အရင္း႐ွင္စနစ္သည္ ကမၻာတ၀ွမ္းမွာ ကပ္ဆိုက္ေနေခ်သည္။ (ဘယ္ေသာင္ ဘယ္ကမ္းသို႔ တက္လွမ္းရမည္ပ။ ၁၉ ရာစုႏွစ္ ဂ်ာမန္အေတြးအေခၚ႐ွင္ၾကီး တစ္ဦး၏ ေတြးေခၚမႈမ်ားကေကာ။ မွန္ပါသည္။ ကားလ္မာ့က္စ္ကို အေလးထားၾကေတာ့မည္။ လက္႐ွိ စီးပြားပ်က္ကပ္သည္ ဘယ္ေသာင္ဘယ္ကမ္းမွာ ဆိုက္မည္ကို ဘုရားသခင္သာ သိေတာ္မူလိမ့္မည္တည္း။
လူတန္းစားပဋိပကၡသည္ တခ်ိန္ေသာ အခါက အလြန္ သိသာျမင္သာခဲ့ပံု ေပၚခဲ့သည္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ ဒုတိယ ေရာင္းအေကာင္းဆံုး စာအုပ္ျဖစ္ေနေသာ ကြန္ျမဴနစ္ေၾကျငာစာတမ္း၌ “ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ဓန႐ွင္ လူတန္းစားသည္ အဓိကအားျဖင့္ မိမိအတြက္ ေသတြင္း တူးေပးမည့္ သူမ်ားကို ေမြးထုတ္ေပးလိုက္သည္။ ၄င္း၏ က်ဆံုးမႈႏွင့္ ပစၥည္းမဲ့ လူတန္းစား၏ ေအာင္ပြဲသည္ မုခ်မေသြျဖစ္ေခ်သည္။” ဟု မာ့က္စ္ႏွင့္ အိန္ဂယ္ တို႔က ေရးသားခဲ့သည္။ (ပထမ ေရာင္းအေကာင္းဆံုးစာအုပ္သည္ သမၼာ က်မ္းစာအုပ္ျဖစ္သည္)
ေသတြင္း တူးေပးမည့္သူမ်ား အေၾကာင္းကို မာ့က္စ္ႏွင့္ အိန္ဂ်ယ္တို႔ ေရးသားခဲ့သည့္ ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္ေပါင္း (၁၆၄) ႏွစ္ အၾကာ ယေန႔ေခတ္တြင္ တကယ့္ျဖစ္ရပ္မွန္က လံုး၀ ဆန္႔က်င္ဘက္နီးပါး ျဖစ္ေနသည္။ ပစၥည္းမဲ့ လူတန္းစားသည္ အရင္း႐ွင္ လူတန္းစားကို ေျမျမွဳပ္သျဂိဳဟ္ ပစ္ဖို႔ ေနေနသာသာ။ ဘ၀ရပ္တည္ေရးအတြက္ အားထားေနရ လ်က္ရွိသည္။ သမိုင္းမွာ အၾကီးမားဆံုးေသာ ေတာ္လွန္ေရးၾကီး (တ႐ုတ္ေတာ္လွန္ေရး) ေၾကာင့္ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ျပီး၊ မတန္တဆ လည္း အလုပ္လုပ္ရ၊ လုပ္ခလည္း တူတူတန္တန္ မရေသာ အလုပ္သမားမ်ားသည္ iPads ႏွင့္ေမြ႔ေနေသာ အေနာက္ တိုင္းသားမ်ားကို ေသလုမတတ္ အားက်ေနၾကသည္။ တ႐ုတ္ျပည္၏ အရင္းအႏွီးသာ မ႐ွိလွ်င္ အေမရိကသည္ စီးပြားေရး ခၽြတ္ျခံဳ က်သြားေလာက္သည္။
ဤအျမီးအေမာက္ မတည့္မႈသည္ ေ႐ွ႔တန္းေရာက္ မာ့က္စ္၀ါဒီၾကီးမ်ားအဖို႔ မ်က္ႏွာပ်က္စရာကိစၥ မဟုတ္ေခ်။ “အရင္း႐ွင္စနစ္ရဲ႕ ကမၻာလံုးအႏွံ႔ လႊမ္းမိုးမႈဟာ နယ္ေျမ မေ႐ြးတဲ့ အရင္း႐ွင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ အတြက္ လုပ္အား ကို ေစ်းေပါေပါနဲ႔ ေပးျပီး၊ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ စည္း႐ံုး ဖြဲ႔စည္းခြင့္ကို ပိတ္ပင္ထားတဲ့ တ႐ုတ္ျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီလို ပါတီမ်ိဳး အေပၚမွာ တည္ေနပါတယ္။ ဒီေန႔လို မေတာ္ မတရားတာေတြ မ႐ွိေတာ့ဘဲ၊ တရားမွ်တမႈ ပို႐ွိလာ မယ့္ ေလာကတခုကို ေမွ်ာ္လင့္လို႔ ရႏိုင္ပါတယ္။” ဟု ျပင္သစ္ မာ့က္စ္၀ါဒီ ေတြးေခၚ႐ွင္ တဦးလည္းျဖစ္၊ ပဲရစ္တကၠသိုလ္ (VIII) ၏ အဘိဓမၼာ ဘာသာရပ္ (Philosophy) ပါေမာကၡလည္းျဖစ္သူ ဇတ္ရန္းဆာရဲ (Jacques Rancière) က ဆိုပါသည္။
ဤေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေၾကာင့္ပင္ စီးပြားေရး ကပ္ေဘး သင့္ေနေသာ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ေခတ္၏ မွန္သလား၊ မွားသလား မသိႏိုင္ေသာ ေနာက္ထပ္ အခ်က္တခ်က္ (မာ့က္စ္ႏွင့္ မာ့က္စ္၀ါဒ အေတြးအေခၚကို ျပန္လည္ စိတ္၀င္စား လာၾကျခင္း) ျဖစ္ပြားေနသည္လား မဆိုႏိုင္ေပ။ မာ့က္စ္၏ အေကာင္းဆံုး ႏိုင္ငံေရး ေဘာဂေဗဒက်မ္း ျဖစ္ ေသာ အရင္းက်မ္း(Das Kapital) ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ေဘာဂေဗဒ ေ၀ဖန္ခ်က္ (Outlines of the Critique of Political Economy) စာအုပ္မ်ားသည္ ကြန္ျမဴနစ္ ေၾကျငာစာတမ္းကဲ့သို႔ပင္ (၂၀၀၈) ခုႏွစ္က စ၍ ေရာင္း ေကာင္းလာ ခဲ့သည္။ ျဗိတိသွ်အလုပ္သမားမ်ားက ယိုယြင္းေနေသာ ဘဏ္စနစ္ကို ဆက္လက္ စခန္းသြား ႏိုင္ေအာင္ႏွင့္ လူခ်မ္းသာ မ်ား အသက္႐ွဴေပါက္ ရေအာင္ ကယ္တင္ေပးျပီး၊ က်န္သူ ကၽြန္ုပ္တို႔အဖို႔ ေၾကြး ပတ္လည္ ၀ိုင္းျခင္း (သို႔မဟုတ္) အလုပ္ အကိုင္ မေသခ်ာ မေရရာျခင္း (သို႔မဟုတ္) သည့္ထက္ပင္ ဆိုးေသာ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အက်ပ္ ေတြ႔ေနခ်ိန္မွာ ဤ စာအုပ္မ်ား ေရာင္းေကာင္းလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဟီနီယန္းဆိုသူ တရုတ္ ျပဇာတ္ ဒါ႐ိုက္တာ တေယာက္က အရင္းက်မ္း တေခတ္ဆန္းလာျခင္းကို အေၾကာင္းျပဳ၍ “အားလံုး ဆိုၾက၊ အားလံုး ကၾကျခင္း” ဟူေသာ ျပဇာတ္ တပုဒ္ကို ေရးထုတ္ခဲ့သည္။
သားသားနားနား မုတ္ဆိတ္ေမြးႏွင့္ျဖစ္သူ ေတာ္လွန္ေရး သေဘာတရား ဆရာၾကီး ကားလ္မာ့က္စ္ ျပန္လည္ စန္းထလာသည္လား မဆိုႏိုင္။ အသစ္ထုတ္မည့္ မာစတာကဒ္ (MasterCard) ေပၚမွာ ႐ုပ္ပံု ေဖၚျပရန္ ပဏမ ေ႐ြးခ်ယ္ ခံထားရသူ (၁၀) ဦး အနက္ သူ႔ကုိ မၾကာေသးမီကပင္ ခ်င္းမစ္ျမိဳ႔၊ စပါ့ကစီ (Sparkasse) ဂ်ာမန္ဘဏ္ ၏ ေဖါက္သည္မ်ားက ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ (၁၉၅၃) ခုႏွစ္မွ (၁၉၉၀) ခုႏွစ္ အတြင္းကာလ၊ ကြန္ျမဴနစ္ အေ႐ွ႔ဂ်ာမဏီတြင္ ခ်င္းမစ္ျမိဳ႔ကို ကားလ္မာ့က္စ္ျမိဳ႔ဟု ေခၚခဲ့ၾကသည္။ ဘာလင္တံတိုင္း ျဖိဳခ်ခံျပီး ေနာက္ပိုင္း ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္စုေက်ာ္ ကာလမွာ ကား ယခင္ အေ႐ွ႔ဂ်ာမဏီက ၄င္း၏ မာ့က္စ္ႏွင့္ ပတ္သက္ခဲ့ေသာ အတိတ္ကို အမႊန္းတင္ခဲ့ျခင္း မရွိခဲ့သည္မွာ ႐ွင္းေနပါ သည္။ (၂၀၀၈) ခုႏွစ္က အေ႐ွ႔ဂ်ာမဏီတြင္ ေကာက္ယူခဲ့ေသာ စစ္တမ္း ေလ့လာခ်က္မွာ လူဦးေရ ၅၂% က လြတ္လပ္ ေသာ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးသည္ “မသင့္ေတာ္ေၾကာင္း” ႏွင့္ ၄၃% က ဆို႐ွယ္လစ္စနစ္ကို ျပန္လို ခ်င္ေၾကာင္း ေဖၚျပၾကသည္ဟု ႐ိုက္တာ သတင္းဌာန၏ သတင္းမ်ားအရ သိရသည္။
ကားလ္မာ့က္စ္ကြယ္လြန္သြားျပီး၊ သူ႔ကို ဟိုင္းဂိတ္ သင္းခ်ိဳင္းမွာ ျမွဳပ္ႏွံ ထားခဲ့သည္ဟု ဆိုႏိုင္မည္လား မသိေသာ္ လည္း ေခ်းေငြ ေတာင့္တေနၾကေသာ ဂ်ာမန္တို႔ အၾကားတြင္ သူ အသက္ဆက္႐ွင္၊ က်န္းမာလ်က္ ႐ွိေနသည္ကေတာ့ အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။ ဂ်ာမန္မ်ား အေၾကြးထဲ နစ္သည္ထက္ နစ္သြားေအာင္ အေၾကြးကဒ္မွာ သူ႔႐ုပ္ပံု ေဖၚျပျခင္း ခံရသည့္ အျမီးအေမာက္ မတည့္မႈကို မာ့က္စ္တေယာက္ အလိုက်ပါမည္လား။ သင္တို႔သာ စဥ္းစားၾကည့္ေပေရာ့။
ယခုသတင္းပတ္ လန္ဒန္မွာ ဆို႐ွယ္လစ္ အလုပ္သမားပါတီက က်င္းပမည့္ (၅) ရက္တာ “မာ့က္စ္၀ါဒ ၂၀၁၂” ( Marxism 2012) ပြဲေတာ္သို႔ လူ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ တက္ေရာက္ၾကလိမ့္မည္။ ဤပြဲေတာ္သည္ ႏွစ္စဥ္ က်င္းပျမဲ ပြဲေတာ္ျဖစ္ပါ၏။ သို႔ရာတြင္ ပြဲေတာ္ကို ဦးစီးက်င္းပသူ ဂ်ိဳးဆက္ ခၽြန္းနာရာ (Joseph Choonara) အဖို႔ အံ့ၾသရသည္ကား ခုတေလာ ႏွစ္မ်ားအတြင္း ပြဲေတာ္လာ ပရိသတ္ထဲမွာ လူငယ္မ်ား ပို၍ ပို၍ မ်ားလာျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ “မာ့က္စ္၀ါဒကို (အထူးသျဖင့္ လူငယ္ေတြ) စိတ္၀င္စားမႈ ျပန္လည္ ေပၚလာေနတယ္။ ဒါ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ အရင္း႐ွင္စနစ္နဲ႔၊ အထူးသျဖင့္ ခု က်ေနာ္တို႔ ၾကံဳေတြ႔ေန ရတဲ့ အရင္း႐ွင္စနစ္ ကပ္မ်ိဳးေတြကို ပိုင္းျခား သံုးသပ္ႏိုင္ေရးအတြက္ မာ့က္စ္၀ါဒက နည္းေပးလမ္းျပ ျပဳထားလို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။” ဟု သူက ဆိုပါသည္။
