရပ္စနစ္ကိုက်င့္သံုးျခင္း၊တိုင္းနွင့္ျပည္နယ္ (၁၄) ခုတြင္လႊတ္ေတာ္၊အစိုးရနွင့္တရားစီရင္ေရးယႏၱရားမ်ားအသီးသီးဖြဲ့စည္းေပးထားျခင္းတို့အားမီးေမာင္းထိုးျပကာလက္ရွိျမန္မာစစ္အစိုးရကနိုင္ငံတကာတြင္ရွင္းျပလွ်က္ရွိသည္။၂၀၀၈ဖြဲ့စည္းပံုေအာက္တြင္ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရးဟူသည္မွာကြ်ဲခ်ိဳမွႏြားနို့ထြက္လာေအာင္ညွစ္ေနသလိုသာျဖစ္ပါမည္။၂၀၀၈ခုနွစ္ဖြဲ့စည္းပံုကိုလည္းျပင္၍မရနိုင္ေတာ့ျပီျဖစ္ေၾကာင္းျဖင့္လက္ေတြ့ၾကိဳးပမ္းမႈမ်ားအရာမထင္ျဖစ္မႈကိုၾကည့္ရႈကာအမ်ားစုၾကီးကလက္ခံလာၾကရပါျပီ။
အကယ္၍အဆိုပါအခန္း (၁) အပုိဒ္(၁)(က) တြင္ေအာက္ပါစာသားမ်ိဳးကိုထည့္သြင္းခ်ဳပ္ဆိုေပးမည္ဆိုပါ
ကဒီမိုကေရစီႏွင့္ဖက္ဒရယ္စနစ္တို႕ကိုေဖၚေဆာင္ႏိုင္ေရးအာမခံခ်က္ကိုစာသားအားျဖင့္ရရွိျပီဟုဆိုနုိင္ပါမည္။
“ဒီမိုကေရစီေရး၊အမ်ိဳးသားတန္းတူေရးႏွင့္ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္အခြင့္အေရးမ်ား၊အာမခံခ်က္မ်ားအျပည့္အ၀
ရွိေသာ (ျမန္မာျပည္နယ္အပါအ၀င္) အမ်ိဳးသားျပည္နယ္မ်ားကိုသာအေျခခံ၍ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု
တည္ေဆာက္သြားနိုင္ေရးအတြက္ဒီမိုကရက္တစ္ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဖြဲ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသစ္တရပ္
ေရးဆြဲ၊ျပဌာန္းက်င့္သံုးသြားမည္။”
တတိယအခ်က္မွာမိမိ၏ကရင္အမ်ိဳးသားလူထုအေပၚတာ၀န္ခံမႈနွင့္ဆိုင္သည္။အတည္ျပဳမူၾကမ္းအဆင့္မွ်ကိုလက္မွတ္ေရးထိုးေပးလိုက္ျခင္းျဖင့္ေစာဘဦးၾကီးေၾကြးေၾကာ္ခဲ့သည့္ကရင့္ၾကမၼာကရင္ဖန္တည္းခြင့္အားမည္သို့ရနိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းကရင္လူထုတရပ္လံုးအားရွင္းျပရန္နွင့္အျပန္အလွန္အားျဖင့္လူထုနွင့္လူထုအသင္း
အဖြဲ့မ်ား၏အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကိုရယူရန္တာ၀န္ရွိပါသည္။ "နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမွာဆက္ျပီးေဆြးေႏြးသြားမည္ဟူေသာမေရရာသည့္အေျဖမ်ိဳးေတာ့မေပးသင့္ပါ။”
၂၀၁၂ခုနွစ္ဇန္န၀ါရီလ၁၂ရက္ေန့တြင္စစ္အစိုးရနွင့္အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ျပီးေနာက္ပိုင္းတိုက္ပြဲမ်ားမရွိေတာ့ျခင္းနွင့္လူထု၏သြားေရး၊လာေရးအဆင္ေျပလြယ္ကူသြားသည္ကိုမူအသိအမွတ္ျပဳရပါမည္။သို့ရာတြင္လူ့အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈမ်ားနွင့္ေကအဲန္ယူစစ္သားမ်ားအသတ္ခံရမႈမ်ားဆက္ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ေကအဲန္ယူ
ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မ်ားေနျပည္ေတာ္သို့ေခ်ာင္းေပါက္မတတ္သြားလာေတြ့ဆံု၊အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာေဆြးေႏြး
ခဲ့ျပီးျဖစ္ေသာ္လည္းကရင္အမ်ိဳးသားလူထုအတြက္မည္သည့္နိုင္ငံေရးအခြင့္အေရးမွ်စာနွင့္ေပနွင့္ေရးသားအသိ
အမွတ္ျပဳေပးအပ္ျခင္းမရွိေသးပါ။ယေန့အထိသံုးနွစ္ခြဲေက်ာ္ရွိလာခဲ့ပါျပီ။တဖြဲ့ခ်င္းၾကိဳးပမ္းမႈကိုတန္ဘိုးထားရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္းလူထုအတြက္မည္သည့္အရာမွ်လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ျပစရာမရွိေသးပါ။စုေပါင္းၾကိဳးပမ္းမႈမွာမူအရာ
ထင္လာျပီျဖစ္ေၾကာင္းသိသာထင္ရွားသည္။
တဘက္ကတိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းမ်ား၊အျခားတဘက္ကျမန္မာစစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ားေတြ့ဆံုေဆြးေႏြးၾကသည့္လမ္းေၾကာင္းမွာမွန္လွ်က္ရွိေနျပီ။အဘယ္ေၾကာင့္သီးျခားထြက္သြားျခင္ျပန္ပါသနည္း။ေကအဲန္ယူအေနျဖင့္တဖြဲ့ခ်င္းစီသို့မဟုတ္ကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့သံုးဖြဲ့ေပါင္းျပီးၾကိဳးပမ္းေစဦးေတာ့ေနာက္
ထပ္နွစ္ေပါင္း၃၅မွ်ၾကာသြားပါေစဦး၊လက္ရွိအေျခအေနထက္တိုးတက္နိုင္ဘြယ္မရွိ။ယင္းမွာကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းေခါင္းေဆာင္မ်ားညံ့၍ဟုဆိုလိုျခင္းမဟုတ္။ျမန္မာစစ္အစိုးရကစုေပါင္းနုိင္ငံေရး၊စစ္ေရးအင္အားကိုသာထိတ္လန့္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
သို့ျဖစ္၍တဖြဲ့ျခင္း (သို့မဟုတ္) အစုငယ္တစုအေနျဖင့္သာျမန္မာစစ္အစိုးရနွင့္နွစ္ပါးသြားရန္ၾကိဳးပမ္း
မည္ဆိုပါကကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္တရပ္လံုးလက္နက္ခ်ရသည့္အေနအထားနွင့္နိဂံုးခ်ဳပ္
ဘြယ္သာရွိသည္။ဤသည္ကိုရည္ညႊန္းကာကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိင္ကတေလွ်ာက္လံုးအဆက္မျပတ္ေျပာလာ
ခဲ့သည္။ကရင္သံုးဖြဲ့နွင့္ရွမ္းတဖြဲ့တို့ကလက္မွတ္ထိုးမည္ဟုေၾကျငာခ်က္မ်ားထြက္ေပၚလာျပီးမေရွးမေနွာင္းၾသဂုတ္ ၁၉ ရက္ေန ့မွာပင္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ သံအမတ္ႀကီး အန္ဒရူးပတ္ထရစ္ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္ ကာခ်ဳပ္
မင္းေအာင္လႈိုင္က ေအာက္ပါစကားကို ထပ္ေျပာေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုအမွန္တကယ္ လိုလားစိတ္ ရွိရန္လိုေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရယူၿပီးပါကလည္း ဥပေဒႏွင့္ အညီသြားဖို႔ ဆႏၵရွိရန္လိုေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရယူၿပီးေနာက္ လက္နက္မ်ား စြဲကိုင္ထား၍ မရေၾကာင္း၊ သို႔ျဖစ္၍ NCA လက္မွတ္ ေရးထုိးၿပီးပါက DDR၊ SSR လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို မျဖစ္မေန ညႇိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းကို လက္ခံသည္ဆုိၿပီး လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ကို မစြန္႔လႊတ္၍ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ ဥပေဒႏွင့္အညီ လက္နက္ကိုင္သည့္ စနစ္ကိုသာ သြားရမည္ျဖစ္တယ္။”
တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့မ်ားအား ျဖစ္နုိင္လွ်င္ လက္နက္ခ်ခိုင္းေရး၊ အနည္းဆံုးအားျဖင့္ ၄င္းတို ့ဖိနပ္ ေအာက္သို ့ဒူးေထာက္ကာ ခုိင္းတာလုပ္ရမည့္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ ့ေစေရးမွ လြဲ၍ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း သစ္မ်ားတြင္ အျခားမူ၀ါဒစိုးစဥ္းမွ်မရွိ။ ေမာင္ခ်စ္သူ ေခါင္းေဆာင္သည့္ ကရင္နယ္ျခားေစာင့္တပ္သည္ ျမန္မာစစ္အစိုး
ရကို သစၥာခံကာ ကရင္ကို ကရင္ခ်င္းသတ္ျပလိုက္သည္။ သို ့ျဖင့္ ၄င္းသည္ အရွင္ေမြး၊ေန ့ျခင္းၾကီးကာ ဓါးထက္ေနျပီ
ျဖစ္ေၾကာင္း ေနာက္ဆံုးဆင္ႏႊဲခဲ့သည့္ အာရွလမ္းမၾကီးတိုက္ပြဲတြင္ေတြ ့လိုက္ရသည္။ စစ္အာဏာရွင္အဆက္ဆက္ကို ဆယ္စုနွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ျပီး သမိုင္းအစဥ္အလာရွိခဲ့သည့္ ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (ေကအယ္န္အယ္လ္ေအ) အား ဤဘ၀မ်ိဳးသို ့မေရာက္ေစလိုပါ။ ေကအဲန္အယ္လ္ေအ၏ အနာဂါတ္အတြက္ မည္သို ့မွ်ေရရာျခင္းမရွိဘဲ လက္မွတ္သြားျပီးထုိးလိုက္ျခင္းသည္ ပါးကြက္သားလက္သို ့ဓါးဆက္လိုက္ျခင္းမ်ိဳးသာ
ျဖစ္ပါမည္။
ယင္းသို ့ေသာေနာက္ခံအေျခအေနမ်ားေအာက္တြင္ ေကအဲန္ယူသည္ အဘယ္ေၾကာင့္ အလ်င္စလို သြား
ေရာက္လက္မွတ္ထိုးျခင္ေနပါသနည္း။ ဤအေျခအေနသည္ ယခု ၾသဂုတ္လကုန္ပိုင္းတြင္ တရား၀င္ဖြင့္ပြဲက်င္းပေတာ့ မည့္ အာရွလမ္းမၾကီးနွင့္ မ်ား ဆက္စပ္ေနပါသလား။ ေလ့လာရန္လိုအပ္လာပါသည္။
စစ္အစိုးရ၊ကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းအားလံုးတို့နွင့္သာမကအာဆီယံ ASEAN နိုင္ငံမ်ားနွင့္ပါဆက္စပ္ပတ္သက္လ်က္ရွိသည့္ယင္းျဖစ္ရပ္အေပၚတြင္သခၤန္းစာယူျပီးေနာင္မျဖစ္ေအာင္မည္သို့ေရွာင္ရွား
သင့္သည္၊လက္ရွိဘက္နွစ္ဘက္ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္မည္သို့သေဘာတူညီမႈရွာျပီးမွသာလက္မွတ္ထိုးသင့္သည္၊တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထုၾကီးအေနျဖင့္ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကိုေျမယာနွင့္ဆက္စပ္ကာမည္သို့အေရးယူေဆာင္
ရြက္သင့္သည္စသည္တို့အားေလ့လာေဖၚေဆာင္လွ်င္စစ္မွန္သည့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုတစံုတရာဦးတည္နိုင္ပါမည္။
အာရွလမ္းမၾကီးစီမံခ်က္အားကုလသမဂၢ၏ပံ့ပိုးမႈျဖင့္ေဖၚေဆာင္သည္။အာရွတိုက္ရွိနိုင္ငံေပါင္း၃၁နိုင္ငံ
ကိုျဖတ္ကာ၁၄၀၄၉၇ကီလိုမီတာရွည္လ်ားသည္။ယင္းလမ္းသည္ကရင္ျပည္နယ္တြင္ေကအဲန္ယူ၏ထိမ္းခ်ဳပ္ရာဘားအံခရိုင္တပ္မဟာ (၇) နွင့္တပ္မဟာ (၆) တို့ကိုပိုင္းျခားထားသည္။တပ္မဟာ (၆) ဌာနခ်ဳပ္တပ္ဖြဲ့နွင့္၄င္း၏တပ္ရင္း (၁၆) တို့၏ထိမ္းခ်ဳပ္နယ္ေျမျဖစ္သည္။လမ္းေဖါက္လုပ္ေရးစီမံခ်က္၏အစပိုင္းတြင္ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (KNLA) တဖြဲ့တည္းသာရွိျပီးထိုေဒသကိုထိန္းခ်ဳပ္ထားနိုင္ခဲ့သည္။ကရင္ျပည္နယ္ကို
ျဖတ္ေဖါက္ရမည့္အစိပ္အပိုင္းအတြက္ေကအင္ယူဥကၠဌဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးတာမလာေဘာလက္ထက္တြင္ေအာက္ေျခ
တုိက္ပြဲမ်ားဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနျခင္းေၾကာင့္ခြင့္မျပဳခဲ့။သို့ျဖစ္၍လက္ေတြ့လမ္းေဖါက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားမေဖၚေဆာင္နိုင္ခဲ့။
၂၀၁၂ခုနွစ္ဇန္န၀ါရီလ (၁၂) ရက္ေန့တြင္စစ္အစိုးရနွင့္ေကအင္ယူတို့အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ကိုလက္မွတ္ေရး
ထိုးခ်ဳပ္ဆိုျပီးေနာက္ပိုင္းေကအဲန္ယူကလည္းသေဘာတူခြင့္ျပဳခ်က္ေပးလိုက္သျဖင့္ထိုင္းလမ္းေဆာက္လုပ္ေရး
ကုမၸဏီ (See Sang Karmyotah Co.,Ltd.) အားသဃၤန္းညီေနာင္၊ေကာ့ကရိတ္ေတာင္ေျခပတ္လမ္းသစ္ကိုေဆာက္လုပ္ရန္ျမန္မာစစ္အစိုး၇ကခြင့္ျပဳခဲ့သည္။စတင္ေဆာက္လုပ္ခဲ့သည္။ထိုအခ်ိန္ကထဲကပင္ေဒသခံကရင္
လူထုမ်ားအတြက္ျပသနာမ်ားတက္ေနခဲ့ျပီျဖစ္သည္။လမ္းေဖါက္လုပ္ရာနယ္ေျမတေလွွ်ာက္ရွိေျမသိမ္းခံရေသာကရင္လူထုမ်ားအတြက္အသံုး၀င္တန္ဘိုးအရကာလေပါက္ေစ်းနွင့္အညီေလ်ာ္ေၾကးမေပးခဲ့။
၂၀၁၅ခုနွစ္ဇန္န၀ါရီလတြင္ေဆာက္လုပ္ျပီးစီးေတာ့မည့္အာရွလမ္းမ (ျမ၀တီ၊ေကာ့ကရတ္) ေတာင္ပတ္
လမ္းပိုင္းအားထိုင္းေဆာက္လုပ္ေရးကုမၸဏီကျမန္မာစစ္အစိုးရကိုတရား၀င္ျပန္အပ္ျပီးခ်ိန္၌ျပသနာမ်ားတက္ရန္တာစူလာပါေတာ့သည္။(ျမ၀တီ၊ေကာ့ကရတ္)လမ္းေဟာင္းသည္တရက္ဆင္း၊တရက္တက္ကားေမာင္းရျပီးသံုးနာရီ၀န္းက်င္ၾကာသည္။လမ္းသစ္ျဖစ္ေသာအာရွလမ္းမၾကီးသည္ကားမ်ားေန့စဥ္ေမာင္း၍ရျပီးမိနစ္သံုးဆယ္၀န္းက်င္သာၾကသည္။နွစ္ရက္အခ်ိန္ေပးရျပီးသံုုးနာရီၾကာေသာလမ္းကိုတေန့အတြင္းနာရီ၀က္နွင့္ေရာက္ေတာ့မည္ျဖစ္၍လမ္းသစ္၏အသံုး၀င္တန္ဘိုးမွာလမ္းေဟာင္းထက္အဆေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာသာသြားပါေတာ့သည္။လမ္းသစ္တြင္ေကာက္ယူမည့္အေကာက္ဂိတ္မ်ားသည္လည္းအဆေပါင္းမ်ားစြာ၀င္ေငြတိုးပါေတာ့မည္။
ဤတြင္စစ္အစိုးရ၏တရားမ၀င္ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္လမ္းေပၚတြင္အခြန္ေကာက္ခြင့္ရထားေသာေကအဲန္ယူအပါ
အ၀င္ကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းမ်ားအၾကားတြင္နားလည္မႈလြဲမည့္အေျခအေနမ်ားေပၚေပါက္လာပါေတာ့့
သည္။အခြန္အေကာက္ဂိတ္ခ်ထားေရးကိစၥမ်ားနွင့္စပ္လွ်ဥ္းျပီးအထူးသျဖင့္(ျမန္မာစစ္အစိုးရကလက္သပ္ေမြး
ထားေသာ) ကရင္နယ္ျခားေစာင့္တပ္နွင့္ဒီေကဘီေအတို့အၾကားတြင္အခ်င္းမ်ားခဲ့ၾကသည္။ျမန္မာစစ္တပ္၏အေရွ့ေတာင္တိုင္းတိုင္းမႈးက၄င္း၏တပ္မ်ားနွင့္အတူအာရွလမ္းမၾကီးအတိုင္းစစ္ေဆးၾကည့္ရႈရန္တက္လာမည္ဟူေသာအခါဒီေကဘီေအကခြင့္မျပဳသျဖင့္ဇြန္နွင့္ဇူလိုင္လမ်ားအတြင္းတုိက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
တဘက္ကေန၍ျမန္မာစစ္တပ္နွင့္ကရင္နယ္ျခားေစာင့္တပ္တို့ေပါင္းျပီးဒီေကဘီေအကိုအာရွလမ္းမၾကီး
တ၀ိုက္မွေမာင္းထုတ္၊အျခားတဘက္ကလည္းေကာ့ကရိတ္ျမိဳ့အထြက္တြင္ဒီေကဘီေအအားဆက္လက္အခြန္
ေကာက္ခြင့္ေပးသည့္နည္းျဖင့္ညွိနိုင္းေျပလည္သြားၾကေၾကာင္းလည္းသတင္းၾကားရသည္။
အာရွလမ္းမၾကီးျပသနာသည္ေျမယာ၊တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္၊ေဒသတြင္းရွိလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းမ်ား၏အခန္းက႑၊ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံသားအားလံုး၏အခြင့္အေရး၊ဥပေဒစိုးမိုးမႈကိုလက္ေတြ့တည္
ေဆာက္ေရးတို့နွင့္သက္ဆိုင္သည္။ဤသည္ကိုမွန္ကန္စြာခ်ဥ္းကပ္ေလ့လာရပ္တည္ေျဖရွင္းနုိင္မွသာျပည္တြင္း
ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုအေထာက္အကူျဖစ္ပါမည္။သို့မဟုတ္၄င္းတုိ့လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အခ်င္းခ်င္းမ်ားအတြင္းေျပလည္
ေနလွ်င္ျငိမ္ေနလိုက္ၾက၊မေျပလည္လွ်င္ထတိုက္လိုက္ၾကနွင့္ဆိုလွ်င္နစ္နာဆံုးရံႈးသူမ်ားမွာတိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုျပည္သူမ်ားျဖစ္ပါမည္။
အာရွလမ္းမၾကီးသည္ကရင္ျပည္နယ္၏ေျမယာအေပၚကိုျဖတ္သြားသည္။သို့ျဖစ္၍ယင္းလမ္းေပၚမွရရွိ
မည့္အခြန္အေကာက္၊အက်ိဳးအျမတ္နွင့္ခံစားခြင့္ကိုကရင္ျပည္နယ္လူထုရသင့္သည္အမွန္ျဖစ္သည္။လမ္းဟူသည္
မွာေယဘုယ်အားျဖင့္သံုးမ်ိဳးရွိသည္။ျပည္ေထာင္စုအဆင့္လမ္း၊ျပည္နယ္အတြင္းလမ္းနွင့္ေဒသလမ္းတို့ျဖစ္သည္။အာရွလမ္းမၾကီးသည္ကရင္ျပည္နယ္ကိုျဖတ္သြားေသာ္လည္းျပည္ေထာင္စုအဆင့္လမ္းျဖစ္သည္။ကရင္ျပည္
နယ္ကိုျဖတ္ကာအျခားျပည္နယ္မ်ားနွင့္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ေနျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။သို့ျဖစ္၍သာဤလမ္းသည္အေရးပါေနျခင္းျဖစ္သည္။ထို့ေၾကာင့္ဤလမ္းမွရရွိမည့္အခြန္အေကာက္၊အက်ိဳးအျမတ္
နွင့္ခံစားခြင့္ကိုအျခားေသာျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံသားမ်ားလည္းရယူနိုင္ခြင့္ရွိသင့္ပါသည္။
ေကအဲန္ယူကဲ့သို့နိုင္ငံေရးဂုဏ္သိကၡာရွိေသာအဖြဲ့အစည္းၾကီးသည္အာရွလမ္းမၾကီးမွရရွိသည့္အခြန္အေကာက္၀င္ေငြကိုသူခိုးေစ်းနွင့္လက္ခံထားျခင္းမ်ိဳးမျဖစ္သင့္ပါ။ယခုအတည္ျပဳမူၾကမ္းကိုလက္မွတ္မထိုးခင္ျမန္မာစစ္အစိုးရနွင့္အတိအလင္းသေဘာတူညီမႈရေအာင္ညွိလွ်င္အဖြဲ့အစည္းအတြက္ေရာကရင္ျပည္နယ္ေနလူထုၾကီးတရပ္လံုးအတြက္ပါအက်ိဳးရွိပါမည္။ရွင္းရွင္းလင္းလင္းရွိျခင္း၊တာ၀န္ခံမႈရွိျခင္းတို့အားျမန္မာစစ္အစိုးရအေနျဖင့္က်င့္သံုးရန္ဖိအားေပးေနသည့္အခ်ိန္တြင္တုိင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ့မ်ားကိုယ္တုိင္ကလည္းက်င့္သံုးၾကမည္ဆိုပါကၾကီးမားေသာဖိအားကိုျဖစ္ေစပါမည္။
လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးဆင္ႏႊဲလ်က္ရွိေသာအဖြဲ့အစည္းျဖစ္သျဖင့္အဖြဲ့အစည္းလည္ပတ္လႈပ္ရွားရန္အတြက္၀င္ေငြလိုအပ္မည္မွာအေသအခ်ာျဖစ္သည္။ျမန္မာစစ္အစိုးရနွင့္နားလည္မႈယူ၊တိတ္တိတ္ကေလးၾကိတ္
ကာ၄င္းတုိ့ေပးသမွ်ကိုသာလက္ခံရယူေနမည္ဆိုပါကကရင္လူထုလည္းမည္သည့္အခါတြင္မွ်ခံစားခြင့္ရွိနိုင္မည္မဟုတ္ပါ။အဖြဲ့အစည္းအတြင္းခ်စားမႈမ်ားလည္းရွိလာနိုင္ပါသည္။ကရင္လူထုကိုယ္စားလည္းေကာင္း၊ေကအဲန္ယူအဖြဲ့အစည္းကိုယ္စားလည္းေကာင္းျမန္မာစစ္အစိုးရနွင့္ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေဆြးေႏြး၊ရသင့္သည့္အခ်ိဳးအစားအားအတိအလင္းေတာင္းဆို၊လူထုကိုလည္းခ်ျပ၊လူထုဖိအားလည္းပါလာမည္ဆိုလွ်င္မေအာင္ျမင္ရန္အေၾကာင္းမရွိပါ။
ျပည္ေထာင္စုလမ္းမၾကီးအဆင့္ရွိေသာအာရွလမ္းမၾကီးမွရသည့္အခြန္အေကာက္၀င္ေငြမ်ား၏ေလးပံု
တပံုအားကရင္ျပည္နယ္လူထုအတြက္သံုး၊ေလးပံုတပံုအားအျခားျပည္နယ္မ်ားအတြက္သံုး၊ေလးပံုတပံုအားျမန္မာ
စစ္အစိုးရယူ၊က်န္သည့္ေလးပံုတပံုအားကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းမ်ားအၾကားခြဲေ၀သံုးစြဲအစရွိသည့္မူမ်ိဳးအေပၚအေျခခံက်င့္သံုးရန္ျမန္မာစစ္အစိုးရနွင့္ေဆြးေႏြးစကားေျပာဆိုသင့္ပါသည္။ကရင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိေျမယာ၊သဘာ၀သယံဇာတနွင့္သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္မ်ားအားထိခိုက္ေစမည့္အျခားစီမံခ်က္လုပ္ငန္းၾကီးမ်ားနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍
လည္းအလားတူပင္ျမန္မာစစ္အစိုးရနွင့္သေဘာတူညီမႈရေအာင္ျပဳ၊အတည္ျပဳမူၾကမ္းတြင္အတိအလင္းထည့္သြင္း
ခ်ဳပ္ဆိုျပီးမွလက္မွတ္ထိုးမည္ဆိုပါကကရင္လူထုအတြက္မ်ားစြာပိုျပီးအက်ိဳးရွိပါမည္။
ထိုအခါတြင္ရွင္းရွင္းလင္းလင္းနွင့္တာ၀န္ခံမႈရွိလာျပီျဖစ္သျဖင့္ဥပေဒစိုးမိုးေရးကိုမ်ားစြာအေထာက္အပံ့ျဖစ္
ပါမည္။ျမန္မာစစ္အစိုးရနွင့္လည္းေကာင္း၊အျခားကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းမ်ားနွင့္လည္းေကာင္းလက္နက္
ကိုင္တုိက္ပြဲမ်ားမျဖစ္ေအာင္လည္းေရွာင္နုိင္ဘြယ္ရွိပါမည္။ယင္းအားနွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ေဆြးေႏြးေနၾကဦး
မည့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲအထိေရႊ့ရန္မလိုပါ။
နွစ္ဘက္သေဘာတူညီမႈရၾကမည္ဆိုပါကအတည္ျပဳမူၾကမ္းအားလက္မွတ္ထိုးျပီးသည့္ေန့ရက္မွာပင္စတင္ေဖၚေဆာင္ခံစားခြင့္ရွိမည္ျဖစ္သျဖင့္ခ်က္ျခင္းအက်ိဳးခံစားခြင့္ရနိုင္ပါသည္။မရရေအာင္လည္းေဆြးေႏြးသင့္သည္။သို့မွသာတိုင္းရင္းသားျပည္နယ္မ်ားရွိ၊ေျမယာ၊သဘာ၀သယံဇာတနွင့္သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္မ်ားအား (ဗဟိုျပည္ေထာင္စုအစိုးရဟူေသာအမည္ကိုခံယူလ်က္) ၄င္းတို့တဦးတည္းသာထင္သလိုခ်ယ္လွယ္အျမတ္
ထုတ္ျပီးအာဏာတည္ျမဲေအာင္လုပ္လိုၾကသည့္ျမန္မာစစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းသစ္မ်ားအားလည္းဆံုးမရာက်ပါမည္။
၄င္းတို့၏နုတ္ကတိစကားမ်ား သက္သက္ကို မယံုၾကည္သင့္ပါ။ ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းသစ္ တဦး သို ့မဟုတ္ တခ်ိဳ ့မွ်က မိမိတို ့အားလက္သပ္ေမြးလိုသျဖင့္ ေခ်ာ့ျမဴထားျခင္းအေပၚတြင္လည္း မသာယာသင့္ပါ။ ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းသစ္ တဦး သို ့မဟုတ္ တခ်ိဳ ့မွ်ကိုသာ ေပါင္းထားသည့္ နည္းျဖင့္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးရလိမ့္
မည္ဟု မေျမွာ္မွန္းသင့္ပါ။ အားကိုးသင့္သည္မွာ ကရင္လူထုအပါအ၀င္ တုိင္းရင္းသားေပါင္းစံု လူထုၾကီးတရပ္လံုးျဖစ္ပါ
မည္။ လူထုလႈပ္ရွားမႈမ်ားေပၚလာေရးသည္သာ အခရာ ျဖစ္သင့္ပါသည္။
သခၤန္း စာ နွစ္ခုကို ယူနိုင္ပါသည္။ တခုမွာ ကိုးကန္ ့အဖြဲ ့ေခါင္းေဆာင္ ဖုန္က်ားရွင္ျဖစ္သည္။ဗိုလ္ခင္ညြန္ ့
တံခိုးထြားစဥ္က ေျမွာက္စားခံခဲ့ရေသာအခါ ဖုန္ၾကားရွင္အား တကယ့္ ကိုးကန္ ့လူထုေခါင္းေဆာင္အေနျဖင့္ အမႊမ္း
တင္ခဲ့သည္။ စစ္အာဏာရွင္အခ်င္းခ်င္းအၾကားအာဏာလုပြဲျဖစ္ျပီး ဗိုလ္ခင္ညြန္ ့ျပဳတ္က်သြားေသာအခါ ဖုန္ၾကားရွင္
မွာ မူးယစ္ေဆး၀ါးရာဇာသက္သက္ၾကီးအေနျဖင့္ လက္ညွိဳးထိုးကာ အျပတ္တိုက္ခံခဲ့ရသည္။
အျခားတခုမွာဦးေရႊမန္း၏သာဓကျဖစ္သည္။ "လႊတ္ေတာ္အထက္မွာမိုးေကာင္းကင္ဘဲရွိတယ္။" ဟူ၍ေၾကြးေၾကာ္ကာတံခိုးထြားခဲ့သည့္လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌဦးေရႊမန္း၏နိုင္ငံေရးဇာတ္လမ္းသည္နိဂံုးကမၸတ္အဆံုးသတ္
မည့္အေနအထားသို့ဦးတည္လွ်က္ရွိေနေခ်ျပီ။ဦးသိန္းစိန္ နွင့္ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိုင္တို ့ဂိုဏ္းက ဦးေရႊမန္းဂိုဏ္းကို အျပဳတ္တိုက္ခ်လိုက္ပါျပီ။ ဦးေရႊမန္းသည္ ရုပ္ေသးဘ၀ နွင့္ ကျပအသံုးေတာ္ခံရမည့္ အေနအထားနွင့္သာ ဘ၀ဆံုး
