၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ အႀကိဳနဲ႔အလြန္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး

ဦးေက်ာ္ဇံသာ
20.06.2013

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာ အစီအစဥ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲအႀကိဳႏွင့္အျပီး ျဖစ္ထြန္းေနတဲ့ ျဖစ္ထြန္းလာႏိုင္္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာ အေျခအေနတခ်ိဳ႕ကိုေတာ့ သံုးသပ္ေစာင့္ႀကည့္ေနသူေတြျဖစ္ႀကတဲ့ ဦးဝင္းမင္း ဦးေအာင္သူျငိမ္းတို႔ႏွင့္ ဦးေက်ာ္ဇံသာက ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဦးဝင္းမင္းတို႔ ကိုေအာင္သူျငိမ္းတို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံကို မၾကာခဏ ျပန္သြားေတာ့ ျပန္လိုက္တိုင္း အရင္ကထက္ ဒီေနရာျဖင့္ တိုးတက္ေနပါလား ဆိုတာမ်ိိဳးေတြ ေတြ႔ရပါလား။

ဦးဝင္းမင္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ေတြ႔ရပါတယ္ ဆရာ။ ဥပမာ ႏိုင္ငံေရးအက်င္းသား လြတ္ေပးဖို႔ကိစၥေတြမွာ။ အရင္ကဆိုလို႔ရွိရင္ က်န္ေနတဲ့သူေတြ လြတ္လာေပးဖို႔အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က ေတာ္ေတာ္နည္းသြားတာကိုး။ ေနာက္တေခါက္ ျပန္ေရာက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ျပန္လြတ္ေပးဖို႔ အဖြဲ႔ေလးတစ္ခု ဖြဲ႔လာတယ္။ ျပီးေတာ့ စျပီးေတာ့ လြတ္ေပးလာတာ တခ်ိဳ႕ရွိလာတယ္။ ဆက္လြတ္ေပးဖို႔လည္း ကတိေပးတာေတြ ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ အဲဒီလိုမ်ိဳး တိုးတက္မႈမ်ိဳးေတြ ေတြ႔ရသလို ဒီတိုင္းရင္းသားျပႆနာမွာလည္း ကခ်င္ႏွင့္ပတ္သက္ျပီးေတာ့ အရင္က ဒီတိုက္ပြဲေတြ အရမ္းျဖစ္ျပီးေတာ့ ဒီေစ့စပ္ႏိုင္တဲ့ အလားအလာေပါ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးလုပ္ႏိုင္တဲ့ အလားအလာ နည္းမ်ားနည္းသြားျပီိလားလို႔ စိုးရိမ္ေနရတဲ့ကာလကေန အခုဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ဒီအပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ ေရွ႔မွာ အလားအလာေကာင္းတဲ့ အေနအထားတစ္ခုကို ဒီသေဘာတူညီခ်က္တခ်ိဳ႕ ရလာတာ ေတြ႔ရတယ္။ ေရွ႔မွာလည္း ဆက္ေဆြးေႏြးဖို႔အစီအစဥ္ေတြ ရွိေနတယ္။ အဲဒါအျပင္ သမၼတႀကီးကိုယ္တိုင္ေပါ့ မၾကာခင္ ဒီလပိုင္းအတြင္းမွာေပါ့ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခက္ရပ္စဲေရးမ်ိဳး ျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳးပမ္းဖို႔အတြက္ သႏၵိ႒ာန္ခ်ထားတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအရ ဆက္ေဆြးေႏြးဖို႔အတြက္ အလားအလာေတြရွိ ေနတယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္ အမ်ားႀကီးၾကားခဲ့ရပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ကိုေအာင္သူျငိမ္းအေနနဲ႔ ဘယ္လို ေျပာခ်င္ပါသလဲ။ ကိုေအာင္သူျငိမ္း တခါတေလ ျပန္သြားတိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဲဒီလုိပဲ တိုးတက္မႈေတြ တိုးျပီးတိုးျပီး ေတြ႔လာရပါသလား။

ဦးေအာင္သူျငိမ္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ျမင္သာတဲ့ တို္းတက္မႈႏွစ္ခုေတာ့ က်ေနာ္ ေတြ႔ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ကားေတြသိပ္က်ပ္လာတယ္ ခင္ဗ်ာ။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ကားဝယ္တဲ့သူလည္း မ်ားလာတယ္။ ကားေတြ သြင္းလာတာလည္း မ်ားလာတယ္ေပါ့။ ဆိုေတာ့ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ ပုဂၢလိကသတင္း စာေတြလည္း အခုအခ်ိန္မွာ ထြက္လာျပီေပါ့။ ဆိုေတာ့ ဒါကလည္း သိသာတဲ့ လြတ္လပ္မႈလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ေနာက္တခု က်ေနာ္တို႔ မျမင္သာေပမယ့္လည္း ေတြ႔လုိ႔ရွိရင္ ခံစားႏုိင္တဲ့ တိုးတက္မႈကေတာ့ လူေတြက ေတာ္ေတာ္ကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းႏွင့္ ေျပာရဲဆိုရဲလာတယ္။ ေနာက္တခါက်ေတာ့ အစိုးရရဲ႕ မူဝါဒေတြ Policyေတြအေပၚမွာလည္း ေဝဖန္ၾကတာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေတြ႔ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ကိုဝင္းမင္း ေျပာတဲ့ဟာ ျပန္ျပီးၾကည့္ႀကမယ္ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားအေရးႏွင့္ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ဒါအပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ အလားအလာ ေကာင္းလာတယ္ဆိုတာ ဟုတ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဓိကျပႆနာက တိုင္းရင္းသားေတြက ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးထက္ ကို္ယ့္ႀကံမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ သူတို႔ေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ သူတို႔ရဲ႕ၾသဇာအာဏာ သူတို႔က်င့္သံုးခ်င္တယ္။ အထက္ကခိုင္းတဲ့ အာဏာ မဟုတ္ပဲႏွင့္။ေနာက္ျပီးေတာ့ သူတို႔ေဒသရဲ႕သံယံဇာတေတြကို ေနျပည္ေတာ္ကိုခ်ည္းပဲေပးရတာထက္ သူတို႔ေဒသ ဖြံ႔ျဖိဳးေရးအတြက္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ စီမံခ်င္တယ္။ အနည္းဆံုး တစိတ္တေဒသအားျဖင့္ေပါ့။ ဒါမ်ိဳးေတြကို သူတို႔လိုခ်င္ႀကတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီလုိမ်ိဳးအခြင့္အေရးမ်ိဳး ရႏိုင္မဲ့အလားအလာေကာ တကယ္ရွိပါရဲ႕လား ဒီေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ။

