ေခတ္နဲ႔အညီ ျပန္လည္ဆန္းသစ္လာတဲ့ ကခ်င္ရိုးရာရက္လုပ္ထည္

Friday, 17 December 2010 15:38 ဆိုင္းဂ်ာ/KNG


အေရာင္အေသြးစံုလင္လွတဲ့ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားရိုးရာ အသုံးအေဆာင္မ်ားနဲ႔ ရက္လုပ္ထည္ေတြကို အရင္က ရိုးရာတစ္ခုလိုသာ သုံးေဆာင္ၾကရာကေန ခုဆိုရင္ေခတ္နဲ႔အညီ ဖက္ရွင္ဒီဇိုင္း အသစ္အဆန္းတီထြင္ျပီး ေနရာတကာဝတ္ဆင္လာတာေတြကို ေတြ႕ေနရပါတယ္။

လူၾကိဳက္မ်ားလာတဲ့ ကခ်င္႐ိုးရာ ေခတ္ေပၚ အမိ်ဳးသမီးအ၀တ္အစားတစ္မိ်ဳး။

Bawsang ေခၚ ကခ်င္တိုင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္စုငယ္ေတြျဖစ္တဲ့ ဂ်ိန္းေဖာ့၊ ရဝမ္၊ လခ်ိတ္၊ ဇိုင္ဝါး၊ ေလာ္ေဝၚ၊ လီဆူမ်ိဳးႏြယ္ေတြရဲ့ ရိုးရာအထည္ အသီးသီးကို ဒီဇိုင္းသစ္ေတြနဲ႔ ရိုးရာနဲ႔အညီ ရက္လုပ္ျပီး ေခတ္ေပၚ ခ်ဳပ္ထားတာေတြကလည္း လူၾကိဳက္မ်ားေစပါတယ္လို႔ ကခ်င္ရက္လုပ္ထည္ ေစ်းကြက္က ေျပာေနပါတယ္။

ခုလိုမ်ိဳးႏြယ္စုေတြရဲ့ ေရာင္စုံရက္လုပ္ထည္ အဆင္ေတြကကို စိတ္ၾကိဳက္ ေရြးခ်ယ္ျပီး၊ လြတ္လပ္ေပ့ါပါး ဒီဇိုင္းလွတဲ့ ဂါဝန္ဒီဇိုင္း ဆန္းဆန္းေလး ေတြကကို ဖက္ရွင္႐ိႉးေတြ ညေနမိတ္ဆံုစားပြဲ၊ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း၊ မဂၤလာေဆာင္ စသျဖင့္ ပြဲလမ္းသဘင္အမ်ိဳးမ်ိဳးမွာ အရင္ထက္ ေရပန္းစားျပီး သူ႔ထက္ ငါ၀တ္ဆင္လာတာ ေတြလည္း တားမရေတာ့ပါလို႔ ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာအႏုပညာမွ ေမာ္ဒယ္အျဖစ္လူသိမ်ားေနတဲ့ ကခ်င္ေမာ္ဒယ္မေလး ေအာန္ဆိုင္း ကေတာ့ ကခ်င္အဆင္ေလးေတြနဲ႔ပြဲတက္ရတာဂုဏ္ယူတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။

“ကခ်င္ရိုးရာအဆင္းက ေတာ္ေတာ္ေလးစိတ္ဝင္စားဖို႔ ေကာင္းတယ္။ လွတယ္။ တျခားအဆင္ေတြနဲ႔မတူဘူး။ ပြဲေတြသြားလည္းထည္တယ္။ လူေတြကလည္း စိတ္ဝင္စားလို႔ဝတ္တာျဖစ္တယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းေတြမွာ မဂၤလာေဆာင္ေတြမွာ ဝတ္လာတာမ်ားတယ္။ ေနာက္ပိုင္း အကုန္လံုးနီးပါး ေခတ္ေပၚဒီဇိုင္း ကခ်င္မိတ္ေတြနဲ႔ ေဆာင္တာ ပိုစိတ္ဝင္စားဖို႔ ေကာင္းတယ္။”