ဘြယ္ရွိသည္။ နိုင္ငံေရးအာဏာရရန္ လမ္းမရွိေတာ့ပါ။ ဦးေရႊမန္း၏က်ဆုံးခန္းအတြက္တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုအေျခခံ
လူထုၾကီးအေနျဖင့္၀မ္းနည္းရန္မရွိပါ။၂၀၁၀ခုနွစ္ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္အထိဦးေရႊမန္းသည္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးအေန
ျဖင့္စစ္အာဏာရွင္စနစ္လည္ပတ္ေရးယႏၱယားၾကီးကိုစြမ္းစြမ္းတမန္ေကာင္းက်ိဳးျပဳခဲ့သူျဖစ္သည္။
၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပြဲအျပီးျပည္သူ့လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ၊ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဥကၠဌရာထူးတာ၀န္မ်ား
ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည့္တေလ်ာက္လံုးအတြင္းတြင္လည္းစစ္မွန္ေသာဒီမိုကေရစီနွင့္ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအတြက္
အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစမည့္မည္သည့္ဥပေဒတခုတေလကိုမွ်ျပဌာန္းေပးခဲ့ျခင္းမရွိ။စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကိုသာလွ်င္အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစမည့္ဥပေဒမ်ားအားဦးေဆာင္ျပဌာန္းေပးခဲ့သူျဖစ္သည္။
တိုင္းရင္းသားမ်ားလိုလားသည့္ဖက္ဒရယ္စနစ္ကိုတည္ေဆာက္နိုင္ေရးအတြက္ဟူ၍ေၾကြးေၾကာ္ကာဖက္ဒရယ္ဥပေဒမူၾကမ္းတရပ္ေရးဆြဲရန္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖစ္ေသာဦးတီခြန္ျမတ္နွင့္ေဒၚနန္း၀ါနဳတို့အားတာ၀န္ေပးခဲ့သူမွာဦးေရႊမန္းျဖစ္သည္။နွစ္နွစ္ေက်ာ္ၾကာခဲ့ျပီးေနာက္လႊတ္ေတာ္သက္တမ္းကုန္ေတာ့မည့္အခ်ိန္ေ၇ာက္သည့္အျပင္ဦးေရႊမန္းကိုယ္တုိင္ပါနိဂံုးခ်ဳပ္သြားေတာ့မည္ျဖစ္ေသာ္လည္းမည္သည့္ဖက္ဒရယ္ဥပေဒတခုတေလမွ်ထြက္ေပၚမလာပါ။ဖက္ဒရယ္ကိုအသံကေလးထြက္ရံုမွ်ထြက္ျပခဲ့သည္။လက္ေတြ့တြင္မူဖက္ဒရယ္
စနစ္ကိုရာနုန္းျပည့္ဆန့္က်င္၊တင္းၾကပ္သည့္ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈကိုအားျဖစ္ေစျခင္းျဖင့္စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဆက္
လက္ၾကီးထြားေစမည့္ဥပေဒမ်ားျပဳေပးခဲ့ရာ၌စြမ္းစြမ္းတမန္ဦးေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ဤမွ်အထိစစ္အာဏာရွင္
စနစ္အားအလုပ္အေၾကြးျပဳခဲ့သူကိုပင္အာဏာလုပြဲျဖစ္လာေသာအခါဦးသိန္းစိန္ နွင့္ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိုင္
တို ့ဂိုဏ္းက မေထာက္ညွာစတမ္းရိုက္ခ်ပစ္ခဲ့သည္။၄င္းတို ့ဂိုဏ္းသည္လည္း မည္မွ်အထိ ညီညြတ္ေနမည္ဟု မည္သူမွ်မေျပာနိုင္ပါ။
ဦးေအာင္ထူး (လူ ့အခြင့္အေရးေရွ ့ေန)
ဥပေဒအေထာက္အကူျပဳကြန္ရက္တည္ေထာင္သူ ၾသဂုတ္လ (၂၂) ရက္ ၂၀၁၅ ခုနွစ္
ရပ္စာခ်ဳပ္အတည္ျပဳမူၾကမ္းအားလက္မွတ္ထိုးေတာ့မည္ဟုသတင္းထြက္ေပၚလာေသာအခါက်န္အဖြဲ့အစည္းမ်ား
အၾကားတြင္လည္းေကာင္း၊လူထုအတြင္းတြင္လည္းေကာင္းတစံုတရာရိုက္ခတ္မႈရွိသြားေၾကာင္းသတိျပဳမိသည္။ရွမ္းအဖြဲ့နွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍မည္သို့မွ်မေျပာလိုေသာ္လည္းရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုၾကီးျပီးခဲ့သည့္ကာလေနာက္ပိုင္းမွ
စ၍ယေန့တိုင္အေနအထားအမ်ိဳးမ်ိဳးအေျခခံတြင္စာေရးသူနွင့္အေတာ္ပင္နီးကပ္စြာဆက္ဆန္ခဲ့ေသာေကအဲန္ယူအေပၚကိုမူအတိုင္းအတာအရပြင့္လင္းစြာေ၀ဘန္လိုပါသည္။ကရင္အမ်ိဳးသားလူထုၾကီးတရပ္လံုးအေနနွင့္လည္းစဥ္းစားခြင့္ရေစရန္ရည္စူးသည္။
အဖြဲ့အစည္းတိုင္းတြင္လြတ္လပ္စြာဆံုးျဖတ္ခြင့္ရွိသည္။အထူးသျဖင့္မိမိတို့အဖြဲ့အစည္း၏အတြင္းပိုင္းစီမံ
ခန့္ခြဲ၊အုပ္ခ်ဳပ္မႈဆိုင္ရာမ်ားတြင္မည္သူမွ်၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္မရွိ။ဤသည္ကိုအသိအမွတ္ျပဳတန္ဘိုးထားရပါမည္။ယင္းမွာဘက္တဘက္ျဖစ္သည္။အျခားတဘက္တြင္နိုင္ငံေရးကံၾကမၼာနွင့္ပတ္သက္၍မူတမ်ိဳးစဥ္းစားရန္လိုပါမည္။ေကအဲန္ယူအပါအ၀င္တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ့အစည္းမ်ားအားလံုး၏နိုင္ငံေရးကံၾကမၼာသည္တခုနွင့္ဆက္
စပ္ပတ္သက္ေနသည္။အမွီသဟဲျဖစ္လ်က္ရွိသည္။ေထာက္ကူပံ့ပိုးေနသည္။တခုကိုဆြဲကိုင္လိုက္သည္နွင့္အျခား
တခုသို့မဟုတ္အေတာ္မ်ားမ်ားသည္အမွ်င္တန္းလန္းနွင့္ပါလာသည့္သေဘာေဆာင္သည္။ျပည္ေထာင္စုတခုလံုး
စစ္မွန္သည့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးရမွကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားနွင့္ကရင္ျပည္နယ္သည္လည္းျငိမ္းခ်မ္းမည္ျဖစ္ရာယင္းကိစၥတြင္မူ
ေကအဲန္ယူအေနျဖင့္မိမိတို့ဖာသာမိမိတို့ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္သြားမည္ဆိုလွ်င္သဘာ၀က်ပါမည္လားဟုစဥ္းစားခ်င့္
ခ်ိန္သင့္ပါသည္။
ဤအေျခခံမွေန၍သံုးသပ္လွ်င္ေတာ္လွန္စစ္ကိုနွစ္ေပါင္းေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ေတာက္ေလွ်ာက္ဆင္ႏႊဲခဲ့ျပီးနိုင္ငံေရးအစဥ္အလာၾကီးမားလွသည့္ေကအဲန္ယူတြင္တာ၀န္ခံမႈသံုးရပ္ရွိမည္ဟုနားလည္သည္။
(၁) ျပည္ေထာင္စုတနိုင္ငံလံုးအေပၚတာ၀န္ခံမႈ
(၂) စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္ၾကသည့္လုပ္ငန္းအေပၚတာ၀န္ခံမႈ
(၃) မိမိ၏ကရင္အမ်ိဳးသားလူထုအေပၚတာ၀န္ခံမႈ
"ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးဟာကရင္အမ်ိဳးသားထုတခုတည္းအတြက္မဟုတ္ဘူး။တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထု
ၾကီးတရပ္လံုးအတြက္ျဖစ္တယ္။"ဟူ၍ေယာကၤ်ားပီသလွေသာအသံၾကီးနွင့္ေၾကြးေၾကာ္ကာနိုင္ငံေရးတပ္ေပါင္းစုအဆက္ဆက္ကိုဦးေဆာင္ခဲ့သည့္ကြယ္လြန္သူဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေစာဘိုျမကိုယေန့ေကအဲန္ယူေခါင္းေဆာင္မ်ားမေမ့ၾကေသးဟုယံုၾကည္သည္။ယင္းသို့မွန္ကန္ျပတ္သားသည့္နိုင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈယူကာေတာ္လွန္စစ္ကိုေတာက္ေလွ်ာက္
ဆင္ႏႊဲခဲ့သျဖင့္တိုင္း၇င္းသားေပါင္းစံုလူထုနွင့္အျခားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းမ်ား၊ဒီမိုကေရစီေရးအင္အားစုမ်ားက
ေကအဲန္ယူကိုေလးစားတန္ဘိုးထားခဲ့ၾကသည္။ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးျမေခတ္ကလိုလွ်မ္းလွ်မ္းေတာက္ဦးမေဆာင္နိုင္သည္ရွိေစဦး၊ယင္းလမ္းေၾကာင္းမွေန၍ေျပာင္းျပန္ခ်ိဳးေကြ့သြားျပီး၊က်ဥ္းေျမာင္းေသာအမ်ိဳးသားေရး၀ါဒသက္သက္ကိုကိုင္စြဲျခင္းမ်ိဳးမျဖစ္သင့္ပါ။ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံတခုလံုးအေပၚတာ၀န္ခံမႈကိုအနည္းအက်ဥ္းကေလးမွ်ေတာ့ဆက္လက္
ခံယူထားသင့္ပါသည္။ယင္းမွာပထမအခ်က္ျဖစ္သည္။
ဒုတိယအခ်က္မွာစုေပါင္းလုပ္ငန္းမ်ားနွင့္သက္ဆိုင္သည္။၂၀၁၂ခုနွစ္ဇန္န၀ါရီလ၁၂ရက္ေန့ကျမန္မာ
စစ္အစိုးရနွင့္ေကအင္ယူတဖြဲ့တည္းလက္မွတ္ေရးထိုးခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကသည့္အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္နွင့္ယခုေနာက္ဆံုးရရွိထား
သည့္၂၀၁၅မတ္လ၃၁ရက္ေန့ကတနိုင္ငံလံုးအပစ္ရပ္အတည္ျပဳမူၾကမ္းတို့ကိုနိုင္းယွဥ္ေလ့လာနိုင္ပါသည္။မ်ားစြာကြာျခားသြားခဲ့ျပီျဖစ္သည္။တိုးတက္မႈမ်ားစြာကိုေတြ့နိုင္သည္။ယင္းမွာစုေပါင္းၾကိဳးပမ္းမႈ၏ရလာဒ္ျဖစ္သည္။
မိမိတို့အခ်င္းခ်င္းခိုင္ခိုင္မာမာလက္တြဲရပ္တည္ကာ၀ိုင္း၀န္းစုေပါင္းၾကိဳးပမ္းၾကလွ်င္တကယ္တန္းလက္မွတ္
ေရးထိုးသင့္သည့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္တေစာင္ေပၚထြက္လာေအာင္ၾကိဳးပမ္းနိုင္ေျခရွိေနပါလွ်က္အဘယ္ေၾကာင့္ယခုကဲ့သို့ေဖါက္ထြက္သြားပါသနည္း။၁၆ဖြဲ့လံုးစုေပါင္းရပ္တည္ၾကမည္ဟူ၍ေလာ္ခီးလာညီလာခံတြင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်
ခဲ့သည္မွာပင္ပူပူေႏြးေႏြးရွိေနေသးသည္။ဤသည္ကိုေကအဲန္ယူသည္အဘယ္ေၾကာင့္မ်က္ကြယ္ျပဳသနည္း။တခုခုကိုေျပာင္းလဲဆံုးျဖတ္လိုလွ်င္လည္းအနည္းဆံုးအားျဖင့္ေလာ္ခီးလာကဲ့သို့ညီလာခံမ်ိဳးထပ္ေခၚကာအားလံုး
ေၾကနပ္လက္ခံေအာင္ရွင္းျပ၊ညွိနိုင္းၾကျပီးပူးေပါင္းဆံုးျဖတ္ၾကလွ်င္မေကာင္းေပဘူးလား။ယခုေျခလွမ္းမွာျမန္မာစစ္
အစိုးရကိုယံုလြန္းစြာနွင့္ပံုအပ္ေတာ့မည္သေဘာေဆာင္လွ်က္ရွိသည္။မည္သည့္အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားရွိပါသနည္း။
(KNU/KNLA, DKBA, KNU/KNLA-PCႏွင့္ RCSS) တို႕၏ပူးတြဲသတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ “လြတ္လပ္မွဳ၊တန္းတူညီမွ်မွဳႏွင့္တရားမွ်တမွဳတို႕ကိုအေျခခံၿပီးပင္လံုစိတ္ဓာတ္ႏွင့္အညီဒီမိုကေရစီေရး၊အမ်ိဳးသားတန္းတူေရး
ႏွင့္ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္အခြင့္အေရးမ်ား၊အာမခံခ်က္မ်ားအျပည့္အ၀ရွိေသာဒီမိုကေရစီႏွင့္ဖက္ဒရယ္စနစ္တို႕ကိုေဖၚေဆာင္ႏိုင္ေရးအာမခံခ်က္မ်ားႏွင့္ကတိျပဳခ်က္မ်ားရရွိျခင္းပင္ျဖစ္သည္”ဟုပါရွိေၾကာင္းသိရသည္။ယင္းမွာအတည္ျပဳမူၾကမ္းအခန္း (၁) အပုိဒ္(၁)(က) ကိုရည္ညႊန္းပံုရသည္။
ဤသည္မွာခိုင္လံုသည့္အေၾကာင္းျပခ်က္ေတာ့မဟုတ္ပါ။အဆိုပါအခြင့္အေရးမ်ားအား၂၀၀၈ခုနွစ္ဖြဲ့စည္း
ပံုေအာက္တြင္ေပးထားျပီးျဖစ္သည္ဟုျပည္ေထာင္စုအဆင့္တြင္လႊတ္ေတာ္နွစ္ရပ္စနစ္ကိုက်င့္သံုးျခင္း၊တိုင္းနွင့္ျပည္နယ္ (၁၄) ခုတြင္လႊတ္ေတာ္၊အစိုးရနွင့္တရားစီရင္ေရးယႏၱရားမ်ားအသီးသီးဖြဲ့စည္းေပးထားျခင္းတို့အားမီးေမာင္းထိုးျပကာလက္ရွိျမန္မာစစ္အစိုးရကနိုင္ငံတကာတြင္ရွင္းျပလွ်က္ရွိသည္။၂၀၀၈ဖြဲ့စည္းပံုေအာက္တြင္ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရးဟူသည္မွာကြ်ဲခ်ိဳမွႏြားနို့ထြက္လာေအာင္ညွစ္ေနသလိုသာျဖစ္ပါမည္။၂၀၀၈ခုနွစ္ဖြဲ့စည္းပံုကိုလည္းျပင္၍မရနိုင္ေတာ့ျပီျဖစ္ေၾကာင္းျဖင့္လက္ေတြ့ၾကိဳးပမ္းမႈမ်ားအရာမထင္ျဖစ္မႈကိုၾကည့္ရႈကာအမ်ားစုၾကီးကလက္ခံလာၾကရပါျပီ။
အကယ္၍အဆိုပါအခန္း (၁) အပုိဒ္(၁)(က) တြင္ေအာက္ပါစာသားမ်ိဳးကိုထည့္သြင္းခ်ဳပ္ဆိုေပးမည္ဆိုပါ
ကဒီမိုကေရစီႏွင့္ဖက္ဒရယ္စနစ္တို႕ကိုေဖၚေဆာင္ႏိုင္ေရးအာမခံခ်က္ကိုစာသားအားျဖင့္ရရွိျပီဟုဆိုနုိင္ပါမည္။
“ဒီမိုကေရစီေရး၊အမ်ိဳးသားတန္းတူေရးႏွင့္ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္အခြင့္အေရးမ်ား၊အာမခံခ်က္မ်ားအျပည့္အ၀
ရွိေသာ (ျမန္မာျပည္နယ္အပါအ၀င္) အမ်ိဳးသားျပည္နယ္မ်ားကိုသာအေျခခံ၍ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု
တည္ေဆာက္သြားနိုင္ေရးအတြက္ဒီမိုကရက္တစ္ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဖြဲ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသစ္တရပ္
ေရးဆြဲ၊ျပဌာန္းက်င့္သံုးသြားမည္။”
တတိယအခ်က္မွာမိမိ၏ကရင္အမ်ိဳးသားလူထုအေပၚတာ၀န္ခံမႈနွင့္ဆိုင္သည္။အတည္ျပဳမူၾကမ္းအဆင့္မွ်ကိုလက္မွတ္ေရးထိုးေပးလိုက္ျခင္းျဖင့္ေစာဘဦးၾကီးေၾကြးေၾကာ္ခဲ့သည့္ကရင့္ၾကမၼာကရင္ဖန္တည္းခြင့္အားမည္သို့ရနိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းကရင္လူထုတရပ္လံုးအားရွင္းျပရန္နွင့္အျပန္အလွန္အားျဖင့္လူထုနွင့္လူထုအသင္း
အဖြဲ့မ်ား၏အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကိုရယူရန္တာ၀န္ရွိပါသည္။ "နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမွာဆက္ျပီးေဆြးေႏြးသြားမည္ဟူေသာမေရရာသည့္အေျဖမ်ိဳးေတာ့မေပးသင့္ပါ။”
၂၀၁၂ခုနွစ္ဇန္န၀ါရီလ၁၂ရက္ေန့တြင္စစ္အစိုးရနွင့္အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ျပီးေနာက္ပိုင္းတိုက္ပြဲမ်ားမရွိေတာ့ျခင္းနွင့္လူထု၏သြားေရး၊လာေရးအဆင္ေျပလြယ္ကူသြားသည္ကိုမူအသိအမွတ္ျပဳရပါမည္။သို့ရာတြင္လူ့အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈမ်ားနွင့္ေကအဲန္ယူစစ္သားမ်ားအသတ္ခံရမႈမ်ားဆက္ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ေကအဲန္ယူ
ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မ်ားေနျပည္ေတာ္သို့ေခ်ာင္းေပါက္မတတ္သြားလာေတြ့ဆံု၊အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာေဆြးေႏြး
ခဲ့ျပီးျဖစ္ေသာ္လည္းကရင္အမ်ိဳးသားလူထုအတြက္မည္သည့္နိုင္ငံေရးအခြင့္အေရးမွ်စာနွင့္ေပနွင့္ေရးသားအသိ
အမွတ္ျပဳေပးအပ္ျခင္းမရွိေသးပါ။ယေန့အထိသံုးနွစ္ခြဲေက်ာ္ရွိလာခဲ့ပါျပီ။တဖြဲ့ခ်င္းၾကိဳးပမ္းမႈကိုတန္ဘိုးထားရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္းလူထုအတြက္မည္သည့္အရာမွ်လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ျပစရာမရွိေသးပါ။စုေပါင္းၾကိဳးပမ္းမႈမွာမူအရာ
ထင္လာျပီျဖစ္ေၾကာင္းသိသာထင္ရွားသည္။
တဘက္ကတိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းမ်ား၊အျခားတဘက္ကျမန္မာစစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ားေတြ့ဆံုေဆြးေႏြးၾကသည့္လမ္းေၾကာင္းမွာမွန္လွ်က္ရွိေနျပီ။အဘယ္ေၾကာင့္သီးျခားထြက္သြားျခင္ျပန္ပါသနည္း။ေကအဲန္ယူအေနျဖင့္တဖြဲ့ခ်င္းစီသို့မဟုတ္ကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့သံုးဖြဲ့ေပါင္းျပီးၾကိဳးပမ္းေစဦးေတာ့ေနာက္
ထပ္နွစ္ေပါင္း၃၅မွ်ၾကာသြားပါေစဦး၊လက္ရွိအေျခအေနထက္တိုးတက္နိုင္ဘြယ္မရွိ။ယင္းမွာကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းေခါင္းေဆာင္မ်ားညံ့၍ဟုဆိုလိုျခင္းမဟုတ္။ျမန္မာစစ္အစိုးရကစုေပါင္းနုိင္ငံေရး၊စစ္ေရးအင္အားကိုသာထိတ္လန့္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
သို့ျဖစ္၍တဖြဲ့ျခင္း (သို့မဟုတ္) အစုငယ္တစုအေနျဖင့္သာျမန္မာစစ္အစိုးရနွင့္နွစ္ပါးသြားရန္ၾကိဳးပမ္း
မည္ဆိုပါကကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္တရပ္လံုးလက္နက္ခ်ရသည့္အေနအထားနွင့္နိဂံုးခ်ဳပ္
ဘြယ္သာရွိသည္။ဤသည္ကိုရည္ညႊန္းကာကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိင္ကတေလွ်ာက္လံုးအဆက္မျပတ္ေျပာလာ
ခဲ့သည္။ကရင္သံုးဖြဲ့နွင့္ရွမ္းတဖြဲ့တို့ကလက္မွတ္ထိုးမည္ဟုေၾကျငာခ်က္မ်ားထြက္ေပၚလာျပီးမေရွးမေနွာင္းၾသဂုတ္ ၁၉ ရက္ေန ့မွာပင္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ သံအမတ္ႀကီး အန္ဒရူးပတ္ထရစ္ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္ ကာခ်ဳပ္
မင္းေအာင္လႈိုင္က ေအာက္ပါစကားကို ထပ္ေျပာေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုအမွန္တကယ္ လိုလားစိတ္ ရွိရန္လိုေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရယူၿပီးပါကလည္း ဥပေဒႏွင့္ အညီသြားဖို႔ ဆႏၵရွိရန္လိုေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရယူၿပီးေနာက္ လက္နက္မ်ား စြဲကိုင္ထား၍ မရေၾကာင္း၊ သို႔ျဖစ္၍ NCA လက္မွတ္ ေရးထုိးၿပီးပါက DDR၊ SSR လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို မျဖစ္မေန ညႇိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းကို လက္ခံသည္ဆုိၿပီး လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ကို မစြန္႔လႊတ္၍ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ ဥပေဒႏွင့္အညီ လက္နက္ကိုင္သည့္ စနစ္ကိုသာ သြားရမည္ျဖစ္တယ္။”
တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့မ်ားအား ျဖစ္နုိင္လွ်င္ လက္နက္ခ်ခိုင္းေရး၊ အနည္းဆံုးအားျဖင့္ ၄င္းတို ့ဖိနပ္ ေအာက္သို ့ဒူးေထာက္ကာ ခုိင္းတာလုပ္ရမည့္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ ့ေစေရးမွ လြဲ၍ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း သစ္မ်ားတြင္ အျခားမူ၀ါဒစိုးစဥ္းမွ်မရွိ။ ေမာင္ခ်စ္သူ ေခါင္းေဆာင္သည့္ ကရင္နယ္ျခားေစာင့္တပ္သည္ ျမန္မာစစ္အစိုး
ရကို သစၥာခံကာ ကရင္ကို ကရင္ခ်င္းသတ္ျပလိုက္သည္။ သို ့ျဖင့္ ၄င္းသည္ အရွင္ေမြး၊ေန ့ျခင္းၾကီးကာ ဓါးထက္ေနျပီ
ျဖစ္ေၾကာင္း ေနာက္ဆံုးဆင္ႏႊဲခဲ့သည့္ အာရွလမ္းမၾကီးတိုက္ပြဲတြင္ေတြ ့လိုက္ရသည္။ စစ္အာဏာရွင္အဆက္ဆက္ကို ဆယ္စုနွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ျပီး သမိုင္းအစဥ္အလာရွိခဲ့သည့္ ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (ေကအယ္န္အယ္လ္ေအ) အား ဤဘ၀မ်ိဳးသို ့မေရာက္ေစလိုပါ။ ေကအဲန္အယ္လ္ေအ၏ အနာဂါတ္အတြက္ မည္သို ့မွ်ေရရာျခင္းမရွိဘဲ လက္မွတ္သြားျပီးထုိးလိုက္ျခင္းသည္ ပါးကြက္သားလက္သို ့ဓါးဆက္လိုက္ျခင္းမ်ိဳးသာ
ျဖစ္ပါမည္။
ယင္းသို ့ေသာေနာက္ခံအေျခအေနမ်ားေအာက္တြင္ ေကအဲန္ယူသည္ အဘယ္ေၾကာင့္ အလ်င္စလို သြား
ေရာက္လက္မွတ္ထိုးျခင္ေနပါသနည္း။ ဤအေျခအေနသည္ ယခု ၾသဂုတ္လကုန္ပိုင္းတြင္ တရား၀င္ဖြင့္ပြဲက်င္းပေတာ့ မည့္ အာရွလမ္းမၾကီးနွင့္ မ်ား ဆက္စပ္ေနပါသလား။ ေလ့လာရန္လိုအပ္လာပါသည္။
စစ္အစိုးရ၊ကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းအားလံုးတို့နွင့္သာမကအာဆီယံ ASEAN နိုင္ငံမ်ားနွင့္ပါဆက္စပ္ပတ္သက္လ်က္ရွိသည့္ယင္းျဖစ္ရပ္အေပၚတြင္သခၤန္းစာယူျပီးေနာင္မျဖစ္ေအာင္မည္သို့ေရွာင္ရွား
သင့္သည္၊လက္ရွိဘက္နွစ္ဘက္ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္မည္သို့သေဘာတူညီမႈရွာျပီးမွသာလက္မွတ္ထိုးသင့္သည္၊တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထုၾကီးအေနျဖင့္ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကိုေျမယာနွင့္ဆက္စပ္ကာမည္သို့အေရးယူေဆာင္
ရြက္သင့္သည္စသည္တို့အားေလ့လာေဖၚေဆာင္လွ်င္စစ္မွန္သည့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုတစံုတရာဦးတည္နိုင္ပါမည္။
အာရွလမ္းမၾကီးစီမံခ်က္အားကုလသမဂၢ၏ပံ့ပိုးမႈျဖင့္ေဖၚေဆာင္သည္။အာရွတိုက္ရွိနိုင္ငံေပါင္း၃၁နိုင္ငံ
ကိုျဖတ္ကာ၁၄၀၄၉၇ကီလိုမီတာရွည္လ်ားသည္။ယင္းလမ္းသည္ကရင္ျပည္နယ္တြင္ေကအဲန္ယူ၏ထိမ္းခ်ဳပ္ရာဘားအံခရိုင္တပ္မဟာ (၇) နွင့္တပ္မဟာ (၆) တို့ကိုပိုင္းျခားထားသည္။တပ္မဟာ (၆) ဌာနခ်ဳပ္တပ္ဖြဲ့နွင့္၄င္း၏တပ္ရင္း (၁၆) တို့၏ထိမ္းခ်ဳပ္နယ္ေျမျဖစ္သည္။လမ္းေဖါက္လုပ္ေရးစီမံခ်က္၏အစပိုင္းတြင္ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (KNLA) တဖြဲ့တည္းသာရွိျပီးထိုေဒသကိုထိန္းခ်ဳပ္ထားနိုင္ခဲ့သည္။ကရင္ျပည္နယ္ကို
ျဖတ္ေဖါက္ရမည့္အစိပ္အပိုင္းအတြက္ေကအင္ယူဥကၠဌဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးတာမလာေဘာလက္ထက္တြင္ေအာက္ေျခ
တုိက္ပြဲမ်ားဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနျခင္းေၾကာင့္ခြင့္မျပဳခဲ့။သို့ျဖစ္၍လက္ေတြ့လမ္းေဖါက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားမေဖၚေဆာင္နိုင္ခဲ့။
၂၀၁၂ခုနွစ္ဇန္န၀ါရီလ (၁၂) ရက္ေန့တြင္စစ္အစိုးရနွင့္ေကအင္ယူတို့အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ကိုလက္မွတ္ေရး
ထိုးခ်ဳပ္ဆိုျပီးေနာက္ပိုင္းေကအဲန္ယူကလည္းသေဘာတူခြင့္ျပဳခ်က္ေပးလိုက္သျဖင့္ထိုင္းလမ္းေဆာက္လုပ္ေရး
ကုမၸဏီ (See Sang Karmyotah Co.,Ltd.) အားသဃၤန္းညီေနာင္၊ေကာ့ကရိတ္ေတာင္ေျခပတ္လမ္းသစ္ကိုေဆာက္လုပ္ရန္ျမန္မာစစ္အစိုး၇ကခြင့္ျပဳခဲ့သည္။စတင္ေဆာက္လုပ္ခဲ့သည္။ထိုအခ်ိန္ကထဲကပင္ေဒသခံကရင္
လူထုမ်ားအတြက္ျပသနာမ်ားတက္ေနခဲ့ျပီျဖစ္သည္။လမ္းေဖါက္လုပ္ရာနယ္ေျမတေလွွ်ာက္ရွိေျမသိမ္းခံရေသာကရင္လူထုမ်ားအတြက္အသံုး၀င္တန္ဘိုးအရကာလေပါက္ေစ်းနွင့္အညီေလ်ာ္ေၾကးမေပးခဲ့။
၂၀၁၅ခုနွစ္ဇန္န၀ါရီလတြင္ေဆာက္လုပ္ျပီးစီးေတာ့မည့္အာရွလမ္းမ (ျမ၀တီ၊ေကာ့ကရတ္) ေတာင္ပတ္