မာ့က္စ္၀ါဒ၏ အေရးပါမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဟစ္ေၾကြးထားေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား အလွ်ံပယ္ ႐ွိေနခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္မွာ အဂၤလိပ္စာေပ ပါေမာကၡ တဲရီ အီဂယ္တန္(Terry Eagleton)က “မာ့က္စ္ ဘာေၾကာင့္ မွန္ကန္သလဲ” (Why Marx Was Right) အမည္႐ွိ စာအုပ္ကို ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ျပင္သစ္ ေမာ္၀ါဒီ အေတြး အေခၚ႐ွင္ အလိန္း ဘက္ဒယူးကလည္း အဖံုးမွာ ၾကယ္နီတပြင့္ (အလြန္ “ေမာ္” ဆန္လွျပီး၊ ယခုကာလႏွင့္ အလြန္ ကိုက္ညီ လိုက္ဖက္သည္) ဟု ပါေသာ “ကြန္ျမဴနစ္ အျမင္” ( The Communist Hypothesis) ဟူေသာ စာအုပ္ကို ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ဤစာအုပ္ထဲ၌ စာေရးသူက ကြန္ျမဴနစ္ ၀ါဒီမ်ားအား ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒ တတိယေခတ္ကို ေ႐ွ႔ေဆာင္ရန္ စည္း႐ံုး လႈံ႔ေဆာ္ထား သည္။ (လြန္ေလျပီးေသာ ေခတ္ ႏွစ္ေခတ္ကား ၁၇၉၂ ခုႏွစ္ ျပင္သစ္သမၼတႏိုင္ငံ တည္ေထာင္ျခင္းမွ ၁၈၇၁ ခုႏွစ္ ပဲရစ္ကြန္ျမဴးန္း အဖြဲ႔၀င္မ်ား အစုလိုပ္အျပဳံလိုက္ အသတ္ခံရမႈအထိ တေခတ္ႏွင့္ ၁၉၁၇ ခုႏွစ္မွ ေမာ္၏ ယဥ္ေက်းမႈ ေတာ္လွန္ေရး ျပိဳကြဲခဲ့ေသာ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္ အထိ တေခတ္ ျဖစ္သည္)။ ဤစာအုပ္မ်ား အားလံုးသည္ မႈိင္းတိုက္ျခင္းေပလား။
လက္ရက္ကန္းက အက္ပယ္ (Apple) ကုမၸဏီ၏ မြမ္းမံ တီထြင္မႈကို အေထာက္အကူ ျပဳေပးသည့္ နည္းတူ မာ့က္စ္၏ တန္ဖိုးထား ေလးစားဖြယ္ အယူအဆမ်ားကေကာ ကၽြႏ္ုပ္တို႔အဖို႔ အသံုး မ၀င္ေပဘူးလား။ ဆို ႐ွယ္လစ္ ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ လူ႔ေဘာင္တို႔ကေကာ (၂၀၁၂) ခုႏွစ္မွာ အေရးပါ အရာမေရာက္ ေပဘူးလား။ ဓန႐ွင္လူတန္းစားသည္ မိမိအတြက္ ေသတြင္း တူးေပးမည့္သူမ်ားကို ေမြးထုတ္ေပးခဲ့သည္ မဟုတ္ဟု က်ေနာ္က ရန္းဆာရဲ (Rancière) ကို ေျပာစမ္း ၾကည့္မိပါသည္။ ရန္းဆာရဲက ျငိမ္ခံ မေနေခ်။ “ဓန႐ွင္ လူတန္းစားဟာ သူ႔ရဲ ကပ္ေဘးသင့္မႈအတြက္ ေသြးစုပ္ခံ လူတန္းစားေတြကို ဘယ္လို ေပးဆပ္ ေစရမလဲ၊ သူတို႔ရဲ႕ ရန္သူေ႐ွ႔မွာ ဘယ္လို ဒူးေထာက္ေစရမလဲ ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကၽြမ္းေနျပီးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ သမိုင္း လိုအပ္ခ်က္ဆိုတဲ့ အယူအဆကို ေျပာင္းျပန္ လွန္ပစ္လို႔ မျဖစ္ဘူး။ လက္႐ွိ အေျခအေနဟာ အစဥ္ထာ၀ရ မေျပာင္းလဲႏိုင္တဲ့ အေျခအေနအျဖစ္ ေကာက္ခ်က္ခ်လို႔ မျဖစ္ဘူးေလ။ အေ႐ွ႔ဖ်ား ေဒသက တရားလြန္ တရားမဲ့ ေသြးစုပ္ ခံေနရတဲ့ စက္႐ံု အလုပ္သမားေတြလိုမ်ိဳး ဘ၀ ရပ္တည္ေရး မေရမရာ ျဖစ္ေနၾကတဲ့ အလုပ္သမားေတြအျဖစ္ ေသတြင္းတူးသူဟာ ႐ွိျမဲ ႐ွိေနဆဲပဲ ျဖစ္တယ္။ ဒီကေန႔ လူထုလႈပ္႐ွားမႈေတြ (ဂရိႏိုင္ငံရဲ႕ လႈပ္႐ွားမႈေတြပဲျဖစ္၊ တျခား တိုင္းျပည္ေတြက လႈပ္႐ွားမႈေတြပဲျဖစ္ျဖစ္) ကလည္း ျပည္သူလူထုအေပၚ အစိုးရနဲ႔ ဘဏ္သူေဌးၾကီးေတြရဲ႕ အက်ပ္အတည္းေတြ ပံုခ်တာကို သည္းမခံေတာ့ေၾကာင္း ညႊန္ျပေနပါတယ္။”
