သံလြင္ျမစ္ေပၚရွိ ေရကာတာမ်ားကိစၥ စိတ္၀င္စားၾကရန္ တိုက္တြန္းလွ်က္ရွိေန ေအာက္တိုဘာလ ၄ရက္။ ေနာ္ဆဲကလယ္ (ေကအုိင္စီ)

ျမစ္ဆုံဆည္စီမံကိန္းနည္းတူ သံလြင္ျမစ္႐ုိးတေလွ်ာက္ တည္ေဆာက္ေနေသာ ေရကာတာမ်ားအေရးကိုလည္း စိတ္၀င္စားၾက ရန္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာႏွင့္ ျမစ္ေခ်ာင္းေလ့လာေစာင့္ၾကည့္အဖဲြ႕မ်ားက ယေန႔ ေျပာသည္။

ျမစ္ဆံုဆည္ေၾကာင္႔ လူေပါင္းတစ္ေသာင္းခန္႔ ေျပာင္းေရႊ႕ရႏုိင္ၿပီး ဆည္က်ဳိးပါက ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ကိုပင္ ေရလႊမ္းခံရမည္ ျဖစ္သ လုိ သံလြင္ျမစ္တြင္းရွိ အငယ္ဆံုးျဖစ္သည့္ ဟတ္ႀကီးေရကာတာေၾကာင့္ပင္ ဒါဇင္ေပါင္း မ်ားစြာေသာ ေက်းရြာမ်ား ေရႊ႕ေျပာင္းရ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဆည္မ်ားေၾကာင့္ ျမစ္ေအာက္ပိုင္းေန သန္းတစ္၀က္ေက်ာ္ျပည္သူမ်ား၏ လူေနမႈဘ၀မ်ား ေျပာင္းလဲသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားဆိုင္ရာကြန္ယက္(Burma River Network-BRN)က ေျပာသည္။

သံလြင္ျမစ္ေပၚတြင္ တည္ေဆာက္မည့္ ဆည္မ်ားအားလံုးသည္ ျမစ္ေၾကာင္းေဂဟစနစ္ကို ပ်က္စီးေစၿပီး ေရလႊမ္းမိုးမႈႏွင့္ ႀကံဳ ေတြ႕ႏိုင္သကဲ့သို႔ ျမစ္ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ေနထိုင္ၾကေသာ ျပည္သူမ်ား၏ လယ္ေျမမ်ားစြာ ဆံုး႐ံႈးၿပီး အသက္ေမြး၀မ္း ေက်ာင္းမႈလုပ္ငန္းမ်ား ပ်က္စီးႏိုင္သည္ဟု BRN က ေျပာသည္။

BRN ၫွိႏိႈင္းေရးမွဴး ကိုစိုင္းစိုင္းက “၁၉၉၈ ကတည္းက ရွမ္းျပည္ဘက္က ေရကာတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လုပ္ခဲ့ၾကတာပါ။ စီမံကိန္း က ရလာမယ့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားကလည္း ထိုင္းကို ေရာင္းမွာပဲ။ ဆည္ေဆာက္တဲ့ေနရာေတြက အစိုးရစစ္တပ္နဲ႔ တိုင္းရင္းသား တပ္ဖြဲ႕ေတြ ပဋိပကၡျဖစ္ေနတဲ့ ေနရာေတြျဖစ္ေတာ့ ေဒသခံလူထုက မပါ၀င္ႏိုင္ဘူးေလ။ ေဒသခံေတြ ကိုယ့္ေနရာကိုယ္ ျပန္လို႔ မရသလုိ ဘာအက်ဳိးမွ မခံစားရပါဘူး။”ဟု ေျပာသည္။

အလားတူ Karen Environmental and Social Action Network - KESAN ၏ သတင္းႏွင့္ ျပန္ၾကားေရးတာ၀န္ခံ ကိုေရႊက “ဧရာ၀တီက ႏိုင္ငံရဲ႕ အလယ္တည့္တည့္မွာရွိၿပီး သံလြင္ကေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ နယ္ေျမထဲမွာ ရွိေနတာရယ္၊ ပဋိပကၡ နယ္ေျမျဖစ္ေနတာရယ္ေၾကာင့္ အစိုးရက နားေထာင္ခ်င္မွ နားေထာင္မယ္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေၾကာင့္ ပ်က္စီးမႈေတာ့ ရွိမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ နည္းေအာင္ဘယ္လိုလုပ္မလဲ စဥ္းစားရမယ္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကို ဆန္႔က်င္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဓိက ျပည္သူကို ထည့္တြက္ရမယ္။ ရလာမဲ့ ေရအားလွ်ပ္စစ္ကို ျမန္မာျပည္က ဘယ္ေလာက္သံုးရမလဲဆိုတာ ၾကည့္ရမယ္။”ဟု ေျပာဆိုသည္။