လမ္းပိုင္းအားထိုင္းေဆာက္လုပ္ေရးကုမၸဏီကျမန္မာစစ္အစိုးရကိုတရား၀င္ျပန္အပ္ျပီးခ်ိန္၌ျပသနာမ်ားတက္ရန္တာစူလာပါေတာ့သည္။(ျမ၀တီ၊ေကာ့ကရတ္)လမ္းေဟာင္းသည္တရက္ဆင္း၊တရက္တက္ကားေမာင္းရျပီးသံုးနာရီ၀န္းက်င္ၾကာသည္။လမ္းသစ္ျဖစ္ေသာအာရွလမ္းမၾကီးသည္ကားမ်ားေန့စဥ္ေမာင္း၍ရျပီးမိနစ္သံုးဆယ္၀န္းက်င္သာၾကသည္။နွစ္ရက္အခ်ိန္ေပးရျပီးသံုုးနာရီၾကာေသာလမ္းကိုတေန့အတြင္းနာရီ၀က္နွင့္ေရာက္ေတာ့မည္ျဖစ္၍လမ္းသစ္၏အသံုး၀င္တန္ဘိုးမွာလမ္းေဟာင္းထက္အဆေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာသာသြားပါေတာ့သည္။လမ္းသစ္တြင္ေကာက္ယူမည့္အေကာက္ဂိတ္မ်ားသည္လည္းအဆေပါင္းမ်ားစြာ၀င္ေငြတိုးပါေတာ့မည္။
ဤတြင္စစ္အစိုးရ၏တရားမ၀င္ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္လမ္းေပၚတြင္အခြန္ေကာက္ခြင့္ရထားေသာေကအဲန္ယူအပါ
အ၀င္ကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းမ်ားအၾကားတြင္နားလည္မႈလြဲမည့္အေျခအေနမ်ားေပၚေပါက္လာပါေတာ့့
သည္။အခြန္အေကာက္ဂိတ္ခ်ထားေရးကိစၥမ်ားနွင့္စပ္လွ်ဥ္းျပီးအထူးသျဖင့္(ျမန္မာစစ္အစိုးရကလက္သပ္ေမြး
ထားေသာ) ကရင္နယ္ျခားေစာင့္တပ္နွင့္ဒီေကဘီေအတို့အၾကားတြင္အခ်င္းမ်ားခဲ့ၾကသည္။ျမန္မာစစ္တပ္၏အေရွ့ေတာင္တိုင္းတိုင္းမႈးက၄င္း၏တပ္မ်ားနွင့္အတူအာရွလမ္းမၾကီးအတိုင္းစစ္ေဆးၾကည့္ရႈရန္တက္လာမည္ဟူေသာအခါဒီေကဘီေအကခြင့္မျပဳသျဖင့္ဇြန္နွင့္ဇူလိုင္လမ်ားအတြင္းတုိက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
တဘက္ကေန၍ျမန္မာစစ္တပ္နွင့္ကရင္နယ္ျခားေစာင့္တပ္တို့ေပါင္းျပီးဒီေကဘီေအကိုအာရွလမ္းမၾကီး
တ၀ိုက္မွေမာင္းထုတ္၊အျခားတဘက္ကလည္းေကာ့ကရိတ္ျမိဳ့အထြက္တြင္ဒီေကဘီေအအားဆက္လက္အခြန္
ေကာက္ခြင့္ေပးသည့္နည္းျဖင့္ညွိနိုင္းေျပလည္သြားၾကေၾကာင္းလည္းသတင္းၾကားရသည္။
အာရွလမ္းမၾကီးျပသနာသည္ေျမယာ၊တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္၊ေဒသတြင္းရွိလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းမ်ား၏အခန္းက႑၊ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံသားအားလံုး၏အခြင့္အေရး၊ဥပေဒစိုးမိုးမႈကိုလက္ေတြ့တည္
ေဆာက္ေရးတို့နွင့္သက္ဆိုင္သည္။ဤသည္ကိုမွန္ကန္စြာခ်ဥ္းကပ္ေလ့လာရပ္တည္ေျဖရွင္းနုိင္မွသာျပည္တြင္း
ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုအေထာက္အကူျဖစ္ပါမည္။သို့မဟုတ္၄င္းတုိ့လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အခ်င္းခ်င္းမ်ားအတြင္းေျပလည္
ေနလွ်င္ျငိမ္ေနလိုက္ၾက၊မေျပလည္လွ်င္ထတိုက္လိုက္ၾကနွင့္ဆိုလွ်င္နစ္နာဆံုးရံႈးသူမ်ားမွာတိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုျပည္သူမ်ားျဖစ္ပါမည္။
အာရွလမ္းမၾကီးသည္ကရင္ျပည္နယ္၏ေျမယာအေပၚကိုျဖတ္သြားသည္။သို့ျဖစ္၍ယင္းလမ္းေပၚမွရရွိ
မည့္အခြန္အေကာက္၊အက်ိဳးအျမတ္နွင့္ခံစားခြင့္ကိုကရင္ျပည္နယ္လူထုရသင့္သည္အမွန္ျဖစ္သည္။လမ္းဟူသည္
မွာေယဘုယ်အားျဖင့္သံုးမ်ိဳးရွိသည္။ျပည္ေထာင္စုအဆင့္လမ္း၊ျပည္နယ္အတြင္းလမ္းနွင့္ေဒသလမ္းတို့ျဖစ္သည္။အာရွလမ္းမၾကီးသည္ကရင္ျပည္နယ္ကိုျဖတ္သြားေသာ္လည္းျပည္ေထာင္စုအဆင့္လမ္းျဖစ္သည္။ကရင္ျပည္
နယ္ကိုျဖတ္ကာအျခားျပည္နယ္မ်ားနွင့္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ေနျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။သို့ျဖစ္၍သာဤလမ္းသည္အေရးပါေနျခင္းျဖစ္သည္။ထို့ေၾကာင့္ဤလမ္းမွရရွိမည့္အခြန္အေကာက္၊အက်ိဳးအျမတ္
နွင့္ခံစားခြင့္ကိုအျခားေသာျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံသားမ်ားလည္းရယူနိုင္ခြင့္ရွိသင့္ပါသည္။
ေကအဲန္ယူကဲ့သို့နိုင္ငံေရးဂုဏ္သိကၡာရွိေသာအဖြဲ့အစည္းၾကီးသည္အာရွလမ္းမၾကီးမွရရွိသည့္အခြန္အေကာက္၀င္ေငြကိုသူခိုးေစ်းနွင့္လက္ခံထားျခင္းမ်ိဳးမျဖစ္သင့္ပါ။ယခုအတည္ျပဳမူၾကမ္းကိုလက္မွတ္မထိုးခင္ျမန္မာစစ္အစိုးရနွင့္အတိအလင္းသေဘာတူညီမႈရေအာင္ညွိလွ်င္အဖြဲ့အစည္းအတြက္ေရာကရင္ျပည္နယ္ေနလူထုၾကီးတရပ္လံုးအတြက္ပါအက်ိဳးရွိပါမည္။ရွင္းရွင္းလင္းလင္းရွိျခင္း၊တာ၀န္ခံမႈရွိျခင္းတို့အားျမန္မာစစ္အစိုးရအေနျဖင့္က်င့္သံုးရန္ဖိအားေပးေနသည့္အခ်ိန္တြင္တုိင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ့မ်ားကိုယ္တုိင္ကလည္းက်င့္သံုးၾကမည္ဆိုပါကၾကီးမားေသာဖိအားကိုျဖစ္ေစပါမည္။
လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးဆင္ႏႊဲလ်က္ရွိေသာအဖြဲ့အစည္းျဖစ္သျဖင့္အဖြဲ့အစည္းလည္ပတ္လႈပ္ရွားရန္အတြက္၀င္ေငြလိုအပ္မည္မွာအေသအခ်ာျဖစ္သည္။ျမန္မာစစ္အစိုးရနွင့္နားလည္မႈယူ၊တိတ္တိတ္ကေလးၾကိတ္
ကာ၄င္းတုိ့ေပးသမွ်ကိုသာလက္ခံရယူေနမည္ဆိုပါကကရင္လူထုလည္းမည္သည့္အခါတြင္မွ်ခံစားခြင့္ရွိနိုင္မည္မဟုတ္ပါ။အဖြဲ့အစည္းအတြင္းခ်စားမႈမ်ားလည္းရွိလာနိုင္ပါသည္။ကရင္လူထုကိုယ္စားလည္းေကာင္း၊ေကအဲန္ယူအဖြဲ့အစည္းကိုယ္စားလည္းေကာင္းျမန္မာစစ္အစိုးရနွင့္ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေဆြးေႏြး၊ရသင့္သည့္အခ်ိဳးအစားအားအတိအလင္းေတာင္းဆို၊လူထုကိုလည္းခ်ျပ၊လူထုဖိအားလည္းပါလာမည္ဆိုလွ်င္မေအာင္ျမင္ရန္အေၾကာင္းမရွိပါ။
ျပည္ေထာင္စုလမ္းမၾကီးအဆင့္ရွိေသာအာရွလမ္းမၾကီးမွရသည့္အခြန္အေကာက္၀င္ေငြမ်ား၏ေလးပံု
တပံုအားကရင္ျပည္နယ္လူထုအတြက္သံုး၊ေလးပံုတပံုအားအျခားျပည္နယ္မ်ားအတြက္သံုး၊ေလးပံုတပံုအားျမန္မာ
စစ္အစိုးရယူ၊က်န္သည့္ေလးပံုတပံုအားကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းမ်ားအၾကားခြဲေ၀သံုးစြဲအစရွိသည့္မူမ်ိဳးအေပၚအေျခခံက်င့္သံုးရန္ျမန္မာစစ္အစိုးရနွင့္ေဆြးေႏြးစကားေျပာဆိုသင့္ပါသည္။ကရင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိေျမယာ၊သဘာ၀သယံဇာတနွင့္သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္မ်ားအားထိခိုက္ေစမည့္အျခားစီမံခ်က္လုပ္ငန္းၾကီးမ်ားနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍
လည္းအလားတူပင္ျမန္မာစစ္အစိုးရနွင့္သေဘာတူညီမႈရေအာင္ျပဳ၊အတည္ျပဳမူၾကမ္းတြင္အတိအလင္းထည့္သြင္း
ခ်ဳပ္ဆိုျပီးမွလက္မွတ္ထိုးမည္ဆိုပါကကရင္လူထုအတြက္မ်ားစြာပိုျပီးအက်ိဳးရွိပါမည္။
ထိုအခါတြင္ရွင္းရွင္းလင္းလင္းနွင့္တာ၀န္ခံမႈရွိလာျပီျဖစ္သျဖင့္ဥပေဒစိုးမိုးေရးကိုမ်ားစြာအေထာက္အပံ့ျဖစ္
ပါမည္။ျမန္မာစစ္အစိုးရနွင့္လည္းေကာင္း၊အျခားကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းမ်ားနွင့္လည္းေကာင္းလက္နက္
ကိုင္တုိက္ပြဲမ်ားမျဖစ္ေအာင္လည္းေရွာင္နုိင္ဘြယ္ရွိပါမည္။ယင္းအားနွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ေဆြးေႏြးေနၾကဦး
မည့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲအထိေရႊ့ရန္မလိုပါ။
နွစ္ဘက္သေဘာတူညီမႈရၾကမည္ဆိုပါကအတည္ျပဳမူၾကမ္းအားလက္မွတ္ထိုးျပီးသည့္ေန့ရက္မွာပင္စတင္ေဖၚေဆာင္ခံစားခြင့္ရွိမည္ျဖစ္သျဖင့္ခ်က္ျခင္းအက်ိဳးခံစားခြင့္ရနိုင္ပါသည္။မရရေအာင္လည္းေဆြးေႏြးသင့္သည္။သို့မွသာတိုင္းရင္းသားျပည္နယ္မ်ားရွိ၊ေျမယာ၊သဘာ၀သယံဇာတနွင့္သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္မ်ားအား (ဗဟိုျပည္ေထာင္စုအစိုးရဟူေသာအမည္ကိုခံယူလ်က္) ၄င္းတို့တဦးတည္းသာထင္သလိုခ်ယ္လွယ္အျမတ္
ထုတ္ျပီးအာဏာတည္ျမဲေအာင္လုပ္လိုၾကသည့္ျမန္မာစစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းသစ္မ်ားအားလည္းဆံုးမရာက်ပါမည္။
၄င္းတို့၏နုတ္ကတိစကားမ်ား သက္သက္ကို မယံုၾကည္သင့္ပါ။ ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းသစ္ တဦး သို ့မဟုတ္ တခ်ိဳ ့မွ်က မိမိတို ့အားလက္သပ္ေမြးလိုသျဖင့္ ေခ်ာ့ျမဴထားျခင္းအေပၚတြင္လည္း မသာယာသင့္ပါ။ ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းသစ္ တဦး သို ့မဟုတ္ တခ်ိဳ ့မွ်ကိုသာ ေပါင္းထားသည့္ နည္းျဖင့္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးရလိမ့္
မည္ဟု မေျမွာ္မွန္းသင့္ပါ။ အားကိုးသင့္သည္မွာ ကရင္လူထုအပါအ၀င္ တုိင္းရင္းသားေပါင္းစံု လူထုၾကီးတရပ္လံုးျဖစ္ပါ
မည္။ လူထုလႈပ္ရွားမႈမ်ားေပၚလာေရးသည္သာ အခရာ ျဖစ္သင့္ပါသည္။
သခၤန္း စာ နွစ္ခုကို ယူနိုင္ပါသည္။ တခုမွာ ကိုးကန္ ့အဖြဲ ့ေခါင္းေဆာင္ ဖုန္က်ားရွင္ျဖစ္သည္။ဗိုလ္ခင္ညြန္ ့
တံခိုးထြားစဥ္က ေျမွာက္စားခံခဲ့ရေသာအခါ ဖုန္ၾကားရွင္အား တကယ့္ ကိုးကန္ ့လူထုေခါင္းေဆာင္အေနျဖင့္ အမႊမ္း
တင္ခဲ့သည္။ စစ္အာဏာရွင္အခ်င္းခ်င္းအၾကားအာဏာလုပြဲျဖစ္ျပီး ဗိုလ္ခင္ညြန္ ့ျပဳတ္က်သြားေသာအခါ ဖုန္ၾကားရွင္
မွာ မူးယစ္ေဆး၀ါးရာဇာသက္သက္ၾကီးအေနျဖင့္ လက္ညွိဳးထိုးကာ အျပတ္တိုက္ခံခဲ့ရသည္။
အျခားတခုမွာဦးေရႊမန္း၏သာဓကျဖစ္သည္။ "လႊတ္ေတာ္အထက္မွာမိုးေကာင္းကင္ဘဲရွိတယ္။" ဟူ၍ေၾကြးေၾကာ္ကာတံခိုးထြားခဲ့သည့္လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌဦးေရႊမန္း၏နိုင္ငံေရးဇာတ္လမ္းသည္နိဂံုးကမၸတ္အဆံုးသတ္
မည့္အေနအထားသို့ဦးတည္လွ်က္ရွိေနေခ်ျပီ။ဦးသိန္းစိန္ နွင့္ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိုင္တို ့ဂိုဏ္းက ဦးေရႊမန္းဂိုဏ္းကို အျပဳတ္တိုက္ခ်လိုက္ပါျပီ။ ဦးေရႊမန္းသည္ ရုပ္ေသးဘ၀ နွင့္ ကျပအသံုးေတာ္ခံရမည့္ အေနအထားနွင့္သာ ဘ၀ဆံုး
ဘြယ္ရွိသည္။ နိုင္ငံေရးအာဏာရရန္ လမ္းမရွိေတာ့ပါ။ ဦးေရႊမန္း၏က်ဆုံးခန္းအတြက္တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုအေျခခံ
လူထုၾကီးအေနျဖင့္၀မ္းနည္းရန္မရွိပါ။၂၀၁၀ခုနွစ္ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္အထိဦးေရႊမန္းသည္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးအေန
ျဖင့္စစ္အာဏာရွင္စနစ္လည္ပတ္ေရးယႏၱယားၾကီးကိုစြမ္းစြမ္းတမန္ေကာင္းက်ိဳးျပဳခဲ့သူျဖစ္သည္။
၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပြဲအျပီးျပည္သူ့လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ၊ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဥကၠဌရာထူးတာ၀န္မ်ား
ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည့္တေလ်ာက္လံုးအတြင္းတြင္လည္းစစ္မွန္ေသာဒီမိုကေရစီနွင့္ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအတြက္
အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစမည့္မည္သည့္ဥပေဒတခုတေလကိုမွ်ျပဌာန္းေပးခဲ့ျခင္းမရွိ။စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကိုသာလွ်င္အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစမည့္ဥပေဒမ်ားအားဦးေဆာင္ျပဌာန္းေပးခဲ့သူျဖစ္သည္။
တိုင္းရင္းသားမ်ားလိုလားသည့္ဖက္ဒရယ္စနစ္ကိုတည္ေဆာက္နိုင္ေရးအတြက္ဟူ၍ေၾကြးေၾကာ္ကာဖက္ဒရယ္ဥပေဒမူၾကမ္းတရပ္ေရးဆြဲရန္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖစ္ေသာဦးတီခြန္ျမတ္နွင့္ေဒၚနန္း၀ါနဳတို့အားတာ၀န္ေပးခဲ့သူမွာဦးေရႊမန္းျဖစ္သည္။နွစ္နွစ္ေက်ာ္ၾကာခဲ့ျပီးေနာက္လႊတ္ေတာ္သက္တမ္းကုန္ေတာ့မည့္အခ်ိန္ေ၇ာက္သည့္အျပင္ဦးေရႊမန္းကိုယ္တုိင္ပါနိဂံုးခ်ဳပ္သြားေတာ့မည္ျဖစ္ေသာ္လည္းမည္သည့္ဖက္ဒရယ္ဥပေဒတခုတေလမွ်ထြက္ေပၚမလာပါ။ဖက္ဒရယ္ကိုအသံကေလးထြက္ရံုမွ်ထြက္ျပခဲ့သည္။လက္ေတြ့တြင္မူဖက္ဒရယ္
စနစ္ကိုရာနုန္းျပည့္ဆန့္က်င္၊တင္းၾကပ္သည့္ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈကိုအားျဖစ္ေစျခင္းျဖင့္စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဆက္
လက္ၾကီးထြားေစမည့္ဥပေဒမ်ားျပဳေပးခဲ့ရာ၌စြမ္းစြမ္းတမန္ဦးေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ဤမွ်အထိစစ္အာဏာရွင္
စနစ္အားအလုပ္အေၾကြးျပဳခဲ့သူကိုပင္အာဏာလုပြဲျဖစ္လာေသာအခါဦးသိန္းစိန္ နွင့္ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိုင္
တို ့ဂိုဏ္းက မေထာက္ညွာစတမ္းရိုက္ခ်ပစ္ခဲ့သည္။၄င္းတို ့ဂိုဏ္းသည္လည္း မည္မွ်အထိ ညီညြတ္ေနမည္ဟု မည္သူမွ်မေျပာနိုင္ပါ။
ဦးေအာင္ထူး (လူ ့အခြင့္အေရးေရွ ့ေန)
ဥပေဒအေထာက္အကူျပဳကြန္ရက္တည္ေထာင္သူ ၾသဂုတ္လ (၂၂) ရက္ ၂၀၁၅ ခုနွစ္
Friday, August 21, 2015
Thursday, August 20, 2015
Tuesday, August 18, 2015
Monday, August 17, 2015
Sunday, August 16, 2015
Friday, August 14, 2015
Thursday, August 13, 2015
ကြ ်ႏု္ပတုိ ့ရြာသားမ်ားအသံတခုတည္းျဖစ္ ဘာမ်ားျဖစ္လာႏုိင္မည္နည္း
ကရင္လူ ့အခြင့္အေရးအဖြဲ ့မွ မွတ္တမ္းတင္ တင္ဆက္ထားပါသည္။
မႀကည့္ရေသးရင္ ႀကည့္ျဖစ္ေအာင္ႀကည့္ႀကပါ။ က်ေနာ္တုိ ့ေဒသမွာ ဘာေတြျဖစ္ပ်က္ေနသလည္းဆုိတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျမင္ေတြႀကရမည္ျဖစ္သည္။
Type the rest of your post here.
မႀကည့္ရေသးရင္ ႀကည့္ျဖစ္ေအာင္ႀကည့္ႀကပါ။ က်ေနာ္တုိ ့ေဒသမွာ ဘာေတြျဖစ္ပ်က္ေနသလည္းဆုိတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျမင္ေတြႀကရမည္ျဖစ္သည္။
Type the rest of your post here.
သံလြင္ျမစ္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း ၆ ခု ရပ္တန္႔ေပး ဖုိ႔ ေတာင္းဆုိ
RFA
သံလြင္ျမစ္မွာတည္ေဆာက္မယ့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း ၆ခုကို ရပ္ဆုိင္းေပးဖုိ႔ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္း ၅ ဖဲြ႔က ဒီေန႔ ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ ကရင္၊ ရွမ္းနဲ႔ မြန္ျပည္ နယ္တို႔မွာ ေရလႊမ္းမိုးမႈေတြ ရွိလာႏုိင္တာေၾကာင့္ ဆည္ေတြေဆာက္လုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေန တာကို ရပ္ဆုိင္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆုိတာျဖစ္တယ္လို႔ မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ ရာမည ဟိုတယ္မွာ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ကရင္ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ေစာင့္ၾကည့္ေရး ကြန္ရက္က ကိုေစာသာဘုိးက ေျပာပါတယ္။
"လက္ရွိအေနအထားမွာေတာင္ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ေရေတြႀကီးေနတယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္မွာလည္း ေရႀကီး မႈေတြႀကံဳေန ရပါတယ္၊ သံလြင္ျမစ္တေလွ်ာက္မွာ ဆိုလည္း ပိုၿပီးေတာ့မွ မုတ္သုန္မိုးမ်ားရင္ ေရဝင္တာမ်ား မယ္၊ ေဆာက္လုပ္ မယ့္ေရကာတာထဲမွာ ေရဝင္တာပိုမ်ားရင္ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ဒုကၡခံစားရသလို က်ေနာ္တို႔ျဖစ္ လာႏိုင္တာကို က်ေနာ္ေျပာ ခ်င္တာပါ"
ဒါ့အျပင္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းေဆာက္မယ့္ေနရာေတြဟာ ငလ်င္ျပတ္ေရြ႕ ေၾကာေတြနဲ႔ နီးကပ္ေနတဲ့အတြက္ ငလ်င္ လႈပ္တဲ့အခါ ဆည္ေတြက်ိဳးၿပီး ျမစ္ေအာက္ ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ရြာေတြ အားလံုးေရလႊမ္းခံရႏိုင္တယ္လို႔လည္း ကန္႔ကြက္သူေတြ က ေျပာပါတယ္။ ကရင္ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ေစာင့္ၾကည့္ေရးကြန္ရက္၊ သံလြင္ကာကြယ္ ထိန္းသိမ္းေရး ကြန္ရက္၊ ကၽြန္းတစ္ေထာင္ေျမေဖာင္ေဒးရွင္းနဲ႔ မြန္လူငယ္အဖြဲ႔ေတြ စုေပါင္းၿပီး ကန္႔ကြက္တာျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ ကရင္ျပည္နယ္ နဲ႔ မြန္ျပည္ နယ္ေတြမွာ သံလြင္ျမစ္ေရႀကီးတဲ့အတြက္ အိမ္ေထာင္စု ၁၂၀၀ ေက်ာ္က လူဦးေရ ၆၀၀၀ ေက်ာ္ ဟာ ေရေဘးကယ္ဆယ္ေရးစခန္းေတြမွာ ခိုလႈံေနၾက ရပါတယ္။ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း ၆ ခုကို တရုတ္ကုမၸဏီနဲ႔ ထုိင္းကုမၸဏီတုိ႔က ေဆာက္လုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။
ကရင္ျပည္နယ္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ေစာင့္ၾကည့္ေရးကြန္ရက္က ကိုေစာသာဘုိးကို RFA သတင္းေထာက္ မဇာဏီထြဏ္း ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတာ နားဆင္ႏုိင္ ပါတယ္။
http://www.rfa.org/burmese/news/stop-dam-projects-salween-river-08122015124314.html
သံလြင္ျမစ္မွာတည္ေဆာက္မယ့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း ၆ခုကို ရပ္ဆုိင္းေပးဖုိ႔ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္း ၅ ဖဲြ႔က ဒီေန႔ ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ ကရင္၊ ရွမ္းနဲ႔ မြန္ျပည္ နယ္တို႔မွာ ေရလႊမ္းမိုးမႈေတြ ရွိလာႏုိင္တာေၾကာင့္ ဆည္ေတြေဆာက္လုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေန တာကို ရပ္ဆုိင္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆုိတာျဖစ္တယ္လို႔ မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ ရာမည ဟိုတယ္မွာ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ကရင္ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ေစာင့္ၾကည့္ေရး ကြန္ရက္က ကိုေစာသာဘုိးက ေျပာပါတယ္။
"လက္ရွိအေနအထားမွာေတာင္ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ေရေတြႀကီးေနတယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္မွာလည္း ေရႀကီး မႈေတြႀကံဳေန ရပါတယ္၊ သံလြင္ျမစ္တေလွ်ာက္မွာ ဆိုလည္း ပိုၿပီးေတာ့မွ မုတ္သုန္မိုးမ်ားရင္ ေရဝင္တာမ်ား မယ္၊ ေဆာက္လုပ္ မယ့္ေရကာတာထဲမွာ ေရဝင္တာပိုမ်ားရင္ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ဒုကၡခံစားရသလို က်ေနာ္တို႔ျဖစ္ လာႏိုင္တာကို က်ေနာ္ေျပာ ခ်င္တာပါ"
ဒါ့အျပင္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းေဆာက္မယ့္ေနရာေတြဟာ ငလ်င္ျပတ္ေရြ႕ ေၾကာေတြနဲ႔ နီးကပ္ေနတဲ့အတြက္ ငလ်င္ လႈပ္တဲ့အခါ ဆည္ေတြက်ိဳးၿပီး ျမစ္ေအာက္ ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ရြာေတြ အားလံုးေရလႊမ္းခံရႏိုင္တယ္လို႔လည္း ကန္႔ကြက္သူေတြ က ေျပာပါတယ္။ ကရင္ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ေစာင့္ၾကည့္ေရးကြန္ရက္၊ သံလြင္ကာကြယ္ ထိန္းသိမ္းေရး ကြန္ရက္၊ ကၽြန္းတစ္ေထာင္ေျမေဖာင္ေဒးရွင္းနဲ႔ မြန္လူငယ္အဖြဲ႔ေတြ စုေပါင္းၿပီး ကန္႔ကြက္တာျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ ကရင္ျပည္နယ္ နဲ႔ မြန္ျပည္ နယ္ေတြမွာ သံလြင္ျမစ္ေရႀကီးတဲ့အတြက္ အိမ္ေထာင္စု ၁၂၀၀ ေက်ာ္က လူဦးေရ ၆၀၀၀ ေက်ာ္ ဟာ ေရေဘးကယ္ဆယ္ေရးစခန္းေတြမွာ ခိုလႈံေနၾက ရပါတယ္။ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း ၆ ခုကို တရုတ္ကုမၸဏီနဲ႔ ထုိင္းကုမၸဏီတုိ႔က ေဆာက္လုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။
ကရင္ျပည္နယ္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ေစာင့္ၾကည့္ေရးကြန္ရက္က ကိုေစာသာဘုိးကို RFA သတင္းေထာက္ မဇာဏီထြဏ္း ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတာ နားဆင္ႏုိင္ ပါတယ္။
http://www.rfa.org/burmese/news/stop-dam-projects-salween-river-08122015124314.html
Wednesday, August 12, 2015
Tuesday, August 11, 2015
ႀသဂုတ္လ ၁၂ ရက္ေန ့ ၆၅ ႀကိမ္ေျမာက္ ကရင့္အာဇာနည္ေန ့
မဟာဗမာစစ္ကြ်န္ဘ၀မွလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ တုိက္ပြဲ၀င္ရင္း တုိင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဴ းအတြက္ အသက္ေပးလွဴသြားေသာ ကရင္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား၊ တပ္မွဴးႀကီးမ်ား၊ ရဲေဘာ္မ်ား၊ အရပ္သားျပည္သူမ်ားအား ဦးညြတ္အေလးျပဳ ပါသည္။ Lest We Forget Karen Martyr Day...
Type the rest of your post here.
Type the rest of your post here.
