Friday, May 31, 2013
ကခ်င္ေဆြးေႏြးပဲြ လံုး၀အပစ္ရပ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္မရဘဲ ၿပီးဆံုး
ကုိေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း
30.05.2013
သံုးရက္ၾကာ ျမန္မာအစိုးရ နဲ႔ ေကအိုင္အို ကိုယ္စားလွယ္ေတြၾကား ေဆြးေႏြးပြဲ မွာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တိတိက်က် သေဘာတူညီခ်က္ေတာ့ မရခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ႏွစ္ဘက္ၾကား ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတရပ္လုပ္ဖို႔နဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး အတြက္ အေျခအေနေကာင္းေတြ ဖန္တီးဖို႔ အခ်က္ ၇ခ်က္ပါတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ထိုးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ဗီြအိုေအ ဝိုင္းေတာ္သား ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
ေကအိုင္အိုနဲ႔ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီတို႔အၾကား သံုးရက္ၾကာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကၿပီးတဲ့ေနာက္ အခ်က္ ၇ခ်က္ပါ သေဘာ တူညီခ်က္ ကို ေမလ ၃၀ရက္ ၾကာသပေတးေန႔မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ လိုက္ၾကတာပါ။
“(က) ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရနဲ႔ ေကအိုင္အိုတို႔ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ား ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူညီသည္။ (ခ) ႏွစ္ဖက္တပ္ဖြဲ႔မ်ားမွ ပစ္ခတ္တုိက္ခတ္မႈမ်ားေလ်ာ့ခ်ျခင္း၊ တုိက္ပြဲမ်ား ထပ္မံ မျဖစ္ပြားေအာင္ ထိန္းသိမ္းျခင္း တုိ႔ကို ေဆာင္ရြက္သြားရန္ သေဘာတူသည္။
ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ေဖာ္ေဆာင္မႈ ဗဟိုဌာန MPC က ဦးေအာင္ႏိုင္ဦးက သေဘာတူညီခ်က္ ၇ခ်က္ကို သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ဖတ္ျပသြားတာပါ။ အရင့္အရင္က တျခားလူမ်ိဳးစုေတြနဲ႔ ရခဲ့ဖူးတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ မတူဘဲ ထူးျခားတယ္လို႔ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဦးေအာင္မင္းက ေျပာတဲ့သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို အလြယ္တကူ ရခဲ့ၾကတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ တံခါးပိတ္၊ တံခါးဖြင့္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြအတြင္း အႀကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာေတြထဲမွာ အဓိက အက်ဆံုးကေတာ့ ေကအိုင္အိုဘက္က အစဥ္တစိုက္ေတာင္းဆိုလာခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကိစၥျဖစ္ပါတယ္။
“ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ ဆက္လုပ္သြားမယ္ဆိုတာ နံပတ္တစ္အေနနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ခဲ့တာပါ။ ဒီအခ်က္ကိုလည္း အႀကိတ္အနယ္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။”
ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးေကာ္မတီရဲ့ဥကၠဌ ေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဦးေအာင္မင္းက ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီး သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ေျပာသြားတာပါ။ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဦးေအာင္မင္းရဲ့ ေျပာဆိုခ်က္ကို ေကအုိင္အို၊ ေကအိုင္ေအဘက္က အဓိက ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ေကအုိင္ေအ ဒုတိယစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္ကလည္း အလားတူ အသိအမွတ္ျပဳေျပာဆိုပါတယ္။
“ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြလုပ္မယ္လို႔ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲဆိုတဲ့ အပိုင္းေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ခ်ဥ္းကပ္ပံု၊ ခ်ဥ္းကပ္နည္းနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရဘက္က လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္ အပိုင္းကို အဓိက ထားေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ခ်မွတ္ထားၿပီးသား ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကို လုပ္ေဆာင္သြားမယ္ဆိုတာကို ေျပာခ်င္ပါတယ္။”
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမွာ တိုးတက္မႈအခ်ိဳ႕ရခဲ့တဲ့အတြက္ ဝမ္းသာတဲ့အေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံတကာေလ့လာသူအျဖစ္ ႏွစ္ဦးပဲ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အထဲက ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ေကာင္စစ္ဝန္ မစၥတာ လူဇီက ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းအေနနဲ႔ လက္ရွိခြန္အားကို ထိန္းသိမ္းၿပီး အတူတကြ အားျဖည့္ ကူညီသြားမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ အေၾကာင္းလည္း မစၥတာလူဇီကေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ တျခားအေနာက္ႏုိင္ငံေတြ အခုေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေလ့လာသူေတြအျဖစ္ တက္ေရာက္ဖို႔ကို တ႐ုတ္ဘက္က ကန္႔ကြက္လို႔ မပါဝင္ခဲ့ရဘူးဆိုတဲ့ သတင္းေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ဟုတ္တယ္၊ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ အတိအက် မျငင္းသြားပါဘူး။
ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲဟာ ျမန္မာ့ျပည္တြင္းေရးျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ တ႐ုတ္အေနနဲ႔ဆိုရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ ရင္းႏွီးတဲ့ မိတ္ေဆြႏိုင္ငံပါ။ တိုက္႐ိုက္ဆက္စပ္ေနတဲ့ အက်ိဳးစီးပြားေတြအရ ႏွစ္ဖက္စလံုးရဲ့ ပန္ၾကားခ်က္ေတြအရနဲ႔ လိုအပ္တဲ့အကူအပံ့ေတြ အားလံုးအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ေလးစားတဲ့အေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ပါဝင္လာတာပါလို႔ တ႐ုတ္ေကာင္စစ္ဝန္ မစၥတာလူဇီက ဗီြအိုေအကိုေျပာခဲ့ပါတယ္။
တ႐ုတ္အျပင္ ကုလသမဂၢရဲ့ အၾကံေပးပုဂၢိဳလ္ ဗီေဂ်းနမ္ဗီယားလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းကိုးဖြဲ႔ နဲ႔ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕က ကခ်င္ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖေတြ တက္ေရာက္ၾကပါတယ္။
ေကအိုင္အိုနဲ႔အစိုးရၾကား သေဘာတူညီခ်က္ေတြရတယ္ဆုိတာ ဒီတႀကိမ္ကေတာ့ ပထမဆံုးအႀကိမ္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အရင္စစ္အစိုးရေတြ လက္ထက္တုန္းက ရခဲ့ဖူးတဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ဟာ ၁၇ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာၿပီးကာမွ ပ်က္ျပယ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အခုရတဲ့သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ဖို႔ရာ အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာကို ႏွစ္ဖက္စလံုးက အသိအမွတ္ျပဳ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
http://burmese.voanews.com/content/kachin-myanmar-gove-peace-meeting-kachin-myitkyina/1671532.html
30.05.2013
သံုးရက္ၾကာ ျမန္မာအစိုးရ နဲ႔ ေကအိုင္အို ကိုယ္စားလွယ္ေတြၾကား ေဆြးေႏြးပြဲ မွာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တိတိက်က် သေဘာတူညီခ်က္ေတာ့ မရခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ႏွစ္ဘက္ၾကား ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတရပ္လုပ္ဖို႔နဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး အတြက္ အေျခအေနေကာင္းေတြ ဖန္တီးဖို႔ အခ်က္ ၇ခ်က္ပါတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ထိုးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ဗီြအိုေအ ဝိုင္းေတာ္သား ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
ေကအိုင္အိုနဲ႔ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီတို႔အၾကား သံုးရက္ၾကာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကၿပီးတဲ့ေနာက္ အခ်က္ ၇ခ်က္ပါ သေဘာ တူညီခ်က္ ကို ေမလ ၃၀ရက္ ၾကာသပေတးေန႔မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ လိုက္ၾကတာပါ။
“(က) ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရနဲ႔ ေကအိုင္အိုတို႔ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ား ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူညီသည္။ (ခ) ႏွစ္ဖက္တပ္ဖြဲ႔မ်ားမွ ပစ္ခတ္တုိက္ခတ္မႈမ်ားေလ်ာ့ခ်ျခင္း၊ တုိက္ပြဲမ်ား ထပ္မံ မျဖစ္ပြားေအာင္ ထိန္းသိမ္းျခင္း တုိ႔ကို ေဆာင္ရြက္သြားရန္ သေဘာတူသည္။
ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ေဖာ္ေဆာင္မႈ ဗဟိုဌာန MPC က ဦးေအာင္ႏိုင္ဦးက သေဘာတူညီခ်က္ ၇ခ်က္ကို သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ဖတ္ျပသြားတာပါ။ အရင့္အရင္က တျခားလူမ်ိဳးစုေတြနဲ႔ ရခဲ့ဖူးတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ မတူဘဲ ထူးျခားတယ္လို႔ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဦးေအာင္မင္းက ေျပာတဲ့သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို အလြယ္တကူ ရခဲ့ၾကတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ တံခါးပိတ္၊ တံခါးဖြင့္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြအတြင္း အႀကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာေတြထဲမွာ အဓိက အက်ဆံုးကေတာ့ ေကအိုင္အိုဘက္က အစဥ္တစိုက္ေတာင္းဆိုလာခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကိစၥျဖစ္ပါတယ္။
“ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ ဆက္လုပ္သြားမယ္ဆိုတာ နံပတ္တစ္အေနနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ခဲ့တာပါ။ ဒီအခ်က္ကိုလည္း အႀကိတ္အနယ္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။”
ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးေကာ္မတီရဲ့ဥကၠဌ ေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဦးေအာင္မင္းက ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီး သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ေျပာသြားတာပါ။ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးဦးေအာင္မင္းရဲ့ ေျပာဆိုခ်က္ကို ေကအုိင္အို၊ ေကအိုင္ေအဘက္က အဓိက ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ေကအုိင္ေအ ဒုတိယစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္ကလည္း အလားတူ အသိအမွတ္ျပဳေျပာဆိုပါတယ္။
“ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြလုပ္မယ္လို႔ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲဆိုတဲ့ အပိုင္းေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ခ်ဥ္းကပ္ပံု၊ ခ်ဥ္းကပ္နည္းနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရဘက္က လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္ အပိုင္းကို အဓိက ထားေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ခ်မွတ္ထားၿပီးသား ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကို လုပ္ေဆာင္သြားမယ္ဆိုတာကို ေျပာခ်င္ပါတယ္။”
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမွာ တိုးတက္မႈအခ်ိဳ႕ရခဲ့တဲ့အတြက္ ဝမ္းသာတဲ့အေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံတကာေလ့လာသူအျဖစ္ ႏွစ္ဦးပဲ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အထဲက ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ေကာင္စစ္ဝန္ မစၥတာ လူဇီက ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းအေနနဲ႔ လက္ရွိခြန္အားကို ထိန္းသိမ္းၿပီး အတူတကြ အားျဖည့္ ကူညီသြားမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ အေၾကာင္းလည္း မစၥတာလူဇီကေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ တျခားအေနာက္ႏုိင္ငံေတြ အခုေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေလ့လာသူေတြအျဖစ္ တက္ေရာက္ဖို႔ကို တ႐ုတ္ဘက္က ကန္႔ကြက္လို႔ မပါဝင္ခဲ့ရဘူးဆိုတဲ့ သတင္းေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ဟုတ္တယ္၊ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ အတိအက် မျငင္းသြားပါဘူး။
ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲဟာ ျမန္မာ့ျပည္တြင္းေရးျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ တ႐ုတ္အေနနဲ႔ဆိုရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ ရင္းႏွီးတဲ့ မိတ္ေဆြႏိုင္ငံပါ။ တိုက္႐ိုက္ဆက္စပ္ေနတဲ့ အက်ိဳးစီးပြားေတြအရ ႏွစ္ဖက္စလံုးရဲ့ ပန္ၾကားခ်က္ေတြအရနဲ႔ လိုအပ္တဲ့အကူအပံ့ေတြ အားလံုးအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ေလးစားတဲ့အေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ပါဝင္လာတာပါလို႔ တ႐ုတ္ေကာင္စစ္ဝန္ မစၥတာလူဇီက ဗီြအိုေအကိုေျပာခဲ့ပါတယ္။
တ႐ုတ္အျပင္ ကုလသမဂၢရဲ့ အၾကံေပးပုဂၢိဳလ္ ဗီေဂ်းနမ္ဗီယားလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းကိုးဖြဲ႔ နဲ႔ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕က ကခ်င္ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖေတြ တက္ေရာက္ၾကပါတယ္။
ေကအိုင္အိုနဲ႔အစိုးရၾကား သေဘာတူညီခ်က္ေတြရတယ္ဆုိတာ ဒီတႀကိမ္ကေတာ့ ပထမဆံုးအႀကိမ္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အရင္စစ္အစိုးရေတြ လက္ထက္တုန္းက ရခဲ့ဖူးတဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ဟာ ၁၇ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာၿပီးကာမွ ပ်က္ျပယ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အခုရတဲ့သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ဖို႔ရာ အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာကို ႏွစ္ဖက္စလံုးက အသိအမွတ္ျပဳ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
http://burmese.voanews.com/content/kachin-myanmar-gove-peace-meeting-kachin-myitkyina/1671532.html
Thursday, May 30, 2013
ႏိုင္ငံေရး အာမခံခ်က္မရွိဘဲ အပစ္ရပ္ လက္မွတ္မထိုးေသးရန္ KIO ကုိ ကခ်င္အဖြဲ႔မ်ား အႀကံျပဳ
ဖနိဒါ | ဗုဒၶဟူးေန႔၊ ေမလ ၂၉ ရက္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ၁၇ နာရီ ၃၂ မိနစ္
ခ်င္းမုိင္(မဇိၥ်မ)။ ။ အစိုးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးရန္ ေရာက္ရွိေနၾကေသာ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ျမစ္ၾကီးနားရွိ ကခ်င္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ေတြ႔ဆံုပြဲတြင္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ား မေရရာ
ေသးမီ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္း မျပဳေသးရန္ KIO အား အၾကံျပဳခဲ့ၾကေၾကာင္း
ေတြ႔ဆံုပြဲ တက္ေရာက္သူတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ကခ်င္အတုိင္ပင္ခံ အဖြဲ႔မွ ဦးေဆာင္၍ ျမစ္ၾကီးနား ရပ္မိရပ္ဖမ်ား၊ သဘာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူမႈေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားတုိ႔ အပါအဝင္ လူထု ၂၀၀ ခန္႔ႏွင့္ မေနာကြင္း ခန္းမေဆာင္တြင္ ႏွစ္နာရီခန္႔ၾကာ
ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး၍ KIO ေခါင္းေဆာင္မ်ားက အၾကံဉာဏ္မ်ား ေတာင္းခံခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“KIO က လြန္ခဲ့တဲ့ အေတြ႔အၾကံဳအရ ျပႆနာ ျဖစ္ပြားႏုိင္တဲ့ ေနရာက တပ္ေတြကုိ ေလွ်ာ့လုိက္ၿပီး စစ္ရွိန္ကုိ ေလွ်ာ့ဖုိ႔၊ စာခ်ဳပ္နဲ႔ ေရးတာ မဟုတ္ဘဲ ဒီအတုိင္း ဆုတ္သြားဖုိ႔၊ ျပည္ေထာင္စု ဖယ္ဒရယ္ကုိ ေပးပါ။ အဓိက ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ လုပ္ရေအာင္ ဆုိၿပီး ေျပာတယ္။ ျပည္သူလူထုက ဘာမွ မရဘဲ အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ လံုးဝ မထုိးနဲ႔လုိ႔ ေျပာတယ္” ဟု ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ခဲ့သူ ရပ္မိရပ္ဖ တဦးျဖစ္သည့္ ဦးလခရိလေအာင္ က ေျပာသည္။
ယမန္ေန႔က ေဆြးေႏြးမႈတြင္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားေနေသာ ေနရာေဒသမ်ားတြင္ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ ဖြဲ႔ေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေရး တုိ႔ကုိ KIO ဘက္မွ တင္ျပခဲ့ၿပီး အစုိးရ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားဘက္မွ တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ကိစၥမ်ား၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈ ဆက္လုပ္သြားရန္တုိ႔ ပါဝင္ၿပီး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကုိ အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ယေန႔ နံနက္ပုိင္းတြင္လည္း အစုိးရ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီး ဌာနမွ ဒု-ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ျမင့္စုိး၊ နယ္စပ္ေရးရာ ဒု-ဝန္ႀကီး၊ ေျမာက္ပိုင္းတုိင္းမွဴးတုိ႔ႏွင့္ KIO ဒု-စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္တုိ႔ တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု ဦးလခရိလေအာင္ က ေျပာသည္။
အစိုးရႏွင့္ KIO ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားသို႔ တက္ေရာက္ ေလ့လာေနေသာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္၏ အထူးကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဗီေဂ်း နမ္ဘီယားကလည္း ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ယေန႔ မနက္ပိုင္းက ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္။ ကခ်င္အတုိင္ပင္ခံ အဖြဲ႔ WMR၊ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ရပ္မိရပ္ဖမ်ားႏွင့္ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု WMR အတြင္းေရးမွဴး ဆရာဂမ္ေအာင္ က ေျပာသည္။
“နမ္ဘီးယားက က်ေနာ္တို႔ ကခ်င္ေတြ လုိလားတဲ့အတုိင္း တေန႔ ျဖစ္လာမွာပဲ။ သူတုိ႔ ကခ်င္အေရးမွာ ပါဝင္လာၿပီ။ တျခား ႏုိင္ငံတကာကလည္း ကခ်င္အေရးကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေနၿပီဆုိၿပီး ေျပာတာ ၾကားရေတာ့ ေကာင္းလာမယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္” ဟု မဇိၥ်မကုိ ေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ ကခ်င္လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႔မွ အမႈေဆာင္ ဆရာေဇာ္ေတာင္ ကလည္း “ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ MC ဆုိတာ မရွိဘူး။ ဘာပဲလုပ္လုပ္ အစုိးရလက္ထဲမွာပဲ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါကုိ UN ကေန လုပ္ေပးသင့္တယ္ ဆုိၿပီး တင္ျပသူေတြ ရွိတယ္။ ဆုိလုိတာက ဒုိင္လူႀကီး လာလုပ္ေပးပါ ဆုိတဲ့သေဘာ။ ေနာက္ၿပီး တျခားႏုိင္ငံတကာကုိလည္း ဒီကခ်င္အေရးမွာ ပါဝင္လာေအာင္ ေျပာေပးဖုိ႔ တင္ျပၾကတယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ဆက္လက္၍ မစၥတာ နမ္ဘီးယားသည္ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (KBC) ရံုးတြင္ KBC ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ထပ္မံ ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္ဟု ေဆြးေႏြးမႈတြင္ပါဝင္သူ လူငယ္ ကုိဇုိင္းဒူ က ေျပာသည္။
“ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြကုိ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ ဝင္လာတယ္၊ ဘယ္လုိျမင္တယ္ ဆုိတာေတြ သူ႔ကို
ေမးတယ္။ သူကေတာ့ သူ႔ကုိ KIO က ဖိတ္လို႔ လာတ့ဲအတြက္ ဘာမွ ေျပာဆုိခြင့္ မရဘူး။ က်ေနာ္တို႔ UN က ဒီမွာ ပါဝင္တဲ့အတြက္ UN မွာ ပါတဲ့ ႏုိ္င္ငံေတြလည္း ပုိသိလာမယ္။ ေကာင္းတဲ့ အေျဖရႏုိင္မယ္လုိ႔
ေျပာပါတယ္” ဟု ေျပာျပသည္။
KIO ေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း မြန္းလြဲပိုင္းတြင္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ကခ်င္ အတုိင္ပင္ခံအဖြဲ႔ WMR၊ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစံု ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ KIO ဆက္ဆံေရးရံုးတြင္ ထပ္မံ ေတြဆံုေဆြးေႏြးၾကသည္။
ယင္းေနာက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ေနေသာ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားေကာင္စီ (UNFC) အဖြဲ႔မ်ားနွင့္ အျခား တုိင္းရင္းသား ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ တရုတ္ ျပည္သူသမၼတႏုိင္ငံ ကုိယ္စားလွယ္ တုိ႔မွာ အစုိးရ၏ အစီအစဥ္ျဖင့္ ဧရာဝတီ ျမစ္ဆံုသုိ႔ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ညေနပုိင္းတြင္ KIO ႏွင့္ ျပန္လည္
ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကမည္ ျဖစ္သည္။
ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ အစုိးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ KIO ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးၾကမည္။
http://www.mizzimaburmese.com/news/inside-burma/11780-----kio---.html
ခ်င္းမုိင္(မဇိၥ်မ)။ ။ အစိုးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးရန္ ေရာက္ရွိေနၾကေသာ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ျမစ္ၾကီးနားရွိ ကခ်င္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ေတြ႔ဆံုပြဲတြင္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ား မေရရာ
ေသးမီ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္း မျပဳေသးရန္ KIO အား အၾကံျပဳခဲ့ၾကေၾကာင္း
ေတြ႔ဆံုပြဲ တက္ေရာက္သူတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ကခ်င္အတုိင္ပင္ခံ အဖြဲ႔မွ ဦးေဆာင္၍ ျမစ္ၾကီးနား ရပ္မိရပ္ဖမ်ား၊ သဘာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူမႈေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားတုိ႔ အပါအဝင္ လူထု ၂၀၀ ခန္႔ႏွင့္ မေနာကြင္း ခန္းမေဆာင္တြင္ ႏွစ္နာရီခန္႔ၾကာ
ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး၍ KIO ေခါင္းေဆာင္မ်ားက အၾကံဉာဏ္မ်ား ေတာင္းခံခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“KIO က လြန္ခဲ့တဲ့ အေတြ႔အၾကံဳအရ ျပႆနာ ျဖစ္ပြားႏုိင္တဲ့ ေနရာက တပ္ေတြကုိ ေလွ်ာ့လုိက္ၿပီး စစ္ရွိန္ကုိ ေလွ်ာ့ဖုိ႔၊ စာခ်ဳပ္နဲ႔ ေရးတာ မဟုတ္ဘဲ ဒီအတုိင္း ဆုတ္သြားဖုိ႔၊ ျပည္ေထာင္စု ဖယ္ဒရယ္ကုိ ေပးပါ။ အဓိက ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ လုပ္ရေအာင္ ဆုိၿပီး ေျပာတယ္။ ျပည္သူလူထုက ဘာမွ မရဘဲ အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ လံုးဝ မထုိးနဲ႔လုိ႔ ေျပာတယ္” ဟု ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ခဲ့သူ ရပ္မိရပ္ဖ တဦးျဖစ္သည့္ ဦးလခရိလေအာင္ က ေျပာသည္။
ယမန္ေန႔က ေဆြးေႏြးမႈတြင္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားေနေသာ ေနရာေဒသမ်ားတြင္ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ ဖြဲ႔ေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေရး တုိ႔ကုိ KIO ဘက္မွ တင္ျပခဲ့ၿပီး အစုိးရ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားဘက္မွ တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ကိစၥမ်ား၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈ ဆက္လုပ္သြားရန္တုိ႔ ပါဝင္ၿပီး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကုိ အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ယေန႔ နံနက္ပုိင္းတြင္လည္း အစုိးရ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီး ဌာနမွ ဒု-ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ျမင့္စုိး၊ နယ္စပ္ေရးရာ ဒု-ဝန္ႀကီး၊ ေျမာက္ပိုင္းတုိင္းမွဴးတုိ႔ႏွင့္ KIO ဒု-စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္တုိ႔ တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု ဦးလခရိလေအာင္ က ေျပာသည္။
အစိုးရႏွင့္ KIO ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားသို႔ တက္ေရာက္ ေလ့လာေနေသာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္၏ အထူးကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဗီေဂ်း နမ္ဘီယားကလည္း ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ယေန႔ မနက္ပိုင္းက ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္။ ကခ်င္အတုိင္ပင္ခံ အဖြဲ႔ WMR၊ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ရပ္မိရပ္ဖမ်ားႏွင့္ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု WMR အတြင္းေရးမွဴး ဆရာဂမ္ေအာင္ က ေျပာသည္။
“နမ္ဘီးယားက က်ေနာ္တို႔ ကခ်င္ေတြ လုိလားတဲ့အတုိင္း တေန႔ ျဖစ္လာမွာပဲ။ သူတုိ႔ ကခ်င္အေရးမွာ ပါဝင္လာၿပီ။ တျခား ႏုိင္ငံတကာကလည္း ကခ်င္အေရးကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေနၿပီဆုိၿပီး ေျပာတာ ၾကားရေတာ့ ေကာင္းလာမယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္” ဟု မဇိၥ်မကုိ ေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ ကခ်င္လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႔မွ အမႈေဆာင္ ဆရာေဇာ္ေတာင္ ကလည္း “ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ MC ဆုိတာ မရွိဘူး။ ဘာပဲလုပ္လုပ္ အစုိးရလက္ထဲမွာပဲ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါကုိ UN ကေန လုပ္ေပးသင့္တယ္ ဆုိၿပီး တင္ျပသူေတြ ရွိတယ္။ ဆုိလုိတာက ဒုိင္လူႀကီး လာလုပ္ေပးပါ ဆုိတဲ့သေဘာ။ ေနာက္ၿပီး တျခားႏုိင္ငံတကာကုိလည္း ဒီကခ်င္အေရးမွာ ပါဝင္လာေအာင္ ေျပာေပးဖုိ႔ တင္ျပၾကတယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ဆက္လက္၍ မစၥတာ နမ္ဘီးယားသည္ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (KBC) ရံုးတြင္ KBC ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ထပ္မံ ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္ဟု ေဆြးေႏြးမႈတြင္ပါဝင္သူ လူငယ္ ကုိဇုိင္းဒူ က ေျပာသည္။
“ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြကုိ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ ဝင္လာတယ္၊ ဘယ္လုိျမင္တယ္ ဆုိတာေတြ သူ႔ကို
ေမးတယ္။ သူကေတာ့ သူ႔ကုိ KIO က ဖိတ္လို႔ လာတ့ဲအတြက္ ဘာမွ ေျပာဆုိခြင့္ မရဘူး။ က်ေနာ္တို႔ UN က ဒီမွာ ပါဝင္တဲ့အတြက္ UN မွာ ပါတဲ့ ႏုိ္င္ငံေတြလည္း ပုိသိလာမယ္။ ေကာင္းတဲ့ အေျဖရႏုိင္မယ္လုိ႔
ေျပာပါတယ္” ဟု ေျပာျပသည္။
KIO ေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း မြန္းလြဲပိုင္းတြင္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ကခ်င္ အတုိင္ပင္ခံအဖြဲ႔ WMR၊ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစံု ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ KIO ဆက္ဆံေရးရံုးတြင္ ထပ္မံ ေတြဆံုေဆြးေႏြးၾကသည္။
ယင္းေနာက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ေနေသာ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားေကာင္စီ (UNFC) အဖြဲ႔မ်ားနွင့္ အျခား တုိင္းရင္းသား ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ တရုတ္ ျပည္သူသမၼတႏုိင္ငံ ကုိယ္စားလွယ္ တုိ႔မွာ အစုိးရ၏ အစီအစဥ္ျဖင့္ ဧရာဝတီ ျမစ္ဆံုသုိ႔ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ညေနပုိင္းတြင္ KIO ႏွင့္ ျပန္လည္
ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကမည္ ျဖစ္သည္။
ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ အစုိးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ KIO ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးၾကမည္။
http://www.mizzimaburmese.com/news/inside-burma/11780-----kio---.html
Wednesday, May 29, 2013
ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ား ညီညြတ္ေရး ေကာ္မီတီ ဖြဲ႔စည္းျခင္း
Written by ျဖဴျဖဴကို
အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲ ထားေသာ ကရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႔မ်ားသည္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးကို ရည္စူးၿပီး ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ား ညီညြတ္ေရး ေကာ္မီတီ တရပ္ကို ယမာန္ေန႔က ဖြဲ႔စည္း ခဲ့သည္ဟု ယင္းေဆြးေႏြးပြဲကို တက္ေရာက္ခဲ့ေသာ ဒီမိုကေရစီ ကရင္ အက်ဳိးျပဳ တပ္မေတာ္ (DKBA) မွအရာရွိ တစ္ဦးက ဆိုပါသည္။
“ က်င္းပတဲ့ ေနရာကKNLA ရဲ႔ေကာ့ကရိတ္ ၿမိဳ႔နယ္မွာ ရွိတဲ့ ထို႔ေကာ္ကိုး စခန္းမွာေပါ့ေနာ္။ အဖြဲ႔က (၆) ဖြဲ႔ တက္ပါတယ္။ အဓိက ကေတာ့ ကရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႔ေတြ အားလံုးပါတယ္။ ကရင္ ညီညြတ္ေရးနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြၾကား ျပသနာ ေျဖရွင္းဖို႔ရယ္ ျပီးေတာ့ တစ္ဖြဲ႔ထဲ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းေရး အထိ တျဖည္းျဖည္း ေဆြးေႏြး သြားဖို႔ ရည္ရြယ္ ထားပါတယ္။” ဟုDKBA မွ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဆန္းေအာင္က ဆိုပါသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားမွာ
- နိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးသည့္ အခါ ထိေရာက္မွဳ ရွိလာေစရန္ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ား အခ်င္းခ်င္း စုစည္း ညီညြတ္ၾကရန္။
- တမ်ဳိးသားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳသည့္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမွဳကို KNU မွ ဦးေဆာင္ရန္။
- မူးယစ္ေဆး၀ါးျပသနာကို ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္း မ်ားမွ ဦးေဆာင္ ႏိွမ္ႏွင္းသြားရန္။
- ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ား ညီညြတ္ေရး ေကာ္မီတီသည္ (၃) လတႀကိမ္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးသြားရန္။
- ကရင္ တပ္ဖြဲ႔၀င္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အားလံုး ပါ၀င္ေသာလူထု ရွင္းလင္းပြဲမ်ား က်င္းပသြားရန္။
- ကရင္ လက္နက္ကိုင္ ညီညြတ္ေရး ေကာ္မီတီ ဖြဲ႔စည္းၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ေအာက္ေျခ တပ္ဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ျပည္သူမ်ားအား ထုတ္ျပန္ရန္ႏွင့္
- ကရင္ လက္နက္ကိုင္ ညီညြတ္ေရး ေကာ္မတီကို အဖြဲ႔၀င္ (၁၇) ဦးျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲမွ ဖြဲ႔စည္း လိုက္ေသာ ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ညီညြတ္ေရး ေကာ္မတီ၀င္မ်ားမွာ ဗိုလ္မွဴး ခ်စ္သူ(BGF)၊ ဗိုလ္မွဴးေစာၾကာအဲ (BGF)ဲ၊ ေဒါက္တာေစာေဌးျမင့္ (BGF)၊ဖိုးရင္ႏု (KNU/KNLA-Peace council)၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေစာယိုရွဴး၊ ဦးျမင့္သန္း၊ ဦးေက်ာ္ျမင့္(ဘုရားကုန္းအဖြဲ႕၊ ပဒိုေဖာဒို (KNU ) ပဒိုေရႊေမာင္း (KNU)၊ ပဒိုေအာင္ေမာ္ေအး (KNU)နွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေဂ်ာ္နီ (KNU)၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မိုေရွး(DKBA) ၊ဗို္လ္မွဴးႀကီး ေစာေက်ာ္သက္ (DKBA)၊ဗိုလ္မွဴး ႀကီးေစာသန္းေအာင္၊ ဗိုလ္မွဴး စတီဗာ (KPF)၊ ေစာေန၀င္း (KPF)၊ ေစာအယ္မိုး (KPF) တို႔ျဖစ္ပါသည္။
တက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးၾကသည့္ ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ ၆ ဖြဲ႔မွာ၊ ေဟာင္သေရာ အထူး ေဒသ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တပ္ဖြဲ႕၊ဘုရားကုန္းေခၚပဒိုေအာင္ဆန္းအဖြဲ႕၊ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအရံုး (KNU)၊ ဒီမိုကေရစီ ကရင္ အက်ဳိးျပဳ တပ္မေတာ္ (DKBA)၊ အစိုးရ နယ္ျခား ေစာင့္တပ္ (BGF) အဖြဲ႔မွ ဗိုလ္မွဴး ခ်စ္သူ အဖြဲ႔ႏွင့္ ကရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီ (KNLA) တို႔ျဖစ္ပါသည္။
တက္ေရာက္သည့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားမွာ ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအရံုး (KNU) မွ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေဂ်ာ္နီ၊ တြဲဖက္ အတြင္းေရးမႉး (၁) ပဒိုေစာေသာသီဘြဲ၊ ဖားအံ ခ႐ိုင္ ဥကၠဌ ပဒိုေစာေအာင္ေမာ္ေအး၊ ဒူးပလာယာ ခ႐ိုင္ ဥကၠဌ ပဒိုေစာေရႊေမာင္း၊ တပ္မဟာ (၅) မႉး ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေက်ာ္မူဟဲ၊ ပဒိုေစာေလးေလာ္ေဆာ၊ တပ္မဟာ (၇) ဗ်ဴဟာမႉး ဗိုလ္မႉးႀကီး ေဖာဒို၊ ဗိုလ္မႉး အယ္ဆဲဆဲ၊ ဗိုလ္မႉး တာမလာ၊ ဗိုလ္မႉး ဒိကြယ္၊ ဒုဗိုလ္မႉးႀကီး ဘူးေဖာအပါအ၀င္ စုစုေပါင္း ၁၉ ဦးတို႔ တက္ေရာက္ ခဲ့ပါသည္။
DKBA ဖက္မွ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္သက္ ဦးေဆာင္ၿပီး တက္ေရာက္ ခဲ့သလို BGF မွ ဗိုလ္မွဴး ခ်စ္သူမွ ဦးေဆာင္ျပီး တက္ေရာက္ ခဲ့ပါသည္။ ေဟာင္သေရာ အထူးေဒသ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တပ္ဖြဲ႕ပဒိုေဒါေဒါ ဦးေဆာင္ သလို ဘုရားကုန္း အဖြဲ႔မွ ပဒို ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ ခဲ့ပါသည္။ KNLA မွ ဖိုးရင္နုက ဦးေဆာင္ တက္ေရာက္ခဲ့ သျဖင့္ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ စစ္ဖက္ ကိုယ္စားလွယ္ေပါင္း (၆၀) ေက်ာ္ႏွင့္ အရပ္ဖက္ အပါ၀င္ စုစုေပါင္း တစ္ရာေက်ာ္ တက္ေရာက္ ခဲ့ပါသည္။
ကရင္ လက္နက္ကိုင္ ညီညြတ္ေရး ေကာ္မတီသည္ ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားၾကား ျဖစ္ေပၚလာေသာ ပဋိပကၡမ်ားကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္း သြားၾကရန္ သေဘာတူ ထားၾကပါသည္။ ဤသို႔ေၾကာင့္ ေလာေလာဆယ္ ျဖစ္ပြားေနေသာ DKBA ႏွင့္ BGF အဖြဲ႔တို႔၏ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡကိုလည္း ၾကား၀င္ေျဖရွင္း သြားရန္ ရွိပါသည္။
http://www.phophtawnews.org/burmese/index.php/news/internal-news/item/331-2013-05-29-04-16-13.html
အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲ ထားေသာ ကရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႔မ်ားသည္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးကို ရည္စူးၿပီး ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ား ညီညြတ္ေရး ေကာ္မီတီ တရပ္ကို ယမာန္ေန႔က ဖြဲ႔စည္း ခဲ့သည္ဟု ယင္းေဆြးေႏြးပြဲကို တက္ေရာက္ခဲ့ေသာ ဒီမိုကေရစီ ကရင္ အက်ဳိးျပဳ တပ္မေတာ္ (DKBA) မွအရာရွိ တစ္ဦးက ဆိုပါသည္။
“ က်င္းပတဲ့ ေနရာကKNLA ရဲ႔ေကာ့ကရိတ္ ၿမိဳ႔နယ္မွာ ရွိတဲ့ ထို႔ေကာ္ကိုး စခန္းမွာေပါ့ေနာ္။ အဖြဲ႔က (၆) ဖြဲ႔ တက္ပါတယ္။ အဓိက ကေတာ့ ကရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႔ေတြ အားလံုးပါတယ္။ ကရင္ ညီညြတ္ေရးနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြၾကား ျပသနာ ေျဖရွင္းဖို႔ရယ္ ျပီးေတာ့ တစ္ဖြဲ႔ထဲ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းေရး အထိ တျဖည္းျဖည္း ေဆြးေႏြး သြားဖို႔ ရည္ရြယ္ ထားပါတယ္။” ဟုDKBA မွ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဆန္းေအာင္က ဆိုပါသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားမွာ
- နိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးသည့္ အခါ ထိေရာက္မွဳ ရွိလာေစရန္ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ား အခ်င္းခ်င္း စုစည္း ညီညြတ္ၾကရန္။
- တမ်ဳိးသားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳသည့္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမွဳကို KNU မွ ဦးေဆာင္ရန္။
- မူးယစ္ေဆး၀ါးျပသနာကို ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္း မ်ားမွ ဦးေဆာင္ ႏိွမ္ႏွင္းသြားရန္။
- ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ား ညီညြတ္ေရး ေကာ္မီတီသည္ (၃) လတႀကိမ္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးသြားရန္။
- ကရင္ တပ္ဖြဲ႔၀င္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အားလံုး ပါ၀င္ေသာလူထု ရွင္းလင္းပြဲမ်ား က်င္းပသြားရန္။
- ကရင္ လက္နက္ကိုင္ ညီညြတ္ေရး ေကာ္မီတီ ဖြဲ႔စည္းၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ေအာက္ေျခ တပ္ဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ျပည္သူမ်ားအား ထုတ္ျပန္ရန္ႏွင့္
- ကရင္ လက္နက္ကိုင္ ညီညြတ္ေရး ေကာ္မတီကို အဖြဲ႔၀င္ (၁၇) ဦးျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲမွ ဖြဲ႔စည္း လိုက္ေသာ ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ညီညြတ္ေရး ေကာ္မတီ၀င္မ်ားမွာ ဗိုလ္မွဴး ခ်စ္သူ(BGF)၊ ဗိုလ္မွဴးေစာၾကာအဲ (BGF)ဲ၊ ေဒါက္တာေစာေဌးျမင့္ (BGF)၊ဖိုးရင္ႏု (KNU/KNLA-Peace council)၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေစာယိုရွဴး၊ ဦးျမင့္သန္း၊ ဦးေက်ာ္ျမင့္(ဘုရားကုန္းအဖြဲ႕၊ ပဒိုေဖာဒို (KNU ) ပဒိုေရႊေမာင္း (KNU)၊ ပဒိုေအာင္ေမာ္ေအး (KNU)နွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေဂ်ာ္နီ (KNU)၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မိုေရွး(DKBA) ၊ဗို္လ္မွဴးႀကီး ေစာေက်ာ္သက္ (DKBA)၊ဗိုလ္မွဴး ႀကီးေစာသန္းေအာင္၊ ဗိုလ္မွဴး စတီဗာ (KPF)၊ ေစာေန၀င္း (KPF)၊ ေစာအယ္မိုး (KPF) တို႔ျဖစ္ပါသည္။
တက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးၾကသည့္ ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ ၆ ဖြဲ႔မွာ၊ ေဟာင္သေရာ အထူး ေဒသ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တပ္ဖြဲ႕၊ဘုရားကုန္းေခၚပဒိုေအာင္ဆန္းအဖြဲ႕၊ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအရံုး (KNU)၊ ဒီမိုကေရစီ ကရင္ အက်ဳိးျပဳ တပ္မေတာ္ (DKBA)၊ အစိုးရ နယ္ျခား ေစာင့္တပ္ (BGF) အဖြဲ႔မွ ဗိုလ္မွဴး ခ်စ္သူ အဖြဲ႔ႏွင့္ ကရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီ (KNLA) တို႔ျဖစ္ပါသည္။
တက္ေရာက္သည့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားမွာ ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအရံုး (KNU) မွ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေဂ်ာ္နီ၊ တြဲဖက္ အတြင္းေရးမႉး (၁) ပဒိုေစာေသာသီဘြဲ၊ ဖားအံ ခ႐ိုင္ ဥကၠဌ ပဒိုေစာေအာင္ေမာ္ေအး၊ ဒူးပလာယာ ခ႐ိုင္ ဥကၠဌ ပဒိုေစာေရႊေမာင္း၊ တပ္မဟာ (၅) မႉး ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေက်ာ္မူဟဲ၊ ပဒိုေစာေလးေလာ္ေဆာ၊ တပ္မဟာ (၇) ဗ်ဴဟာမႉး ဗိုလ္မႉးႀကီး ေဖာဒို၊ ဗိုလ္မႉး အယ္ဆဲဆဲ၊ ဗိုလ္မႉး တာမလာ၊ ဗိုလ္မႉး ဒိကြယ္၊ ဒုဗိုလ္မႉးႀကီး ဘူးေဖာအပါအ၀င္ စုစုေပါင္း ၁၉ ဦးတို႔ တက္ေရာက္ ခဲ့ပါသည္။
DKBA ဖက္မွ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္သက္ ဦးေဆာင္ၿပီး တက္ေရာက္ ခဲ့သလို BGF မွ ဗိုလ္မွဴး ခ်စ္သူမွ ဦးေဆာင္ျပီး တက္ေရာက္ ခဲ့ပါသည္။ ေဟာင္သေရာ အထူးေဒသ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တပ္ဖြဲ႕ပဒိုေဒါေဒါ ဦးေဆာင္ သလို ဘုရားကုန္း အဖြဲ႔မွ ပဒို ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ ခဲ့ပါသည္။ KNLA မွ ဖိုးရင္နုက ဦးေဆာင္ တက္ေရာက္ခဲ့ သျဖင့္ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ စစ္ဖက္ ကိုယ္စားလွယ္ေပါင္း (၆၀) ေက်ာ္ႏွင့္ အရပ္ဖက္ အပါ၀င္ စုစုေပါင္း တစ္ရာေက်ာ္ တက္ေရာက္ ခဲ့ပါသည္။
ကရင္ လက္နက္ကိုင္ ညီညြတ္ေရး ေကာ္မတီသည္ ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားၾကား ျဖစ္ေပၚလာေသာ ပဋိပကၡမ်ားကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္း သြားၾကရန္ သေဘာတူ ထားၾကပါသည္။ ဤသို႔ေၾကာင့္ ေလာေလာဆယ္ ျဖစ္ပြားေနေသာ DKBA ႏွင့္ BGF အဖြဲ႔တို႔၏ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡကိုလည္း ၾကား၀င္ေျဖရွင္း သြားရန္ ရွိပါသည္။
http://www.phophtawnews.org/burmese/index.php/news/internal-news/item/331-2013-05-29-04-16-13.html
KIO ႏွင့္ အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္တို႔ ဆန္႔က်င္ဖက္ အျမင္ျဖင့္ ေဆြးေႏြးပြဲ စတင္ခဲ့
Written by အဲာပိုန္
KIA ဒုတိယဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္ႏွင့္ အစိုးရ ကစထ (၄)မွဴး ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စိုး (ဓါတ္ပံု အင္တာနက္)
ယေန႔ က်င္းပေသာ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔ KIO ႏွင့္ အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔တို႔၏ ပထမရက္ ေဆြးေႏြးပြဲ၌ ေဆြးေႏြးမွဳ မတင္မက် ျဖစ္ကာ ယေန႔ မြန္းလႊဲ ၁ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေန႔တစ္၀က္ျဖင့္ ေဆြးေႏြးပြဲကို ရပ္နား လုိက္ရေၾကာင္း ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ေလ့လာသူ တစ္ဦး အျဖစ္ တက္ေရာက္ ခဲ့သူ ႐ွမ္းျပည္ တိုးတက္ေရး ပါတီ အဖြဲ႔မွ ကိုယ္စားလွယ္ ဗိုလ္မွဴး စိုင္းလက ဆိုပါသည္။
“KIO ဖက္ ကေတာ့ အားလုံး ပါဝင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးအရ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးပြဲ ကိစၥကို အရင္ ေဆြးေႏြးေပးဖို႔ တင္ျပခဲ့သလို အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ ဘက္ကေတာ့ ခိုင္မာတဲ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို အရင္ျပဳလုပ္သြားဖို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တာ ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အျမင္ မတူတဲ့အတြက္ မတင္ မက်နဲ႔ ေန႔တစ္၀က္ေလာက္မွာ ေဆြးေႏြးပြဲကို ရပ္ထား ခဲ့ရပါတယ္။” ဟု ဆိုပါသည္။
ဤကဲ့သို႔ မတင္မက် ျဖစ္ေနသည့္ အတြက္ အစုိးရဘက္က အဆိုျပဳထားသည့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ကိစၥကို ကခ်င္ ျပည္သူမ်ား၏ သေဘာထား အတိုင္း ခံယူရမည္ဟု KIO ဖက္က ေတာင္းဆို ထားပါသည္။ ထို႔အျပင္ လက္ရွိ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား မဆုံးျဖတ္ႏိုင္သည့္ အေရးႀကီးေသာ ကိစၥမ်ားကိုမူ KIO ဗဟို ဌာနခ်ဳပ္သို႔ တင္ျပႏိုင္ရန္ အတြက္ ဤေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးပြဲကို တစ္ရက္ခန္႔ ရပ္နား ထားမည္ ျဖစ္ပါသည္။
အစိုးရ ဖက္ကမူ တပ္ေနရာ ခ်ထားေရး၊ ေရွ႔တန္း ေနရာမ်ား ေစာင့္ၾကည့္ေရးႏွင့္ စစ္ရွိန္ ေလွ်ာ့ခ်ေရးကို ေဆြးေႏြး ခဲ့ပါသည္။ ဤကိစၥအတြက္ KIO ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ မနက္ျဖန္၌ သီးသန္႔ ေဆြးေႏြးရန္ အစိုးရ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက အဆိုျပဳ ထားပါသည္။
KIO တင္ျပရာတြင္ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးမွဳမ်ား ေျပလည္ သြားပါက အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးသည္ အလိုလို တည္တံ့ ခိုင္ၿမဲ သြားမည္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။ အစိုးရ ကမူ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီးမွ ေနာက္တဆင့္ ႏိုင္ငံေရး ကိစၥမ်ားကို ေဆြးေႏြးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါသည္။
KIO ႏွင့္ အစိုးရတို႔သည္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲခဲ့ပါသည္။ အစိုးရသည္ အပစ္ရပ္ အဖြဲ႔မ်ားကို ႏိုင္ငံေရးအရ ေျပလည္ရန္ ေဆြးေႏြးခဲ့ျခင္း မရွိဘဲ ၄င္းတို႔ အလိုက် နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ကို ေျပာင္းလဲရန္ ဖိအားေပးခဲ့ပါသည္။ ဤဖိအားကို လက္မခံသျဖင့္ အစိုးရသည္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ဂတိကို ေဖါက္ဖ်က္ၿပီး (၂၀၁၁) ခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ KIO အား စစ္ဆင္ တိုက္ခိုက္ ေလေတာ့သည္။ ဤအျဖစ္မ်ဳိး ျဖစ္မလာရန္ KIO သည္ ႏိုင္ငံေရးအရ အရင္ ေဆြးေႏြးရန္ ေတာင္းဆို ေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း KIO ဖက္က ဆိုပါသည္။