ဤကား seventy something မာ့က္စ္၀ါဒီ ပါေမာကၡတဦး၏ အျမင္ျဖစ္သည္။ မာ့က္စ္၀ါဒီ စိတ္ဓါတ္႐ွိသူ လူ ငယ္ မ်ားကေကာ အဘယ္သို႔ ႐ွိပါသနည္း။ လန္ဒန္၊ ဂိုးလ္စမစ္ ေကာလိပ္မွ အသက္ (၂၂) ႏွစ္ အရြယ္၊ အဂၤလိပ္ဘာသာႏွင့္ ျပဇာတ္ ဘာသာရပ္ ေက်ာင္းသူ ဂ်တ္စ္ ၀င္ဒါ ဘလက္၀ဲလ္-ပက္လ္ကို က်ေနာ္ ေမးၾကည့္မိပါသည္။ သူမသည္ အဂၤလိပ္ဘာသာႏွင့္ ျပဇာတ္ဘာသာရပ္ ၀ိဇၨာဘြဲ႔ သင္တန္း ျပီး႐ံု ႐ွိေသးသည္။ မာ့က္စ္၀ါဒ အေတြးအေခၚသည္ အေရးပါ အရာေရာက္ေနပါေသးသလားဟု က်ေနာ္ ေမးၾကည့္ရာ သူမက ဤသို႔ ေျဖပါသည္။ “အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ လူငယ္ေတြဟာ သက္ခ်ာ အာဏာ႐ွိတဲ့ ေခတ္၊ မာ့က္စ္၀ါဒက ဆိုဗီယက္ယူနီယံနဲ႔ ပတ္သက္ခဲ့တဲ့ ေခတ္ေတြကို မသိ၊ မမီခဲ့ဘူး ဆိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မာ့က္စ္၀ါဒဟာ က်မတို႔ ခု ျဖတ္သန္း ေနရတဲ့ ဘ၀ကို နားလည္ေစတဲ့ နည္းလမ္း တရပ္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို က်မတို႔ လူငယ္ေတြက ပို နားလည္တတ္ပါတယ္။ အီဂ်စ္မွာ ျဖစ္ပြား ေနတာေတြကို စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ အဲဒီ လႈပ္႐ွားမႈက အ႐ိုးစြဲ အျမင္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား (မူဆလင္ ကမၻာမွာ ဒီမိုကေရစီ ဆိုတာဟာ ျပည္သူလူထု တိုက္ယူစရာကိစၥ မဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့ ယူဆခ်က္မ်ိဳးေပါ့) ကို ေၾကျပဳန္း သြားေစခဲ့ပါတယ္။ ဒီလႈပ္႐ွားမႈက ေတာ္လွန္ေရးဆိုတာ ျဖစ္ရပ္တခုမဟုတ္ဘူး၊ ျဖစ္စဥ္တရပ္ ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အျမင္ကို ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလႈပ္႐ွားမႈဆီကေန က်မတို႔ ရလိုက္တဲ့ သင္ခန္းစာကေတာ့ စည္း႐ံုး ဖြဲ႔စည္းမႈရဲ႕ အေရးပါမႈပါပဲ။”
သူမ၏ ေျပာျပခ်က္သည္ အေနာက္တိုင္းမွာ မာ့က္စ္၀ါဒ တေခတ္ ဆန္းလာျခင္းကို နားလည္ေရးအတြက္ ေသာ့ခ်က္ ျဖစ္ေနသည္ကေတာ့ အမွန္ပင္။ လူငယ္မ်ားအဖို႔ မာ့က္စ္၀ါဒကို နားလည္ရာ၌ စတာလင္ေခတ္ အလုပ္ အက်ဥ္းစခန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္မႈ ကင္းသည္။ ထို႔ျပင္ (၁၉၉၂) ခုႏွစ္က ဖရန္စစ္ ဖူကူယာမ၏ “သမိုင္း၏ နိဂံုး (The End of History)” စာအုပ္ထဲမွ ဖူကူယာမ၏ ေအာင္ပြဲခံ အူျမဴးမႈ (ထိုစာအုပ္ထဲ၌ အရွင္း႐ွင္ စနစ္သည္ အျငင္းပြားစရာ မ႐ွိပံု၊ အရင္း႐ွင္စနစ္ကို တြန္းလွန္ပစ္ေရးသည္ စဥ္းစားၾကည့္ရန္ပင္ မျဖစ္ႏိုင္ပံုတို႔ကို ေရးသားထားသည္) ကလည္း လူငယ္မ်ား၏ စိတ္ကူး ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ားအေပၚ လူၾကီးမ်ား အေပၚမွာေလာက္ မဖိစီးႏိုင္ခဲ့ေခ်။
မာ့က္စ္၀ါဒပြဲေတာ္၏ ၾကာသပေတးေန႔မွာ ဘလက္၀ဲ ပက္လ္က ခ်ီေဂြဗားရားႏွင့္ က်ဴဘား ေတာ္လွန္ေရးအ ေၾကာင္း ေဟာေျပာရမည္ျဖစ္သည္။ “က်မအဖို႔ မာ့ကၥ၀ါဒအေၾကာင္း ေျပာရမွာ ဒီအၾကိမ္က ပထမဦးဆံုးအ ၾကိမ္ပါဘဲ။”ဟု သူမက စိတ္လႈပ္႐ွားစြာ ေျပာျပပါသည္။ သည္ေန႔၊ သည္ေခတ္တြင္ ေဂြဗားရားႏွင့္ ကက္စထ ႐ိုတို႔အေၾကာင္း စဥ္းစားမိျခင္းသည္ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။ အၾကမ္းဖက္ ဆို႐ွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးသည္ ကေန႔ အလုပ္သမား တိုက္ပြဲႏွင့္ လားလားမွ် မဆိုင္သည္ မဟုတ္ပါလားဟု က်ေနာ္ ေမးလိုက္ရာ သူမက “လံုး၀ မဆိုင္တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ျဗိတိန္မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြက တကယ္ စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္း ပါတယ္။ ဒီက အစိုးရဟာ အတြင္းမွာ အခ်င္ခ်င္း တိုက္ေနရလို႔ ေတာ္ေတာ့္ကို အားေပ်ာ့ ေနပါတယ္။ က်မတို႔ တေတြ တကယ္တမ္း စည္းလံုး ညီညြတ္ၾကမယ္ဆိုရင္ ဒီအစိုးရကို ျဖဳတ္ခ် ပစ္ႏိုင္ပါတယ္။” ျဗိတန္မွာ တာရီယာရင္ျပင္ႏွင့္ ကက္စထ႐ို၏ ဇူလိုင္(၂၆) ရက္ လႈပ္႐ွားမႈကဲ့သို႔ေသာ အလားတူအရာမ်ား ႐ွိႏိုင္ပါသလား။ သည္မိန္းကေလး သူ႔ဟာသူ စိတ္ကူးယဥ္ ၾကည့္ေနပါေစ။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္က အဓိက႐ုိဏ္းမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး၊ ျဗိတိန္ျပည္သူ အမ်ားစုက အစိုးရ၀န္ၾကီး အဖြဲ႔ထဲ႐ွိ လူ ခ်မ္းသာမ်ားႏွင့္ အိုးစား ကြဲသြားျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ က်ေနာ္ ေျပာေသာအခ်က္ကို ထည့္မတြက္သူ ဟူ၍ ႐ူး႐ူးႏွမ္းႏွမ္း လူ တေယာက္တေလသာ ႐ွိခ်ိမ့္မည္။