အရင္ကဘုရားေက်ာင္း၊ ကခ်င္မဂၤလာေဆာင္၊ အျခားပြဲတို႔ေတြမွာလူၾကီးေတြ အမ်ားစုက ကခ်င္အထည္ေတြကို ဝမ္းဆက္အေနျဖစ္သာ ရိုးရိုးေလးဝတ္ဆင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ကခ်င္အထည္ဝတ္သူေတြကို ကခ်င္အမိ်ဳးသမီးတစ္ဦးမွန္း သိရိွရေသာ္လည္း ခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ရုပ္ရွင္သရုပ္ေဆာင္၊ ေမာ္ဒယ္၊ အဆိုေတာ္၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုတိုင္း၊ ျပည္ပႏိုင္ငံမွ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားပါ ဒီဇိုင္းအဆန္းေလးေတြနဲ႔ ႏွစ္ႏွစ္ျခိဳက္ၿခိဳက္ ဝတ္ဆင္လာတာလို႔ ျမန္မာျပည္မွာ နာမည္ႀကီး ကခ်င္တိုင္းရင္းသား ရက္လုပ္ထည္ Ingra ကခ်င္ရိုးရာရကၠန္း ေက်ာင္းကို ဦးေဆာင္ေနတဲ့ Yup ဆိုင္းအိန္က ခုလိုေျပာပါတယ္။

“ခုေနာက္ပိုင္းပိုမ်ားလာတယ္။ ကခ်င္မိတ္ေတြကိုဝတ္တဲ့သူကို ဟာဒါကခ်င္မပဲေျပာလို႔ရတယ္။ ခုေတာ့မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဖက္ရွင္ေလာကလည္း Traditional pattern၊ တို႔ႏိုင္ငံကလည္း traditional ethnic pattern တို႔အရမ္းအားေပးလာတဲ့အခါၾကေတာ့ ဖက္ရွင္ထြင္တာ ပိုမ်ားလာေလေလ ပရိသတ္ေရာ လူငယ္ေတြအပိုင္းမွာေရာ၊ လူႀကီးေတြမွာေရာ ပိုၿပီးစိတ္ဝင္စားလာတာ ပိုမ်ားလာတယ္။”
တရုတ္ျပည္ မန္ရီွၿမိဳ႕မွ ကခ်င္ေတြကလည္း ကခ်င္အထည္ဆိုင္ႀကီးမ်ား ဖြင့္တာ ေနရာတိုင္းမွာ ေတြ႔ျမင္ ေနရပါတယ္။ အထည္ဆိုင္တစ္ခုတည္းသာ မဟုတ္ပဲ ကခ်င္ဂါဝန္ ဒီဇိုင္းဆန္းဆန္းေလးေတြလည္း ခ်ဳပ္ကာ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ကခ်င္ရိုးရာ ဖက္ရွင္ၿပိဳင္ပြဲမ်ား ခမ္းခမ္းနားနား က်င္းပေနၾကတာ ေတြ႔ျမင္ေနရပါတယ္။

ခုလို ကခ်င္ရိုးရာအထည္ကို အနယ္အရပ္ရပ္မွာ ဝတ္ဆင္ေနၾကသလို မဂၤလာေဆာင္ဝတ္စံုအေနျဖစ္လည္း လူေတြ ပိုၿပီးအႀကိဳက္ေတြ႔ေနၾကပါတယ္။

ကခ်င္ရိုးရာအထည္ေတြ ကိုယ့္ရိုးရာလည္းမပ်က္၊ ဒီဇိုင္းလည္းလွေအာင္ အလွဖန္းတီးသူ Asian Design Group အဖြဲ႕ဝင္မွ Shayi Fashion ဒီဇိုင္နာ အမ်ိဳးသမီး ေဘာက္ဆန္ကေတာ့ ကခ်င္ထည္ကို မဂၤလာ ေဆာင္ဝတ္စံု အေနျဖင့္ ပိုခ်ဳပ္ျဖစ္ေၾကာင္း ခုလိုေျပာပါတယ္။

