ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ အမ်ဳိးသမီး ဦးေဆာင္မႈက႑

ေဆာင္းပါး - ခင္ဦးသာ
ဧရာ၀တီသတင္း

အစုိးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖြဲ႔နဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ အထဲမွာ ကရင္တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔ဟာ ေအာင္ျမင္မႈေတြနဲ႔အတူ ေရွ႕တန္း ေရာက္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

ေနာ္ေမဦး (၀ဲဘက္)ႏွင့္ KNU အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ေနာ္စီဖိုးရာစိန္ (ဓာတ္ပုံ - KIC)

ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ုံး (KNU)၊ တိုးတက္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ကရင္အမ်ိဳးသား တပ္မေတာ္ (DKBA) အဖြဲ႔ေတြဟာ အစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႔နဲ႔ နယ္စပ္ ေဒသမွာေရာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာပါ ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့ၾကၿပီး ကရင္လူထု ၾကားမွာသာမက တျပည္လုံးက လူထုၾကားမွာ လည္းပဲ ေထာက္ခံ အားေပးမႈ အရွိဆုံးလို႔ ဆိုရမွာပါ။

ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ေနၾကတဲ့ တပ္ဖြဲ႔ေတြမွာ KNU ရဲ႕ ထူးျခားတာ ကေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ ဦးေဆာင္ ေဆြးေႏြး ေနတာပါပဲ။ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ ကရင္ အမ်ဳိးသမီး တခ်ဳိ႕ဟာ ဦးေဆာင္ ေဆြးေႏြးႏိုင္တာ ေတြ႕ရသလို မီဒီယာေတြရဲ႕ ေမးခြန္းေတြကုိ ျမန္ျမန္ ထက္ထက္ အခ်က္က်က် ေျဖဆိုႏုိင္တာလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။

အပတ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ပဏာမအဆင့္ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရး ထိုးထားၾကတဲ့ ကရင္နီ၊ မြန္၊ ရခိုင္၊ ခ်င္း၊ ရွမ္း စတဲ့ လက္ နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပါ၀င္တာ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။ အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ အိႏၵိယ နယ္ စပ္က ေရာက္လာတဲ့ ခ်င္းအမ်ဳိးသား တပ္ဦး(CNF) ကုိေတာ့ ခ်င္းေဒသခံေတြက ေသာင္းေသာင္း ျဖျဖ ႀကိဳဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။

အစိုးရနဲ႔ ေဆြးဖို႔ ျပည္ပက ေရာက္လာတဲ့ ရခိုင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရး ပါတီ(ALP) အဖြဲ႔၀င္ေတြဟာ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ကုိ လာေရာက္ ခဲ့စဥ္ကလည္းပဲ စစ္ေတြေဒသခံ သိန္းခ်ီတဲ့ လူအုပ္ႀကီးက ဆိုင္ကယ္ေတြ၊ ကားေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕ကို လွည့္ ေအာင္ပြဲခံ ႀကိဳဆို ဂုဏ္ျပဳ ခဲ့ၾက ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ကရင္အဖြဲ႔ေတြက လြဲၿပီး က်န္အဖြဲ႔ေတြမွာ အမ်ဳိးသမီး တေယာက္မွ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးတာ မေတြ႔ရဘူး။ ဒီေတာ့ တခ်ဳိ႕
ေသာ အမ်ဳိးသမီး အဖြဲ႔ေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးခြင့္ရဖို႔အတြက္ ေျပာဆိုသံေတြ ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီး အဖြဲ႔တခု ဆိုရင္ ေၾကညာခ်က္တေစာင္ကုိ မၾကာေသးခင္ ကပဲ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

“ရွမ္း အမ်ဳိးသမီးေတြလည္း တျခားသူေတြ လိုပဲ ပါ၀င္ခ်င္တယ္၊ ပါ၀င္သြားဖို႔လည္းရွိတယ္၊ ႏိုင္ငံေရး တခုတည္းေဆြးေႏြး ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး၊ အမ်ဳိးသမီး ကိစၥ၊ ကေလးသူငယ္ ကိစၥေတြ၊ ပညာေရးေတြ ေဆြးေႏြးခ်င္တယ္”လို႔ ရွမ္အမ်ဳိးသမီးေရးရာ ဆက္ သြယ္ လွႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ေရး အသင္း(SWAN) အဖြဲ႔မွ ယိင္းဟာန္ဖ က ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။

လက္ရွိေဆြးေႏြးပြဲေတြဟာ ရွမ္းလူမ်ဳိး အားလုံးနဲ႔မသက္ဆိုင္ဘဲ လက္နက္ကိုင္တဖြဲ႔ခ်င္းစီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပါ၀င္ ခြင့္မရေသးတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရွမ္းျပည္နယ္ တခုလုံး ကုိယ္စားျပဳေဆြးေႏြးမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ပါ၀င္ႏိုင္ေအာင္ေတာ့ ႀကိဳးပမ္းမယ္လို႔ ဆက္ေျပာပါတယ္။