လက္၀ဲသစ္ အင္အားစုထဲမွ ျဖစ္ျပီး၊ (၂၀၁၂) ခုႏွစ္၏ ေရာင္းအေကာင္းဆံုး ႏိုင္ငံေရး စာအုပ္ျဖစ္ေသာ “အလုပ္သမား လူတန္းစားကို နာမည္ဖ်က္ျခင္း (Chavs: the Demonisation of the Working Class)” စာအုပ္ကို ေရးသားခဲ့သူ အို၀င္ဂ်ံဳး (အသက္၂၇ႏွစ္) ဆီမွ မတူျခားနားေသာ အျမင္တခုကို က်ေနာ္ ၾကားခဲ့ရသည္။ သူသည္ ညီညြတ္ေရး ညီလာခံမွာ မိန္႔ခြန္းေျပာရန္ ဘ႐ိုက္တန္ျမိဳ႔သို႔ ရထားစီး၍ သြားေနျခင္း ျဖစ္သည္။ “ျဗိတိန္မွာ ေသြးေျမက် ေတာ္လွန္ေရးေတာ့ ျဖစ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ လုပ္သား ျပည္သူေတြက လုပ္သားျပည္သူေတြ အက်ိဳးအတြက္ အုပ္စိုးတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း တရပ္ ျဖစ္လာဖို႔ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ႐ွိပါတယ္။”ဟု သူကဆိုပါသည္။
တကယ္ေတာ့၊ (၁၈၆၀) ခု လြန္ႏွစ္မ်ားႏွင့္၊ သည့္ေနာက္ပိုင္တြင္ မာ့က္စ္က အရင္း႐ွင္ေခတ္လြန္ လူ႔အဖြဲ႔အ စည္းသို႔ အၾကမ္းဖက္ ေတာ္လွန္ေရးနည္းျဖင့္ မဟုတ္ဘဲ၊ အျခားနည္းျဖင့္ အေရာက္လွမ္း ႏိုင္လိမ့္မည္ဟု စဥ္းစားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ “ဆို႐ွယ္လစ္ လူ႔ေဘာင္ ေပၚထြန္းလာေရးအတြက္ သူက မဲေပးခြင့္ တိုးခ်ဲ႔ျခင္းနည္း လမ္းနဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းတဲ့ တျခား နည္းလမ္းေတြကို သူ႐ွာၾကည့္ခဲ့တာေတာ့ အမွန္ဘဲ။ ဒီေန႔ေခတ္မွာ ဆိုရင္ ထေရာ့ စကီ၀ါဒီ လက္၀ဲ အင္အားစုကေတာင္ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးကို ေတာင္းဆိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အရင္း႐ွင္စနစ္ ဖ်က္သိမ္းေရးကို ဒီမိုကေရစီနည္းနဲ႔သာ လုပ္ႏိုင္မွာျဖစ္ျပီး၊ အလုပ္သမား လူတန္းစားရဲ႕ အဖြဲ႔အစည္းက တရားမွ်တတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို တည္ေထာင္ျပီးေနာက္မွာ အဖ်က္ရန္မွ ကာကြယ္ၾက လိမ့္မယ္လို႔ ေျပာၾကမွာဘဲ။”
ဂ်ံဳးက သူ႔ဖခင္အေၾကာင္းကို ေျပာျပသည္။ (၁၉၇၀) ခု လြန္ႏွစ္မ်ားတုန္းက တိုက္ခိုက္ေရး အင္အားစု၏ ဘက္ေတာ္သား ျဖစ္ခဲ့ေသာ သူ႔ဖခင္သည္ ေလဘာပါတီ အစိုးရ တက္၊ လုပ္သားျပည္သူကို စည္း႐ံုး၊ လုပ္သား ျပည္သူမ်ားအတြက္ ေဆာင္ရြက္ ေပးေရးတည္းဟူေသာ ပါတီတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး အယူအဆ (entryist idea) ကို ကိုင္စြဲသူျဖစ္သည္။ “ဒီနည္းလမ္းဟာ အမ်ား စံနမူနာထားတဲ့ နည္းလမ္းလို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္။ ေလဘာပါတီက အရင္အတိုင္းပဲ ႐ွိေနေသးတယ္ေလ။ ဘာမွ မေျပာင္းလဲ ေသးဘူး။” ဤသို႔ ေျပာျပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ဂ်ံဳးက သူသည္ တိုက္ခိုက္ေရး အင္အားစု၏ ဘက္ေတာ္သား (၀ါ) ထေရာ္စကီ ၀ါဒီ မဟုတ္ရပါေၾကာင္း က်ေနာ့္ကို ေျပာျပပါသည္။ “အာဏာႏွင့္ ဥစၥာဓနတို႔၏ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာကို လုပ္သား ျပည္သူတို႔ဘက္သို႔ အေျခခံ က်က်ႏွင့္ ေနာက္ျပန္ မလွည္စတမ္း ေျပာင္းပစ္ရန္” ရည္ရြယ္ေၾကာင္း ေဖၚျပထားသည့္ ေလဘာပါတီ၏ ‘၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေၾကျငာစာတမ္း’ ကို သူ႔ေခါင္းထဲမွာ စြဲမွတ္ထားသည္။ သည္လူငယ္ သူ႔ဟာသူ စိတ္ကူးယဥ္ ၾကည့္ေနပါေစ။