Sunday, August 9, 2015
Friday, August 7, 2015
တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရးအဖ ြဲ႕ အစည္းမ်ား၏ တစ္ႏုိင္ငံလုံးအပစ္အခတ္ရပ္စြဲေရးဆုိင္ရာ အဆင့္ျမင့္ညွိႏွဳိင္းေရးကုိယ္စားလွယ္အဖ ြဲ႕ (SD) ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီ (UPWC)တုိ႕၏ (၉) ႀကိမ္ေျမာက္ NCA ညွိႏွဳိင္းေဆြးေႏြးပ ြဲတြင္ SD ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ အဖြင့္မိန္ ့ခြန္းမ်ား
Type the rest of your post here.
Thursday, August 6, 2015
အန္စီေအက က်ေနာ္တို႔အတြက္ အသက္နဲ႔တမွ် အေရးႀကီးပါတယ္- ခူးဦးရယ္
By ေအးႏိုင္ 6 August 2015
တႏိုင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္အတြက္ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေကာ္မတီနဲ႔ ေကအန္ယူ ဒုတိယဥကၠ႒ ပဒုိမူစီဖိုးရာစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အဆင့္ျမင့္တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ (အက္စ္ဒီ) တို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ၾသဂုတ္လဆန္းမွာ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ရွိပါတယ္။ အက္္စ္ဒီ အဖြဲ႔ထဲမွာ ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (ယူအန္အက္ဖ္္စီ) ေခၚတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ မဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစုက ကိုယ္စားလွယ္ေတြအမ်ားစု ပါ၀င္ေနတာပါ။
ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီရဲ႕ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ကရင္နီအမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရးပါတီ ဒုတိယဥကၠ႒ ခူးဦးရယ္ကို ဒီဗြီဘီက ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းထားပါတယ္။
တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ယူအန္အက္ဖ္စီရဲ႕ အခန္းက႑ကို ရွင္းျပပါ။
“က်ေနာ္တို႔ ယူအန္အက္ဖ္စီရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာရွိတဲ့ အဖြဲ႔၀င္နဲ႔ ဆက္စပ္အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ တူညီတဲ့ ဘုံသေဘာထား ရပ္တည္ခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္လို႔ရွိရင္ တႏုိင္ငံလုံးလို႔ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုထားတာကေတာ့ တႏိုင္ငံလုံးမွာရွိတဲ့ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡေတြ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေရးကိုေပါ့ေနာ္၊ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ က်ေနာ္တို႔ ယူအန္အက္ဖ္စီမွာကေတာ့ အဖြဲ႔၀င္က ၁၂ ဖြဲ႔၊ ဆက္စပ္က ၄ ဖြဲ႔၊ ေပါင္းရင္ေတာ့ ၁၆ ဖြဲ႔ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ တကယ္တမ္း လက္ေတြ႔မွာ က်ေနာ္္တို႔ လက္နက္ကိုင္ တုိက္ပဲြ၀င္ေနတဲ့အဖြဲ႔ေတြက အဲသေလာက္မက ရွိတာေပါ့ေလ။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ျမင္ခ်င္တာကေတာ့ ယူအန္အက္ဖ္စီအဖြဲ႔၀င္၊ ဆက္စပ္အဖြဲ႔အစည္း အပါအ၀င္ က်န္တဲ့ အဖြဲ႔၀င္မဟုတ္တဲ့ တျခားေသာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း၊ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ အားလုံးေပါ့ေနာ္ က်ေနာ္တို႔အားလုံး အတူတကြ ပါ၀င္လက္မွတ္ေရးထုိးႏိုင္ရင္ အေကာင္းဆုံးပဲ။ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ပထမဦးစားေပး ရပ္တည္ခ်က္ပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ အားလုံးမပါ၀င္၊ အဲသလို မပါ၀င္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာင္မွ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ အနည္းဆုံးေပါ့ေနာ္ အန္စီစီတီမွာပါတဲ့ ၁၂ ဖြဲ႔၊ ဆက္စပ္ ၄ ဖြဲ႔ ေပါင္း ၁၆ ဖြဲ႔ဆိုတာကလည္း အဲဒီထဲကပါပဲ။ အနည္းဆုံးကေတာ့ ေအာက္ထစ္ေပါ့ အဲဒီ ၁၆ ဖြဲ႔ကေတာ့ ပါဖို႔ က်ေနာ္တို႔ဘက္က အဲဒီလို သေဘာထားရွိပါတယ္။ အဲဒီခ်ဥ္းကပ္မႈနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ အစိုးရကို တင္ျပေဆြးေႏြးေနတာျဖစ္ပါတယ္။”
ယူအန္အက္ဖ္စီအဖြဲ႔၀င္ေတြပါတဲ့ အဆင့္ျမင့္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔နဲ႔ အစိုးရအၾကား ေဆြးေႏြးပဲြေတြကို ၾကည့္ၿပီး တႏိုင္ငံလုံး အပစ္ရပ္လက္မွတ္ထိုးေရးပြဲဟာ နီးေနၿပီလို႔ ျပည္သူလူထုက ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကတယ္။ အဓိကအားျဖင့္ ဘယ္ေနရာေတြမွာ ညိႇဖို႔ ခက္ေနတာလဲခင္ဗ်။
“နီးေနၿပီဆိုတာကေတာ့ အဲသလိုျမင္လို႔လည္း ရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကလည္း အဲသလို ခံစားေနတဲ့သေဘာလည္း ရွိပါတယ္။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ အားလုံးနီးနီးေလာက္ကို က်ေနာ္တို႔ သေဘာတူညီမႈ တစုံတရာ အဆင့္တခုကို ေရာက္ေနၿပီလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ေလာေလာဆယ္မွာ နည္းနည္းဆက္ၿပီးညိႇဖို႔ က်န္ေနေသးတဲ့ အခ်က္ေတြက လုံၿခဳံေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြေပ့ါေနာ္။ တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ တႏိုင္ငံလုံးနဲ႔ လႊမ္းၿခဳံတဲ့ လုံၿခဳံေရးဆိုင္ရာကိစၥရပ္ ျပႆ နာေတြကို ဘယ္လိုအေျဖရွာၾကမလဲ ဆိုတဲ့ကိစၥမွာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးတဲ့ အခါမ်ဳိးေတြမွာ နည္းနည္း မတူကဲြျပားတဲ့ အျမင္မ်ဳိးေတြရွိပါတယ္။ အဲဒီဟာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ နည္းနည္းေလး ဆက္ညိႇဖို႔ရွိပါတယ္။ ေနာက္တခါ က်ေနာ္တို႔ ခုနေျပာတဲ့ အားလုံးပါ၀င္ေရးဆိုတဲ့ မူနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဆက္ညိႇရတဲ့ သေဘာေတြလည္းရွိပါတယ္။ ေနာက္တခါ လက္မွတ္ေရးထိုးမယ့္ အဆင့္ေတြမွာ ဘယ္လိုလူေတြက ဘယ္လိုရာထူးေတြနဲ႔ ပါ၀င္လက္မွတ္ေရးထိုးမယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥလည္း က်ေနာ္တို႔ ညိႇႏႈိင္းေနဆဲပါပဲ။ ဒါ့အျပင္ကို ဒီစာခ်ဳပ္ကို ပိုၿပီးေတာ့ ခိုင္မာေအာင္ေပ့ါေနာ္ လက္မွတ္ထိုးၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ သူခ်ဳိးေဖာက္တယ္၊ ကိုယ္ခ်ဳိးေဖာက္တယ္ မျဖစ္ေအာင္ေပါ့ေနာ္ က်ေနာ္တို႔ ျပည္တြင္းအသိသက္ေသနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ အသိသက္ေသဆုိၿပီးေတာ့ အပိုင္း ၂ ပိုင္းကို တင္ျပထားပါတယ္။ ဥပမာ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံတကာ အသိသက္ေသအျဖစ္ေတာ့ ယူအန္တို႔၊ အီးယူတို႔၊ အာဆီယံတို႔ဆိုတဲ့ ေဘာ္ဒီသေဘာနဲ႔ သြားေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို က်ေနာ္တို႔က ပါေစခ်င္တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ က်ေနာ္တို႔ ဗမာျပည္အေရးအရာနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ၿပီးေတာ့ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတဲ့ တခ်ဳိ႕ေသာ ႏိုင္ငံႀကီးေတြေပါ့ေနာ္ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ျမင္ၾကည့္တာကေတာ့ ယူအက္စ္တို႔၊ ယူေကတို႔၊ ေနာ္ေ၀၊ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ ထိုင္း၊ အိႏၵိယ စသျဖင့္ေပါ့။ ဒါကေတာ့ ဥပမာ- အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ႏွစ္ရွည္လမ်ား နယ္ခ်င္းဆက္စပ္လည္းျဖစ္တယ္။ သူ႔အေၾကာင္းကိုယ့္အေၾကာင္းလည္း ဆက္စပ္ႏွီးႏြယ္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒါလည္း အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ထင္တာေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအေပၚမွာလည္းပဲ က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးတဲ့ေနရာမွာ အေျဖမထြက္ေသးပါဘူး။ အဲဒါလည္း ပါတာေပါ့။ ေနာက္ ျပည္တြင္းမွာလည္းပဲ အထင္ကရ ပုဂိၢဳလ္ေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ပါေစခ်င္တယ္။ ဥပမာေျပာရရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လိုမ်ဳိး၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဦးခြန္ထြန္းဦးလိုမ်ဳိး၊ စုဖြဲ႔ထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီက တျခားအထင္ကရ ပုဂိဳၢလ္ေတြေပါ့ေနာ္။ ဘယ္သူေတြ ပါသင့္လဲဆိုတဲ့ဟာေတြကို က်ေနာ္တို႔ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးေနဆဲပါပဲ။ ဒါက မက်ေသးဘူးေပါ့ေနာ္။”
လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ပိုင္းက ျမန္မာျပည္ထဲမွာရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသားႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြအၾကား ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ဒီမိုကရက္တစ္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အတြင္းအျပင္ သေဘာထား ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။ ဥပမာ ယူအန္ေအလို မဟာမိတ္အဖြဲ႔လိုမ်ဳိးေပါ့။
“ဟုတ္ကဲ့၊ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအဆင့္ကို ေက်ာ္လြန္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရးအရ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာမွာဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီဟာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ မညိႇႏႈိင္းထားလို႔ မရဘူး။ ႏွီးႏႊယ္ျခင္းမရွိလို႔ မရဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ နားလည္တာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီလို႔ ေျပာတဲ့ေနရာမွာလည္း ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ က်ေနာ္တို႔ တႏိုင္ငံလုံးမွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီကို က်ေနာ္တို႔ ဆိုလိုတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႔နယ္ပယ္မွာ အေျခအေနအရ ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ လက္ပြန္းတတီး ဘယ္သူနဲ႔စၿပီးေတာ့ ညိႇႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္သလဲဆိုရင္ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသား ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ပဲ ပိုၿပီးေတာ့ နီးစပ္တဲ့သေဘာေတြေတာ့ရွိတာေပါ့။ ဥပမာေျပာရရင္ အထူးသျဖင့္ ယူအန္ေအ (ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားမဟာမိတ္အဖြဲ႔) လိုဟာမ်ဳိးေတြေပါ့။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လုုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ေလာေလာဆယ္မွာ စၿပီးေတာ့ အတူတကြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္သလဲဆိုတဲ့ ဟာမ်ဳိးေတြကို စစဥ္းစားပါတယ္။ ဥပမာ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီအေရး၊ အမ်ဳိးသားတန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးကို အာမခံတဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကို တည္ေဆာက္မယ္ဆိုတဲ့ အေျခခံမူ သေဘာကို တသေဘာတည္း က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ထပ္တူက်တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပိုၿပီး စၿပီး လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရတဲ့ဟာမ်ဳိးေတြ ရွိပါတယ္။ အဲသလိုေျပာလိုက္လို႔ က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔လည္း အဆက္အသြယ္မရွိဘူးလား မဟုတ္ပါဘူး။ ဥပမာ အန္အယ္လ္ဒီလိုဟာမ်ဳိးေတြလည္း က်ေနာ္တို႔ တရား၀င္မဟုတ္ရင္လည္းဘဲ က်ေနာ္တို႔ ႀကဳံရင္ႀကဳံသလို ေတြ႔ဆုံညိႇႏႈိင္းၿပီးေတာ့ အျမင္သေဘာထား ဖလွယ္တာမ်ဳိးေတြလည္း ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ အဆင့္မေရာက္ေသးရင္ေတာင္မွ အနီးစပ္ဆုံးေတာ့ အျမင္သေဘာထားေတြ ဖလွယ္တဲ့ အဆင့္မ်ဳိးေတြေတာ့ရွိေနပါတယ္။”
ယူအန္အက္ဖ္စီလို႔ ေျပာရင္ တဆက္တည္းပါလာတာက အမ်ားျပည္သူအၾကား ဇေ၀ဇ၀ါျဖစ္ေနတာက ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ဆိုတဲ့ကိစၥလည္း ပါလာပါတယ္။ ျပည္သူလူထုအၾကား လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာမွာ ႏိုင္ငံတခုမွာ စစ္တပ္တခုပဲ ရွိရမယ္ဆုိၿပီးေတာ့ ေ၀ဖန္တယ္ ‘ဘာျဖစ္လို႔ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္လုပ္ရလဲ၊ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမွမရွိဘူး’ ဆိုၿပီးေတာ့။ ဒီ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္၊ ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ယူအန္အက္ဖ္္စီ သေဘာထားကို ရွင္းလင္းေအာင္ ေျပာျပပါ။
“ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ အက္ဖ္ယူေအ (Federal Union Army) ေပါ့ေနာ္ အတိုေကာက္ အဂၤလိပ္လိုေျပာရင္ေတာ့။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က အမ်ားတကာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းသိေအာင္လို႔ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုတာမ်ဳိးေတြ၊ တရား၀င္လုပ္တာမ်ဳိးေတြ မရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ လူေတြက သူ႔ရဲ႕ထင္ရာျမင္ရာ နားလည္မႈအေျခခံအေပၚမွာ အေျခခံၿပီးေျပာတယ္လို႔ က်ေနာ္ေတာ့ အဲလိုနားလည္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ယူအန္အက္ဖ္စီ ကိုယ္ႏႈိက္က တိုင္းျပည္တခုမွာ တပ္မေတာ္တခုပဲ ရွိရမယ္ဆိုတဲ့မူကုိ လုံး၀လက္ခံထားၿပီးသားပါ။ ဒါကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ သေဘာတူထားၿပီးသားပါ။ ဒါေပမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ဖက္ဒရယ္ကို တည္ေဆာက္မွာလို႔ ေျပာတဲ့အခါက်ေတာ့ ရွိမယ့္တပ္မေတာ္ကလည္း ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ပဲျဖစ္မွာေပါ့။ ဟုတ္တယ္မဟုတ္လား က်ေနာ္တို႔ဆိုလိုခ်င္တဲ့အဓိပၸာယ္က ဒါပါပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ လက္ရွိ ဗမာ့တပ္မေတာ္ကိုလည္း ပုံစံမပ်က္ေအာင္၊ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ေတြကလည္းပဲ က်ေနာ္တို႔ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကို ေရာက္မွေတာ့ သူတို႔အခန္းက႑ကို က်ေနာ္တို႔ တပ္မေတာ္တခုတည္း အသြင္ေျပာင္းတဲ့အခါမ်ဳိးေတြမွာ ဘယ္လိုပုံစံနဲ႔ ေပါင္းကူးၾကမယ္၊ ေပါင္းစပ္ၾကမယ္ဆိုတဲ့ စဥ္းစားခ်က္ကို က်ေနာ္တို႔က ေျပာေနတာပဲျဖစ္တယ္ ေနာ္ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ေတာ့။ တခ်ဳိ႕က ဘယ္လို အျမင္ေစာင္းေနသလဲဆိုေတာ့ အက္ဖ္ယူေအလို႔ ေျပာတဲ့အခါမ်ဳိးေတြမွာ လက္ရွိ ရွိေနတဲ့ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔အစည္းက တပ္မေတာ္ေတြပဲ တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြကိုပဲ စုဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ လက္ရွိ ဗမာ့တပ္မေတာ္နဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ေနတယ္၊ အားၿပိဳင္ေနတယ္၊ တိုက္ခိုက္ေနတယ္ ဆိုတဲ့သေဘာမ်ဳိးကို အျမင္ေရာက္တယ္လို႔ က်ေနာ္နားလည္ပါတယ္။ အဲဒါက မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တကယ္ေပၚေပါက္လာလို႔ရွိရင္ ေပၚေပါက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ အဲဒီစနစ္ေအာက္မွာ ဖြဲ႔စည္းမယ့္ တခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ေအာက္မွာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္လိုမ်ဳိး က်ေနာ္တို႔ျမင္ခ်င္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ခုကတည္းက က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုစုဖြဲ႔ရမလဲဆိုတဲ့ ဟာမ်ဳိးကို ျပင္ေနတာပဲျဖစ္တယ္။ အဲဒါကိုလည္းပဲ ဗမာ့တပ္မေတာ္ကလည္း နည္းနည္းအျမင္မၾကည္တဲ့ သေဘာေတြရွိပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕စိုးရိမ္မႈေတြကို သူတို႔ေျပာပါတယ္။ ဒါကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ နားလည္တယ္။ က်ေနာ္တို႔လိုခ်င္တာက လက္ရွိတပ္မေတာ္ကို ပုံစံေျပာင္းဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ဘယ္လုိစုဖြဲ႔မလဲ ဖက္ဒရယ္ပုံစံေအာက္မွာ။ အဲဒါကိုပဲ အဓိကထားၿပီး ေျပာခ်င္တာပဲျဖစ္ပါတယ္။”
အစိုးရက ယူအန္အက္ဖ္စီကို မဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစုအျဖစ္ ဆက္ဆံတာ မရွိသေလာက္ဘဲ။ ယူအန္အက္ဖ္စီကလည္း အစိုးရဘက္က ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအရေပၚလာတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကို။ တဖက္နဲ႔တဖက္နဲ႔က အသိအမွတ္ျပဳမႈ မရွိၾကဘူးဆိုေတာ့ တကယ္လို႔မ်ား အန္စီေအကို လက္မွတ္ထုိးတဲ့အခါမွာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ထံက အတည္ျပဳခ်က္ရယူရမည္ဆိုတဲ့ အပိုင္းေတြကို ယူအန္အက္ဖ္စီ တပ္ေပါင္းစုသေဘာထားက ဘယ္လုိရွိသလဲ။
“ဒါက ဒီလိုရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ေလာေလာဆယ္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္၊ ၆၀ ေက်ာ္ လက္နက္ကိုင္္တိုက္ပြဲ၀င္လာတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း ႏိုင္ငံေရးအေျခခံေအာက္မွာ တိုက္ပဲြ၀င္တာဆုိေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ယွဥ္ၿပိဳင္ဘက္က အစိုးရပဲရွိတာေလ။ ဆိုေတာ့ အစိုးရက က်ေနာ္တို႔ကို ေလာေလာဆယ္ အေနအထားေအာက္မွာ ခို္င္မာတဲ့ သေဘာတူညီမႈ တစုံတရာ ႏိုင္ငံေရးအရ မရယူႏိုင္ေသးသေရြ႕ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ခက္ပါလိမ့္္မယ္။ အလားတူပဲ က်ေနာ္တို႔ကလည္း တခ်ိန္လုံး အစိုးရရဲ႕မူေပၚလစီ လုပ္ရပ္ေတြက မမွန္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔က အဲဒီအေပၚမွာ အေျခခံၿပီးေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို က်ေနာ္တို႔က လိုခ်င္လို႔ က်ေနာ္တို႔ကလည္း အတိုက္အခံေနတယ္ဆိုတဲ့ အခါက်ေတာ့ သူတို႔ကို က်ေနာ္တို႔က အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ဆိုတဲ့ ဥပေဒလမ္းေၾကာင္းကလည္းပဲ အခက္အခဲရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ အသိအမွတ္မျပဳတဲ့ ဘက္ႏွစ္ဘက္ကေနၿပီး ေတြ႔ဆုံၿပီး က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရးအရ တေယာက္နဲ႔တေယာက္၊ တဖက္နဲ႔တဖက္ အသိအမွတ္ျပဳၿပီးေတာ့ တရား၀င္ မူေဘာင္အတြင္းမွာ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုနားလည္မႈ တည္ေဆာက္မလဲ ဆိုတဲ့ဟာက အဓိကက်တယ္လို႔ နားလည္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ေလာေလာဆယ္မွာ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ေဆြးေႏြးေနတာက သူ႔ဘက္၊ ကိုယ့္ဘက္ပဲရွိတယ္။ ေဆြးေႏြးဘက္ ႏွစ္ဘက္က အျပန္အလွန္ အသိအမွတ္ မျပဳၾကတဲ့ ဘက္ႏွစ္ဘက္က ေဆြးေႏြးေနၾကတယ္ဆိုတဲ့ အခါက်ေတာ့ ခိုင္မာမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔၊ ဥပေဒရႈေထာင့္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ဘယ္ေလာက္အခုိင္အမာျဖစ္သလဲ ေပတံနဲ႔တိုင္းတဲ့ေနရာမွာ ခက္တယ္။ အဲဒီေတာ့ အဲသလို တရား၀င္မႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ခုိင္မာျခင္းရွိမရွိ၊ ဥပေဒေပတံနဲ႔ တိုင္းတဲ့အခါမ်ဳိးေတြမွာ တခုတည္းေသာ လုပ္ႏိုင္ေျခရွိတဲ့ လမ္းေၾကာင္းကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အသိအမွတ္ျပဳတာ၊ မျပဳတာ တက႑ထား။ လက္ရွိအသိအမွတ္မျပဳတဲ့ အေျခခံဥပေဒေအာက္မွာ ေပၚေပါက္လာတဲ့ လက္ရွိလႊတ္ေတာ္ကလြဲရင္ တျခား ဘယ္ဥပေဒရႈေထာင့္ကပဲၾကည့္ၾကည့္ Body ဘယ္မွာမွ တရား၀င္မႈမရွိဘူး။ ရွိေနတာက အဲဒါပဲလို႔ က်ေနာ္တို႔ဘက္က နားလည္တယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို တင္သြင္းၿပီးေတာ့ အတည္ျပဳခ်က္ရယူမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ေျပာေနတဲ့ အန္စီေအ single text ဟာ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္၊ ကုန္ကုန္ေျပာရရင္ က်ေနာ္တို႔ ဒီတခုတည္းေသာရွိေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကို အသိအမွတ္ျပဳျခင္း၊ မျပဳျခင္းဆိုတာထက္ သူတို႔ရဲ႕အတည္ျပဳမႈကို ရယူဖို႔ က်ေနာ္တို႔ လမ္းတင္ေနတယ္ဆိုတာက တခ်က္တည္း က်ေနာ္တို႔ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို အသိအမွတ္ျပဳလိုက္တယ္ ဆုိတဲ့ဟာမ်ဳိးလည္း က်ေနာ္တို႔ အဓိပၸာယ္မဖြင့္ဘူး။ ဒါက တခုတည္းေသာ အင္စတီက်ဴးရွင္းတခုလို ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔၊ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔။ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္ထဲကိုလည္း ၾကည့္လိုက္ၾကည့္ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးဘက္ေတြပဲျဖစ္တယ္။ တပ္မေတာ္ေျပာမလား၊ အစိုးရေျပာမလား ဒါပဲရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔အခ်င္းခ်င္း နားလည္မႈ တည္ေဆာက္မယ့္၊ သေဘာတူညီခ်က္ရယူမယ့္ သေဘာတူညီမႈစာခ်ဳပ္ဟာ အဲဒီက တေၾကာင္းတည္းေသာ လႊတ္ေတာ္ကေနပဲ ျဖတ္လို႔ရမယ္။ ခို္င္မာေအာင္တည္ေဆာက္လို႔ ရမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က မွတ္ယူတယ္။ တကယ္လို႔မ်ား က်ေနာ္တို႔ သြားရမယ့္ အဆင့္ေတြက တရက္၊ တညနဲ႔ၿပီးမယ့္ကိစၥေတြ မဟုတ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ အစိုးရကလည္း အကန္႔အသတ္နဲ႔ သူ႔သက္တမ္းေတြ ရွိတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔အားလုံး သေဘာေပါက္ၿပီးသား။ အဲဒီေတာ့ လက္ရွိအစိုးရကလည္း သက္တမ္း ၅ ႏွစ္ဆိုေတာ့ တကယ္လို႔မ်ား က်ေနာ္တို႔ ၅ ႏွစ္ကာလအတြင္းမွာ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈက၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈက မၿပီးဆုံးဘူးဆိုရင္ ေနာက္တက္လာမယ့္အစိုးရ၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ေနာက္ေပၚလာမယ့္ လႊတ္ေတာ္ေတြနဲ႔ ဆက္လက္ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ တရား၀င္မႈက အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က အဲလို နားလည္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အဲဒီလမ္းေၾကာင္းကို က်ေနာ္တို႔ ျဖတ္ဖို႔ စဥ္းစားရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။”
ယူအန္အက္ဖ္စီအဖြဲ႔၀င္ေတြ အပါအ၀င္ အဆင့္ျမင့္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔နဲ႔ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ေတြ ၾသဂုတ္လဆန္း ေဆြးေႏြးၾကေတာ့မယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ အန္စီေအနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ယူအန္အက္ဖ္စီသေဘာထားကို ေျပာျပပါ။
“ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ အန္စီေအ single text က ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို သြားဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔ ပထမဆုံးေသာအဆင့္ျဖစ္သလို တံခါးေပါက္ဆိုရင္လည္း မမွားဘူးေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ ဒီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ အဆင့္ဆင့္ကို တဆင့္ခ်င္းစီ သြားႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဒီအဆင့္ကို က်ေနာ္တို႔ မေက်ာ္လို႔ မရဘူး။ ဒီအဆင့္က အဓိကျပႆ နာလို႔ က်ေနာ္တို႔နားလည္တယ္။ ဒီအဆင့္ကိုေက်ာ္လြန္ၿပီးမွ တျခားအဆင့္ေတြကို ကူးေျပာင္းလို႔ရမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ထင္တာပါ။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အန္စီေအက က်ေနာ္တို႔အတြက္ အသက္နဲ႔တမွ် အေရးႀကီးပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ မွန္ကန္တဲ့ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို က်ေနာ္တို႔ ခ်ဖို႔လိုတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ခိုင္မာတဲ့သေဘာတူညီမႈ တခုျဖစ္ေအာင္လည္း agreement တခုျဖစ္ေအာင္လည္း က်ေနာ္တို႔က ရယူခ်င္တယ္ဆိုတာ ရွင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ဒီ ယူအန္အက္ဖ္စီ အဖြဲ႔အစည္း အပါအ၀င္ က်န္တဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေလာ္ခီးလာညီလာခံ ႏွစ္ႀကိမ္၊ လိုင္ဇာညီလာခံ ႏွစ္ႀကိမ္မွာ က်ေနာ္တို႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ ဘာလဲဆိုရင္ လက္ရွိ က်ေနာ္တို႔ အန္စီေအနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြၾကားမွာ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကေန႔အထိ လူထုေတြ မသိေသးပါဘူး အေသးစိတ္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြလည္း မသိေသးပါဘူး။ သိေနတဲ့အရာေတြကေတာ့ သတင္းမီဒီယာမွာေျပာေနတဲ့ အေၾကာင္းအခ်က္ေလာက္ပဲ သိပါတယ္။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကလည္းပဲ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဘာေတြ ေဆြးေႏြးေနတယ္၊ ဘာအေၾကာင္းအရာေတြ ပါေနသလဲ။ ဘာေၾကာင့္ ဒီအေျခအေနေၾကာင့္ ၾကန္႔ၾကာေနတယ္ဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိး၊ လူထုေတြကေတာ့ အခု အခု ျမင္ခ်င္တာေတာ့ နားလည္တယ္။ ဒုကၡေရာက္ေနတာလည္း ႏွစ္ေပါင္း ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ေစာေစာျဖတ္ခ်င္တာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ ျဖတ္လို႔မရတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြက က်ေနာ္တို႔ အခိုင္အမာ ၂ ဦး ၂ ဘက္က ယုံယုံၾကည္ၾကည္နဲ႔ သေဘာတူၿပီးေတာ့ ခိုင္မာေအာင္ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ သေဘာတူညီမႈတခု ျဖစ္ေပၚဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔က ႀကိဳးစားေနရတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ အခက္အခဲ နည္းနည္းရွိေနတာကို ေက်ာ္လႊားရဖို႔ ႀကိဳးစားရတဲ့ အေျခခံေတြေၾကာင့္ပဲ ၾကန္႔ၾကာေနတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္ အသိေပးခ်င္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ လူထုေတြကိုေတာ့ သည္းညည္းခံၿပီး ဆက္ၿပီးေစာင့္စားပါလို႔ေတာ့ က်ေနာ္ မေျပာခ်င္ဘူး။ လူထုေတြရဲ႕ဒုကၡကို က်ေနာ္တို႔ လုံး၀နားလည္တယ္၊ မွ်ေ၀ခံစားတယ္။ ဒါေပမယ့္အေျခအေနက က်ေနာ္တို႔ ဒီလိုပဲ တြန္းပို႔တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီအေျခအေနပဲ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း သြားရမယ္ဆိုတဲ့ဟာကိုေတာ့ အားလုံး က်ေနာ္တို႔ကိုလည္း အျပန္အလွန္နားလည္မႈေပးဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံခ်င္ပါတယ္။”
လက္ရွိ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ သက္တမ္းမွာ အန္စီေအ လက္မွတ္ထိုးႏိုင္မလား။
“ဒီသက္တမ္းမွာရွိတဲ့ အစိုးရနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ထုိးႏိုင္၊ မထုိးႏုိင္ဆုိတာေတာ့ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ ညႇိႏႈိင္းသေဘာတူႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ ခုန က်ေနာ္ေျပာတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြေပါ့ေနာ္ ဆက္လက္ညိႇႏွႈိင္းေဆြးေႏြး အေျဖရွာရမယ့္ အေၾကာင္းအရာေတြက ဒီသက္တမ္းကာလ၊ ဒီေရြးေကာက္ပဲြမတိုင္ခင္မွာ ၿပီးႏိုင္၊ မၿပီးႏိုင္၊ ဒါက ၾကည့္ရမယ့္ အေျခအေနလို႔ က်ေနာ္နားလည္ပါတယ္။ အဲဒီဟာ မၿပီးဘဲနဲ႔ကေတာ့ ဒီအစိုးရလက္ထက္မွာ ထိုးဖို႔ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကလည္းပဲ ထုိးေတာ့ ထုိးခ်င္ေပမယ့္လို႔ ထိုးခ်င္တဲ့ဆႏၵနဲ႔ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့အေျခအေန ရွိမရွိဆိုတာကေတာ့ ျပႆ နာပါ။
တႏိုင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္အတြက္ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေကာ္မတီနဲ႔ ေကအန္ယူ ဒုတိယဥကၠ႒ ပဒုိမူစီဖိုးရာစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အဆင့္ျမင့္တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ (အက္စ္ဒီ) တို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ၾသဂုတ္လဆန္းမွာ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ရွိပါတယ္။ အက္္စ္ဒီ အဖြဲ႔ထဲမွာ ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (ယူအန္အက္ဖ္္စီ) ေခၚတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ မဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစုက ကိုယ္စားလွယ္ေတြအမ်ားစု ပါ၀င္ေနတာပါ။
ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီရဲ႕ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ကရင္နီအမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရးပါတီ ဒုတိယဥကၠ႒ ခူးဦးရယ္ကို ဒီဗြီဘီက ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းထားပါတယ္။
တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ယူအန္အက္ဖ္စီရဲ႕ အခန္းက႑ကို ရွင္းျပပါ။
“က်ေနာ္တို႔ ယူအန္အက္ဖ္စီရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာရွိတဲ့ အဖြဲ႔၀င္နဲ႔ ဆက္စပ္အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ တူညီတဲ့ ဘုံသေဘာထား ရပ္တည္ခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္လို႔ရွိရင္ တႏုိင္ငံလုံးလို႔ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုထားတာကေတာ့ တႏိုင္ငံလုံးမွာရွိတဲ့ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡေတြ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေရးကိုေပါ့ေနာ္၊ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ က်ေနာ္တို႔ ယူအန္အက္ဖ္စီမွာကေတာ့ အဖြဲ႔၀င္က ၁၂ ဖြဲ႔၊ ဆက္စပ္က ၄ ဖြဲ႔၊ ေပါင္းရင္ေတာ့ ၁၆ ဖြဲ႔ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ တကယ္တမ္း လက္ေတြ႔မွာ က်ေနာ္္တို႔ လက္နက္ကိုင္ တုိက္ပဲြ၀င္ေနတဲ့အဖြဲ႔ေတြက အဲသေလာက္မက ရွိတာေပါ့ေလ။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ျမင္ခ်င္တာကေတာ့ ယူအန္အက္ဖ္စီအဖြဲ႔၀င္၊ ဆက္စပ္အဖြဲ႔အစည္း အပါအ၀င္ က်န္တဲ့ အဖြဲ႔၀င္မဟုတ္တဲ့ တျခားေသာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း၊ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ အားလုံးေပါ့ေနာ္ က်ေနာ္တို႔အားလုံး အတူတကြ ပါ၀င္လက္မွတ္ေရးထုိးႏိုင္ရင္ အေကာင္းဆုံးပဲ။ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ပထမဦးစားေပး ရပ္တည္ခ်က္ပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ အားလုံးမပါ၀င္၊ အဲသလို မပါ၀င္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာင္မွ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ အနည္းဆုံးေပါ့ေနာ္ အန္စီစီတီမွာပါတဲ့ ၁၂ ဖြဲ႔၊ ဆက္စပ္ ၄ ဖြဲ႔ ေပါင္း ၁၆ ဖြဲ႔ဆိုတာကလည္း အဲဒီထဲကပါပဲ။ အနည္းဆုံးကေတာ့ ေအာက္ထစ္ေပါ့ အဲဒီ ၁၆ ဖြဲ႔ကေတာ့ ပါဖို႔ က်ေနာ္တို႔ဘက္က အဲဒီလို သေဘာထားရွိပါတယ္။ အဲဒီခ်ဥ္းကပ္မႈနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ အစိုးရကို တင္ျပေဆြးေႏြးေနတာျဖစ္ပါတယ္။”
ယူအန္အက္ဖ္စီအဖြဲ႔၀င္ေတြပါတဲ့ အဆင့္ျမင့္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔နဲ႔ အစိုးရအၾကား ေဆြးေႏြးပဲြေတြကို ၾကည့္ၿပီး တႏိုင္ငံလုံး အပစ္ရပ္လက္မွတ္ထိုးေရးပြဲဟာ နီးေနၿပီလို႔ ျပည္သူလူထုက ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကတယ္။ အဓိကအားျဖင့္ ဘယ္ေနရာေတြမွာ ညိႇဖို႔ ခက္ေနတာလဲခင္ဗ်။
“နီးေနၿပီဆိုတာကေတာ့ အဲသလိုျမင္လို႔လည္း ရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကလည္း အဲသလို ခံစားေနတဲ့သေဘာလည္း ရွိပါတယ္။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ အားလုံးနီးနီးေလာက္ကို က်ေနာ္တို႔ သေဘာတူညီမႈ တစုံတရာ အဆင့္တခုကို ေရာက္ေနၿပီလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ေလာေလာဆယ္မွာ နည္းနည္းဆက္ၿပီးညိႇဖို႔ က်န္ေနေသးတဲ့ အခ်က္ေတြက လုံၿခဳံေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြေပ့ါေနာ္။ တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ တႏိုင္ငံလုံးနဲ႔ လႊမ္းၿခဳံတဲ့ လုံၿခဳံေရးဆိုင္ရာကိစၥရပ္ ျပႆ နာေတြကို ဘယ္လိုအေျဖရွာၾကမလဲ ဆိုတဲ့ကိစၥမွာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးတဲ့ အခါမ်ဳိးေတြမွာ နည္းနည္း မတူကဲြျပားတဲ့ အျမင္မ်ဳိးေတြရွိပါတယ္။ အဲဒီဟာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ နည္းနည္းေလး ဆက္ညိႇဖို႔ရွိပါတယ္။ ေနာက္တခါ က်ေနာ္တို႔ ခုနေျပာတဲ့ အားလုံးပါ၀င္ေရးဆိုတဲ့ မူနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဆက္ညိႇရတဲ့ သေဘာေတြလည္းရွိပါတယ္။ ေနာက္တခါ လက္မွတ္ေရးထိုးမယ့္ အဆင့္ေတြမွာ ဘယ္လိုလူေတြက ဘယ္လိုရာထူးေတြနဲ႔ ပါ၀င္လက္မွတ္ေရးထိုးမယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥလည္း က်ေနာ္တို႔ ညိႇႏႈိင္းေနဆဲပါပဲ။ ဒါ့အျပင္ကို ဒီစာခ်ဳပ္ကို ပိုၿပီးေတာ့ ခိုင္မာေအာင္ေပ့ါေနာ္ လက္မွတ္ထိုးၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ သူခ်ဳိးေဖာက္တယ္၊ ကိုယ္ခ်ဳိးေဖာက္တယ္ မျဖစ္ေအာင္ေပါ့ေနာ္ က်ေနာ္တို႔ ျပည္တြင္းအသိသက္ေသနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ အသိသက္ေသဆုိၿပီးေတာ့ အပိုင္း ၂ ပိုင္းကို တင္ျပထားပါတယ္။ ဥပမာ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံတကာ အသိသက္ေသအျဖစ္ေတာ့ ယူအန္တို႔၊ အီးယူတို႔၊ အာဆီယံတို႔ဆိုတဲ့ ေဘာ္ဒီသေဘာနဲ႔ သြားေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို က်ေနာ္တို႔က ပါေစခ်င္တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ က်ေနာ္တို႔ ဗမာျပည္အေရးအရာနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ၿပီးေတာ့ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတဲ့ တခ်ဳိ႕ေသာ ႏိုင္ငံႀကီးေတြေပါ့ေနာ္ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ျမင္ၾကည့္တာကေတာ့ ယူအက္စ္တို႔၊ ယူေကတို႔၊ ေနာ္ေ၀၊ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ ထိုင္း၊ အိႏၵိယ စသျဖင့္ေပါ့။ ဒါကေတာ့ ဥပမာ- အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ႏွစ္ရွည္လမ်ား နယ္ခ်င္းဆက္စပ္လည္းျဖစ္တယ္။ သူ႔အေၾကာင္းကိုယ့္အေၾကာင္းလည္း ဆက္စပ္ႏွီးႏြယ္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒါလည္း အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ထင္တာေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအေပၚမွာလည္းပဲ က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးတဲ့ေနရာမွာ အေျဖမထြက္ေသးပါဘူး။ အဲဒါလည္း ပါတာေပါ့။ ေနာက္ ျပည္တြင္းမွာလည္းပဲ အထင္ကရ ပုဂိၢဳလ္ေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ပါေစခ်င္တယ္။ ဥပမာေျပာရရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လိုမ်ဳိး၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဦးခြန္ထြန္းဦးလိုမ်ဳိး၊ စုဖြဲ႔ထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီက တျခားအထင္ကရ ပုဂိဳၢလ္ေတြေပါ့ေနာ္။ ဘယ္သူေတြ ပါသင့္လဲဆိုတဲ့ဟာေတြကို က်ေနာ္တို႔ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးေနဆဲပါပဲ။ ဒါက မက်ေသးဘူးေပါ့ေနာ္။”
လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ပိုင္းက ျမန္မာျပည္ထဲမွာရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသားႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြအၾကား ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ဒီမိုကရက္တစ္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အတြင္းအျပင္ သေဘာထား ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။ ဥပမာ ယူအန္ေအလို မဟာမိတ္အဖြဲ႔လိုမ်ဳိးေပါ့။
“ဟုတ္ကဲ့၊ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအဆင့္ကို ေက်ာ္လြန္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရးအရ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာမွာဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီဟာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ မညိႇႏႈိင္းထားလို႔ မရဘူး။ ႏွီးႏႊယ္ျခင္းမရွိလို႔ မရဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ နားလည္တာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီလို႔ ေျပာတဲ့ေနရာမွာလည္း ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ က်ေနာ္တို႔ တႏိုင္ငံလုံးမွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီကို က်ေနာ္တို႔ ဆိုလိုတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႔နယ္ပယ္မွာ အေျခအေနအရ ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ လက္ပြန္းတတီး ဘယ္သူနဲ႔စၿပီးေတာ့ ညိႇႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္သလဲဆိုရင္ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသား ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ပဲ ပိုၿပီးေတာ့ နီးစပ္တဲ့သေဘာေတြေတာ့ရွိတာေပါ့။ ဥပမာေျပာရရင္ အထူးသျဖင့္ ယူအန္ေအ (ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားမဟာမိတ္အဖြဲ႔) လိုဟာမ်ဳိးေတြေပါ့။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လုုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ေလာေလာဆယ္မွာ စၿပီးေတာ့ အတူတကြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္သလဲဆိုတဲ့ ဟာမ်ဳိးေတြကို စစဥ္းစားပါတယ္။ ဥပမာ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီအေရး၊ အမ်ဳိးသားတန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးကို အာမခံတဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကို တည္ေဆာက္မယ္ဆိုတဲ့ အေျခခံမူ သေဘာကို တသေဘာတည္း က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ထပ္တူက်တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပိုၿပီး စၿပီး လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရတဲ့ဟာမ်ဳိးေတြ ရွိပါတယ္။ အဲသလိုေျပာလိုက္လို႔ က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔လည္း အဆက္အသြယ္မရွိဘူးလား မဟုတ္ပါဘူး။ ဥပမာ အန္အယ္လ္ဒီလိုဟာမ်ဳိးေတြလည္း က်ေနာ္တို႔ တရား၀င္မဟုတ္ရင္လည္းဘဲ က်ေနာ္တို႔ ႀကဳံရင္ႀကဳံသလို ေတြ႔ဆုံညိႇႏႈိင္းၿပီးေတာ့ အျမင္သေဘာထား ဖလွယ္တာမ်ဳိးေတြလည္း ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ အဆင့္မေရာက္ေသးရင္ေတာင္မွ အနီးစပ္ဆုံးေတာ့ အျမင္သေဘာထားေတြ ဖလွယ္တဲ့ အဆင့္မ်ဳိးေတြေတာ့ရွိေနပါတယ္။”
ယူအန္အက္ဖ္စီလို႔ ေျပာရင္ တဆက္တည္းပါလာတာက အမ်ားျပည္သူအၾကား ဇေ၀ဇ၀ါျဖစ္ေနတာက ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ဆိုတဲ့ကိစၥလည္း ပါလာပါတယ္။ ျပည္သူလူထုအၾကား လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာမွာ ႏိုင္ငံတခုမွာ စစ္တပ္တခုပဲ ရွိရမယ္ဆုိၿပီးေတာ့ ေ၀ဖန္တယ္ ‘ဘာျဖစ္လို႔ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္လုပ္ရလဲ၊ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမွမရွိဘူး’ ဆိုၿပီးေတာ့။ ဒီ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္၊ ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ယူအန္အက္ဖ္္စီ သေဘာထားကို ရွင္းလင္းေအာင္ ေျပာျပပါ။
“ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ အက္ဖ္ယူေအ (Federal Union Army) ေပါ့ေနာ္ အတိုေကာက္ အဂၤလိပ္လိုေျပာရင္ေတာ့။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က အမ်ားတကာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းသိေအာင္လို႔ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုတာမ်ဳိးေတြ၊ တရား၀င္လုပ္တာမ်ဳိးေတြ မရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ လူေတြက သူ႔ရဲ႕ထင္ရာျမင္ရာ နားလည္မႈအေျခခံအေပၚမွာ အေျခခံၿပီးေျပာတယ္လို႔ က်ေနာ္ေတာ့ အဲလိုနားလည္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ယူအန္အက္ဖ္စီ ကိုယ္ႏႈိက္က တိုင္းျပည္တခုမွာ တပ္မေတာ္တခုပဲ ရွိရမယ္ဆိုတဲ့မူကုိ လုံး၀လက္ခံထားၿပီးသားပါ။ ဒါကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ သေဘာတူထားၿပီးသားပါ။ ဒါေပမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ဖက္ဒရယ္ကို တည္ေဆာက္မွာလို႔ ေျပာတဲ့အခါက်ေတာ့ ရွိမယ့္တပ္မေတာ္ကလည္း ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ပဲျဖစ္မွာေပါ့။ ဟုတ္တယ္မဟုတ္လား က်ေနာ္တို႔ဆိုလိုခ်င္တဲ့အဓိပၸာယ္က ဒါပါပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ လက္ရွိ ဗမာ့တပ္မေတာ္ကိုလည္း ပုံစံမပ်က္ေအာင္၊ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ေတြကလည္းပဲ က်ေနာ္တို႔ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကို ေရာက္မွေတာ့ သူတို႔အခန္းက႑ကို က်ေနာ္တို႔ တပ္မေတာ္တခုတည္း အသြင္ေျပာင္းတဲ့အခါမ်ဳိးေတြမွာ ဘယ္လိုပုံစံနဲ႔ ေပါင္းကူးၾကမယ္၊ ေပါင္းစပ္ၾကမယ္ဆိုတဲ့ စဥ္းစားခ်က္ကို က်ေနာ္တို႔က ေျပာေနတာပဲျဖစ္တယ္ ေနာ္ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ေတာ့။ တခ်ဳိ႕က ဘယ္လို အျမင္ေစာင္းေနသလဲဆိုေတာ့ အက္ဖ္ယူေအလို႔ ေျပာတဲ့အခါမ်ဳိးေတြမွာ လက္ရွိ ရွိေနတဲ့ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔အစည္းက တပ္မေတာ္ေတြပဲ တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြကိုပဲ စုဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ လက္ရွိ ဗမာ့တပ္မေတာ္နဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ေနတယ္၊ အားၿပိဳင္ေနတယ္၊ တိုက္ခိုက္ေနတယ္ ဆိုတဲ့သေဘာမ်ဳိးကို အျမင္ေရာက္တယ္လို႔ က်ေနာ္နားလည္ပါတယ္။ အဲဒါက မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တကယ္ေပၚေပါက္လာလို႔ရွိရင္ ေပၚေပါက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ အဲဒီစနစ္ေအာက္မွာ ဖြဲ႔စည္းမယ့္ တခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ေအာက္မွာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္လိုမ်ဳိး က်ေနာ္တို႔ျမင္ခ်င္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ခုကတည္းက က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုစုဖြဲ႔ရမလဲဆိုတဲ့ ဟာမ်ဳိးကို ျပင္ေနတာပဲျဖစ္တယ္။ အဲဒါကိုလည္းပဲ ဗမာ့တပ္မေတာ္ကလည္း နည္းနည္းအျမင္မၾကည္တဲ့ သေဘာေတြရွိပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕စိုးရိမ္မႈေတြကို သူတို႔ေျပာပါတယ္။ ဒါကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ နားလည္တယ္။ က်ေနာ္တို႔လိုခ်င္တာက လက္ရွိတပ္မေတာ္ကို ပုံစံေျပာင္းဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ဘယ္လုိစုဖြဲ႔မလဲ ဖက္ဒရယ္ပုံစံေအာက္မွာ။ အဲဒါကိုပဲ အဓိကထားၿပီး ေျပာခ်င္တာပဲျဖစ္ပါတယ္။”
အစိုးရက ယူအန္အက္ဖ္စီကို မဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစုအျဖစ္ ဆက္ဆံတာ မရွိသေလာက္ဘဲ။ ယူအန္အက္ဖ္စီကလည္း အစိုးရဘက္က ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအရေပၚလာတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကို။ တဖက္နဲ႔တဖက္နဲ႔က အသိအမွတ္ျပဳမႈ မရွိၾကဘူးဆိုေတာ့ တကယ္လို႔မ်ား အန္စီေအကို လက္မွတ္ထုိးတဲ့အခါမွာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ထံက အတည္ျပဳခ်က္ရယူရမည္ဆိုတဲ့ အပိုင္းေတြကို ယူအန္အက္ဖ္စီ တပ္ေပါင္းစုသေဘာထားက ဘယ္လုိရွိသလဲ။