“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ ဆိုတာ စစ္တပ္ တခုတည္း နဲ႔ ေဆြးေႏြးလို႔မရပါဘူး၊ ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႔ေတြ၊ အမ်ဳိးသမီးေတြ အားလုံးပါ
၀င္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အရ ေဆြးေႏြးမွ ေအာင္ျမင္မွာပါ”လို႔ ယိင္းဟာန္ဖ က ဆိုပါတယ္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ပါ၀င္တဲ့ ကရင္အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးေတြထက္ ပညာအရည္အခ်င္း သာလြန္ တာ၊ ပညာသင္ခြင့္ ရတာေတြကလည္းပဲ အားသာခ်က္၊ ေအာင္ျမင္မႈ တခုလို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။ လူထုကုိ စည္း႐ုံးတဲ့ အခါမွာလည္း ပညာေရး ဟာ အဓိက်တယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။

“ပညာတတ္ေတာ့ ကုိယ့္လူမ်ဳိး၊ ကုိယ့္သမိုင္း အေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံေရး၊ ႏိုင္ငံတကာ အေရး ပိုေလ့လာတယ္၊ ပိုသိတယ္၊ ဒီအခ်က္ ေတြဟာ ေဆြးေႏြးပြဲေတြရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ အေရးပါ ပါတယ္”လို႔ ဆိုပါတယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ KNU နဲ႔ အစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ မေနာ္ေမဦး ကေတာ့ အမ်ဳိးသား ႏိုင္ငံေရး လုပ္တဲ့ေနရာမွာ အမ်ဳိးသားပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အမ်ဳိးသမီးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ၀ိ၀ါဒေတြ ထိုင္ၿပီး စဥ္းစားေနဖို႔ အခ်ိန္မရွိပါဘူး လို႔ဆို တယ္။ မေနာ္ေမဦးဟာ ဥပေဒဘြဲ႕ရထားၿပီး ေဒါက္တာဘြဲ႕တခုကုိလည္း ရယူဖို႔ ႀကိဳးစားေနသူပါ။

အမ်ဳိးသမီးပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အမ်ဳိးသားပဲ ျဖစ္ျဖစ္ တာဝန္သိသိနဲ႔ အလုပ္လုပ္ၾကဖို႔၊ လုပ္ႏုိုင္ဖို႔လိုတယ္။ တခါတရံမွာ အေတြးအေခၚ ေတြ၊ ဝိဝါဒါအစြဲေတြေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးေတြ လုပ္သင့္တဲ့ေနရာမွာ ပါ၀င္ခြင့္မရတဲ့ ကိစၥဟာလည္း ဝမ္းနည္းစရာ တခုအျဖစ္ က်မ တို႔ ေတြ႔ေနရတယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။

“ဒါေပမယ့္ အခုက်မ တို႔ KNU မွာက အမ်ဳိးသမီးကို ေရွ႕တန္း တင္ရမယ္၊ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈနဲ႔သာ အႏိုင္ယူမယ္လို႔ ယူဆ တာထက္ က်မတို႔ လုပ္သင့္ လုပ္ထိုက္တာကို လူမွန္ ေနရာမွန္ နဲ႔ လုပ္သြားႏိုင္ဖို႔ အၿမဲတမ္းႀကိဳးစား အေကာင္ ထည္ေဖာ္ေနတဲ့ အေလ်ာက္ သူ႔ဟာသူ ျဖစ္သြားတာပါပဲ” လို႔ ဧရာ၀တီနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးစဥ္ ေျဖဆိုခဲ့ပါတယ္။

ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာ တူးဂ်ာကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပါ၀င္တာ ႀကိဳဆိုေၾကာင္း၊ ကခ်င္ အမ်ဳိးသမီးေတြ အေနနဲ႔ လူမႈေရး ဘက္မွာသာ ရွိေနေသးၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုင္ငံေရး ကိစၥေတြမွာ အားနည္း ေနေသးေပမယ့္ တျဖည္းျဖည္း ပါ၀င္ လာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း၊ KNU မွာ ေနာ္စီဖိုးရာစိန္ ကုိယ္တိုင္ ဦးေဆာင္ေနတဲ့ အတြက္ အမ်ဳိးသမီး က႑ေတြမွာ ပိုမိုပီျပင္တယ္ လို႔ ေျပာပါတယ္။

“အမ်ဳိးသမီးေတြ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥမွာ ပါ၀င္လာတာဟာ အင္အားတခုျဖစ္တဲ့အတြက္ ျဖစ္သင့္ ျဖစ္ထိုက္ပါတယ္၊ လူတိုင္းက ႀကိဳ ဆိုရမွာပါ၊ ကခ်င္ အမ်ဳိးသမီးေတြလည္းပဲ ပါ၀င္လာႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းရမွာပါ”လို႔ ေဒါက္တာ တူးဂ်ာ က ဆိုပါတယ္။

တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ ၁၁ ဖြဲ႔ အနက္ ၁၀ ဖြဲ႔နဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ပဏာမအဆင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီမႈ ရ ထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္(KIA) နဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႔တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြကုိ ၿပီးခဲ့ႏွစ္ ကတည္းက လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကေပမယ့္ အခုအခ်ိန္အထိ ေအာင္ျမင္မႈ မရေသးပါဘူး။

အဲဒီလို ေအာင္ျမင္မႈ မရေသးတာဟာ အစိုးရဘက္က ႐ိုးသားမႈ မရွိတဲ့အေၾကာင္း၊ အစိုးရဟာ တဘက္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ ေဆာင္မႈ လုပ္ေနသကဲ့သို႔ အျခားတဘက္၌လည္း ကခ်င္ေဒသ အပါအ၀င္ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ေဒသတခ်ဳိ႕မွာ ထိုးစစ္ဆင္ေန တဲ့ အတြက္ အစိုးရ ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ေဆာင္မႈအေပၚ မွန္ကန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအျဖစ္ မယူဆႏိုင္ေသးဘူးလို႔ မြန္ျပည္သစ္ ပါတီ အေထြေထြ အတြင္း ေရမႉး ႏိုင္ဟံသာ က ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံက အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ က်န္းမာေရးေတြမွာ အမ်ဳိးသားေတြနဲ႔ တန္းတူ ရင္ေပါင္တန္း လုပ္ ေဆာင္ေနၾကေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရး အခန္းက႑မွာေတာ့ ပါ၀င္ႏိုင္ခြင့္မရေသးတဲ့အျပင္ ခြဲျခား ဆက္ဆံခံေနရတယ္ လို႔ အမ်ဳိးသမီး အမ်ားစုက ေ၀ဖန္ေနၾကပါတယ္။

အေရွ႕အာရွေဒသတြင္း က ႏိုင္ငံေတြဟာ အခုအခါ စီးပြားေရး က႑မွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြ ရွိလာေပမယ့္ က်ား၊ မ တန္းတူ ေရးမွာ အမ်ားႀကီး ေနာက္က်ေနေသးေၾကာင္း အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD)ပါတီ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းက က်င္းပခဲ့တဲ့ အေရွ႕အာရွ ေရးရာ ကမာၻ႔စီးပြားေရး ဖိုရမ္မွာ အမ်ဳိးသမီး က႑ ကိုလည္း ေဆြးေႏြး ခဲ့ပါေသးတယ္။

စီးပြားေရး တိုးတက္႐ုံနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးေတြ ရဲ႕စြမ္းေဆာင္မႈ က႑ တိုးတက္ေရး အတြက္မလုံေလာက္ဘူး၊ က႑တိုင္းမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပါ၀င္လာႏိုင္ဖို႔ ယဥ္ေက်းတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ပတ္၀န္းက်င္ ဖန္တီးေပးဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံေရး က႑ေတြ မွာ လည္းပဲ အမ်ဳိးသမီးေတြကုိ ပါ၀င္ခြင့္ ေပးသင့္တဲ့ အေၾကာင္းေတြ ကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေလးထား ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံက အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ စီးပြားေရး က႑မွာ အေရးပါေနတာကို အထင္အရွား ျမင္ေတြ႔ေနၾကရေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရး က႑ မွာ ေနရာ မရေသးတာဟာ ခြဲျခားခံရမႈ အျမစ္တြယ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ အၿပီး လႊတ္ေတာ္ေတြမွာလည္း အမ်ဳိးသမီး ဦးေရဟာ ၃၀ ၀န္းက်င္ပဲ ရွိပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ ပါ၀င္ႏိုင္ပါ့မလား၊ ပါလာရင္ေကာ ဘာေတြ လုပ္ေပးႏိုင္မလဲ ဆိုတဲ့ေမးခြန္း ေတြဟာ အၿမဲတမ္း အေမးခံေနရတယ္၊ ၾကားေနရတဲ့ အေၾကာင္းေတြကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ရွင္းျပခဲ့တဲ့အျပင္ အမ်ဳိး သမီးေတြကုိ ဘာေၾကာင့္ ၀ါ၀င္ခြင့္ မေပးရသလဲ ဆိုတဲ့ေမးခြန္း ထုတ္ခဲ့ေသးတယ္။

“အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ က႑တိုင္းမွာ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကို ပါ၀င္ခြင့္မေပးဘူး၊ ႏိုင္ငံေရး နယ္ထဲမွာ ခြဲျခားခံရမႈ အျမစ္တြယ္ေနတဲ့အတြက္ အမ်ဳိးသမီးေတြ ကလည္း ေခါင္းေဆာင္မႈ က႑ကို ယူဖို႔ တြန္႔ဆုတ္ေန တတ္တယ္”လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ။
http://burma.irrawaddy.org/archives/11709