ဂ်ံဳး၏ စာအုပ္ကို ေအာင္ျမင္ေစေသာ အေၾကာင္းအခ်က္ကား (အရင္း႐ွင္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို မာ့က္စ္ႏွင့္ အိန္ဂဲ်ယ္ (Engels) တို႔ ပိုင္းျခား သံုးသပ္ရာ၌ အေျခခံခဲ့ေသာ) လူတန္းစား ႏိုင္ငံေရးမွာ လူအမ်ား ျပန္လည္ စိတ္၀င္စားလာေသာ အေျခအေန၊ အခ်ိန္အခါထဲမွာ ေရးသား ထုတ္ေ၀ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ “ဒီစာအုပ္ ကို လြန္ခဲ့တဲ့ (၄) ႏွစ္ ေလာက္ကသာ ေရးခဲ့မယ္ဆိုရင္ က်ေနာ့္ကို (၁၉၆၀) ခုလြန္ ကာလက လူတန္းစား အယူအဆ ႐ွိသူဆိုျပီး၊ ဘယ္သူမွ လက္ခံၾကမွာ မဟုတ္ဘူး။ ခုေတာ့ လူတန္းစား အေရးက ေ႐ွာင္လႊဲလို႔ မရတဲ့ အေျခအေနကို ျပန္ေရာက္ လာခဲ့တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့၊ စီးပြားေရး ကပ္ရဲ႕ လူေတြအေပၚ ထိခုိက္ပံုက အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေနျပီး၊ ညြန္႔ေပါင္း အစိုးရရဲ႕ ‘က်ေနာ္တို႔ အားလံုး ဒီထဲမွာ အတူတူ က်ေရာက္ ေနတာပဲ’ ဆိုတဲ့ ဂါထာမႏၱရားဟာ ေစာ္ကားရာ က်တဲ့အျပင္၊ ရယ္စရာလည္း ေကာင္းေနလို႔ပဲ။
(၁၉၉၀) ခုလြန္ ႏွစ္ေတြတုန္းက ေျပာခဲ့တဲ့ က်ေနာ္တို႔ အားလံုးဟာ လူလတ္တန္းစားေတြပ ဲဆိုတဲ့ ေျပာလံုးမ်ိဳးကို ခုေျပာလို႔ မရေတာ့ဘူးေလ။ ဒီအစိုးရရဲ႕ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ လူတန္းစား အေျခခံ ႐ွိတယ္။ VAT (တန္ဖိုးတိုး အခြန္ - စားသံုးခြန္ တမ်ိဳးျဖစ္သည္- ျမန္မာျပန္သူ) ရဲ႕ လုပ္သားျပည္သူေတြ အေပၚ ထိခိုက္မႈေတြက တဘက္ေစာင္းနင္း ပိုက်လာေနတယ္။” ဟု သူက ဆိုပါသည္။
“ဒါဟာ အတိအလင္း ျဖစ္ပြားတဲ့ လူတန္းစား စစ္ပြဲပဲ။ အလုပ္သမား လူတန္းစား ျပည္သူေတြအဖို႔ (၂၀၁၆) ခုႏွစ္ က်ရင္ ဒီရာစု ႏွစ္ဆန္းမွာထက္ အေျခအေန ပိုဆိုး႐ြား သြားေတာ့မယ္။ ဒီဒုကၡေတြ ခံစားရတဲ့ လူဦးေရ ၃၀% အတြက္ ရပ္တည္တယ္ ဆိုရင္ပဲ လူတန္းစားတိုက္ပြဲ စစ္သည္လို႔ စြပ္စြဲ ခံရေတာ့တာပဲ။”
သူ႔ေလသံက က်ေနာ့္ကို ရန္းဆာရဲ ေျပာျပခဲ့ေသာ ေလသံႏွင့္ ဆင္ဆင္ တူေနသည္။ ပါေမာကၡ ရန္းဆာရဲက ဤသို႔ ေျပာျပခဲ့သည္။ “ဒီေန႔အထိ ခိုင္မာေနေသးတဲ့ မာ့က္စ္ရဲ႔ အေတြးအေခၚ တခုကေတာ့ လူတန္းစား တိုက္ပြဲပဲ ျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္က စက္႐ံုအလုပ္႐ံုေတြ ေပ်ာက္ကြယ္သြားတာ (ဆိုလိုတာက က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္ထဲက စက္႐ံု အလုပ္႐ံုေတြကို ပိတ္ပစ္ျပီး၊ လုပ္ခလည္း ပိုသက္သာ၊ အလုပ္သမားေတြ ကလည္း ပိုျပီး က်ိဳးႏြံတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြဆီ ေ႐ႊ႔ေျပာင္း လုပ္တာေတြ) ဟာ လူတန္းစားတိုက္ပြဲမွာ အုပ္စိုးသူ ဓန႐ွင္ လူတန္းစားရဲ႕ လုပ္ရပ္က လြဲလို႔ တျခား ဘာလုပ္ရပ္မ်ား ျဖစ္ဦးမွာလဲ။”
က်ေနာ္တို႔တေတြ စီးပြားေရး ဒုကၡထဲ အလူးအလဲ ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ လူတန္းစား တိုက္ပြဲ ပိုင္းျခား သံုးသပ္ခ်က္ အျပင္ မာ့က္စ္၀ါဒဆီက က်ေနာ္တို႔ ပညာ ရရျခင္း၏ ေနာက္အေၾကာင္းရင္း တစ္ခု ႐ွိေသးသည္။ ဤသည္ကား စီးပြားေရးကပ္ကို ပိုင္းျခား သံုးသပ္ခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ သူ၏ ေျခာက္ျခားစရာ စာအုပ္ျဖစ္ေသာ Less Than Nothing: Hegel and the Shadow of Dialectical Materialism) ထဲ၌ ဆလိုေဗာ့ ဇစ္ဇက္ (Slavoj Žižek) က က်ေနာ္တို႔ ယခု လက္ငင္း ခံစားေနရေသာ စီးပြားေရးကပ္ကို မာ့က္စ္၀ါဒအျမင္ျဖင့္ ပိုင္းျခား သံုးသပ္ ျပထားသည္။ အေျခအျမစ္ က်ေသာ လူတန္းစားရန္ဖက္ ပဋိပကၡသည္ “အသံုး၀င္မႈ တန္ဖိုး” ႏွင့္ “ဖလွယ္မႈ တန္ဖိုး” တို႔၏ ပဋိပကၡ ျဖစ္သည္ဟု ဇစ္ဇက္က ႐ႈျမင္သည္။