“ဒါက ဒီလိုရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ေလာေလာဆယ္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္၊ ၆၀ ေက်ာ္ လက္နက္ကိုင္္တိုက္ပြဲ၀င္လာတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း ႏိုင္ငံေရးအေျခခံေအာက္မွာ တိုက္ပဲြ၀င္တာဆုိေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ယွဥ္ၿပိဳင္ဘက္က အစိုးရပဲရွိတာေလ။ ဆိုေတာ့ အစိုးရက က်ေနာ္တို႔ကို ေလာေလာဆယ္ အေနအထားေအာက္မွာ ခို္င္မာတဲ့ သေဘာတူညီမႈ တစုံတရာ ႏိုင္ငံေရးအရ မရယူႏိုင္ေသးသေရြ႕ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ခက္ပါလိမ့္္မယ္။ အလားတူပဲ က်ေနာ္တို႔ကလည္း တခ်ိန္လုံး အစိုးရရဲ႕မူေပၚလစီ လုပ္ရပ္ေတြက မမွန္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔က အဲဒီအေပၚမွာ အေျခခံၿပီးေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို က်ေနာ္တို႔က လိုခ်င္လို႔ က်ေနာ္တို႔ကလည္း အတိုက္အခံေနတယ္ဆိုတဲ့ အခါက်ေတာ့ သူတို႔ကို က်ေနာ္တို႔က အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ဆိုတဲ့ ဥပေဒလမ္းေၾကာင္းကလည္းပဲ အခက္အခဲရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ အသိအမွတ္မျပဳတဲ့ ဘက္ႏွစ္ဘက္ကေနၿပီး ေတြ႔ဆုံၿပီး က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရးအရ တေယာက္နဲ႔တေယာက္၊ တဖက္နဲ႔တဖက္ အသိအမွတ္ျပဳၿပီးေတာ့ တရား၀င္ မူေဘာင္အတြင္းမွာ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုနားလည္မႈ တည္ေဆာက္မလဲ ဆိုတဲ့ဟာက အဓိကက်တယ္လို႔ နားလည္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ေလာေလာဆယ္မွာ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ေဆြးေႏြးေနတာက သူ႔ဘက္၊ ကိုယ့္ဘက္ပဲရွိတယ္။ ေဆြးေႏြးဘက္ ႏွစ္ဘက္က အျပန္အလွန္ အသိအမွတ္ မျပဳၾကတဲ့ ဘက္ႏွစ္ဘက္က ေဆြးေႏြးေနၾကတယ္ဆိုတဲ့ အခါက်ေတာ့ ခိုင္မာမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔၊ ဥပေဒရႈေထာင့္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ဘယ္ေလာက္အခုိင္အမာျဖစ္သလဲ ေပတံနဲ႔တိုင္းတဲ့ေနရာမွာ ခက္တယ္။ အဲဒီေတာ့ အဲသလို တရား၀င္မႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ခုိင္မာျခင္းရွိမရွိ၊ ဥပေဒေပတံနဲ႔ တိုင္းတဲ့အခါမ်ဳိးေတြမွာ တခုတည္းေသာ လုပ္ႏိုင္ေျခရွိတဲ့ လမ္းေၾကာင္းကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အသိအမွတ္ျပဳတာ၊ မျပဳတာ တက႑ထား။ လက္ရွိအသိအမွတ္မျပဳတဲ့ အေျခခံဥပေဒေအာက္မွာ ေပၚေပါက္လာတဲ့ လက္ရွိလႊတ္ေတာ္ကလြဲရင္ တျခား ဘယ္ဥပေဒရႈေထာင့္ကပဲၾကည့္ၾကည့္ Body ဘယ္မွာမွ တရား၀င္မႈမရွိဘူး။ ရွိေနတာက အဲဒါပဲလို႔ က်ေနာ္တို႔ဘက္က နားလည္တယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို တင္သြင္းၿပီးေတာ့ အတည္ျပဳခ်က္ရယူမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ေျပာေနတဲ့ အန္စီေအ single text ဟာ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္၊ ကုန္ကုန္ေျပာရရင္ က်ေနာ္တို႔ ဒီတခုတည္းေသာရွိေနတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကို အသိအမွတ္ျပဳျခင္း၊ မျပဳျခင္းဆိုတာထက္ သူတို႔ရဲ႕အတည္ျပဳမႈကို ရယူဖို႔ က်ေနာ္တို႔ လမ္းတင္ေနတယ္ဆိုတာက တခ်က္တည္း က်ေနာ္တို႔ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို အသိအမွတ္ျပဳလိုက္တယ္ ဆုိတဲ့ဟာမ်ဳိးလည္း က်ေနာ္တို႔ အဓိပၸာယ္မဖြင့္ဘူး။ ဒါက တခုတည္းေသာ အင္စတီက်ဴးရွင္းတခုလို ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔၊ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔။ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္ထဲကိုလည္း ၾကည့္လိုက္ၾကည့္ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးဘက္ေတြပဲျဖစ္တယ္။ တပ္မေတာ္ေျပာမလား၊ အစိုးရေျပာမလား ဒါပဲရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔အခ်င္းခ်င္း နားလည္မႈ တည္ေဆာက္မယ့္၊ သေဘာတူညီခ်က္ရယူမယ့္ သေဘာတူညီမႈစာခ်ဳပ္ဟာ အဲဒီက တေၾကာင္းတည္းေသာ လႊတ္ေတာ္ကေနပဲ ျဖတ္လို႔ရမယ္။ ခို္င္မာေအာင္တည္ေဆာက္လို႔ ရမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က မွတ္ယူတယ္။ တကယ္လို႔မ်ား က်ေနာ္တို႔ သြားရမယ့္ အဆင့္ေတြက တရက္၊ တညနဲ႔ၿပီးမယ့္ကိစၥေတြ မဟုတ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ အစိုးရကလည္း အကန္႔အသတ္နဲ႔ သူ႔သက္တမ္းေတြ ရွိတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔အားလုံး သေဘာေပါက္ၿပီးသား။ အဲဒီေတာ့ လက္ရွိအစိုးရကလည္း သက္တမ္း ၅ ႏွစ္ဆိုေတာ့ တကယ္လို႔မ်ား က်ေနာ္တို႔ ၅ ႏွစ္ကာလအတြင္းမွာ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈက၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈက မၿပီးဆုံးဘူးဆိုရင္ ေနာက္တက္လာမယ့္အစိုးရ၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ေနာက္ေပၚလာမယ့္ လႊတ္ေတာ္ေတြနဲ႔ ဆက္လက္ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ တရား၀င္မႈက အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က အဲလို နားလည္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အဲဒီလမ္းေၾကာင္းကို က်ေနာ္တို႔ ျဖတ္ဖို႔ စဥ္းစားရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။”
ယူအန္အက္ဖ္စီအဖြဲ႔၀င္ေတြ အပါအ၀င္ အဆင့္ျမင့္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔နဲ႔ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ေတြ ၾသဂုတ္လဆန္း ေဆြးေႏြးၾကေတာ့မယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ အန္စီေအနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ယူအန္အက္ဖ္စီသေဘာထားကို ေျပာျပပါ။
“ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ အန္စီေအ single text က ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို သြားဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔ ပထမဆုံးေသာအဆင့္ျဖစ္သလို တံခါးေပါက္ဆိုရင္လည္း မမွားဘူးေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ ဒီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ အဆင့္ဆင့္ကို တဆင့္ခ်င္းစီ သြားႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဒီအဆင့္ကို က်ေနာ္တို႔ မေက်ာ္လို႔ မရဘူး။ ဒီအဆင့္က အဓိကျပႆ နာလို႔ က်ေနာ္တို႔နားလည္တယ္။ ဒီအဆင့္ကိုေက်ာ္လြန္ၿပီးမွ တျခားအဆင့္ေတြကို ကူးေျပာင္းလို႔ရမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ထင္တာပါ။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အန္စီေအက က်ေနာ္တို႔အတြက္ အသက္နဲ႔တမွ် အေရးႀကီးပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ မွန္ကန္တဲ့ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို က်ေနာ္တို႔ ခ်ဖို႔လိုတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ခိုင္မာတဲ့သေဘာတူညီမႈ တခုျဖစ္ေအာင္လည္း agreement တခုျဖစ္ေအာင္လည္း က်ေနာ္တို႔က ရယူခ်င္တယ္ဆိုတာ ရွင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ဒီ ယူအန္အက္ဖ္စီ အဖြဲ႔အစည္း အပါအ၀င္ က်န္တဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေလာ္ခီးလာညီလာခံ ႏွစ္ႀကိမ္၊ လိုင္ဇာညီလာခံ ႏွစ္ႀကိမ္မွာ က်ေနာ္တို႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္ ဘာလဲဆိုရင္ လက္ရွိ က်ေနာ္တို႔ အန္စီေအနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြၾကားမွာ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကေန႔အထိ လူထုေတြ မသိေသးပါဘူး အေသးစိတ္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြလည္း မသိေသးပါဘူး။ သိေနတဲ့အရာေတြကေတာ့ သတင္းမီဒီယာမွာေျပာေနတဲ့ အေၾကာင္းအခ်က္ေလာက္ပဲ သိပါတယ္။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကလည္းပဲ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဘာေတြ ေဆြးေႏြးေနတယ္၊ ဘာအေၾကာင္းအရာေတြ ပါေနသလဲ။ ဘာေၾကာင့္ ဒီအေျခအေနေၾကာင့္ ၾကန္႔ၾကာေနတယ္ဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိး၊ လူထုေတြကေတာ့ အခု အခု ျမင္ခ်င္တာေတာ့ နားလည္တယ္။ ဒုကၡေရာက္ေနတာလည္း ႏွစ္ေပါင္း ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ေစာေစာျဖတ္ခ်င္တာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ ျဖတ္လို႔မရတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြက က်ေနာ္တို႔ အခိုင္အမာ ၂ ဦး ၂ ဘက္က ယုံယုံၾကည္ၾကည္နဲ႔ သေဘာတူၿပီးေတာ့ ခိုင္မာေအာင္ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ သေဘာတူညီမႈတခု ျဖစ္ေပၚဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔က ႀကိဳးစားေနရတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ အခက္အခဲ နည္းနည္းရွိေနတာကို ေက်ာ္လႊားရဖို႔ ႀကိဳးစားရတဲ့ အေျခခံေတြေၾကာင့္ပဲ ၾကန္႔ၾကာေနတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္ အသိေပးခ်င္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ လူထုေတြကိုေတာ့ သည္းညည္းခံၿပီး ဆက္ၿပီးေစာင့္စားပါလို႔ေတာ့ က်ေနာ္ မေျပာခ်င္ဘူး။ လူထုေတြရဲ႕ဒုကၡကို က်ေနာ္တို႔ လုံး၀နားလည္တယ္၊ မွ်ေ၀ခံစားတယ္။ ဒါေပမယ့္အေျခအေနက က်ေနာ္တို႔ ဒီလိုပဲ တြန္းပို႔တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီအေျခအေနပဲ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း သြားရမယ္ဆိုတဲ့ဟာကိုေတာ့ အားလုံး က်ေနာ္တို႔ကိုလည္း အျပန္အလွန္နားလည္မႈေပးဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံခ်င္ပါတယ္။”
လက္ရွိ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ သက္တမ္းမွာ အန္စီေအ လက္မွတ္ထိုးႏိုင္မလား။
“ဒီသက္တမ္းမွာရွိတဲ့ အစိုးရနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ထုိးႏိုင္၊ မထုိးႏုိင္ဆုိတာေတာ့ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ ညႇိႏႈိင္းသေဘာတူႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ ခုန က်ေနာ္ေျပာတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြေပါ့ေနာ္ ဆက္လက္ညိႇႏွႈိင္းေဆြးေႏြး အေျဖရွာရမယ့္ အေၾကာင္းအရာေတြက ဒီသက္တမ္းကာလ၊ ဒီေရြးေကာက္ပဲြမတိုင္ခင္မွာ ၿပီးႏိုင္၊ မၿပီးႏိုင္၊ ဒါက ၾကည့္ရမယ့္ အေျခအေနလို႔ က်ေနာ္နားလည္ပါတယ္။ အဲဒီဟာ မၿပီးဘဲနဲ႔ကေတာ့ ဒီအစိုးရလက္ထက္မွာ ထိုးဖို႔ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကလည္းပဲ ထုိးေတာ့ ထုိးခ်င္ေပမယ့္လို႔ ထိုးခ်င္တဲ့ဆႏၵနဲ႔ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့အေျခအေန ရွိမရွိဆိုတာကေတာ့ ျပႆ နာပါ။
Wednesday, August 5, 2015
ေကေအစီ လူထုေတြ႕ဆံုမႈမွ ကရင္မ်ဳိးႏြယ္စု ၇စုရွိဟု ကနဦး ရလဒ္ေပၚထြက္
ဒီသတင္းက အခ်က္အလက္ေတြမွန္ကန္ပါေႀကာင္း မွတ္ခ်က္ေပးလုိပါသည္။
ၾသဂုတ္ ၅ရက္၊ ၂၀၁၅ခုႏွစ္။ ေစာထြန္းလင္း
ကရင္မ်ဳိးႏြယ္စု အမည္မွန္ တရားဝင္ ေခၚဆိုသံုးစြဲႏိုင္ေရးအတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ကရင္လူမ်ိဳးအမ်ားစု ေနထုိင္သည့္ေဒသမ်ား၌ ကရင့္ေရးရာေကာ္မတီက ဦးေဆာင္ကာ လူထုေတြ႕ဆံုပြဲမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ရာတြင္ ကရင္မ်ိဳးႏြယ္ စုႀကီး ၇စုရွိသည္ဟု ကနဦးရလဒ္ ေပၚထြက္လာေၾကာင္း ေကာ္မတီအတြင္းေရးမႉး ေစာေက်ာ္စြာက ၾသဂုတ္လ ၄ရက္ေန႔တြင္ ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
“အခုမ်ိဳးႏြယ္စု အမည္မွန္ေဖာ္ထုတ္ေရး ပထမအဆင့္က ၇စု ရလဒ္ထြက္တယ္လို ့ေျပာလို႔ရတယ္။ အစိုးရ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္တုန္းက မ်ဳိးႏြယ္စုသတ္မွတ္ေပမဲ့ အခု မပါေတာ့တာက ကရင္ဆိုတာ မေတြ႕ေတာ့ဘူး။ မြန္ကရင္စာျဖဴ မေတြ႕ရဘူး။ ကေလရွီးက မိုပြာနဲ႔ အတူတူပဲလို႔ ျပန္ေျပာတယ္။ ေနာက္တခါ သေလပြာနဲ႔ မိုနီပြာက ပကူးနဲ႔အတူတူပဲလို႔ ေျပာတယ္။ အစုိးရ သန္းေခါင္စာရင္းမွာမပါတဲ့ ဂယ္ဘားကေတာ့ ကရင္ထဲ ျပန္ဝင္လာတယ္”ဟု ေစာေက်ာ္စြာက ေျပာသည္။
အဆိုပါမ်ဳိးႏြယ္စုအမည္မွန္ ေဖာ္ထုတ္ေရး လူထုေတြ႕ဆံုပြဲမ်ားမွ ကနဦး ထြက္ေပၚလာသည့္ ကရင္မ်ိဳးႏြယ္စု ၇စုမွာ စေကာ၊ ပိုး၊ ဘြဲ၊ မိုပြာ၊ ကရင္ျဖဴ၊ ပကူးႏွင့္ ေဂဘား တို႔ျဖစ္သည္ဟု ကရင့္ေရးရာေကာ္မတီက ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလိုက္သည္။ လက္ရွိအခ်ိန္ တြင္ ကရင့္ေရးရာေကာ္မတီအေနျဖင့္ ကရင္မ်ိဳးႏြယ္စု အမည္မွန္ေဖာ္ထုတ္ေရး လူထုေတြ႕ဆံုပြဲမ်ားကို ပထမအဆင့္ ၿမိဳ႕နယ္၊ ခ႐ိုင္အလုိက္ ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္ကာ ဒုတိယအဆင့္အေနျဖင့္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းေတြ႕ဆံုပြဲ ဆက္လက္ျပဳလုပ္ၿပီး တတိယအဆင့္ျဖင့္ တႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာ ျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ထားသည္ဟု ေကာ္မတီ တာဝန္ရွိသူမ်ားထံမွ သိရသည္။
ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ေနထုိင္ရာေဒသ၊ ႐ိုးရာယံုၾကည္မႈ၊ ဘာသာတရားအရ ကြဲျပားမႈကို အေျခခံၿပီး မ်ိဳးႏြယ္စု ကြဲျပားခဲ့ေသာ္ လည္း အႏွစ္ခ်ဳပ္ပါက မ်ဳိးႏြယ္စု အမ်ားအျပားမရွိဟု ကရင့္ေၾကးမံုမဂၢဇင္း တာဝန္ခံအယ္ဒီတာ မန္းေနာင္မင္း(ထီမန္း) က ေက အုိင္စီသို႔ ယခုလို ေျပာသည္။
“ဥပမာ လူတစ္ေယာက္ထဲကို တစ္ေယာက္တစ္မ်ဳိးစီ လုိက္ေခၚလို႔ နာမည္ေတြ ကြဲကုန္တာမ်ိဳးေပါ့။ ပေလပြာတုိ႔၊ ပေလခ်ီးတို႔ ဆို တာ မ်ဳိးႏြယ္ခြဲမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ရြာကို အမွီျပဳၿပီးေတာ့ ေပၚလာတာမ်ဳိး။ လယ္ဂယ္တို႔၊ တေလခံုးတို႔ ဆိုတာလည္းပဲ စေကာမ်ဳိးႏြယ္ပဲ။ သူ႕ရဲ႕႐ိုးရာ၊ ဘာသာတရား ယံုၾကည္မႈေၾကာင့္ ဝတ္စားဆင္ယင္ပံုေလး ကိုင္လႈပ္လိုက္တာ ကြဲကုန္တာေတြေပါ့။ အဲဒီလိုနဲ႔ မ်ဳိးႏြယ္ စုေတြ အမ်ားႀကီးကြဲကုန္တာ။ ခ်ဳပ္လုိက္ရင္ ဘာမွမရွိဘူး”ဟု မန္းေနာင္မင္း(ထီမန္း)က ေျပာသည္။
လက္ရွိတြင္ ကရင့္ေရးရာေကာ္မတီအေနျဖင့္ ပထမအဆင့္ မ်ဳိးႏြယ္စု အမည္မွန္ေဖာ္ထုတ္ေရး လူထုေတြဆံုပြြဲမ်ားကို ကရင္ျပည္ နယ္တြင္ ၁၀ႀကိမ္၊ ပဲခူးႏွင့္ တနသာၤရီတိုင္းေဒသႀကီးမ်ားတြင္ ၅ႀကိမ္စီ၊ ဧရာဝတီတုိင္းေဒသႀကီးတြင္ ၃ႀကိမ္၊ မြန္ျပည္နယ္တြင္ ၄ႀကိမ္ႏွင့္ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးတြင္ ၂ႀကိမ္ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သကဲ့သို႔ ၅ႀကိမ္ခန္႔ ထပ္မံ ျပဳလုပ္ရန္ရွိသည္ဟုလည္း ေကာ္မတီက ဆိုသည္။
အစိုးရက ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၄ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူရာတြင္ ကရင္မ်ဳိးႏြယ္စု ၁၁စု သတ္မွတ္ေကာက္ယူခဲ့ျခင္းအေပၚ မွား ယြင္းသည္ဟု ေဝဖန္မႈမ်ားရွိေနသလို လက္ရွိအခ်ိန္ထိ တုိင္းရင္းသားမ်ဳိးႏြယ္စုမ်ား၏ သန္းေခါင္စာရင္းရလဒ္ကို အစိုးရအေနျဖင့္ ထုတ္ျပန္ႏုိင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ၾသဂုတ္ ၅ရက္၊ ၂၀၁၅ခုႏွစ္။ ေစာထြန္းလင္း
ကရင္မ်ဳိးႏြယ္စု အမည္မွန္ တရားဝင္ ေခၚဆိုသံုးစြဲႏိုင္ေရးအတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ကရင္လူမ်ိဳးအမ်ားစု ေနထုိင္သည့္ေဒသမ်ား၌ ကရင့္ေရးရာေကာ္မတီက ဦးေဆာင္ကာ လူထုေတြ႕ဆံုပြဲမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ရာတြင္ ကရင္မ်ိဳးႏြယ္ စုႀကီး ၇စုရွိသည္ဟု ကနဦးရလဒ္ ေပၚထြက္လာေၾကာင္း ေကာ္မတီအတြင္းေရးမႉး ေစာေက်ာ္စြာက ၾသဂုတ္လ ၄ရက္ေန႔တြင္ ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
“အခုမ်ိဳးႏြယ္စု အမည္မွန္ေဖာ္ထုတ္ေရး ပထမအဆင့္က ၇စု ရလဒ္ထြက္တယ္လို ့ေျပာလို႔ရတယ္။ အစိုးရ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္တုန္းက မ်ဳိးႏြယ္စုသတ္မွတ္ေပမဲ့ အခု မပါေတာ့တာက ကရင္ဆိုတာ မေတြ႕ေတာ့ဘူး။ မြန္ကရင္စာျဖဴ မေတြ႕ရဘူး။ ကေလရွီးက မိုပြာနဲ႔ အတူတူပဲလို႔ ျပန္ေျပာတယ္။ ေနာက္တခါ သေလပြာနဲ႔ မိုနီပြာက ပကူးနဲ႔အတူတူပဲလို႔ ေျပာတယ္။ အစုိးရ သန္းေခါင္စာရင္းမွာမပါတဲ့ ဂယ္ဘားကေတာ့ ကရင္ထဲ ျပန္ဝင္လာတယ္”ဟု ေစာေက်ာ္စြာက ေျပာသည္။
အဆိုပါမ်ဳိးႏြယ္စုအမည္မွန္ ေဖာ္ထုတ္ေရး လူထုေတြ႕ဆံုပြဲမ်ားမွ ကနဦး ထြက္ေပၚလာသည့္ ကရင္မ်ိဳးႏြယ္စု ၇စုမွာ စေကာ၊ ပိုး၊ ဘြဲ၊ မိုပြာ၊ ကရင္ျဖဴ၊ ပကူးႏွင့္ ေဂဘား တို႔ျဖစ္သည္ဟု ကရင့္ေရးရာေကာ္မတီက ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလိုက္သည္။ လက္ရွိအခ်ိန္ တြင္ ကရင့္ေရးရာေကာ္မတီအေနျဖင့္ ကရင္မ်ိဳးႏြယ္စု အမည္မွန္ေဖာ္ထုတ္ေရး လူထုေတြ႕ဆံုပြဲမ်ားကို ပထမအဆင့္ ၿမိဳ႕နယ္၊ ခ႐ိုင္အလုိက္ ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္ကာ ဒုတိယအဆင့္အေနျဖင့္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းေတြ႕ဆံုပြဲ ဆက္လက္ျပဳလုပ္ၿပီး တတိယအဆင့္ျဖင့္ တႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာ ျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ထားသည္ဟု ေကာ္မတီ တာဝန္ရွိသူမ်ားထံမွ သိရသည္။
ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ေနထုိင္ရာေဒသ၊ ႐ိုးရာယံုၾကည္မႈ၊ ဘာသာတရားအရ ကြဲျပားမႈကို အေျခခံၿပီး မ်ိဳးႏြယ္စု ကြဲျပားခဲ့ေသာ္ လည္း အႏွစ္ခ်ဳပ္ပါက မ်ဳိးႏြယ္စု အမ်ားအျပားမရွိဟု ကရင့္ေၾကးမံုမဂၢဇင္း တာဝန္ခံအယ္ဒီတာ မန္းေနာင္မင္း(ထီမန္း) က ေက အုိင္စီသို႔ ယခုလို ေျပာသည္။
“ဥပမာ လူတစ္ေယာက္ထဲကို တစ္ေယာက္တစ္မ်ဳိးစီ လုိက္ေခၚလို႔ နာမည္ေတြ ကြဲကုန္တာမ်ိဳးေပါ့။ ပေလပြာတုိ႔၊ ပေလခ်ီးတို႔ ဆို တာ မ်ဳိးႏြယ္ခြဲမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ရြာကို အမွီျပဳၿပီးေတာ့ ေပၚလာတာမ်ဳိး။ လယ္ဂယ္တို႔၊ တေလခံုးတို႔ ဆိုတာလည္းပဲ စေကာမ်ဳိးႏြယ္ပဲ။ သူ႕ရဲ႕႐ိုးရာ၊ ဘာသာတရား ယံုၾကည္မႈေၾကာင့္ ဝတ္စားဆင္ယင္ပံုေလး ကိုင္လႈပ္လိုက္တာ ကြဲကုန္တာေတြေပါ့။ အဲဒီလိုနဲ႔ မ်ဳိးႏြယ္ စုေတြ အမ်ားႀကီးကြဲကုန္တာ။ ခ်ဳပ္လုိက္ရင္ ဘာမွမရွိဘူး”ဟု မန္းေနာင္မင္း(ထီမန္း)က ေျပာသည္။
လက္ရွိတြင္ ကရင့္ေရးရာေကာ္မတီအေနျဖင့္ ပထမအဆင့္ မ်ဳိးႏြယ္စု အမည္မွန္ေဖာ္ထုတ္ေရး လူထုေတြဆံုပြြဲမ်ားကို ကရင္ျပည္ နယ္တြင္ ၁၀ႀကိမ္၊ ပဲခူးႏွင့္ တနသာၤရီတိုင္းေဒသႀကီးမ်ားတြင္ ၅ႀကိမ္စီ၊ ဧရာဝတီတုိင္းေဒသႀကီးတြင္ ၃ႀကိမ္၊ မြန္ျပည္နယ္တြင္ ၄ႀကိမ္ႏွင့္ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးတြင္ ၂ႀကိမ္ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သကဲ့သို႔ ၅ႀကိမ္ခန္႔ ထပ္မံ ျပဳလုပ္ရန္ရွိသည္ဟုလည္း ေကာ္မတီက ဆိုသည္။
အစိုးရက ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၄ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူရာတြင္ ကရင္မ်ဳိးႏြယ္စု ၁၁စု သတ္မွတ္ေကာက္ယူခဲ့ျခင္းအေပၚ မွား ယြင္းသည္ဟု ေဝဖန္မႈမ်ားရွိေနသလို လက္ရွိအခ်ိန္ထိ တုိင္းရင္းသားမ်ဳိးႏြယ္စုမ်ား၏ သန္းေခါင္စာရင္းရလဒ္ကို အစိုးရအေနျဖင့္ ထုတ္ျပန္ႏုိင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။
Sunday, August 2, 2015
ဒီေန႔ နားလည္မႈရရင္ မနက္ျဖန္ လက္မွတ္ထိုးႏိုင္တယ္
ဧရာ၀တီ
ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕တြင္ ဇူလိုင္လ ၂၆ ရက္မွ ၂၉ ရက္အထိျပဳလုပ္သည့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔မ်ား၏ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ား အစည္းအေဝးက တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) ကို လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အားလံုးကို လက္ခံမွ လက္မွတ္ထိုးမည္ဟု ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ားက တညီတညြတ္တည္း ဆံုးျဖတ္လိုက္ၾကသည္။
ပေလာင္ (တအာင္း) အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ (TNLA)၊ ရကၡဳိင့္ တပ္မေတာ္ (AA) ႏွင့္ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (MNDAA)၊ လားဟူ ဒီမိုကရက္တစ္ အစည္းအ႐ုံး (LDU)၊ ‘၀’ အမ်ိဳးသား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (WNO) ႏွင့္ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ေကာင္စီ (ANC) တို႔ကို အစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္ဘက္က ခ်န္ထားခဲ့ရန္ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျပ ေျပာဆိုထားသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကား ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ NCA သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ေရး ေက်ာ္ျဖတ္ရမည့္၊ ႀကံဳေတြေနရသည့္္ အခက္အခဲမ်ားကို တိုင္းရင္းသား အဆင့္ျမင့္ညႇိႏႈိင္းေရး ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ဝင္ ႏိုင္ဟံသာအား ဧရာဝတီသတင္းေထာက္ ေက်ာ္ခႏွင့္ ၿငိမ္းၿငိမ္းတို႔က ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားသည္။
ေမး ။ ။ တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) ကို လက္မွတ္ထိုးဖို႔ နီးစပ္ၿပီလား။ ဘယ္လိုအတစ္အဆို႔ေတြ ရွိေနေသးလဲ။
ေျဖ ။ ။ နီးစပ္ၿပီလို႔ေတာ့ ေျပာလို႔မရေသးဘူး။ ဒါေပမယ့္ အရင္ထက္စာရင္ေတာ့ ဒါက ေတာ္ေတာ္ေလးကို နီးစပ္တဲ့ အပိုင္းေတြ မ်ားလာၿပီေပါ့ဗ်ာေနာ္။ က်န္တဲ့ အပိုင္းေတြကေတာ့ သိပ္မမ်ားေတာ့ပါဘူး။ က်န္တဲ့အပိုင္းေတြက မ်ားေသာအားျဖင့္ NCA စာတမ္းမွာ ျပင္ဆင္မႈေတြကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး နားလည္မႈရေနၿပီ။
အခုက်န္တဲ့ အပိုင္းေတြကေတာ့ အဓိကအားျဖင့္ NCA ကို လက္မွတ္ထိုးတဲ့ အခါၾကရင္ ဘယ္လိုေခါင္းေဆာင္ေတြ ဘယ္လိုပုဂၢဳိလ္မ်ဳိး ပါဝင္ထိုးမလဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီလက္မွတ္ထိုးတဲ့ ပြဲမွာ အသိသက္ေသအေနနဲ႔ ေပါ့ဗ်ာ။ အန္ကယ္တို႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြဘက္က ေတာင္းဆိုတဲ့အျမင္နဲ႔ အစိုးရဘက္က ရပ္တည္တဲ့အျမင္နဲ႔ နည္းနည္းကြာေနတယ္။ အဲဒါက တခ်က္ေပါ့ဗ်ာ။
ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ အန္ကယ္တို႔ NCCT လက္ထက္ ကတည္းကေရာ အခု SD လက္ထက္မွာေရာ ေတာင္းဆိုေနတာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးေတြ လုပ္မယ္ဆိုရင္ အန္ကယ္တို႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြအားလံုး ပါဝင္ေရး အဲဒီမွာ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဒီညႇိႏႈိင္းေရးမွာ မပါတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ၊ သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မခံခ်င္တဲ့ အဖြဲ႔ေတြ။ ဒါကေတာ့ သီးျခား သူတို႔ လက္ခံရင္လည္း လက္ခံ၊ လက္မခံရင္လည္း ကိစၥမရွိဘူးေပါ့ေလ။ အဓိကအားျဖင့္ အန္ကယ္တို႔ ရပ္တည္တာကေတာ့ ဒီ NCCT ထဲမွာ တေလွ်ာက္လံုး ပါဝင္လာတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ အခုဆိုရင္ေတာ့ SD အဖြဲ႔ေပါ့၊ ABSDF လည္း ပါလာေတာ့ ၁၇ ဖြဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ၁၇ ဖြဲ႔စလံုးပါဝင္ဖို႔ အဓိကထားၿပီး ေဆြးေႏြးတယ္၊ အဲဒီမွာလည္း နားလည္မႈ မရေသးဘူး။
ေနာက္ဆံုး အေျခအေနအရ အားလံုးပါဝင္ေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရဘက္က အေျဖမေပးႏိုင္ေသးဘူး။ အရင္ သူတို႔ရပ္တည္ခ်က္ အတိုင္းပဲ ရပ္တည္ေနတယ္။ သူတို႔ (အစိုးရ) သတ္မွတ္ထားတာကေတာ့ ၁၆ ဖြဲ႔ေပါ့။ ၁၆ ဖြဲ႔ဆိုတာက အန္ကယ္တို႔ NCCT ထဲက ၁၆ ဖြဲ႔ကို ဆိုလိုတာ မဟုတ္ဘူးဗ်။ ‘ဝ’ တို႔၊ မိုင္းလားတို႔၊ RCSS တို႔၊ နာဂတို႔ အဲဒီအဖြဲ႔ေတြ ပါတယ္။
NCA လက္မွတ္ထိုးဖို႔ အန္ကယ္တို႔ NCCT ထဲက သူတို႔ လက္မခံခ်င္တဲ့ အဖြဲ႔ေတြကေတာ့ ကိုးကန္႔ (MNDAA) ရယ္၊ ပေလာင္ (TNLA) ရယ္၊ AA (ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္) ရယ္၊ ဒါက နည္းနည္းျပင္းထန္တဲ့ အပိုင္းေပါ့ဗ်ာ။ က်န္တာကေတာ့ ANC ရယ္၊ WNO ရယ္၊ LDU ရယ္ အဲဒီအဖြဲ႔သံုးဖြဲ႔ကိုလည္း သူတို႔ လက္မခံခ်င္ဘူး။ စုစုေပါင္း ၆ ဖြဲ႔ေပ့ါ။ အဲဒီေတာ့ အန္ကယ္တို႔ဘက္က ခြက်တာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ အစကတည္းက ပါဝင္ေဆြးေႏြးလာတဲ့ အဖြဲ႔ထဲက တခ်ဳိ႕ကို ခ်န္ၿပီးေတာ့မွ တခ်ိဳ႕နဲ႔ပဲ အပစ္ရပ္မယ္ဆို အန္ကယ္တို႔ ဘက္ကလက္ခံဖို႔ ခဲယဥ္းတယ္။