အစိုးရ ဖက္ကမူ အစီအစဥ္အရ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးသည္ အရင္ လုပ္ေဆာင္ သင့္ေၾကာင္း၊ ၿပီးမွ ႏိုင္ငံေရးအရ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးသြားရန္ ျဖစ္သည္ဟု ႏိုင္ငံတကာ စံႏွဳန္းႏွင့္ အညီ တင္ျပခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ KIO သည္ အစိုးရ အာေဘာ္အေပၚ ယံုၾကည္မွဳ နည္းပါးျခင္းေၾကာင့္ ယခုကဲ့သို႔ အျမင္မတူမွဳမ်ား ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေလ့လာသူ အျဖစ္ တက္ေရာက္သူမ်ားက ဆိုပါသည္။
အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္တို႔သည္ KIO အဖြဲ႔၏ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို လာမည့္ ဇူလိုင္လ ပထမပတ္ အတြင္း အားလုံး ပါဝင္သည့္ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးပြဲ တစ္ရပ္ကို က်င္းပ ျပဳလုပ္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ တိုင္းရင္းသားမ်ား ေတာင္းဆိုထားသည့္ ဖယ္ဒရယ္မူျဖင့္ ကိုယ္ပိုင္ ျပဌာန္းခြင့္ကိုလည္း အေကာင္အထည္ ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္ ေပးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေအာင္မင္းက ေျပာၾကား သြားသည္ဟု ဗိုလ္မွဴးစိုင္းလက ဆိုပါသည္။
သို႔ေသာ္ အစိုးရသည္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ရယူထားေသာ အဖြဲ႔မ်ားအား တမင္ တိုက္ခိုက္ျခင္း၊ အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးျပၿပီး ရာဇသံေပး တိုက္ခိုက္ ေနျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အရ ေဆြးေႏြးမွဳ မရွိျခင္း တို႔ေၾကာင့္ အစိုးရ အေပၚအယံုအၾကည္ နည္းေနခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ အစိုးရသည္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ရသည္ႏွင့္ အျမတ္ထုတ္ေရး လမ္းစဥ္ကိုသာ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီး တိုင္းရင္းသား အေရး ကိစၥအေပၚလ်စ္လ်ဴရွဳ ခဲ့ေၾကာင္း ဆိုပါသည္။
ယခုလည္း၂၀၀၈ အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္မွဳ မရွိဘဲ တိုင္းရင္းသားမ်ားအား ဖက္ဒရယ္ ေပးမည္ဟု ေျပာလာျပန္ပါသည္။ လက္ရွိ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရန္ မရွိဟု ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖၚေဆာင္ေရး ေကာ္မီတီ၏ ဦးတည္ခ်က္ (၈) ရပ္တြင္ ေဖၚျပ ထားၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ဤအေျခအေနတြင္ ဦးေအာင္မင္းသည္ တိုင္းရင္းသားမ်ားကို ဖက္ဒရယ္ ေပးမည္ ေျပာေနျခင္းသည္ ပိုၿပီး ယံုၾကည္စရာ ကင္းမဲ့ေနသည္ဟု ေဆြးေႏြးပြဲ ေလ့လာ သူမ်ားက ေ၀ဖန္ေနၾကပါသည္။
ဤကဲ့သို႔ အျမင္မတူမွဳ မ်ားေၾကာင့္ KIO ကိုယ္စားလွယ္တို႔သည္ သက္ဆိုင္ရာ မ်ားသို႔ အျပန္အလွန္ တင္ျပ ေဆြးေႏြးႏိုင္ရန္ အခ်ိန္တစ္ရက္ လိုအပ္မည္ဟု တင္ျပပါသည္။ ဤသို႔ေၾကာင့္ မနက္ျဖန္ ေမလ (၂၉) ရက္ေန႔သည္ ေဆြးေႏြးပြဲ မရွိဘဲ တစ္ရက္ နားမည္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
ဤေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ တရုတ္သံမွဴး လုရွီႏွင့္ သံရံုးေျပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူ မစၥတာ ေဂါင္မင္ဘို တို႔လည္း တက္ေရာက္ ခဲ့ပါသည္။
http://www.phophtawnews.org/burmese/index.php/news/internal-news/item/329-kio.html
KIA ဒုတိယဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္ႏွင့္ အစိုးရ ကစထ (၄)မွဴး ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စိုး (ဓါတ္ပံု အင္တာနက္)
ယေန႔ က်င္းပေသာ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔ KIO ႏွင့္ အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔တို႔၏ ပထမရက္ ေဆြးေႏြးပြဲ၌ ေဆြးေႏြးမွဳ မတင္မက် ျဖစ္ကာ ယေန႔ မြန္းလႊဲ ၁ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေန႔တစ္၀က္ျဖင့္ ေဆြးေႏြးပြဲကို ရပ္နား လုိက္ရေၾကာင္း ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ေလ့လာသူ တစ္ဦး အျဖစ္ တက္ေရာက္ ခဲ့သူ ႐ွမ္းျပည္ တိုးတက္ေရး ပါတီ အဖြဲ႔မွ ကိုယ္စားလွယ္ ဗိုလ္မွဴး စိုင္းလက ဆိုပါသည္။
“KIO ဖက္ ကေတာ့ အားလုံး ပါဝင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးအရ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးပြဲ ကိစၥကို အရင္ ေဆြးေႏြးေပးဖို႔ တင္ျပခဲ့သလို အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ ဘက္ကေတာ့ ခိုင္မာတဲ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို အရင္ျပဳလုပ္သြားဖို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တာ ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အျမင္ မတူတဲ့အတြက္ မတင္ မက်နဲ႔ ေန႔တစ္၀က္ေလာက္မွာ ေဆြးေႏြးပြဲကို ရပ္ထား ခဲ့ရပါတယ္။” ဟု ဆိုပါသည္။
ဤကဲ့သို႔ မတင္မက် ျဖစ္ေနသည့္ အတြက္ အစုိးရဘက္က အဆိုျပဳထားသည့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ကိစၥကို ကခ်င္ ျပည္သူမ်ား၏ သေဘာထား အတိုင္း ခံယူရမည္ဟု KIO ဖက္က ေတာင္းဆို ထားပါသည္။ ထို႔အျပင္ လက္ရွိ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား မဆုံးျဖတ္ႏိုင္သည့္ အေရးႀကီးေသာ ကိစၥမ်ားကိုမူ KIO ဗဟို ဌာနခ်ဳပ္သို႔ တင္ျပႏိုင္ရန္ အတြက္ ဤေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးပြဲကို တစ္ရက္ခန္႔ ရပ္နား ထားမည္ ျဖစ္ပါသည္။
အစိုးရ ဖက္ကမူ တပ္ေနရာ ခ်ထားေရး၊ ေရွ႔တန္း ေနရာမ်ား ေစာင့္ၾကည့္ေရးႏွင့္ စစ္ရွိန္ ေလွ်ာ့ခ်ေရးကို ေဆြးေႏြး ခဲ့ပါသည္။ ဤကိစၥအတြက္ KIO ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ မနက္ျဖန္၌ သီးသန္႔ ေဆြးေႏြးရန္ အစိုးရ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက အဆိုျပဳ ထားပါသည္။
KIO တင္ျပရာတြင္ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးမွဳမ်ား ေျပလည္ သြားပါက အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးသည္ အလိုလို တည္တံ့ ခိုင္ၿမဲ သြားမည္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။ အစိုးရ ကမူ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီးမွ ေနာက္တဆင့္ ႏိုင္ငံေရး ကိစၥမ်ားကို ေဆြးေႏြးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါသည္။
KIO ႏွင့္ အစိုးရတို႔သည္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲခဲ့ပါသည္။ အစိုးရသည္ အပစ္ရပ္ အဖြဲ႔မ်ားကို ႏိုင္ငံေရးအရ ေျပလည္ရန္ ေဆြးေႏြးခဲ့ျခင္း မရွိဘဲ ၄င္းတို႔ အလိုက် နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ကို ေျပာင္းလဲရန္ ဖိအားေပးခဲ့ပါသည္။ ဤဖိအားကို လက္မခံသျဖင့္ အစိုးရသည္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ဂတိကို ေဖါက္ဖ်က္ၿပီး (၂၀၁၁) ခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ KIO အား စစ္ဆင္ တိုက္ခိုက္ ေလေတာ့သည္။ ဤအျဖစ္မ်ဳိး ျဖစ္မလာရန္ KIO သည္ ႏိုင္ငံေရးအရ အရင္ ေဆြးေႏြးရန္ ေတာင္းဆို ေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း KIO ဖက္က ဆိုပါသည္။
အစိုးရ ဖက္ကမူ အစီအစဥ္အရ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးသည္ အရင္ လုပ္ေဆာင္ သင့္ေၾကာင္း၊ ၿပီးမွ ႏိုင္ငံေရးအရ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးသြားရန္ ျဖစ္သည္ဟု ႏိုင္ငံတကာ စံႏွဳန္းႏွင့္ အညီ တင္ျပခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ KIO သည္ အစိုးရ အာေဘာ္အေပၚ ယံုၾကည္မွဳ နည္းပါးျခင္းေၾကာင့္ ယခုကဲ့သို႔ အျမင္မတူမွဳမ်ား ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေလ့လာသူ အျဖစ္ တက္ေရာက္သူမ်ားက ဆိုပါသည္။
အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္တို႔သည္ KIO အဖြဲ႔၏ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို လာမည့္ ဇူလိုင္လ ပထမပတ္ အတြင္း အားလုံး ပါဝင္သည့္ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးပြဲ တစ္ရပ္ကို က်င္းပ ျပဳလုပ္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ တိုင္းရင္းသားမ်ား ေတာင္းဆိုထားသည့္ ဖယ္ဒရယ္မူျဖင့္ ကိုယ္ပိုင္ ျပဌာန္းခြင့္ကိုလည္း အေကာင္အထည္ ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္ ေပးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေအာင္မင္းက ေျပာၾကား သြားသည္ဟု ဗိုလ္မွဴးစိုင္းလက ဆိုပါသည္။
သို႔ေသာ္ အစိုးရသည္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ရယူထားေသာ အဖြဲ႔မ်ားအား တမင္ တိုက္ခိုက္ျခင္း၊ အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးျပၿပီး ရာဇသံေပး တိုက္ခိုက္ ေနျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အရ ေဆြးေႏြးမွဳ မရွိျခင္း တို႔ေၾကာင့္ အစိုးရ အေပၚအယံုအၾကည္ နည္းေနခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ အစိုးရသည္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ရသည္ႏွင့္ အျမတ္ထုတ္ေရး လမ္းစဥ္ကိုသာ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီး တိုင္းရင္းသား အေရး ကိစၥအေပၚလ်စ္လ်ဴရွဳ ခဲ့ေၾကာင္း ဆိုပါသည္။
ယခုလည္း၂၀၀၈ အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္မွဳ မရွိဘဲ တိုင္းရင္းသားမ်ားအား ဖက္ဒရယ္ ေပးမည္ဟု ေျပာလာျပန္ပါသည္။ လက္ရွိ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရန္ မရွိဟု ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖၚေဆာင္ေရး ေကာ္မီတီ၏ ဦးတည္ခ်က္ (၈) ရပ္တြင္ ေဖၚျပ ထားၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ဤအေျခအေနတြင္ ဦးေအာင္မင္းသည္ တိုင္းရင္းသားမ်ားကို ဖက္ဒရယ္ ေပးမည္ ေျပာေနျခင္းသည္ ပိုၿပီး ယံုၾကည္စရာ ကင္းမဲ့ေနသည္ဟု ေဆြးေႏြးပြဲ ေလ့လာ သူမ်ားက ေ၀ဖန္ေနၾကပါသည္။
ဤကဲ့သို႔ အျမင္မတူမွဳ မ်ားေၾကာင့္ KIO ကိုယ္စားလွယ္တို႔သည္ သက္ဆိုင္ရာ မ်ားသို႔ အျပန္အလွန္ တင္ျပ ေဆြးေႏြးႏိုင္ရန္ အခ်ိန္တစ္ရက္ လိုအပ္မည္ဟု တင္ျပပါသည္။ ဤသို႔ေၾကာင့္ မနက္ျဖန္ ေမလ (၂၉) ရက္ေန႔သည္ ေဆြးေႏြးပြဲ မရွိဘဲ တစ္ရက္ နားမည္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
ဤေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ တရုတ္သံမွဴး လုရွီႏွင့္ သံရံုးေျပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူ မစၥတာ ေဂါင္မင္ဘို တို႔လည္း တက္ေရာက္ ခဲ့ပါသည္။
http://www.phophtawnews.org/burmese/index.php/news/internal-news/item/329-kio.html
အစိုးရက KNU ကို ေပးတဲ့ ကားလိုင္စင္ လက္ေဆာင္
ေက်ာ္ခ
အစုိးရနဲ႔ ပဏာမ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားတဲ့ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ုံး (KNU) အၾကားမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြအျပင္ အစုိးရဘက္က ကရင္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ကားလိုင္စင္ လက္ေဆာင္ေပးၿပီး ဆြဲေဆာင္စည္း႐ုံးမႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ယမန္ႏွစ္ ဇန္န၀ါရီ ၁၁ ရက္ေန႔က ဘားအံျမိဳ႕တြင္ ေတြ႔ရေသာ အစုိးရ၏ ကရင္ျပည္နယ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ ေကာ္မတီ၀င္မ်ား ႏွင့္ KNU ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖဲြ႔၀င္မ်ား၏ ညစာစားပဲြ ျမင္ကြင္း။ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ၏ ေဘးက ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မူတူးေဆးဖိုး (ဘယ္ဘက္မွ ဒုတိယ) ျဖစ္သည္ (ဓာတ္ပုံ – ဧရာ၀တီ)
ဒီႏွစ္ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ့ ၆၆ ႏွစ္ေျမာက္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ အခမ္းအနားကို အစုိးရဘက္က ပဏာမ အပစ္အခတ္ရပ္စဲ ထားတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြကိုပါ ဖိတ္ၾကားခဲ့ၿပီး အဲဒီ အခမ္းအနားမွာ ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက ကားလိုင္စင္လုပ္ရာမွာ အခြန္ေလွ်ာ့ေပါ့ခြင့္၊ အထူး အခမဲ့ လုပ္ခြင့္ေတြပါတဲ့ စာအိတ္ေတြကို တစ္ဖြဲ႔ခ်င္းစီ လက္ေဆာင္အျဖစ္ ေပးအပ္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ အဲဒီပြဲကို တက္ေရာက္ခဲ့သူ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္တဦးက ေျပာပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဒု ဥကၠ႒ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ေပးတဲ့ စာအိတ္ထဲမွာ အရင္က ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရရွိေရးအတြက္ အစိုးရကို ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္အၾကာ လက္နက္စြဲကိုင္ ေတာ္လွန္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိအစိုးရ လက္ထက္မွာ ပဏာမအဆင့္ အပစ္ရပ္ထားတဲ့ KNU က ကားအစီးေရ ၁၂၀ အတြက္ ရရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။
ကား အစီး ၁၂၀ အတြက္ လိုင္စင္လုပ္ခြင့္ ရရွိခဲ့ၿပီး အထူးအခြင့္အေရးအျဖစ္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းအတြက္ အစီး ၄၀ အခမဲ့ လုပ္ခြင့္ ရရွိခဲ့သလို တပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြအတြက္ က်န္တဲ့ အစီး ၈၀ ကိုလည္း အခြန္ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ကင္းလြတ္ခြင့္ ျပဳေပးထားတယ္လို႔ KNU အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ပဒိုေစာကြယ္ထူးဝင္း ေျပာပါတယ္။
“အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ေနာက္ပိုင္းမွာ ၿမိဳ႕ထဲမွာ အသြားအလာေတြ ရွိလာမယ္၊ အစည္းအေဝးရွိရင္ သြားမယ္ဆိုေတာ့ ကားေတာ့ လိုအပ္တာေပါ့။ ကားမရွိေသးတဲ့အခါက်ေတာ့ ဟိုကငွား၊ ဒီကငွားနဲ႔ လုပ္ေနတာေပါ့။ ကိုယ့္အဖြဲ႔အစည္းက ကားဆိုေတာ့ သြားေရးလာေရး နည္းနည္း အဆင္ေျပတာေပါ့” လို႔ ပဒိုေစာကြယ္ထူးဝင္းက ဧရာဝတီကို ေျပာပါတယ္။
KNU အေနနဲ႔ လိုင္စင္လုပ္ခြင့္ရတဲ့ အထဲက အစီး ၂၀ သာ လုပ္ရေသးတယ္လို႔ သိရၿပီး ခ႐ိုင္နဲ႔ တပ္မဟာ တခုစီကို ၂ စီးႏႈန္းခြဲေဝ ေပးထားေၾကာင္း၊ က်န္တဲ့ အစီးေရ ၁၀၀ နဲ႔ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္မယ့္ အေျခအေနေတြကိုေတာ့ မသိရေသးဘူးလို႔ ပဒိုေစာကြယ္ထူးဝင္းရဲ႕ ေျပာျပခ်က္အရ သိရပါတယ္။
ရရွိထားတဲ့ ကားအစီးအေရအတြက္ကို သက္ဆိုင္ရာေဒသမွာရွိတဲ့ ကုန္းလမ္းပို႔ေဆာင္ေရး ညႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာန႐ံုး (ကညန) ႐ုံးနဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီး နယ္စပ္ကေနတဆင့္ အခြန္ေလွ်ာ့ေပါ့ခြင့္ေတြနဲ႔ ဝယ္ယူခြင့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္း ဗဟိုဌာန (MPC) ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဳိးေတာ္ေဆာင္ ဦးလွေမာင္ေရႊကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းတဲ့ အခါမွာေတာ့ “သူတို႔ (KNU) လက္ရွိ သံုးေနတဲ့ ကားအခ်ဳိ႕ကို Register (မွတ္ပံုတင္) လုပ္ေပးတာေပါ့။ လုပ္ေပးတဲ့ေနရာမွာ ေလွ်ာ့ေပးလို႔ရတဲ့ဟာကို ေလွ်ာ့ေပးတာေပါ့ဗ်ာ” လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ KNU ကို ေပးသလိုမ်ဳိး တျခား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြကို ေပးမေပး တိတိက်က် မသိရဘူးလို႔ ဦးလွေမာင္ေရႊက ေျပာပါတယ္။ MPC အဖြဲ႔ဟာ အစိုးရရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္ေတြကိုလည္း အဓိက လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အဖြဲ႔တခုျဖစ္ပါတယ္။
ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ေပးတဲ့ ကားလိုင္စင္ လက္ေဆာင္စာအိတ္ကို ၎အပါအဝင္ KNU နဲ႔ ပဏာမ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားတဲ့ တျခားတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ေတြလည္း ရရွိၾကေၾကာင္း KNU က အဖြဲ႔ႀကီး ျဖစ္တာေၾကာင့္ အစီးေရ ၁၂၀ ရရွိခဲ့တာ ျဖစ္ေပမယ့္ အဖြဲ႔ငယ္ေတြကေတာ့ အစီးေရ ၆၀ ေလာက္ပဲရ ရွိတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။
“ေပးကတည္းက ကားလိုင္စင္ေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ယူတဲ့လူေတြကလည္း သိၿပီးသားပါ၊ က်ေနာ္တို႔လည္း သိပါတယ္။ ဟိုကလည္း ေျပာၿပီးေပးတာပဲ” လို႔ ဦးလွေမာင္ေရႊက ဆိုပါတယ္။
အစိုးရ အေနနဲ႔ KNU ကို တရားဝင္ အဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္း မရွိေသးေပမယ့္ ကားေတြကိုေတာ့ တရားဝင္ လိုင္စင္ လုပ္ခြင့္ေပးလိုက္ျခင္းကေတာ့ လူအမ်ားစိတ္ဝင္စားစရာ ကြဲလြဲေနမႈတခု ျဖစ္ပါတယ္။
KNU အဖြဲ႔ဟာ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ရရွိေရး အတြက္ ၆၄ ႏွစ္အၾကာ အစိုးရကို လက္နက္စြဲကိုင္ ေတာ္လွန္လာတာျဖစ္ၿပီး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္မွာ ပဏာမအျဖစ္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ KNU ရဲ႕ လက္ရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ေဆာင္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း အဖြဲ႔အတြင္း သေဘာထား ကြဲလြဲမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါေသးတယ္။
အခုလို အေရးႀကီးတဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနခ်ိန္မွာ တန္ဖိုးႀကီးတဲ့ ကားလိုင္စင္ လက္ေဆာင္ေပးတဲ့ သတင္းဟာ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြအၾကားမွာ ေပၚေပါက္လာခဲ့ၿပီး ဒီျဖစ္ရပ္ဟာ တိုင္းရင္းသား ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္မႈေတြရွိႏိုင္ေၾကာင္း ေဝဖန္ေျပာဆိုမႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။
အစုိးရနဲ႔ ပဏာမ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားတဲ့ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ုံး (KNU) အၾကားမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြအျပင္ အစုိးရဘက္က ကရင္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ကားလိုင္စင္ လက္ေဆာင္ေပးၿပီး ဆြဲေဆာင္စည္း႐ုံးမႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ယမန္ႏွစ္ ဇန္န၀ါရီ ၁၁ ရက္ေန႔က ဘားအံျမိဳ႕တြင္ ေတြ႔ရေသာ အစုိးရ၏ ကရင္ျပည္နယ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ ေကာ္မတီ၀င္မ်ား ႏွင့္ KNU ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖဲြ႔၀င္မ်ား၏ ညစာစားပဲြ ျမင္ကြင္း။ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ၏ ေဘးက ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မူတူးေဆးဖိုး (ဘယ္ဘက္မွ ဒုတိယ) ျဖစ္သည္ (ဓာတ္ပုံ – ဧရာ၀တီ)
ဒီႏွစ္ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ့ ၆၆ ႏွစ္ေျမာက္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ အခမ္းအနားကို အစုိးရဘက္က ပဏာမ အပစ္အခတ္ရပ္စဲ ထားတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြကိုပါ ဖိတ္ၾကားခဲ့ၿပီး အဲဒီ အခမ္းအနားမွာ ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက ကားလိုင္စင္လုပ္ရာမွာ အခြန္ေလွ်ာ့ေပါ့ခြင့္၊ အထူး အခမဲ့ လုပ္ခြင့္ေတြပါတဲ့ စာအိတ္ေတြကို တစ္ဖြဲ႔ခ်င္းစီ လက္ေဆာင္အျဖစ္ ေပးအပ္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ အဲဒီပြဲကို တက္ေရာက္ခဲ့သူ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္တဦးက ေျပာပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဒု ဥကၠ႒ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ေပးတဲ့ စာအိတ္ထဲမွာ အရင္က ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ရရွိေရးအတြက္ အစိုးရကို ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္အၾကာ လက္နက္စြဲကိုင္ ေတာ္လွန္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိအစိုးရ လက္ထက္မွာ ပဏာမအဆင့္ အပစ္ရပ္ထားတဲ့ KNU က ကားအစီးေရ ၁၂၀ အတြက္ ရရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။
ကား အစီး ၁၂၀ အတြက္ လိုင္စင္လုပ္ခြင့္ ရရွိခဲ့ၿပီး အထူးအခြင့္အေရးအျဖစ္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းအတြက္ အစီး ၄၀ အခမဲ့ လုပ္ခြင့္ ရရွိခဲ့သလို တပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြအတြက္ က်န္တဲ့ အစီး ၈၀ ကိုလည္း အခြန္ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ကင္းလြတ္ခြင့္ ျပဳေပးထားတယ္လို႔ KNU အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ပဒိုေစာကြယ္ထူးဝင္း ေျပာပါတယ္။
“အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ေနာက္ပိုင္းမွာ ၿမိဳ႕ထဲမွာ အသြားအလာေတြ ရွိလာမယ္၊ အစည္းအေဝးရွိရင္ သြားမယ္ဆိုေတာ့ ကားေတာ့ လိုအပ္တာေပါ့။ ကားမရွိေသးတဲ့အခါက်ေတာ့ ဟိုကငွား၊ ဒီကငွားနဲ႔ လုပ္ေနတာေပါ့။ ကိုယ့္အဖြဲ႔အစည္းက ကားဆိုေတာ့ သြားေရးလာေရး နည္းနည္း အဆင္ေျပတာေပါ့” လို႔ ပဒိုေစာကြယ္ထူးဝင္းက ဧရာဝတီကို ေျပာပါတယ္။
KNU အေနနဲ႔ လိုင္စင္လုပ္ခြင့္ရတဲ့ အထဲက အစီး ၂၀ သာ လုပ္ရေသးတယ္လို႔ သိရၿပီး ခ႐ိုင္နဲ႔ တပ္မဟာ တခုစီကို ၂ စီးႏႈန္းခြဲေဝ ေပးထားေၾကာင္း၊ က်န္တဲ့ အစီးေရ ၁၀၀ နဲ႔ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္မယ့္ အေျခအေနေတြကိုေတာ့ မသိရေသးဘူးလို႔ ပဒိုေစာကြယ္ထူးဝင္းရဲ႕ ေျပာျပခ်က္အရ သိရပါတယ္။
ရရွိထားတဲ့ ကားအစီးအေရအတြက္ကို သက္ဆိုင္ရာေဒသမွာရွိတဲ့ ကုန္းလမ္းပို႔ေဆာင္ေရး ညႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာန႐ံုး (ကညန) ႐ုံးနဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီး နယ္စပ္ကေနတဆင့္ အခြန္ေလွ်ာ့ေပါ့ခြင့္ေတြနဲ႔ ဝယ္ယူခြင့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္း ဗဟိုဌာန (MPC) ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဳိးေတာ္ေဆာင္ ဦးလွေမာင္ေရႊကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းတဲ့ အခါမွာေတာ့ “သူတို႔ (KNU) လက္ရွိ သံုးေနတဲ့ ကားအခ်ဳိ႕ကို Register (မွတ္ပံုတင္) လုပ္ေပးတာေပါ့။ လုပ္ေပးတဲ့ေနရာမွာ ေလွ်ာ့ေပးလို႔ရတဲ့ဟာကို ေလွ်ာ့ေပးတာေပါ့ဗ်ာ” လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ KNU ကို ေပးသလိုမ်ဳိး တျခား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြကို ေပးမေပး တိတိက်က် မသိရဘူးလို႔ ဦးလွေမာင္ေရႊက ေျပာပါတယ္။ MPC အဖြဲ႔ဟာ အစိုးရရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္ေတြကိုလည္း အဓိက လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အဖြဲ႔တခုျဖစ္ပါတယ္။
ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ေပးတဲ့ ကားလိုင္စင္ လက္ေဆာင္စာအိတ္ကို ၎အပါအဝင္ KNU နဲ႔ ပဏာမ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားတဲ့ တျခားတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ေတြလည္း ရရွိၾကေၾကာင္း KNU က အဖြဲ႔ႀကီး ျဖစ္တာေၾကာင့္ အစီးေရ ၁၂၀ ရရွိခဲ့တာ ျဖစ္ေပမယ့္ အဖြဲ႔ငယ္ေတြကေတာ့ အစီးေရ ၆၀ ေလာက္ပဲရ ရွိတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။
“ေပးကတည္းက ကားလိုင္စင္ေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ယူတဲ့လူေတြကလည္း သိၿပီးသားပါ၊ က်ေနာ္တို႔လည္း သိပါတယ္။ ဟိုကလည္း ေျပာၿပီးေပးတာပဲ” လို႔ ဦးလွေမာင္ေရႊက ဆိုပါတယ္။
အစိုးရ အေနနဲ႔ KNU ကို တရားဝင္ အဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္း မရွိေသးေပမယ့္ ကားေတြကိုေတာ့ တရားဝင္ လိုင္စင္ လုပ္ခြင့္ေပးလိုက္ျခင္းကေတာ့ လူအမ်ားစိတ္ဝင္စားစရာ ကြဲလြဲေနမႈတခု ျဖစ္ပါတယ္။
KNU အဖြဲ႔ဟာ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ရရွိေရး အတြက္ ၆၄ ႏွစ္အၾကာ အစိုးရကို လက္နက္စြဲကိုင္ ေတာ္လွန္လာတာျဖစ္ၿပီး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္မွာ ပဏာမအျဖစ္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ KNU ရဲ႕ လက္ရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ေဆာင္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း အဖြဲ႔အတြင္း သေဘာထား ကြဲလြဲမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါေသးတယ္။
အခုလို အေရးႀကီးတဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနခ်ိန္မွာ တန္ဖိုးႀကီးတဲ့ ကားလိုင္စင္ လက္ေဆာင္ေပးတဲ့ သတင္းဟာ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြအၾကားမွာ ေပၚေပါက္လာခဲ့ၿပီး ဒီျဖစ္ရပ္ဟာ တိုင္းရင္းသား ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္မႈေတြရွိႏိုင္ေၾကာင္း ေဝဖန္ေျပာဆိုမႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။
Tuesday, May 28, 2013
Govt Grants Car Licenses to KNU, Other Ethnic Rebels
By SAW YAN NAING & KYAW KHA / THE IRRAWADDY
President Thein Sein meets the new Karen National Union Chairman Mutu Say Poe in Naypyidaw on Jan. 4, 2013. (Photo: The President’s Office website)
The government’s granting of car licenses to ethnic rebels comes amid ongoing peace talks, a gesture seen by some observers as bribery while the groups and Naypyidaw attempt to reach terms to end decades-long conflicts on the country’s peripheries.
The general secretary of the Karen National Union (KNU), Saw Kwe Htoo Win, confirmed that some 120 vehicle licenses were granted to the KNU, which he said would be assigned to vehicles used for organizational needs, but not for its leaders’ personal use.
He said the cars would be used by KNU leaders, but only for KNU-related tasks such as transportation to meetings and traveling to the KNU liaison offices located across Burma.
“We don’t know why they [the government] gave them to us. It might be a privilege opportunity or they might want to support our organization’s needs. But we won’t use it for personal purposes. … It will be easier to get around since we have organization cars,” Kwe Htoo Win told The Irrawaddy.
He said the government granted about 60 tax-exempt car licenses to KNU leaders, but the remainder were given at a tax rate of 60 percent.
Some observers, however, warned that the government’s generosity amounted to nothing more than bribery. They urged KNU leaders not to accept the licenses at this early stage of the peace process.
They pointed out that while the KNU leaders enjoy the relative luxury of automotive transportation, many Karen civilians, mostly in war-torn areas, are living in deep poverty.
“A group of current KNU [leaders] eye only business interests,” said an observer on the border who asked for anonymity. “Mutu Say Poe [KNU chairman] is being used. He is not a real player. There is a particular group that masterminds the current KNU leadership. And these leaders are interested only in money.”
Despite the KNU general secretary’s insistence that the cars would be used solely to fulfill the organization’s needs, a reliable source within the KNU said some of the licenses were given to individuals, while other KNU leaders were completely unaware of any arrangement. Other licenses were delivered under the names of specific KNU brigades.
“The government didn’t give cars. They gave licenses for the vehicles,” the source said. “Some 60 licenses were sold off by the KNU leaders with the help of a Burmese business in Burma. Then, they bought some 20 cars with the money they got from the sale of the 60 licenses.”
He said that two cars were given to central committee members based in Thailand and one was given to the chief of the KNU’s army wing, Gen Johnny. Two cars were also given to separate KNU brigades.
Because the government does not recognize the KNU as a legal entity, Kwe Htoo Win said KNU leaders were unable to purchase the cars on their own and instead had to use the names of people who hold Burmese ID cards.
Hla Maung Shwe of the Rangoon-based Myanmar Peace Center confirmed the registration of some licenses to the KNU, but could not provide specifics.
“I know the government started to register some vehicles that belong to the KNU, but I don’t know how many of them received the cars,” he said.
“I heard that the KNU leaders also requested that the government legalize cars that they use in accordance with the law. So, they want the government to register for them,” Hla Maung Shwe added.
Cars used by KNU leaders in Thailand had previously been unlicensed and thus illegal on Burma’s roads.
Informed ethnic sources also said that all of Burma’s major ethnic groups, including the Karen, Shan, Chin and Mon, also received car licenses at tax-free or reduced tax rates, though the government’s tax policies varied among the groups.
Kwe Htoo Win also said that all ethnic rebels who had signed ceasefire agreements with the government since last year were also granted car licenses.
Notification of the car licenses was provided via letters handed to ethnic representatives attending a Union Day ceremony on Feb. 12 in Naypyidaw, which was attended by Aung Min, a minister of the President’s Office and the government’s key peace negotiator.
A leader of the Chin National Front said his organization had received 40 car licenses, including ones for mini buses, trucks and luxury cars.
“It was very hard to use illegally imported cars from neighboring countries in the past. Now, the government provides the car licenses. So, it is very helpful as we can use the cars legally in Burma,” he said.
http://www.irrawaddy.org/archives/35543
President Thein Sein meets the new Karen National Union Chairman Mutu Say Poe in Naypyidaw on Jan. 4, 2013. (Photo: The President’s Office website)
The government’s granting of car licenses to ethnic rebels comes amid ongoing peace talks, a gesture seen by some observers as bribery while the groups and Naypyidaw attempt to reach terms to end decades-long conflicts on the country’s peripheries.
The general secretary of the Karen National Union (KNU), Saw Kwe Htoo Win, confirmed that some 120 vehicle licenses were granted to the KNU, which he said would be assigned to vehicles used for organizational needs, but not for its leaders’ personal use.
He said the cars would be used by KNU leaders, but only for KNU-related tasks such as transportation to meetings and traveling to the KNU liaison offices located across Burma.
“We don’t know why they [the government] gave them to us. It might be a privilege opportunity or they might want to support our organization’s needs. But we won’t use it for personal purposes. … It will be easier to get around since we have organization cars,” Kwe Htoo Win told The Irrawaddy.
He said the government granted about 60 tax-exempt car licenses to KNU leaders, but the remainder were given at a tax rate of 60 percent.
Some observers, however, warned that the government’s generosity amounted to nothing more than bribery. They urged KNU leaders not to accept the licenses at this early stage of the peace process.
They pointed out that while the KNU leaders enjoy the relative luxury of automotive transportation, many Karen civilians, mostly in war-torn areas, are living in deep poverty.
“A group of current KNU [leaders] eye only business interests,” said an observer on the border who asked for anonymity. “Mutu Say Poe [KNU chairman] is being used. He is not a real player. There is a particular group that masterminds the current KNU leadership. And these leaders are interested only in money.”
Despite the KNU general secretary’s insistence that the cars would be used solely to fulfill the organization’s needs, a reliable source within the KNU said some of the licenses were given to individuals, while other KNU leaders were completely unaware of any arrangement. Other licenses were delivered under the names of specific KNU brigades.
“The government didn’t give cars. They gave licenses for the vehicles,” the source said. “Some 60 licenses were sold off by the KNU leaders with the help of a Burmese business in Burma. Then, they bought some 20 cars with the money they got from the sale of the 60 licenses.”
He said that two cars were given to central committee members based in Thailand and one was given to the chief of the KNU’s army wing, Gen Johnny. Two cars were also given to separate KNU brigades.
Because the government does not recognize the KNU as a legal entity, Kwe Htoo Win said KNU leaders were unable to purchase the cars on their own and instead had to use the names of people who hold Burmese ID cards.
Hla Maung Shwe of the Rangoon-based Myanmar Peace Center confirmed the registration of some licenses to the KNU, but could not provide specifics.
“I know the government started to register some vehicles that belong to the KNU, but I don’t know how many of them received the cars,” he said.
“I heard that the KNU leaders also requested that the government legalize cars that they use in accordance with the law. So, they want the government to register for them,” Hla Maung Shwe added.
Cars used by KNU leaders in Thailand had previously been unlicensed and thus illegal on Burma’s roads.
Informed ethnic sources also said that all of Burma’s major ethnic groups, including the Karen, Shan, Chin and Mon, also received car licenses at tax-free or reduced tax rates, though the government’s tax policies varied among the groups.
Kwe Htoo Win also said that all ethnic rebels who had signed ceasefire agreements with the government since last year were also granted car licenses.
Notification of the car licenses was provided via letters handed to ethnic representatives attending a Union Day ceremony on Feb. 12 in Naypyidaw, which was attended by Aung Min, a minister of the President’s Office and the government’s key peace negotiator.
A leader of the Chin National Front said his organization had received 40 car licenses, including ones for mini buses, trucks and luxury cars.
“It was very hard to use illegally imported cars from neighboring countries in the past. Now, the government provides the car licenses. So, it is very helpful as we can use the cars legally in Burma,” he said.
http://www.irrawaddy.org/archives/35543
အစိုးရရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေျပာဆိုခ်က္မ်ား လက္ေတြ႔မပါဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေဝဖန္ (႐ုပ္သံ)
Type the rest of your post here.
အစိုးရနဲ႔ KIO ေဆြးေႏြးပြဲ အလားအလာ
ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း, မခင္ျဖဴေထြး
28.05.2013
ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွာ ဒီကေန႔ အဂၤါေန႔မွာ စတင္ က်င္းပမယ့္ ျမန္မာအစိုးရ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းေဖာ္ေဆာင္မႈ ေကာ္မတီနဲ႔ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ KIO တို႔အၾကား ေဆြးေႏြးမႈေတြကေန ရလဒ္ေကာင္းေတြ ထြက္ေပၚလာဖုိ႔ အစိုးရဘက္က ေမွ်ာ္လင့္ေနေပမဲ့ KIO ဘက္က ေဆြးေႏြးလိုတဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ေဆြးေႏြးမယ့္ အရာေတြဟာ တထပ္တည္း က်ပါ့မလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ္မႈေတြကလည္း ေစာင့္ၾကည္သူေတြအၾကားမွာ ရွိေနပါတယ္။
ဒီေဆြးေႏြးပြဲနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ အစည္းအေ၀းက်င္းပမယ့္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕က လံုၿခံဳေရး အေျခအေန ဘယ္လုိရွိသလဲဆုိတာေတြကို သိရေအာင္လို႔ အဲ့ဒီမွာ သတင္းယူဖို႔အတြက္ ေရာက္ေနတဲ့ ဗြီအိုေအ၀ိုင္းေတာ္သား ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း ကို မၾကာေသးခင္ အခ်ိန္ပိုင္းက ေမးျမန္းၾကည့္ခဲ့ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲအေပၚ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း က အခုလို စၿပီး ေျပာျပပါတယ္။
“ေဆြးေႏြးပြဲက ဒါ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ ရလဒ္တစ္ခု ထြက္မယ္ဆုိတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အရိပ္လကၡဏာမ်ိဳးလည္း က်ေနာ္ ေတြ႔ရပါတယ္။ KIA KIO ဘက္မွာေတာ့ ဒီဟာနဲ႔႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္ေလာက္အထိ ခံယူထားၾကသလဲဆုိတာ က်ေနာ္ မသိရေသးပါဘူး။ ဆိုေတာ့ ကခ်င္လူထုကို ကိုယ္စားျပဳတယ္လို႔ ေျပာရမယ့္ ဒီ ကခ်င္လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းက ပုဂၢိဳလ္ေတြက ေျပာတဲ့ စိတ္၀င္စားစရာ အခ်က္တစ္ခု က်ေနာ္ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲ့ဒါက ဘာလဲ ဆိုေတာ့ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ဘက္က ေဆြးေႏြးပြဲကို ယူေဆာင္လာမယ့္ အခ်က္ေတြနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရအဖြဲ႔ ဘက္ကေနၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးပြဲကို ယူေဆာင္လာမယ့္ ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြ တဘက္နဲ႔တဘက္ ေဆြးေႏြးမယ္ဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေတြက မတူၾကဘူးတဲ့။ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ KIO KIA ဘက္က ေဆြးေႏြးခ်င္တဲ့ကိစၥက ၿခံဳၿပီးေတာ့ ေျပာရရင္ ႏုိင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခု ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ကိစၥ၊ ျမန္မာအစိုးရ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းေဖာ္ေဆာင္မႈ ေကာ္မတီဘက္က အဓိက ေဆြးေႏြးဖို႔ ယူေဆာင္လာတဲ့ အခ်က္က ၿခံဳၿပီးေတာ့ ေျပာရရင္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထုိးႏုိင္ဖို႔ကိစၥ၊ အဲ့ဒီေနရာမွာတင္ ေဆြးေႏြးဖို႔ ယူလာတဲ့ ေခါင္းစဥ္ႏွစ္ခုက မတူတဲ့အတြက္ ဒီေဆြးေႏြးပြဲအေပၚမွာ အရပ္ဘက္ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က သိပ္ၿပီး ႀကီးႀကီးမားမား မရွိလွပါဘူး။ သူတို႔ကေတာ့ အေကာင္းျမင္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ိဳး ထားၾကပါတယ္။ ေခ်ာေခ်ာေမာေမာ ျဖစ္သြားႏုိင္ရင္ ေကာင္းမယ္ ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အဲ့လို အသံမ်ိဳးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ၾကားရပါတယ္။”
အခုေနာက္ဆံုး ဒီ လံုၿခံဳေရး အေျခအေနကေရာ ဘယ္လိုရွိသလဲ။ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း အဲ့ဒီမွာ ေတြ႔ရတဲ့ အေျခအေနကို ေျပာျပပါဦးရွင့္။
“ဒီေဆြးေႏြးပြဲကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အံ့ၾသဖို႔ေကာင္းတာက ေနရာတိုင္း လိုလိုမွာပါပဲ ထူးျခားတဲ့ လက္နက္ကိုင္ အေစာင့္အၾကပ္ လံုၿခံဳေရးရယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ထူးထူးျခားျခား မေတြ႔ရပါဘူး။ ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေရာ၊ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္ဖြဲ႔ဘက္ကေရာ လက္နက္ကိုင္စစ္သား အမ်ားအျပား ခ်ထားတာကို က်ေနာ္တုိ႔ မေတြ႔ရပါဘူး။ ကားတခ်ိဳ႕နဲ႔ေပါ့ လူႀကီးေတြရဲ႕ ယာဥ္တန္းကို လုိက္ပါေစာင့္ေရွာက္တဲ့ ကားတခ်ိဳ႕ရဲ႕အေပၚမွာ ျမန္မာအစိုးရ စစ္တပ္ တပ္ဖြဲ႔၀င္တခ်ိဳ႕ အဲ့ဒါကို က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရပါတယ္။ က်န္တာကေတာ့ ဒီ အစည္းအေ၀း က်င္းပမယ့္ မေနာကြင္းထဲမွာပဲ ရဲလက္နက္ကိုင္ လံုၿခံဳေရး အေစာင့္အၾကပ္ ခ်ထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီ့ထက္ပိုၿပီးေတာ့ ထူးျခားတဲ့ လံုၿခံဳေရး အေျခအေန က်ေနာ္ မေတြ႔ရဘူး။”
ဟုတ္ကဲ့ ဒီရက္ပိုင္းမွာပဲ တိုက္ခိုက္မႈေတြေရာ ျဖစ္တဲ့အသံေတြေရာ ၾကားရတာမ်ိဳး ရွိပါေသးလား။
“တိုက္ခိုက္မႈေတြက ဟိုရက္ပိုင္းေတြတုန္းက သတင္းေတြမွာေတာ့ ႀကိဳၾကားႀကိဳၾကား ျဖစ္ေနတာေတြေတာ့ ရွိတယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းမ်ိဳးေတြ ရတာေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ထူးထူးျခားျခားေပါ့ေလ ႀကီးမားတဲ့ တုိက္ပြဲမ်ိဳးေတြ ရွိတဲ့ သတင္းမ်ိဳးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မၾကားပါဘူး။ တနလၤာေန႔ ေရာက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ေမးျမန္းၾကည့္ေတာ့လည္းပဲ တိုက္ပြဲေတြ ထူးထူးျခားျခား ျဖစ္တဲ့ သတင္းမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔ မၾကားသိရပါဘူး။”
အခု ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ ႏုိင္ငံတကာကေနၿပီးေတာ့ ကုလသမဂၢ အပါေပါ့ေနာ္ ေလ့လာသူေတြ တက္ေရာက္မယ္လို႔လည္း က်မတို႔ ၾကားထားတာ ရွိပါတယ္။ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းေရာ အဲ့ဒီမွာ ဘယ္သူေတြ တက္ေရာက္မယ္လို႔ ၾကားသလဲ။ အေျခအေန နည္းနည္း ေျပာျပပါဦး။