ဤႏွစ္ခု၏ မတူ ျခားနားခ်က္ကား အဘယ္နည္း။ ေရာင္းကုန္ ပစၥည္းတိုင္းမွာ ၄င္း၏ အသံုး၀င္မႈ တန္ဖိုး႐ွိ သည္ျဖစ္ျပီး၊ လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ လိုအင္ဆႏၵကို ျဖည့္ဆည္း ေပးႏိုင္ေသာ အသံုး၀င္မႈျဖင့္ ဤတန္ဖိုးကို တိုင္း တာသည္ဟု သူက ႐ွင္းျပသည္။ ဖလွယ္မႈ တန္ဖိုးကိုကား ေရာင္းကုန္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္ရာ၌ သံုးစြဲရေသာ အလုပ္ပမာဏျဖင့္ တိုင္းတာေလ့ ႐ွိသည္။ လက္႐ွိ အရင္းစနစ္တြင္ ဖလွယ္မႈ တန္ဖိုးသည္ ကိုယ္ပိုင္လြတ္ လပ္ခြင့္ ႐ွိလာသည္ဟု ဇစ္ဇက္က ဆိုပါသည္။ “သက္႐ွိ လူေတြရဲ႕ ထုတ္လုပ္ေရး စြမ္းအင္ေတြနဲ႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ယာယီသံုး အေနနဲ႔သာ အသံုးျပဳတဲ့ အရင္းရဲ႕ တေစၧၾကီး တေကာင္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ လာခဲ့တယ္။ မာ့က္စ္ဟာ စီးပြားေရးကပ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အျမင္ကို ဒီ ကြာဟခ်က္ကေန ရ႐ွိခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ”
ဤကဲ့သို႔ေသာ ေဘးက်ပ္ နံက်ပ္ေခတ္မွာ လူ႔သမိုင္း၏ အၾကီးမားဆံုးေသာ ေတာ္လွန္ေရး သေဘာတရား ဆရာၾကီး ကားလ္မာ့က္စ္ထက္ ပိုနားလည္သူ ဟူ၍ ဘယ္သူ႐ွိပါသနည္း။ သို႔ျဖစ္သည့္တိုင္ မာ့ကစ္၀ါဒ စိတ္၀င္စားမႈ ျပန္ လည္ ေပၚေပါက္လာျခင္းကို စတာလင္၀ါဒီ တပါတီ အာဏာ႐ွင္စနစ္အတြက္ ေလွ်ာက္လဲခ်က္ တရပ္အျဖစ္ သတ္မွတ္သူလည္း ႐ွိသည္။ ကမၻာ့ေရးရာအမည္႐ွိ ဂ်ာနယ္ (the journal World Affairs) ၏ “ကြန္ျမဴနစ္ ၀ါဒသစ္” ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ထင္ျမင္ခ်က္အခန္း (blog) တြင္ လန္ကက္႐ႈိင္းယားျပည္နယ္၊ အက္ဟီးလ္တကၠသိုလ္ (Edge Hill University) မွ ဒီမိုကေရစီ သေဘာတရားႏွင့္ လက္ေတြ႔ ဘာသာရပ္ ပါေမာကၡ အလန္ဂၽြန္ဆင္က ဤသို႔ ေရးသားထားသည္။ “မ်ားမၾကာခင္ကပင္ အတိဒုကၡမ်ား အၾကီးအက်ယ္ ျဖစ္ေစခဲ့သည့္အျပင္၊ ဖက္ဆစ္၀ါဒႏွင့္ နာဇီ၀ါဒတို႔ထက္ပင္ လူ အေသအေပ်ာက္ မ်ားေစေသာ ကမၻာ့ အျမင္တရပ္သည္ တေက်ာ ့ျပန္လာေနလ်က္ ႐ွိသည္။ လက္၀ဲ တပါတီ အာဏာ႐ွင္၀ါဒ ပံုစံတမ်ိဳးျဖစ္ေသာ ၄င္းအျမင္သည္ ဥာဏ္ပညာအျဖစ္ ေက်ာ္ၾကားေနသည္။ သို႔ရာတြင္ ႏိုင္ငံေရး အာဏာအတြက္ ျပင္းျပေသာ ဆႏၵ႐ွိသည္။” ဟူ၍။
“ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒသစ္ အေရးပါလာျခင္းသည္ ၄င္း၏ ဥာဏ္ပညာ အရည္အေသြးေၾကာင့္မဟုတ္ေခ်။ ဆို႐ွယ္ဒီ မိုကေရစီ အားအင္ ကုန္ခမ္းေနျခင္း၊ ျခိဳးျခံ ေခၽြတာရျခင္း ပညာတတ္ေလာကမွာ မိမိကိုယ္မိမိ အလိုမက်ေသာ ယဥ္ေက်းမႈ ျဖစ္ပြားေနျခင္းတည္းဟူေသာ အေျခအေနမွာ ဥေရာပလူငယ္ အသိုင္းအ၀ိုင္းအေပၚ ၄င္း၏ ၾသဇာ လႊမ္းမိုး ေနႏိုင္ေသးေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ၄င္းသည္ ဆြဲေဆာင္မႈ ႐ွိေနသျဖင့္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔အဖို႔ ေခါင္းခါ႐ံု ခါျပီး၊ လွည့္ထြက္ သြားႏိုင္စြမ္း မ႐ွိေခ်။” ဟု ဂၽြန္ဆင္က ေရးသား ထားသည္။