သံလြင္ျမစ္ေၾကာတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ အႀကီးဆံုးျဖစ္သည့္ တာဆန္းႏွင့္ ရြာသစ္ေရကာတာ၊ ကရင္ျပည္နယ္အ တြင္းရွိ ဒါးဂြင္၊ ၀ဲႀကီးႏွင့္ ဟတ္ႀကီးေရကာတာမ်ားျဖစ္ၿပီး အျခားေရကာတာ ႏွစ္ခု အပါအ၀င္ စုစုေပါင္း ေရကာတာ ၇ခု တည္ ေဆာက္မည္ျဖစ္ၿပီး ေရကာတာမ်ား တည္ေဆာက္မႈေၾကာင္႔ ႏံႈးေျမအနည္က်ေရာက္မႈ ပိုမိုနည္းသြားႏိုင္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စပါး စိုက္ပ်ဳိးေရး အဓိက်ေသာ ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚေဒသတြင္ စပါးအထြက္ႏႈန္းမ်ား က်ဆင္းႏိုင္ေၾကာင္း BRN က ေထာက္ျပထားသည္။

အစိုးရသစ္တက္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုေရကာတာ ရပ္တန္႔ရန္အတြက္ ျပည္တြင္းျပည္ပရွိ မီဒီယာမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ား၊ အႏုပညာသမားမ်ား၊ လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ျပည္သူလူထုမ်ား ပါ၀င္ကာ လႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ ခဲ့ၾကသည္။

ျပည္တြင္းရွိ နာဂစ္ေဒသ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိန္းေရးဆိုင္ရာအဖြဲ႕မွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက “ဧရာ၀တီကို ကယ္တင္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ၀ိုင္းေအာ္ၾကတယ္။ ခု သမၼတက ရပ္ထားဖို႔ေျပာၿပီ။ ၀မ္းသာတာေပါ့။ ဧရာ၀တီ္မွမဟုတ္ဘူး က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ျမစ္ေတြ အတြက္ အားလံုးတာ၀န္ရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ နီးစပ္ရာကိုပဲ ေျပာဖို႔မဟုတ္ဘူး၊ တိုင္းရင္းသားေတြဆိုတာ အားလံုး ဆက္စပ္ေန တာပဲ။ ေ၀းေနလို႔ မဆိုင္ဘူးဆိုၿပီး လက္ပိုက္ၾကည္႔လို႔ေတာ႔မရဘူး။”ဟု ေျပာသည္။

အႏုပညာရွင္ ကိုေဇယ်ာေသာ္က “ႏိုင္ငံရဲ႕လိုအပ္ခ်က္အရ ဘယ္မွာ ေရကာတာ မေဆာက္နဲ႔လို႔ အပိတ္သေဘာေျပာလို႔ မျဖစ္ ႏိုင္ပါဘူး။ ျပည္သူလူထုအေပၚ အမွန္တကယ္ အက်ဳိးရွိရဲ႕လား။ ဆံုး႐ႈံးသြားရမယ့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ျပန္ရမယ့္ အက်ဳိးအ ျမတ္က ကိုက္ညီမူရွိရဲ႕လား။ တစ္ခုရွိတာက အစိုးရအေနနဲ႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းရွိဖို႔ လိုပါတယ္။”ဟု ေျပာသည္။

စက္တင္ဘာလ ၃၀ရက္ေန႔က သမၼတ၏ သ၀ဏ္လႊာတြင္ ျပည္သူမွ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ထားသည့္ အစိုးရအေနျဖင့္ ျပည္သူ မ်ား၏ စိုးရိမ္ပူပန္မႈကို အေလးထား ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရန္ တာ၀န္ရွိေၾကာင္း၊ မိမိတို႔အစိုးရလက္ထက္တြင္ ေဒၚလာ ၃.၆ဘီလီ ယံ တန္ဘိုးရွိ ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္းကို ရပ္ဆိုင္းထားၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ လိုအပ္သည့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားကို အႏၱရာယ္မရွိ ေသာ အျခားေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ားကိုသာ စနစ္တက် ေလ႔လာဆန္းစစ္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ပါရွိသည္။

သယံဇာတ ပတ္၀န္းက်င္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးႏွင့္ ထိန္းသိန္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း၏ ဒုဥကၠဌ ဦးအုန္းကလည္း “ျမစ္ဆံုဆည္ ရပ္ထားဖို႔ေျပာတာဟာ အင္မတန္ အံ့ၾသဖို႔ေကာင္းတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္ပါ။ ေနာက္အစိုးရအသစ္တက္ရင္ေတာ့ မေျပာတတ္ ဘူး။ ဒီအစိုးရက ျပည္သူေတြရဲ႕ဆႏၵကို လက္ခံတာ ၀မ္းသာစရာပါ။”ဟု ေျပာသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ၏ စစ္အစိုးရလက္ထက္ ၂၀၀၇ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလက တ႐ုတ္ကုမၼဏီ ၂ခုႏွင့္ သံလြင္ျမစ္ေပၚတြင္ ေရကာတာ တည္ေဆာက္ရန္အျပင္ ေမလတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံပိုင္ CPI ကုမၸဏီႏွင့္ ျမစ္ဆံုတြင္ ေရကာတာတည္ေဆာက္ရန္ နားလည္မႈ စာခြ်န္လႊာ ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္။