Wedding တို႔မွာဆို ကခ်င္ပိတ္စတို႔နဲ႔ လုပ္တာဒီႏွစ္မွလုပ္ျဖစ္တာ၊ အဲဒီ္အမတို႔ ကခ်င္ေတြက မဂၤလာေဆာင္ရင္ ရိုးရာဝတ္စံုကိုဝတ္တယ္၊ ေနာက္ပိုင္း ဧည့္ခံတဲ့အခ်ိန္မွာဆို တရုတ္ကလာတဲ့ wedding ေကာင္းအႀကီးႀကီးေတြဝတ္ၾကတယ္၊ အမကအဲ့တာကို ဒီႏွစ္ကကခ်င္ပိတ္စနဲ႔စလုပ္တယ္ဆိုေတာ့ ေစ်းကြက္တစ္ခုလိုျဖစ္လာတယ္၊ အဲလိုလုပ္ရေကာင္းသိလာတယ္၊ ဒီႏွစ္ဆိုရင္ မဂၤလာေဆာင္ဝတ္စံုေတြလုပ္ျဖစ္ေတာ့ သတို႔သမီးေတြ မဆီလာအပ္တာ ပိုမ်ားလာတယ္။

ကခ်င္ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ဗဟိုေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္ တစ္ေယာက္မွလည္း သူတို႔ေခတ္မဂၤလာေဆာင္တဲ့ အခ်ိန္တြင္ ထူထည္းေလးလံတဲ့ မန္ေမာ္ (ကခ်င္) ဝတ္စံုတစ္ထည္တည္းကိုသာ ဝတ္ဆင္ခဲ့ရၿပီး တစ္ေနကုန္လံုး သြားလာလုပ္ရွားမႈမွာ အဆင္မေျပ ပင္ပန္းစြာ က်င္းပခဲ့ရေၾကာင္းေျပာပါတယ္။

အထည္ေတြကိုရိုးရိုးပံုတုံးနဲ႔ဝတ္ဆင္ရင္ ဘယ္သူမွသေဘာက်မွာမဟုတ္ပဲ၊ ခုလိုဖက္ရွင္ဒီဇိုင္းနဲ႔ ဝတ္ဆင္လာေတာ့ ျမင္သူရႈသူတြင္လည္းႀကိဳက္ႏွစ္သက္လာကာ သ႔ူအေနျဖင့္ ဂုဏ္ယူဝမ္းသာ အားရေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။

ဆက္ၿပီး “ကိုယ့္ရိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ကိုယ့္ရိုးရာ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈ ေခတ္နဲ႔အညီ ဒီဇိုင္းထြင္ၿပီးမွ ဆန္းျပား ေအာင္ဝတ္ဆင္ၿပီးမွ ေဖာ္ထုတ္ၿပီးမွဝတ္တာကို က်ေတာ္တို႔အားေပးပါတယ္၊ သရုပ္ပ်က္တာတို႔ လုပ္ရင္ေတာ့ မေကာင္းဘူးေပ့ါ၊” ဟုလည္းဆက္ဆိုပါတယ္။

ခ်မ္းေအးတဲ့ေဆာင္းရာသီမွာေကာက္သစ္စားပြဲ၊ ခရစၥမတ္ပြဲ၊ မၾကာခင္ေရာက္ေတာ့မည့္ ႏွစ္သစ္ကူးမ်ားျဖင့္ ပြဲေတာ္စည္းကားတဲ့ လမွာပင္ မဂၤလာေဆာင္ပြဲေတြလည္း ဆက္တိုက္နီးပါးရိွေနပါတယ္။

ခုလိုပြဲေတြရိွေနေတာ့ကခ်င္ရိုးရာအထည္ေတြ အရင္ထက္ပိုၿပီးအေရာင္းသြက္ေနတယ္လို႔ ရန္ကုန္တိုင္းရိွ Shayi Fashion ဆိုင္မွ ဒီဇိုင္နာေဒၚေဘာက္ဆန္က “ေဆာင္းတြင္းမွာပိုေရာင္းအားတက္တယ္၊ ေဆာင္းတြင္း မွာ ပြဲပိုမ်ားေတာ့ပိုေရာင္းရတယ္၊ အခုေနာက္ပိုင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးရိွတာကိုး ဂ်က္ခုတ္ထည္တို႔ အဲေဆာင္းတြင္းမွာ ဝတ္ရတာအဆင္ေျပတယ္ေလ၊ ကခ်င္မိတ္ေတြကို စီးကြက္ထိုးတယ္၊ သူ႔ pattern ေတြပိုၾကြလာေအာင္ေပ့ါ၊” ဟု ေျပာပါတယ္။