ေမး ။ ။ အစိုးရကေတာ့ သူတို႔ခ်န္ခဲ့ခ်င္တဲ့ အဖြဲ႔ေတြကို bilateral မေတြ႔ဆံုရေသးတဲ့ အတြက္ဆိုၿပီး ေျပာပါတယ္။ တကယ္တမ္းၾကေတာ့ အဲဒီ bilateral ေတြ႔ဆံုထားတဲ့ အဖြဲ႔ေတြအားလံုးကလည္း အစိုးရနဲ႔ေတြ႔ဆံုရာမွာ ျပည္နယ္အဆင့္၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ေတြ လက္မွတ္ထိုးခဲ့ၿပီး အခ်က္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ ၃၀ ေတာင္းဆိုထားၾကေပမယ့္ ဆက္ဆံေရး႐ုံး ဖြင့္တာေလာက္ကလြဲလို႔ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ အမ်ားစုက ဘာမွ သေဘာတူ၊ လုပ္ကိုင္ခြင့္ မေပးဘူးေလ။ ဆိုေတာ့ bilateral မေတြ႔ရေသးလို႔ဆိုတာ အေၾကာင္းျပခ်က္ သက္သက္လို႔ ေျပာလို႔ရမလား။
ေျဖ ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါကိုအန္ကယ္တို႔လည္း လက္ခံပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အခုဟာက တႏိုင္ငံလံုး အတြက္ကို အပစ္ရပ္ဖို႔ လုပ္ေနတာဆိုေတာ့ bilateral ေတြ၊ ဘာေတြ အမွန္ကေတာ့ မလိုအပ္ေတာ့ဘူးလို႔ ျမင္တယ္ေပါ့ဗ်ာေနာ္။ အားလံုးထဲမွာ ပါဝင္လာၿပီဆိုေတာ့ သီးသန္႔ေတြ လုပ္ေနဖို႔မလိုဘူးလို႔ ျမင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရကေတာ့ အမ်ဳိးမ်ဳိး အေၾကာင္းျပတာေပါ့ဗ်ာ။ ဥပမာ အခ်ဳိ႕အဖြဲ႔ေတြကို အဖြဲ႔ရဲ႕ အဂၤါရပ္နဲ႔ မျပည့္စံုသလို နယ္ေျမမရွိတာ၊ တပ္အင္အားေတြ မရွိဘူးဆိုတာရယ္၊ တခ်ဳိ႕ကလည္း ႏိုင္ငံေရးဦးေဆာင္အဖြဲ႔ မရွိဘူးဆိုတာရယ္ အေၾကာင္းျပတာလည္း ပါတာေပါ့ဗ်ာ။
ကိုးကန္႔ (MNDAA) တို႔၊ ပေလာင္ (TNLA) တို႔၊ AA (ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္) တို႔ကိုေတာ့ တမ်ဳိးအေၾကာင္းျပတယ္။ ကိုးကန္႔ကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ထိခိုက္တယ္။ ထိပါးတယ္ဆိုၿပီးေတာ့လည္း ေျပာတယ္။ ပေလာင္ကိုလည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေျပာေနတာပါပဲ။ အစိုးရရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးေတြ၊ ေဒသခံျပည္သူ႔စစ္ေတြကို လိုက္ၿပီးေတာ့ တိုက္ခိုက္ေနတယ္။ အေရးယူေနတယ္။ အဲဒါကို အေၾကာင္းျပတယ္။
AA ကိုလည္း ဟုိးရခိုင္ျပည္နယ္ကို ဆင္းၿပီးေတာ့မွ သြားလႈပ္ရွားတာကို အေၾကာင္းျပတယ္။ အစိုးရက AA ကို ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ သြားၿပီးေတာ့ ရပ္တည္ဖို႔ ခြင့္မေပးခ်င္ဘူးတဲ့။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဟိုမွာကေတာ့ မြတ္စလင္ေတြ ရွိတာကိုးတဲ့၊ မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ ျပႆနာကို ႀကီးက်ယ္လာမွာကို ေၾကာက္တယ္တဲ့။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာပဲ အေျခခံလာတဲ့အေပၚမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာပဲ သြားၿပီးေတာ့ လႈပ္ရွားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါက ျပႆနာ မရွိဘူးဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေပါ့ဗ်ာ။ အေၾကာင္းျပေနတာ ေပါ့ေလ။
ေမး ။ ။ ေခါင္းေဆာင္ေတြၾကားထဲမွာ ၾကားေနရတဲ့ စကားတခ်ဳိ႕ရွိပါတယ္။ NCA ထိုးဖို႔ အားလံုးပါဝင္ေရး အဆင္မေျပလို႔ ရွိရင္ အစိုးရက Plan B အေနနဲ႔ တခ်ဳိ႕အဖြဲ႔ေတြကို ၄ ဖြဲ႔ သို႔မဟုတ္ ၆ ဖြဲ႔၊ ၈ ဖြဲ႔လိုဟာမ်ဳိးနဲ႔ ထိုးဖို႔ ဖဲ့စည္း႐ုံးေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြလည္း ထြက္ေနပါတယ္။
ေျဖ ။ ။ ဒါကလည္း သူတို႔ႀကိဳးပမ္းေနတာ ရွိတယ္ဗ်။ ဟိုလြန္ခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စုေန႔တုန္းကေပါ့ဗ်ာ။ ကတိခံဝန္ခ်ဳပ္ ဆိုၿပီးေတာ့မွ တခ်ဳိ႕အဖြဲ႔ေတြကို လက္မွတ္ထိုးဖို႔ ဖိတ္ေခၚတယ္ဗ်။ အန္ကယ္တို႔ UNFC (ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ) အဖြဲ႔ဝင္ေတြက တဖြဲ႔မွမထိုးဘူး။ ရပ္တည္တာေပါ့ေလ။ တဖက္က ေျပာမယ္ဆိုရင္ ဒီတႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ႀကိဳးပမ္းၿပီးေတာ့မွ လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုေတြနဲ႔ အပစ္ရပ္ဖို႔ လိုမယ္ဆိုရင္ တျခားတဖြဲ႔၊ ႏွစ္ဖြဲ႔တည္းနဲ႔ လိုက္ၿပီးေတာ့မွ ေဆြးေႏြြးေနမယ္ဆိုရင္ ဘာထူးမလဲ။ ဘာမွ မထူးဘူးလို႔ အန္ကယ္တို႔က ျမင္တယ္။ သေဘာကေတာ့ ဒီအဖြဲ႔အမ်ားစုနဲ႔ ပါဝင္ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ ေျဖရွင္းမွပဲ တျပည္လံုး အပစ္ရပ္ႏိုင္မွာပါ။
ေမး ။ ။ ကိုးကန္႔အဖြဲ႔ဟာ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ သမၼတနဲ႔ တိုက္႐ိုက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ေနတာ ရွိတယ္လို႔ ၾကားရတယ္။ ဒါကို ဒီဘက္က တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြက မသိတာလား။ သတင္းမွားေတြ ထြက္ေနတာလား။
ေျဖ ။ ။ ဒါက ဦးေအာင္မင္းက တမင္တကာကို ေျပာလိုက္တဲ့ စကားပဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီကိစၥကိုလည္း ကိုးကန္႔အဖြဲ႔ကို အန္ကယ္တို႔ ေမးၿပီးၿပီ။ သူတို႔တခါမွလည္း သီးသန္႔မလုပ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဟိုး ေတာ္ေတာ္ၾကာၿပီ၊ သူတို႔အဖြဲ႔က သမၼတႀကီးကို စာေရးလိုက္တယ္။ သူတို႔လည္း အပစ္ရပ္ၿပီးေတာ့မွ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာကို စားပြဲခံုေပၚမွာ ရပ္ၿပီးေျဖရွင္းဖို႔ အဲဒီ သေဘာထားနဲ႔ စာေရးခဲ့တဲ့ဟာကိုပဲ ဦးေအာင္မင္းက ဒါကို အေၾကာင္းျပၿပီး ေတာ့မွေပါ့ေလ။ ဒါကေတာ့ သမၼတနဲ႔ ဆက္သြယ္ ေနၿပီ စာေရးေနၿပီ။ ညႇိႏႈိင္းေနၿပီဆိုၿပီးေတာ့မွ ေျပာတဲ့သေဘာျဖစ္တယ္။ အမွန္ကေတာ့ တျခားဟာေတြ ဘာမွ မလုပ္ပါဘူး။
ေမး ။ ။ အသိသက္ေသေတြ ကိစၥေပါ့ေနာ္။ ၂ ပိုင္းလို႔ နားလည္ထားပါတယ္။ လက္မွတ္ထိုးမယ့္လူေတြက ဘယ္သူေတြလဲဆိုတာ ျပည္တြင္းကလူေတြကို ေျပာတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ အသိသက္ေတြေတြ ကိစၥကလည္း လက္ခံဖို႔ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနတယ္လို႔သိရပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဘယ္အဖြဲ႔ေတြကို လက္မခံတာလဲ။
ေျဖ ။ ။ ဒီလိုပါ။ လက္မွတ္ထိုးတဲ့ေနရာမွာ အန္ကယ္တို႔ဘက္က ေတာင္းဆိုတာကေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က ဆိုရင္ ဥကၠ႒ေတြ၊ အတြင္းေရးမႉးေတြ၊ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ေတြ အဖြဲ႔တိုင္း အနည္းဆံုး တဖြဲ႔ကို သံုးဦးစီ ပါဝင္ေအာင္လုပ္မယ္။ ဒါကို အန္ကယ္တို႔ ကတိေပးတယ္။ တဘက္ကလည္း အဲဒီစာခ်ဳပ္ ခိုင္မာေရးအတြက္ အစိုးရဘက္ကလည္း တာဝန္အရွိဆံုး ပုဂၢဳိလ္ေတြျဖစ္တဲ့ သမၼတတို႔ ၊ ဒုသမၼတတို႔၊ ေနာက္ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒တို႔၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္တို႔ စသည္ျဖင့္ေပါ့ေနာ္ အဲသလိုပုဂၢဳိ္လ္ေတြ ပါဝင္ဖို႔ လိုတယ္။
ဒီအဆင့္နိမ့္တဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေတြနဲ႔ လက္မွတ္ထိုးရင္ အထက္လူႀကီးေတြအေနနဲ႔ မႀကိဳက္ရင္ပယ္မယ္၊ အဲလိုပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ လုပ္ခြင့္ ရေအာင္ သူတို႔က တမင္တကာ အကြက္ဆင္ခ်င္လို႔လားေတာ့ မေျပာတတ္ဘူး။ သူတို႔ကေတာ့ ဦးေအာင္မင္းတို႔ အရင္ကလည္း ေျပာဖူးတယ္။ သမၼတေတြ၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ေတြ ထိုးဖို႔မလိုပါဘူးတဲ့။ သူတို႔ေတြနဲ႔ပဲ ထိုးရင္ရတာပဲတဲ့ အဲသလိုေျပာခဲ့ဖူးတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ အန္ကယ္တို႔ မေက်လည္ဘူး။ လက္မခံခ်င္ဘူး။ ယံုၾကည္မႈ နည္းပါးတယ္။
ေနာက္တခုက လက္မွတ္ထုိုးတဲ့ေနရာမွာ ခိုင္မာေအာင္လို႔ ႏိုင္ငံတကာ အသိသက္ေသကိစၥေပါ့။ အန္ကယ္တို႔ဘက္က ေတာင္းဆို ေနတာကၾကာၿပီေလ။ ႏိုင္ငံအေနနဲ႔က ၇ ႏိုင္ငံပါဝင္ဖို႔ (အေမရိကန္၊ တ႐ုတ္၊ ၿဗိတိန္၊ ဂ်ပန္၊ အိႏၵိယ၊ ထုိင္း၊ ေနာ္ေ၀)၊ ေနာက္ႏိုင္ငံ ေပါင္းစံု အဖြဲ႔အစည္းေတြဆိုရင္ အခုကေတာ့ သူတို႔ဘက္က လက္ခံထားၿပီးသား၊ အန္ကယ္တို႔ ဘက္ကလည္း ေတာင္းဆိုထား ၿပီးသား ရွိတာကေတာ့ UN နဲ႔ အာဆီယံ ဒီႏွစ္ခုကေတာ့ သေဘာတူထားၿပီးသား။ အခု အန္ကယ္တို႔ ထပ္ၿပီး ျဖည့္ခ်င္တာကေတာ့ EU ေပါ့။ သူလည္း ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းပဲေလ။ ဒါလည္း ပါဝင္ဖို႔သင့္တယ္။
ေနာက္ ႏိုင္ငံအဆင့္မွာဆိုရင္ သူတို႔ကေတာ့ တ႐ုတ္တခုကိုပဲ ထည့္ခ်င္တယ္။ အန္ကယ္တို႔ကေတာ့ ဒါကို မႀကိဳက္ဘူး။ တ႐ုတ္တဘက္ဆိုရင္ေတာ့ တဖြဲ႔တည္းဆိုရင္ ရပ္တည္မႈေပၚမွာ တဖက္ေစာင္းနင္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဒါမွန္မွန္ကန္ကန္ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ အဲဒီလိုအေရွ႕အုပ္စုက တ႐ုတ္ေတြရွိသလို တဘက္ကသူ႔ကို ျပန္ထိန္းဖို႔ေပါ့ေနာ္၊ ဥပမာ အေမရိကန္တို႔လို ဒါမွမဟုတ္ ဂ်ပန္တို႔လို ဒါေတြရွိဖို႔လိုတယ္။ တဘက္က အန္ကယ္တို႔ ျပန္ေတာင္းဆိုတာကေတာ့ နယ္စပ္ေရးရာအရ နယ္စပ္ျခင္း ဆက္စပ္ေနလို႔ တ႐ုတ္ကိုထည့္ရင္ တဘက္က အန္ကယ္တို႔ကလည္း အိႏၵိယနဲ႔ ထိုင္းကို ထည့္ခ်င္တယ္။ ဒါက်ေနာ္တို႔ ေတာ္လွန္ေရး အင္အားစုေတြနဲ႔ အမ်ားႀကီး ဆက္စပ္မႈရွိတယ္။ ဒါေတြပါ ထည့္ဖို႔လိုတယ္လို႔ အန္ကယ္တို႔ ေတာင္းဆိုတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အဓိကေတာင္းဆိုတာကေတာ့ ၇ ႏိုင္ငံပါ။ ဘယ္ႏွစ္ႏိုင္ငံက်မလဲေတာ့ မသိဘူး။
ေမး ။ ။ အားလံုးက နားလည္ထားၾကတာက လက္မွတ္ထိုးရင္ အစိုးရဘက္က သမၼတတို႔၊ ကာခ်ဳပ္တို႔ကိုယ္တိုင္ ထိုးမယ္လို႔ေလ။ အစိုးရဘက္က ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ေတြ ကိုယ္တိုင္ မထိုးဘူးဆိုတာက ဘယ္တုန္းက သိလိုက္ရတာလဲ။
ေျဖ ။ ။ ဒီလို အန္ကယ္တို႔နဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာမွာ ေတြ႔ကတည္းကိုက အဲဒါေတြ ေျပာလာတာျဖစ္တယ္။ ဒီအရင့္ အရင္တုန္းကေတာ့ သူတို႔ အဲဒါေတြကို မျငင္းခဲ့ဘူး၊ လက္ခံတယ္။ စက္တင္ဘာ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေျပာလာတာရွိတယ္။ အခုထက္ထိ သမၼတ ကိုယ္တိုင္ လက္မွတ္ထိုးမယ္လို႔ သူတို႔ ကတိ မေပးေသးဘူး။ ဒါကေတာ့ ဒီဘက္က ပါဝင္လာရင္ သမၼတလည္း စိတ္ပါ ဝင္စားလာရင္ ထိုးႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ဒီလိုပဲ အေၾကာင္းျပတာပဲ။ မေရမရာသေဘာေတာ့ ေျပာေနတာေပါ့ဗ်ာ။
ေမး ။ ။ ေလာ္ခီးလာ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ထိပ္သီးညီလာခံကေနၿပီးေတာ့ NCA မူၾကမ္းကို ျပင္ဆင္ဖို႔ ၁၃ ခ်က္ ရွိတယ္လို႔ သိထားပါတယ္။ အဲဒီမူၾကမ္း အေခ်ာသပ္ဖို႔ အစိုးရနဲ႔ မၾကာခင္က ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးတဲ့ အခါမွာ ဘယ္ႏွစ္ခ်က္ ညႇိႏႈိင္း ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ဘယ္လိုအခ်က္ေတြ က်န္ေနပါေသးလဲ။
ေျဖ ။ ။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ တခ်ဳိ႕ စာျပင္တဲ့ အပိုင္းေလာက္ကေလ အဓိပၸာယ္ သိပ္မေျပာင္းလဲဘူး။ စာကိုပဲ ျပင္တဲ့ ကိစၥေတြကေတာ့ ၄-၅ ခ်က္ေလာက္ သေဘာတူလို႔ရတယ္။ ေနာက္ တခ်ဳိ႕ကိစၥေတြမွာကေတာ့ မွတ္ခ်က္အေနနဲ႔ေပါ့ဗ်ာ။ မွတ္တမ္းထဲမွာ အဓိပၸာယ္ ရွင္းလင္းသြားေအာင္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲသလို ေဖာ္ျပတဲ့အခ်က္ကလည္း ၄ ခ်က္ေလာက္ေတာ့ ပါပါတယ္ဗ်။ က်န္တာေတြကေတာ့ သိပ္ေတာ့ မမ်ားဘူး အဆံုးအျဖတ္ မေပးႏိုင္ေသးတာ။
အခုက်န္ေနတဲ့အခ်က္ေတြက ဥပမာ အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ဆိုရင္ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းျခင္းကို Road Map ရဲ႕ တတိယအဆင့္မွာ ထည့္ထားတဲ့ကိစၥေလ၊ အဲဒါ အန္ကယ္တို႔ဘက္က ေလာ္ခီးလာမွာ ခ်ထားတာကေတာ့ Road Map အစီအစဥ္မွာ “လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းျခင္း” ဆိုတဲ့ စာသားအစား “လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား” ဆိုၿပီးေတာ့ အဲသလို ျပင္ခ်င္တယ္ဗ်။
သေဘာကေတာ့ အန္ကယ္တို႔ဘက္က စိုးရိမ္ေနတာကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ဒီလံုၿခံေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းျခင္းဆိုတဲ့ ဟာကို အဓိပၸာယ္ ဖြင့္တဲ့ေနရာမွာ မတူဘူး။ သူတို႔ကေတာ့ အၿမဲတမ္းပဲ ဝိုင္းထဲမွာလည္း ေျပာတယ္။ ကာခ်ဳပ္ကလည္း ခနခနေျပာေနတာ ကေတာ့ သူတို႔ ခံယူထားတာက အဲဒီလံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းျခင္းဆိုတာ DDR (Disarmament ၊ Demobilization ၊ Reintegration) ပဲ။ DDR ဆိုတာကေတာ့ လက္နက္ေတြျဖဳတ္သိမ္းမယ္။ တပ္ေတြကို ဖ်က္သိမ္းမယ္ အဲဒီကိစၥေတြေလ။ အန္ကယ္တို႔ဘက္က ဒါကို လက္မခံႏိုင္ဘူး။ လက္မခံႏိုင္ဘူးလို႔လည္း အန္ကယ္တို႔ဘက္က ေျပာထားပါတယ္။
အန္ကယ္တို႔ဘက္က လိုလားတာကေတာ့ ႏိုင္ငံတခုမွာ ျပႆနာက ေျပလည္ၿပီးရင္ေတာ့ ဒီတပ္ေတြကေတာ့ ေပါင္းရမွာပဲ။ ဒါကို အန္ကယ္တို႔ လက္ခံတာကေတာ့ Security Sector Reform (SSR) လို႔ေခၚတယ္။ ဒါကေတာ့ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္မႈေပါ့ေလ။ အန္ကယ္တို႔လည္း ေျဗာင္ပဲ ေဆြးေႏြးဝိုင္းမွာ ေျပာခဲ့ဖူးတာ ရွိတယ္။ အန္ကယ္တို႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြကို အားလံုးဖ်က္သိမ္းမယ္။ အစိုးရဘက္က တပ္ေတြကိုေတာ့ ဘာမွ မျပင္ဆင္ဘူး။ ဘာမွ မလုပ္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ အန္ကယ္တို႔ လက္မခံႏိုင္ဘူး။
တဘက္ကျပန္ၾကည့္ရင္ အန္ကယ္တို႔ရဲ႕ တပ္ေတြဟာ အန္ကယ္တို႔ ႏိုင္ငံကို ကာကြယ္ဖို႔၊ ျပည္သူကို ကာကြယ္ဖို႔ တာဝန္ရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ တာဝန္လဲယူမယ္။ ဒါေပမယ့္ တို႔တပ္ေတြကို လံုးဝ ဖ်က္သိမ္းတဲ့ ပံုစံနဲ႔ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ “ျပည္နယ္ေစာင့္တပ္” ပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ ထားလိုက္မယ္ဆိုရင္ အန္ကယ္တို႔ ကိုယ့္ျပည္နယ္ကိုလည္း တဖက္က လံုၿခံဳေရးအတြက္ အကူအညီေပးႏိုင္တယ္။ ႏိုင္ငံကိုလည္း အကူအညီေပးႏိုင္တယ္။
ဥပမာ အေမရိကန္လို ႏိုင္ငံမ်ဳိးမွာ ျပည္နယ္ ၅၀ ေတာင္ရွိတာ။ ျပည္နယ္တိုင္းမွာ ျပည္နယ္ လံုၿခံဳေရး တပ္ေတြရွိတယ္။ အဲသလိုမ်ဳိး ပံုစံထားေစခ်င္တယ္။ အခုအခါမွာ အစိုးရဘက္က တေလွ်ာက္လံုးကို ျပန္ၾကည့္ရင္ သူတို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို နားလည္မႈရေအာင္ တည္ေဆာက္ခ်င္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ရဲ႕လုပ္ရပ္ကေတာ့ အန္ကယ္တို႔ ဒီတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ေတြကို ဖ်က္သိမ္းဖို႔ခ်ည္းပဲ သူတို႔လုပ္ေနတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္းမႈကို သူတို႔အဓိက မထားခ်င္ဘူး။ အဲဒီပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ကေတာ့ အန္ကယ္တို႔လည္း လက္မခံႏိုင္ဘူး။
တဘက္က အန္ကယ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ျပန္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဒီေန႔တပ္က ႏိုင္ငံေရးမွာ အမ်ားႀကီးကို လႊမ္းမိုးေနတယ္။ သေဘာ ကေတာ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး သေဘာပါပဲ။ တဘက္က အနည္းအက်ဥ္း ဒီမိုကေရစီေတြ ေပးထားေပမယ့္ ေပါ့ဗ်ာ။ အႏွစ္သာရ အားျဖင့္ေတာ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပဲ။ အဲလို စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စစ္တပ္လႊမ္းမိုးေနတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးမွာ တဘက္က အန္ကယ္တို႔ တပ္ေတြကို အားလံုးဖ်က္သိမ္းလိုက္မယ္။ ဟိုဘက္ကလည္း စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရွိေနမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒါကေတာ့ မတရားဘူးလို႔ အန္ကယ္တို႔ ျမင္တယ္။ တဘက္ကလည္း အန္ကယ္တို႔အတြက္ ဘာမွ လံုၿခံဳေရး မရွိဘူးလို႔ ျမင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အန္ကယ္တို႔ ဘက္က မိမိရဲ႕ တပ္ဖြဲ႔ေတြကို ဖ်က္သိမ္းရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္အဖြဲ႔မွ လက္မခံႏိုင္ဘူး။
ေမး ။ ။ အခု အစိုးရက ၆ ဖြဲ႔ကို တၿပိဳင္တည္း လက္မွတ္ထိုးဖို႔ တြန္႔ဆုတ္ေနတယ္။ တကယ္လို႔မ်ား အစိုးရက ၆ ဖြဲ႔မပါဘဲ ၁၅ ဖြဲ႔နဲ႔သာ လက္မွတ္ထိုးခ်င္တယ္ဆိုရင္ အန္ကယ္တို႔ SD ဘက္က လက္မွတ္ထိုးၾကမွာလား။
ေျဖ ။ ။ အဲဒါကေတာ့ ဒီ (တိုင္းရင္းသား ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ား အစည္းအေဝး) ဝိုင္းထဲမွာ ေဆြးေႏြးေနတာကေတာ့ အန္ကယ္တို႔ လက္မခံႏိုင္ဘူး။ တဘက္က ေလာ္ခီးလာရဲ႕ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ား အစည္းအေဝးမွာ ခ်မွတ္ထားတာက အေျခခံမူက အားလံုးပါဝင္ေရးပဲေလ။ တဘက္က ျပန္ၾကည့္ရင္ ဒီအဖြဲ႔ေတြဟာ ဟိုးအစကတည္းက ပါဝင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီးေတာ့ တကယ္လက္မွတ္ထိုးတဲ့ အခါက်မွ ဟိုအဖြဲ႔၊ ဟိုအဖြဲ႔ေတြ မပါရဘူး။ ဒီအဖြဲ႔ေတြကိုပဲ လက္ခံမယ္ဆိုရင္ သူတို႔ကို ခ်န္ထားလို႔မရဘူး။ ပစ္ထားလို႔ မရဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဘဝတူ တိုင္းရင္းသားေတြ ျဖစ္တယ္။ ကံၾကမၼာခ်င္းလည္း ဆက္စပ္ေနတယ္။ စုေပါင္းၿပီးမွ အားျဖစ္မယ့္ အင္အားစုေတြျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ခ်ီတက္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ပန္းတိုင္ေရာက္ခါနီးမွ တခ်ဳိ႕အဖြဲ႔ေတြကို ခ်န္ထားမယ္ ဆိုရင္ အန္ကယ္တို႔ကလည္း ျပန္ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ေပါ့ေလ၊ ကိုယ့္အေပါင္းအသင္း ေရာင္းရင္းေတြအေပၚမွာ သစၥာေဖာက္ရာက်တယ္။ အဲဒါလည္း တခ်က္ေပါ့။
ေနာက္ … ကဲထားပါစို႔ ဒီအဖြဲ႔၊ ဒီအဖြဲ႔ေတြက အပစ္ရပ္ၿပီးေတာ့ ဒီအဖြဲ႔ေတြကို ခ်န္ထားမယ္ဆိုရင္ သူတို႔ကို မတိုက္ဘူးလို႔ မေျပာႏိုင္ဘူး။ သူတို႔ကို အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး မလုပ္ဘူး။ တိုက္မယ္ဆိုရင္ အန္ကယ္တို႔လည္း ဒီအတိုင္းပဲ ကိုယ့္လူ အတိုက္ခံေနရတဲ့ဟာကို ၾကည့္ေနလို႔ရမွာ မဟုတ္ဘူး။ အန္ကယ္တို႔ ႀကိဳးပမ္းေနတာကေတာ့ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးေလ။ ဟိုအဖြဲ႔၊ ဒီအဖြဲ႔ကို ခ်န္ထားရင္ ဒါတႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ အဓိပၸာယ္က အမ်ားႀကီး ေလ်ာ့သြားမယ္။
ေနာက္အဲသလို ခ်န္ထားလိုက္ရင္ အဲသလိုအဖြဲ႔ေတြက အက်ပ္အတည္းေတြ႔ရင္ေပါ့ဗ်ာ။ သူတို႔ရဲ႕နီးစပ္တဲ့ အရင္က ေပါင္းခဲ့တဲ့ မဟာမိတ္ေတြကို သူတို႔လာၿပီးေတာ့ အကူအညီေတာင္းမွာပဲ။ အန္ကယ္တို႔လည္း လံုးဝ မကူညီဘူးလို႔ ဘယ္အဖြဲ႔မွ လက္မခံႏိုင္ဘူး။ အဲေတာ့ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ အဲသလိုအဖြဲ႔ေတြ က်န္ေနရင္ ျပန္ၿပီးေတာ့ ႀကီးက်ယ္လာလိမ့္မယ္။ သေဘာကေတာ့ မီးၾကြင္းမီးက်န္က ထေလာင္လာလိမ့္မယ္။ တခ်ိန္မွာ ဟိုးတျပည္လံုးထိေတာင္ ကူးသြားႏိုင္တယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးက အဓိပၸာယ္မဲ့သြားမယ္။ အႏၱရာယ္လည္း အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ေရရွည္ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။
ေမး ။ ။ အခု အန္ကယ္ေျပာဆိုသြားတာေတြ ျပန္ၾကည့္ရင္ NCA လက္မွတ္ထိုးဖို႔အတြက္ အတစ္အဆို႔ေတြက ရွိေနတုန္းပဲ။ ထပ္ၿပီး ေက်ေက်လည္လည္ ေဆြးေႏြးရဦးမယ္ေပါ့ေနာ္။ ဆိုေတာ့ အခု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရကလည္း ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္ NCA ကို လက္မွတ္ထိုးခ်င္ေနတယ္ဆိုေတာ့ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္မွာ ထိုးျဖစ္သြားႏိုင္လား။ ထိုးမယ္ဆိုရင္လည္း အားလံုးပါဝင္တဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေရာ ျဖစ္လာပါ့မလား။
ေျဖ ။ ။ အဲဒါကေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္မယ္၊ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ ဟာကေတာ့ ညႇိႏႈိင္းတဲ့ေနရာမွာ ဘယ္ေလာက္ တူညီႏိုင္မလဲေပါ့ဗ်ာ။ အျမင္မတူညီႏိုင္ေသးဘူး ဆိုရင္ေတာ့ မရေသးဘူးေပါ့ဗ်ာ။ အျမင္တူႏိုင္ရင္ေတာ့ ရမွာေပါ့။ အန္ကယ္တို႔လည္း တမင္သက္သက္ အခ်ိန္ဆြဲေနတာ မဟုတ္ဘူးဗ်။ အာမခံခ်က္ရွိတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးမွာ ဒီေန႔ နားလည္မႈရရင္ မနက္ျဖန္ လက္မွတ္ထိုးႏိုင္တယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕တြင္ ဇူလိုင္လ ၂၆ ရက္မွ ၂၉ ရက္အထိျပဳလုပ္သည့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔မ်ား၏ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ား အစည္းအေဝးက တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) ကို လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အားလံုးကို လက္ခံမွ လက္မွတ္ထိုးမည္ဟု ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ားက တညီတညြတ္တည္း ဆံုးျဖတ္လိုက္ၾကသည္။
ပေလာင္ (တအာင္း) အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ (TNLA)၊ ရကၡဳိင့္ တပ္မေတာ္ (AA) ႏွင့္ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (MNDAA)၊ လားဟူ ဒီမိုကရက္တစ္ အစည္းအ႐ုံး (LDU)၊ ‘၀’ အမ်ိဳးသား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (WNO) ႏွင့္ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ေကာင္စီ (ANC) တို႔ကို အစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္ဘက္က ခ်န္ထားခဲ့ရန္ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျပ ေျပာဆိုထားသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကား ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ NCA သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ေရး ေက်ာ္ျဖတ္ရမည့္၊ ႀကံဳေတြေနရသည့္္ အခက္အခဲမ်ားကို တိုင္းရင္းသား အဆင့္ျမင့္ညႇိႏႈိင္းေရး ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ဝင္ ႏိုင္ဟံသာအား ဧရာဝတီသတင္းေထာက္ ေက်ာ္ခႏွင့္ ၿငိမ္းၿငိမ္းတို႔က ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားသည္။
ေမး ။ ။ တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) ကို လက္မွတ္ထိုးဖို႔ နီးစပ္ၿပီလား။ ဘယ္လိုအတစ္အဆို႔ေတြ ရွိေနေသးလဲ။
ေျဖ ။ ။ နီးစပ္ၿပီလို႔ေတာ့ ေျပာလို႔မရေသးဘူး။ ဒါေပမယ့္ အရင္ထက္စာရင္ေတာ့ ဒါက ေတာ္ေတာ္ေလးကို နီးစပ္တဲ့ အပိုင္းေတြ မ်ားလာၿပီေပါ့ဗ်ာေနာ္။ က်န္တဲ့ အပိုင္းေတြကေတာ့ သိပ္မမ်ားေတာ့ပါဘူး။ က်န္တဲ့အပိုင္းေတြက မ်ားေသာအားျဖင့္ NCA စာတမ္းမွာ ျပင္ဆင္မႈေတြကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး နားလည္မႈရေနၿပီ။