“က်ေနာ္တို႔ တနလၤာေန႔က ေမးၾကည့္သေလာက္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးအႀကံေပး ပုဂၢိဳလ္ မစၥတာ ဗီေဂ်း နမ္ဘီးယားရဲ႕ လက္ေထာက္ေပါ့ေလ လက္ေထာက္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးဟာဆိုရင္ျဖင့္ တနလၤာေန႔က ကခ်င္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔က တာ၀န္ရွိသူေတြကို ကခ်င္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ေနာက္ ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရ စသည္အားျဖင့္ေပါ့ေလ ကခ်င္လူထုကေန ႀကိဳဆိုတဲ့အခါမွာ မစၥတာ နမ္ဘီးယားရဲ႕ လက္ေထာက္ပါတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ အဲ့ဒီလို ခိုင္ခိုင္မာမာ သိရပါတယ္။ မစၥတာ နမ္ဘီးယားကိုယ္တုိင္က ျမစ္ႀကီးနားမွာ ေရာက္ေနတယ္လို႔လည္း ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက တာ၀န္ရွိ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးက က်ေနာ့္ကို ေျပာပါတယ္။ အဲ့ဒီေနရာမွာေတာ့ ကြဲလြဲခ်က္တစ္ခုေတာ့ ရွိပါတယ္။ သတင္းေလာကမွာ ေမးျမန္းၾကည့္ရသေလာက္ဆုိရင္ မစၥတာ ဗီေဂ်း နမ္ဘီးယား ျမစ္ႀကီးနားမွာ ေရာက္ေနတယ္၊ မေရာက္ေနဘူးဆုိတာ ကြဲလြဲတာေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဆုိေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ မစၥတာ နမ္ဘီးယား ေရာက္ေနၿပီ။ ေဆြးေႏြးပြဲကို တက္မယ္ မတက္ဘူး ဆုိတာကေတာ့ အေသအခ်ာ မသိရေသးဘူး ဆိုတဲ့အေၾကာင္း အဲ့လို အခိုင္အမာ ေျပာထားတာေတာ့ ရွိပါတယ္။ အဲ့ဒါအျပင္ေတာ့ အရင္ ၾကားေနသလိုမ်ိဳး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဘက္က တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦး တက္ေရာက္မလား၊ မတက္ေရာက္ဘူးလား ဆုိတာ အခုအခ်ိန္ထိ ခိုင္ခိုင္မာမာ မသိရေသးပါဘူး။ တက္မယ္လို႔ ေျပာတာမ်ိဳး ရွိသလုိ၊ မတက္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳးလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ၾကားရပါတယ္။ အဲ့ဒါေတြ အတည္ျပဳႏုိင္ဖို႔အတြက္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ဘက္က တာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦးကို က်ေနာ္တုိ႔ ဆက္သြယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ေတြ႔ဆံုဖို႔ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မေန႔ကအထိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္ မရခဲ့ေသးပါဘူး။ အဲ့ဒါအျပင္ က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ေလ့လာသူေတြ တက္ေရာက္မယ့္ အလားအလာမ်ိဳး ရွိတယ္လို႔လည္း က်ေနာ္တို႔ မသိရေသးပါဘူး။”
http://burmese.voanews.com/content/kachin-peace-process/1669490.html
28.05.2013
ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွာ ဒီကေန႔ အဂၤါေန႔မွာ စတင္ က်င္းပမယ့္ ျမန္မာအစိုးရ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းေဖာ္ေဆာင္မႈ ေကာ္မတီနဲ႔ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ KIO တို႔အၾကား ေဆြးေႏြးမႈေတြကေန ရလဒ္ေကာင္းေတြ ထြက္ေပၚလာဖုိ႔ အစိုးရဘက္က ေမွ်ာ္လင့္ေနေပမဲ့ KIO ဘက္က ေဆြးေႏြးလိုတဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ေဆြးေႏြးမယ့္ အရာေတြဟာ တထပ္တည္း က်ပါ့မလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ္မႈေတြကလည္း ေစာင့္ၾကည္သူေတြအၾကားမွာ ရွိေနပါတယ္။
ဒီေဆြးေႏြးပြဲနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ အစည္းအေ၀းက်င္းပမယ့္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕က လံုၿခံဳေရး အေျခအေန ဘယ္လုိရွိသလဲဆုိတာေတြကို သိရေအာင္လို႔ အဲ့ဒီမွာ သတင္းယူဖို႔အတြက္ ေရာက္ေနတဲ့ ဗြီအိုေအ၀ိုင္းေတာ္သား ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း ကို မၾကာေသးခင္ အခ်ိန္ပိုင္းက ေမးျမန္းၾကည့္ခဲ့ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲအေပၚ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း က အခုလို စၿပီး ေျပာျပပါတယ္။
“ေဆြးေႏြးပြဲက ဒါ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ ရလဒ္တစ္ခု ထြက္မယ္ဆုိတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အရိပ္လကၡဏာမ်ိဳးလည္း က်ေနာ္ ေတြ႔ရပါတယ္။ KIA KIO ဘက္မွာေတာ့ ဒီဟာနဲ႔႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္ေလာက္အထိ ခံယူထားၾကသလဲဆုိတာ က်ေနာ္ မသိရေသးပါဘူး။ ဆိုေတာ့ ကခ်င္လူထုကို ကိုယ္စားျပဳတယ္လို႔ ေျပာရမယ့္ ဒီ ကခ်င္လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းက ပုဂၢိဳလ္ေတြက ေျပာတဲ့ စိတ္၀င္စားစရာ အခ်က္တစ္ခု က်ေနာ္ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲ့ဒါက ဘာလဲ ဆိုေတာ့ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ဘက္က ေဆြးေႏြးပြဲကို ယူေဆာင္လာမယ့္ အခ်က္ေတြနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရအဖြဲ႔ ဘက္ကေနၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးပြဲကို ယူေဆာင္လာမယ့္ ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြ တဘက္နဲ႔တဘက္ ေဆြးေႏြးမယ္ဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေတြက မတူၾကဘူးတဲ့။ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ KIO KIA ဘက္က ေဆြးေႏြးခ်င္တဲ့ကိစၥက ၿခံဳၿပီးေတာ့ ေျပာရရင္ ႏုိင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခု ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ကိစၥ၊ ျမန္မာအစိုးရ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းေဖာ္ေဆာင္မႈ ေကာ္မတီဘက္က အဓိက ေဆြးေႏြးဖို႔ ယူေဆာင္လာတဲ့ အခ်က္က ၿခံဳၿပီးေတာ့ ေျပာရရင္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထုိးႏုိင္ဖို႔ကိစၥ၊ အဲ့ဒီေနရာမွာတင္ ေဆြးေႏြးဖို႔ ယူလာတဲ့ ေခါင္းစဥ္ႏွစ္ခုက မတူတဲ့အတြက္ ဒီေဆြးေႏြးပြဲအေပၚမွာ အရပ္ဘက္ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က သိပ္ၿပီး ႀကီးႀကီးမားမား မရွိလွပါဘူး။ သူတို႔ကေတာ့ အေကာင္းျမင္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ိဳး ထားၾကပါတယ္။ ေခ်ာေခ်ာေမာေမာ ျဖစ္သြားႏုိင္ရင္ ေကာင္းမယ္ ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အဲ့လို အသံမ်ိဳးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ၾကားရပါတယ္။”
အခုေနာက္ဆံုး ဒီ လံုၿခံဳေရး အေျခအေနကေရာ ဘယ္လိုရွိသလဲ။ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း အဲ့ဒီမွာ ေတြ႔ရတဲ့ အေျခအေနကို ေျပာျပပါဦးရွင့္။
“ဒီေဆြးေႏြးပြဲကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အံ့ၾသဖို႔ေကာင္းတာက ေနရာတိုင္း လိုလိုမွာပါပဲ ထူးျခားတဲ့ လက္နက္ကိုင္ အေစာင့္အၾကပ္ လံုၿခံဳေရးရယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ထူးထူးျခားျခား မေတြ႔ရပါဘူး။ ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေရာ၊ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္ဖြဲ႔ဘက္ကေရာ လက္နက္ကိုင္စစ္သား အမ်ားအျပား ခ်ထားတာကို က်ေနာ္တုိ႔ မေတြ႔ရပါဘူး။ ကားတခ်ိဳ႕နဲ႔ေပါ့ လူႀကီးေတြရဲ႕ ယာဥ္တန္းကို လုိက္ပါေစာင့္ေရွာက္တဲ့ ကားတခ်ိဳ႕ရဲ႕အေပၚမွာ ျမန္မာအစိုးရ စစ္တပ္ တပ္ဖြဲ႔၀င္တခ်ိဳ႕ အဲ့ဒါကို က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရပါတယ္။ က်န္တာကေတာ့ ဒီ အစည္းအေ၀း က်င္းပမယ့္ မေနာကြင္းထဲမွာပဲ ရဲလက္နက္ကိုင္ လံုၿခံဳေရး အေစာင့္အၾကပ္ ခ်ထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီ့ထက္ပိုၿပီးေတာ့ ထူးျခားတဲ့ လံုၿခံဳေရး အေျခအေန က်ေနာ္ မေတြ႔ရဘူး။”
ဟုတ္ကဲ့ ဒီရက္ပိုင္းမွာပဲ တိုက္ခိုက္မႈေတြေရာ ျဖစ္တဲ့အသံေတြေရာ ၾကားရတာမ်ိဳး ရွိပါေသးလား။
“တိုက္ခိုက္မႈေတြက ဟိုရက္ပိုင္းေတြတုန္းက သတင္းေတြမွာေတာ့ ႀကိဳၾကားႀကိဳၾကား ျဖစ္ေနတာေတြေတာ့ ရွိတယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းမ်ိဳးေတြ ရတာေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ထူးထူးျခားျခားေပါ့ေလ ႀကီးမားတဲ့ တုိက္ပြဲမ်ိဳးေတြ ရွိတဲ့ သတင္းမ်ိဳးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မၾကားပါဘူး။ တနလၤာေန႔ ေရာက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ေမးျမန္းၾကည့္ေတာ့လည္းပဲ တိုက္ပြဲေတြ ထူးထူးျခားျခား ျဖစ္တဲ့ သတင္းမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔ မၾကားသိရပါဘူး။”
အခု ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ ႏုိင္ငံတကာကေနၿပီးေတာ့ ကုလသမဂၢ အပါေပါ့ေနာ္ ေလ့လာသူေတြ တက္ေရာက္မယ္လို႔လည္း က်မတို႔ ၾကားထားတာ ရွိပါတယ္။ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းေရာ အဲ့ဒီမွာ ဘယ္သူေတြ တက္ေရာက္မယ္လို႔ ၾကားသလဲ။ အေျခအေန နည္းနည္း ေျပာျပပါဦး။
“က်ေနာ္တို႔ တနလၤာေန႔က ေမးၾကည့္သေလာက္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးအႀကံေပး ပုဂၢိဳလ္ မစၥတာ ဗီေဂ်း နမ္ဘီးယားရဲ႕ လက္ေထာက္ေပါ့ေလ လက္ေထာက္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးဟာဆိုရင္ျဖင့္ တနလၤာေန႔က ကခ်င္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔က တာ၀န္ရွိသူေတြကို ကခ်င္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ေနာက္ ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရ စသည္အားျဖင့္ေပါ့ေလ ကခ်င္လူထုကေန ႀကိဳဆိုတဲ့အခါမွာ မစၥတာ နမ္ဘီးယားရဲ႕ လက္ေထာက္ပါတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ အဲ့ဒီလို ခိုင္ခိုင္မာမာ သိရပါတယ္။ မစၥတာ နမ္ဘီးယားကိုယ္တုိင္က ျမစ္ႀကီးနားမွာ ေရာက္ေနတယ္လို႔လည္း ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက တာ၀န္ရွိ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးက က်ေနာ့္ကို ေျပာပါတယ္။ အဲ့ဒီေနရာမွာေတာ့ ကြဲလြဲခ်က္တစ္ခုေတာ့ ရွိပါတယ္။ သတင္းေလာကမွာ ေမးျမန္းၾကည့္ရသေလာက္ဆုိရင္ မစၥတာ ဗီေဂ်း နမ္ဘီးယား ျမစ္ႀကီးနားမွာ ေရာက္ေနတယ္၊ မေရာက္ေနဘူးဆုိတာ ကြဲလြဲတာေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဆုိေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ မစၥတာ နမ္ဘီးယား ေရာက္ေနၿပီ။ ေဆြးေႏြးပြဲကို တက္မယ္ မတက္ဘူး ဆုိတာကေတာ့ အေသအခ်ာ မသိရေသးဘူး ဆိုတဲ့အေၾကာင္း အဲ့လို အခိုင္အမာ ေျပာထားတာေတာ့ ရွိပါတယ္။ အဲ့ဒါအျပင္ေတာ့ အရင္ ၾကားေနသလိုမ်ိဳး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဘက္က တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦး တက္ေရာက္မလား၊ မတက္ေရာက္ဘူးလား ဆုိတာ အခုအခ်ိန္ထိ ခိုင္ခိုင္မာမာ မသိရေသးပါဘူး။ တက္မယ္လို႔ ေျပာတာမ်ိဳး ရွိသလုိ၊ မတက္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳးလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ၾကားရပါတယ္။ အဲ့ဒါေတြ အတည္ျပဳႏုိင္ဖို႔အတြက္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ဘက္က တာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦးကို က်ေနာ္တုိ႔ ဆက္သြယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ေတြ႔ဆံုဖို႔ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မေန႔ကအထိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္ မရခဲ့ေသးပါဘူး။ အဲ့ဒါအျပင္ က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ေလ့လာသူေတြ တက္ေရာက္မယ့္ အလားအလာမ်ိဳး ရွိတယ္လို႔လည္း က်ေနာ္တို႔ မသိရေသးပါဘူး။”
http://burmese.voanews.com/content/kachin-peace-process/1669490.html
Monday, May 27, 2013
ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြး ၾကား၀င္ေျဖ ရွင္းေပးတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ ဆုိပါကလားဟ႐ုိ႕ (အပုိင္း ၁)
M.ထက္ေခါင္(ေဆာင္းပါး)
အပိုင္း – ၁
(၁)
လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ သႀကၤန္ကာလတခုတြင္ သိေဟာင္း ကၽြမ္းေဟာင္း လက္ေ၀ွ႔သမားကေလးတဦးကုိ မဲေဆာက္ ေစ်းနားမွာ ေတြ႔ခဲ့ရသည္။ အပုိဆာဒါး ဟန္လုပ္မႈမရွိ၊ ညစ္ပတ္မႈမရွိ၊ ေသသပ္လွပသည့္ သူ႔ ထုိးကြင္းသတ္ကြက္ေတြကုိၾကည့္ၿပီး ျပည္တြင္းမွာကတည္းက ခင္မင္ရင္းႏွီးခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚသား ကရင္ကေလး ျဖစ္၏။ က်ေနာ္ စတင္ သိကၽြမ္းစဥ္က စတုတၳတန္းမွ တတိယတန္းအဆင့္သုိ႔ တက္လွမ္းရန္ ႀကဳိးစားေနခဲ့ေသာ သူ႔ကုိ နာမည္ရ ဒုတိယတန္း လက္ေ၀ွ႔သမားတဦးအ ျဖစ္ မဲေဆာက္၌ ျပန္လည္ေတြ႔ဆုံလုိက္ရျခင္း ျဖစ္သည္။ က်ေနာ့္ကုိ ၀မ္းသာအားရ ဖက္လွဲတကင္း ႏႈတ္ဆက္ကာ လၻက္ ရည္၊ေကာ္ဖီ၊ အခ်ဳိရည္ႏွင့္ မုန္႔မ်ဳိးစုံရေသာ ဆုိင္တဆုိင္သုိ႔ ေခၚသြားသည္။ စကားေျပာျဖစ္ၾကသည္။
သူ ယခုလုိ ထုိင္းဘက္ျခမ္းကူး၍ လက္ေ၀ွ႔လာထုိးေနသည္မွာ ႏွစ္ႀကိမ္သုံးႀကိမ္ ရွိၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ မႏွစ္ကစၿပီး လာထုိးခဲ့ျခင္းျဖစ္ ေၾကာင္း၊ ထုိင္းမွာလာထုိးရတာ ဗမာျပည္မွာ ထုိးရတာထက္ ပုိၿပီးကုိက္၍ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လမ္းစရိတ္ စားစရိတ္ ျပန္ႏႈတ္ၿပီးသည့္ တုိင္ ဗမာျပည္က ထုိးေၾကးထက္ ႏွစ္ဆသုံးဆေလာက္ ကုိယ့္အတြက္က်န္ေၾကာင္း၊ အႀကံအဖန္လုပ္တတ္သည့္သူေတြက ေတာ့ အသားလည္း သိပ္မနာလုိက္ရပဲ ဗမာျပည္ထုိးေၾကးထက္ ငါးဆေျခာက္ဆမွ ဆယ္ဆေလာက္အထိ ရသြားေၾကာင္းမ်ား ေျပာ၏။
“ဘယ္လုိအႀကံအဖန္ လုပ္တာလဲဗ်”
“ညႇိတာေလ အကုိႀကီး၊ ညႇိတာ။ ထုိင္းက လာညႇိတယ္ေလ။ ကုိယ္နဲ႔ ထုိးရမဲ႔လူကုိ သိပ္ၿပီး နာေအာင္ မလုပ္ဖုိ႔၊ ဒူးေတြ တံေတာင္ ေတြ မသုံးဖုိ႔၊ အဲဒါမ်ဳိးေပါ႔။ သူတုိ႔က ကုိယ့္လူေတြရဲ႕ တကြက္ေကာင္း ႏွစ္ကြက္ေကာင္းေတြကုိ ေလ့လာထားၿပီးၾကၿပီေလ။ အဲဒါ ထုိးတဲ့အခါမွာ ဟုိဟာမသုံးရ ဒီဟာမသုံးရဆုိတာကုိ သတိထားၿပီး ေျခခ်ဳပ္မိသလုိမ်ဳိး ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တာ။ တခ်ဳိ႕ဆုိ အ႐ႈံးခံၿပီး ထုိးေပးဖုိ႔အထိ ညႇိတတ္ၾကတယ္။ သူတုိ႔က ေလာင္းထားၾကတာ။ အဲဒါကုိ ကုိယ့္ဘက္က သေဘာတူရင္ ဘယ္ေလာက္ေပးပါ့ မယ္ဆုိၿပီး ကမ္းလွမ္းတယ္။”
“ေအာ ဒီလုိလား။ လုပ္ပြဲသေဘာမ်ဳိးေပါ႔”
“ဟုတ္ကဲ့။ ဒါေပမဲ့ လုပ္ပြဲေတာ့လည္း မဟုတ္ဘူး။ ခံပြဲလုိ႔ေျပာရင္ ပုိေကာင္းမယ္။ အဲဒီလုိ ကမ္းလွမ္းလာတာကုိ ကုိယ္က ပုိေပးဖုိ႔ ေတာင္းလုိ႔လည္း ရေသးတယ္။ သူတုိ႔က စေပးကတည္းက ေလွ်ာ့ၿပီး ေပးထားတာ။ ထုိးေၾကးက သပ္သပ္၊ သူတုိ႔လာညႇိတဲ့ ေၾကးက သပ္သပ္။ ပုိက္ဆံလုိခ်င္လုိ႔ ဒီဘက္ကမ္းမွာ လာထုိးတာ၊ ဒီမွာ တခါတေလေလး အ႐ႈံးခံလုိက္လုိ႔ ဗမာျပည္ထဲမွာ ဘာမွ ျဖစ္တာ မဟုတ္ဘူး၊ သိကၡာလည္းမက်ဘူး။ အေရးႀကီးတာက အရင္းအႏွီးေလးဘာေလးရၿပီး မိန္းမကုိ အိမ္ဆုိင္ေလးတဆုိင္ ေလာက္ ေထာင္ေပးႏုိင္ရင္ ေကာင္းမယ္ ဆုိၿပီးေတာ့၊ အဲဒီလုိမ်ဳိး၊ ကုိယ္လုိခ်င္တဲ့ ေၾကးရလုိ႔ သေဘာတူလုိက္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ အဲဒါ တစ္သက္လုံး ခံေပေတာ့ပဲ။”
“အင္း ေလာေလာဆယ္ေတာ့ အိမ္ဆုိင္ကေလးဘာေလးနဲ႔ အဆင္ေျပသြားမွာေပါ႔ေလ။ လိမ္မာလုိ႔ရွိရင္ေတာ့ ေရရွည္ရပ္တည္ ႏုိင္မွာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ အစကတည္းက ကုိယ့္အသားကုိ အနာခံ၊ အကြဲအၿပဲခံ၊ အက်ဳိးအပဲ့ခံ၊ အခန္႔မသင့္ရင္ အေသပါခံရၿပီး တုံးတုိက္တုိက္ က်ားကုိက္ကုိက္ မုိက္လုိ႔ လက္ေ၀ွ႔ထုိးလာၾကတဲ့ လူမုိက္ေတြဆုိေတာ့” လူငယ္လက္ေ၀ွ႔သမားကေလးက ရယ္ သည္။
လက္ေ၀ွ႔သမားတုိင္း၌ နားထင္ကုိ အင္အားပါေသာ ၀ုိက္တံေတာင္ ထိမိ၍ ျဖစ္ေစ၊ လည္ပင္းကုိ ေျခခုံျဖင့္ အခတ္ခံရ၍ျဖစ္ေစ၊ ရင္ၫႊန္႔ကုိ ဒူးျဖင့္ မိမိရရ အတုိက္ခံရ၍ျဖစ္ေစ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ႀကဳိး၀ုိင္းထဲ အခ်ိန္မေရြး ေသဆုံးသြားႏုိင္သည့္ အေျခအ ေန ရွိေန၏။
“ဟုတ္တယ္ အကုိႀကီး။ က်ေနာ္တုိ႔ဘ၀ကေတာ့ နင္သာလူမုိက္၊ ဒုစ႐ုိက္ဟု၊ ႐ုိက္ပုတ္လုိက္ၾကလုိ႔ ဆုိရမဲ့ ဘ၀မ်ဳိးေတြပဲ။ အဲဒါ အဲဒီလုိမ်ဳိး တဘက္ကညႇိတာကုိ သေဘာတူၿပီး အ႐ႈံးေပးလုိက္ရၿပီးၿပီဆုိရင္ေတာ့ အဲဒီလူ ထုိင္းဘက္ကမ္းလာၿပီး ေနာက္တစ္ပြဲ ေလာက္ေတာ့ ကစားလုိ႔ ရႏုိင္ပါေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ အရင္ရခဲ့တဲ့ ေစ်းမ်ဳိးေတာ့ သူ ရေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီတေခါက္ သူထပ္ ၿပီး အ႐ႈံးခံလုိက္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ေနာက္ဆုိ သူ႔ကုိ ဘယ္ထုိင္းကမွ လာၿပီး မကမ္းလွမ္းေတာ့ဘူး။ ဘယ္သူမွ မကမ္းလွမ္းပဲ အရင္ တုန္းက သူနဲ႔ထုိးခဲ့တဲ့လူကုိ သူ႔ဟာသူ စိန္ေခၚထုိးမယ္ဆုိရင္လည္း ပြဲသြင္းတဲ့လူေတြက ပရိႆတ္ စိတ္၀င္စားမွာ မဟုတ္ဘူးဆုိ ၿပီး လက္မခံဘူး။”
“အဲဒီမွာ သူ႔အဖုိ႔ တန္းက်တာဘဲ။ အရင္က သူနဲ႔ တတန္းထဲ ေဖာ္ေဖာ္ေရြေရြ ေျပာခဲ့ဆုိခဲ့တဲ့ ထုိင္းလက္ေ၀ွ႔သမားေတြက သူ႔ကုိ ေဆးေဖာ္ေၾကာဖက္ မလုပ္ေတာ့ဘူး။ သူနဲ႔တြဲထုိးၿပီး အႏုိင္ယူရမယ္ ဆုိရင္ေတာင္မွ လက္သနတယ္ ဆုိတာမ်ဳိး ျဖစ္လာၾက တယ္။ သူတြဲခ်င္လုိ႔ရွိရင္ ေအာက္တန္းက ေကာင္ေတြနဲ႔ပဲ တြဲလုိ႔ရမယ္။ အဲဒီေကာင္ေလးေတြက သူ႔ကုိ စိန္ေခၚၿပီးထုိးတဲ့ပြဲဆုိ ပရိႆတ္ နည္းနည္းစိတ္၀င္စားမွာမုိ႔ ပြဲသြင္းတဲ့လူက အရံပြဲစဥ္အေနနဲ႔ ျပန္သြင္းခ်င္သြင္းေပးမယ္။ အဲဒီမွာ ေလာင္းထားတဲ့လူ ေတြက ထပ္ၿပီး ညႇိလာလုိ႔ အႀကံအဖန္လုပ္လုိက္မယ္ဆုိရင္ ဒီလူအဖုိ႔ကေတာ့ ေနာက္တေခါက္ ထုိင္းမွာ လာလုပ္စားလုိ႔ မရႏုိင္ ေတာ့ဘူး။”
ဆုိင္ထဲသုိ႔ ထုိင္းလူငယ္သုံးေလးဦး ေရာက္လာသည္။ က်ေနာ္ႏွင့္ ထုိင္စကားေျပာေနေသာ လူငယ္ကုိအေတြ႔ လက္အုပ္ခ်ီၿပီး ဆ၀ါဒီခပ္ လွမ္း၍ လုပ္ၾကသည္။ လူငယ္က ျပန္၍ လုပ္သည္။ သူတုိ႔ လုပ္စဥ္က က်ေနာ့္ကုိပါ လွမ္းၾကည့္ၿပီး ၿခံဳငုံ ဆ၀ါဒီခပ္ လုိက္ေသာေၾကာင့္ က်ေနာ္လည္း လူငယ္နည္းတူ ျပန္လည္ ဆ၀ါဒီခပ္ လုိက္ရသည္။ ထုိင္းလူငယ္ေတြက က်ေနာ္တုိ႔ထံမလာပဲ ေခါင္းညိတ္ၿပဳံးျပၿပီး လြတ္ေနေသာ စားပြဲ၀ုိင္းတခုမွာ ၀င္ထုိင္ၾကသည္။
“ထုိင္းက သူတုိ႔ကုိ ေဆာ္သြားတဲ့ လူေတြဆုိရင္ အရမ္း ေလးစားတတ္ၾကတာ။ သူတုိ႔လာၿပီးေတာ့ ညႇိတာကုိ ေက်းဇူးေတာ့ တင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္မခံပါရေစနဲ႔။ အားကစားသမား ညီအကုိေတြ တေယာက္အရည္အခ်င္းကုိ တေယာက္သိရေအာင္ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ယွဥ္ၿပဳိင္ၾကတာ၊ ဖလွယ္ၾကတာပဲ ျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္နဲ႔ ျပန္ေျပာၿပီး ျငင္း လုိက္မယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔ ပထမ ကမ္းလွမ္းထားတဲ့ေၾကးထက္ ပုိၿပီး ေပးလိမ့္မယ္။ အဲဒါကုိ လက္မခံေသးရင္ ထပ္တုိးၿပီး ေပးဦး မွာဘဲ။ အဲဒါကုိမွ မရဘူးဆုိရင္ေတာ့ သူတုိ႔အခ်င္းခ်င္း ဘာညာဘာညာေတြ လွမ္းေျပာ၊ သူတုိ႔ လက္ဆြဲအိတ္ကုိ မသိမသာဟၿပီး အထဲက ဘာပစၥည္း ညာပစၥည္း စာရြက္စာတမ္းတခုခု ယူသလုိလုိ ရွာသလုိလုိနဲ႔ ေသနတ္ကုိ ျမင္ေအာင္ျပမယ္။ အဲဒါကုိမွ မလုိက္ေလ်ာႏုိင္တဲ့အေၾကာင္း ေအးေအးေဆးေဆး ထပ္ေျပာရင္ေတာ့ သူတုိ႔ မေက်မနပ္နဲ႔ မ်က္ႏွာေတြဘာေတြ ပ်က္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘာမွ လြန္လြန္ကၽြံကၽြံ ၿခိမ္းေျခာက္တာေတြ ဘာေတြမလုပ္ဘဲ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ႏႈတ္ဆက္ၿပီးေတာ့ ျပန္သြားၾကမွာ ပဲ။ ပြဲရက္မေရာက္ခင္ လာၿပီး ညႇိၾကတာဆုိေတာ့ သူတုိ႔လူ သူတုိ႔ စိတ္မခ်ရင္၊ သူတုိ႔ေလာင္းထားတာေတြကုိ အဆင္ေျပသလုိ ျပန္ၿပီးေတာ့ ျပင္ႏုိင္တာေပါ့။”
“အဲဒီပြဲမွာ သူတုိ႔လူကုိ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္နဲ႔ ထုိးၿပီး အႏုိင္ရလုိက္ၿပီဆုိရင္ ေနာက္ထပ္ အဲဒီထက္ လက္ရည္ေကာင္းတဲ့လူနဲ႔ ထုိးဖုိ႔ ခ်ိန္းေတာ့တာပဲ။ အဲဒီလူနဲ႔က်ေတာ့လည္း ညႇိတဲ့လူေတြ လာဦးမွာပဲ။ အဲဒါကုိ လက္မခံဘဲ အႏုိင္ရလုိက္ၿပီဆုိရင္ သူတုိ႔ လက္ေ၀ွ႔သမားေတြထဲက ကုိယ့္ကုိလုိက္ၿပီး ေခၚခ်င္ေျပာခ်င္တဲ့သူေတြ၊ ေလးေလးစားစားနဲ႔ ႏႈတ္ဆက္တဲ့သူေတြ ေပၚလာေတာ့ တာပဲ။ က်ေနာ္ ဘယ္သူနဲ႔မွ မညႇိဘူး အကုိႀကီး။ က်ေနာ္ အေဖာ္လည္း မေခၚဘူး။ ဘယ္သြားသြား ကုိယ့္ကုိေခ်ာင္းၿပီး လုပ္ႀကံမဲ့ လူမရွိဘူးလုိ႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္ေလ။ ကုိယ့္ကုိခ်စ္တဲ့လူ တစ္ေယာက္မွ မရွိေတာင္မွ သတ္ခ်င္ေလာက္ေအာင္ မုန္းတဲ့လူေတာ့ မရွိဘူးလုိ႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ က်ေနာ္ အေလာင္းအစားလည္း မလုပ္ဘူး။ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူလည္း မလုပ္ဘူး။”
(၂)
တံစက္ၿမိတ္က မုိးေရေတြ အဆက္မျပတ္ က်ေနသည္။ ေႏြေခါင္ေခါင္ အခါမဲ့ သဲသဲမဲမဲ ရြာေနေသာ မုိးစက္မုိးေပါက္တုိ႔ မွာ သြပ္မုိးကုိ တေဖ်ာင္းေဖ်ာင္း ႐ုိက္ခတ္ဆူညံေန၏။ မုိးသံေတြကုိ ဖုံးလႊမ္းႏုိင္ရန္အတြက္ ေျပာလက္စ စကားကုိ သူ ေအာ္ေျပာ ေနသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔လည္း ဒီမွာလာတုန္းက တုိက္မလုိ႔ လာခဲ့ၾကတာပဲ။ မတရားလုပ္တာေတြကုိ မခံႏုိင္လြန္းလုိ႔ လာခဲ့တာဗ်ာ။ လူ႔အခြင့္အေရးသင္တန္းေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးသင္တန္းေတြ၊ တပ္သားသစ္ သင္တန္းေတြလည္း တက္ၿပီးၿပီ။ ေသနတ္ကေလး ကုိင္ရ လုိ႔မွ သိပ္မၾကာဘူး၊ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲလုိက္တာနဲ႔ တုိးေနတယ္။”
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖုိ႔လုိ႔ ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာေတြ ေတြ႔ဆုံေျဖရွင္းမယ္ဆုိၿပီးေတာ့ အပစ္အခတ္ ရပ္လုိက္တာေတြ အရင္က လည္း လုပ္ခဲ့ဖူးၾကတာပဲ။ ဒါေပမဲ့ တခါမွ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးတဲ့ အဆင့္အထိ မေရာက္ခဲ့ဘူး။ တပ္တည္ေနရာေတြနဲ႔ ကရစ္လုိင္း သတ္မွတ္တာေတြပဲ ေျပာၿပီး လူထုဆႏၵျပပြဲ အေၾကာင္းျပ၊ ဟုိအေၾကာင္းျပ ဒီအေၾကာင္းျပနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ပ်က္သြားတာ လည္း ရွိတယ္။ ႏွစ္ဘက္ သေဘာတူခ်က္ေတြကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ၿပီး ျပန္တုိက္ၾကတာလည္းရွိတယ္။ အဲဒါေတြ ျပည္တြင္းစစ္ ႏွစ္ ငါးဆယ္ စာအုပ္ထဲမွာ ပါတယ္။ နည္းနည္းမွ ယုံစားလုိ႔ မရႏုိင္ဘူးဆုိတာ သမုိင္းေတြ ရွိခဲ့ၿပီးသားဗ်ာ။”
“ဒီေကာင္ေတြကုိ ဘက္ေပါင္းစုံကေန တုိက္ရမွာဗ်။ ဘယ္သူက တရားတယ္၊ ဘယ္သူက မတရားဘူးဆုိတာ အမွန္ တရားက ကုိယ့္ဘက္မွာရွိေနတယ္။ တျပည္လုံးကုိ ဒုကၡေရာက္ေအာင္ လုပ္ေနတာ။ ဗမာျပည္ထဲက ဗမာအမ်ားစုေတာင္မွ သူတုိ႔ကုိ လက္မခံဘူးဗ်ာ။ ကမၻာ့ႏုိင္ငံေတြကလည္း သူတုိ႔ကုိ ဒဏ္ခတ္ဖိအားေပးလုိက္၊ အေျခအေနၾကည့္ၿပီး ျပန္႐ုတ္သိမ္းေပး လုိက္၊ ေခ်ာ့လုိက္ ေျခာက္လုိက္နဲ႔ လုပ္ေနၾကတာ။ ဒီလုိအေျခအေနမ်ဳိးမွာ ကုိယ့္ဘက္က ဆက္ၿပီး တုိက္ေနၾကရမွာ။”
“တုိက္တဲ့လူကုိပဲ သူတုိ႔က ဂ႐ုစုိက္တယ္။ မတုိက္တဲ့လူကုိေတာ့ နည္းနည္းမွ ဂ႐ုမစုိက္ဘူး။ တုိက္လုိ႔ သူတုိ႔လူေတြခံရ ၿပီဆုိရင္လည္း ဘယ္ေလာက္မွ မၾကာဘူး။ လာၿပီးညႇိေတာ့တာပဲ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီညႇိတာက အေကာင္းညႇိတာ မဟုတ္ဘူး။ တကယ္တမ္း ျပႆနာကုိ ႏွစ္ဘက္ ေျပလည္ေအာင္ ညႇိႏႈိင္းေျဖရွင္းမယ္ဆုိတဲ့ သေဘာထားမ်ဳိးနဲ႔ မဟုတ္ဘဲ ဘယ္လုိအျမတ္ ထုတ္ရမလဲဆုိတဲ့ စိတ္ကူးနဲ႔ အခ်ဳိသပ္ အေကာက္ႀကံၿပီး ညႇိတာ။ တုိက္ေနတဲ့လူေတြကုိ အရွိန္ပ်က္ေအာင္ လုပ္တာ။ ေတြေ၀ ေအာင္ လုပ္တာ။ အင္းစိန္တုိက္ပြဲမွာ က်ေနာ္တုိ႔ လူႀကီးေတြ ခံခဲ့ရတာ အဲဒါမ်ဳိး။ တုိက္လုိ႔မွ မၾကာေသးဘူး။ ဦးႏုက ညႇိမယ္ဆုိၿပီး ေတာ့လုပ္၊ ေစာဘဦးႀကီးတုိ႔ သြားညႇိတဲ့အခါက်ေတာ့ ဟုိေျပာဒီေျပာနဲ႔ မလိမ့္တပတ္လုပ္ၿပီး လက္နက္ခ်ခုိင္း၊ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သူ႔ ေအာက္ေျခတပ္ေတြက အပစ္အခတ္ ရပ္ၾကၿပီ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေတာ့မယ္ဆုိၿပီး ကုိယ့္ဘက္ျခမ္းကုိ လာလည္၊ ကုိယ့္ဘက္ကလူေတြနဲ႔ တေပ်ာ္တပါး အရက္ေတြဘာေတြ ေသာက္ၾကစားၾကလုပ္၊ အဲဒီမွာ ကုိယ့္ဘက္က ေျမျပင္အေနအထားေတြ၊ အေျမာက္လက္ နက္ေတြ၊ ဘန္ကာကတုတ္ေတြ၊ ဘယ္ေနရာမွာ ဘယ္လုိရွိတယ္ဆုိတာေတြကုိ သူတုိ႔လူေတြက ေတြ႔သြားၾကၿပီးၿပီ။ ေစာဘဦး ႀကီးကုိ ညႇိလုိက္တဲ့ကိစၥ မန္းဘဇန္က မေက်နပ္လုိ႔ ဦးႏုတုိ႔နဲ႔ ျပန္ေတြ႔ၿပီး ေျပာတဲ့အခါက်ေတာ့ ဦးႏုက ခင္ဗ်ားတုိ႔ လုိခ်င္ရင္ တုိက္ယူလုိ႔ဆုိၿပီး ျပန္တုိက္ၾကတာမွာ ကုိယ့္ဘက္က ပထ၀ီအေနအထားေတြ ဘာေတြကုိ သိသြားတဲ့ သူ႔တပ္ေတြက အသာစီးရ ၿပီးေတာ့ ကုိယ့္လူေတြ ခံလုိက္ရေတာ့တာပဲ။”
“ေနာက္ပုိင္းလုပ္တဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအေယာင္ျပ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးပြဲေတြလည္း ဒီလုိပဲ။ လုပ္ လုိက္တုိင္း လုပ္လုိက္တုိင္း ရန္သူပဲ အျမတ္ထြက္သြားတာပဲ”ဟု သူ ဆုိ၏။
အခါမဲ့မုိးမွာ အနည္းငယ္ အရွိန္ေလ်ာ့မလုိျဖင့္ ျပန္၍ သည္းလာျပန္သည္။ မၾကာေသးေသာရက္မ်ားက ရခုိင္ဘက္မွေန ၍ မုန္တုိင္း၀င္လာမည္ဟု သတိေပးမႈမ်ားလည္း ရွိေနခဲ့သည္။ မုိးတြင္းကာလ ေတာ္႐ုံတန္႐ုံ ေနသာေသာေန႔မ်ား၌ မုိးမရြာတတ္ ေသာ္လည္း ပူလြန္းအုိက္လြန္းသည့္အခါ ေႏြေခါင္ေခါင္ပင္ ျဖစ္ေစကာမူ မုိးအုံ႔လာတတ္၊ ေလျပင္းတုိက္လာတတ္၊ မုိးသည္းလာ တတ္ေၾကာင္း သဘာ၀တရားက သင္ၾကားေပးေန၏။ မုိးသံေၾကာင့္ သူ႔ေျပာစကားေတြကုိ က်ေနာ္ မၾကားတခ်က္ ၾကားတခ်က္ ျဖစ္ေနသည္။
ခုတေခါက္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္လုိက္တာကေတာ့ အဖြဲ႔အစည္းအေနျဖင့္ အေတာ္ပင္ အထိနာေၾကာင္း၊ မလုပ္ သင့္ မလုပ္ထုိက္သည့္အခ်ိန္မွာ လုပ္လုိက္၍ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရန္သူ႔အေနျဖင့္ သေဘာထား ေစတနာမွန္ပါက တတုိင္းတျပည္လုံး ကုိ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲရမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိမိတုိ႔အေနျဖင့္လည္း မိမိတုိ႔၏ မဟာမိတ္မ်ားကုိ ရန္သူက ထုိးစစ္ဆင္ေနဆဲ ရန္သူႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္ေရး လုပ္လုိက္သည္မွာ မဟာမိတ္ေတြအေပၚ မငဲ့ညႇာရာက်ေၾကာင္း၊ ရန္သူ႔ ဖဲ့ထုတ္ ေခ်မႈန္းမႈေတြေအာက္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြ တဖြဲ႔ၿပီးတဖြဲ႔ ၿပိဳကြဲပ်က္စီးၾကရမဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ ကုိယ့္နယ္ေျမထဲ ရန္သူ႔တပ္ေတြ က်ဴး ေက်ာ္ေစာ္ကားလာတာကုိ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကာလ ျဖစ္လုိ႔ဆုိၿပီး သည္းခံေရွာင္ေပးဖုိ႔၊ ျပန္မတုိက္ၾကဖုိ႔ အမိန္႔ထုတ္ထား တာကေတာ့ ပုိၿပီး ဆုိး၀ါးေၾကာင္း သူ ေျပာေန၏။
ရန္သူ႔လုပ္ရပ္မ်ားအတြက္ မခံမရပ္ႏုိင္ျဖစ္ေနေသာ လူငယ္ေတြရွိသည္။ မိမိတုိ႔၏ ရပုိင္ခြင့္မ်ားအတြက္ ႏုိင္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳ ဥပေဒေၾကာင္းအရလည္းေကာင္း၊ လက္႐ုံးရည္အရလည္းေကာင္း ရန္သူႏွင့္ ရင္ဆုိင္ေဆြးေႏြး တုိက္ခုိက္ေျဖရွင္း လုိၾကသူေတြ တပုံတပင္ ရွိေန၏။
အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ပဏာမသေဘာတူထားမႈအေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူလ်က္ ရန္သူသည္ မိမိနယ္ေျမထဲ တပ္ေတြ တုိး၍ပုိ႔၊ တပ္တည္ေနရာေတြ တုိး၍ခ်ကာ၊ ရိကၡာႏွင့္လက္နက္ခဲယမ္းေတြ တုိး၍ စုေဆာင္းထားရွိလာသည္။ ၎တုိ႔စခန္းေတြကုိ အခုိင္အခန္႔ ေဆာက္သည္။ ေဒသဖြံ႔ၿဖဳိးေရးအတြက္ဆုိကာ ၀င္ေရာက္လာေသာ ျပည္တြင္းျပည္ပကုမၸဏီမ်ား၏ စီးပြားေရးလုပ္ ငန္းမ်ားကုိ အကာအကြယ္ေပး အျမတ္ထုတ္လ်က္၊ ေဒသခံတုိင္းရင္းသားမ်ား၏ လႈပ္ရွားသြားလာမႈႏွင့္ ဥယ်ာဥ္ၿခံေျမ စုိက္ပ်ဳိး ေရးမ်ား၊ တႏုိင္တပုိင္ စီးပြားေရးလုပ္ကုိင္မႈမ်ား၊ ေဒသတြင္း ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ား၌ပါ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ ေႏွာက္ယွက္လာၾက သည္။
ေရႊ၊ ပလက္တီနံႏွင့္ ဓာတ္သတၱဳ တူးေဖာ္ေရးလုိ၊ စုိက္ပ်ဳိးေရး ပေရာဂ်က္လုိ စီးပြားေရး ကုမၸဏီေတြ ၀င္လာၿပီး ေျမယာ ေတြကုိ သိမ္းယူၾကသည္။ ေဒသခံေတြမွာ ကုိယ့္ပုိင္နက္ထဲ ကုိယ့္ဟာကုိယ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ကုိင္၍မရေတာ့ဘဲ ကုိယ့္ နယ္ေျမထဲမွ ပစၥည္းမ်ားအား ၎တုိ႔ထုတ္ယူေနၾကသည့္အျဖစ္ကုိ စိ္တ္မခ်မ္းသာစြာ ၾကည့္ေနၾကရသည္။ မၾကည့္ႏုိင္ မျမင္ ရက္ၾကသူတုိ႔အေနျဖင့္ မ်က္ႏွာလႊဲေနၾကရ၏။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ဦးတည္ခဲ့ေသာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသည္ ရန္သူႏွင့္ ႏွစ္ႀကိမ္သုံးႀကိမ္ ေတြ႔ၿပီးသည့္တုိင္ပဏာမ သေဘာတူညီသည့္အဆင့္မွ မတက္ႏုိင္ေသး။ မၾကာခင္မွာေတာ့ code of conduct ႏွစ္ဘက္လုိက္နာရမည့္ စည္းကမ္းခ်က္ မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးၾကဖုိ႔ ရွိသည္။ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးသည့္အဆင့္ႏွင့္ စစ္မွန္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မည့္ အဆင့္ကမူ ေကာ္သူးေလနယ္ေျမမွ ေတာေတာင္ေရေျမမ်ား၊ ေျမေပၚေျမေအာက္ သဘာ၀သယံဇာတမ်ား ခမ္းေျခာက္ေပ်ာက္ ကြယ္မသြားခင္ ျဖစ္ေျမာက္ေကာင္း ျဖစ္ေျမာက္ႏုိင္ေပလိမ့္မည္။
Mahn Nyein
(၃)
အင္တာဗ်ဴး ဗီဒီယုိဖုိင္တခုတြင္ ပဒုိမန္းၿငိမ္းေမာင္၏ သေဘာထားခံယူခ်က္ကုိ ေတြ႔ရသည္။
“က်ေနာ္ေျပာမယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ဖုိ႔လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔က ႐ုိး႐ုိးသားသား လုပ္ေနတာ။ ယုံၾကည္မႈနဲ႔ လုပ္ေနတာ။ တခ်ဳိ႕ လူေတြက ခင္ဗ်ား အစုိးရကုိ သိပ္ယုံၾကည္မႈ ေပးလြန္းအားႀကီးတယ္တဲ့။ ဟုတ္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က ယုံယုံၾကည္ၾကည္နဲ႔ကုိ လုပ္ ေနတာ။ ဒါဆုိ ခင္ဗ်ားလိမ္ရင္ ဘယ္လုိလုပ္မလဲတဲ့။ လိမ္ပါေစလုိ႔။ က်ေနာ္တုိ႔က အလိမ္ခံရဲတယ္လုိ႔။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခုပဲရွိတယ္ ေနာ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကရင္က အေၾကာင္းကိစၥတခုကုိ ယုံၾကည္ခဲတယ္။ ယုံၾကည္ၿပီဆုိရင္လည္း ဘယ္ေတာ့မွ မေလွ်ာ့ဘူး။ အခု က်ေနာ္တုိ႔ကုိ လိမ္လုိ႔ရွိရင္ ကရင္လူမ်ဳိး သားစဥ္ေျမးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖုိ႔ဆုိတာ ခင္ဗ်ား မေမွ်ာ္မွန္းနဲ႔ေတာ့။ ဒါ က်ေနာ္တုိ႔ ကရင္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ဗီဇပဲ။”
လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ ႏွစ္ဦးပုိင္း၊ စစ္အုပ္စုႏွင့္ အရပ္၀တ္အေရၿခဳံသမၼတ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႔မွ စတင္ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား၊ အပစ္အခတ္ရပ္ေရးကိစၥ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားမွာ ယခင့္ ယခင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ၊ မဆလ၊ န၀တ တုိ႔ႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့စဥ္တုန္းကလုိ တင္ျပေဆြးေႏြးၾကသည့္ အခ်က္တစ္ခ်က္ခ်င္းအေပၚ ေသေသခ်ာခ်ာ ဖတ္႐ႈၿပီး အခ်ိန္ယူ ညႇိႏႈိင္းကာ အက်ဳိးအေၾကာင္းျပ ျငင္းပယ္ျခင္း လက္ခံျခင္းမ်ား မဟုတ္ဘဲ ေဆြးေႏြးရန္ တင္ျပသည့္ အခ်က္အားလုံး (၁၁ခ်က္လုံး)ကုိ သေဘာတူလက္ခံေၾကာင္း၊ ေနာက္ထပ္ တင္ျပလုိသည့္ အခ်က္မ်ား ရွိလွ်င္လည္း တင္ျပႏုိင္ေသးေၾကာင္း ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း သေဘာတူလုိက္သည္မွာ ေျဗာင္က်က် ျမန္ဆန္လြန္း၊ လုိက္ေလ်ာလြန္း၊ ယုတၱိမရွိလြန္းေသာေၾကာင့္ အနည္းငယ္ သံသယ၀င္ခဲ့ ၾကသူေတြ ရွိသည္။ ထုိသူတုိ႔မွာ တုိင္းရင္းသားေဒသမ်ားအတြင္း စစ္အုပ္စုတပ္တုိ႔၏ လုပ္ရပ္မ်ားႏွင့္ သမၼတသိန္းစိန္တုိ႔ အဖြဲ႔၏ အခ်ီအခ်၊ အေရွာင္အတိမ္း၊ စည္းလားကုိက္ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကုိ ေတြ႔လာရသည့္အခါမွာေတာ့ မည္သည့္အခါကမွ် မေသြဖည္ ခဲ့ေသာ စစ္အုပ္စု၏ မဟာဗ်ဴဟာ ရည္မွန္းခ်က္ႏွင့္ နည္းဗ်ဴဟာတုိ႔ကုိ ေကာင္းေကာင္းႀကီး သေဘာေပါက္ သိျမင္သြားၾကၿပီ ျဖစ္ ေလသည္။
တကယ္ေတာ့ စစ္အုပ္စုတြင္ တုိင္းရင္းသားတုိ႔ႏွင့္ စစ္မွန္ေသာၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ တကယ္တမ္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ တည္ေဆာက္လုိသည့္ စိတ္ေစတနာ ယခင္ကတည္းက မရွိခဲ့ေခ်။ တဦးႏွင့္တဦး ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေရး၊ အမ်ဳိးသား ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ ခါးသီးသည့္ အတိတ္ျဖစ္ရပ္ဆုိးမ်ားကုိ အျပန္အလွန္ သင္ပုန္းေခ်ေရး စသည့္ စကားလုံးလွလွကေလးေတြ သုံးၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းမႈေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ေရးအတြက္ကုိမူ တကယ္တမ္း အားထုတ္ျခင္းမျပဳခဲ့။ သေဘာတူ ကတိက၀တ္မ်ား ခပ္ျမန္ျမန္ ေပးၿပီး ပဏာမ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီလုိက္သည့္ အဆင့္တြင္သာ ရွိေနခဲ့သည္။
ခံယူခ်က္ခုိင္မာသည့္ တကၽြန္းျပန္ ပဒုိမန္းၿငိမ္းေမာင္လုိ အမာစားပုဂၢဳိလ္မ်ားက ရင္ဘတ္ႀကီးတခုလုံးရင္း၍ အူလႈိက္ သည္းလႈိက္ ယုံၾကည္ျပေနသည့္တုိင္ ၎တုိ႔ဘက္က အျပန္အလွန္ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရးကုိ မ်က္ႏွာလႊဲေနခဲ့သည္။ မၾကာေသးမီက ယူအဲန္အက္ဖ္စီႏွင့္ ေတြ႔ဆုံခဲ့ၾကေသာ္လည္း ၾကားရသူမ်ား ေလာေလာဆယ္ ေက်နပ္အားရေစရန္အတြက္ ခပ္ေပါ့ေပါ့ ခပ္လြယ္လြယ္ ေျပာခဲ့လုိက္ၿပီး အႀကိမ္ႀကိမ္ ခ်ဳိးေဖာက္ေလ့ရွိတတ္ေသာ ၎တုိ႔၏ ကတိက၀တ္မ်ားကုိ မ်က္စိမွိတ္ ယုံစား၍ မရ။
၎တုိ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလုပ္ျခင္းမွာ တုိင္းရင္းသားတုိ႔ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ရန္ မဟုတ္ဘဲ တုိင္းရင္းသား တဖြဲ႔စီကုိ ထုိးစစ္ဆင္ေနစဥ္အတြင္း က်န္အဖြဲ႔မ်ားက စစ္ကူမေပးႏုိင္ရန္ အဟန္႔အတား လုပ္လုိက္သည့္ သေဘာသာျဖစ္ ေၾကာင္း၊ တုိင္းရင္းသားတုိ႔ နယ္ေျမထဲ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ျခင္း၊ ေဒသတြင္း လူအ၀င္အထြက္ မ်ားေစျခင္းျဖင့္ လူထုႏွင့္ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကား လူမႈေရး စီးပြားေရးကိစၥမ်ား ႐ႈပ္ေထြးေအာင္လုပ္ၿပီး စစ္ေရးကိစၥအေပၚ အာ႐ုံမစုိက္ႏုိင္ ရန္ ဦးတည္သည့္ စစ္ဆင္ေရးနည္းဗ်ဴဟာတခုျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၎တုိ႔ေႂကြးေၾကာ္ေနေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈ၊ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရး ဆုိေသာစကားမ်ားမွာလည္း ၎တုိ႔၏ စစ္နည္းဗ်ဴဟာ လုိအပ္ခ်က္အရ အေယာင္ျပ က်င့္သုံးေန ျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း တုိင္းရင္းသားအမ်ားပင္ သိျမင္လာၾကၿပီ ျဖစ္သည္။
မဆလကၽြန္ ၁၅ႏွစ္လုပ္ခဲ့ဖူးၿပီး ၈၈ လူထုအုံႂကြမႈ အေရးေတာ္ပုံအတြင္း နယ္စပ္ေဒသ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔အစည္းသုိ႔ ေရာက္လာခဲ့ေသာ ရခုိင္အမ်ဳိးသား တပ္ၾကပ္ႀကီးေဟာင္းတဦးက ဆုိသည္။
“သူတုိ႔လုပ္တဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးက တကယ္တမ္း ခုိင္မာသလား မခုိင္မာဘူးလားဆုိတာ တျခားမၾကည့္နဲ႔ဗ်။ ၁၇ႏွစ္ေတာင္ အပစ္ရပ္လုိက္ၿပီးေတာ့မွ ျပန္တုိက္ေနရတဲ႔ ကခ်င္အဖြဲ႔ကုိပဲၾကည့္၊ အခု ျပန္တုိက္ေနတာ ၂ႏွစ္ျပည့္ေတာ့မယ္။ ၾကားထဲမွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမယ္ဆုိၿပီးေတာ့ ဘယ္ႏွစ္ခါရွိၿပီ လဲ ေတြ႔ေတြ႔ေနၾကတာ။ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြး ေရးလုပ္ေနၿပီဆုိရင္ သူတုိ႔တပ္ေတြက ကခ်င္ တပ္စခန္းေတြကုိ က်ဴးေက်ာ္ရန္စတာေတြလုပ္၊ ေတာ္ၾကာ ဟုိေနရာမွာ တုိက္ျပန္ ၿပီ။ ေတာ္ၾကာ ဒီေနရာမွာ တုိက္ျပန္ၿပီ။ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲဖုိ႔ ေဆြးေႏြးေနပါတယ္ ဆုိမွ၊ ျပႆနာေတြကုိ ႏုိင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္းဖုိ႔ ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္ဆုိမွ၊ ေဆြးေႏြးရင္း တန္းလန္း တုိက္ေနရတာဟာ သိပ္ေတာ့ အဓိပၸါယ္မရွိဘူး။ အခုလည္း ေဆြးေႏြးမယ္ဆုိ ၿပီး ခ်ိန္းထားတဲ့ၾကားကပဲ ဟုိေနရာတုိက္ ဒီေနရာတုိက္ လုပ္ေနၾကျပန္ၿပီ။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူ လက္မွတ္ထုိးထား တဲ့ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပုိင္းေကာ၊ ေျမာက္ပုိင္းေကာ၊ ပေလာင္နယ္ေျမဘက္ေတြမွာပါ ထုိးစစ္ေတြ ခဏခဏ လုပ္ေနတယ္”
(ဆက္လက္ ေဖာ္ျပပါမည္)
http://www.kicnews.org/?p=16825
အပိုင္း – ၁
(၁)
လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ သႀကၤန္ကာလတခုတြင္ သိေဟာင္း ကၽြမ္းေဟာင္း လက္ေ၀ွ႔သမားကေလးတဦးကုိ မဲေဆာက္ ေစ်းနားမွာ ေတြ႔ခဲ့ရသည္။ အပုိဆာဒါး ဟန္လုပ္မႈမရွိ၊ ညစ္ပတ္မႈမရွိ၊ ေသသပ္လွပသည့္ သူ႔ ထုိးကြင္းသတ္ကြက္ေတြကုိၾကည့္ၿပီး ျပည္တြင္းမွာကတည္းက ခင္မင္ရင္းႏွီးခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚသား ကရင္ကေလး ျဖစ္၏။ က်ေနာ္ စတင္ သိကၽြမ္းစဥ္က စတုတၳတန္းမွ တတိယတန္းအဆင့္သုိ႔ တက္လွမ္းရန္ ႀကဳိးစားေနခဲ့ေသာ သူ႔ကုိ နာမည္ရ ဒုတိယတန္း လက္ေ၀ွ႔သမားတဦးအ ျဖစ္ မဲေဆာက္၌ ျပန္လည္ေတြ႔ဆုံလုိက္ရျခင္း ျဖစ္သည္။ က်ေနာ့္ကုိ ၀မ္းသာအားရ ဖက္လွဲတကင္း ႏႈတ္ဆက္ကာ လၻက္ ရည္၊ေကာ္ဖီ၊ အခ်ဳိရည္ႏွင့္ မုန္႔မ်ဳိးစုံရေသာ ဆုိင္တဆုိင္သုိ႔ ေခၚသြားသည္။ စကားေျပာျဖစ္ၾကသည္။
သူ ယခုလုိ ထုိင္းဘက္ျခမ္းကူး၍ လက္ေ၀ွ႔လာထုိးေနသည္မွာ ႏွစ္ႀကိမ္သုံးႀကိမ္ ရွိၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ မႏွစ္ကစၿပီး လာထုိးခဲ့ျခင္းျဖစ္ ေၾကာင္း၊ ထုိင္းမွာလာထုိးရတာ ဗမာျပည္မွာ ထုိးရတာထက္ ပုိၿပီးကုိက္၍ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လမ္းစရိတ္ စားစရိတ္ ျပန္ႏႈတ္ၿပီးသည့္ တုိင္ ဗမာျပည္က ထုိးေၾကးထက္ ႏွစ္ဆသုံးဆေလာက္ ကုိယ့္အတြက္က်န္ေၾကာင္း၊ အႀကံအဖန္လုပ္တတ္သည့္သူေတြက ေတာ့ အသားလည္း သိပ္မနာလုိက္ရပဲ ဗမာျပည္ထုိးေၾကးထက္ ငါးဆေျခာက္ဆမွ ဆယ္ဆေလာက္အထိ ရသြားေၾကာင္းမ်ား ေျပာ၏။
“ဘယ္လုိအႀကံအဖန္ လုပ္တာလဲဗ်”
“ညႇိတာေလ အကုိႀကီး၊ ညႇိတာ။ ထုိင္းက လာညႇိတယ္ေလ။ ကုိယ္နဲ႔ ထုိးရမဲ႔လူကုိ သိပ္ၿပီး နာေအာင္ မလုပ္ဖုိ႔၊ ဒူးေတြ တံေတာင္ ေတြ မသုံးဖုိ႔၊ အဲဒါမ်ဳိးေပါ႔။ သူတုိ႔က ကုိယ့္လူေတြရဲ႕ တကြက္ေကာင္း ႏွစ္ကြက္ေကာင္းေတြကုိ ေလ့လာထားၿပီးၾကၿပီေလ။ အဲဒါ ထုိးတဲ့အခါမွာ ဟုိဟာမသုံးရ ဒီဟာမသုံးရဆုိတာကုိ သတိထားၿပီး ေျခခ်ဳပ္မိသလုိမ်ဳိး ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တာ။ တခ်ဳိ႕ဆုိ အ႐ႈံးခံၿပီး ထုိးေပးဖုိ႔အထိ ညႇိတတ္ၾကတယ္။ သူတုိ႔က ေလာင္းထားၾကတာ။ အဲဒါကုိ ကုိယ့္ဘက္က သေဘာတူရင္ ဘယ္ေလာက္ေပးပါ့ မယ္ဆုိၿပီး ကမ္းလွမ္းတယ္။”
“ေအာ ဒီလုိလား။ လုပ္ပြဲသေဘာမ်ဳိးေပါ႔”
“ဟုတ္ကဲ့။ ဒါေပမဲ့ လုပ္ပြဲေတာ့လည္း မဟုတ္ဘူး။ ခံပြဲလုိ႔ေျပာရင္ ပုိေကာင္းမယ္။ အဲဒီလုိ ကမ္းလွမ္းလာတာကုိ ကုိယ္က ပုိေပးဖုိ႔ ေတာင္းလုိ႔လည္း ရေသးတယ္။ သူတုိ႔က စေပးကတည္းက ေလွ်ာ့ၿပီး ေပးထားတာ။ ထုိးေၾကးက သပ္သပ္၊ သူတုိ႔လာညႇိတဲ့ ေၾကးက သပ္သပ္။ ပုိက္ဆံလုိခ်င္လုိ႔ ဒီဘက္ကမ္းမွာ လာထုိးတာ၊ ဒီမွာ တခါတေလေလး အ႐ႈံးခံလုိက္လုိ႔ ဗမာျပည္ထဲမွာ ဘာမွ ျဖစ္တာ မဟုတ္ဘူး၊ သိကၡာလည္းမက်ဘူး။ အေရးႀကီးတာက အရင္းအႏွီးေလးဘာေလးရၿပီး မိန္းမကုိ အိမ္ဆုိင္ေလးတဆုိင္ ေလာက္ ေထာင္ေပးႏုိင္ရင္ ေကာင္းမယ္ ဆုိၿပီးေတာ့၊ အဲဒီလုိမ်ဳိး၊ ကုိယ္လုိခ်င္တဲ့ ေၾကးရလုိ႔ သေဘာတူလုိက္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ အဲဒါ တစ္သက္လုံး ခံေပေတာ့ပဲ။”
“အင္း ေလာေလာဆယ္ေတာ့ အိမ္ဆုိင္ကေလးဘာေလးနဲ႔ အဆင္ေျပသြားမွာေပါ႔ေလ။ လိမ္မာလုိ႔ရွိရင္ေတာ့ ေရရွည္ရပ္တည္ ႏုိင္မွာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ အစကတည္းက ကုိယ့္အသားကုိ အနာခံ၊ အကြဲအၿပဲခံ၊ အက်ဳိးအပဲ့ခံ၊ အခန္႔မသင့္ရင္ အေသပါခံရၿပီး တုံးတုိက္တုိက္ က်ားကုိက္ကုိက္ မုိက္လုိ႔ လက္ေ၀ွ႔ထုိးလာၾကတဲ့ လူမုိက္ေတြဆုိေတာ့” လူငယ္လက္ေ၀ွ႔သမားကေလးက ရယ္ သည္။
လက္ေ၀ွ႔သမားတုိင္း၌ နားထင္ကုိ အင္အားပါေသာ ၀ုိက္တံေတာင္ ထိမိ၍ ျဖစ္ေစ၊ လည္ပင္းကုိ ေျခခုံျဖင့္ အခတ္ခံရ၍ျဖစ္ေစ၊ ရင္ၫႊန္႔ကုိ ဒူးျဖင့္ မိမိရရ အတုိက္ခံရ၍ျဖစ္ေစ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ႀကဳိး၀ုိင္းထဲ အခ်ိန္မေရြး ေသဆုံးသြားႏုိင္သည့္ အေျခအ ေန ရွိေန၏။
“ဟုတ္တယ္ အကုိႀကီး။ က်ေနာ္တုိ႔ဘ၀ကေတာ့ နင္သာလူမုိက္၊ ဒုစ႐ုိက္ဟု၊ ႐ုိက္ပုတ္လုိက္ၾကလုိ႔ ဆုိရမဲ့ ဘ၀မ်ဳိးေတြပဲ။ အဲဒါ အဲဒီလုိမ်ဳိး တဘက္ကညႇိတာကုိ သေဘာတူၿပီး အ႐ႈံးေပးလုိက္ရၿပီးၿပီဆုိရင္ေတာ့ အဲဒီလူ ထုိင္းဘက္ကမ္းလာၿပီး ေနာက္တစ္ပြဲ ေလာက္ေတာ့ ကစားလုိ႔ ရႏုိင္ပါေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ အရင္ရခဲ့တဲ့ ေစ်းမ်ဳိးေတာ့ သူ ရေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီတေခါက္ သူထပ္ ၿပီး အ႐ႈံးခံလုိက္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ေနာက္ဆုိ သူ႔ကုိ ဘယ္ထုိင္းကမွ လာၿပီး မကမ္းလွမ္းေတာ့ဘူး။ ဘယ္သူမွ မကမ္းလွမ္းပဲ အရင္ တုန္းက သူနဲ႔ထုိးခဲ့တဲ့လူကုိ သူ႔ဟာသူ စိန္ေခၚထုိးမယ္ဆုိရင္လည္း ပြဲသြင္းတဲ့လူေတြက ပရိႆတ္ စိတ္၀င္စားမွာ မဟုတ္ဘူးဆုိ ၿပီး လက္မခံဘူး။”
“အဲဒီမွာ သူ႔အဖုိ႔ တန္းက်တာဘဲ။ အရင္က သူနဲ႔ တတန္းထဲ ေဖာ္ေဖာ္ေရြေရြ ေျပာခဲ့ဆုိခဲ့တဲ့ ထုိင္းလက္ေ၀ွ႔သမားေတြက သူ႔ကုိ ေဆးေဖာ္ေၾကာဖက္ မလုပ္ေတာ့ဘူး။ သူနဲ႔တြဲထုိးၿပီး အႏုိင္ယူရမယ္ ဆုိရင္ေတာင္မွ လက္သနတယ္ ဆုိတာမ်ဳိး ျဖစ္လာၾက တယ္။ သူတြဲခ်င္လုိ႔ရွိရင္ ေအာက္တန္းက ေကာင္ေတြနဲ႔ပဲ တြဲလုိ႔ရမယ္။ အဲဒီေကာင္ေလးေတြက သူ႔ကုိ စိန္ေခၚၿပီးထုိးတဲ့ပြဲဆုိ ပရိႆတ္ နည္းနည္းစိတ္၀င္စားမွာမုိ႔ ပြဲသြင္းတဲ့လူက အရံပြဲစဥ္အေနနဲ႔ ျပန္သြင္းခ်င္သြင္းေပးမယ္။ အဲဒီမွာ ေလာင္းထားတဲ့လူ ေတြက ထပ္ၿပီး ညႇိလာလုိ႔ အႀကံအဖန္လုပ္လုိက္မယ္ဆုိရင္ ဒီလူအဖုိ႔ကေတာ့ ေနာက္တေခါက္ ထုိင္းမွာ လာလုပ္စားလုိ႔ မရႏုိင္ ေတာ့ဘူး။”
ဆုိင္ထဲသုိ႔ ထုိင္းလူငယ္သုံးေလးဦး ေရာက္လာသည္။ က်ေနာ္ႏွင့္ ထုိင္စကားေျပာေနေသာ လူငယ္ကုိအေတြ႔ လက္အုပ္ခ်ီၿပီး ဆ၀ါဒီခပ္ လွမ္း၍ လုပ္ၾကသည္။ လူငယ္က ျပန္၍ လုပ္သည္။ သူတုိ႔ လုပ္စဥ္က က်ေနာ့္ကုိပါ လွမ္းၾကည့္ၿပီး ၿခံဳငုံ ဆ၀ါဒီခပ္ လုိက္ေသာေၾကာင့္ က်ေနာ္လည္း လူငယ္နည္းတူ ျပန္လည္ ဆ၀ါဒီခပ္ လုိက္ရသည္။ ထုိင္းလူငယ္ေတြက က်ေနာ္တုိ႔ထံမလာပဲ ေခါင္းညိတ္ၿပဳံးျပၿပီး လြတ္ေနေသာ စားပြဲ၀ုိင္းတခုမွာ ၀င္ထုိင္ၾကသည္။
“ထုိင္းက သူတုိ႔ကုိ ေဆာ္သြားတဲ့ လူေတြဆုိရင္ အရမ္း ေလးစားတတ္ၾကတာ။ သူတုိ႔လာၿပီးေတာ့ ညႇိတာကုိ ေက်းဇူးေတာ့ တင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္မခံပါရေစနဲ႔။ အားကစားသမား ညီအကုိေတြ တေယာက္အရည္အခ်င္းကုိ တေယာက္သိရေအာင္ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ယွဥ္ၿပဳိင္ၾကတာ၊ ဖလွယ္ၾကတာပဲ ျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္နဲ႔ ျပန္ေျပာၿပီး ျငင္း လုိက္မယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔ ပထမ ကမ္းလွမ္းထားတဲ့ေၾကးထက္ ပုိၿပီး ေပးလိမ့္မယ္။ အဲဒါကုိ လက္မခံေသးရင္ ထပ္တုိးၿပီး ေပးဦး မွာဘဲ။ အဲဒါကုိမွ မရဘူးဆုိရင္ေတာ့ သူတုိ႔အခ်င္းခ်င္း ဘာညာဘာညာေတြ လွမ္းေျပာ၊ သူတုိ႔ လက္ဆြဲအိတ္ကုိ မသိမသာဟၿပီး အထဲက ဘာပစၥည္း ညာပစၥည္း စာရြက္စာတမ္းတခုခု ယူသလုိလုိ ရွာသလုိလုိနဲ႔ ေသနတ္ကုိ ျမင္ေအာင္ျပမယ္။ အဲဒါကုိမွ မလုိက္ေလ်ာႏုိင္တဲ့အေၾကာင္း ေအးေအးေဆးေဆး ထပ္ေျပာရင္ေတာ့ သူတုိ႔ မေက်မနပ္နဲ႔ မ်က္ႏွာေတြဘာေတြ ပ်က္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘာမွ လြန္လြန္ကၽြံကၽြံ ၿခိမ္းေျခာက္တာေတြ ဘာေတြမလုပ္ဘဲ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ႏႈတ္ဆက္ၿပီးေတာ့ ျပန္သြားၾကမွာ ပဲ။ ပြဲရက္မေရာက္ခင္ လာၿပီး ညႇိၾကတာဆုိေတာ့ သူတုိ႔လူ သူတုိ႔ စိတ္မခ်ရင္၊ သူတုိ႔ေလာင္းထားတာေတြကုိ အဆင္ေျပသလုိ ျပန္ၿပီးေတာ့ ျပင္ႏုိင္တာေပါ့။”
“အဲဒီပြဲမွာ သူတုိ႔လူကုိ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္နဲ႔ ထုိးၿပီး အႏုိင္ရလုိက္ၿပီဆုိရင္ ေနာက္ထပ္ အဲဒီထက္ လက္ရည္ေကာင္းတဲ့လူနဲ႔ ထုိးဖုိ႔ ခ်ိန္းေတာ့တာပဲ။ အဲဒီလူနဲ႔က်ေတာ့လည္း ညႇိတဲ့လူေတြ လာဦးမွာပဲ။ အဲဒါကုိ လက္မခံဘဲ အႏုိင္ရလုိက္ၿပီဆုိရင္ သူတုိ႔ လက္ေ၀ွ႔သမားေတြထဲက ကုိယ့္ကုိလုိက္ၿပီး ေခၚခ်င္ေျပာခ်င္တဲ့သူေတြ၊ ေလးေလးစားစားနဲ႔ ႏႈတ္ဆက္တဲ့သူေတြ ေပၚလာေတာ့ တာပဲ။ က်ေနာ္ ဘယ္သူနဲ႔မွ မညႇိဘူး အကုိႀကီး။ က်ေနာ္ အေဖာ္လည္း မေခၚဘူး။ ဘယ္သြားသြား ကုိယ့္ကုိေခ်ာင္းၿပီး လုပ္ႀကံမဲ့ လူမရွိဘူးလုိ႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္ေလ။ ကုိယ့္ကုိခ်စ္တဲ့လူ တစ္ေယာက္မွ မရွိေတာင္မွ သတ္ခ်င္ေလာက္ေအာင္ မုန္းတဲ့လူေတာ့ မရွိဘူးလုိ႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ က်ေနာ္ အေလာင္းအစားလည္း မလုပ္ဘူး။ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူလည္း မလုပ္ဘူး။”
(၂)
တံစက္ၿမိတ္က မုိးေရေတြ အဆက္မျပတ္ က်ေနသည္။ ေႏြေခါင္ေခါင္ အခါမဲ့ သဲသဲမဲမဲ ရြာေနေသာ မုိးစက္မုိးေပါက္တုိ႔ မွာ သြပ္မုိးကုိ တေဖ်ာင္းေဖ်ာင္း ႐ုိက္ခတ္ဆူညံေန၏။ မုိးသံေတြကုိ ဖုံးလႊမ္းႏုိင္ရန္အတြက္ ေျပာလက္စ စကားကုိ သူ ေအာ္ေျပာ ေနသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔လည္း ဒီမွာလာတုန္းက တုိက္မလုိ႔ လာခဲ့ၾကတာပဲ။ မတရားလုပ္တာေတြကုိ မခံႏုိင္လြန္းလုိ႔ လာခဲ့တာဗ်ာ။ လူ႔အခြင့္အေရးသင္တန္းေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးသင္တန္းေတြ၊ တပ္သားသစ္ သင္တန္းေတြလည္း တက္ၿပီးၿပီ။ ေသနတ္ကေလး ကုိင္ရ လုိ႔မွ သိပ္မၾကာဘူး၊ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲလုိက္တာနဲ႔ တုိးေနတယ္။”