ဤသည္ကား ဇစ္ဇက္၊ ဘက္ဒယူး (Badiou)၊ ရန္းဆာရဲႏွင့္ အီဂယ္လ္တန္ကဲ့သို႔ေသာ လက္၀ဲ လူ႔အႏၱၾကီး မ်ားသည္ အျပစ္ ကင္းစင္ေသာ လူငယ္တို႔၏ စိတ္ဓါတ္ကို ဖ်က္ဆီးပစ္လိမ့္မည္ ဟူေသာ ေၾကာက္စိတ္ျဖစ္ သည္။ ကြန္ျမဴနစ္ ေၾကျငာစာတမ္းေၾကာင့္ အလုပ္ အက်ဥ္းစခန္း ျဖစ္လာမည္ မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ လက္၀ဲလူငယ္မ်ားက ဘက္ဒယူး၏ ၾကက္သီးေမြးညင္း ထစရာ အေကာင္းဆံုးေသာ အေတြးအေခၚမ်ားကို ေ၀ခြဲ စဥ္းစားမႈ မဲ့စြာ လက္ခံစရာ အေၾကာင္းမ႐ွိသည္ကေတာ့ ေသခ်ာပါသည္။ “ေျပာင္က်တဲ့ ကိုယ္က်ိဳး စီးပြားနဲ႔ ေသြးေအးစြာ´ လက္ငင္းေငြ ေခ်မႈ´ တို႔က လြဲလို႔ တျခားဘယ္ လူလူခ်င္း ဆက္ဆံေရး အေပၚမွာမွ အေျခမခံဘဲ၊ အျမတ္ထုတ္ ေသြးစုတ္မႈနဲ႔ ´ အဆံုးမ႐ွိ အရင္းစုေဆာင္းမႈ´တို႔အေပၚ အေျခခံထားတဲ့ ေစ်းကြက္စနစ္ တရပ္ရဲ႕ ပဋိပကၡေတြဟာ ေက်ာ္လႊားလို႔ ရတာ မဟုတ္ဘူး၊ ဒီ တကယ့္ကို မတည္ျငိမ္တဲ့ စနစ္ရဲ႕ ျဖစ္ေပၚ တိုးပြားမႈကို ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲျခင္းနဲ႔ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ျခင္း စခန္းဆင့္ တဆင့္ဆင့္ကို ေရာက္တဲ့ အခါမွာ ဒီစနစ္ဟာ အရင္းစနစ္ရယ္လို႔ ေျပာလို႔ မရေလာက္တဲ့ အေျခအေန တရပ္ဆီ ကို ေရာက္သြားလိမ့္မယ္” ဟု မာ့က္စ္ ေျပာခဲ့သည္မွာ မွန္ကန္ေၾကာင္း ကြန္ျမဴနစ္ ေၾကျငာစာတမ္း အသစ္ ထုတ္ေ၀ျခင္း အတြက္ သူ ေရးသားခဲ့ေသာ နိဒါန္းတြင္ ပါေမာကၡ အားရစ္ ေဟာ့စဘြန္း(Eric Hobsbawm) က ဆိုပါသည္။
ဤသည္ကား မာ့က္စ္၀ါဒီတို႔ အိပ္မက္မက္ေသာ အရင္း႐ွင ္ေခတ္လြန္ လူ႔ အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ မည္သို႔ေသာ အရင္း႐ွင္ေခတ္လြန္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ိဳး ျဖစ္ပါသနည္း။ ဤကဲ့သို႔ေသာ ´အရင္း႐ွင္ေခတ္လြန္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း´ တရပ္သည္ အစဥ္အလာ ဆို႐ွယ္လစ္စနစ္ ပံုစံမ်ိဳး ေနာက္သို႔ လိုက္မည့္ အလားအလာ လံုး၀ မ႐ွိေခ်။ ´တကယ္ တည္႐ွိခဲ့ ေသာ´ဆိုဗီယက္ေခတ္ ဆို႐ွယ္လစ္စနစ္မ်ိဳး ေနာက္သို႔ လိုက္မည့္အလား အလာကား ပို၍ပင္ မ႐ွိလိုက္ ေခ်ေသးသည္။” ဟု ေဟာ့စဘြန္းက ဆိုျပီးေနာက္၊ သို႔ရာတြင္ ဤစနစ္တြင္ ပုဂၢလိက အပိုင္စီးထားမႈမွ ေန၍ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈသို႔ ေျပာင္းလဲမႈသည္ တကမၻာလံုးအတိုင္း အတာအရ မုခ် ႐ွိလိမ့္မည္ဟုလည္း ဆိုလိုက္ေသးသည္။ “ဤစနစ္က မည္သို႔ေသာ ပံုစံမ်ိဳးေဆာင္မည္၊ မာ့က္စ္ႏွင့္ အိန္းဂဲ်ယ္တို႔ ေမွ်ာ္မွန္းသည့္ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္၏ လူသားဆန္ေသာ တန္ဖိုး ထားမႈမ်ား မည္မွ်ပါ႐ွိ မည္ ဆိုသည္တို႔သည္ ေျပာင္းလဲမႈကို ေဖၚေဆာင္မည့္ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ေဆာင္ခ်က္အေပၚ တည္ေပလိမ့္ မည္။”
က်ေနာ္တို႔၏ အနာဂတ္မ်ားသည္ က်ေနာ္တို႔ႏွင့္ က်ေနာ္တို႔၏ တိုက္ပြဲ၀င္ရန္ အသင့္ ျဖစ္ေနမႈအေပၚမွာ တည္ေနေၾကာင္း မာ့က္စ္၀ါဒက ၄င္း အ႐ွင္သန္ဆံုး အခ်ိန္မွာ ညြန္ျပခဲ့သည္ကား ေသခ်ာပါသည္။ တနည္း ဆိုရေသာ္ ကြန္ျမဴနစ္ ေၾကျငာစာတမ္း၏ အဆံုးမွာ မာ့က္စ္ႏွင့္ အိန္းဂ်ဲယ္တို႔ ေရးသားခဲ့သည့္ အတိုင္းပင္ “ကြန္ျမဴနစ္ ေတာ္လွန္ေရးကို အုပ္စိုးသူ လူတန္းစားမ်ားက ထိတ္လန္႔ျပီး၊ ေၾကာက္ဒူး တုန္ေနၾကပါေစ။ ပစၥည္းမဲ့မ်ား အတြက္ကား သူတို႔ကို တုပ္ေႏွာင္ထားေသာ ေႏွာင္ၾကိဳးမ်ားမွ အပ ဆံုး႐ႈံးစရာ ဟူ၍ မ႐ွိ။ သူတို႔ စိုးပိုင္ရမည္ကား တကမၻာလံုးပင္တည္း။”
ေမာင္ေမာင္သန္း ျမန္မာျပန္သည္။
Why Marxism is on the rise again (Stuart Jeffries) guardian.co.uk
http://www.maukkha.org/index.php/book-store/reading-room-maukkha/2212-marxism-rise-again
No comments:
Post a Comment