အထည္ေတြကို ဒီဇိုင္းထြင္တဲ့ေနရာ၌လည္း ကခ်င္အထည္ေတြက ပိုခ်ဳပ္ရခက္တယ္လို႔ေျပာပါတယ္။

ကခ်င္မိတ္ (မကာ) တစ္ခုစီတိုင္းမွာ သူ႔အဓိပၸါယ္ကိုယ္စီရိွေနေတာ့ သူမအေနျဖင့္ ကခ်င္ထည္ခ်ဳပ္ရမွာ ေၾကာက္ၿပီး အခုေနာက္ပိုင္းမွ မိတ္တစ္ခုခ်င္းစီအေၾကာင္း ေလ့လာကာခ်ဳပ္ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။

ဆက္ၿပီး“တစ္ခုခုမွားရင္လုိက္မွားတဲ့ကေလးေတြရိွေတာ့ သတိထားၿပီးမကိုင္ျဖစ္ဘူး။ ခုေနာက္ပိုင္းမွ ပိုသိလာေတာ့ကိုင္ျဖစ္တယ္။ ကခ်င္မိတ္ (မကာ) ေတြေတာ္ေတာ္စိတ္ဝင္စားတယ္။ ႀကိဳက္လည္းႀကိဳက္တယ္။ ေပါက္တက္ကရမလုပ္ဘူး။ သူ႔အဓိပၸယ္လည္း မပ်က္ေအာင္၊ ရိုးရာလည္းမပ်က္ေအာင္၊ ေခတ္လည္း မီွေအာင္၊ ကခ်င္လူငယ္ျဖစ္ျဖစ္ လူႀကီးျဖစ္ျဖစ္ ရိုးရာကို တန္ဖိုးထားၿပီး ဝတ္ခိုင္းေစခ်င္တယ္။ အမတို႔ေတာ္ေတာ္ေလ့လာရတယ္။ လူငယ္ေတြလည္း မသိၾကေတာ့ ေလ့လာေစခ်င္တယ္။ တန္ဖိုးထားဝတ္ေစခ်င္တယ္။” လို႔ေျပာပါတယ္။
Yup ဆိုင္းအိန္ မွလည္း “ဥပမာ ကခ်င္ေယာက္က်ား pattern ကို အမ်ိဳးသမီးဂါဝန္မွာ ကပ္လိုက္တာတို႔ တစ္ေခါက္ အမႀကံဳဖူးတယ္ ဂါဝန္မွာခ်ဳပ္ေပးလိုက္တာ သူတို႔အေနနဲ႔က ဒါမျဖစ္သင့္ဘူး၊ သေဘာ မက်ဘူးေပ့ါ၊ traditional မွာ အမ်ိဳးသားပဲ ဝတ္ၾကတယ္၊ မဝတ္တာသင့္တို႔ေျပာထားတာရိွတယ္၊” ဟုသူမအေတြ႔အၾကံဳကို ေျပာပါတယ္။

လာမည့္ ၂၀၁၀ ဇန္နဝါရီ ၁၀ရက္ေန႔မွာ က်ေရာက္မယ့္ (၆၃) ႏွစ္ေျမာက္ ကခ်င္ျပည္နယ္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္ မေနာပြဲေတာ္တြင္လည္း မေနာမယ္မ်ားအား ကခ်င္ရိုးရာဝတ္စံုမ်ားျဖင့္ ဒီဇိုင္း အဆန္းေလးမ်ား ဝတ္ဆင္ကာ ယွဥ္ၿပိဳင္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ မေနာမယ္ေကာ္မတီဝင္ Yup ဆိုင္းအိန္ ကေျပာပါတယ္။

တစ္ဆက္တည္းမွာပင္ ကခ်င္မိတ္ (မကာ)၊ ကခ်င္ဒီဇိုင္းေတြနဲ႔ ခ်ဳပ္ဆင္ထားတဲ့ ကခ်င္ရိုးရာအဆင္မ်ား ျပသသည့္ရိႈးမ်ားလည္း က်င္းပမွာျဖစ္ပါတယ္။

ခုလို ေခတ္နဲ႔အညီ ဖက္ရွင္အလိုက္ လူငယ္ေတြဝတ္ဆင္ေနၾကတာကို ရိုးရာအထည္ေတြနဲ႔ ကိုက္ညီလာမႈ မရိွဘူးဆိုၿပီး အျငင္းပြားစရာရိွသလို အျမင္ၾကည္ၾကည္ လက္ခံတာေတြလည္း ရိွေနပါတယ္။
http://kachinnews.com/burmese/2010-01-18-05-46-46/317-2010-12-17-10-31-38.html