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖုိ႔လုိ႔ ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာေတြ ေတြ႔ဆုံေျဖရွင္းမယ္ဆုိၿပီးေတာ့ အပစ္အခတ္ ရပ္လုိက္တာေတြ အရင္က လည္း လုပ္ခဲ့ဖူးၾကတာပဲ။ ဒါေပမဲ့ တခါမွ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးတဲ့ အဆင့္အထိ မေရာက္ခဲ့ဘူး။ တပ္တည္ေနရာေတြနဲ႔ ကရစ္လုိင္း သတ္မွတ္တာေတြပဲ ေျပာၿပီး လူထုဆႏၵျပပြဲ အေၾကာင္းျပ၊ ဟုိအေၾကာင္းျပ ဒီအေၾကာင္းျပနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ပ်က္သြားတာ လည္း ရွိတယ္။ ႏွစ္ဘက္ သေဘာတူခ်က္ေတြကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ၿပီး ျပန္တုိက္ၾကတာလည္းရွိတယ္။ အဲဒါေတြ ျပည္တြင္းစစ္ ႏွစ္ ငါးဆယ္ စာအုပ္ထဲမွာ ပါတယ္။ နည္းနည္းမွ ယုံစားလုိ႔ မရႏုိင္ဘူးဆုိတာ သမုိင္းေတြ ရွိခဲ့ၿပီးသားဗ်ာ။”
“ဒီေကာင္ေတြကုိ ဘက္ေပါင္းစုံကေန တုိက္ရမွာဗ်။ ဘယ္သူက တရားတယ္၊ ဘယ္သူက မတရားဘူးဆုိတာ အမွန္ တရားက ကုိယ့္ဘက္မွာရွိေနတယ္။ တျပည္လုံးကုိ ဒုကၡေရာက္ေအာင္ လုပ္ေနတာ။ ဗမာျပည္ထဲက ဗမာအမ်ားစုေတာင္မွ သူတုိ႔ကုိ လက္မခံဘူးဗ်ာ။ ကမၻာ့ႏုိင္ငံေတြကလည္း သူတုိ႔ကုိ ဒဏ္ခတ္ဖိအားေပးလုိက္၊ အေျခအေနၾကည့္ၿပီး ျပန္႐ုတ္သိမ္းေပး လုိက္၊ ေခ်ာ့လုိက္ ေျခာက္လုိက္နဲ႔ လုပ္ေနၾကတာ။ ဒီလုိအေျခအေနမ်ဳိးမွာ ကုိယ့္ဘက္က ဆက္ၿပီး တုိက္ေနၾကရမွာ။”
“တုိက္တဲ့လူကုိပဲ သူတုိ႔က ဂ႐ုစုိက္တယ္။ မတုိက္တဲ့လူကုိေတာ့ နည္းနည္းမွ ဂ႐ုမစုိက္ဘူး။ တုိက္လုိ႔ သူတုိ႔လူေတြခံရ ၿပီဆုိရင္လည္း ဘယ္ေလာက္မွ မၾကာဘူး။ လာၿပီးညႇိေတာ့တာပဲ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီညႇိတာက အေကာင္းညႇိတာ မဟုတ္ဘူး။ တကယ္တမ္း ျပႆနာကုိ ႏွစ္ဘက္ ေျပလည္ေအာင္ ညႇိႏႈိင္းေျဖရွင္းမယ္ဆုိတဲ့ သေဘာထားမ်ဳိးနဲ႔ မဟုတ္ဘဲ ဘယ္လုိအျမတ္ ထုတ္ရမလဲဆုိတဲ့ စိတ္ကူးနဲ႔ အခ်ဳိသပ္ အေကာက္ႀကံၿပီး ညႇိတာ။ တုိက္ေနတဲ့လူေတြကုိ အရွိန္ပ်က္ေအာင္ လုပ္တာ။ ေတြေ၀ ေအာင္ လုပ္တာ။ အင္းစိန္တုိက္ပြဲမွာ က်ေနာ္တုိ႔ လူႀကီးေတြ ခံခဲ့ရတာ အဲဒါမ်ဳိး။ တုိက္လုိ႔မွ မၾကာေသးဘူး။ ဦးႏုက ညႇိမယ္ဆုိၿပီး ေတာ့လုပ္၊ ေစာဘဦးႀကီးတုိ႔ သြားညႇိတဲ့အခါက်ေတာ့ ဟုိေျပာဒီေျပာနဲ႔ မလိမ့္တပတ္လုပ္ၿပီး လက္နက္ခ်ခုိင္း၊ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သူ႔ ေအာက္ေျခတပ္ေတြက အပစ္အခတ္ ရပ္ၾကၿပီ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေတာ့မယ္ဆုိၿပီး ကုိယ့္ဘက္ျခမ္းကုိ လာလည္၊ ကုိယ့္ဘက္ကလူေတြနဲ႔ တေပ်ာ္တပါး အရက္ေတြဘာေတြ ေသာက္ၾကစားၾကလုပ္၊ အဲဒီမွာ ကုိယ့္ဘက္က ေျမျပင္အေနအထားေတြ၊ အေျမာက္လက္ နက္ေတြ၊ ဘန္ကာကတုတ္ေတြ၊ ဘယ္ေနရာမွာ ဘယ္လုိရွိတယ္ဆုိတာေတြကုိ သူတုိ႔လူေတြက ေတြ႔သြားၾကၿပီးၿပီ။ ေစာဘဦး ႀကီးကုိ ညႇိလုိက္တဲ့ကိစၥ မန္းဘဇန္က မေက်နပ္လုိ႔ ဦးႏုတုိ႔နဲ႔ ျပန္ေတြ႔ၿပီး ေျပာတဲ့အခါက်ေတာ့ ဦးႏုက ခင္ဗ်ားတုိ႔ လုိခ်င္ရင္ တုိက္ယူလုိ႔ဆုိၿပီး ျပန္တုိက္ၾကတာမွာ ကုိယ့္ဘက္က ပထ၀ီအေနအထားေတြ ဘာေတြကုိ သိသြားတဲ့ သူ႔တပ္ေတြက အသာစီးရ ၿပီးေတာ့ ကုိယ့္လူေတြ ခံလုိက္ရေတာ့တာပဲ။”
“ေနာက္ပုိင္းလုပ္တဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအေယာင္ျပ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးပြဲေတြလည္း ဒီလုိပဲ။ လုပ္ လုိက္တုိင္း လုပ္လုိက္တုိင္း ရန္သူပဲ အျမတ္ထြက္သြားတာပဲ”ဟု သူ ဆုိ၏။
အခါမဲ့မုိးမွာ အနည္းငယ္ အရွိန္ေလ်ာ့မလုိျဖင့္ ျပန္၍ သည္းလာျပန္သည္။ မၾကာေသးေသာရက္မ်ားက ရခုိင္ဘက္မွေန ၍ မုန္တုိင္း၀င္လာမည္ဟု သတိေပးမႈမ်ားလည္း ရွိေနခဲ့သည္။ မုိးတြင္းကာလ ေတာ္႐ုံတန္႐ုံ ေနသာေသာေန႔မ်ား၌ မုိးမရြာတတ္ ေသာ္လည္း ပူလြန္းအုိက္လြန္းသည့္အခါ ေႏြေခါင္ေခါင္ပင္ ျဖစ္ေစကာမူ မုိးအုံ႔လာတတ္၊ ေလျပင္းတုိက္လာတတ္၊ မုိးသည္းလာ တတ္ေၾကာင္း သဘာ၀တရားက သင္ၾကားေပးေန၏။ မုိးသံေၾကာင့္ သူ႔ေျပာစကားေတြကုိ က်ေနာ္ မၾကားတခ်က္ ၾကားတခ်က္ ျဖစ္ေနသည္။
ခုတေခါက္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္လုိက္တာကေတာ့ အဖြဲ႔အစည္းအေနျဖင့္ အေတာ္ပင္ အထိနာေၾကာင္း၊ မလုပ္ သင့္ မလုပ္ထုိက္သည့္အခ်ိန္မွာ လုပ္လုိက္၍ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရန္သူ႔အေနျဖင့္ သေဘာထား ေစတနာမွန္ပါက တတုိင္းတျပည္လုံး ကုိ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲရမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိမိတုိ႔အေနျဖင့္လည္း မိမိတုိ႔၏ မဟာမိတ္မ်ားကုိ ရန္သူက ထုိးစစ္ဆင္ေနဆဲ ရန္သူႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္ေရး လုပ္လုိက္သည္မွာ မဟာမိတ္ေတြအေပၚ မငဲ့ညႇာရာက်ေၾကာင္း၊ ရန္သူ႔ ဖဲ့ထုတ္ ေခ်မႈန္းမႈေတြေအာက္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြ တဖြဲ႔ၿပီးတဖြဲ႔ ၿပိဳကြဲပ်က္စီးၾကရမဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ ကုိယ့္နယ္ေျမထဲ ရန္သူ႔တပ္ေတြ က်ဴး ေက်ာ္ေစာ္ကားလာတာကုိ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကာလ ျဖစ္လုိ႔ဆုိၿပီး သည္းခံေရွာင္ေပးဖုိ႔၊ ျပန္မတုိက္ၾကဖုိ႔ အမိန္႔ထုတ္ထား တာကေတာ့ ပုိၿပီး ဆုိး၀ါးေၾကာင္း သူ ေျပာေန၏။
ရန္သူ႔လုပ္ရပ္မ်ားအတြက္ မခံမရပ္ႏုိင္ျဖစ္ေနေသာ လူငယ္ေတြရွိသည္။ မိမိတုိ႔၏ ရပုိင္ခြင့္မ်ားအတြက္ ႏုိင္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳ ဥပေဒေၾကာင္းအရလည္းေကာင္း၊ လက္႐ုံးရည္အရလည္းေကာင္း ရန္သူႏွင့္ ရင္ဆုိင္ေဆြးေႏြး တုိက္ခုိက္ေျဖရွင္း လုိၾကသူေတြ တပုံတပင္ ရွိေန၏။
အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ပဏာမသေဘာတူထားမႈအေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူလ်က္ ရန္သူသည္ မိမိနယ္ေျမထဲ တပ္ေတြ တုိး၍ပုိ႔၊ တပ္တည္ေနရာေတြ တုိး၍ခ်ကာ၊ ရိကၡာႏွင့္လက္နက္ခဲယမ္းေတြ တုိး၍ စုေဆာင္းထားရွိလာသည္။ ၎တုိ႔စခန္းေတြကုိ အခုိင္အခန္႔ ေဆာက္သည္။ ေဒသဖြံ႔ၿဖဳိးေရးအတြက္ဆုိကာ ၀င္ေရာက္လာေသာ ျပည္တြင္းျပည္ပကုမၸဏီမ်ား၏ စီးပြားေရးလုပ္ ငန္းမ်ားကုိ အကာအကြယ္ေပး အျမတ္ထုတ္လ်က္၊ ေဒသခံတုိင္းရင္းသားမ်ား၏ လႈပ္ရွားသြားလာမႈႏွင့္ ဥယ်ာဥ္ၿခံေျမ စုိက္ပ်ဳိး ေရးမ်ား၊ တႏုိင္တပုိင္ စီးပြားေရးလုပ္ကုိင္မႈမ်ား၊ ေဒသတြင္း ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ား၌ပါ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ ေႏွာက္ယွက္လာၾက သည္။
ေရႊ၊ ပလက္တီနံႏွင့္ ဓာတ္သတၱဳ တူးေဖာ္ေရးလုိ၊ စုိက္ပ်ဳိးေရး ပေရာဂ်က္လုိ စီးပြားေရး ကုမၸဏီေတြ ၀င္လာၿပီး ေျမယာ ေတြကုိ သိမ္းယူၾကသည္။ ေဒသခံေတြမွာ ကုိယ့္ပုိင္နက္ထဲ ကုိယ့္ဟာကုိယ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ကုိင္၍မရေတာ့ဘဲ ကုိယ့္ နယ္ေျမထဲမွ ပစၥည္းမ်ားအား ၎တုိ႔ထုတ္ယူေနၾကသည့္အျဖစ္ကုိ စိ္တ္မခ်မ္းသာစြာ ၾကည့္ေနၾကရသည္။ မၾကည့္ႏုိင္ မျမင္ ရက္ၾကသူတုိ႔အေနျဖင့္ မ်က္ႏွာလႊဲေနၾကရ၏။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ဦးတည္ခဲ့ေသာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသည္ ရန္သူႏွင့္ ႏွစ္ႀကိမ္သုံးႀကိမ္ ေတြ႔ၿပီးသည့္တုိင္ပဏာမ သေဘာတူညီသည့္အဆင့္မွ မတက္ႏုိင္ေသး။ မၾကာခင္မွာေတာ့ code of conduct ႏွစ္ဘက္လုိက္နာရမည့္ စည္းကမ္းခ်က္ မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးၾကဖုိ႔ ရွိသည္။ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးသည့္အဆင့္ႏွင့္ စစ္မွန္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မည့္ အဆင့္ကမူ ေကာ္သူးေလနယ္ေျမမွ ေတာေတာင္ေရေျမမ်ား၊ ေျမေပၚေျမေအာက္ သဘာ၀သယံဇာတမ်ား ခမ္းေျခာက္ေပ်ာက္ ကြယ္မသြားခင္ ျဖစ္ေျမာက္ေကာင္း ျဖစ္ေျမာက္ႏုိင္ေပလိမ့္မည္။
Mahn Nyein
(၃)
အင္တာဗ်ဴး ဗီဒီယုိဖုိင္တခုတြင္ ပဒုိမန္းၿငိမ္းေမာင္၏ သေဘာထားခံယူခ်က္ကုိ ေတြ႔ရသည္။
“က်ေနာ္ေျပာမယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ဖုိ႔လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔က ႐ုိး႐ုိးသားသား လုပ္ေနတာ။ ယုံၾကည္မႈနဲ႔ လုပ္ေနတာ။ တခ်ဳိ႕ လူေတြက ခင္ဗ်ား အစုိးရကုိ သိပ္ယုံၾကည္မႈ ေပးလြန္းအားႀကီးတယ္တဲ့။ ဟုတ္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က ယုံယုံၾကည္ၾကည္နဲ႔ကုိ လုပ္ ေနတာ။ ဒါဆုိ ခင္ဗ်ားလိမ္ရင္ ဘယ္လုိလုပ္မလဲတဲ့။ လိမ္ပါေစလုိ႔။ က်ေနာ္တုိ႔က အလိမ္ခံရဲတယ္လုိ႔။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခုပဲရွိတယ္ ေနာ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကရင္က အေၾကာင္းကိစၥတခုကုိ ယုံၾကည္ခဲတယ္။ ယုံၾကည္ၿပီဆုိရင္လည္း ဘယ္ေတာ့မွ မေလွ်ာ့ဘူး။ အခု က်ေနာ္တုိ႔ကုိ လိမ္လုိ႔ရွိရင္ ကရင္လူမ်ဳိး သားစဥ္ေျမးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖုိ႔ဆုိတာ ခင္ဗ်ား မေမွ်ာ္မွန္းနဲ႔ေတာ့။ ဒါ က်ေနာ္တုိ႔ ကရင္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ဗီဇပဲ။”
လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ ႏွစ္ဦးပုိင္း၊ စစ္အုပ္စုႏွင့္ အရပ္၀တ္အေရၿခဳံသမၼတ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႔မွ စတင္ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား၊ အပစ္အခတ္ရပ္ေရးကိစၥ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားမွာ ယခင့္ ယခင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ၊ မဆလ၊ န၀တ တုိ႔ႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့စဥ္တုန္းကလုိ တင္ျပေဆြးေႏြးၾကသည့္ အခ်က္တစ္ခ်က္ခ်င္းအေပၚ ေသေသခ်ာခ်ာ ဖတ္႐ႈၿပီး အခ်ိန္ယူ ညႇိႏႈိင္းကာ အက်ဳိးအေၾကာင္းျပ ျငင္းပယ္ျခင္း လက္ခံျခင္းမ်ား မဟုတ္ဘဲ ေဆြးေႏြးရန္ တင္ျပသည့္ အခ်က္အားလုံး (၁၁ခ်က္လုံး)ကုိ သေဘာတူလက္ခံေၾကာင္း၊ ေနာက္ထပ္ တင္ျပလုိသည့္ အခ်က္မ်ား ရွိလွ်င္လည္း တင္ျပႏုိင္ေသးေၾကာင္း ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း သေဘာတူလုိက္သည္မွာ ေျဗာင္က်က် ျမန္ဆန္လြန္း၊ လုိက္ေလ်ာလြန္း၊ ယုတၱိမရွိလြန္းေသာေၾကာင့္ အနည္းငယ္ သံသယ၀င္ခဲ့ ၾကသူေတြ ရွိသည္။ ထုိသူတုိ႔မွာ တုိင္းရင္းသားေဒသမ်ားအတြင္း စစ္အုပ္စုတပ္တုိ႔၏ လုပ္ရပ္မ်ားႏွင့္ သမၼတသိန္းစိန္တုိ႔ အဖြဲ႔၏ အခ်ီအခ်၊ အေရွာင္အတိမ္း၊ စည္းလားကုိက္ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကုိ ေတြ႔လာရသည့္အခါမွာေတာ့ မည္သည့္အခါကမွ် မေသြဖည္ ခဲ့ေသာ စစ္အုပ္စု၏ မဟာဗ်ဴဟာ ရည္မွန္းခ်က္ႏွင့္ နည္းဗ်ဴဟာတုိ႔ကုိ ေကာင္းေကာင္းႀကီး သေဘာေပါက္ သိျမင္သြားၾကၿပီ ျဖစ္ ေလသည္။
တကယ္ေတာ့ စစ္အုပ္စုတြင္ တုိင္းရင္းသားတုိ႔ႏွင့္ စစ္မွန္ေသာၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ တကယ္တမ္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ တည္ေဆာက္လုိသည့္ စိတ္ေစတနာ ယခင္ကတည္းက မရွိခဲ့ေခ်။ တဦးႏွင့္တဦး ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေရး၊ အမ်ဳိးသား ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ ခါးသီးသည့္ အတိတ္ျဖစ္ရပ္ဆုိးမ်ားကုိ အျပန္အလွန္ သင္ပုန္းေခ်ေရး စသည့္ စကားလုံးလွလွကေလးေတြ သုံးၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းမႈေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ေရးအတြက္ကုိမူ တကယ္တမ္း အားထုတ္ျခင္းမျပဳခဲ့။ သေဘာတူ ကတိက၀တ္မ်ား ခပ္ျမန္ျမန္ ေပးၿပီး ပဏာမ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီလုိက္သည့္ အဆင့္တြင္သာ ရွိေနခဲ့သည္။
ခံယူခ်က္ခုိင္မာသည့္ တကၽြန္းျပန္ ပဒုိမန္းၿငိမ္းေမာင္လုိ အမာစားပုဂၢဳိလ္မ်ားက ရင္ဘတ္ႀကီးတခုလုံးရင္း၍ အူလႈိက္ သည္းလႈိက္ ယုံၾကည္ျပေနသည့္တုိင္ ၎တုိ႔ဘက္က အျပန္အလွန္ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရးကုိ မ်က္ႏွာလႊဲေနခဲ့သည္။ မၾကာေသးမီက ယူအဲန္အက္ဖ္စီႏွင့္ ေတြ႔ဆုံခဲ့ၾကေသာ္လည္း ၾကားရသူမ်ား ေလာေလာဆယ္ ေက်နပ္အားရေစရန္အတြက္ ခပ္ေပါ့ေပါ့ ခပ္လြယ္လြယ္ ေျပာခဲ့လုိက္ၿပီး အႀကိမ္ႀကိမ္ ခ်ဳိးေဖာက္ေလ့ရွိတတ္ေသာ ၎တုိ႔၏ ကတိက၀တ္မ်ားကုိ မ်က္စိမွိတ္ ယုံစား၍ မရ။
၎တုိ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလုပ္ျခင္းမွာ တုိင္းရင္းသားတုိ႔ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ရန္ မဟုတ္ဘဲ တုိင္းရင္းသား တဖြဲ႔စီကုိ ထုိးစစ္ဆင္ေနစဥ္အတြင္း က်န္အဖြဲ႔မ်ားက စစ္ကူမေပးႏုိင္ရန္ အဟန္႔အတား လုပ္လုိက္သည့္ သေဘာသာျဖစ္ ေၾကာင္း၊ တုိင္းရင္းသားတုိ႔ နယ္ေျမထဲ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ျခင္း၊ ေဒသတြင္း လူအ၀င္အထြက္ မ်ားေစျခင္းျဖင့္ လူထုႏွင့္ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကား လူမႈေရး စီးပြားေရးကိစၥမ်ား ႐ႈပ္ေထြးေအာင္လုပ္ၿပီး စစ္ေရးကိစၥအေပၚ အာ႐ုံမစုိက္ႏုိင္ ရန္ ဦးတည္သည့္ စစ္ဆင္ေရးနည္းဗ်ဴဟာတခုျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၎တုိ႔ေႂကြးေၾကာ္ေနေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈ၊ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရး ဆုိေသာစကားမ်ားမွာလည္း ၎တုိ႔၏ စစ္နည္းဗ်ဴဟာ လုိအပ္ခ်က္အရ အေယာင္ျပ က်င့္သုံးေန ျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း တုိင္းရင္းသားအမ်ားပင္ သိျမင္လာၾကၿပီ ျဖစ္သည္။
မဆလကၽြန္ ၁၅ႏွစ္လုပ္ခဲ့ဖူးၿပီး ၈၈ လူထုအုံႂကြမႈ အေရးေတာ္ပုံအတြင္း နယ္စပ္ေဒသ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔အစည္းသုိ႔ ေရာက္လာခဲ့ေသာ ရခုိင္အမ်ဳိးသား တပ္ၾကပ္ႀကီးေဟာင္းတဦးက ဆုိသည္။
“သူတုိ႔လုပ္တဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးက တကယ္တမ္း ခုိင္မာသလား မခုိင္မာဘူးလားဆုိတာ တျခားမၾကည့္နဲ႔ဗ်။ ၁၇ႏွစ္ေတာင္ အပစ္ရပ္လုိက္ၿပီးေတာ့မွ ျပန္တုိက္ေနရတဲ႔ ကခ်င္အဖြဲ႔ကုိပဲၾကည့္၊ အခု ျပန္တုိက္ေနတာ ၂ႏွစ္ျပည့္ေတာ့မယ္။ ၾကားထဲမွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမယ္ဆုိၿပီးေတာ့ ဘယ္ႏွစ္ခါရွိၿပီ လဲ ေတြ႔ေတြ႔ေနၾကတာ။ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြး ေရးလုပ္ေနၿပီဆုိရင္ သူတုိ႔တပ္ေတြက ကခ်င္ တပ္စခန္းေတြကုိ က်ဴးေက်ာ္ရန္စတာေတြလုပ္၊ ေတာ္ၾကာ ဟုိေနရာမွာ တုိက္ျပန္ ၿပီ။ ေတာ္ၾကာ ဒီေနရာမွာ တုိက္ျပန္ၿပီ။ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲဖုိ႔ ေဆြးေႏြးေနပါတယ္ ဆုိမွ၊ ျပႆနာေတြကုိ ႏုိင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္းဖုိ႔ ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္ဆုိမွ၊ ေဆြးေႏြးရင္း တန္းလန္း တုိက္ေနရတာဟာ သိပ္ေတာ့ အဓိပၸါယ္မရွိဘူး။ အခုလည္း ေဆြးေႏြးမယ္ဆုိ ၿပီး ခ်ိန္းထားတဲ့ၾကားကပဲ ဟုိေနရာတုိက္ ဒီေနရာတုိက္ လုပ္ေနၾကျပန္ၿပီ။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူ လက္မွတ္ထုိးထား တဲ့ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပုိင္းေကာ၊ ေျမာက္ပုိင္းေကာ၊ ပေလာင္နယ္ေျမဘက္ေတြမွာပါ ထုိးစစ္ေတြ ခဏခဏ လုပ္ေနတယ္”
(ဆက္လက္ ေဖာ္ျပပါမည္)
http://www.kicnews.org/?p=16825
(၉) ႀကိမ္ေျမာက္ ကရင္ ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရး ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲ က်င္းပျခင္း
ျဖဴကုိကုိ
(၉) ႀကိမ္ေျမာက္ ကရင္ ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရး ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲကို ထိုင္းျမန္မာ-နယ္စပ္ ကရင္ျပည္နယ္ လွဳိင္းဘြဲ ၿမိဳ႔နယ္ရွိ ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအရံုး (KNU) တပ္မဟာ (၇) ေဒသ ေလး၀ါး စခန္း၌ ယေန႔ က်င္းပ ခဲ့ေၾကာင္း ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲကို တက္ေရာက္ ခဲ့ေသာ ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးက ဆိုပါသည္။
“ ဒီႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲကို ကရင္ အဖြဲ႔အစည္းတိုင္း၊ ကရင္ မ်ဳိးခ်စ္ ပုဂၢဳိလ္တိုင္း တက္ေရာက္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီပြဲကို KNU ကဘဲ ဦးေဆာင္ပါတယ္။ ကိုယ္စားလွယ္ေပါင္း တရာေက်ာ္ တက္ေရာက္ ပါတယ္။ အဓိက ေဆြးေႏြး ၾကမွာက လက္ရွိႏိုင္ငံေရး အေျခအေနကို သံုးသပ္ျပီး ကရင့္ အက်ဳိးအတြက္ ဘယ္လို ေရွ့ဆက္ လုပ္ေဆာင္ ရမလဲ ဆိုတာပါဘဲ” ဟု ဆိုပါ သည္။
ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲသို႔ ကရင္ အေျခခံ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပရွိ ကရင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ကမၻာ တစ္လႊားမွ KNU ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ကရင္ ဘာသာေရး အုပ္စုမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ တသီး ပုဂၢလ မ်ဳိးခ်စ္ ပုဂၢဳိလ္မ်ား တက္ေရာက္ၾကပါသည္။ ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲကို ေမလ (၂၇) ရက္ေန႔မွ (၃၁) ရက္ေန႔ အထိ (၅) ရက္တာ က်င္းပသြား မည္ဟု ဆိုပါသည္။
ေဆြးေႏြးၾကမည့္ အစီစဥ္မ်ားမွာ-
(၁) ကရင္ လူမ်ဳိးမ်ား မူလ ထားရွိေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရည္ရြယ္ခ်က္ ႏွင့္ လက္ရွိ အေျခအေနကို သံုးသပ္ျခင္း။
(၂) KNU ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား အေျခအေန။
(၃) လက္ရွိ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ စီးပြားေရး၊ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမွဳႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး စီမံခ်က္ ျပသနာမ်ား။
(၄) ကရင္ျပည္နယ္တြင္းမွ လူမွဳ အကူအညီမ်ား အေျခအေန။
(၅) ကရင္လူမွဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား အကူအညီေပးႏိုင္မွဳ အေျခအေနမ်ား ျဖစ္ပါသည္။
ဤႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲသို႔ ဒီမိုကေရစီ ကရင္ အက်ဳိးျပဳ တပ္မေတာ္ (DKBA) ႏွင့္ ကရင့္ျငိမ္းခ်မ္းေကာ္စီတို႔လို KNU အဖြဲ႔မွ ခြဲထြက္ခဲ့ေသာ အဖြဲ႔မ်ားကိုလည္း ဖိတ္ၾကား ထားသည္ဟု ဆိုပါသည္။ KNU သည္ အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲ ထားေစကာမူ ၄င္းတို႔ လိုလားေသာ တပ္ေနရာ ခ်ထားေရး ကိစၥ၌ ယေန႔အထိ ညွိႏွဳိင္းႏိုင္ခဲ့ျခင္း မရွိေသးေပ။ ဤသို႔ ေၾကာင့္ KNU ႏွင့္ အစိုးရ ဆက္ဆံေရးသည္ စိတ္ခ် ယံုၾကည္ေလာက္သည့္ အေျခအေနတြင္ မရွိေသးေၾကာင္းဆို ပါသည္။
ထို႔အျပင္ KNU အဖြဲ႔မွ ခြဲထြက္ ခဲ့ေသာ ဒီမိုကေရစီ ကရင္ အက်ဳိးျပဳ တပ္မေတာ္(DKBA)၊ ကရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီ ႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္မွ ကရင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားအား မည္သို႔ စုစည္း သြားရမည္ ဆိုသည့္ ျပသနာလည္း ရွိပါသည္။ ဤျပသနာေၾကာင့္ အစိုးရသည္၊ ယင္း မတူညီမွဳမ်ားကို အသံုးခ်ျပီး ကရင္ အခ်င္းခ်င္း ေသြးခြဲ ထားႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ ထိုကဲ့သို႔ ေသြးခြဲ ထားေစမွဳကို ဤႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲမွ ေျဖရွင္းႏိုင္မည္လား ဆိုသည္မွာ ေစာင့္ၾကည့္စရာ ျဖစ္ပါသည္။
KNU ကမူ ကရင္ တစ္မ်ိဳးသားလံုး ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးကို ရည္စူးၿပီး အမ်ိဳးသား ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရး ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲကို (၉) ႀကိမ္ေျမာက္ အထိ က်င္းပ လာခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ရင္ဆိုင္ေနရေသာ စည္းလံုး ညီညြတ္ေရး ျပသနာမ်ားအား ကုစားႏိုင္ျခင္း မရွိေသးဘဲ ျဖစ္ေနပါသည္။
ဤသို႔ေၾကာင့္ ေသြးကြဲေနေသာ ကရင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ၾကည့္ၿပီး စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ေနခဲ့ၾကရေၾကာင္း ကရင္လူထု လူတန္းစား အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရး အုပ္စုမ်ားက ဆိုပါသည္။
http://www.phophtawnews.org/burmese/index.php/news/internal-news/item/325-2013-05-27-06-49-20.html
(၉) ႀကိမ္ေျမာက္ ကရင္ ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရး ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲကို ထိုင္းျမန္မာ-နယ္စပ္ ကရင္ျပည္နယ္ လွဳိင္းဘြဲ ၿမိဳ႔နယ္ရွိ ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအရံုး (KNU) တပ္မဟာ (၇) ေဒသ ေလး၀ါး စခန္း၌ ယေန႔ က်င္းပ ခဲ့ေၾကာင္း ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲကို တက္ေရာက္ ခဲ့ေသာ ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးက ဆိုပါသည္။
“ ဒီႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲကို ကရင္ အဖြဲ႔အစည္းတိုင္း၊ ကရင္ မ်ဳိးခ်စ္ ပုဂၢဳိလ္တိုင္း တက္ေရာက္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီပြဲကို KNU ကဘဲ ဦးေဆာင္ပါတယ္။ ကိုယ္စားလွယ္ေပါင္း တရာေက်ာ္ တက္ေရာက္ ပါတယ္။ အဓိက ေဆြးေႏြး ၾကမွာက လက္ရွိႏိုင္ငံေရး အေျခအေနကို သံုးသပ္ျပီး ကရင့္ အက်ဳိးအတြက္ ဘယ္လို ေရွ့ဆက္ လုပ္ေဆာင္ ရမလဲ ဆိုတာပါဘဲ” ဟု ဆိုပါ သည္။
ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲသို႔ ကရင္ အေျခခံ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပရွိ ကရင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ကမၻာ တစ္လႊားမွ KNU ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ကရင္ ဘာသာေရး အုပ္စုမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ တသီး ပုဂၢလ မ်ဳိးခ်စ္ ပုဂၢဳိလ္မ်ား တက္ေရာက္ၾကပါသည္။ ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲကို ေမလ (၂၇) ရက္ေန႔မွ (၃၁) ရက္ေန႔ အထိ (၅) ရက္တာ က်င္းပသြား မည္ဟု ဆိုပါသည္။
ေဆြးေႏြးၾကမည့္ အစီစဥ္မ်ားမွာ-
(၁) ကရင္ လူမ်ဳိးမ်ား မူလ ထားရွိေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရည္ရြယ္ခ်က္ ႏွင့္ လက္ရွိ အေျခအေနကို သံုးသပ္ျခင္း။
(၂) KNU ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား အေျခအေန။
(၃) လက္ရွိ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ စီးပြားေရး၊ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမွဳႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး စီမံခ်က္ ျပသနာမ်ား။
(၄) ကရင္ျပည္နယ္တြင္းမွ လူမွဳ အကူအညီမ်ား အေျခအေန။
(၅) ကရင္လူမွဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား အကူအညီေပးႏိုင္မွဳ အေျခအေနမ်ား ျဖစ္ပါသည္။
ဤႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲသို႔ ဒီမိုကေရစီ ကရင္ အက်ဳိးျပဳ တပ္မေတာ္ (DKBA) ႏွင့္ ကရင့္ျငိမ္းခ်မ္းေကာ္စီတို႔လို KNU အဖြဲ႔မွ ခြဲထြက္ခဲ့ေသာ အဖြဲ႔မ်ားကိုလည္း ဖိတ္ၾကား ထားသည္ဟု ဆိုပါသည္။ KNU သည္ အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲ ထားေစကာမူ ၄င္းတို႔ လိုလားေသာ တပ္ေနရာ ခ်ထားေရး ကိစၥ၌ ယေန႔အထိ ညွိႏွဳိင္းႏိုင္ခဲ့ျခင္း မရွိေသးေပ။ ဤသို႔ ေၾကာင့္ KNU ႏွင့္ အစိုးရ ဆက္ဆံေရးသည္ စိတ္ခ် ယံုၾကည္ေလာက္သည့္ အေျခအေနတြင္ မရွိေသးေၾကာင္းဆို ပါသည္။
ထို႔အျပင္ KNU အဖြဲ႔မွ ခြဲထြက္ ခဲ့ေသာ ဒီမိုကေရစီ ကရင္ အက်ဳိးျပဳ တပ္မေတာ္(DKBA)၊ ကရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီ ႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္မွ ကရင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားအား မည္သို႔ စုစည္း သြားရမည္ ဆိုသည့္ ျပသနာလည္း ရွိပါသည္။ ဤျပသနာေၾကာင့္ အစိုးရသည္၊ ယင္း မတူညီမွဳမ်ားကို အသံုးခ်ျပီး ကရင္ အခ်င္းခ်င္း ေသြးခြဲ ထားႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ ထိုကဲ့သို႔ ေသြးခြဲ ထားေစမွဳကို ဤႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲမွ ေျဖရွင္းႏိုင္မည္လား ဆိုသည္မွာ ေစာင့္ၾကည့္စရာ ျဖစ္ပါသည္။
KNU ကမူ ကရင္ တစ္မ်ိဳးသားလံုး ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးကို ရည္စူးၿပီး အမ်ိဳးသား ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရး ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲကို (၉) ႀကိမ္ေျမာက္ အထိ က်င္းပ လာခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ရင္ဆိုင္ေနရေသာ စည္းလံုး ညီညြတ္ေရး ျပသနာမ်ားအား ကုစားႏိုင္ျခင္း မရွိေသးဘဲ ျဖစ္ေနပါသည္။
ဤသို႔ေၾကာင့္ ေသြးကြဲေနေသာ ကရင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ၾကည့္ၿပီး စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ေနခဲ့ၾကရေၾကာင္း ကရင္လူထု လူတန္းစား အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရး အုပ္စုမ်ားက ဆိုပါသည္။
http://www.phophtawnews.org/burmese/index.php/news/internal-news/item/325-2013-05-27-06-49-20.html
ျမန္မာ့ဖြြံ႔ၿဖိဳးေရး ဂ်ပန္က ေဒၚလာသန္း ၅၀၀ ေက်ာ္ ကူမည္
မနႏၵာခ်မ္း
26.05.2013
ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္လာေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အကူအညီေတြ တိုးခ်ဲ႕ ေပးအပ္သြားမယ္လို႔ ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွင္ဇို အာေဘး (Shinzo Abe) က ကတိျပဳလိုက္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ ေနျပည္ေတာ္မွာရွိတဲ့ သမၼတအိမ္ေတာ္မွာ ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွင္ဇို အာေဘးနဲ႔ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္တို႔ ေတြ႔ဆံုခ်ိန္ - ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က အဲ့ဒီလို ကတိျပဳခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ကိစၥရပ္ေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာပါ။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ မနႏၵာခ်မ္း က ဆက္ေျပာျပေပးပါမယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၃ ရက္ၾကာခရီး လာေရာက္ခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွင္ဇို အာေဘးဟာ သူ႔ခရီးစဥ္ ေနာက္ဆံုးေန႔ျဖစ္တဲ့ ဒီကေန႔ တနဂၤေႏြေန႔မွာေတာ့ ေနျပည္ေတာ္မွာရွိတဲ့ သမၼတအိမ္ေတာ္မွာ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တာပါ။ ဒီေတြ႔ဆံုမႈ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အကူအညီေတြ ေပးအပ္ဖို႔နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကိစၥ၊ စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ကိစၥရပ္ေတြကို အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီးေတာ့ ႏွစ္ႏုိင္ငံ သေဘာတူလက္မွတ္ ေရးထုိးမႈေတြလည္း လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီအထဲက ျမန္မာႏုိင္ငံ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အကူအညီေတြကို က႑ ၃ ရပ္ခြဲၿပီး ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကေန ျမန္မာ ကို အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၅၀၀ ေက်ာ္ တိုးခ်ဲ႕ ကူညီသြားမယ့္ကိစၥလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ဒု၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ က ဗြီအိုေအ ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ေနာက္ထပ္ ODA အကူအညီေတြ တုိးခ်ဲ႕ေပးမယ္ေပါ့ေနာ္။ ေပးမယ့္ဟာက က႑ သံုးခုေပါ့။ တစ္ခုက နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ ေနာက္ ေက်းလက္ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးနဲ႔ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလွ်ာ့ခ်ေရး-က နယ္ေျမတစ္ခု၊ ဒုတိယနယ္ေျမကေတာ့ လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ တတိယကေတာ့ အေျခခံအေဆာက္အအံုတည္ေဆာက္ေရး- အဲဒီကိစၥမွာ ODA အကူအညီေတြ ထပ္ၿပီးေပးမယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥ ေျပာသြားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကေတာ့ SME ေတြ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ ကိစၥ၊ ေနာက္တစ္ခါ လယ္ယာက႑ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အကူအညီေပးဖို႔။ ေနာက္တစ္ခါ လမ္းစဥ္ပါတီလက္ထက္မွာတုန္းက လုပ္ခ့ဲတဲ့ စက္မႈ စီမံကိန္းေတြရွိတယ္။ ဂ်ပန္ရဲ႕နည္းပညာေတြနဲ႔ လုပ္ခဲ့တာေတြ၊ ေနာက္တစ္ခါ JICA အစီအစဥ္နဲ႔ေဆာက္ခဲ့တဲ့ ေဆး႐ံုေတြရွိတယ္။ အဲဒီလို ပံုစံမ်ဳိးေတြနဲ႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ အကူအညီေပးႏုိင္ဖို႔ေတြ ေျပာပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ဒီအထဲမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးကိစၥနဲ႔ လူထု က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး ကိစၥရပ္ေတြကိုလည္း အေလးထား ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ ၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ က ဆက္ေျပာျပပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ပထမဦးဆံုး ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အေျခအေန၊ ေနာက္တစ္ခါ တုိင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးတည္ေဆာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက အကူအညီေပးႏိုင္မယ့္ အေျခအေန၊ ေနာက္တစ္ခါ က်န္းမာေရး ပညာေရးက႑၊ အေျခခံအေဆာက္အအံု တည္ေဆာက္ေရးက႑၊ ေနာက္တစ္ခါ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ ေတာ္ေတာ္ေလး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးပါတယ္။”
ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္မွာ ဂ်ပန္ထိပ္တန္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြလည္း အတူလိုက္ပါလာၾကတာ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဂ်ပန္က လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမယ့္ကိစၥနဲ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ကုန္သြယ္ေရးကိစၥရပ္ေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါ ေသးတယ္။ ဂ်ပန္အစိုးရဘက္ကေတာ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အမ်ားဆုံး ရင္းနီးျမဳပ္ႏွံထားတဲ့ ရန္ကုန္တုိင္း သီလ၀ါဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္းကို အျမန္ဆံုး အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ေရးလည္း ပါ၀င္တယ္လို႔ ၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ က ေျပာပါတယ္။
ဒီကေန႔ သမၼတအိမ္ေတာ္မွာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကတဲ့ စာခၽြန္လႊာထဲမွာေတာ့ - လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ ဖြြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆုိ္င္ရာ ပညာသင္ဆုေပးေရး စီမံခ်က္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ ေရေပးေ၀ေရးစနစ္ တိုးတက္ျမႇင့္တင္ေရးစီမံခ်က္၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္း သံုး ခုအတြက္ ေခ်းေငြ သေဘာတူညီခ်က္၊ ေႂကြးၿမီေလွ်ာ္ေပးေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ပါ၀င္တယ္လို႔လည္း ၀န္ႀကီးဦးရဲထြဋ္ရဲ႕ လူမႈကြန္ရက္ facebook စာမ်က္ႏွာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
မေန႔ကေတာ့ ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔အဖြဲ႔ဟာ ရန္ကုန္ သီလ၀ါ အထူးစီးပြားေရးဇုန္မွာ အက်ိဳးတူ လုပ္ငန္းေတြ လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ဖို႔အတြက္ ျပည္တြင္း စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာတရပ္ကုိလည္း လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၾက ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ မေန႔ကေတာ့ ျမန္မာဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီး ဂ်ပန္လုပ္ငန္းေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲ့ ကိစၥ အပါအ၀င္ ျမန္မာေစ်းကြက္ထဲကို ဂ်ပန္လုပ္ငန္းေတြ ၀င္ေရာက္လာမႈက ျမန္မာႏုိင္ငံကို အက်ိဳး ျဖစ္ေစဖို႔၊ ၿပီးေတာ့ ဂ်ပန္ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ က ေဒသခံေတြအတြက္ အလုပ္အကိုင္ေတြ ဖန္တီးေပးႏုိင္ေလာက္တဲ့ အထိ ခိုင္မာမႈ ရွိဖို႔ ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို ဂ်ပန္သတင္းေတြမွာ ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံတကာကုိ ေပးစရာရွိေနတဲ့ ျပည္ပေႂကြးၿမီ သန္း ၆ ေထာင္ေလာက္ထဲက ထက္၀က္ေလာက္ကုိေတာ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက ဒီႏွစ္ဆန္းပုိင္း ကပဲ ၾကား၀င္ကူညီၿပီး ေလ်ာ္ေပးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အကူအညီေတြ အမ်ားဆုံးေပးေနတဲ့ တုိင္းျပည္ တခု ျဖစ္ေပမဲ့လည္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြမွာေတာ့ ေနာက္တန္းေနရာမွာသာ ရွိေနခဲ့တာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မတ္လအထိဆိုရင္ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၂၇၀ သာရွိတဲ့အတြက္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ ျပည္ပက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကတဲ့ ႏုိင္ငံေတြစာရင္းမွာ အဆင့္ ၁၁ မွာသာ ရွိေနတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း အခုအခါမွာေတာ့ ျပည္ပတင္ပုိ႔မႈေတြနဲ႔ ကုန္သြယ္မႈေတြကုိ တုိးျမွင့္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ထားတဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွင္ဇုိ အာေဘး အစုိးရက ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ စီးပြားေရး ဆက္ဆံမႈေတြကုိပါ တုိးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္လာေနတာျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ နီးပါး အတြင္း ဂ်ပန္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို လာေရာက္တဲ့ ခရီးစဥ္လည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ မြန္းလြဲပိုင္းကေတာ့ ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ ၃ ရက္ၾကာ သူ႔ခရီးစဥ္ကို အဆံုးသတ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ ကေန ျပန္လည္ထြက္ခြာသြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
http://burmese.voanews.com/content/japan-and-myanmar-signed-for-trade-in-abe-visit-to-burma-/1668522.html
26.05.2013
ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္လာေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အကူအညီေတြ တိုးခ်ဲ႕ ေပးအပ္သြားမယ္လို႔ ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွင္ဇို အာေဘး (Shinzo Abe) က ကတိျပဳလိုက္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ ေနျပည္ေတာ္မွာရွိတဲ့ သမၼတအိမ္ေတာ္မွာ ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွင္ဇို အာေဘးနဲ႔ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္တို႔ ေတြ႔ဆံုခ်ိန္ - ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က အဲ့ဒီလို ကတိျပဳခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ကိစၥရပ္ေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာပါ။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ မနႏၵာခ်မ္း က ဆက္ေျပာျပေပးပါမယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၃ ရက္ၾကာခရီး လာေရာက္ခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွင္ဇို အာေဘးဟာ သူ႔ခရီးစဥ္ ေနာက္ဆံုးေန႔ျဖစ္တဲ့ ဒီကေန႔ တနဂၤေႏြေန႔မွာေတာ့ ေနျပည္ေတာ္မွာရွိတဲ့ သမၼတအိမ္ေတာ္မွာ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တာပါ။ ဒီေတြ႔ဆံုမႈ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အကူအညီေတြ ေပးအပ္ဖို႔နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကိစၥ၊ စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ကိစၥရပ္ေတြကို အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီးေတာ့ ႏွစ္ႏုိင္ငံ သေဘာတူလက္မွတ္ ေရးထုိးမႈေတြလည္း လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီအထဲက ျမန္မာႏုိင္ငံ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အကူအညီေတြကို က႑ ၃ ရပ္ခြဲၿပီး ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကေန ျမန္မာ ကို အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၅၀၀ ေက်ာ္ တိုးခ်ဲ႕ ကူညီသြားမယ့္ကိစၥလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ဒု၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ က ဗြီအိုေအ ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ေနာက္ထပ္ ODA အကူအညီေတြ တုိးခ်ဲ႕ေပးမယ္ေပါ့ေနာ္။ ေပးမယ့္ဟာက က႑ သံုးခုေပါ့။ တစ္ခုက နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ ေနာက္ ေက်းလက္ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးနဲ႔ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလွ်ာ့ခ်ေရး-က နယ္ေျမတစ္ခု၊ ဒုတိယနယ္ေျမကေတာ့ လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ တတိယကေတာ့ အေျခခံအေဆာက္အအံုတည္ေဆာက္ေရး- အဲဒီကိစၥမွာ ODA အကူအညီေတြ ထပ္ၿပီးေပးမယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥ ေျပာသြားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကေတာ့ SME ေတြ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ ကိစၥ၊ ေနာက္တစ္ခါ လယ္ယာက႑ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အကူအညီေပးဖို႔။ ေနာက္တစ္ခါ လမ္းစဥ္ပါတီလက္ထက္မွာတုန္းက လုပ္ခ့ဲတဲ့ စက္မႈ စီမံကိန္းေတြရွိတယ္။ ဂ်ပန္ရဲ႕နည္းပညာေတြနဲ႔ လုပ္ခဲ့တာေတြ၊ ေနာက္တစ္ခါ JICA အစီအစဥ္နဲ႔ေဆာက္ခဲ့တဲ့ ေဆး႐ံုေတြရွိတယ္။ အဲဒီလို ပံုစံမ်ဳိးေတြနဲ႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ အကူအညီေပးႏုိင္ဖို႔ေတြ ေျပာပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ဒီအထဲမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးကိစၥနဲ႔ လူထု က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး ကိစၥရပ္ေတြကိုလည္း အေလးထား ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ ၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ က ဆက္ေျပာျပပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ပထမဦးဆံုး ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အေျခအေန၊ ေနာက္တစ္ခါ တုိင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးတည္ေဆာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက အကူအညီေပးႏိုင္မယ့္ အေျခအေန၊ ေနာက္တစ္ခါ က်န္းမာေရး ပညာေရးက႑၊ အေျခခံအေဆာက္အအံု တည္ေဆာက္ေရးက႑၊ ေနာက္တစ္ခါ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ ေတာ္ေတာ္ေလး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးပါတယ္။”
ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္မွာ ဂ်ပန္ထိပ္တန္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြလည္း အတူလိုက္ပါလာၾကတာ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဂ်ပန္က လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမယ့္ကိစၥနဲ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ကုန္သြယ္ေရးကိစၥရပ္ေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါ ေသးတယ္။ ဂ်ပန္အစိုးရဘက္ကေတာ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အမ်ားဆုံး ရင္းနီးျမဳပ္ႏွံထားတဲ့ ရန္ကုန္တုိင္း သီလ၀ါဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္းကို အျမန္ဆံုး အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ေရးလည္း ပါ၀င္တယ္လို႔ ၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ က ေျပာပါတယ္။
ဒီကေန႔ သမၼတအိမ္ေတာ္မွာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကတဲ့ စာခၽြန္လႊာထဲမွာေတာ့ - လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ ဖြြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆုိ္င္ရာ ပညာသင္ဆုေပးေရး စီမံခ်က္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ ေရေပးေ၀ေရးစနစ္ တိုးတက္ျမႇင့္တင္ေရးစီမံခ်က္၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္း သံုး ခုအတြက္ ေခ်းေငြ သေဘာတူညီခ်က္၊ ေႂကြးၿမီေလွ်ာ္ေပးေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ပါ၀င္တယ္လို႔လည္း ၀န္ႀကီးဦးရဲထြဋ္ရဲ႕ လူမႈကြန္ရက္ facebook စာမ်က္ႏွာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
မေန႔ကေတာ့ ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔အဖြဲ႔ဟာ ရန္ကုန္ သီလ၀ါ အထူးစီးပြားေရးဇုန္မွာ အက်ိဳးတူ လုပ္ငန္းေတြ လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ဖို႔အတြက္ ျပည္တြင္း စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာတရပ္ကုိလည္း လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၾက ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ မေန႔ကေတာ့ ျမန္မာဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီး ဂ်ပန္လုပ္ငန္းေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲ့ ကိစၥ အပါအ၀င္ ျမန္မာေစ်းကြက္ထဲကို ဂ်ပန္လုပ္ငန္းေတြ ၀င္ေရာက္လာမႈက ျမန္မာႏုိင္ငံကို အက်ိဳး ျဖစ္ေစဖို႔၊ ၿပီးေတာ့ ဂ်ပန္ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ က ေဒသခံေတြအတြက္ အလုပ္အကိုင္ေတြ ဖန္တီးေပးႏုိင္ေလာက္တဲ့ အထိ ခိုင္မာမႈ ရွိဖို႔ ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို ဂ်ပန္သတင္းေတြမွာ ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံတကာကုိ ေပးစရာရွိေနတဲ့ ျပည္ပေႂကြးၿမီ သန္း ၆ ေထာင္ေလာက္ထဲက ထက္၀က္ေလာက္ကုိေတာ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက ဒီႏွစ္ဆန္းပုိင္း ကပဲ ၾကား၀င္ကူညီၿပီး ေလ်ာ္ေပးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အကူအညီေတြ အမ်ားဆုံးေပးေနတဲ့ တုိင္းျပည္ တခု ျဖစ္ေပမဲ့လည္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြမွာေတာ့ ေနာက္တန္းေနရာမွာသာ ရွိေနခဲ့တာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မတ္လအထိဆိုရင္ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၂၇၀ သာရွိတဲ့အတြက္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ ျပည္ပက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကတဲ့ ႏုိင္ငံေတြစာရင္းမွာ အဆင့္ ၁၁ မွာသာ ရွိေနတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း အခုအခါမွာေတာ့ ျပည္ပတင္ပုိ႔မႈေတြနဲ႔ ကုန္သြယ္မႈေတြကုိ တုိးျမွင့္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ထားတဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွင္ဇုိ အာေဘး အစုိးရက ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ စီးပြားေရး ဆက္ဆံမႈေတြကုိပါ တုိးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္လာေနတာျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ နီးပါး အတြင္း ဂ်ပန္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို လာေရာက္တဲ့ ခရီးစဥ္လည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ မြန္းလြဲပိုင္းကေတာ့ ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ ၃ ရက္ၾကာ သူ႔ခရီးစဥ္ကို အဆံုးသတ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ ကေန ျပန္လည္ထြက္ခြာသြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
http://burmese.voanews.com/content/japan-and-myanmar-signed-for-trade-in-abe-visit-to-burma-/1668522.html
Sunday, May 26, 2013
အခ်စ္ရဲ့ TOYOTA
ယူက်ဴမွာ အေတာ္ေလး ေပၚျပဴလာျဖစ္သြားတဲ့ အေမရိကန္ေရာက္ ခ်င္းအမ်ိဴးသားေလး ဆလုိင္းဖြာေထါင္း ရဲ့သီခ်င္းေလးတစ္ပုဒ္ပါ။ ေျပာလုိ ့ေတာ့မရဘူးေနာ္ တုိယုိတာ ကုမၸဏီသိသြားရင္ ေႀကာ္ျငာရုိက္ဖုိ ့ေတာင္လာေခၚႏုိင္တယ္.. :D.. သီခ်င္း ေခါင္းစီးက အခ်စ္ရဲ့ တုိယုိတာ ပါသတဲ့...လာလည္သူ စာဖတ္ပရိတ္သတ္မ်ား အားေပးလုိက္ပါအုံး...