အခုက်န္တဲ့ အပိုင္းေတြကေတာ့ အဓိကအားျဖင့္ NCA ကို လက္မွတ္ထိုးတဲ့ အခါၾကရင္ ဘယ္လိုေခါင္းေဆာင္ေတြ ဘယ္လိုပုဂၢဳိလ္မ်ဳိး ပါဝင္ထိုးမလဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီလက္မွတ္ထိုးတဲ့ ပြဲမွာ အသိသက္ေသအေနနဲ႔ ေပါ့ဗ်ာ။ အန္ကယ္တို႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြဘက္က ေတာင္းဆိုတဲ့အျမင္နဲ႔ အစိုးရဘက္က ရပ္တည္တဲ့အျမင္နဲ႔ နည္းနည္းကြာေနတယ္။ အဲဒါက တခ်က္ေပါ့ဗ်ာ။
ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ အန္ကယ္တို႔ NCCT လက္ထက္ ကတည္းကေရာ အခု SD လက္ထက္မွာေရာ ေတာင္းဆိုေနတာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးေတြ လုပ္မယ္ဆိုရင္ အန္ကယ္တို႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြအားလံုး ပါဝင္ေရး အဲဒီမွာ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဒီညႇိႏႈိင္းေရးမွာ မပါတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ၊ သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မခံခ်င္တဲ့ အဖြဲ႔ေတြ။ ဒါကေတာ့ သီးျခား သူတို႔ လက္ခံရင္လည္း လက္ခံ၊ လက္မခံရင္လည္း ကိစၥမရွိဘူးေပါ့ေလ။ အဓိကအားျဖင့္ အန္ကယ္တို႔ ရပ္တည္တာကေတာ့ ဒီ NCCT ထဲမွာ တေလွ်ာက္လံုး ပါဝင္လာတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ အခုဆိုရင္ေတာ့ SD အဖြဲ႔ေပါ့၊ ABSDF လည္း ပါလာေတာ့ ၁၇ ဖြဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ၁၇ ဖြဲ႔စလံုးပါဝင္ဖို႔ အဓိကထားၿပီး ေဆြးေႏြးတယ္၊ အဲဒီမွာလည္း နားလည္မႈ မရေသးဘူး။
ေနာက္ဆံုး အေျခအေနအရ အားလံုးပါဝင္ေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရဘက္က အေျဖမေပးႏိုင္ေသးဘူး။ အရင္ သူတို႔ရပ္တည္ခ်က္ အတိုင္းပဲ ရပ္တည္ေနတယ္။ သူတို႔ (အစိုးရ) သတ္မွတ္ထားတာကေတာ့ ၁၆ ဖြဲ႔ေပါ့။ ၁၆ ဖြဲ႔ဆိုတာက အန္ကယ္တို႔ NCCT ထဲက ၁၆ ဖြဲ႔ကို ဆိုလိုတာ မဟုတ္ဘူးဗ်။ ‘ဝ’ တို႔၊ မိုင္းလားတို႔၊ RCSS တို႔၊ နာဂတို႔ အဲဒီအဖြဲ႔ေတြ ပါတယ္။
NCA လက္မွတ္ထိုးဖို႔ အန္ကယ္တို႔ NCCT ထဲက သူတို႔ လက္မခံခ်င္တဲ့ အဖြဲ႔ေတြကေတာ့ ကိုးကန္႔ (MNDAA) ရယ္၊ ပေလာင္ (TNLA) ရယ္၊ AA (ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္) ရယ္၊ ဒါက နည္းနည္းျပင္းထန္တဲ့ အပိုင္းေပါ့ဗ်ာ။ က်န္တာကေတာ့ ANC ရယ္၊ WNO ရယ္၊ LDU ရယ္ အဲဒီအဖြဲ႔သံုးဖြဲ႔ကိုလည္း သူတို႔ လက္မခံခ်င္ဘူး။ စုစုေပါင္း ၆ ဖြဲ႔ေပ့ါ။ အဲဒီေတာ့ အန္ကယ္တို႔ဘက္က ခြက်တာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ အစကတည္းက ပါဝင္ေဆြးေႏြးလာတဲ့ အဖြဲ႔ထဲက တခ်ဳိ႕ကို ခ်န္ၿပီးေတာ့မွ တခ်ိဳ႕နဲ႔ပဲ အပစ္ရပ္မယ္ဆို အန္ကယ္တို႔ ဘက္ကလက္ခံဖို႔ ခဲယဥ္းတယ္။
ေမး ။ ။ အစိုးရကေတာ့ သူတို႔ခ်န္ခဲ့ခ်င္တဲ့ အဖြဲ႔ေတြကို bilateral မေတြ႔ဆံုရေသးတဲ့ အတြက္ဆိုၿပီး ေျပာပါတယ္။ တကယ္တမ္းၾကေတာ့ အဲဒီ bilateral ေတြ႔ဆံုထားတဲ့ အဖြဲ႔ေတြအားလံုးကလည္း အစိုးရနဲ႔ေတြ႔ဆံုရာမွာ ျပည္နယ္အဆင့္၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ေတြ လက္မွတ္ထိုးခဲ့ၿပီး အခ်က္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ ၃၀ ေတာင္းဆိုထားၾကေပမယ့္ ဆက္ဆံေရး႐ုံး ဖြင့္တာေလာက္ကလြဲလို႔ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ အမ်ားစုက ဘာမွ သေဘာတူ၊ လုပ္ကိုင္ခြင့္ မေပးဘူးေလ။ ဆိုေတာ့ bilateral မေတြ႔ရေသးလို႔ဆိုတာ အေၾကာင္းျပခ်က္ သက္သက္လို႔ ေျပာလို႔ရမလား။
ေျဖ ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါကိုအန္ကယ္တို႔လည္း လက္ခံပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အခုဟာက တႏိုင္ငံလံုး အတြက္ကို အပစ္ရပ္ဖို႔ လုပ္ေနတာဆိုေတာ့ bilateral ေတြ၊ ဘာေတြ အမွန္ကေတာ့ မလိုအပ္ေတာ့ဘူးလို႔ ျမင္တယ္ေပါ့ဗ်ာေနာ္။ အားလံုးထဲမွာ ပါဝင္လာၿပီဆိုေတာ့ သီးသန္႔ေတြ လုပ္ေနဖို႔မလိုဘူးလို႔ ျမင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရကေတာ့ အမ်ဳိးမ်ဳိး အေၾကာင္းျပတာေပါ့ဗ်ာ။ ဥပမာ အခ်ဳိ႕အဖြဲ႔ေတြကို အဖြဲ႔ရဲ႕ အဂၤါရပ္နဲ႔ မျပည့္စံုသလို နယ္ေျမမရွိတာ၊ တပ္အင္အားေတြ မရွိဘူးဆိုတာရယ္၊ တခ်ဳိ႕ကလည္း ႏိုင္ငံေရးဦးေဆာင္အဖြဲ႔ မရွိဘူးဆိုတာရယ္ အေၾကာင္းျပတာလည္း ပါတာေပါ့ဗ်ာ။
ကိုးကန္႔ (MNDAA) တို႔၊ ပေလာင္ (TNLA) တို႔၊ AA (ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္) တို႔ကိုေတာ့ တမ်ဳိးအေၾကာင္းျပတယ္။ ကိုးကန္႔ကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ထိခိုက္တယ္။ ထိပါးတယ္ဆိုၿပီးေတာ့လည္း ေျပာတယ္။ ပေလာင္ကိုလည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေျပာေနတာပါပဲ။ အစိုးရရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးေတြ၊ ေဒသခံျပည္သူ႔စစ္ေတြကို လိုက္ၿပီးေတာ့ တိုက္ခိုက္ေနတယ္။ အေရးယူေနတယ္။ အဲဒါကို အေၾကာင္းျပတယ္။
AA ကိုလည္း ဟုိးရခိုင္ျပည္နယ္ကို ဆင္းၿပီးေတာ့မွ သြားလႈပ္ရွားတာကို အေၾကာင္းျပတယ္။ အစိုးရက AA ကို ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ သြားၿပီးေတာ့ ရပ္တည္ဖို႔ ခြင့္မေပးခ်င္ဘူးတဲ့။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဟိုမွာကေတာ့ မြတ္စလင္ေတြ ရွိတာကိုးတဲ့၊ မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ ျပႆနာကို ႀကီးက်ယ္လာမွာကို ေၾကာက္တယ္တဲ့။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာပဲ အေျခခံလာတဲ့အေပၚမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာပဲ သြားၿပီးေတာ့ လႈပ္ရွားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါက ျပႆနာ မရွိဘူးဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေပါ့ဗ်ာ။ အေၾကာင္းျပေနတာ ေပါ့ေလ။
ေမး ။ ။ ေခါင္းေဆာင္ေတြၾကားထဲမွာ ၾကားေနရတဲ့ စကားတခ်ဳိ႕ရွိပါတယ္။ NCA ထိုးဖို႔ အားလံုးပါဝင္ေရး အဆင္မေျပလို႔ ရွိရင္ အစိုးရက Plan B အေနနဲ႔ တခ်ဳိ႕အဖြဲ႔ေတြကို ၄ ဖြဲ႔ သို႔မဟုတ္ ၆ ဖြဲ႔၊ ၈ ဖြဲ႔လိုဟာမ်ဳိးနဲ႔ ထိုးဖို႔ ဖဲ့စည္း႐ုံးေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြလည္း ထြက္ေနပါတယ္။
ေျဖ ။ ။ ဒါကလည္း သူတို႔ႀကိဳးပမ္းေနတာ ရွိတယ္ဗ်။ ဟိုလြန္ခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စုေန႔တုန္းကေပါ့ဗ်ာ။ ကတိခံဝန္ခ်ဳပ္ ဆိုၿပီးေတာ့မွ တခ်ဳိ႕အဖြဲ႔ေတြကို လက္မွတ္ထိုးဖို႔ ဖိတ္ေခၚတယ္ဗ်။ အန္ကယ္တို႔ UNFC (ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ) အဖြဲ႔ဝင္ေတြက တဖြဲ႔မွမထိုးဘူး။ ရပ္တည္တာေပါ့ေလ။ တဖက္က ေျပာမယ္ဆိုရင္ ဒီတႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ႀကိဳးပမ္းၿပီးေတာ့မွ လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုေတြနဲ႔ အပစ္ရပ္ဖို႔ လိုမယ္ဆိုရင္ တျခားတဖြဲ႔၊ ႏွစ္ဖြဲ႔တည္းနဲ႔ လိုက္ၿပီးေတာ့မွ ေဆြးေႏြြးေနမယ္ဆိုရင္ ဘာထူးမလဲ။ ဘာမွ မထူးဘူးလို႔ အန္ကယ္တို႔က ျမင္တယ္။ သေဘာကေတာ့ ဒီအဖြဲ႔အမ်ားစုနဲ႔ ပါဝင္ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ ေျဖရွင္းမွပဲ တျပည္လံုး အပစ္ရပ္ႏိုင္မွာပါ။
ေမး ။ ။ ကိုးကန္႔အဖြဲ႔ဟာ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ သမၼတနဲ႔ တိုက္႐ိုက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ေနတာ ရွိတယ္လို႔ ၾကားရတယ္။ ဒါကို ဒီဘက္က တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြက မသိတာလား။ သတင္းမွားေတြ ထြက္ေနတာလား။
ေျဖ ။ ။ ဒါက ဦးေအာင္မင္းက တမင္တကာကို ေျပာလိုက္တဲ့ စကားပဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီကိစၥကိုလည္း ကိုးကန္႔အဖြဲ႔ကို အန္ကယ္တို႔ ေမးၿပီးၿပီ။ သူတို႔တခါမွလည္း သီးသန္႔မလုပ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဟိုး ေတာ္ေတာ္ၾကာၿပီ၊ သူတို႔အဖြဲ႔က သမၼတႀကီးကို စာေရးလိုက္တယ္။ သူတို႔လည္း အပစ္ရပ္ၿပီးေတာ့မွ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာကို စားပြဲခံုေပၚမွာ ရပ္ၿပီးေျဖရွင္းဖို႔ အဲဒီ သေဘာထားနဲ႔ စာေရးခဲ့တဲ့ဟာကိုပဲ ဦးေအာင္မင္းက ဒါကို အေၾကာင္းျပၿပီး ေတာ့မွေပါ့ေလ။ ဒါကေတာ့ သမၼတနဲ႔ ဆက္သြယ္ ေနၿပီ စာေရးေနၿပီ။ ညႇိႏႈိင္းေနၿပီဆိုၿပီးေတာ့မွ ေျပာတဲ့သေဘာျဖစ္တယ္။ အမွန္ကေတာ့ တျခားဟာေတြ ဘာမွ မလုပ္ပါဘူး။
ေမး ။ ။ အသိသက္ေသေတြ ကိစၥေပါ့ေနာ္။ ၂ ပိုင္းလို႔ နားလည္ထားပါတယ္။ လက္မွတ္ထိုးမယ့္လူေတြက ဘယ္သူေတြလဲဆိုတာ ျပည္တြင္းကလူေတြကို ေျပာတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ အသိသက္ေတြေတြ ကိစၥကလည္း လက္ခံဖို႔ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနတယ္လို႔သိရပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဘယ္အဖြဲ႔ေတြကို လက္မခံတာလဲ။
ေျဖ ။ ။ ဒီလိုပါ။ လက္မွတ္ထိုးတဲ့ေနရာမွာ အန္ကယ္တို႔ဘက္က ေတာင္းဆိုတာကေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က ဆိုရင္ ဥကၠ႒ေတြ၊ အတြင္းေရးမႉးေတြ၊ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ေတြ အဖြဲ႔တိုင္း အနည္းဆံုး တဖြဲ႔ကို သံုးဦးစီ ပါဝင္ေအာင္လုပ္မယ္။ ဒါကို အန္ကယ္တို႔ ကတိေပးတယ္။ တဘက္ကလည္း အဲဒီစာခ်ဳပ္ ခိုင္မာေရးအတြက္ အစိုးရဘက္ကလည္း တာဝန္အရွိဆံုး ပုဂၢဳိလ္ေတြျဖစ္တဲ့ သမၼတတို႔ ၊ ဒုသမၼတတို႔၊ ေနာက္ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒တို႔၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္တို႔ စသည္ျဖင့္ေပါ့ေနာ္ အဲသလိုပုဂၢဳိ္လ္ေတြ ပါဝင္ဖို႔ လိုတယ္။
ဒီအဆင့္နိမ့္တဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေတြနဲ႔ လက္မွတ္ထိုးရင္ အထက္လူႀကီးေတြအေနနဲ႔ မႀကိဳက္ရင္ပယ္မယ္၊ အဲလိုပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ လုပ္ခြင့္ ရေအာင္ သူတို႔က တမင္တကာ အကြက္ဆင္ခ်င္လို႔လားေတာ့ မေျပာတတ္ဘူး။ သူတို႔ကေတာ့ ဦးေအာင္မင္းတို႔ အရင္ကလည္း ေျပာဖူးတယ္။ သမၼတေတြ၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ေတြ ထိုးဖို႔မလိုပါဘူးတဲ့။ သူတို႔ေတြနဲ႔ပဲ ထိုးရင္ရတာပဲတဲ့ အဲသလိုေျပာခဲ့ဖူးတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ အန္ကယ္တို႔ မေက်လည္ဘူး။ လက္မခံခ်င္ဘူး။ ယံုၾကည္မႈ နည္းပါးတယ္။
ေနာက္တခုက လက္မွတ္ထုိုးတဲ့ေနရာမွာ ခိုင္မာေအာင္လို႔ ႏိုင္ငံတကာ အသိသက္ေသကိစၥေပါ့။ အန္ကယ္တို႔ဘက္က ေတာင္းဆို ေနတာကၾကာၿပီေလ။ ႏိုင္ငံအေနနဲ႔က ၇ ႏိုင္ငံပါဝင္ဖို႔ (အေမရိကန္၊ တ႐ုတ္၊ ၿဗိတိန္၊ ဂ်ပန္၊ အိႏၵိယ၊ ထုိင္း၊ ေနာ္ေ၀)၊ ေနာက္ႏိုင္ငံ ေပါင္းစံု အဖြဲ႔အစည္းေတြဆိုရင္ အခုကေတာ့ သူတို႔ဘက္က လက္ခံထားၿပီးသား၊ အန္ကယ္တို႔ ဘက္ကလည္း ေတာင္းဆိုထား ၿပီးသား ရွိတာကေတာ့ UN နဲ႔ အာဆီယံ ဒီႏွစ္ခုကေတာ့ သေဘာတူထားၿပီးသား။ အခု အန္ကယ္တို႔ ထပ္ၿပီး ျဖည့္ခ်င္တာကေတာ့ EU ေပါ့။ သူလည္း ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းပဲေလ။ ဒါလည္း ပါဝင္ဖို႔သင့္တယ္။
ေနာက္ ႏိုင္ငံအဆင့္မွာဆိုရင္ သူတို႔ကေတာ့ တ႐ုတ္တခုကိုပဲ ထည့္ခ်င္တယ္။ အန္ကယ္တို႔ကေတာ့ ဒါကို မႀကိဳက္ဘူး။ တ႐ုတ္တဘက္ဆိုရင္ေတာ့ တဖြဲ႔တည္းဆိုရင္ ရပ္တည္မႈေပၚမွာ တဖက္ေစာင္းနင္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဒါမွန္မွန္ကန္ကန္ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ အဲဒီလိုအေရွ႕အုပ္စုက တ႐ုတ္ေတြရွိသလို တဘက္ကသူ႔ကို ျပန္ထိန္းဖို႔ေပါ့ေနာ္၊ ဥပမာ အေမရိကန္တို႔လို ဒါမွမဟုတ္ ဂ်ပန္တို႔လို ဒါေတြရွိဖို႔လိုတယ္။ တဘက္က အန္ကယ္တို႔ ျပန္ေတာင္းဆိုတာကေတာ့ နယ္စပ္ေရးရာအရ နယ္စပ္ျခင္း ဆက္စပ္ေနလို႔ တ႐ုတ္ကိုထည့္ရင္ တဘက္က အန္ကယ္တို႔ကလည္း အိႏၵိယနဲ႔ ထိုင္းကို ထည့္ခ်င္တယ္။ ဒါက်ေနာ္တို႔ ေတာ္လွန္ေရး အင္အားစုေတြနဲ႔ အမ်ားႀကီး ဆက္စပ္မႈရွိတယ္။ ဒါေတြပါ ထည့္ဖို႔လိုတယ္လို႔ အန္ကယ္တို႔ ေတာင္းဆိုတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အဓိကေတာင္းဆိုတာကေတာ့ ၇ ႏိုင္ငံပါ။ ဘယ္ႏွစ္ႏိုင္ငံက်မလဲေတာ့ မသိဘူး။
ေမး ။ ။ အားလံုးက နားလည္ထားၾကတာက လက္မွတ္ထိုးရင္ အစိုးရဘက္က သမၼတတို႔၊ ကာခ်ဳပ္တို႔ကိုယ္တိုင္ ထိုးမယ္လို႔ေလ။ အစိုးရဘက္က ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ေတြ ကိုယ္တိုင္ မထိုးဘူးဆိုတာက ဘယ္တုန္းက သိလိုက္ရတာလဲ။
ေျဖ ။ ။ ဒီလို အန္ကယ္တို႔နဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာမွာ ေတြ႔ကတည္းကိုက အဲဒါေတြ ေျပာလာတာျဖစ္တယ္။ ဒီအရင့္ အရင္တုန္းကေတာ့ သူတို႔ အဲဒါေတြကို မျငင္းခဲ့ဘူး၊ လက္ခံတယ္။ စက္တင္ဘာ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေျပာလာတာရွိတယ္။ အခုထက္ထိ သမၼတ ကိုယ္တိုင္ လက္မွတ္ထိုးမယ္လို႔ သူတို႔ ကတိ မေပးေသးဘူး။ ဒါကေတာ့ ဒီဘက္က ပါဝင္လာရင္ သမၼတလည္း စိတ္ပါ ဝင္စားလာရင္ ထိုးႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ဒီလိုပဲ အေၾကာင္းျပတာပဲ။ မေရမရာသေဘာေတာ့ ေျပာေနတာေပါ့ဗ်ာ။
ေမး ။ ။ ေလာ္ခီးလာ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ထိပ္သီးညီလာခံကေနၿပီးေတာ့ NCA မူၾကမ္းကို ျပင္ဆင္ဖို႔ ၁၃ ခ်က္ ရွိတယ္လို႔ သိထားပါတယ္။ အဲဒီမူၾကမ္း အေခ်ာသပ္ဖို႔ အစိုးရနဲ႔ မၾကာခင္က ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးတဲ့ အခါမွာ ဘယ္ႏွစ္ခ်က္ ညႇိႏႈိင္း ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ဘယ္လိုအခ်က္ေတြ က်န္ေနပါေသးလဲ။
ေျဖ ။ ။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ တခ်ဳိ႕ စာျပင္တဲ့ အပိုင္းေလာက္ကေလ အဓိပၸာယ္ သိပ္မေျပာင္းလဲဘူး။ စာကိုပဲ ျပင္တဲ့ ကိစၥေတြကေတာ့ ၄-၅ ခ်က္ေလာက္ သေဘာတူလို႔ရတယ္။ ေနာက္ တခ်ဳိ႕ကိစၥေတြမွာကေတာ့ မွတ္ခ်က္အေနနဲ႔ေပါ့ဗ်ာ။ မွတ္တမ္းထဲမွာ အဓိပၸာယ္ ရွင္းလင္းသြားေအာင္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲသလို ေဖာ္ျပတဲ့အခ်က္ကလည္း ၄ ခ်က္ေလာက္ေတာ့ ပါပါတယ္ဗ်။ က်န္တာေတြကေတာ့ သိပ္ေတာ့ မမ်ားဘူး အဆံုးအျဖတ္ မေပးႏိုင္ေသးတာ။
အခုက်န္ေနတဲ့အခ်က္ေတြက ဥပမာ အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ဆိုရင္ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းျခင္းကို Road Map ရဲ႕ တတိယအဆင့္မွာ ထည့္ထားတဲ့ကိစၥေလ၊ အဲဒါ အန္ကယ္တို႔ဘက္က ေလာ္ခီးလာမွာ ခ်ထားတာကေတာ့ Road Map အစီအစဥ္မွာ “လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းျခင္း” ဆိုတဲ့ စာသားအစား “လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား” ဆိုၿပီးေတာ့ အဲသလို ျပင္ခ်င္တယ္ဗ်။
သေဘာကေတာ့ အန္ကယ္တို႔ဘက္က စိုးရိမ္ေနတာကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ဒီလံုၿခံေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းျခင္းဆိုတဲ့ ဟာကို အဓိပၸာယ္ ဖြင့္တဲ့ေနရာမွာ မတူဘူး။ သူတို႔ကေတာ့ အၿမဲတမ္းပဲ ဝိုင္းထဲမွာလည္း ေျပာတယ္။ ကာခ်ဳပ္ကလည္း ခနခနေျပာေနတာ ကေတာ့ သူတို႔ ခံယူထားတာက အဲဒီလံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းျခင္းဆိုတာ DDR (Disarmament ၊ Demobilization ၊ Reintegration) ပဲ။ DDR ဆိုတာကေတာ့ လက္နက္ေတြျဖဳတ္သိမ္းမယ္။ တပ္ေတြကို ဖ်က္သိမ္းမယ္ အဲဒီကိစၥေတြေလ။ အန္ကယ္တို႔ဘက္က ဒါကို လက္မခံႏိုင္ဘူး။ လက္မခံႏိုင္ဘူးလို႔လည္း အန္ကယ္တို႔ဘက္က ေျပာထားပါတယ္။
အန္ကယ္တို႔ဘက္က လိုလားတာကေတာ့ ႏိုင္ငံတခုမွာ ျပႆနာက ေျပလည္ၿပီးရင္ေတာ့ ဒီတပ္ေတြကေတာ့ ေပါင္းရမွာပဲ။ ဒါကို အန္ကယ္တို႔ လက္ခံတာကေတာ့ Security Sector Reform (SSR) လို႔ေခၚတယ္။ ဒါကေတာ့ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္မႈေပါ့ေလ။ အန္ကယ္တို႔လည္း ေျဗာင္ပဲ ေဆြးေႏြးဝိုင္းမွာ ေျပာခဲ့ဖူးတာ ရွိတယ္။ အန္ကယ္တို႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြကို အားလံုးဖ်က္သိမ္းမယ္။ အစိုးရဘက္က တပ္ေတြကိုေတာ့ ဘာမွ မျပင္ဆင္ဘူး။ ဘာမွ မလုပ္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ အန္ကယ္တို႔ လက္မခံႏိုင္ဘူး။
တဘက္ကျပန္ၾကည့္ရင္ အန္ကယ္တို႔ရဲ႕ တပ္ေတြဟာ အန္ကယ္တို႔ ႏိုင္ငံကို ကာကြယ္ဖို႔၊ ျပည္သူကို ကာကြယ္ဖို႔ တာဝန္ရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ တာဝန္လဲယူမယ္။ ဒါေပမယ့္ တို႔တပ္ေတြကို လံုးဝ ဖ်က္သိမ္းတဲ့ ပံုစံနဲ႔ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ “ျပည္နယ္ေစာင့္တပ္” ပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ ထားလိုက္မယ္ဆိုရင္ အန္ကယ္တို႔ ကိုယ့္ျပည္နယ္ကိုလည္း တဖက္က လံုၿခံဳေရးအတြက္ အကူအညီေပးႏိုင္တယ္။ ႏိုင္ငံကိုလည္း အကူအညီေပးႏိုင္တယ္။
ဥပမာ အေမရိကန္လို ႏိုင္ငံမ်ဳိးမွာ ျပည္နယ္ ၅၀ ေတာင္ရွိတာ။ ျပည္နယ္တိုင္းမွာ ျပည္နယ္ လံုၿခံဳေရး တပ္ေတြရွိတယ္။ အဲသလိုမ်ဳိး ပံုစံထားေစခ်င္တယ္။ အခုအခါမွာ အစိုးရဘက္က တေလွ်ာက္လံုးကို ျပန္ၾကည့္ရင္ သူတို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို နားလည္မႈရေအာင္ တည္ေဆာက္ခ်င္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ရဲ႕လုပ္ရပ္ကေတာ့ အန္ကယ္တို႔ ဒီတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ေတြကို ဖ်က္သိမ္းဖို႔ခ်ည္းပဲ သူတို႔လုပ္ေနတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္းမႈကို သူတို႔အဓိက မထားခ်င္ဘူး။ အဲဒီပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ကေတာ့ အန္ကယ္တို႔လည္း လက္မခံႏိုင္ဘူး။
တဘက္က အန္ကယ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ျပန္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဒီေန႔တပ္က ႏိုင္ငံေရးမွာ အမ်ားႀကီးကို လႊမ္းမိုးေနတယ္။ သေဘာ ကေတာ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး သေဘာပါပဲ။ တဘက္က အနည္းအက်ဥ္း ဒီမိုကေရစီေတြ ေပးထားေပမယ့္ ေပါ့ဗ်ာ။ အႏွစ္သာရ အားျဖင့္ေတာ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပဲ။ အဲလို စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စစ္တပ္လႊမ္းမိုးေနတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးမွာ တဘက္က အန္ကယ္တို႔ တပ္ေတြကို အားလံုးဖ်က္သိမ္းလိုက္မယ္။ ဟိုဘက္ကလည္း စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရွိေနမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒါကေတာ့ မတရားဘူးလို႔ အန္ကယ္တို႔ ျမင္တယ္။ တဘက္ကလည္း အန္ကယ္တို႔အတြက္ ဘာမွ လံုၿခံဳေရး မရွိဘူးလို႔ ျမင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အန္ကယ္တို႔ ဘက္က မိမိရဲ႕ တပ္ဖြဲ႔ေတြကို ဖ်က္သိမ္းရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္အဖြဲ႔မွ လက္မခံႏိုင္ဘူး။
ေမး ။ ။ အခု အစိုးရက ၆ ဖြဲ႔ကို တၿပိဳင္တည္း လက္မွတ္ထိုးဖို႔ တြန္႔ဆုတ္ေနတယ္။ တကယ္လို႔မ်ား အစိုးရက ၆ ဖြဲ႔မပါဘဲ ၁၅ ဖြဲ႔နဲ႔သာ လက္မွတ္ထိုးခ်င္တယ္ဆိုရင္ အန္ကယ္တို႔ SD ဘက္က လက္မွတ္ထိုးၾကမွာလား။
ေျဖ ။ ။ အဲဒါကေတာ့ ဒီ (တိုင္းရင္းသား ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ား အစည္းအေဝး) ဝိုင္းထဲမွာ ေဆြးေႏြးေနတာကေတာ့ အန္ကယ္တို႔ လက္မခံႏိုင္ဘူး။ တဘက္က ေလာ္ခီးလာရဲ႕ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ား အစည္းအေဝးမွာ ခ်မွတ္ထားတာက အေျခခံမူက အားလံုးပါဝင္ေရးပဲေလ။ တဘက္က ျပန္ၾကည့္ရင္ ဒီအဖြဲ႔ေတြဟာ ဟိုးအစကတည္းက ပါဝင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီးေတာ့ တကယ္လက္မွတ္ထိုးတဲ့ အခါက်မွ ဟိုအဖြဲ႔၊ ဟိုအဖြဲ႔ေတြ မပါရဘူး။ ဒီအဖြဲ႔ေတြကိုပဲ လက္ခံမယ္ဆိုရင္ သူတို႔ကို ခ်န္ထားလို႔မရဘူး။ ပစ္ထားလို႔ မရဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဘဝတူ တိုင္းရင္းသားေတြ ျဖစ္တယ္။ ကံၾကမၼာခ်င္းလည္း ဆက္စပ္ေနတယ္။ စုေပါင္းၿပီးမွ အားျဖစ္မယ့္ အင္အားစုေတြျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ခ်ီတက္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ပန္းတိုင္ေရာက္ခါနီးမွ တခ်ဳိ႕အဖြဲ႔ေတြကို ခ်န္ထားမယ္ ဆိုရင္ အန္ကယ္တို႔ကလည္း ျပန္ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ေပါ့ေလ၊ ကိုယ့္အေပါင္းအသင္း ေရာင္းရင္းေတြအေပၚမွာ သစၥာေဖာက္ရာက်တယ္။ အဲဒါလည္း တခ်က္ေပါ့။
ေနာက္ … ကဲထားပါစို႔ ဒီအဖြဲ႔၊ ဒီအဖြဲ႔ေတြက အပစ္ရပ္ၿပီးေတာ့ ဒီအဖြဲ႔ေတြကို ခ်န္ထားမယ္ဆိုရင္ သူတို႔ကို မတိုက္ဘူးလို႔ မေျပာႏိုင္ဘူး။ သူတို႔ကို အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး မလုပ္ဘူး။ တိုက္မယ္ဆိုရင္ အန္ကယ္တို႔လည္း ဒီအတိုင္းပဲ ကိုယ့္လူ အတိုက္ခံေနရတဲ့ဟာကို ၾကည့္ေနလို႔ရမွာ မဟုတ္ဘူး။ အန္ကယ္တို႔ ႀကိဳးပမ္းေနတာကေတာ့ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးေလ။ ဟိုအဖြဲ႔၊ ဒီအဖြဲ႔ကို ခ်န္ထားရင္ ဒါတႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ အဓိပၸာယ္က အမ်ားႀကီး ေလ်ာ့သြားမယ္။
ေနာက္အဲသလို ခ်န္ထားလိုက္ရင္ အဲသလိုအဖြဲ႔ေတြက အက်ပ္အတည္းေတြ႔ရင္ေပါ့ဗ်ာ။ သူတို႔ရဲ႕နီးစပ္တဲ့ အရင္က ေပါင္းခဲ့တဲ့ မဟာမိတ္ေတြကို သူတို႔လာၿပီးေတာ့ အကူအညီေတာင္းမွာပဲ။ အန္ကယ္တို႔လည္း လံုးဝ မကူညီဘူးလို႔ ဘယ္အဖြဲ႔မွ လက္မခံႏိုင္ဘူး။ အဲေတာ့ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ အဲသလိုအဖြဲ႔ေတြ က်န္ေနရင္ ျပန္ၿပီးေတာ့ ႀကီးက်ယ္လာလိမ့္မယ္။ သေဘာကေတာ့ မီးၾကြင္းမီးက်န္က ထေလာင္လာလိမ့္မယ္။ တခ်ိန္မွာ ဟိုးတျပည္လံုးထိေတာင္ ကူးသြားႏိုင္တယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးက အဓိပၸာယ္မဲ့သြားမယ္။ အႏၱရာယ္လည္း အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ေရရွည္ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။
ေမး ။ ။ အခု အန္ကယ္ေျပာဆိုသြားတာေတြ ျပန္ၾကည့္ရင္ NCA လက္မွတ္ထိုးဖို႔အတြက္ အတစ္အဆို႔ေတြက ရွိေနတုန္းပဲ။ ထပ္ၿပီး ေက်ေက်လည္လည္ ေဆြးေႏြးရဦးမယ္ေပါ့ေနာ္။ ဆိုေတာ့ အခု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရကလည္း ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္ NCA ကို လက္မွတ္ထိုးခ်င္ေနတယ္ဆိုေတာ့ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္မွာ ထိုးျဖစ္သြားႏိုင္လား။ ထိုးမယ္ဆိုရင္လည္း အားလံုးပါဝင္တဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေရာ ျဖစ္လာပါ့မလား။
ေျဖ ။ ။ အဲဒါကေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္မယ္၊ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ ဟာကေတာ့ ညႇိႏႈိင္းတဲ့ေနရာမွာ ဘယ္ေလာက္ တူညီႏိုင္မလဲေပါ့ဗ်ာ။ အျမင္မတူညီႏိုင္ေသးဘူး ဆိုရင္ေတာ့ မရေသးဘူးေပါ့ဗ်ာ။ အျမင္တူႏိုင္ရင္ေတာ့ ရမွာေပါ့။ အန္ကယ္တို႔လည္း တမင္သက္သက္ အခ်ိန္ဆြဲေနတာ မဟုတ္ဘူးဗ်။ အာမခံခ်က္ရွိတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးမွာ ဒီေန႔ နားလည္မႈရရင္ မနက္ျဖန္ လက္မွတ္ထိုးႏိုင္တယ္။