အခ်စ္ရဲ့တုိယုိတာ ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး
Type the rest of your post here.
အခ်စ္ရဲ့တုိယုိတာ ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး
Type the rest of your post here.
DKBA စစ္ေဒသ၌ BGF ႏွင့္ အစိုးရ တပ္မ်ား စစ္ျပင္ဆင္ေန
ျဖဴကုိကုိ
ဒီမိုကေရစီ ကရင္ အက်ဳိးျပဳ တပ္မေတာ္ (DKBA) ႏွင့္အစိုးရ နယ္ျခား ေစာင့္တပ္ (BGF) တို႔ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ကရင္ျပည္နယ္ လွဳိင္းဘြဲ ၿမိဳ႔နယ္ ၿမိဳင္ႀကီးငူ ေဒသမွ မယ္တေ၀ါ စခန္း အနီးအနားသို႔ BGF ႏွင့္ အစိုးရ တပ္အင္အားမ်ား တိုးခ်ဲ့ ခ်ထား ေနသည္ဟု ကရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီမွ စစ္ဗ်ဴဟာမွဴး တစ္ဦးက ဆိုပါသည္။
“ အရင္က တပ္ရင္း (၃) ရင္းဘဲ ရွိတယ္။ အခုေတာ့ အခ်ိန္တို အတြင္းမွာဘဲ (၆) ရင္း ျဖစ္သြားၿပီး၊ တိုးလာတာက ပဋိပကၡျဖစ္ၿပီးမွ တိုးလာတာပါ။ က်ေနာ္ တို႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနပါတယ္။ (၂) ရက္ (၃) ရက္ေလာက္။ တိုးလာတဲ့ တပ္ေတြထဲမွာ အစိုးရ တပ္လည္း ပါတယ္။ BGF တပ္လည္း ပါတယ္။ ၾကည့္ရတာ ျပသနာကို ေျဖရွင္း ေပးမဲ့ပံု မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ျပသနာ ျဖစ္လာေအာင္ ဖန္တီးတယ္၊ ၿပီးေတာ့ ဒီျပသနာကို အေၾကာင္းျပျပီး စစ္ဆင္လို႔ ရေအာင္ လုပ္ေနပံု ေပၚပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ဟပ္ႀကီး ေရကာတာ လံုၿခဳံေရးအတြက္ ဆိုၿပီး က်ေနာ္တို႔ကို ရွင္းၿပီးရင္ ေနရာယူဖို႔ ျဖစ္မယ္” ဟု ဆိုပါသည္။
ဤသို႔ေၾကာင့္ အစိုးရ၏ တပ္အင္အား တိုးခ်ဲ႔ ခ်ထားေနမွဳကို DKBA မွ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္သက္၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဗိုလ္ေက်ာ္ဘိ ႏွင့္ ကရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီမွ ဗိုလ္မွဴးႀကီး တိုက္ဂါးတို႔က အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနၿပီး အစိုးရ ဖက္က စစ္ဆင္လာပါက အခ်ိန္မေရြး တိုက္ပြဲျဖစ္လာႏိုင္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
DKBA ႏွင့္ BGF တပ္ဖြဲ႔ တို႔သည္ ျပီးခဲ့တဲ့ ဧၿပီလ (၂၇) ရက္ေန႔တြင္ လက္ေအာက္ခံ ေအာက္ေျခ တပ္ဖြဲ႔ အခ်င္းခ်င္း မေၾကနပ္မွဳမွ စျပီး (၃) ရက္ၾကာ တိုက္ခိုက္ ခဲ့ၾကပါသည္။ ဤျပသနာကို ေျဖရွင္းရန္ DKBA သည္ ကရင္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ လံုၿခဳံေရး အဖြဲ႔ႏွင့္ အေရွ႔ေတာင္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္သို႔႔ သြားေရာက္ကာ ေျဖရွင္း ခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ မေျပလည္သျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းမွဳ ေဖၚေဆာင္ေရး အဖြဲ႔ ဒုဥကၠဌ ဦးေအာင္မင္းထံ သြားေရာက္ ေျဖရွင္းခဲ့ပါသည္။
ဦးေအာင္မင္းသည္ ၄င္း၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာမွ ေဒါက္တာ ေဇာ္ဦးတို႔ အဖြဲ႔ကို ေစလႊတ္ၿပီး ျပသနာျဖစ္ပြားပံုကို ေဆြးေႏြး ေစခဲ့ပါသည္။ http://www.phophtawnews.org/burmese/index.php/news/internal-news/item/290-dkba-bgf.html
ဤအခ်ိန္မွ စၿပီး ျပသနာ ေျဖရွင္းမည့္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ရပ္တန္႔ ေနခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစိုးရဖက္မွ စစ္အင္အား တိုးခ်ဲ့ ခ်ထား လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။ အစိုးရ တပ္မ်ားသည္ DKBA ႏွင့္ BGF တပ္မ်ား ျပသနာ ျဖစ္ပြား လာသည္ႏွင့္ တစ္ခ်ိန္ထဲတြင္ DKBA တပ္မ်ား ၿမိဳင္ႀကီးငူ ေဒသမွ ဆုတ္ခြာေပးရန္ ရာဇသံ ေပးမွဳလည္း ဆက္တိုက္ ျဖစ္လာခဲ့ပါသည္။
ဤအေျခအေနကို ၾကည့္ျခင္း အားျဖင့္ အစိုးရ တပ္ဖြဲ႔ မ်ားသည္ ဤျပသနာ ျဖစ္လာေစရန္ တမင္ ဖန္တီး ခဲ့သလိုမ်ဳိး ျဖစ္ေန ပါသည္။ ျဖစ္ခဲ့သည့္ ျပသနာသည္လည္း ေအာက္ေျခ တပ္ဖြဲ႔ အခ်င္းခ်င္းမွ ျဖစ္ပြားေသာ ကိုယ္ေရး ကိုယ္တာ ျပသနာ ျဖစ္ၾကၿပီး ဤျပသနာကို ေျဖရွင္းျခင္း မျပဳဘဲ ျပသနာကို အေၾကာင္းျပခ်က္ အျဖစ္ ထားၿပီး စစ္အင္အား တိုးခ်ဲ့ လာျခင္းျဖစ္သည္ဟု DKBA ဖက္မွ ျမင္ၾကပါသည္။ ဤသည္ အစိုးရ၏ တခ်က္ခုတ္ ႏွစ္ခ်က္ျပတ္ ေပၚလစီ ျဖစ္သျဖင့္ KNU ကိုလည္း စစ္ေရး အရ ထိမ္းခ်ဳပ္ၿပီးသား ျဖစ္ေနေပလိမ့္မည္။
http://www.phophtawnews.org/burmese/index.php/news/internal-news/item/263-dkba-bgf.html
အကယ္၍ DKBA ႏွင့္ အစိုးရတို႔ တိုက္ခိုက္ လာခဲ့ပါက ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအရံုး (KNU) မွ အစိုးရထံ ေတာင္းဆို ထားေသာ အစိုးရ တပ္စခန္း ဆုတ္ခြာေပးေရး ကိစၥသည္လည္း အလိုလို ပ်က္ျပယ္ျပီးသား ျဖစ္သြားမည္ ျဖစ္သည္ဟု ျမင္ေနၾကပါသည္။ ထို႔အျပင္ ျပန္႔က်ဲေနေသာ ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ေသြးခြဲျပီး အပိုင္းလိုက္ တိုက္ခိုက္ လိုက္သြားျခင္း ဆိုသည့္ နည္းပရိယာယ္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ ရွိသည္ဟု စစ္ေရး အကဲခတ္မ်ားက ယူဆေနပါသည္။
http://www.phophtawnews.org/burmese/index.php/news/internal-news/item/324-dkba-bgf.html
ဒီမိုကေရစီ ကရင္ အက်ဳိးျပဳ တပ္မေတာ္ (DKBA) ႏွင့္အစိုးရ နယ္ျခား ေစာင့္တပ္ (BGF) တို႔ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ကရင္ျပည္နယ္ လွဳိင္းဘြဲ ၿမိဳ႔နယ္ ၿမိဳင္ႀကီးငူ ေဒသမွ မယ္တေ၀ါ စခန္း အနီးအနားသို႔ BGF ႏွင့္ အစိုးရ တပ္အင္အားမ်ား တိုးခ်ဲ့ ခ်ထား ေနသည္ဟု ကရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီမွ စစ္ဗ်ဴဟာမွဴး တစ္ဦးက ဆိုပါသည္။
“ အရင္က တပ္ရင္း (၃) ရင္းဘဲ ရွိတယ္။ အခုေတာ့ အခ်ိန္တို အတြင္းမွာဘဲ (၆) ရင္း ျဖစ္သြားၿပီး၊ တိုးလာတာက ပဋိပကၡျဖစ္ၿပီးမွ တိုးလာတာပါ။ က်ေနာ္ တို႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနပါတယ္။ (၂) ရက္ (၃) ရက္ေလာက္။ တိုးလာတဲ့ တပ္ေတြထဲမွာ အစိုးရ တပ္လည္း ပါတယ္။ BGF တပ္လည္း ပါတယ္။ ၾကည့္ရတာ ျပသနာကို ေျဖရွင္း ေပးမဲ့ပံု မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ျပသနာ ျဖစ္လာေအာင္ ဖန္တီးတယ္၊ ၿပီးေတာ့ ဒီျပသနာကို အေၾကာင္းျပျပီး စစ္ဆင္လို႔ ရေအာင္ လုပ္ေနပံု ေပၚပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ဟပ္ႀကီး ေရကာတာ လံုၿခဳံေရးအတြက္ ဆိုၿပီး က်ေနာ္တို႔ကို ရွင္းၿပီးရင္ ေနရာယူဖို႔ ျဖစ္မယ္” ဟု ဆိုပါသည္။
ဤသို႔ေၾကာင့္ အစိုးရ၏ တပ္အင္အား တိုးခ်ဲ႔ ခ်ထားေနမွဳကို DKBA မွ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္သက္၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဗိုလ္ေက်ာ္ဘိ ႏွင့္ ကရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီမွ ဗိုလ္မွဴးႀကီး တိုက္ဂါးတို႔က အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနၿပီး အစိုးရ ဖက္က စစ္ဆင္လာပါက အခ်ိန္မေရြး တိုက္ပြဲျဖစ္လာႏိုင္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
DKBA ႏွင့္ BGF တပ္ဖြဲ႔ တို႔သည္ ျပီးခဲ့တဲ့ ဧၿပီလ (၂၇) ရက္ေန႔တြင္ လက္ေအာက္ခံ ေအာက္ေျခ တပ္ဖြဲ႔ အခ်င္းခ်င္း မေၾကနပ္မွဳမွ စျပီး (၃) ရက္ၾကာ တိုက္ခိုက္ ခဲ့ၾကပါသည္။ ဤျပသနာကို ေျဖရွင္းရန္ DKBA သည္ ကရင္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ လံုၿခဳံေရး အဖြဲ႔ႏွင့္ အေရွ႔ေတာင္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္သို႔႔ သြားေရာက္ကာ ေျဖရွင္း ခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ မေျပလည္သျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းမွဳ ေဖၚေဆာင္ေရး အဖြဲ႔ ဒုဥကၠဌ ဦးေအာင္မင္းထံ သြားေရာက္ ေျဖရွင္းခဲ့ပါသည္။
ဦးေအာင္မင္းသည္ ၄င္း၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာမွ ေဒါက္တာ ေဇာ္ဦးတို႔ အဖြဲ႔ကို ေစလႊတ္ၿပီး ျပသနာျဖစ္ပြားပံုကို ေဆြးေႏြး ေစခဲ့ပါသည္။ http://www.phophtawnews.org/burmese/index.php/news/internal-news/item/290-dkba-bgf.html
ဤအခ်ိန္မွ စၿပီး ျပသနာ ေျဖရွင္းမည့္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ရပ္တန္႔ ေနခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစိုးရဖက္မွ စစ္အင္အား တိုးခ်ဲ့ ခ်ထား လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။ အစိုးရ တပ္မ်ားသည္ DKBA ႏွင့္ BGF တပ္မ်ား ျပသနာ ျဖစ္ပြား လာသည္ႏွင့္ တစ္ခ်ိန္ထဲတြင္ DKBA တပ္မ်ား ၿမိဳင္ႀကီးငူ ေဒသမွ ဆုတ္ခြာေပးရန္ ရာဇသံ ေပးမွဳလည္း ဆက္တိုက္ ျဖစ္လာခဲ့ပါသည္။
ဤအေျခအေနကို ၾကည့္ျခင္း အားျဖင့္ အစိုးရ တပ္ဖြဲ႔ မ်ားသည္ ဤျပသနာ ျဖစ္လာေစရန္ တမင္ ဖန္တီး ခဲ့သလိုမ်ဳိး ျဖစ္ေန ပါသည္။ ျဖစ္ခဲ့သည့္ ျပသနာသည္လည္း ေအာက္ေျခ တပ္ဖြဲ႔ အခ်င္းခ်င္းမွ ျဖစ္ပြားေသာ ကိုယ္ေရး ကိုယ္တာ ျပသနာ ျဖစ္ၾကၿပီး ဤျပသနာကို ေျဖရွင္းျခင္း မျပဳဘဲ ျပသနာကို အေၾကာင္းျပခ်က္ အျဖစ္ ထားၿပီး စစ္အင္အား တိုးခ်ဲ့ လာျခင္းျဖစ္သည္ဟု DKBA ဖက္မွ ျမင္ၾကပါသည္။ ဤသည္ အစိုးရ၏ တခ်က္ခုတ္ ႏွစ္ခ်က္ျပတ္ ေပၚလစီ ျဖစ္သျဖင့္ KNU ကိုလည္း စစ္ေရး အရ ထိမ္းခ်ဳပ္ၿပီးသား ျဖစ္ေနေပလိမ့္မည္။
http://www.phophtawnews.org/burmese/index.php/news/internal-news/item/263-dkba-bgf.html
အကယ္၍ DKBA ႏွင့္ အစိုးရတို႔ တိုက္ခိုက္ လာခဲ့ပါက ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအရံုး (KNU) မွ အစိုးရထံ ေတာင္းဆို ထားေသာ အစိုးရ တပ္စခန္း ဆုတ္ခြာေပးေရး ကိစၥသည္လည္း အလိုလို ပ်က္ျပယ္ျပီးသား ျဖစ္သြားမည္ ျဖစ္သည္ဟု ျမင္ေနၾကပါသည္။ ထို႔အျပင္ ျပန္႔က်ဲေနေသာ ကရင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ေသြးခြဲျပီး အပိုင္းလိုက္ တိုက္ခိုက္ လိုက္သြားျခင္း ဆိုသည့္ နည္းပရိယာယ္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ ရွိသည္ဟု စစ္ေရး အကဲခတ္မ်ားက ယူဆေနပါသည္။
http://www.phophtawnews.org/burmese/index.php/news/internal-news/item/324-dkba-bgf.html
Friday, May 24, 2013
ဟတ္ႀကီး ေရကာတာ စီမံကိန္း ေလ့လာခြင့္ျပဳေရး KNU အစီအစဥ္ ရွိ
သံလြင္ျမစ္ေပၚတြင္ တည္ေဆာက္မည့္ ဟတ္ႀကီး ေရကာတာ စီမံကိန္းကို ရပ္တန္႔ေရးအတြက္ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ထိုင္း NGO မ်ားႏွင့္ အာဆီယံ လူငယ္လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔တို႔က ထိုင္းႏိုင္ငံ ပါလီမန္ အေဆာက္အဦးေရွ႕တြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လက ဆႏၵျပေနစဥ္ (ဓာတ္ပံု – ASEAN Youth Movement)
ကရင္ျပည္နယ္ သံလြင္ျမစ္ေပၚတြင္ တည္ေဆာက္မည့္ ဟတ္ႀကီး ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆာက္လုပ္ေရး ကုမၸဏီ ၀န္ထမ္းမ်ား ကြင္းဆင္းေလ့လာႏိုင္ေရး ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ုံး (KNU) က ခြင့္ျပဳရန္ အစီအစဥ္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ ဟတ္ႀကီး ေရးအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းသည္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ KNU ထိန္းခ်ဳပ္ရာ ေဒသတြင္ တည္ရွိၿပီး Electricity Generating Authority of Thailand (EGAT) ကုမၸဏီမွ ၀န္ထမ္းတခ်ဳိ႕က ကြင္းဆင္းေလ့လာရန္ စီစဥ္ေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း KNU ဘားအံခ႐ိုင္ ဥကၠ႒ ဖဒိုေစာေအာင္ေမာ္ေအးက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
KNU အေနျဖင့္ ကြင္းဆင္းေလ့လာမႈ ျပဳလုပ္ရန္ လတ္တေလာ ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေနၿပီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မခ်မွတ္ရေသးေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
“ကြင္းဆင္း ေလ့လာဖို႔ အတြက္ သူတို႔ ခြင့္ေတာင္းေနတယ္။ KNU ဗဟိုကလည္း သူတို႔ကုိ ေပးမယ္လို႔ေတာ့ သေဘာထား ရွိတယ္။ ကြင္းဆင္းေလ့လာဖို႔ အတြက္ပဲ၊ ေဆာက္လုပ္ေရး အတြက္ကိုေတာ့ ခြင့္မေပးဘူး” ဟု ဖဒို ေစာေအာင္ေမာ္ေအးက ဆက္ေျပာသည္။
ဖဒို ေစာေအာင္ေမာ္ေအး၏ အဆိုအရ လတ္တေလာ ကြင္းဆင္းေလ့လာသူမ်ား လုပ္ကုိင္ရန္အတြက္ ယင္း စီမံကိန္း တည္ေဆာက္မည့္ အနီးအနားသို႔ ၀န္ထမ္းတခ်ဳိ႕ ေရာက္ရွိေနၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ကြင္းဆင္းေလ့လာၿပီးရင္ ဆံုးရႈံး နစ္နာမႈဟာ ဘယ္ေလာက္ ရွိလဲ၊ အက်ဳိးအျမတ္ ဘယ္ေလာက္ရွိလဲ ၾကည့္မယ္။ အက်ဳိးအျမတ္ မ်ားမ်ား ရွိရင္ေတာ့ ေပးမယ္၊ အက်ဳိးအျမတ္ မရွိရင္ေတာ့ မေပးဘူး” ဟု ဖဒို ေစာေအာင္ေမာ္ေအးက ေျပာသည္။
ယင္း ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း တည္ေဆာက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒသခံျပည္သူမ်ား အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ အေပၚ KNU အေနႏွင့္ ျပန္လည္ သုံးသပ္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ၎က ဆိုသည္။
ဟတ္ႀကီး ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း တည္ေဆာက္ရန္ ယခင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္က လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ၀န္ႀကီးဌာန၊ EGATႏွင့္ China’s Sinohydro Corporation ကုမၸဏီတို႔ အၾကား ၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးထားသည္။
လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးေနာက္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ စမ္းသပ္ ေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း EGAT ကုမၸဏီ ၀န္ထမ္း ၂ ဦး မိုင္းထိ ေသဆံုးၿပီးေနာက္ စီမံကိန္းကုိ ရပ္ဆုိင္းထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
အစိုးရ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ၀န္ႀကီးဌာနမွ ဒု ၀န္ႀကီး ဦးျမင့္ေဇာ္ကလည္း သံလြင္ျမစ္ေပၚတြင္ ဟတ္ႀကီး အပါအ၀င္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း ၆ ခုကုိ ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီမ်ား၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ စီစဥ္ထားေၾကာင္း ေျပာၾကားထားသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္း ပထမအႀကိမ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဆ႒မပုံမွန္ အစည္းအေ၀း ၂၀ ရက္ေျမာက္ေန႔တြင္ အလုံမဲဆႏၵနယ္မွ ဦးခိုင္ေမာင္ရည္က သံလြင္ ျမစ္ေပၚတြင္ တည္ေဆာက္မည့္ လွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမးျမန္းခ်က္ရာတြင္ ဒု ၀န္ႀကီး ဦးျမင့္ေဇာ္က ထိုသို႔ ေျဖၾကားျခင္း ျဖစ္သည္။
ထိုစီမံကိန္း ၆ ခုမွာ ၁၄၀၀ မဂၢါ၀ပ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္မည့္ အထက္သံလြင္ (ကြမ္လုံ)၊ ၁၀၀၀ မဂၢါ၀ပ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္မည့္ ေနာင္ဖ၊ ၂၀၀ မဂၢါ၀ပ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္မည့္ မန္ေတာင္း၊ ၇၁၁၀ မဂၢါ၀ပ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္မည့္ အထက္သံလြင္ (မိုင္းတုံ)၊ ၄၀၀၀ မဂၢါ၀ပ္ ထုတ္ လုပ္ႏိုင္ မည့္ ရြာသစ္၊ ၁၃၆၀ မဂၢါ၀ပ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္မည့္ ဟတ္ႀကီး ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းတို႔ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
သို႔ေသာ္ အေသးစိတ္ အေျခအေနမ်ား၊ ႏိုင္ငံေတာ္ အက်ိဳးအျမတ္ႏွင့္ အ႐ႈံးျဖစ္ေပၚမႈတို႔ကိုမူ ဒု ဝန္ႀကီး ဦးျမင့္ေဇာ္က မေျဖၾကားခဲ့ေပ။
ကရင္ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ေစာင့္ေ႐ွာက္ေရးအဖြဲ႔ (KRW) မွ ေစာေဒးေဒးက ကြင္းဆင္းေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္မည္ဟု ေဒသခံမ်ား မွတဆင့္ ၾကားသိရၿပီး သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ထပ္မံ ရရွိရန္ ႀကိဳးစားေနေၾကာင္း ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ေလ့လာခ်က္ေတြအရ ဒီ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း အနီးအနားမွာရွိတဲ့ ေက်းရြာ ၂၁ ရြာ ဆိုးက်ဳိးခံစားရမွာ ျဖစ္တယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ယခင္ စစ္အစိုးရက လက္ထက္၌ တ႐ုတ္ႏွင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံရွိ ကုမၸဏီမ်ား ပူးေပါင္း၍ သံလြင္ျမစ္မႀကီးႏွင့္ ျမစ္လက္တက္မ်ားေပၚတြင္ ေရကာတာမ်ား တည္ေဆာက္ရန္ လ်ာထားခဲ့ၿပီး ေရအားလွ်ပ္ စစ္စီမံကိန္းမ်ားမွ ထြက္ရွိလာမည့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား အမ်ားစုကုိ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းမ်ားအရ သိရသည္။
လက္ရွိ အခ်ိန္အထိ ကခ်င္၊ ရွမ္း၊ ကယားျပည္နယ္၊ မႏၲေလးတိုင္းႏွင့္ စစ္ကိုင္းတိုင္းမ်ားတြင္ ေဆာက္လုပ္ေနဆဲ ေရကာတာ စီမံ ကိန္း၂၁ ခုရွိသည္။
သန္းထုိက္ဦး - ဧရာ၀တီ
KIO မွ ကိုယ္ပိုင္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း ဖြင့္လွစ္ေတာ့မည္
ဗန္းေမာ္ခ႐ိုင္ KIO မိုင္ဂ်ာယန္ အထက္တန္းေက်ာင္း။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ (KIO)မွ ကိုယ္ပိုင္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းဖြင့္လွစ္ေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
KIO မွ တိုက္ပြဲေၾကာင့္ ထြက္ေျပးသိမ္းေရွာင္ေနေသာ ဒုကၡသည္ကေလးမ်ားႏွင့္ KIO ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမအတြင္း ၁၀ တန္းေက်ာင္း ေအာင္ျမင္သူမ်ားအတြက္ ရည္ရြယ္ျပီး ယခုုုုုုုုုႏွစ္မွစကာ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းဖြင့္လွစ္သြားရန္ ဗဟိုေကာ္မတီမွ အစည္းအေ၀းျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း KIO ပညာေရးဌာနမွ ဒု-အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဆလန္ကဘား ခြန္ေနာင္ (Salang Kaba Hkun Nawng) ေျပာသည္။
“ဒီႏွစ္ ၾသဂုတ္လေလာက္မွာ စမယ္လို႔ေတာ့ လုပ္ေနတယ္။ အတိအက်ေတာ့ မသတ္မွတ္ရေသးဘူး။ ဒီႏွစ္မျဖစ္ရင္ ေနာက္ႏွစ္ေတာ့ ျဖစ္မယ္။ မျဖစ္ရင္လဲ မရေတာ့ဘူး။ အခုက အစိုးရတကၠသိုလ္ကိုလဲ သြားတက္လို႔ မရေတာ့ဘူး ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကိုယ္ က်ေနာ္တို႔ ဖြင့္ကို ဖြင့္ရေတာ့မဲ့ သေဘာျဖစ္သြားတာေပါ့။ ေနရာက ပိုသင့္ေတာ္တဲ့ ေနရာ လံုျခံဳတဲ့ေနရာမွာျဖစ္မယ္။ အခုေတာ့ အဲဒီမွာဆိုျပီး ေျပာလို႔မရေသးဘူး။ ေန႔တိုင္းအစည္းအေ၀းေတာ့ လုပ္ေနတယ္။”
ယခုခ်ိန္ ေကာ္မတီမွ ေက်ာင္း၏ ေပၚလစီမ်ား၊ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ပံုမ်ားေရးဆြဲေနျပီး သင္ၾကားမည့္ ဆရာ/ ဆရာမ စုစည္းမႈမ်ားျပဳလုပ္ေနကာ ေက်ာင္းကိုဖြင့္လွစ္သင္ၾကားသြားရင္း ႏိုင္ငံတကာ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း မ်ားႏွင့္ ျပန္လည္ဆက္သြယ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုသည္။
ထို႔ျပင္ ဒုကၡသည္ကေလးမ်ားပိုမို တိုးလာျခင္းေၾကာင့္ စာသင္ေက်ာင္းေဆာင္မေလာက္သျဖင့္ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာ အလဲန္ဘြမ္ (Alen Bum) တြင္ IDP အထက္တန္းေက်ာင္းေဆာင္ ဖြင့္လွစ္မည္ျဖစ္ေေၾကာင္း သိရသည္။
ယခုဖြင့္လွစ္မည့္ေက်ာင္းေဆာင္ကို အလဲန္႔ဘြမ္ (Alen Bum) တြင္ရွိေသာ KIA တပ္စခန္းကို အသုံးျပဳသြားမည္ျဖစ္ျပီး ၎တြင္ေဘာ္ဒါေဆာင္အျဖစ္ေနရမည္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ၎တို႔၏ ေက်ာင္းစရိတ္ႏွင့္ အစားအေသာက္အတြက္ KIO မွ တာ၀န္ယူသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အစည္းအေ၀းတက္ေရာက္သူ KIA အရာရွိတစ္ဦးကေျပာသည္။
“ေက်ာင္းသားေတြအားလံုးေနဖို႔ စီစဥ္ေနျပီ။ ဆရာ/ဆရာမေတြလဲ အကုန္လံုးအဲဒီမွာ ေနရမွာဟုတ္တယ္။ စာသင္တဲ့အထဲမွာ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာေတြလဲ သင္ၾကားသြားမယ္။ အခုက ၈ တန္းေရာက္ျပီးတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြအားလံုးက ကိုယ့္အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း တစ္ခုတတ္ကိုတတ္ရမယ္ ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ဟုတ္တယ္။”
၎တြင္ တက္ေရာက္မည့္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား ၂၀၀၀ ေက်ာ္ရွိျပီး သင္ၾကားေပးမည့္ ဆရာ/ဆရာမ ၁၃၀ ေက်ာ္ျဖင့္သင္ၾကားသြားမည္ျဖစ္ရာတြင္ ဆရာ/ဆရာမမ်ားလည္း လိုအပ္ေနေသးေၾကာင္း ဆလန္ကဘား ခြန္ေနာင္က ေျပာသည္။
ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမရွိ ၂၀၁၂-၂၀၁၃ ပညာသင္ႏွစ္အတြင္း တကၠသိုလ္၀င္တန္းစာေမးပြဲ ေျဖဆိုသူ ၂၆၇ ဦးရွိသည့္အထဲ ေမလ ၁၅ ရက္ေန႔ ေအာင္စာရင္းေၾကညာရာတြင္ ၁၂၃ ဦး ေအာင္ျမင္ေၾကာင္း သိရသည္။
http://kachinnews.com/
နိပြန္ ေဖါင္ေဒးရွင္း၏ အကူအညီ ေပၚလစီ အစိုးရ ကန္႔ကြက္
အဲာပုိန္
ျမန္မာ အစိုးရ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ေပးလာေသာ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီမ်ားကုိ လက္ခံေတာ့မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ရွမ္းျပည္ တိုးတက္ေရး ပါတီ (SSPP ) က ဆံုးျဖတ္ လိုက္သည္ဟု ႏိုင္ငံျခားေရး တာ၀န္ခံ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဖိန္ဖက ဆိုပါသည္။
“ က်ေနာ္တို႔ ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမ အတြင္းမွာ ႐ိွတဲ့ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ ကူညီမွဳကို ျမန္မာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာ MPC က ပိတ္လိုက္တယ္။ သေဘာ ကေတာ့ တိုက္ရိုက္ ေပးခြင့္ မရွိဘူး။ အစိုးရက တဆင့္သာ ေပးရမယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာထားေပါ့။ ဒီေတာ့ ဘာထူးမွာလဲ စစ္ေျပးေတြကို က်ေနာ္တို႔ ဖန္တီးလို႔ ျဖစ္လာတာမွ မဟုတ္တာ” ဟု ဆိုပါသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းမွဳ ေဖၚေဆာင္ေရး လုပ္ငန္း ေကာ္မီတီ ဒုဥကၠဌ ဦးသိန္းေဇာ္ႏွင့္ အဖြဲ႔သည္ SSPP/SSA ေဒသ႐ိွ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ အကူအညီ ေပးရန္ ဂ်ပန္ အလွဴရွင္ နိပြန္ ေဖါင္ေဒးရွင္း ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ အတူ SSPP အား သြားေရာက္ ေဆြးေႏြး ခဲ့ပါသည္။
နိပြန္ ေဖါင္ေဒးရွင္းသည္ SSPP/SSA ေဒသ႐ိွ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ ဆန္အိတ္ (၆၀၀၀) အကူအညီ ေပးရန္ အစီအစဥ္ ရွိပါသည္။ ဤသို႔ေၾကာင့္ ၄င္းဆန္အိတ္မ်ား SSPP/SSA ထံ တိုက္ရိုက္ လႊဲအပ္ေပးပို႔ခြင့္ ျပဳရန္ နိပြန္ေဖါင္ေဒး႐ွင္း ကိုယ္စားလွယ္က အဆိုျပဳ ခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ယင္း အဆိုကို ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းမွဳ ေဖၚေဆာင္ေရး လုပ္ငန္း ေကာ္မီတီ ကိုယ္စားလွယ္ ႏွင့္ ႐ွမ္းျပည္နယ္ အစိုးရ အဖြဲ႔တို႔က ပယ္ခ်ခဲ့သည္။
ဤသို႔ေၾကာင့္ နိပြန္ ေဖါင္ေဒးရွင္း ခရီးစဥ္ႏွင့္ အတူ ပါလာေသာ ဆန္အိတ္ တစ္ေထာင္ကို ႐ွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း တန္႔ယန္းၿမိဳ႕ နယ္႐ိွ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ မ်ားအား ႏိုင္ငံေတာ္က ေပးသည္ဟု ဆိုကာ SSPP/SSA ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို လႊဲေျပာင္း ေပးခဲ့ၿပီး ထိုဒုကၡသည္ စခန္းကိုလည္း ပိတ္ခိုင္း လိုက္ပါသည္။
ဤသည္ ႏိုင္ငံတကာ အလွဴရွင္မွ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား (သို႔မဟုတ္) ဒုကၡသည္မ်ားအား တိုက္ရိုက္ ေပးပို႔ခြင့္ကို ပိတ္ပင္ လိုက္သည့္ မူအား အေကာင္အထည္ ေဖၚလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံတကာ အလွဴရွင္မ်ား အေနျဖင့္ အကူအညီ ေပးလိုပါက အစိုးရမွ တဆင့္သာ ကူညီခြင့္ ရွိေၾကာင္း အခ်က္ ျပလိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ဤသို႔ေသာ အေျခအေနေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့သည္ ေမလ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ပန္ နိပြန္ ေဖါင္ေဒး႐ွင္း အဖြဲ႕ ဥကၠဌ (ဆာဆာဂါဝါ) သည္ ေရွ႔ဆက္ အကူအညီ ေပးေရးႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး ေသြးစည္း ညီညႊတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ UNFC အဖြဲ႔ဝင္မ်ားႏွင့္ လာေရာက္ ညိွႏႈိင္း ခဲ့ၾကပါသည္။
ယင္းညိွႏႈိင္း ပြဲတြင္လည္း ဂ်ပန္ နိပြန္ ေဖါင္ေဒး႐ွင္း အဖြဲ႔သည္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားမွ တဆင့္ ၄င္းတို႔ ေပးေနသည့္ အကူအညီမ်ားကို အစိုးရဘက္က ကန္႔ကြက္ ထားေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကား ခဲ့သည္ဟု ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဖိန္ဖက ဆိုပါသည္။
“သူေျပာ တာက NGO အကူအညီ အားလုံးကို MPC ကို အရင္ ေပးရမယ္ ေျပာတယ္။ ဒီအကူအညီေတြကို MPC မွ တဆင့္ ျပန္လည္ ျဖန္႔ျဖဴးသြားမယ္။ သူလက္ေတြ႔ ဥပမာ တစ္ခု ေျပာသြားတာက ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလ ၁၁ ရက္ေန႔က အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ရယ္၊ နိပြန္ေဖါင္ေဒး႐ွင္း ကိုယ္စားလွယ္ရယ္၊ က်ေနာ္တို႔ SSPP/SSA ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေတြ႔ဆုံစဥ္ ရင္ဆိုင္ ခဲ့ရတဲ့ ရလာဒ္ အေၾကာင္းေတြ ပါဝင္တယ္။” ဟု ဆိုပါသည္။
ဂ်ပန္ နိပြန္ေဖါင္ေဒး႐ွင္း ဥကၠဌသည္ ေျပာင္းလဲ လာေသာ အစိုးရ သေဘာထား အေပၚ UNFC အဖြဲ႔ဝင္မ်ား၏ သေဘာထား မ်ားကို သိ႐ိွရန္ လာေရာက္ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြး ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကား ခဲ့ပါသည္။
ဤသို႔ေၾကာင့္ UNFC သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ အကူအညီ လက္ခံေရးႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး မူတစ္ရပ္ ခ်မွတ္ထား ၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ယင္းမူကို UNFC ၏ (Project Proposal) ျပန္လည္ ေရးဆြဲေရး အစည္းအေဝးမွ ခ်မွတ္ ထားျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဂ်ပန္ နိပြန္ေဖါင္ေဒး႐ွင္း ဥကၠဌ အား ျပန္လည္ ရွင္းလင္း ခဲ့ပါသည္။
“က်ေနာ္တို႔က အစိုးရကေပးမွ ရမယ့္ အေနအထား ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီ အကူအညီေတြကို လက္ခံမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး ဆိုတာ ခ်မွတ္ လိုက္ၿပီးေလ။ အဲဒါေၾကာင့္ အခု နိပြန္ ေဖာင္ေဒး႐ွင္း ေပးတဲ့ အကူအညီေတြကို အစိုးရက တဆင့္ ေပးမယ္ ဆိုရင္ လက္ခံေတာ့မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဒီလိုဘဲ ျပန္ေျပာ လိုက္တယ္။” ဟု ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဖိန္ဖက ဆိုပါသည္။
နိပြန္ေဖါင္ေဒး႐ွင္း ဥကၠဌသည္လည္း UNFC အဖြဲ႔၏ သေဘာထားမ်ားကို ဂ်ပန္ အစိုးရထံ ျပန္လည္ တင္ျပ ေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပန္လည္ ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
ဂ်ပန္ အစိုးရသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ားအား ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး၍ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအေျဖ႐ွာ ႏိုင္ေရး၊ ဆင္းရဲ မြဲေတမႈ ပေပ်ာက္ေရး၊ လူေနမႈ ဘဝ ျမင့္မားေရး က႑မ်ားတြင္ ဆက္လက္ ကူညီသြားရန္ ဂ်ပန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွင္ဇို အာေဘးကကတိျပဳ ေျပာၾကား ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။
ဂ်ပန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၏ ဂတိသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔မွ ဧၿပီလ ၇ ရက္ေန႔ အထိ တိုက်ိဳၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရွိေသာ UNFC ႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသား အဖဲြ႔မ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္ ၂၃ ဦး တို႔ကို ေျပာၾကား ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ထိုသို႔ေသာ ဂတိေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့သည္ ေမလ ဆန္းပိုင္းက ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာမွ ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေပၚ႐ိွ ဂ်ပန္ သံ႐ုံးကို သြားေရာက္ၿပီး ကန္႔ကြက္ လိုက္ပါသည္။ ယင္းသို႔ ကန္႔ကြက္ လိုက္သျဖင့္ ဂ်ပန္ သံ႐ုံးသည္ နိပြန္ေဖါင္ေဒး႐ွင္းထံ အေၾကာင္းၾကား ခဲ့သည္ဟု နိပြန္ ဥကၠဌ က ဆိုပါသည္။
ျမန္မာ အစိုးရ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ေပးလာေသာ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီမ်ားကုိ လက္ခံေတာ့မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ရွမ္းျပည္ တိုးတက္ေရး ပါတီ (SSPP ) က ဆံုးျဖတ္ လိုက္သည္ဟု ႏိုင္ငံျခားေရး တာ၀န္ခံ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဖိန္ဖက ဆိုပါသည္။
“ က်ေနာ္တို႔ ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမ အတြင္းမွာ ႐ိွတဲ့ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ ကူညီမွဳကို ျမန္မာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာ MPC က ပိတ္လိုက္တယ္။ သေဘာ ကေတာ့ တိုက္ရိုက္ ေပးခြင့္ မရွိဘူး။ အစိုးရက တဆင့္သာ ေပးရမယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာထားေပါ့။ ဒီေတာ့ ဘာထူးမွာလဲ စစ္ေျပးေတြကို က်ေနာ္တို႔ ဖန္တီးလို႔ ျဖစ္လာတာမွ မဟုတ္တာ” ဟု ဆိုပါသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းမွဳ ေဖၚေဆာင္ေရး လုပ္ငန္း ေကာ္မီတီ ဒုဥကၠဌ ဦးသိန္းေဇာ္ႏွင့္ အဖြဲ႔သည္ SSPP/SSA ေဒသ႐ိွ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ အကူအညီ ေပးရန္ ဂ်ပန္ အလွဴရွင္ နိပြန္ ေဖါင္ေဒးရွင္း ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ အတူ SSPP အား သြားေရာက္ ေဆြးေႏြး ခဲ့ပါသည္။
နိပြန္ ေဖါင္ေဒးရွင္းသည္ SSPP/SSA ေဒသ႐ိွ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ ဆန္အိတ္ (၆၀၀၀) အကူအညီ ေပးရန္ အစီအစဥ္ ရွိပါသည္။ ဤသို႔ေၾကာင့္ ၄င္းဆန္အိတ္မ်ား SSPP/SSA ထံ တိုက္ရိုက္ လႊဲအပ္ေပးပို႔ခြင့္ ျပဳရန္ နိပြန္ေဖါင္ေဒး႐ွင္း ကိုယ္စားလွယ္က အဆိုျပဳ ခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ယင္း အဆိုကို ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းမွဳ ေဖၚေဆာင္ေရး လုပ္ငန္း ေကာ္မီတီ ကိုယ္စားလွယ္ ႏွင့္ ႐ွမ္းျပည္နယ္ အစိုးရ အဖြဲ႔တို႔က ပယ္ခ်ခဲ့သည္။
ဤသို႔ေၾကာင့္ နိပြန္ ေဖါင္ေဒးရွင္း ခရီးစဥ္ႏွင့္ အတူ ပါလာေသာ ဆန္အိတ္ တစ္ေထာင္ကို ႐ွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း တန္႔ယန္းၿမိဳ႕ နယ္႐ိွ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ မ်ားအား ႏိုင္ငံေတာ္က ေပးသည္ဟု ဆိုကာ SSPP/SSA ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို လႊဲေျပာင္း ေပးခဲ့ၿပီး ထိုဒုကၡသည္ စခန္းကိုလည္း ပိတ္ခိုင္း လိုက္ပါသည္။
ဤသည္ ႏိုင္ငံတကာ အလွဴရွင္မွ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား (သို႔မဟုတ္) ဒုကၡသည္မ်ားအား တိုက္ရိုက္ ေပးပို႔ခြင့္ကို ပိတ္ပင္ လိုက္သည့္ မူအား အေကာင္အထည္ ေဖၚလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံတကာ အလွဴရွင္မ်ား အေနျဖင့္ အကူအညီ ေပးလိုပါက အစိုးရမွ တဆင့္သာ ကူညီခြင့္ ရွိေၾကာင္း အခ်က္ ျပလိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ဤသို႔ေသာ အေျခအေနေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့သည္ ေမလ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ပန္ နိပြန္ ေဖါင္ေဒး႐ွင္း အဖြဲ႕ ဥကၠဌ (ဆာဆာဂါဝါ) သည္ ေရွ႔ဆက္ အကူအညီ ေပးေရးႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး ေသြးစည္း ညီညႊတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ UNFC အဖြဲ႔ဝင္မ်ားႏွင့္ လာေရာက္ ညိွႏႈိင္း ခဲ့ၾကပါသည္။
ယင္းညိွႏႈိင္း ပြဲတြင္လည္း ဂ်ပန္ နိပြန္ ေဖါင္ေဒး႐ွင္း အဖြဲ႔သည္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားမွ တဆင့္ ၄င္းတို႔ ေပးေနသည့္ အကူအညီမ်ားကို အစိုးရဘက္က ကန္႔ကြက္ ထားေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကား ခဲ့သည္ဟု ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဖိန္ဖက ဆိုပါသည္။
“သူေျပာ တာက NGO အကူအညီ အားလုံးကို MPC ကို အရင္ ေပးရမယ္ ေျပာတယ္။ ဒီအကူအညီေတြကို MPC မွ တဆင့္ ျပန္လည္ ျဖန္႔ျဖဴးသြားမယ္။ သူလက္ေတြ႔ ဥပမာ တစ္ခု ေျပာသြားတာက ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလ ၁၁ ရက္ေန႔က အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ရယ္၊ နိပြန္ေဖါင္ေဒး႐ွင္း ကိုယ္စားလွယ္ရယ္၊ က်ေနာ္တို႔ SSPP/SSA ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေတြ႔ဆုံစဥ္ ရင္ဆိုင္ ခဲ့ရတဲ့ ရလာဒ္ အေၾကာင္းေတြ ပါဝင္တယ္။” ဟု ဆိုပါသည္။
ဂ်ပန္ နိပြန္ေဖါင္ေဒး႐ွင္း ဥကၠဌသည္ ေျပာင္းလဲ လာေသာ အစိုးရ သေဘာထား အေပၚ UNFC အဖြဲ႔ဝင္မ်ား၏ သေဘာထား မ်ားကို သိ႐ိွရန္ လာေရာက္ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြး ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကား ခဲ့ပါသည္။
ဤသို႔ေၾကာင့္ UNFC သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ အကူအညီ လက္ခံေရးႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး မူတစ္ရပ္ ခ်မွတ္ထား ၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ယင္းမူကို UNFC ၏ (Project Proposal) ျပန္လည္ ေရးဆြဲေရး အစည္းအေဝးမွ ခ်မွတ္ ထားျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဂ်ပန္ နိပြန္ေဖါင္ေဒး႐ွင္း ဥကၠဌ အား ျပန္လည္ ရွင္းလင္း ခဲ့ပါသည္။
“က်ေနာ္တို႔က အစိုးရကေပးမွ ရမယ့္ အေနအထား ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီ အကူအညီေတြကို လက္ခံမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး ဆိုတာ ခ်မွတ္ လိုက္ၿပီးေလ။ အဲဒါေၾကာင့္ အခု နိပြန္ ေဖာင္ေဒး႐ွင္း ေပးတဲ့ အကူအညီေတြကို အစိုးရက တဆင့္ ေပးမယ္ ဆိုရင္ လက္ခံေတာ့မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဒီလိုဘဲ ျပန္ေျပာ လိုက္တယ္။” ဟု ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဖိန္ဖက ဆိုပါသည္။
နိပြန္ေဖါင္ေဒး႐ွင္း ဥကၠဌသည္လည္း UNFC အဖြဲ႔၏ သေဘာထားမ်ားကို ဂ်ပန္ အစိုးရထံ ျပန္လည္ တင္ျပ ေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပန္လည္ ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
ဂ်ပန္ အစိုးရသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ားအား ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး၍ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအေျဖ႐ွာ ႏိုင္ေရး၊ ဆင္းရဲ မြဲေတမႈ ပေပ်ာက္ေရး၊ လူေနမႈ ဘဝ ျမင့္မားေရး က႑မ်ားတြင္ ဆက္လက္ ကူညီသြားရန္ ဂ်ပန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွင္ဇို အာေဘးကကတိျပဳ ေျပာၾကား ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။
ဂ်ပန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၏ ဂတိသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔မွ ဧၿပီလ ၇ ရက္ေန႔ အထိ တိုက်ိဳၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရွိေသာ UNFC ႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသား အဖဲြ႔မ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္ ၂၃ ဦး တို႔ကို ေျပာၾကား ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ထိုသို႔ေသာ ဂတိေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့သည္ ေမလ ဆန္းပိုင္းက ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာမွ ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေပၚ႐ိွ ဂ်ပန္ သံ႐ုံးကို သြားေရာက္ၿပီး ကန္႔ကြက္ လိုက္ပါသည္။ ယင္းသို႔ ကန္႔ကြက္ လိုက္သျဖင့္ ဂ်ပန္ သံ႐ုံးသည္ နိပြန္ေဖါင္ေဒး႐ွင္းထံ အေၾကာင္းၾကား ခဲ့သည္ဟု နိပြန္ ဥကၠဌ က ဆိုပါသည္။
Thursday, May 23, 2013
ေကအုိင္အုိနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ ၉ ဖြဲ႕တက္ေရာက္မည္
လာမယ့္ေမလ ၂၈ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပမယ့္ အစိုးရနဲ႔ ေကအုိင္အုိ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႔တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲကို တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္း ၉ ဖြဲ႔အပါအ၀င္ တရုတ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ နမ္ဘီယားတုိ႔ တက္ေရာက္ၾကမယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕၊ မေနာကြင္းမွာ က်င္းပမယ့္ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြက ကိုယ္စားလွယ္အားလံုး တက္ေရာက္ၾကမွာျဖစ္တယ္လို႔ တိုင္းရင္းသားအဖဲြ႔ေတြကို စီစဥ္ဖိတ္ၾကားတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေဆာင္အဖြဲ႔ (PCG) အဖြဲ႕ဝင္ ဦးလမိုင္ဂြန္ဂ်ာက RFA ကို ေျပာပါတယ္။
"တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ ၉ ဖြဲ႕ကုိ ဖိတ္ထားတယ္၊ သူတုိ႔က ၁၇ ရက္ေန႔ ေရာက္လာမယ္လုိ႔ေတာ့ သိရတယ္၊ သူတုိ႔မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးေရးေကာ္မတီ ဖြဲ႕ထားတယ္ေလ၊ သူတုိ႔ဖြဲ႕ထားတဲ့ ေကာ္မတီအားလုံး တက္ေရာက္မယ္ဆုိတာေတာ့ သိရတယ္ဗ်၊ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဒုဥကၠဌ ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္ၿပီးမွ တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာကေတာ့ ဒုတိယ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စုိးနဲ႔ ဒီတစ္ေခါက္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြ ပါလာမယ္လုိ႔ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အၾကမ္းအားျဖင့္ သိရတယ္"
ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္မယ့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း ၉ ဖြဲ႔ကေတာ့ ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ (RCSS)၊ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုး (KNU)၊ ကရင္နီ အမ်ိဳးသားတိုးတက္ေရးပါတီ (KNPP)၊ ‘၀’ ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီ (UWSP)၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦး (CNF)၊ ပအုိ႔၀္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ (PNLO)၊ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ (NMSP)၊ ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ (SSPP)၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကရက္တစ္မဟာမိတ္တပ္မေတာ္ (NDAA)တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီေဆြးေႏြးပြဲကို အစိုးရဖက္က ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဦးေအာင္မင္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ KIO ဖက္က ဒုတိယစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္ ဦးေဆာင္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ေတြ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔က တရုတ္ႏိုင္ငံ၊ ေရႊလီၿမိဳ႕မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲတစ္ရပ္ က်င္းပခဲ့ၿပီး ဧၿပီလအတြင္း ဆက္လက္ေဆြးေႏြးဖို႔ ခ်ိန္းဆိုခဲ့ေပမယ့္ KIO ဖက္က ရက္ေရႊ႕ဆိုင္းလိုက္တဲ့အတြက္ ေဆြးေႏြးပြဲအနည္းငယ္ ေႏွာင့္ေႏွးသြားခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
http://www.rfa.org/burmese/news/kia-meeting-peace-government-05222013105050.html
ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕၊ မေနာကြင္းမွာ က်င္းပမယ့္ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြက ကိုယ္စားလွယ္အားလံုး တက္ေရာက္ၾကမွာျဖစ္တယ္လို႔ တိုင္းရင္းသားအဖဲြ႔ေတြကို စီစဥ္ဖိတ္ၾကားတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးေဆာင္အဖြဲ႔ (PCG) အဖြဲ႕ဝင္ ဦးလမိုင္ဂြန္ဂ်ာက RFA ကို ေျပာပါတယ္။
"တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ ၉ ဖြဲ႕ကုိ ဖိတ္ထားတယ္၊ သူတုိ႔က ၁၇ ရက္ေန႔ ေရာက္လာမယ္လုိ႔ေတာ့ သိရတယ္၊ သူတုိ႔မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးေရးေကာ္မတီ ဖြဲ႕ထားတယ္ေလ၊ သူတုိ႔ဖြဲ႕ထားတဲ့ ေကာ္မတီအားလုံး တက္ေရာက္မယ္ဆုိတာေတာ့ သိရတယ္ဗ်၊ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဒုဥကၠဌ ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္ၿပီးမွ တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာကေတာ့ ဒုတိယ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စုိးနဲ႔ ဒီတစ္ေခါက္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြ ပါလာမယ္လုိ႔ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အၾကမ္းအားျဖင့္ သိရတယ္"
ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္မယ့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း ၉ ဖြဲ႔ကေတာ့ ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ (RCSS)၊ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုး (KNU)၊ ကရင္နီ အမ်ိဳးသားတိုးတက္ေရးပါတီ (KNPP)၊ ‘၀’ ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီ (UWSP)၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦး (CNF)၊ ပအုိ႔၀္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ (PNLO)၊ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ (NMSP)၊ ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ (SSPP)၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကရက္တစ္မဟာမိတ္တပ္မေတာ္ (NDAA)တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီေဆြးေႏြးပြဲကို အစိုးရဖက္က ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဦးေအာင္မင္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ KIO ဖက္က ဒုတိယစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္ ဦးေဆာင္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ေတြ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔က တရုတ္ႏိုင္ငံ၊ ေရႊလီၿမိဳ႕မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲတစ္ရပ္ က်င္းပခဲ့ၿပီး ဧၿပီလအတြင္း ဆက္လက္ေဆြးေႏြးဖို႔ ခ်ိန္းဆိုခဲ့ေပမယ့္ KIO ဖက္က ရက္ေရႊ႕ဆိုင္းလိုက္တဲ့အတြက္ ေဆြးေႏြးပြဲအနည္းငယ္ ေႏွာင့္ေႏွးသြားခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
http://www.rfa.org/burmese/news/kia-meeting-peace-government-05222013105050.html
Wednesday, May 22, 2013
မိတၳီလာအေရးအခင္း အစိုးရကိုင္တြယ္ပံု ေဒၚစု ေ၀ဖန္
မေအးသႏၲာေက်ာ္
22.05.2013
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တရားေရးစနစ္ဟာ လြတ္လပ္မႈ မရွိဘူး။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းရဲ႕ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေအာက္မွာ ရွိေနတယ္လို႔ ျမန္မာ့ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ေျပာသြားပါတယ္။ မိတၳီလာ ဘာသာေရး အဓိက႐ုဏ္းမွာ အစိုးရရဲ႕ ကိုင္တြယ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က တနလၤာေန႔က လႊတ္ေတာ္ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အခုလို ေျပာခဲ့တာပါ။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ မေအးသႏၱာေက်ာ္ က တင္ျပထားပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာ အဂၤါေန႔ကေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းကို တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ မိတၳီလာၿမိဳ႕မွာ မတ္လက ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔ မူဆလင္ေတြၾကား ဂိုဏ္းဂဏကြဲ တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာခဲ့ရတာကို အဲ့ဒီလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းပြဲမွာ တရား၀င္ ခြင့္ျပဳေပးခဲ့တာပါ။
အဲ့ဒီအမိန္႔ ဥပေဒနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လႊတ္ေတာ္မွာ အခုလို ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
“ဒီအခ်ိန္မွာ က်မတို႔ ႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ သြားေနၿပီဆိုၿပီးေတာ့ တကမၻာလံုးကို အတြင္တြင္ ေၾကညာေနတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္တာမို႔ ဒီမိုကေရစီ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြနဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့ ကိစၥမွန္သမွ် က်မတို႔ ေရွာင္ႏုိင္သေလာက္ ေရွာင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ မိတၳီလာမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြအတြင္း ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီးတစ္ပါးကို သတ္ျဖတ္ခဲ့မႈနဲ႔ မူဆလင္ေတြကို အဂၤါေန႔မွာ ျပစ္ဒဏ္ခ်တဲ့ စီရင္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း သတင္းေထာက္ေတြကို သူ႔႐ံုးခန္းမွာ အခုလို ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
“ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းဆုိင္ရာက အရမ္း လႊမ္းမိုးမႈ ရွိတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းဆုိင္ရာက လႊမ္းမုိးေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္က ေျဖာင့္ရဲ႕လားဆုိတာ လံုး၀ ေျပာဖို႔ရာ ခက္သြားၿပီ။ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္က လြတ္လပ္မွသာလွ်င္ ေျဖာင့္မတ္မွာ။ မလြတ္လပ္ဘဲနဲ႔ေတာ့ မေျဖာင့္ႏုိင္ဘူး။”
မိတၳီလာ ပဋိပကၡအတြင္းမွာ ဗလီနဲ႔ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ ေနအိမ္အမ်ားအျပား မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီး ခံခဲ့ရၿပီးေတာ့ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ အမ်ားစုလည္း မီး႐ိႈ႕သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ အဲ့ဒီ ပဋိပကၡေၾကာင့္ ေဒသခံ လူ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့လည္း အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ပြားခဲ့ရတာပါ။
ဒီျဖစ္ရပ္မွာ လံႈ႔ေဆာ္ ေသြးထုိးမႈ၊ မီး႐ိႈ႕မႈ၊ လူသတ္မႈေတြနဲ႔ သံသယရွိသူ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အပါအ၀င္ လူေပါင္း ၇၄ ဦးကို အာဏာပိုင္ေတြက ဖမ္းဆီးထားပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ထိေတာ့ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ ၇ ဦးကိုပဲ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ရေသးတာ ျဖစ္ပါတယ္ရွင္။
22.05.2013
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တရားေရးစနစ္ဟာ လြတ္လပ္မႈ မရွိဘူး။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းရဲ႕ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေအာက္မွာ ရွိေနတယ္လို႔ ျမန္မာ့ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ေျပာသြားပါတယ္။ မိတၳီလာ ဘာသာေရး အဓိက႐ုဏ္းမွာ အစိုးရရဲ႕ ကိုင္တြယ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က တနလၤာေန႔က လႊတ္ေတာ္ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အခုလို ေျပာခဲ့တာပါ။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ မေအးသႏၱာေက်ာ္ က တင္ျပထားပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာ အဂၤါေန႔ကေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းကို တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ မိတၳီလာၿမိဳ႕မွာ မတ္လက ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔ မူဆလင္ေတြၾကား ဂိုဏ္းဂဏကြဲ တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာခဲ့ရတာကို အဲ့ဒီလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းပြဲမွာ တရား၀င္ ခြင့္ျပဳေပးခဲ့တာပါ။
အဲ့ဒီအမိန္႔ ဥပေဒနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လႊတ္ေတာ္မွာ အခုလို ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
“ဒီအခ်ိန္မွာ က်မတို႔ ႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ သြားေနၿပီဆိုၿပီးေတာ့ တကမၻာလံုးကို အတြင္တြင္ ေၾကညာေနတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္တာမို႔ ဒီမိုကေရစီ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြနဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့ ကိစၥမွန္သမွ် က်မတို႔ ေရွာင္ႏုိင္သေလာက္ ေရွာင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ မိတၳီလာမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြအတြင္း ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီးတစ္ပါးကို သတ္ျဖတ္ခဲ့မႈနဲ႔ မူဆလင္ေတြကို အဂၤါေန႔မွာ ျပစ္ဒဏ္ခ်တဲ့ စီရင္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း သတင္းေထာက္ေတြကို သူ႔႐ံုးခန္းမွာ အခုလို ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
“ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းဆုိင္ရာက အရမ္း လႊမ္းမိုးမႈ ရွိတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းဆုိင္ရာက လႊမ္းမုိးေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္က ေျဖာင့္ရဲ႕လားဆုိတာ လံုး၀ ေျပာဖို႔ရာ ခက္သြားၿပီ။ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္က လြတ္လပ္မွသာလွ်င္ ေျဖာင့္မတ္မွာ။ မလြတ္လပ္ဘဲနဲ႔ေတာ့ မေျဖာင့္ႏုိင္ဘူး။”
မိတၳီလာ ပဋိပကၡအတြင္းမွာ ဗလီနဲ႔ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ ေနအိမ္အမ်ားအျပား မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီး ခံခဲ့ရၿပီးေတာ့ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ အမ်ားစုလည္း မီး႐ိႈ႕သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ အဲ့ဒီ ပဋိပကၡေၾကာင့္ ေဒသခံ လူ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့လည္း အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ပြားခဲ့ရတာပါ။
ဒီျဖစ္ရပ္မွာ လံႈ႔ေဆာ္ ေသြးထုိးမႈ၊ မီး႐ိႈ႕မႈ၊ လူသတ္မႈေတြနဲ႔ သံသယရွိသူ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အပါအ၀င္ လူေပါင္း ၇၄ ဦးကို အာဏာပိုင္ေတြက ဖမ္းဆီးထားပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ထိေတာ့ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ ၇ ဦးကိုပဲ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ရေသးတာ ျဖစ္ပါတယ္ရွင္။
Tuesday, May 21, 2013
သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အေမးအေျဖ
အိုုေအ (ျမန္မာဌာန)
20.05.2013
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ မဂၤလာပါခင္ဗ်။ အခု ဗြီအိုေအျမန္မာပိုင္း ကေနၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႐ုပ္ျမင္သံၾကားကေန တိုက္႐ိုက္ထုတ္လြႊင့္မယ့္ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အထူးသျဖင့္ ဗြီအိုေအ အပါအ၀င္ ဗြီအိုေအကေန အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပေပးမယ့္ ဒီစီ အနီးတ၀ိုက္မွာ ရွိတဲ့ ျမန္မာ အသိုင္းအ၀ိုင္းကေနၿပီးေတာ့၊ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ဘာသာေရး၊ လူငယ္ေရးရာ ဘက္ေပါင္းစံုက အသိုင္းအ၀ိုင္းက သမၼတႀကီးနဲ႔ေတြ႔ၿပီးေတာ့ ေမးခ်င္ တာ၊ ႏႈတ္ဆက္ခ်င္တာေတြနဲ႔အတူ ေတြ႔ဆံုပြဲကို စတင္ပါၿပီခင္ဗ်။
အထူးသျဖင့္ ဒီမုိကေရစီႏိုင္ငံေတြမွာပဲ အမ်ားအားျဖင့္ ေတြ႔ရေလ့ရွိတဲ့ Town Hall meeting လို႔ေခၚတဲ့ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမပံုစံမ်ိဳး၊ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေတြ႔ဆံုပြဲကို သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ လိုလုိလားလားနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ဆီကို လာၿပီးေတာ့ အခုလို လာေပးတာ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း အရင္ ေျပာပါရေစ။ အလားတူပဲ တက္လာတဲ့ပရိသတ္ေတြဆိုရင္လည္း သမၼတနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္ရၿပီးေတာ့ အားလံုးအေနနဲ႔ ႐ိုး႐ိုးသားသား ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေမးစရာရွိတာေလးေတြကို ေမးၿပီးေတာ့ သမၼတႀကီးဆီကလည္း ပြင့္လင္းရွင္းလင္းတဲ့ အေျဖေတြကို ရႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယူဆပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အကန္႔အသတ္ေလး နည္းနည္းရွိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ေမးခြန္းေတြ၊ မွတ္ခ်က္ေလးေတြ ေပးရင္ေတာ့ အခ်ိန္အတိုင္းအတာေလးနဲ႔ ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ေမးခ်င္တဲ့ေမးခြန္းေတြကို ေပးၿပီးသားျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မိုလို႔ သမၼတႀကီးေျပာတဲ့ အေၾကာင္းအရာေလးေတြ နဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့အားေလ်ာ္စြာ က်ေနာ္ ေခၚၿပီးေတာ့ ေမးခြန္းေလးေတြ ေမးခြင့္ေပး ပါမယ္။
ဒီေထာင့္မွာလာၿပီးေတာ့ ေမးခြန္းေမးေပးဖို႔ပါပဲ။
က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ပထမဦးဆံုးကေတာ့ ေမးခ်င္တဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ ၄၇ ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုးသမၼတအေနနဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို တရား၀င္ အလည္အပတ္ ေရာက္ရွိလာတယ္။ အဲဒီမွာ သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ဘရက္အုိဘားမားနဲ႔လည္း မနက္ျဖန္ဆုိရင္ေတြ႔ဆံုဖို႔ရွိပါတယ္။ ဒီသမုိင္း၀င္ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ ဘယ္လို ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕အက်ိဳးအတြက္ ရလဒ္ေတြကို ေမွ်ာ္မွန္းႏိုင္ဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိထားပါလဲ ဆိုတာေလးကို သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ အတိုခ်ဳပ္ေလး ရွင္းျပေပးေစခ်င္ပါတယ္။ အလားတူပဲ သမၼတႀကီး ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့လုပ္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ ရွိတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေန၊ ရင္ဆိုင္ရတဲ့ အေၾကာင္းေလးေတြကိုလည္း အတိုခ်ဳပ္ ရွင္းျပေပးေစခ်င္ပါတယ္။ အဲဒါၿပီးရင္ေတာ့ ပရိသတ္ထဲက ေမးစရာရွိတာေလးေတြကို သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ ေျဖၾကားေပးေစခ်င္ပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္။ ။ အားလံုးပဲ တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ အဖြဲ႔ေတြကို က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခ်င္ပါတယ္။ ဒီမွာ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေရာက္ေနေပမဲ့လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ စိတ္ထဲမွာေတာ့ ေစာေစာကေျပာသလိုပါပဲ။ ကိုယ့္ေသြး ကိုယ့္သားေတြလိုပဲ စိတ္ထဲမွာ သေဘာထားပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔နဲ႔ ေတြ႔ႏိုင္ေအာင္ အခုလို စီစဥ္ေပးခဲ့တဲ့ ဗီြအိုေအက တာ၀န္ရိွတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြလည္း ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း က်ေနာ္ ေျပာလိုပါတယ္။ ေစာေစာက က်ေနာ္ ေျပာသလိုပါပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရးဟာ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ဆိုေတာ့ လြတ္လပ္ေရးေတာင္ မရေသးပါဘူး။ လြတ္လပ္ေရး မရခင္ကတည္း က်ေနာ္တုိ႔က သံတမန္ဆက္သြယ္မႈ ရွိခဲ့တယ္။ ေနာက္ ဟိုတုန္းကေတာ့လည္း သြားလာဆက္ဆံမႈေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္ကဆိုလို႔ရွိရင္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု ဒီကိုလာခဲ့ပါတယ္။ ဧည့္သည္အျဖစ္နဲ႔။ ေနာက္ တခါ ၂ ႏွစ္အၾကာ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္မွာ သမၼတႀကီး ဦးမန္း၀င္းေမာင္ က ေဆး၀ါးကုသဖို႔ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီကိုလာခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းေပါ့ေလ။ တရား၀င္အလည္အပတ္ခရီး လာခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္ကေနာက္ပိုင္းမွာ က်ေနာ္တုိ႔ အဆက္အသြယ္ေတြ ျပတ္သြားၾကတယ္။ အသြားအလာေတြ နည္းသြားၾကတာ အခု က်ေနာ္ေရာက္တဲ့အခ်ိန္ထိဆိုရင္ အားလံုး က်ေနာ္တုိ႔ ၄၇ ႏွစ္။ ၄၇ ႏွစ္အတြင္းမွာ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တာ၀န္ရွိတဲ့အႀကီးအကဲတေယာက္ အေနနဲ႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို၊ ၿမိဳ႕ေတာ္၀ါရွင္တန္ကို ေရာက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အဓိက ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ အေမရိကန္ဆက္ဆံေရး ဟာ သမၼတအိုဘားမား လက္ထက္မွာ ျပန္လည္ၿပီးေတာ့ ပြင့္လင္းသြားၿပီးေတာ့ မွ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးဟာ ေႏြးေႏြးေထြးေထြးနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ရွိလာတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေလာက္ အဆက္အသြယ္ အက်ိတ္အခဲေတြေပါ့ေနာ္။ အခက္အခဲေတြ ရွိေနရာကေန အခုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဆက္သြယ္ေရးဟာ သမၼတအိုးဘားမားရဲ႕ က်င့္သံုးတဲ့ ေပၚလစီအရ ျပန္လည္ ၿပီးေတာ့ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈေတြ၊ ဆက္သြယ္မႈေတြ က်ေနာ္တို႔ရွိလာပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ လာရတဲ့ခရီးစဥ္ရဲ႕ အဓိက ကေတာ့ ႏွစ္ႏုိင္ငံ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ခင္မင္ရင္းႏွီးမႈကို ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ အဓြန္႔ရွည္ေအာင္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ အတြက္ ဒါ က်ေနာ္တို႔ လာေရာက္ လည္ပတ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ အဓိက အေၾကာင္းတစ္ခ်က္ေပါ့။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ သမၼတႀကီးနဲ႔ေတြ႔ရင္းနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ႏိုင္ငံရဲ႕ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈေတြ၊ က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ႀကံဳရတဲ့ အခက္အခဲေတြ၊ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ေရွ႕အလားအလာေတြ ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ အဘက္ဘက္ကေနၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံအေပၚ နားလည္မႈ ရွိဖို႔၊ တခ်ိဳ႕အခက္အခဲေတြ ကို ေျဖရွင္းေပးႏိုင္မယ့္ဟာေတြကို ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ဖို႔ ဆိုတဲ့ ဒီလို ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဒါ သမၼတႀကီးနဲ႔ေတြ႔ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ေနာက္ထပ္ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို မဆက္ခင္မွာပဲ အခု ပရိသတ္ထဲမွာ ေမးခ်င္တဲ့သူေတြထဲက သမၼတႀကီး အခုရွင္းျပတဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို လာရတဲ့အေၾကာင္းရင္းေတြ ထဲမွာပဲ ပါတဲ့အခ်က္ေလးတခုကေတာ့ အေမရိကန္ ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္ အတုယူစရာဘာမ်ား ရွိပါသလဲ။ ကိုေအာင္သူၿငိမ္းက ေမးခ်င္ပါတယ္။ ကိုေအာင္သူၿငိမ္းကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ နယ္စပ္မွာေနေနတဲ့ သူပါ။ အဲဒီေတာ့ ကိုေအာင္သူၿငိမ္းအေနနဲ႔ ေမးခ်င္တဲ့ေမးခြန္းေလးကို ေမးေစခ်င္ပါတယ္။
ဦးေအာင္သူၿငိမ္း။ ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ သမၼတႀကီးခင္ဗ်။ က်ေနာ္ ေအာင္သူၿငိမ္းပါ။ က်ေနာ္ ဗဟုဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအဖြဲ႔ကပါ။ သမၼတႀကီးတို႔ ဖိတ္ေခၚမႈေနာက္ပိုင္းမွာ က်ေနာ္ တိုင္းျပည္ကိုလည္း ျပန္ေရာက္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕သုေတသနလုပ္ငန္းလည္း က်ေနာ္ လုပ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ ေမးခ်င္တဲ့ေမးခြန္းကေတာ့ အခုလို ဒီအေမရိကန္ကို လာၿပီးေတာ့ ဒီသမိုင္း၀င္ခရီးစဥ္မွာ အေမရိကန္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကေန က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံက အတုယူစရာ၊ ေလ့လာစရာဘာေတြ ရွိမလဲ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္ ပထမေမးခ်င္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒုတိယကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ သမၼတႀကီးရဲ႕ခရီးစဥ္အတြင္း ဘယ္လိုအေထာက္အပံ့ အကူအညီေတြ ရႏုိင္မလဲ။ ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္မလဲေပါ့။ ဒါလည္း က်ေနာ္တို႔ သိခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်။
သမၼတဦးသိန္းစိန္။ ။ အဲဒီေတာ့ ပထမေမးခြန္းအေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီ က်င့္သံုးလာတာ ႏွစ္ေပါင္းရာနဲ႔ခ်ီ ၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ လြတ္လပ္ေရး က်ေနာ္တို႔ရခဲ့တယ္။ ရခဲ့ၿပီးေတာ့ တက္လာတဲ့အစိုးရဟာ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သံုးတဲ့အစိုးရပါ။ သို႔ေသာ္လည္း က်ေနာ္တုိ႔ ၁၄ ႏွစ္ေပါ့ေနာ္။ သက္တမ္းအားျဖင့္ ၁၄ ႏွစ္ပဲ က်ေနာ္တို႔ ၾကာေညာင္းခဲ့ၿပီးေတာ့၊ က်န္တဲ့အခ်ိန္ေတြဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ၊ လံုၿခံဳမႈ အေျခအေနေတြအရ တပ္မေတာ္ကပဲ တလွည့္တျပန္စီ တာ၀န္ယူသြားရတာ။ အဲဒီေတာ့ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ကင္းကြာတာ အေတာ္ေလးလည္း ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ကင္းကြာတာ အေတာ္ေလးၾကာခဲ့ၿပီ။ ေနာက္တခါ အခု က်ေနာ္တုိ႔အစိုးရတက္လာေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သံုးတယ္ ဆိုေပမဲ့လည္း က်ေနာ္တုိ႔မွာ အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္က ႏွစ္ ႏွစ္ပဲ က်ေနာ္တုိ႔ရွိပါေသးတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာ အေတြ႔အႀကံဳေတြ၊ အေလ့အက်င့္ေတြ အမ်ားႀကီးနည္းပါေသးတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီမိုကေရစီဆိုတာကို က်င့္သံုးေနတဲ့ ႏုိင္ငံႀကီးအတြက္ေတာ့ ျပည္သူေတြပိုင္းကလည္း ဒီိမိုကေရစီကို အျပည့္အ၀ခံစားခြင့္ ရသလို၊ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တာ၀န္ယူမႈ၊ တာ၀န္ရွိမႈေတြကလည္း အျပည့္အ၀ ျပည္သူေတြက ခံယူထားတယ္လို႔ က်ေနာ္နားလည္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တဘက္ကလည္း ဒီအခြင့္အေရးေတြ၊ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ အျပည့္၀ ယူခ်င္သလို၊ တဘက္ကလည္း အေမရိကန္ျပည္သူေတြလို ဒီမိုကေရစီနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ တာ၀န္ရွိမႈေတြ၊ တာ၀န္သိမႈေတြ ဒါေတြဟာ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံအတြက္ အတုယူဖြယ္ရာျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒါက ေမးခြန္းတခုေပါ့။
ဒုတိယေမးခြန္းက ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တိုင္းျပည္ေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ ပညာေရးဟာ အင္မတန္မွ အဓိကက်ပါတယ္။ ပညာေရးဟာ အဓိကက်ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ပညာေရးဟာ က်ေနာ္တို႔ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါမွာ ဒီ လြတ္လပ္ေရးစရၿပီးတဲ့ ကာလေတြအပိုင္းမွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာဆိုရင္ က်ေနာ္တုိ႔ပညာေရးဟာ အေတာ္ေလးကို ေရွ႕တန္းက်က်နဲ႔ ရွိေနတဲ့အေနအထားျဖစ္ပါတယ္။ ဟိုတုန္းကလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ႏိုင္ငံျခား တကၠသိုလ္ႀကီးေတြမွာ နံမည္ႀကီးတကၠသိုလ္ႀကီးေတြမွာ ဘြဲ႔ရခဲ့တဲ့ ဆရာႀကီး၊ ဆရာမႀကီးေတြ။ သူတို႔ကေနတဆင့္ တကၠသိုလ္ေတြမွာ ျပန္လည္သင္ၾကားေပးတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ပညာေရးဟာ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွတင္ မဟုတ္ပါဘူး။ အာရွမွာပါ ေရွ႕ကေနၿပီးေတာ့ ေျပးေနတဲ့ အေနအထား ရွိပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕အေျခအေနေတြအရ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေနာက္ႏုိင္ငံ တကၠသိုလ္ေတြကေန၊ နံမည္ႀကီးတကၠသိုလ္ေတြကေန ဘြဲ႔ရတဲ့ဆရာႀကီးေတြ၊ ဆရာမေတြက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ အသက္အရြယ္ေတြႀကီးလာတာ။ တခ်ိဳ႕လည္း ပင္စင္သြားၾကတယ္ဆိုေတာ့ အဆက္အသြယ္ေတြ ျပတ္သြားတဲ့အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ အဆက္ျပတ္သြားတဲ့အေနအထားမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ ျဖစ္ေတာ့ ပညာေရးဟာ တကယ္ေတာ့ တိုင္းျပည္တျပည္ ထူေထာင္ဖို႔အတြက္ အေရးႀကီးဆံုး အရာျဖစ္ပါတယ္။ ပညာေရးကိုလည္း က်ေနာ္တုိ႔ အေလးထားၿပီးေတာ့မွ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ က်ေနာ္တုိ႔လိုပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ပညာေရးကို ျမႇင့္တင္ဖို႔အတြက္ ဒီကေန႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဘက္ေပါင္းစံု နည္းလမ္းေပါင္းစံုနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ပညာေရးဟာ ေျပာင္းလဲေနတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခအေနအရဆိုရင္ေတာ့ လက္ေတြ႔လုပ္ငန္းခြင္ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ၀င္ႏိုင္တဲ့ ပညာေရးမ်ိဳးျဖစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဥပမာဆိုၾကပါစို႔။ က်ေနာ္တုိ႔ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ဖိတ္ေခၚေနတယ္။ စက္႐ံုေတြေဆာက္မယ္။ အလုပ္႐ံုေတြေဆာက္မယ္။ ၿပီးရင္ ဒီ စက္႐ံုေတြ အလုပ္႐ံုေတြ ၿပီးသြားတဲ့အခါမွာ skill labor ေတြ လိုလာတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ ဘဲြ႔ရတဲ့ကေလးေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ဘြဲ႔ရတဲ့ ကေလးေတြ၊ အင္ဂ်င္နီယာနဲ႔ဘြဲ႔ရတဲ့ကေလးေတြ၊ သိပၸံဘာသာရပ္၊ ၀ိဇၨာဘာသာရပ္နဲ႔ ဘြဲ႔ရတဲ့ကေလးေတြ။ ဒီကေလးေတြက အလုပ္႐ံု စက္႐ံုထဲကို ဘြဲ႔ရၿပီးေတာ့ တိုက္႐ိုက္ကူး၀င္လို႔ ရမလားဆိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔မွာ မရႏုိင္ေသးပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ လုပ္ငန္းခြင္ကို က်ေနာ္တို႔ လုပ္ႏိုင္တဲ့ ပညာေရးစနစ္မ်ိဳး မဟုတ္ေသးဘူး။ မဟုတ္ေသးတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အနည္းဆံုးေတာ့ vocation training ေျခာက္လတန္သည္။ တစ္ႏွစ္တန္သည္ က်ေနာ္တုိ႔ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေပး ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ တိုင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔မွာ ဘာေတြလုိအပ္သလဲ။ အင္ဂ်င္နီယာေတြ အမ်ားႀကီးလိုအပ္ေနလား။ ဆရာ၀န္ေတြ အမ်ားႀကီးလိုေနလား။ အဲဒီေတာ့ တကၠသိုလ္ကေန ေမြးထုတ္ၿပီးေတာ့ ဘြဲ႔ရတဲ့ကေလးေတြဟာ တိုက္႐ုိက္လုပ္ငန္းခြင့္မွာ၀င္ၿပီးေတာ့ အက်ိဳးျပဳႏုိင္တဲ့ ပညာေရးမ်ိဳး ျဖစ္သင့္တယ္။ ဒီပညာေရးမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီကေန႔ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါျဖစ္ပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ပညာေရးနဲ႔ တဆက္ထဲပဲ အခု ဒီမွာေရာက္ေနတဲ့ ပညာေတာ္သင္ထဲကပဲေပါ့ေနာ္၊ Humphrey Fellow ေပါ့၊ သူက ေဒၚမာမာသြင္ပါ။ သူကလည္း အလားတူ ေမးခြန္းေလးပဲ ေမးထားေတာ့ သူ႔ရဲ႕ေမးခြန္းကုိ ဖတ္ျပလုိက္ပါ့မယ္။ ေလာေလာဆယ္ ႏုိင္ငံရပ္ျခားမွာ ပညာေတာ္သင္ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Exchange Program ေတြကုိ သမၼတႀကီး ဒီမွာရွိေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဘာေတြမွာ ထူးထူးျခားျခား လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ရွိပါသလဲ ခင္ဗ်။ အထူးသျဖင့္ မနက္ျဖန္ဆုိလုိ႔ရွိရင္လည္း ၀ါရွင္တန္မွာရွိတဲ့ Johns Hopkins မွာ သြားေရာက္ၿပီးေတာ့ စကားေျပာမယ္၊ ေတြ႔ဆုံဖုိ႔ေတြ ရွိတယ္ဆုိေတာ့ အထူး အစီအစဥ္ေလးေတြမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံကေနၿပီးေတာ့ အဆင့္ျမင့္ ပညာေတြကုိ လာၿပီးေတာ့ သင္ဖုိ႔ကိစၥေလးေတြမ်ား အစီအစဥ္ ရွိပါသလား။
သမၼတဦးသိန္းစိန္။ ။ ဒီေတာ့ ဒီကိစၥက အေမရိကန္ႏုိင္ငံတင္ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ေရာက္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံတုိင္းမွာ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ခုနကလုိ ထုိက္သင့္တဲ့ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ျပဳေပးဖုိ႔။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ဆီက ပညာေတာ္သင္ေတြကုိ လက္ခံဖုိ႔။ ေနာက္တခုကလည္း ပညာေတာ္သင္ေတြကုိ လက္ခံေပးတယ္ဆုိရင္လည္း သူတုိ႔က သင္ေပးေပမယ့္ စရိတ္ စကတုိ႔ ဘာတုိ႔ ေနေရးအတြက္၊ စားေရးအတြက္ ဒါကေတြကလည္း ရွိေနေတာ့ ၀န္ထုပ္ ၀န္ပုိး ျဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္ႏုိင္လုိ႔ရွိရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံျခားမွာရွိေနတဲ့ တကၠသုိလ္မ်ဳိး က်ေနာ္တုိ႔ ပညာေတာ္သင္ေတြကုိ လက္ခံၿပီးေတာ့ သင္ေပးမယ့္ တကၠသုိလ္ခြဲေတြေပါ့၊ ဥပမာ ဆုိၾကပါစုိ႔ အခု Johns Hopkins တကၠသုိလ္တုိ႔ ဘာတုိ႔ဆုိ က်ေနာ္တုိ႔ေတြ႔ပါတယ္။ ဥကၠဌတုိ႔ ဘာတုိ႔နဲ႔လည္း ေတြ႔တယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ဗ်ာ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီမွာလာၿပီးေတာ့ တက္ဖုိ႔ ပညာေတာ္သင္ကုိ လက္ခံေပးမယ္ဆုိရင္လည္း က်ေနာ္တုိ႔မွာ ခုနကလုိ စားစရိတ္ႀကီးတာေတြ၊ ေနေရးထုိင္ေရးအတြက္ စရိတ္ႀကီးတာေတြ ဒါေတြက ရွိေနတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ မလုပ္ႏုိင္ဘူး။ ဥပမာ လူဦးေရ သန္း ၆၀ ရွိတဲ့အနက္က ၂ ေယာက္ေလာက္ လႊတ္ၿပီးေတာ့ သင္ယုံနဲ႔က ဘာမွ က်ေနာ္တုိ႔က အက်ဳိး မရွိႏုိင္ဘူး။ ျဖစ္ႏုိင္လုိ႔ရွိရင္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ တကၠသုိလ္ခဲြေတြ လာၿပီးေတာ့ ထူေထာင္ေပးပါ။ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ရွိပါတယ္ ေနရာေတြက အစ။ ဒါကုိ က်ေနာ္တုိ႔ အဓိက အေလးအနက္ထားၿပီးေတာ့ ပထမေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ပညာေတာ္သင္ေတြကုိ။ မ်ားမ်ား သင္ေပးႏုိင္ဖုိ႔အတြက္က ကုိယ့္ျပည္တြင္းမွာ လာၿပီးေတာ့ ဌာနခြဲေတြကုိ လာေရာက္ ဖြင့္ေပးဖုိ႔ဆုိၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာဖုိ႔ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ မနက္ျဖန္ေတြ႔တဲ့ ျပဳတဲ့အခါမွာလည္း ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တုိက္ဆုိင္လာရင္ ဒီကိစၥကုိ ေျပာမယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ စိတ္ကူးထားပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ သမၼတႀကီးရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ အားလုံး ေသေသခ်ာခ်ာ အေလးအနက္ထားၿပီးေတာ့ ေလ့လာ ၾကည့္ရႈေနၾကတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ အေမရိကန္ - ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးေပါ့။ အေမရိကန္ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးမွာလည္း ေလာေလာဆယ္အားျဖင့္ အေမရိကန္ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးဟာ ျပန္ၿပီး ေႏြးေထြးလာတယ္ဆုိတာ သမၼတႀကီးလည္း အေစာပုိင္းက ေျပာျပခဲ့ဘူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံ အေနနဲ႔က ေလာေလာဆယ္ ပိတ္ဆုိ႔ ကန္႔သတ္ထားမႈေတြကုိ ခ်န္ထားတာေလးေတြ ရွိေနေသးတယ္ခင္ဗ်။ အကုန္ မရုပ္ေသးပဲနဲ႔။ အဲဒီေတာ့ ဒီကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကုိ သမၼတႀကီးရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ လႊတ္ေတာ္ပုိင္းကေရာ၊ ဥပေဒေၾကာင္းပုိင္းကေရာ ေၾကေၾကလည္လည္ ရုပ္သိမ္းသြားေရး ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားႏုိင္မယ္လုိ႔ ယူဆပါသလား။
သမၼတဦးသိန္းစိန္။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ Sanction ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ကေတာ့ ခင္ဗ်ားတုိ႔လည္း အားလုံး ၾကားထားၾကၿပီးသား ျဖစ္မွာပါ။ အဲဒီေတာ့ ဒီကေန႔ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ျပည္သူ အမ်ားစုကေတာ့ ၊ ျပည္သူအမ်ားအေနနဲ႔ တူညီတဲ့ သေဘာဆႏၵ ႏွစ္ခုရွိပါတယ္။ တခုကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔တုိင္းျပည္ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ တရားဥပေဒ စုိးမုိးတဲ့ ႏုိင္ငံျဖစ္ဖုိ႔ ဒါဟာ လူတုိင္းရဲ႕ ဆႏၵ သေဘာထားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဟာက ခုနကလုိ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ ကိစၥေပါ့။
အဲဒီေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအရ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြလည္း ျပည္သူလူထုရဲ႕ ဒီဆႏၵေတြအေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရး တည္ၿငိမ္ေအာင္၊ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အားလုံး ပါ၀င္ႏုိင္ေအာင္၊ ဒါေတြ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ေပးမွာပါ။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေပးတာ ျပဳေပးတာက အစေပါ့။ ေနာက္တခုကလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ေလာက္ ရွိၾကခဲ့တဲ့ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡ။ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ျပည္သူေတြဟာ အင္မတန္မွကုိ ညည္းေငြ႔ေနၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ အတြင္းပုိင္းက်တဲ့ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ မသိသာေပမယ့္လည္း နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ ဒါေတြကုိ ခါးစည္းၿပီးေတာ့ ခံေနရတာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ က်ေနာ္တုိ႔ လုိခ်င္ေနၾကပါတယ္။ ဒီလက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡေတြ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းဖုိ႔အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ဖုိ႔အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေနတာ ခင္ဗ်ားတုိ႔လည္း ၾကားပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔လည္း သိပါတယ္။
ေနာက္တခုကေတာ့ ခုနကလို ဒီမုိကေရစီရွင္သန္ဖို႔အတြက္ တိုင္းျပည္တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းဖို႔၊ လံုၿခံဳဖို႔၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးဖို႔ လိုအပ္သလိုပဲ တဘက္ကလည္း လူမႈစီးပြားေရးေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး တိုးတက္ရင္ပဲ လူမႈေရးကလည္း ထပ္ခ်ပ္မကြာ လိုက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္တယ္၊ အလုပ္အကိုင္ေတြ ရတယ္။ အလုပ္အကိုင္ေတြရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၀င္ေငြေတြ ရလာတယ္။ ၀င္ေငြေတြ ရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ေနႏိုင္တယ္၊ စားႏုိင္တယ္။ ကေလးေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ေက်ာင္းထားႏုိင္တယ္။ ေနထုိင္မေကာင္းျဖစ္ရင္ က်ေနာ္တို႔ ေဆး၀ါးကုသႏုိင္တယ္။ အဲဒီေတာ့ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရးဟာ ဒြံတြဲၿပီးေတာ့ ပါလာတယ္။ အဲဒီေတာ့ တိုင္းျပည္မွာ က်ေနာ္တို႔ စီးပြားေရးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ျဖစ္ျဖစ္ေျမာက္ေျမာက္ျဖစ္ေအာင္ ထူေထာင္ဖို႔ၾကေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိတယ္။
လိုအပ္ခ်က္က တစ္အခ်က္ကဘာလဲဆုိရင္ က်ေနာ္တို႔မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ အရင္းအႏွီး က်ေနာ္တုိ႔မွာ လံုလံုေလာက္ေလာက္မရွိဘူး။ ျပည့္ျပည့္စံုစံု မရွိဘူး။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ နည္းပညာပိုင္းေပါ့။ နည္းပညာပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း က်ေနာ္တို႔က ေနာက္က်ေနတယ္။ တတိယ အခ်က္ကေတာ့ လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ေတြ။ လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ေတြ ကေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔သိတဲ့အတိုင္းပဲ။ အခုပဲ ေနရာအႏွံ႔မွာ တကၠသိုလ္ေတြ ေထာင္ၿပီးေတာ့ အခုမွ ေမြးျမဴေနရတဲ့ အေနအထားရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ အေရအတြက္ေတြကေတာ့ အထိုက္အေလ်ာက္ က်ေနာ္တုိ႔ရတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ဒီအေရအတြက္ေတြကို အရည္အခ်င္းအျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖို႔ မွာ ေက်ာင္းကၿပီးတာနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ငန္းခြင္မွာ၀င္ၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ႏုိင္တဲ့ အရည္အခ်င္းေတြ ေျပာင္းလဲဖို႔အတြက္ ဒါေတြလည္း က်ေနာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔မွာ အရင္းအႏွီးမရွိဘူး။ ေနာက္ နည္းပညာ ေနာက္က်ေနတယ္။ ဒီအတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကို က်ေနာ္တုိ႔က ဖိတ္ေခၚရတာ။ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကို ဖိတ္ေခၚရတာ။
အဲဒီေတာ့ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံကို လာၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခ်င္ၾကပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔မွာ သဘာ၀ရဲ႕ အေျခခံအရင္းအျမစ္ေတြက က်ေနာ္တို႔ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ gas ေတြ၊ oil ေတြ၊ သစ္ေတာေတြ၊ သားငါးေတြရွိတယ္။ ရာဘာေတြရွိတယ္။ ေနာက္တခါ စားသံုးကုန္ပစၥည္းေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း အစားအေသာက္မ်ိဳးစံု ထုတ္လုပ္ႏိုင္တဲ့ လယ္ယာက႑ ဒါေတြ က်ေနာ္တို႔မွာရွိေနတယ္။ ရင္းႏွီးခ်င္တဲ့ႏိုင္ငံေတြက အမ်ားႀကီးပါ။ အခုလည္းပဲ ခုနကလို တစ္ရက္ျခားနီးပါးေလာက္က အၿမဲတမ္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ေနရတဲ့အေနအထား ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ႏိုင္ငံျခားသားက လာေရာက္ၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ ေငြထုပ္ႀကီးကိုပိုက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံကိုလာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ဆိုတာ တကယ္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံကို ခ်စ္လြန္းအားႀကီးလို႔၊ က်ေနာ္တုိ႔ကို ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစခ်င္လို႔ လာၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီရည္ရြယ္ခ်က္က နည္းပါတယ္။ အဓိက ကေတာ့ သူတို႔အတြက္ ဘာအက်ိဳးရွိမလဲ၊ အက်ိဳးအျမတ္ ဘယ္ေလာက္ရႏိုင္ မလဲ။ ေနာက္တစ္ခု သူတို႔ကို ဘယ္လိုအကာအကြယ္ေပးမလဲ။ ေနာက္တစ္ခုက သူတို႔ရဲဲ႕ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္၊ ရည္မွန္းခ်က္ေတြက ဘာေတြရွိလဲ ဒါေတြကို သူတို႔ၾကည့္မယ္။ ဒါေတြကို ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ဘာေတာင္းလဲဆုိေတာ့ ပထမဆံုး Foreign Investment Law ကိုေတာင္းတယ္။ အဲဒီေတာ့ Foreign Investment Law နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာ ဥပေဒဟာ ပတ္၀န္းက်င္မွာရွိေနတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခ်င္သူေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြ မျဖစ္ဘူး။ မျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီ Foreign Investment Law ကို ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျပန္ၿပီးေတာ့ ေရးဆြဲတယ္။ ႏိုင္ငံ ေလး ငါး ေျခာက္ႏုိင္ငံေလာက္ကို စံနမူနာယူၿပီးေတာ့မွ ဒီ law ကုိ က်ေနာ္တို႔ ျပန္ေရးဆြဲတယ္။ ေရးဆြဲၿပီးေတာ့မွ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး အေျခအတင္ ေဆြးေႏြးၾက၊ ျပဳၾကနဲ႔ ဒီလိုေတြ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ရပါတယ္။ အခုေတာ့ ခုနကလို ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒဟာ က်ေနာ္တို႔ ျပဌာန္းၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ လာေရာက္ၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမယ့္ႏိုင္ငံေတြကလည္း ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီဥပေဒကို သေဘာက်ပါတယ္။ ဒီအခက္အခဲတခုကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေက်ာ္လႊားႏိုင္တယ္။
ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေနာက္တစ္ခု ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတာ။ စက္႐ံုေတြေဆာက္တယ္။ အလုပ္႐ံုေတြေဆာက္တယ္။ ကုန္ပစၥည္းေတြထုတ္တယ္။ ထြက္လာတဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြကို မ၀ယ္ဘူး၊ မျပဳဘူး ပိတ္ပင္ထားတယ္ဆိုရင္ ဘယ္သူမွလာၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဒုတိယအခက္အခဲကေတာ့ ဒီဟာက sanctions နဲ႔သြားၿပီးေတာ့ ဆိုင္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီမိုကေရစီကိုလိုလားတယ္။ ခုနကလို ဒီမိုကေရစီစနစ္ ေရွ႕ကိုဆက္ၿပီးေတာ့ ရွင္သန္ဖြံ႔ၿဖိဳးေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ ဒါ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး၊ ဒီမိုကေရစီနဲ႔စီးပြားေရးဟာလည္း တခုနဲ႔တခုဟာ ကြင္းဆက္လို ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ ဒါကို စာနာေထာက္ထားသင့္တယ္။ ဒါေတြ အခက္အခဲအတားအဆီးေတြကို ဖယ္ရွားေပးသင့္တယ္ ဆိုတဲ့ ဒါေလးကိုေတာ့ က်ေနာ္ ေျပာမယ္ေျပာပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ သမၼတႀကီးဆိုလုိခ်င္တဲ့သေဘာကေတာ့ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ပိတ္ဆို႕ထားမႈကို ရုတ္သိမ္းဖို႕ အထူးလိုအပ္ေနၿပီ။ လိုအပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ လက္ရွိမွာ တဖက္မွာလည္း အလံုးစံု မေျဖေဖ်ာက္ႏိုင္ေသးတဲ့ကိစၥက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတဲ့အေပၚမွာ သူတို႕ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ဆံုးျဖတ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့။ အဲလိုဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ့မႈလုပ္ငန္းေတြမွာ ႀကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ အတားအဆီးေလးေတြ၊ အခက္အခဲေလးေတြ၊ မေျပေပ်ာက္ႏိုင္ေသးတဲ့ အခ်က္ေလးေတြရွိပါတယ္။ အဲဒါေလးေတြကို တခ်က္ေလာက္ျပန္ေျပာျပေပး ပါလား။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္။ ။ က်ေနာ္ေစာေစာကေျပာသလိုေပါ့။ က်ေနာ္တို႕မွာသက္တမ္းအားျဖင့္ ၂ႏွစ္ပဲရွိေသးတယ္။ ဒါအစိုးရဲ႕ သက္တမ္း လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ သက္တမ္းေပ့ါ။ ေနာက္ျပည္သူလူထုကလည္း ဒီမိုကေရစီနဲ႕ ကင္းကြာေနတာ ၾကာခဲ့ၿပီ။ အေတြ႕အႀကံဳနည္းတယ္။ အေလ့အက်င့္က နည္းတယ္ဆိုတဲ့အတြက္ေၾကာင့္၊ တစ္အခ်က္က လြတ္လပ္မႈအခြင့္အေရး ပိုင္းက ေပးသင့္သေလာက္ က်ေနာ္တို႕ကေပးၿပီးသြားၿပီ။ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြ က်ေတာ့လည္း ကန္႕သတ္မႈေတြ က်ေနာ္တို႕ရွိခဲ့တယ္။ ျပည္သူအပိုင္းကလည္း တာ၀န္ယူမႈ၊ တာ၀န္ရွိမႈ၊ တာ၀န္သိမႈက နည္းပါးေသးတယ္။ နည္းပါးေသးတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာလည္း က်ေနာ္တို႕ အေရးယူ ရတာေတြ ေဆာင္ရြက္ရတာေတြ၊ ဒါေတြက်ေနာ္တို႕ရွိပါတယ္။ ဒါေတြကို အေၾကာင္းျပၿပီး ဒီအေပၚမွာ ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ သေဘာထားေတြရွိပါတယ္။ အဲေတာ့ က်န္တာေတြကေတာ့ က်ေနာ္တို႕ တက္ႏိုင္သေလာက္ေတာ့ က်င့္သံုးတဲ့ စနစ္နဲ႕ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေအာင္လို႕ က်ေနာ္တို႕ မ်ားစြာေျပာင္းလဲၿပီး ေပးေနတယ္။ သို႕ေသာ္လည္းပဲ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြက ဥပမာ က်ေနာ္တို႕ ဆိုၾကပါစို႕ ယံုမွားသံသယျဖစ္တဲ့ ကိစၥေတြလည္း က်ေနာ္တို႕ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဥပမာ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႕ လက္နက္ခဲယမ္းကိစၥေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးက်ေနာ္တို႕ ဆက္သြယ္တယ္တို႕၊ သံသယေတြနဲ႕ က်ေနာ္တို႕ကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ သေဘာပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဏုျမဴလုပ္ႏိုင္တဲ့အေနအထားလဲမရွိပါဘူး။ ပိုက္ဆံလည္းမရွိပါဘူး။ အတတ္ပညာလည္းမရွိပါဘူး။ သူမ်ားကလည္း ဘယ္သူမွ က်ေနာ္တို႕ကို လာၿပီးလုပ္ေပးမွာမဟုတ္ပါဘူး။ လုပ္ရင္လည္းက်ေနာ္တို႕ အကုန္လံုး၀ိုင္းၿပီးေတာ့ ကန္႔ကြက္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း ေျမာက္ကိုရီးယားကို က်ေနာ္တို႕ ဆက္ဆံရတာေတြရွိပါတယ္။ ဟုိတုန္းက က်ေနာ္တို႕ အကုန္ပိတ္ဆို႕ထားတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႕လည္း ကိုယ့္ႏိုင္ငံကို ကာကြယ္ဖို႕အတြက္၊ ကိုယ့္ကို ကူညီႏိုင္မယ့္ ႏိုင္ငံကို ရွာရတာပါ။ သံတမန္ ဆက္သြယ္မႈေတာ့ရွိခဲ့တယ္။ ဒီဘက္ပိုင္းမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႕ အစိုးရတက္လာတဲ့အခါမွာ စစ္ေရးအားျဖင့္ဆက္သြယ္မႈေတြလံုး၀မရွိပါဘူး။ သံတမန္ပဲရွိပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း ဒီအေပၚမွာ က်ေနာ္တို႕ အနည္းေလး မယံုသင္ကာမႈေတြနဲ႕ရွိတဲ့ သေဘာမ်ိဳးျဖစ္မယ္လို႕ က်ေနာ္တို႕ထင္ပါတယ္။ ခုနကလို က်ေနာ္တို႕ကို sanction ေတြရုတ္ေပးပါ၊ ႐ုပ္ေပးပါလို႕ ေျပာေပမဲ့လည္း၊ သူတို႕ရဲ႕ အေျခအေနက ဒီလိုၾကည့္ေနရတဲ့ အေျခအေနရွိေနတယ္လို႕ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႕ က်ေနာ္အတင္းအၾကပ္ေတာ့ မေတာင္းဆိုပါဘူး။ သို႕ေသာ္လည္း က်ေနာ္တို႕ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ရွင္သန္ဖြံ႕ၿဖိဳ႕ဖို႕ဆိုရင္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႕လိုတယ္။ အဲေတာ့ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႕ဆိုရင္ ဒီလို ပိတ္ဆို႕တားဆီးမႈေတြက အဟန္႕အတားေတြျဖစ္ေစတယ္။ အဟန္႕အတားေတြကို က်ေနာ္တို႕က တတ္ႏိုင္သေလာက္ဖယ္ရွားေပးဖုိ႕ ဆိုတဲ့ ဒီသေဘာေလာက္ပါပဲ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ သံသယေတြေျဖေဖ်ာက္သြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ မၾကာခင္မွာရုတ္သိမ္းမႈေတြ လုပ္လာမွာေပါ့။ သမၼတႀကီးေျပာသြားတဲ့ အထဲမွာ ျမန္မာျပည္သူလူထုအေနနဲ႕ လြတ္လပ္မႈေတြ အခုပိုၿပီးရလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ တခ်ိဳ႕လည္း က်င့္သားမရေသးဘူးလို႕ ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဒၚအတာ ေမးထားတဲ့ ေမးခြန္းေလးတခုကို က်ေနာ္ေတြ႕ပါတယ္။ ေဒၚအတာကေတာ့ ဒီက ၀ါရွင္တန္ဒီစီမွာ လူငယ္ပိုင္းမွာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို တက္တက္ၾကြၾကြလုပ္ေဆာင္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးတဦးပါ။ သူက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တရားဥပေဒနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သမၼတႀကီးတုိ႕အစိုးရအေနနဲ႕ လုပ္ကိုင္ေနတာေလးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေမးခ်င္ပါတယ္လို႕ေျပာပါတယ္။
ေဒၚအတာ။ ။ မဂၤလာပါရွင္။ သမၼတႀကီးကို က်မအေနနဲ႕ ေမးခ်င္တာက လက္ရွိအေျခအေနက ရရွိထားတဲ့ ပါ၀ါအေနနဲ႕ က်မတို႕ ဒီ ၂၀၀၈ဥပေဒဆိုတဲ့ လူတစု အတြက္ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ အေျခခံ ဥပေဒဘယ္ေတာ့ ျပင္မွာလဲဆိုတာကို က်မအေနနဲ႕ သိခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္တခုက က်မတို႕ အခု လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ လက္ပံေတာင္းေတာင္မွာ တရုတ္ကိုလိုနီေတြအေနနဲ႕ သိမ္းပိုက္ေနတဲ့ လယ္ယာ ဘယ္ေတာ့ ရပ္တန္႕မွာလဲ။ အဲဒိရပ္တန္႕မႈေတြအေပၚမွာ လူထုအေနနဲ႕ ႏႈိးၾကြလာမႈေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ဆႏၵျပမႈေတြ ျဖစ္လာတဲ့အခါမွာ ဆႏၵျပမႈေတြကို မ်က္လွည့္ျပတဲ့အေနနဲ႕ က်မတို႔ ဒီေန႕ပဲ၊ ေနာက္အပတ္ေလာက္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီပဲရင္း ဆယ္ႏွစ္ျပည့္ပါေတာ့မယ္။ ဒီပဲရင္းကို လုပ္ႀကံခဲ့တဲ့ လူတစုအေနနဲ႕ က်မတို႕ ဗမာ ျပည္သူလူထုေတြကေနၿပီးေတာ့ ကုလားနဲ႕တိုက္ၿပီးေတာ့ ဘာသာေရး အဓိကရုဏ္းလုပ္ေနတဲ့ဟာကို သမၼတႀကီးအေနနဲ႕ ဘယ္လိုမ်ား ေျဖရွင္းႏိုင္မလဲ၊ အေရးယူေပးႏိုင္မလဲဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္။ ။ ဒီေမးခြန္းနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တခ်ိဳ႕ ကိစၥေတြကလည္း တဖက္ကအျမင္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ တဖက္ကအျမင္ဆိုေတာ့ အလံုးစံုေတာ့ မွန္ခ်င္မွ မွန္မယ္ေပါ့။ တဖက္ထဲက ၾကည့္ရင္ေတာ့ ၀ါးျခမ္းပဲ ျမင္ေနမွာပါ။ ဒီဘက္ကၾကည့္ရင္လည္း ၀ါးျခမ္းပဲ ျမင္ေနမွာပဲ။ ႏွစ္ဘက္လံုးက လွည့္ပတ္ၾကည့္မသာ ၀ါးလံုးပါလားဆိုၿပီး သိရမွာျမင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဟာ လူတစုအတြက္ မဟုတပါဘူး။ လူအမ်ားေထာက္ခံ အတည္ျပဳထားတဲ့ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုတာ ေသာ့ခတ္ထားတဲ့ သံမဏိမ်ိဳးဟုတ္ပါဘူး။ သူ႕မွာ ျပင္ဆင္ႏိုင္တဲ့ amendment ပါၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ အဲေတာ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္မယ္ဆိုရင္ ဒီ amendment သူ႕မွာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြရွိပါတယ္။ ဒီလုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြအတိုင္း က်ေနာ္တို႕ ျပင္ဆင္လို႕ရပါတယ္။
ဒီဟာက တခ်က္ေပါ့ေနာ္၊ ေနာက္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ကိစၥနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဆႏၵျပႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြ ႏိုင္ငံေတာ္ကေနၿပီးေတာ့ တရား၀င္ဥပေဒနဲ႕ ျပဌာန္း ေပးထားတာျဖစ္ပါတယ္။ တဖက္က ဒီဥပေဒနဲ႕ အညီ ျပဖို႕ ျပဳဖို႕လိုပါတယ္။ ဒီကိစၥေတြဟာ က်ေနာ္တို႕ အစိုးရျဖစ္လာေတာ့မွ ေပၚေပါက္လာတဲ့ ကိစၥေတြမဟုတ္ပါဘူး။ အရင္တုန္းက စာခ်ဳပ္စာတမ္းအရ လုပ္ခဲ့ ျပဳခဲ့ၾကတဲ့ ကိစၥ က်ေနာ္တို႕က ၀င္ၿပီး ေျဖရွင္းေပးတဲ့သေဘာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာ က်ေနာ္တို႕ ရက္ရက္စက္စက္ သတ္တယ္ျဖတ္တယ္ဆိုတာလဲ intentionally လုပ္တာျပဳတာမဟုတ္ပါဘူး။ ရဲကေတာ့ တရားဥပေဒထိန္းသိမ္းေရးအရ တကမာၻလံုးမွာ လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္ထိန္းသိမ္းနည္းေတြနဲ႕ ထိန္းသိမ္းရတာျဖစ္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္းပဲ ဘုန္းႀကီးရဟန္းေတြ က်ေနာ္တို႕လည္း ဗုဒဘာသာ တဦးပါ။ ဘုန္းႀကီးရဟန္းကို ရွိခိုးဦးခိုက္ေနရပါတယ္။ ဒီဘုန္းႀကီးရဟန္းေတြလည္း က်ေနာ္တို႕ ဒီလို ျဖစ္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵေတြမရွိပါဘူး။ သို႕ေသာ္လဲ က်ေနာ္တို႕ မေမွ်ာ္လင့္ပဲနဲ႕ အခန္႕မသင့္ပဲနဲ႕ ျဖစ္သြားတဲ့ ကိစၥေတြပါပဲ။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ျပန္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႕ ျပင္ႏိုင္ပါတယ္။ Amendment က်ေနာ္တို႕ရွိတယ္။ လူတစုအတြက္ဆိုတာကေတာ့ စြပ္စြဲတာပဲျဖစ္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ က်ေနာ္တို႕ ရာခိုင္ႏႈံးအားျဖင့္ ေျပာလုိ႕ရတယ္။ ျပည္သူလူထု ဘယ္ေလာက္ေထာက္ခံလဲ ဆိုတာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒရဲ႕ ပထမ၊ ဒုတိယစာမ်က္ႏွာေတြမွာ က်ေနာ္တို႕ ပါၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း က်ေနာ္တို႕ဒါ သံမဏိစည္းမ်ဥ္းဟုတ္ဘူး။ ေသာ့ခတ္ထားတာမဟုတ္ဘူး။ amendment က်ေနာ္တို႕ ေပးထားတယ္။ လႊတ္ေတာ္က ျပင္ႏိုင္ တယ္။ ျပည္သူက ျပင္ႏိုင္တဲ့အေနအထားက်ေနာ္တို႕ရွိပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ က်ေနာ္ ျဖည့္စြက္ေမးခ်င္တာေလးတစ္ခုကေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ ျပဳျပင္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ေပါ့။ လာမယ့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာဆိုလည္း ေနာက္ထပ္ေရြးေကာက္ပဲြတစ္ခု စပါမယ္။ ဒီေနရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေထာက္ျပေနၾကတဲ့ ကိစၥတစ္ခုကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ စစ္တပ္က ၂၅ % ပါေနတဲ့ ကိစၥေပါ့ေနာ္။ အဲဒီကိစၥကို ျပန္ၿပီးေတာ့ သံုးသပ္ဖုိ႔၊ ျပင္ဆင္ဖို႔လည္း လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ေဆြးေႏြးေနၾကတာေတြ၊ တင္ျပလာတာေတြလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ၾကားရပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သမၼတႀကီးတို႔ အစိုးရပိုင္းရဲ႕ သေဘာထားကေရာ ဘယ္လုိရွိပါသလဲ၊ သိခ်င္ပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္။ ။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ တပ္မေတာ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ - ခင္ဗ်ားတုိ႔လည္း သိပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးစၿပီးေတာ့ ႀကိဳးပမ္းကတည္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက တပ္မေတာ္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက တပ္မေတာ္ကုိ ဖဲြ႔ေပးလုိက္ၿပီးေတာ့မွ ဒီ တပ္မေတာ္နဲ႔ ျပည္သူလူထု ပူးေပါင္းၿပီး လြတ္လပ္ေရးရေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕သမုိင္းေၾကာင္းမွာ တပ္မေတာ္ဟာ --- (၁း၀၁) အဖဲြ႔အစည္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဘက္ပိုင္းမွာလည္း လြတ္လပ္ေရးနဲ႔ အတူ ေပါက္ဖြားလာတဲ့ လူမ်ဳိးစု လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ တုိင္းျပည္ဟာ ဆူဆူပူပူျဖစ္ၿပီးေတာ့ အစိုးရေတာင္မွာ ရန္ကုန္အစိုးရ ဆိုၿပီးေတာ့ေတာင္မွ ေျပာတာ ဆိုတာ ခံရတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ တုိင္းျပည္က အခုနကလို ေသာင္းၾကမ္းမႈ အႏၱရာယ္ေတြနဲ႔ ဒုကၡသုကၡေတြ ေရာက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ တပ္မေတာ္ကပဲ ဝင္ၿပီးေတာ့မွ ဒီအခက္အခဲေတြ၊ အက်ပ္အတည္းေတြ- ဒါေတြကို ဝင္ၿပီး ေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့ အေနလည္း ရိွပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တာက က်ေနာ္တုိ႔ တပ္မေတာ္ဟာ က်ေနာ္တုိ႔ သမုိင္းေၾကာင္း အေျခခံေတြက တျခား ႏုိင္ငံက တပ္မေတာ္ေတြနဲ႔ တူခ်င္မွ တူမယ္ေပါ့ေလ။
လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈ သမုိင္းမွာလည္း ျပည္သူနဲ႔ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ မွ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေတြ ရွိတယ္။ တုိင္းျပည္မွာ အခက္အခဲ အၾကပ္အတည္းေတြ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အခါမွာလည္း အခုနကလုိ တပ္မေတာ္ဟာ က်ရာ အခန္းက႑ကေနၿပီး ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့တာ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ တပ္မေတာ္ကို ပစ္ပယ္ထားဖို႔ မသင့္ဘူးလို႔က်ေနာ္ ဒီလို ထင္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ကို ပစ္ပယ္ထားလို႔ မရပါဘူး။ ျပည္သူနဲ႔ေပါင္းၿပီးေတာ့ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ တပ္မေတာ္ အခန္းက႑တစ္ရပ္အေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနရမွာပါ။
အဲဒီေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ပါေနတယ္ဆိုတဲ့ဟာက အမွန္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ တပ္မေတာ္က ပါဝင္ခြင့္ မရွိဘူးလို႔ ဒီလိုေျပာလို႔ ဒါေတာ့ မမွန္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ရင့္က်က္လာတဲ့အမွ် လႊတ္ေတာ္ထဲက တပ္မေတာ္ရဲ႕ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ ေလ်ာ့ပါးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အင္ဒိုနီးရွားတို႔ ဘာတို႔ ေျပာင္းသြားတာလည္း ဒီအတုိင္းပါပဲ။ တပ္မေတာ္က ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ကင္းကြာလို႔ေတာ့ မရပါဘူး။ အစဥ္အလာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ သမိုင္းေၾကာင္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ တုိင္းျပည္မွာ အခက္အခဲေတြ အၾကပ္အတည္းေတြ ေတြ႔တုိင္း၊ ေတြ႔တိုင္း တပ္မေတာ္ကေန ဝင္ေရာက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ ၂၅ % ဆိုတာက လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ရွိသင့္ရွိထိုက္တယ္၊ သို႔ေသာ္လည္းပဲ တျဖည္းျဖည္း ဒါေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ ေလ်ာ့ပါးလာမယ္၊ နည္းပါးလာမယ္- ဒီလိုပဲ ျမင္မိပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ကိစၥေတြဟာ အင္မတန္ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြအေပၚကို တစ္ခါ တစ္ခါ --- တဲ့ အမည္းစက္ေတြ ရွိပါတယ္။ ႐ုပ္ဆိုးအက်ည္းတန္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြေပါ့ေနာ္။ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကိစၥလိုမ်ဳိး၊ ဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အဓိက႐ုဏ္းေတြေပါ့ေနာ္။ ဒီကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ကေတာ့ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ရဲ႕ အျပဳသေဘာေဆာင္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြ ၾကားထဲမွာ လက္ညႇိဳးထုိးျပစရာ အျမင္မ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္ဆိုေတာ့- ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘာသာေရးအေၾကာင္းအရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေမးျမန္းဖို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ ဦးဝင္းေအာင္ရွိေနပါတယ္။ ဦးဝင္းေအာင္အေနနဲ႔ ထၿပီးေတာ့ ေမးႏိုင္ပါတယ္။ ဦးဝင္းေအာင္ကေတာ့ အေစာပိုင္းက က်ေနာ္တို႔ ဗီြအိုေအရဲ႕ ဌာန ဝန္ထမ္းေဟာင္းပါပဲ။
ဦးဝင္းေအာင္။ ။ က်ေနာ္ ဝင္းေအာင္ပါ။ က်ေနာ္တို႔ ညီအကိုေမာင္ႏွမ ၁၂ ေယာက္ရွိတယ္။ ျမန္မာျပည္က ထြက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ အႏွစ္ ၂၀ ၾကာတဲ့အခါမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကြယ္လြန္သြားတာ - အခု ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအရ က်ေနာ္ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ေရာက္ၿပီးေတာ့ လည္ပတ္ခြင့္ရတဲ့အခါမွာ အသက္မေသ ရွင္က်န္ေနတဲ့ ညီအကို ေမာင္ႏွမေတြကို မေသခင္မွာ ေတြ႔ရတဲ့အတြက္ သမၼတႀကီးကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း အရင္ ေျပာလိုပါတယ္။ က်ေနာ္ ဗီြအိုေအမွာ ၁၅ ႏွစ္မလုပ္ခင္ ျမန္မာ့အသံမွာ အႏွစ္ ၂၀ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္ဟာ အဂၤလိပ္ ကၽြန္ေခတ္မွာ ေမြးပါတယ္။ ဂ်ပန္ေခတ္ကိုလည္း ႀကံဳပါတယ္။ ေနာက္ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေတာ့လည္းပဲ က်ေနာ္တုိ႔ ကြန္ျမဴနစ္ အုပ္စိုးတာတို႔-ဘာတုိ႔ ျဖစ္လာေတာ့ ေနာက္ က်ေနာ္ ျမန္မာ့အသံမွာ အႏွစ္ ၂၀ လုပ္တဲ့အခါမွာ အိမ္ေစာင့္အစိုးရ- စသျဖင့္ ေခတ္အဆက္ ဆက္ ေနာက္ဆံုး ေခတ္အဆက္ဆက္ကို က်ေနာ္ ႀကံဳခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္သတင္းစာဆရာပါ။ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ ကေလာင္ကိုင္ခဲ့တဲ့သူပါ။ အဲဒီေတာ့ကာ ဒီလုိ ျမန္မာျပည္မွာေပါ့ေလ- ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ျဖစ္လာတဲ့ အတြက္ အင္မတန္ကို ဝမ္းသာစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္သြားခ်င္တဲ့ အခါမ်ဳိးမွာ၊ အခုနက သမၼတႀကီး အမိန္႔ရွိသလို က်ေနာ္တုိ႔က အျမတ္ထုတ္ဖို႔၊ Invest လုပ္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္ အခုနက ေျပာသလို က်ေနာ့္ ညီအကို ေမာင္ႏွမအရင္းေတြ အဲဒီမွာ ရွိေနပါမယ္။ အဲဒီေတာ့ကာ မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥေတြ၊ အင္မတန္ အက်ည္းတန္ အ႐ုပ္ဆိုးတဲ့ ကိစၥေတြ ျဖစ္ေနတာက ျမန္မာျပည္အတြင္းမွာ ဘယ္ေလာက္ထိ သိၾကတယ္၊ ျမင္ၾကတယ္ဆိုတာကို မသိရေပမဲ့လို႔ ျပည္ပမွာကေတာ့ သမၼတႀကီးလည္း သိတဲ့အတိုင္းပါပဲ။ ဒီကေန႔ ေခတ္ေပၚ တိုးတက္တဲ့ နည္းပညာေတြအရ သမၼတႀကီးအိမ္မွာ ေန႔လည္စာ ဘာတို႔စရာနဲ႔၊ ဘာဟင္းနဲ႔ စားလဲဆိုတာကိုေတာင္မွ သိလို႔ ျမင္လို႔ရတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္သြားပါၿပီ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဦးဝင္းေအာင္ခင္ဗ်ာ။ ဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဦးဝင္းေအာင္ ေမးစရာရွိတာကို ေမးေပးပါ။
ဦးဝင္းေအာင္။ ။ ဒီလို ဘာသာေရး အက်ည္းတန္၊ အ႐ုပ္ဆိုးတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကို ျပင္ပမွာ ျမင္ေနရတဲ့အတြက္က သမၼတႀကီး ဦးေဆာင္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို အင္မတန္ အက်ည္းတန္ အ႐ုပ္ဆိုးေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီ မုန္းတီးေရးကို ဖန္တီးေနတဲ့- ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း လုပ္ေနတာကို တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအရ ဘယ္လိုမွ ဘာေၾကာင့္ အေရးမယူလဲဆိုတာ - က်ေနာ္ဟာ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ မူဆလင္တစ္ေယာက္ပါ။ မြတ္ဆလင္တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔လည္း က်ေနာ္ ေတာ္ေတာ္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ မွာ ေမြးတဲ့ လူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔လည္း ဝမ္းနည္းပါတယ္။ ေနာက္ အႏွစ္ ၅၀ သတင္းသမားတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔လည္း က်ေနာ္ အံ့ၾသမိပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္၊ ဦးဝင္းေအာင္ ခင္ဗ်။ ေမးခ်င္တဲ့သေဘာေတာ့ က်ေနာ္နားလည္ပါတယ္။ က်ေနာ္နားလည္တာက လက္ရိွ မုန္းတီးေရးေတြ လံႈေဆာ္ေနတာေတြကို ဘာေၾကာင့္ အေရးမယူသလဲ၊ အေရးယူမႈ ရိွသလားဆိုတာကို သိခ်င္တယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္။ ။ က်ေနာ္ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရးအရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြလုပ္တယ္။ တခါ စီးပြားေရးအရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္တယ္။ အဲေတာ့ ေအာင္ျမင္မႈေတြလည္း က်ေနာ္တို႔ အထိုက္အေလ်ာက္ ရပါတယ္။ အခက္အခဲေတြ စိန္ေခၚမႈေတြ ဒါေတြလည္း က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲေတာ့ ရခိုင္မွာျဖစ္တဲ ့ကိစၥေတြက ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္ ထၿပီးေတာ့ ျဖစ္ၾကတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ရာဇ၀တ္ျပစ္မႈအေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ လူအုပ္စုတစုနဲ႔ တစု မီးရိႈၾက အၾကမ္းဖက္ၾကနဲ႔မွ ႀကီးထြားလာတဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ဖဲြ႔ပါတယ္။ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္မွာ ဟိုဖက္က ေဒါက္တာ ပါပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဒါက္တာ နဲနဲေလး ေျဖေပးလိုက္ပါ။
ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္။ ။ အခ်ိန္အရဆိုေတာ့ အမ်ားႀကီးေတာ့ က်ေနာ္ မေျပာေတာ့ပါဘူး။ သို႔ေသာ္ ၿခံဳၿပီးေျပာမယ္ဆိုရင္ တဖက္နဲ႔တဖက္ ယံုၾကည္မႈေတြ ေလွ်ာ့ပါးေနတာေတြ၊ ေနာက္ၿပီး မုန္းတီးမႈေတြ ရိွေနတာက ျမန္မာျပည္မမွာေရာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာပါ အေတာ္ၾကာၾကာ ရိွေနၿပီးသားပါ။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြလုုပ္လာတဲ့အခါ ပြင့္လာတဲ့အခါ မေက်နပ္မႈေတြကို ပိုၿပီး ျပလာတဲ့ အေျခအေနမွာရိွေတာ့ ျဖစ္သြားတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေပၚ မူတည္ၿပီးတဲ့အခါမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ Community Level မွာပဲ အဓိက ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ Report ကိုလည္း လူေပါင္း ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ေလာက္ကို အင္တာဗ်ဴးၿပီး ေရးခဲ့တာပါ။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း Online မွာ အဂၤလိပ္လိုေရာ ျမန္မာလိုေရာ ရပါမယ္။ အဓိက ေျပာခ်င္တာက မေက်နပ္မႈေတြ မုန္းတီးမႈေတြက အရမ္းမ်ားလာတဲ့အခါမွာ အခြင့္အေရးယူၿပီး ေျမာက္ထိုးပင့္ေကာ္မႈေတြကလည္း အမ်ားႀကီး ပါလာတယ္။ အဲဒီ ပါလာတဲ့ အပိုင္းေတြက အေျခအေနေတြကို ပိုၿပီး ဆိုးသြားေစတာပါ။ ေနာက္ အစိုးရအေနနဲ႔ အေရးယူမႈမျပဳဘူးဆိုတာ အဲဒါေတာ့ မဟုတ္ပါဘူးဗ်။ မိတၱီလာမွာ ၿပီးၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာလည္း အေရးယူမႈေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ပါတယ္။ ရခိုင္မွာလည္း က်ေနာ္တို႔က အေရးယူမႈေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ပါတယ္။ ရခုိင္မွာလည္း အေရးယူမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔က အားလံုးကို ၾကည့္ခြင့္ရတဲ့အတြက္ အေရးယူမႈေတြက အမ်ားႀကီးလုပ္ထားပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး တခု ေျပာခ်င္တာက ဒီအစိုးရအေနနဲ႔ ဘာမွ လုပ္မထားဘူးဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ Interfaith Dialogue ေတြကို တႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ လုပ္ဖို႔ လုပ္ေနပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔ ဖံြၿဖိဳးတိုးတက္ေရးေတြကေန ဒါေတြကို လုပ္ေနပါတယ္။ ရခိုင္ေကာ္မရွင္ကိစၥ ၿပီးသြားေတာ့ ဒီကိစၥမွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့လူေတြနဲ႔ ဆက္ၿပီးလုပ္ေန က်ေနာ္တို႔ အႀကံျပဳေနတယ္ ၀င္ၿပီး ကူညီေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီ Interfaith Dialogue ေတြကို ရန္ကုန္မွာလည္း လုပ္ေနပါတယ္။ ရခိုင္မွာလည္း အဖဲြ႔ေတြက အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြ ဗုဒၵဘာသာ၀င္ေတြ အတူတဲြသြားၿပီးေတာ့ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔လုပ္ဖို႔ ၀ိုင္းၿပီးလုပ္ေနၾကပါၿပီ။ အားလံုးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္။ ။ ကိုသန္းလြင္ထြန္းေရ က်ေနာ္ကို ခြင့္ျပဳပါ။ က်ေနာ္ အစီအစဥ္ေလးတခုရိွေနလို႔ ။ က်န္တဲ့ေမးခြန္းေတြကို ေျဖမယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ရိွပါတယ္။ အားလံုးပဲ က်ေနာ့္ကို ခြင့္လႊတ္ပါ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ သမၼတႀကီး။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ခင္ဗ်။
http://burmese.voanews.com/content/thein-sein-voa-05-19-13/1664169.html
20.05.2013
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ မဂၤလာပါခင္ဗ်။ အခု ဗြီအိုေအျမန္မာပိုင္း ကေနၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႐ုပ္ျမင္သံၾကားကေန တိုက္႐ိုက္ထုတ္လြႊင့္မယ့္ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အထူးသျဖင့္ ဗြီအိုေအ အပါအ၀င္ ဗြီအိုေအကေန အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပေပးမယ့္ ဒီစီ အနီးတ၀ိုက္မွာ ရွိတဲ့ ျမန္မာ အသိုင္းအ၀ိုင္းကေနၿပီးေတာ့၊ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ဘာသာေရး၊ လူငယ္ေရးရာ ဘက္ေပါင္းစံုက အသိုင္းအ၀ိုင္းက သမၼတႀကီးနဲ႔ေတြ႔ၿပီးေတာ့ ေမးခ်င္ တာ၊ ႏႈတ္ဆက္ခ်င္တာေတြနဲ႔အတူ ေတြ႔ဆံုပြဲကို စတင္ပါၿပီခင္ဗ်။
အထူးသျဖင့္ ဒီမုိကေရစီႏိုင္ငံေတြမွာပဲ အမ်ားအားျဖင့္ ေတြ႔ရေလ့ရွိတဲ့ Town Hall meeting လို႔ေခၚတဲ့ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမပံုစံမ်ိဳး၊ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေတြ႔ဆံုပြဲကို သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ လိုလုိလားလားနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ဆီကို လာၿပီးေတာ့ အခုလို လာေပးတာ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း အရင္ ေျပာပါရေစ။ အလားတူပဲ တက္လာတဲ့ပရိသတ္ေတြဆိုရင္လည္း သမၼတနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္ရၿပီးေတာ့ အားလံုးအေနနဲ႔ ႐ိုး႐ိုးသားသား ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေမးစရာရွိတာေလးေတြကို ေမးၿပီးေတာ့ သမၼတႀကီးဆီကလည္း ပြင့္လင္းရွင္းလင္းတဲ့ အေျဖေတြကို ရႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယူဆပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အကန္႔အသတ္ေလး နည္းနည္းရွိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ေမးခြန္းေတြ၊ မွတ္ခ်က္ေလးေတြ ေပးရင္ေတာ့ အခ်ိန္အတိုင္းအတာေလးနဲ႔ ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ေမးခ်င္တဲ့ေမးခြန္းေတြကို ေပးၿပီးသားျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မိုလို႔ သမၼတႀကီးေျပာတဲ့ အေၾကာင္းအရာေလးေတြ နဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့အားေလ်ာ္စြာ က်ေနာ္ ေခၚၿပီးေတာ့ ေမးခြန္းေလးေတြ ေမးခြင့္ေပး ပါမယ္။
ဒီေထာင့္မွာလာၿပီးေတာ့ ေမးခြန္းေမးေပးဖို႔ပါပဲ။
က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ပထမဦးဆံုးကေတာ့ ေမးခ်င္တဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ ၄၇ ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုးသမၼတအေနနဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို တရား၀င္ အလည္အပတ္ ေရာက္ရွိလာတယ္။ အဲဒီမွာ သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ဘရက္အုိဘားမားနဲ႔လည္း မနက္ျဖန္ဆုိရင္ေတြ႔ဆံုဖို႔ရွိပါတယ္။ ဒီသမုိင္း၀င္ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ ဘယ္လို ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕အက်ိဳးအတြက္ ရလဒ္ေတြကို ေမွ်ာ္မွန္းႏိုင္ဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိထားပါလဲ ဆိုတာေလးကို သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ အတိုခ်ဳပ္ေလး ရွင္းျပေပးေစခ်င္ပါတယ္။ အလားတူပဲ သမၼတႀကီး ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့လုပ္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ ရွိတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေန၊ ရင္ဆိုင္ရတဲ့ အေၾကာင္းေလးေတြကိုလည္း အတိုခ်ဳပ္ ရွင္းျပေပးေစခ်င္ပါတယ္။ အဲဒါၿပီးရင္ေတာ့ ပရိသတ္ထဲက ေမးစရာရွိတာေလးေတြကို သမၼတႀကီးအေနနဲ႔ ေျဖၾကားေပးေစခ်င္ပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္။ ။ အားလံုးပဲ တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ အဖြဲ႔ေတြကို က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခ်င္ပါတယ္။ ဒီမွာ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေရာက္ေနေပမဲ့လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ စိတ္ထဲမွာေတာ့ ေစာေစာကေျပာသလိုပါပဲ။ ကိုယ့္ေသြး ကိုယ့္သားေတြလိုပဲ စိတ္ထဲမွာ သေဘာထားပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔နဲ႔ ေတြ႔ႏိုင္ေအာင္ အခုလို စီစဥ္ေပးခဲ့တဲ့ ဗီြအိုေအက တာ၀န္ရိွတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြလည္း ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း က်ေနာ္ ေျပာလိုပါတယ္။ ေစာေစာက က်ေနာ္ ေျပာသလိုပါပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရးဟာ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ဆိုေတာ့ လြတ္လပ္ေရးေတာင္ မရေသးပါဘူး။ လြတ္လပ္ေရး မရခင္ကတည္း က်ေနာ္တုိ႔က သံတမန္ဆက္သြယ္မႈ ရွိခဲ့တယ္။ ေနာက္ ဟိုတုန္းကေတာ့လည္း သြားလာဆက္ဆံမႈေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္ကဆိုလို႔ရွိရင္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု ဒီကိုလာခဲ့ပါတယ္။ ဧည့္သည္အျဖစ္နဲ႔။ ေနာက္ တခါ ၂ ႏွစ္အၾကာ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္မွာ သမၼတႀကီး ဦးမန္း၀င္းေမာင္ က ေဆး၀ါးကုသဖို႔ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီကိုလာခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းေပါ့ေလ။ တရား၀င္အလည္အပတ္ခရီး လာခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္ကေနာက္ပိုင္းမွာ က်ေနာ္တုိ႔ အဆက္အသြယ္ေတြ ျပတ္သြားၾကတယ္။ အသြားအလာေတြ နည္းသြားၾကတာ အခု က်ေနာ္ေရာက္တဲ့အခ်ိန္ထိဆိုရင္ အားလံုး က်ေနာ္တုိ႔ ၄၇ ႏွစ္။ ၄၇ ႏွစ္အတြင္းမွာ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တာ၀န္ရွိတဲ့အႀကီးအကဲတေယာက္ အေနနဲ႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို၊ ၿမိဳ႕ေတာ္၀ါရွင္တန္ကို ေရာက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အဓိက ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ အေမရိကန္ဆက္ဆံေရး ဟာ သမၼတအိုဘားမား လက္ထက္မွာ ျပန္လည္ၿပီးေတာ့ ပြင့္လင္းသြားၿပီးေတာ့ မွ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးဟာ ေႏြးေႏြးေထြးေထြးနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ရွိလာတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေလာက္ အဆက္အသြယ္ အက်ိတ္အခဲေတြေပါ့ေနာ္။ အခက္အခဲေတြ ရွိေနရာကေန အခုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဆက္သြယ္ေရးဟာ သမၼတအိုးဘားမားရဲ႕ က်င့္သံုးတဲ့ ေပၚလစီအရ ျပန္လည္ ၿပီးေတာ့ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈေတြ၊ ဆက္သြယ္မႈေတြ က်ေနာ္တို႔ရွိလာပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ လာရတဲ့ခရီးစဥ္ရဲ႕ အဓိက ကေတာ့ ႏွစ္ႏုိင္ငံ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ခင္မင္ရင္းႏွီးမႈကို ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ အဓြန္႔ရွည္ေအာင္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ အတြက္ ဒါ က်ေနာ္တို႔ လာေရာက္ လည္ပတ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ အဓိက အေၾကာင္းတစ္ခ်က္ေပါ့။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ သမၼတႀကီးနဲ႔ေတြ႔ရင္းနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ႏိုင္ငံရဲ႕ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈေတြ၊ က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ႀကံဳရတဲ့ အခက္အခဲေတြ၊ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ေရွ႕အလားအလာေတြ ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ အဘက္ဘက္ကေနၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံအေပၚ နားလည္မႈ ရွိဖို႔၊ တခ်ိဳ႕အခက္အခဲေတြ ကို ေျဖရွင္းေပးႏိုင္မယ့္ဟာေတြကို ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ဖို႔ ဆိုတဲ့ ဒီလို ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဒါ သမၼတႀကီးနဲ႔ေတြ႔ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ေနာက္ထပ္ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို မဆက္ခင္မွာပဲ အခု ပရိသတ္ထဲမွာ ေမးခ်င္တဲ့သူေတြထဲက သမၼတႀကီး အခုရွင္းျပတဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို လာရတဲ့အေၾကာင္းရင္းေတြ ထဲမွာပဲ ပါတဲ့အခ်က္ေလးတခုကေတာ့ အေမရိကန္ ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္ အတုယူစရာဘာမ်ား ရွိပါသလဲ။ ကိုေအာင္သူၿငိမ္းက ေမးခ်င္ပါတယ္။ ကိုေအာင္သူၿငိမ္းကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ နယ္စပ္မွာေနေနတဲ့ သူပါ။ အဲဒီေတာ့ ကိုေအာင္သူၿငိမ္းအေနနဲ႔ ေမးခ်င္တဲ့ေမးခြန္းေလးကို ေမးေစခ်င္ပါတယ္။
ဦးေအာင္သူၿငိမ္း။ ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ သမၼတႀကီးခင္ဗ်။ က်ေနာ္ ေအာင္သူၿငိမ္းပါ။ က်ေနာ္ ဗဟုဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအဖြဲ႔ကပါ။ သမၼတႀကီးတို႔ ဖိတ္ေခၚမႈေနာက္ပိုင္းမွာ က်ေနာ္ တိုင္းျပည္ကိုလည္း ျပန္ေရာက္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕သုေတသနလုပ္ငန္းလည္း က်ေနာ္ လုပ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ ေမးခ်င္တဲ့ေမးခြန္းကေတာ့ အခုလို ဒီအေမရိကန္ကို လာၿပီးေတာ့ ဒီသမိုင္း၀င္ခရီးစဥ္မွာ အေမရိကန္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကေန က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံက အတုယူစရာ၊ ေလ့လာစရာဘာေတြ ရွိမလဲ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္ ပထမေမးခ်င္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒုတိယကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ သမၼတႀကီးရဲ႕ခရီးစဥ္အတြင္း ဘယ္လိုအေထာက္အပံ့ အကူအညီေတြ ရႏုိင္မလဲ။ ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္မလဲေပါ့။ ဒါလည္း က်ေနာ္တို႔ သိခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်။
သမၼတဦးသိန္းစိန္။ ။ အဲဒီေတာ့ ပထမေမးခြန္းအေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီ က်င့္သံုးလာတာ ႏွစ္ေပါင္းရာနဲ႔ခ်ီ ၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ လြတ္လပ္ေရး က်ေနာ္တို႔ရခဲ့တယ္။ ရခဲ့ၿပီးေတာ့ တက္လာတဲ့အစိုးရဟာ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သံုးတဲ့အစိုးရပါ။ သို႔ေသာ္လည္း က်ေနာ္တုိ႔ ၁၄ ႏွစ္ေပါ့ေနာ္။ သက္တမ္းအားျဖင့္ ၁၄ ႏွစ္ပဲ က်ေနာ္တို႔ ၾကာေညာင္းခဲ့ၿပီးေတာ့၊ က်န္တဲ့အခ်ိန္ေတြဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ၊ လံုၿခံဳမႈ အေျခအေနေတြအရ တပ္မေတာ္ကပဲ တလွည့္တျပန္စီ တာ၀န္ယူသြားရတာ။ အဲဒီေတာ့ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ကင္းကြာတာ အေတာ္ေလးလည္း ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ကင္းကြာတာ အေတာ္ေလးၾကာခဲ့ၿပီ။ ေနာက္တခါ အခု က်ေနာ္တုိ႔အစိုးရတက္လာေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သံုးတယ္ ဆိုေပမဲ့လည္း က်ေနာ္တုိ႔မွာ အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္က ႏွစ္ ႏွစ္ပဲ က်ေနာ္တုိ႔ရွိပါေသးတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာ အေတြ႔အႀကံဳေတြ၊ အေလ့အက်င့္ေတြ အမ်ားႀကီးနည္းပါေသးတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီမိုကေရစီဆိုတာကို က်င့္သံုးေနတဲ့ ႏုိင္ငံႀကီးအတြက္ေတာ့ ျပည္သူေတြပိုင္းကလည္း ဒီိမိုကေရစီကို အျပည့္အ၀ခံစားခြင့္ ရသလို၊ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တာ၀န္ယူမႈ၊ တာ၀န္ရွိမႈေတြကလည္း အျပည့္အ၀ ျပည္သူေတြက ခံယူထားတယ္လို႔ က်ေနာ္နားလည္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တဘက္ကလည္း ဒီအခြင့္အေရးေတြ၊ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ အျပည့္၀ ယူခ်င္သလို၊ တဘက္ကလည္း အေမရိကန္ျပည္သူေတြလို ဒီမိုကေရစီနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ တာ၀န္ရွိမႈေတြ၊ တာ၀န္သိမႈေတြ ဒါေတြဟာ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံအတြက္ အတုယူဖြယ္ရာျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒါက ေမးခြန္းတခုေပါ့။
ဒုတိယေမးခြန္းက ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တိုင္းျပည္ေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ ပညာေရးဟာ အင္မတန္မွ အဓိကက်ပါတယ္။ ပညာေရးဟာ အဓိကက်ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ပညာေရးဟာ က်ေနာ္တို႔ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါမွာ ဒီ လြတ္လပ္ေရးစရၿပီးတဲ့ ကာလေတြအပိုင္းမွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာဆိုရင္ က်ေနာ္တုိ႔ပညာေရးဟာ အေတာ္ေလးကို ေရွ႕တန္းက်က်နဲ႔ ရွိေနတဲ့အေနအထားျဖစ္ပါတယ္။ ဟိုတုန္းကလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ႏိုင္ငံျခား တကၠသိုလ္ႀကီးေတြမွာ နံမည္ႀကီးတကၠသိုလ္ႀကီးေတြမွာ ဘြဲ႔ရခဲ့တဲ့ ဆရာႀကီး၊ ဆရာမႀကီးေတြ။ သူတို႔ကေနတဆင့္ တကၠသိုလ္ေတြမွာ ျပန္လည္သင္ၾကားေပးတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ပညာေရးဟာ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွတင္ မဟုတ္ပါဘူး။ အာရွမွာပါ ေရွ႕ကေနၿပီးေတာ့ ေျပးေနတဲ့ အေနအထား ရွိပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕အေျခအေနေတြအရ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေနာက္ႏုိင္ငံ တကၠသိုလ္ေတြကေန၊ နံမည္ႀကီးတကၠသိုလ္ေတြကေန ဘြဲ႔ရတဲ့ဆရာႀကီးေတြ၊ ဆရာမေတြက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ အသက္အရြယ္ေတြႀကီးလာတာ။ တခ်ိဳ႕လည္း ပင္စင္သြားၾကတယ္ဆိုေတာ့ အဆက္အသြယ္ေတြ ျပတ္သြားတဲ့အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ အဆက္ျပတ္သြားတဲ့အေနအထားမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ ျဖစ္ေတာ့ ပညာေရးဟာ တကယ္ေတာ့ တိုင္းျပည္တျပည္ ထူေထာင္ဖို႔အတြက္ အေရးႀကီးဆံုး အရာျဖစ္ပါတယ္။ ပညာေရးကိုလည္း က်ေနာ္တုိ႔ အေလးထားၿပီးေတာ့မွ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ က်ေနာ္တုိ႔လိုပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ပညာေရးကို ျမႇင့္တင္ဖို႔အတြက္ ဒီကေန႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဘက္ေပါင္းစံု နည္းလမ္းေပါင္းစံုနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ပညာေရးဟာ ေျပာင္းလဲေနတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခအေနအရဆိုရင္ေတာ့ လက္ေတြ႔လုပ္ငန္းခြင္ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ၀င္ႏိုင္တဲ့ ပညာေရးမ်ိဳးျဖစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဥပမာဆိုၾကပါစို႔။ က်ေနာ္တုိ႔ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ဖိတ္ေခၚေနတယ္။ စက္႐ံုေတြေဆာက္မယ္။ အလုပ္႐ံုေတြေဆာက္မယ္။ ၿပီးရင္ ဒီ စက္႐ံုေတြ အလုပ္႐ံုေတြ ၿပီးသြားတဲ့အခါမွာ skill labor ေတြ လိုလာတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ ဘဲြ႔ရတဲ့ကေလးေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ဘြဲ႔ရတဲ့ ကေလးေတြ၊ အင္ဂ်င္နီယာနဲ႔ဘြဲ႔ရတဲ့ကေလးေတြ၊ သိပၸံဘာသာရပ္၊ ၀ိဇၨာဘာသာရပ္နဲ႔ ဘြဲ႔ရတဲ့ကေလးေတြ။ ဒီကေလးေတြက အလုပ္႐ံု စက္႐ံုထဲကို ဘြဲ႔ရၿပီးေတာ့ တိုက္႐ိုက္ကူး၀င္လို႔ ရမလားဆိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔မွာ မရႏုိင္ေသးပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ လုပ္ငန္းခြင္ကို က်ေနာ္တို႔ လုပ္ႏိုင္တဲ့ ပညာေရးစနစ္မ်ိဳး မဟုတ္ေသးဘူး။ မဟုတ္ေသးတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အနည္းဆံုးေတာ့ vocation training ေျခာက္လတန္သည္။ တစ္ႏွစ္တန္သည္ က်ေနာ္တုိ႔ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေပး ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ တိုင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔မွာ ဘာေတြလုိအပ္သလဲ။ အင္ဂ်င္နီယာေတြ အမ်ားႀကီးလိုအပ္ေနလား။ ဆရာ၀န္ေတြ အမ်ားႀကီးလိုေနလား။ အဲဒီေတာ့ တကၠသိုလ္ကေန ေမြးထုတ္ၿပီးေတာ့ ဘြဲ႔ရတဲ့ကေလးေတြဟာ တိုက္႐ုိက္လုပ္ငန္းခြင့္မွာ၀င္ၿပီးေတာ့ အက်ိဳးျပဳႏုိင္တဲ့ ပညာေရးမ်ိဳး ျဖစ္သင့္တယ္။ ဒီပညာေရးမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီကေန႔ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါျဖစ္ပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ပညာေရးနဲ႔ တဆက္ထဲပဲ အခု ဒီမွာေရာက္ေနတဲ့ ပညာေတာ္သင္ထဲကပဲေပါ့ေနာ္၊ Humphrey Fellow ေပါ့၊ သူက ေဒၚမာမာသြင္ပါ။ သူကလည္း အလားတူ ေမးခြန္းေလးပဲ ေမးထားေတာ့ သူ႔ရဲ႕ေမးခြန္းကုိ ဖတ္ျပလုိက္ပါ့မယ္။ ေလာေလာဆယ္ ႏုိင္ငံရပ္ျခားမွာ ပညာေတာ္သင္ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Exchange Program ေတြကုိ သမၼတႀကီး ဒီမွာရွိေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဘာေတြမွာ ထူးထူးျခားျခား လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ရွိပါသလဲ ခင္ဗ်။ အထူးသျဖင့္ မနက္ျဖန္ဆုိလုိ႔ရွိရင္လည္း ၀ါရွင္တန္မွာရွိတဲ့ Johns Hopkins မွာ သြားေရာက္ၿပီးေတာ့ စကားေျပာမယ္၊ ေတြ႔ဆုံဖုိ႔ေတြ ရွိတယ္ဆုိေတာ့ အထူး အစီအစဥ္ေလးေတြမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံကေနၿပီးေတာ့ အဆင့္ျမင့္ ပညာေတြကုိ လာၿပီးေတာ့ သင္ဖုိ႔ကိစၥေလးေတြမ်ား အစီအစဥ္ ရွိပါသလား။
သမၼတဦးသိန္းစိန္။ ။ ဒီေတာ့ ဒီကိစၥက အေမရိကန္ႏုိင္ငံတင္ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ေရာက္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံတုိင္းမွာ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ခုနကလုိ ထုိက္သင့္တဲ့ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ျပဳေပးဖုိ႔။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ဆီက ပညာေတာ္သင္ေတြကုိ လက္ခံဖုိ႔။ ေနာက္တခုကလည္း ပညာေတာ္သင္ေတြကုိ လက္ခံေပးတယ္ဆုိရင္လည္း သူတုိ႔က သင္ေပးေပမယ့္ စရိတ္ စကတုိ႔ ဘာတုိ႔ ေနေရးအတြက္၊ စားေရးအတြက္ ဒါကေတြကလည္း ရွိေနေတာ့ ၀န္ထုပ္ ၀န္ပုိး ျဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္ႏုိင္လုိ႔ရွိရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံျခားမွာရွိေနတဲ့ တကၠသုိလ္မ်ဳိး က်ေနာ္တုိ႔ ပညာေတာ္သင္ေတြကုိ လက္ခံၿပီးေတာ့ သင္ေပးမယ့္ တကၠသုိလ္ခြဲေတြေပါ့၊ ဥပမာ ဆုိၾကပါစုိ႔ အခု Johns Hopkins တကၠသုိလ္တုိ႔ ဘာတုိ႔ဆုိ က်ေနာ္တုိ႔ေတြ႔ပါတယ္။ ဥကၠဌတုိ႔ ဘာတုိ႔နဲ႔လည္း ေတြ႔တယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ဗ်ာ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီမွာလာၿပီးေတာ့ တက္ဖုိ႔ ပညာေတာ္သင္ကုိ လက္ခံေပးမယ္ဆုိရင္လည္း က်ေနာ္တုိ႔မွာ ခုနကလုိ စားစရိတ္ႀကီးတာေတြ၊ ေနေရးထုိင္ေရးအတြက္ စရိတ္ႀကီးတာေတြ ဒါေတြက ရွိေနတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ မလုပ္ႏုိင္ဘူး။ ဥပမာ လူဦးေရ သန္း ၆၀ ရွိတဲ့အနက္က ၂ ေယာက္ေလာက္ လႊတ္ၿပီးေတာ့ သင္ယုံနဲ႔က ဘာမွ က်ေနာ္တုိ႔က အက်ဳိး မရွိႏုိင္ဘူး။ ျဖစ္ႏုိင္လုိ႔ရွိရင္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ တကၠသုိလ္ခဲြေတြ လာၿပီးေတာ့ ထူေထာင္ေပးပါ။ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ရွိပါတယ္ ေနရာေတြက အစ။ ဒါကုိ က်ေနာ္တုိ႔ အဓိက အေလးအနက္ထားၿပီးေတာ့ ပထမေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ပညာေတာ္သင္ေတြကုိ။ မ်ားမ်ား သင္ေပးႏုိင္ဖုိ႔အတြက္က ကုိယ့္ျပည္တြင္းမွာ လာၿပီးေတာ့ ဌာနခြဲေတြကုိ လာေရာက္ ဖြင့္ေပးဖုိ႔ဆုိၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာဖုိ႔ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ မနက္ျဖန္ေတြ႔တဲ့ ျပဳတဲ့အခါမွာလည္း ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တုိက္ဆုိင္လာရင္ ဒီကိစၥကုိ ေျပာမယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ စိတ္ကူးထားပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ သမၼတႀကီးရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ အားလုံး ေသေသခ်ာခ်ာ အေလးအနက္ထားၿပီးေတာ့ ေလ့လာ ၾကည့္ရႈေနၾကတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ အေမရိကန္ - ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးေပါ့။ အေမရိကန္ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးမွာလည္း ေလာေလာဆယ္အားျဖင့္ အေမရိကန္ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးဟာ ျပန္ၿပီး ေႏြးေထြးလာတယ္ဆုိတာ သမၼတႀကီးလည္း အေစာပုိင္းက ေျပာျပခဲ့ဘူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံ အေနနဲ႔က ေလာေလာဆယ္ ပိတ္ဆုိ႔ ကန္႔သတ္ထားမႈေတြကုိ ခ်န္ထားတာေလးေတြ ရွိေနေသးတယ္ခင္ဗ်။ အကုန္ မရုပ္ေသးပဲနဲ႔။ အဲဒီေတာ့ ဒီကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကုိ သမၼတႀကီးရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ လႊတ္ေတာ္ပုိင္းကေရာ၊ ဥပေဒေၾကာင္းပုိင္းကေရာ ေၾကေၾကလည္လည္ ရုပ္သိမ္းသြားေရး ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားႏုိင္မယ္လုိ႔ ယူဆပါသလား။
သမၼတဦးသိန္းစိန္။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ Sanction ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ကေတာ့ ခင္ဗ်ားတုိ႔လည္း အားလုံး ၾကားထားၾကၿပီးသား ျဖစ္မွာပါ။ အဲဒီေတာ့ ဒီကေန႔ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ျပည္သူ အမ်ားစုကေတာ့ ၊ ျပည္သူအမ်ားအေနနဲ႔ တူညီတဲ့ သေဘာဆႏၵ ႏွစ္ခုရွိပါတယ္။ တခုကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔တုိင္းျပည္ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ တရားဥပေဒ စုိးမုိးတဲ့ ႏုိင္ငံျဖစ္ဖုိ႔ ဒါဟာ လူတုိင္းရဲ႕ ဆႏၵ သေဘာထားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဟာက ခုနကလုိ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ ကိစၥေပါ့။
အဲဒီေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအရ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြလည္း ျပည္သူလူထုရဲ႕ ဒီဆႏၵေတြအေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရး တည္ၿငိမ္ေအာင္၊ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အားလုံး ပါ၀င္ႏုိင္ေအာင္၊ ဒါေတြ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ေပးမွာပါ။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေပးတာ ျပဳေပးတာက အစေပါ့။ ေနာက္တခုကလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ေလာက္ ရွိၾကခဲ့တဲ့ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡ။ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ျပည္သူေတြဟာ အင္မတန္မွကုိ ညည္းေငြ႔ေနၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ အတြင္းပုိင္းက်တဲ့ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ မသိသာေပမယ့္လည္း နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ ဒါေတြကုိ ခါးစည္းၿပီးေတာ့ ခံေနရတာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ က်ေနာ္တုိ႔ လုိခ်င္ေနၾကပါတယ္။ ဒီလက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡေတြ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းဖုိ႔အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ဖုိ႔အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေနတာ ခင္ဗ်ားတုိ႔လည္း ၾကားပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔လည္း သိပါတယ္။
ေနာက္တခုကေတာ့ ခုနကလို ဒီမုိကေရစီရွင္သန္ဖို႔အတြက္ တိုင္းျပည္တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းဖို႔၊ လံုၿခံဳဖို႔၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးဖို႔ လိုအပ္သလိုပဲ တဘက္ကလည္း လူမႈစီးပြားေရးေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး တိုးတက္ရင္ပဲ လူမႈေရးကလည္း ထပ္ခ်ပ္မကြာ လိုက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္တယ္၊ အလုပ္အကိုင္ေတြ ရတယ္။ အလုပ္အကိုင္ေတြရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၀င္ေငြေတြ ရလာတယ္။ ၀င္ေငြေတြ ရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ေနႏိုင္တယ္၊ စားႏုိင္တယ္။ ကေလးေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ေက်ာင္းထားႏုိင္တယ္။ ေနထုိင္မေကာင္းျဖစ္ရင္ က်ေနာ္တို႔ ေဆး၀ါးကုသႏုိင္တယ္။ အဲဒီေတာ့ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရးဟာ ဒြံတြဲၿပီးေတာ့ ပါလာတယ္။ အဲဒီေတာ့ တိုင္းျပည္မွာ က်ေနာ္တို႔ စီးပြားေရးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ျဖစ္ျဖစ္ေျမာက္ေျမာက္ျဖစ္ေအာင္ ထူေထာင္ဖို႔ၾကေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိတယ္။
လိုအပ္ခ်က္က တစ္အခ်က္ကဘာလဲဆုိရင္ က်ေနာ္တို႔မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ အရင္းအႏွီး က်ေနာ္တုိ႔မွာ လံုလံုေလာက္ေလာက္မရွိဘူး။ ျပည့္ျပည့္စံုစံု မရွိဘူး။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ နည္းပညာပိုင္းေပါ့။ နည္းပညာပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း က်ေနာ္တို႔က ေနာက္က်ေနတယ္။ တတိယ အခ်က္ကေတာ့ လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ေတြ။ လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ေတြ ကေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔သိတဲ့အတိုင္းပဲ။ အခုပဲ ေနရာအႏွံ႔မွာ တကၠသိုလ္ေတြ ေထာင္ၿပီးေတာ့ အခုမွ ေမြးျမဴေနရတဲ့ အေနအထားရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ အေရအတြက္ေတြကေတာ့ အထိုက္အေလ်ာက္ က်ေနာ္တုိ႔ရတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ဒီအေရအတြက္ေတြကို အရည္အခ်င္းအျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖို႔ မွာ ေက်ာင္းကၿပီးတာနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ငန္းခြင္မွာ၀င္ၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ႏုိင္တဲ့ အရည္အခ်င္းေတြ ေျပာင္းလဲဖို႔အတြက္ ဒါေတြလည္း က်ေနာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔မွာ အရင္းအႏွီးမရွိဘူး။ ေနာက္ နည္းပညာ ေနာက္က်ေနတယ္။ ဒီအတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကို က်ေနာ္တုိ႔က ဖိတ္ေခၚရတာ။ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကို ဖိတ္ေခၚရတာ။
အဲဒီေတာ့ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံကို လာၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခ်င္ၾကပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔မွာ သဘာ၀ရဲ႕ အေျခခံအရင္းအျမစ္ေတြက က်ေနာ္တို႔ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ gas ေတြ၊ oil ေတြ၊ သစ္ေတာေတြ၊ သားငါးေတြရွိတယ္။ ရာဘာေတြရွိတယ္။ ေနာက္တခါ စားသံုးကုန္ပစၥည္းေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း အစားအေသာက္မ်ိဳးစံု ထုတ္လုပ္ႏိုင္တဲ့ လယ္ယာက႑ ဒါေတြ က်ေနာ္တို႔မွာရွိေနတယ္။ ရင္းႏွီးခ်င္တဲ့ႏိုင္ငံေတြက အမ်ားႀကီးပါ။ အခုလည္းပဲ ခုနကလို တစ္ရက္ျခားနီးပါးေလာက္က အၿမဲတမ္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ေနရတဲ့အေနအထား ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ႏိုင္ငံျခားသားက လာေရာက္ၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ ေငြထုပ္ႀကီးကိုပိုက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံကိုလာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ဆိုတာ တကယ္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံကို ခ်စ္လြန္းအားႀကီးလို႔၊ က်ေနာ္တုိ႔ကို ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစခ်င္လို႔ လာၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီရည္ရြယ္ခ်က္က နည္းပါတယ္။ အဓိက ကေတာ့ သူတို႔အတြက္ ဘာအက်ိဳးရွိမလဲ၊ အက်ိဳးအျမတ္ ဘယ္ေလာက္ရႏိုင္ မလဲ။ ေနာက္တစ္ခု သူတို႔ကို ဘယ္လိုအကာအကြယ္ေပးမလဲ။ ေနာက္တစ္ခုက သူတို႔ရဲဲ႕ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္၊ ရည္မွန္းခ်က္ေတြက ဘာေတြရွိလဲ ဒါေတြကို သူတို႔ၾကည့္မယ္။ ဒါေတြကို ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ဘာေတာင္းလဲဆုိေတာ့ ပထမဆံုး Foreign Investment Law ကိုေတာင္းတယ္။ အဲဒီေတာ့ Foreign Investment Law နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာ ဥပေဒဟာ ပတ္၀န္းက်င္မွာရွိေနတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခ်င္သူေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြ မျဖစ္ဘူး။ မျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီ Foreign Investment Law ကို ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျပန္ၿပီးေတာ့ ေရးဆြဲတယ္။ ႏိုင္ငံ ေလး ငါး ေျခာက္ႏုိင္ငံေလာက္ကို စံနမူနာယူၿပီးေတာ့မွ ဒီ law ကုိ က်ေနာ္တို႔ ျပန္ေရးဆြဲတယ္။ ေရးဆြဲၿပီးေတာ့မွ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး အေျခအတင္ ေဆြးေႏြးၾက၊ ျပဳၾကနဲ႔ ဒီလိုေတြ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ရပါတယ္။ အခုေတာ့ ခုနကလို ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒဟာ က်ေနာ္တို႔ ျပဌာန္းၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ လာေရာက္ၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမယ့္ႏိုင္ငံေတြကလည္း ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီဥပေဒကို သေဘာက်ပါတယ္။ ဒီအခက္အခဲတခုကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေက်ာ္လႊားႏိုင္တယ္။
ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေနာက္တစ္ခု ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတာ။ စက္႐ံုေတြေဆာက္တယ္။ အလုပ္႐ံုေတြေဆာက္တယ္။ ကုန္ပစၥည္းေတြထုတ္တယ္။ ထြက္လာတဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြကို မ၀ယ္ဘူး၊ မျပဳဘူး ပိတ္ပင္ထားတယ္ဆိုရင္ ဘယ္သူမွလာၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဒုတိယအခက္အခဲကေတာ့ ဒီဟာက sanctions နဲ႔သြားၿပီးေတာ့ ဆိုင္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီမိုကေရစီကိုလိုလားတယ္။ ခုနကလို ဒီမိုကေရစီစနစ္ ေရွ႕ကိုဆက္ၿပီးေတာ့ ရွင္သန္ဖြံ႔ၿဖိဳးေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ ဒါ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး၊ ဒီမိုကေရစီနဲ႔စီးပြားေရးဟာလည္း တခုနဲ႔တခုဟာ ကြင္းဆက္လို ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ ဒါကို စာနာေထာက္ထားသင့္တယ္။ ဒါေတြ အခက္အခဲအတားအဆီးေတြကို ဖယ္ရွားေပးသင့္တယ္ ဆိုတဲ့ ဒါေလးကိုေတာ့ က်ေနာ္ ေျပာမယ္ေျပာပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ သမၼတႀကီးဆိုလုိခ်င္တဲ့သေဘာကေတာ့ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ပိတ္ဆို႕ထားမႈကို ရုတ္သိမ္းဖို႕ အထူးလိုအပ္ေနၿပီ။ လိုအပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ လက္ရွိမွာ တဖက္မွာလည္း အလံုးစံု မေျဖေဖ်ာက္ႏိုင္ေသးတဲ့ကိစၥက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတဲ့အေပၚမွာ သူတို႕ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ဆံုးျဖတ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့။ အဲလိုဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ့မႈလုပ္ငန္းေတြမွာ ႀကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ အတားအဆီးေလးေတြ၊ အခက္အခဲေလးေတြ၊ မေျပေပ်ာက္ႏိုင္ေသးတဲ့ အခ်က္ေလးေတြရွိပါတယ္။ အဲဒါေလးေတြကို တခ်က္ေလာက္ျပန္ေျပာျပေပး ပါလား။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္။ ။ က်ေနာ္ေစာေစာကေျပာသလိုေပါ့။ က်ေနာ္တို႕မွာသက္တမ္းအားျဖင့္ ၂ႏွစ္ပဲရွိေသးတယ္။ ဒါအစိုးရဲ႕ သက္တမ္း လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ သက္တမ္းေပ့ါ။ ေနာက္ျပည္သူလူထုကလည္း ဒီမိုကေရစီနဲ႕ ကင္းကြာေနတာ ၾကာခဲ့ၿပီ။ အေတြ႕အႀကံဳနည္းတယ္။ အေလ့အက်င့္က နည္းတယ္ဆိုတဲ့အတြက္ေၾကာင့္၊ တစ္အခ်က္က လြတ္လပ္မႈအခြင့္အေရး ပိုင္းက ေပးသင့္သေလာက္ က်ေနာ္တို႕ကေပးၿပီးသြားၿပီ။ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြ က်ေတာ့လည္း ကန္႕သတ္မႈေတြ က်ေနာ္တို႕ရွိခဲ့တယ္။ ျပည္သူအပိုင္းကလည္း တာ၀န္ယူမႈ၊ တာ၀န္ရွိမႈ၊ တာ၀န္သိမႈက နည္းပါးေသးတယ္။ နည္းပါးေသးတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာလည္း က်ေနာ္တို႕ အေရးယူ ရတာေတြ ေဆာင္ရြက္ရတာေတြ၊ ဒါေတြက်ေနာ္တို႕ရွိပါတယ္။ ဒါေတြကို အေၾကာင္းျပၿပီး ဒီအေပၚမွာ ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ သေဘာထားေတြရွိပါတယ္။ အဲေတာ့ က်န္တာေတြကေတာ့ က်ေနာ္တို႕ တက္ႏိုင္သေလာက္ေတာ့ က်င့္သံုးတဲ့ စနစ္နဲ႕ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေအာင္လို႕ က်ေနာ္တို႕ မ်ားစြာေျပာင္းလဲၿပီး ေပးေနတယ္။ သို႕ေသာ္လည္းပဲ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြက ဥပမာ က်ေနာ္တို႕ ဆိုၾကပါစို႕ ယံုမွားသံသယျဖစ္တဲ့ ကိစၥေတြလည္း က်ေနာ္တို႕ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဥပမာ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႕ လက္နက္ခဲယမ္းကိစၥေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးက်ေနာ္တို႕ ဆက္သြယ္တယ္တို႕၊ သံသယေတြနဲ႕ က်ေနာ္တို႕ကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ သေဘာပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဏုျမဴလုပ္ႏိုင္တဲ့အေနအထားလဲမရွိပါဘူး။ ပိုက္ဆံလည္းမရွိပါဘူး။ အတတ္ပညာလည္းမရွိပါဘူး။ သူမ်ားကလည္း ဘယ္သူမွ က်ေနာ္တို႕ကို လာၿပီးလုပ္ေပးမွာမဟုတ္ပါဘူး။ လုပ္ရင္လည္းက်ေနာ္တို႕ အကုန္လံုး၀ိုင္းၿပီးေတာ့ ကန္႔ကြက္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း ေျမာက္ကိုရီးယားကို က်ေနာ္တို႕ ဆက္ဆံရတာေတြရွိပါတယ္။ ဟုိတုန္းက က်ေနာ္တို႕ အကုန္ပိတ္ဆို႕ထားတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႕လည္း ကိုယ့္ႏိုင္ငံကို ကာကြယ္ဖို႕အတြက္၊ ကိုယ့္ကို ကူညီႏိုင္မယ့္ ႏိုင္ငံကို ရွာရတာပါ။ သံတမန္ ဆက္သြယ္မႈေတာ့ရွိခဲ့တယ္။ ဒီဘက္ပိုင္းမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႕ အစိုးရတက္လာတဲ့အခါမွာ စစ္ေရးအားျဖင့္ဆက္သြယ္မႈေတြလံုး၀မရွိပါဘူး။ သံတမန္ပဲရွိပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း ဒီအေပၚမွာ က်ေနာ္တို႕ အနည္းေလး မယံုသင္ကာမႈေတြနဲ႕ရွိတဲ့ သေဘာမ်ိဳးျဖစ္မယ္လို႕ က်ေနာ္တို႕ထင္ပါတယ္။ ခုနကလို က်ေနာ္တို႕ကို sanction ေတြရုတ္ေပးပါ၊ ႐ုပ္ေပးပါလို႕ ေျပာေပမဲ့လည္း၊ သူတို႕ရဲ႕ အေျခအေနက ဒီလိုၾကည့္ေနရတဲ့ အေျခအေနရွိေနတယ္လို႕ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႕ က်ေနာ္အတင္းအၾကပ္ေတာ့ မေတာင္းဆိုပါဘူး။ သို႕ေသာ္လည္း က်ေနာ္တို႕ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ရွင္သန္ဖြံ႕ၿဖိဳ႕ဖို႕ဆိုရင္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႕လိုတယ္။ အဲေတာ့ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႕ဆိုရင္ ဒီလို ပိတ္ဆို႕တားဆီးမႈေတြက အဟန္႕အတားေတြျဖစ္ေစတယ္။ အဟန္႕အတားေတြကို က်ေနာ္တို႕က တတ္ႏိုင္သေလာက္ဖယ္ရွားေပးဖုိ႕ ဆိုတဲ့ ဒီသေဘာေလာက္ပါပဲ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ သံသယေတြေျဖေဖ်ာက္သြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ မၾကာခင္မွာရုတ္သိမ္းမႈေတြ လုပ္လာမွာေပါ့။ သမၼတႀကီးေျပာသြားတဲ့ အထဲမွာ ျမန္မာျပည္သူလူထုအေနနဲ႕ လြတ္လပ္မႈေတြ အခုပိုၿပီးရလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ တခ်ိဳ႕လည္း က်င့္သားမရေသးဘူးလို႕ ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဒၚအတာ ေမးထားတဲ့ ေမးခြန္းေလးတခုကို က်ေနာ္ေတြ႕ပါတယ္။ ေဒၚအတာကေတာ့ ဒီက ၀ါရွင္တန္ဒီစီမွာ လူငယ္ပိုင္းမွာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို တက္တက္ၾကြၾကြလုပ္ေဆာင္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးတဦးပါ။ သူက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တရားဥပေဒနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သမၼတႀကီးတုိ႕အစိုးရအေနနဲ႕ လုပ္ကိုင္ေနတာေလးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေမးခ်င္ပါတယ္လို႕ေျပာပါတယ္။
ေဒၚအတာ။ ။ မဂၤလာပါရွင္။ သမၼတႀကီးကို က်မအေနနဲ႕ ေမးခ်င္တာက လက္ရွိအေျခအေနက ရရွိထားတဲ့ ပါ၀ါအေနနဲ႕ က်မတို႕ ဒီ ၂၀၀၈ဥပေဒဆိုတဲ့ လူတစု အတြက္ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ အေျခခံ ဥပေဒဘယ္ေတာ့ ျပင္မွာလဲဆိုတာကို က်မအေနနဲ႕ သိခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္တခုက က်မတို႕ အခု လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ လက္ပံေတာင္းေတာင္မွာ တရုတ္ကိုလိုနီေတြအေနနဲ႕ သိမ္းပိုက္ေနတဲ့ လယ္ယာ ဘယ္ေတာ့ ရပ္တန္႕မွာလဲ။ အဲဒိရပ္တန္႕မႈေတြအေပၚမွာ လူထုအေနနဲ႕ ႏႈိးၾကြလာမႈေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ဆႏၵျပမႈေတြ ျဖစ္လာတဲ့အခါမွာ ဆႏၵျပမႈေတြကို မ်က္လွည့္ျပတဲ့အေနနဲ႕ က်မတို႔ ဒီေန႕ပဲ၊ ေနာက္အပတ္ေလာက္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီပဲရင္း ဆယ္ႏွစ္ျပည့္ပါေတာ့မယ္။ ဒီပဲရင္းကို လုပ္ႀကံခဲ့တဲ့ လူတစုအေနနဲ႕ က်မတို႕ ဗမာ ျပည္သူလူထုေတြကေနၿပီးေတာ့ ကုလားနဲ႕တိုက္ၿပီးေတာ့ ဘာသာေရး အဓိကရုဏ္းလုပ္ေနတဲ့ဟာကို သမၼတႀကီးအေနနဲ႕ ဘယ္လိုမ်ား ေျဖရွင္းႏိုင္မလဲ၊ အေရးယူေပးႏိုင္မလဲဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္။ ။ ဒီေမးခြန္းနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တခ်ိဳ႕ ကိစၥေတြကလည္း တဖက္ကအျမင္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ တဖက္ကအျမင္ဆိုေတာ့ အလံုးစံုေတာ့ မွန္ခ်င္မွ မွန္မယ္ေပါ့။ တဖက္ထဲက ၾကည့္ရင္ေတာ့ ၀ါးျခမ္းပဲ ျမင္ေနမွာပါ။ ဒီဘက္ကၾကည့္ရင္လည္း ၀ါးျခမ္းပဲ ျမင္ေနမွာပဲ။ ႏွစ္ဘက္လံုးက လွည့္ပတ္ၾကည့္မသာ ၀ါးလံုးပါလားဆိုၿပီး သိရမွာျမင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဟာ လူတစုအတြက္ မဟုတပါဘူး။ လူအမ်ားေထာက္ခံ အတည္ျပဳထားတဲ့ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုတာ ေသာ့ခတ္ထားတဲ့ သံမဏိမ်ိဳးဟုတ္ပါဘူး။ သူ႕မွာ ျပင္ဆင္ႏိုင္တဲ့ amendment ပါၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ အဲေတာ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္မယ္ဆိုရင္ ဒီ amendment သူ႕မွာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြရွိပါတယ္။ ဒီလုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြအတိုင္း က်ေနာ္တို႕ ျပင္ဆင္လို႕ရပါတယ္။
ဒီဟာက တခ်က္ေပါ့ေနာ္၊ ေနာက္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ကိစၥနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဆႏၵျပႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြ ႏိုင္ငံေတာ္ကေနၿပီးေတာ့ တရား၀င္ဥပေဒနဲ႕ ျပဌာန္း ေပးထားတာျဖစ္ပါတယ္။ တဖက္က ဒီဥပေဒနဲ႕ အညီ ျပဖို႕ ျပဳဖို႕လိုပါတယ္။ ဒီကိစၥေတြဟာ က်ေနာ္တို႕ အစိုးရျဖစ္လာေတာ့မွ ေပၚေပါက္လာတဲ့ ကိစၥေတြမဟုတ္ပါဘူး။ အရင္တုန္းက စာခ်ဳပ္စာတမ္းအရ လုပ္ခဲ့ ျပဳခဲ့ၾကတဲ့ ကိစၥ က်ေနာ္တို႕က ၀င္ၿပီး ေျဖရွင္းေပးတဲ့သေဘာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာ က်ေနာ္တို႕ ရက္ရက္စက္စက္ သတ္တယ္ျဖတ္တယ္ဆိုတာလဲ intentionally လုပ္တာျပဳတာမဟုတ္ပါဘူး။ ရဲကေတာ့ တရားဥပေဒထိန္းသိမ္းေရးအရ တကမာၻလံုးမွာ လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္ထိန္းသိမ္းနည္းေတြနဲ႕ ထိန္းသိမ္းရတာျဖစ္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္းပဲ ဘုန္းႀကီးရဟန္းေတြ က်ေနာ္တို႕လည္း ဗုဒဘာသာ တဦးပါ။ ဘုန္းႀကီးရဟန္းကို ရွိခိုးဦးခိုက္ေနရပါတယ္။ ဒီဘုန္းႀကီးရဟန္းေတြလည္း က်ေနာ္တို႕ ဒီလို ျဖစ္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵေတြမရွိပါဘူး။ သို႕ေသာ္လဲ က်ေနာ္တို႕ မေမွ်ာ္လင့္ပဲနဲ႕ အခန္႕မသင့္ပဲနဲ႕ ျဖစ္သြားတဲ့ ကိစၥေတြပါပဲ။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ျပန္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႕ ျပင္ႏိုင္ပါတယ္။ Amendment က်ေနာ္တို႕ရွိတယ္။ လူတစုအတြက္ဆိုတာကေတာ့ စြပ္စြဲတာပဲျဖစ္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ က်ေနာ္တို႕ ရာခိုင္ႏႈံးအားျဖင့္ ေျပာလုိ႕ရတယ္။ ျပည္သူလူထု ဘယ္ေလာက္ေထာက္ခံလဲ ဆိုတာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒရဲ႕ ပထမ၊ ဒုတိယစာမ်က္ႏွာေတြမွာ က်ေနာ္တို႕ ပါၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း က်ေနာ္တို႕ဒါ သံမဏိစည္းမ်ဥ္းဟုတ္ဘူး။ ေသာ့ခတ္ထားတာမဟုတ္ဘူး။ amendment က်ေနာ္တို႕ ေပးထားတယ္။ လႊတ္ေတာ္က ျပင္ႏိုင္ တယ္။ ျပည္သူက ျပင္ႏိုင္တဲ့အေနအထားက်ေနာ္တို႕ရွိပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ က်ေနာ္ ျဖည့္စြက္ေမးခ်င္တာေလးတစ္ခုကေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ ျပဳျပင္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ေပါ့။ လာမယ့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာဆိုလည္း ေနာက္ထပ္ေရြးေကာက္ပဲြတစ္ခု စပါမယ္။ ဒီေနရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေထာက္ျပေနၾကတဲ့ ကိစၥတစ္ခုကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ စစ္တပ္က ၂၅ % ပါေနတဲ့ ကိစၥေပါ့ေနာ္။ အဲဒီကိစၥကို ျပန္ၿပီးေတာ့ သံုးသပ္ဖုိ႔၊ ျပင္ဆင္ဖို႔လည္း လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ေဆြးေႏြးေနၾကတာေတြ၊ တင္ျပလာတာေတြလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ၾကားရပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သမၼတႀကီးတို႔ အစိုးရပိုင္းရဲ႕ သေဘာထားကေရာ ဘယ္လုိရွိပါသလဲ၊ သိခ်င္ပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္။ ။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ တပ္မေတာ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ - ခင္ဗ်ားတုိ႔လည္း သိပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးစၿပီးေတာ့ ႀကိဳးပမ္းကတည္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက တပ္မေတာ္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက တပ္မေတာ္ကုိ ဖဲြ႔ေပးလုိက္ၿပီးေတာ့မွ ဒီ တပ္မေတာ္နဲ႔ ျပည္သူလူထု ပူးေပါင္းၿပီး လြတ္လပ္ေရးရေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕သမုိင္းေၾကာင္းမွာ တပ္မေတာ္ဟာ --- (၁း၀၁) အဖဲြ႔အစည္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဘက္ပိုင္းမွာလည္း လြတ္လပ္ေရးနဲ႔ အတူ ေပါက္ဖြားလာတဲ့ လူမ်ဳိးစု လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ တုိင္းျပည္ဟာ ဆူဆူပူပူျဖစ္ၿပီးေတာ့ အစိုးရေတာင္မွာ ရန္ကုန္အစိုးရ ဆိုၿပီးေတာ့ေတာင္မွ ေျပာတာ ဆိုတာ ခံရတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ တုိင္းျပည္က အခုနကလို ေသာင္းၾကမ္းမႈ အႏၱရာယ္ေတြနဲ႔ ဒုကၡသုကၡေတြ ေရာက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ တပ္မေတာ္ကပဲ ဝင္ၿပီးေတာ့မွ ဒီအခက္အခဲေတြ၊ အက်ပ္အတည္းေတြ- ဒါေတြကို ဝင္ၿပီး ေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့ အေနလည္း ရိွပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တာက က်ေနာ္တုိ႔ တပ္မေတာ္ဟာ က်ေနာ္တုိ႔ သမုိင္းေၾကာင္း အေျခခံေတြက တျခား ႏုိင္ငံက တပ္မေတာ္ေတြနဲ႔ တူခ်င္မွ တူမယ္ေပါ့ေလ။
လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈ သမုိင္းမွာလည္း ျပည္သူနဲ႔ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ မွ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေတြ ရွိတယ္။ တုိင္းျပည္မွာ အခက္အခဲ အၾကပ္အတည္းေတြ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အခါမွာလည္း အခုနကလုိ တပ္မေတာ္ဟာ က်ရာ အခန္းက႑ကေနၿပီး ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့တာ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ တပ္မေတာ္ကို ပစ္ပယ္ထားဖို႔ မသင့္ဘူးလို႔က်ေနာ္ ဒီလို ထင္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ကို ပစ္ပယ္ထားလို႔ မရပါဘူး။ ျပည္သူနဲ႔ေပါင္းၿပီးေတာ့ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ တပ္မေတာ္ အခန္းက႑တစ္ရပ္အေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနရမွာပါ။
အဲဒီေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ပါေနတယ္ဆိုတဲ့ဟာက အမွန္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ တပ္မေတာ္က ပါဝင္ခြင့္ မရွိဘူးလို႔ ဒီလိုေျပာလို႔ ဒါေတာ့ မမွန္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ရင့္က်က္လာတဲ့အမွ် လႊတ္ေတာ္ထဲက တပ္မေတာ္ရဲ႕ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ ေလ်ာ့ပါးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အင္ဒိုနီးရွားတို႔ ဘာတို႔ ေျပာင္းသြားတာလည္း ဒီအတုိင္းပါပဲ။ တပ္မေတာ္က ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ကင္းကြာလို႔ေတာ့ မရပါဘူး။ အစဥ္အလာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ သမိုင္းေၾကာင္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ တုိင္းျပည္မွာ အခက္အခဲေတြ အၾကပ္အတည္းေတြ ေတြ႔တုိင္း၊ ေတြ႔တိုင္း တပ္မေတာ္ကေန ဝင္ေရာက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ ၂၅ % ဆိုတာက လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ရွိသင့္ရွိထိုက္တယ္၊ သို႔ေသာ္လည္းပဲ တျဖည္းျဖည္း ဒါေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ ေလ်ာ့ပါးလာမယ္၊ နည္းပါးလာမယ္- ဒီလိုပဲ ျမင္မိပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ကိစၥေတြဟာ အင္မတန္ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြအေပၚကို တစ္ခါ တစ္ခါ --- တဲ့ အမည္းစက္ေတြ ရွိပါတယ္။ ႐ုပ္ဆိုးအက်ည္းတန္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြေပါ့ေနာ္။ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကိစၥလိုမ်ဳိး၊ ဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အဓိက႐ုဏ္းေတြေပါ့ေနာ္။ ဒီကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ကေတာ့ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ရဲ႕ အျပဳသေဘာေဆာင္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြ ၾကားထဲမွာ လက္ညႇိဳးထုိးျပစရာ အျမင္မ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္ဆိုေတာ့- ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘာသာေရးအေၾကာင္းအရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေမးျမန္းဖို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ ဦးဝင္းေအာင္ရွိေနပါတယ္။ ဦးဝင္းေအာင္အေနနဲ႔ ထၿပီးေတာ့ ေမးႏိုင္ပါတယ္။ ဦးဝင္းေအာင္ကေတာ့ အေစာပိုင္းက က်ေနာ္တို႔ ဗီြအိုေအရဲ႕ ဌာန ဝန္ထမ္းေဟာင္းပါပဲ။
ဦးဝင္းေအာင္။ ။ က်ေနာ္ ဝင္းေအာင္ပါ။ က်ေနာ္တို႔ ညီအကိုေမာင္ႏွမ ၁၂ ေယာက္ရွိတယ္။ ျမန္မာျပည္က ထြက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ အႏွစ္ ၂၀ ၾကာတဲ့အခါမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကြယ္လြန္သြားတာ - အခု ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအရ က်ေနာ္ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ေရာက္ၿပီးေတာ့ လည္ပတ္ခြင့္ရတဲ့အခါမွာ အသက္မေသ ရွင္က်န္ေနတဲ့ ညီအကို ေမာင္ႏွမေတြကို မေသခင္မွာ ေတြ႔ရတဲ့အတြက္ သမၼတႀကီးကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း အရင္ ေျပာလိုပါတယ္။ က်ေနာ္ ဗီြအိုေအမွာ ၁၅ ႏွစ္မလုပ္ခင္ ျမန္မာ့အသံမွာ အႏွစ္ ၂၀ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္ဟာ အဂၤလိပ္ ကၽြန္ေခတ္မွာ ေမြးပါတယ္။ ဂ်ပန္ေခတ္ကိုလည္း ႀကံဳပါတယ္။ ေနာက္ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေတာ့လည္းပဲ က်ေနာ္တုိ႔ ကြန္ျမဴနစ္ အုပ္စိုးတာတို႔-ဘာတုိ႔ ျဖစ္လာေတာ့ ေနာက္ က်ေနာ္ ျမန္မာ့အသံမွာ အႏွစ္ ၂၀ လုပ္တဲ့အခါမွာ အိမ္ေစာင့္အစိုးရ- စသျဖင့္ ေခတ္အဆက္ ဆက္ ေနာက္ဆံုး ေခတ္အဆက္ဆက္ကို က်ေနာ္ ႀကံဳခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္သတင္းစာဆရာပါ။ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ ကေလာင္ကိုင္ခဲ့တဲ့သူပါ။ အဲဒီေတာ့ကာ ဒီလုိ ျမန္မာျပည္မွာေပါ့ေလ- ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ျဖစ္လာတဲ့ အတြက္ အင္မတန္ကို ဝမ္းသာစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္သြားခ်င္တဲ့ အခါမ်ဳိးမွာ၊ အခုနက သမၼတႀကီး အမိန္႔ရွိသလို က်ေနာ္တုိ႔က အျမတ္ထုတ္ဖို႔၊ Invest လုပ္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္ အခုနက ေျပာသလို က်ေနာ့္ ညီအကို ေမာင္ႏွမအရင္းေတြ အဲဒီမွာ ရွိေနပါမယ္။ အဲဒီေတာ့ကာ မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥေတြ၊ အင္မတန္ အက်ည္းတန္ အ႐ုပ္ဆိုးတဲ့ ကိစၥေတြ ျဖစ္ေနတာက ျမန္မာျပည္အတြင္းမွာ ဘယ္ေလာက္ထိ သိၾကတယ္၊ ျမင္ၾကတယ္ဆိုတာကို မသိရေပမဲ့လို႔ ျပည္ပမွာကေတာ့ သမၼတႀကီးလည္း သိတဲ့အတိုင္းပါပဲ။ ဒီကေန႔ ေခတ္ေပၚ တိုးတက္တဲ့ နည္းပညာေတြအရ သမၼတႀကီးအိမ္မွာ ေန႔လည္စာ ဘာတို႔စရာနဲ႔၊ ဘာဟင္းနဲ႔ စားလဲဆိုတာကိုေတာင္မွ သိလို႔ ျမင္လို႔ရတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္သြားပါၿပီ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဦးဝင္းေအာင္ခင္ဗ်ာ။ ဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဦးဝင္းေအာင္ ေမးစရာရွိတာကို ေမးေပးပါ။
ဦးဝင္းေအာင္။ ။ ဒီလို ဘာသာေရး အက်ည္းတန္၊ အ႐ုပ္ဆိုးတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကို ျပင္ပမွာ ျမင္ေနရတဲ့အတြက္က သမၼတႀကီး ဦးေဆာင္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို အင္မတန္ အက်ည္းတန္ အ႐ုပ္ဆိုးေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီ မုန္းတီးေရးကို ဖန္တီးေနတဲ့- ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း လုပ္ေနတာကို တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအရ ဘယ္လိုမွ ဘာေၾကာင့္ အေရးမယူလဲဆိုတာ - က်ေနာ္ဟာ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ မူဆလင္တစ္ေယာက္ပါ။ မြတ္ဆလင္တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔လည္း က်ေနာ္ ေတာ္ေတာ္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ မွာ ေမြးတဲ့ လူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔လည္း ဝမ္းနည္းပါတယ္။ ေနာက္ အႏွစ္ ၅၀ သတင္းသမားတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔လည္း က်ေနာ္ အံ့ၾသမိပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္၊ ဦးဝင္းေအာင္ ခင္ဗ်။ ေမးခ်င္တဲ့သေဘာေတာ့ က်ေနာ္နားလည္ပါတယ္။ က်ေနာ္နားလည္တာက လက္ရိွ မုန္းတီးေရးေတြ လံႈေဆာ္ေနတာေတြကို ဘာေၾကာင့္ အေရးမယူသလဲ၊ အေရးယူမႈ ရိွသလားဆိုတာကို သိခ်င္တယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္။ ။ က်ေနာ္ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရးအရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြလုပ္တယ္။ တခါ စီးပြားေရးအရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္တယ္။ အဲေတာ့ ေအာင္ျမင္မႈေတြလည္း က်ေနာ္တို႔ အထိုက္အေလ်ာက္ ရပါတယ္။ အခက္အခဲေတြ စိန္ေခၚမႈေတြ ဒါေတြလည္း က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲေတာ့ ရခိုင္မွာျဖစ္တဲ ့ကိစၥေတြက ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္ ထၿပီးေတာ့ ျဖစ္ၾကတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ရာဇ၀တ္ျပစ္မႈအေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ လူအုပ္စုတစုနဲ႔ တစု မီးရိႈၾက အၾကမ္းဖက္ၾကနဲ႔မွ ႀကီးထြားလာတဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ဖဲြ႔ပါတယ္။ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္မွာ ဟိုဖက္က ေဒါက္တာ ပါပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဒါက္တာ နဲနဲေလး ေျဖေပးလိုက္ပါ။
ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္။ ။ အခ်ိန္အရဆိုေတာ့ အမ်ားႀကီးေတာ့ က်ေနာ္ မေျပာေတာ့ပါဘူး။ သို႔ေသာ္ ၿခံဳၿပီးေျပာမယ္ဆိုရင္ တဖက္နဲ႔တဖက္ ယံုၾကည္မႈေတြ ေလွ်ာ့ပါးေနတာေတြ၊ ေနာက္ၿပီး မုန္းတီးမႈေတြ ရိွေနတာက ျမန္မာျပည္မမွာေရာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာပါ အေတာ္ၾကာၾကာ ရိွေနၿပီးသားပါ။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြလုုပ္လာတဲ့အခါ ပြင့္လာတဲ့အခါ မေက်နပ္မႈေတြကို ပိုၿပီး ျပလာတဲ့ အေျခအေနမွာရိွေတာ့ ျဖစ္သြားတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေပၚ မူတည္ၿပီးတဲ့အခါမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ Community Level မွာပဲ အဓိက ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ Report ကိုလည္း လူေပါင္း ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ေလာက္ကို အင္တာဗ်ဴးၿပီး ေရးခဲ့တာပါ။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း Online မွာ အဂၤလိပ္လိုေရာ ျမန္မာလိုေရာ ရပါမယ္။ အဓိက ေျပာခ်င္တာက မေက်နပ္မႈေတြ မုန္းတီးမႈေတြက အရမ္းမ်ားလာတဲ့အခါမွာ အခြင့္အေရးယူၿပီး ေျမာက္ထိုးပင့္ေကာ္မႈေတြကလည္း အမ်ားႀကီး ပါလာတယ္။ အဲဒီ ပါလာတဲ့ အပိုင္းေတြက အေျခအေနေတြကို ပိုၿပီး ဆိုးသြားေစတာပါ။ ေနာက္ အစိုးရအေနနဲ႔ အေရးယူမႈမျပဳဘူးဆိုတာ အဲဒါေတာ့ မဟုတ္ပါဘူးဗ်။ မိတၱီလာမွာ ၿပီးၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာလည္း အေရးယူမႈေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ပါတယ္။ ရခိုင္မွာလည္း က်ေနာ္တို႔က အေရးယူမႈေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ပါတယ္။ ရခုိင္မွာလည္း အေရးယူမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔က အားလံုးကို ၾကည့္ခြင့္ရတဲ့အတြက္ အေရးယူမႈေတြက အမ်ားႀကီးလုပ္ထားပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး တခု ေျပာခ်င္တာက ဒီအစိုးရအေနနဲ႔ ဘာမွ လုပ္မထားဘူးဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ Interfaith Dialogue ေတြကို တႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ လုပ္ဖို႔ လုပ္ေနပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔ ဖံြၿဖိဳးတိုးတက္ေရးေတြကေန ဒါေတြကို လုပ္ေနပါတယ္။ ရခိုင္ေကာ္မရွင္ကိစၥ ၿပီးသြားေတာ့ ဒီကိစၥမွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့လူေတြနဲ႔ ဆက္ၿပီးလုပ္ေန က်ေနာ္တို႔ အႀကံျပဳေနတယ္ ၀င္ၿပီး ကူညီေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီ Interfaith Dialogue ေတြကို ရန္ကုန္မွာလည္း လုပ္ေနပါတယ္။ ရခိုင္မွာလည္း အဖဲြ႔ေတြက အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြ ဗုဒၵဘာသာ၀င္ေတြ အတူတဲြသြားၿပီးေတာ့ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔လုပ္ဖို႔ ၀ိုင္းၿပီးလုပ္ေနၾကပါၿပီ။ အားလံုးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္။ ။ ကိုသန္းလြင္ထြန္းေရ က်ေနာ္ကို ခြင့္ျပဳပါ။ က်ေနာ္ အစီအစဥ္ေလးတခုရိွေနလို႔ ။ က်န္တဲ့ေမးခြန္းေတြကို ေျဖမယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ရိွပါတယ္။ အားလံုးပဲ က်ေနာ့္ကို ခြင့္လႊတ္ပါ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ သမၼတႀကီး။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ခင္ဗ်။
http://burmese.voanews.com/content/thein-sein-voa-05-19-13/1664169.html