ဦးဝင္းမင္း ။ ။ အရင္ထက္စာရင္ေတာ့ တုိးတက္လာတယ္လု႔ိ ေျပာလို႔ရပါတယ္ ဆရာ။ ဒါေပမယ့္ ဒါလည္း တျဖည္းျဖည္းခ်င္း သြားမယ့္သေဘာေတာ့ ရွိတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ ဆရာခုနကေျပာတဲ့ Autonomy ေပါ့။ ဒီ ကုိယ့္ေဒသေတြမွာ ကိုယ့္လူေတြႏွင့္ ေရြးခ်ယ္ခံထားတဲ့လူ ေတြအေနႏွင့္ေပါ့ အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ခြင့္၊ ခုနက ဒီေငြေရးေႀကးေရးအရ အရင္းအျမစ္ေတြကို ကိုယ္ပိုင္စီမံခန္႔ခြဲႏိုင္ခြင့္။ အဲဒီလို္ အခြင့္အေရးမ်ိဳးေတြ ရဖို႔အတြက္ ဒီျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ေနတဲ့ ဒီ ျမန္မာ Peace Center လုိ္မ်ိဳးေပါ့။ အဲဒီမွာ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ စလုပ္လာတာေတြ႔ရတယ္။ ဆိုလိုတာက ဒီျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ အပစ္အခက္ရပ္စဲေရး လုပ္ေနၾကတဲ့ ဝန္ႀကီးထိပ္ပို္င္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အခုလို္အခြင့္အေရးမ်ိဳးေတြ တိုင္းရင္းသားေတြကို ေပးျပီးေတာ့ ေျဖရွင္းမွသာ ဒီျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းႏုိင္မယ္လို႔ ယံုၾကည္လာတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးေတြ က်ေနာ္ အမ်ားႀကီးေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဝန္ႀကီးေတြအားလံုးမွာ ဒီအယူအဆ ရွိေနျပီလားဆိုတာေတာ့ က်ေနာ္ အဲဒါေတာ့ အတပ္မေျပာႏိုင္ေသးဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ ဒီလိုအယူအဆမ်ိဳးရွိဖို႔အတြက္ ဘယ္အရာက ဟန္႔တားထားသလဲ။ ဒီလူေတြက တိုင္းရင္းသားေတြကို မယံုတာလား။ ဘယ္လုိသေဘာရသလဲ ကိုေအာင္သူျငိမ္း ခင္ဗ်ာ။

ဦးေအာင္သူျငိမ္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ က်ေနာ္ျမင္တာေတာ့ တေလွ်ာက္လံုးမွာက ဒီဗဟိုအစိုးရကေနျပီးေတာ့ အကုန္ကို ခ်ဳပ္ကို္င္ျပီးေတာ့ သြားတဲ့စနစ္ႏွင့္ က်ေနာ္တို႔ ေတာ္ေတာ္ၾကာခဲ့တယ္ေပါ့။ ဆိုေတာ့ ၁၉၆၂ ေလာက္ကစလို႔ရွိရင္ ဆယ္စုႏွစ္ ေလးငါးခု ရွိလာတယ္။ အဲဒီအေနအထားမွာ ျပည္နယ္ေတြဖက္ တုိင္းေတြဖက္မွာ ၾကည့္လုိက္ရင္လည္း ေအာက္ေျခမွာ တကယ္လုပ္ႏိုင္ပါ့မလားဆိုတဲ့ သံသယ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ေနာက္တခုကေတာ့ ခုန ကိုဝင္းမင္း ေျပာတဲ့အခ်က္ကို က်ေနာ္ နည္းနည္း ျဖည့္စြက္ေျပာခ်င္တာက ဒီ Resources Sharing လုိ႔ေခၚတာေပါ့။ တုိိင္းရင္းသားေဒသေတြကထြက္တဲ့ သစ္ေတာ၊ သံယံဇာတ ဒါေတြကို ျပန္ခြဲေဝေပးမွပဲ ဒီသူတို႔ႏွင့္ ေျပလည္မႈရႏုိင္မယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းမႈ ရႏိုင္မယ္။ စသျဖင့္ ဒီလုိမ်ိဳးကို အယူအဆေတြေတာ့ အစိုးရဖက္အပိုင္းမွာ ရွိလာပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒါေပမယ့္ ဒါကို လက္ေတြ႔ျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္ေလာက္ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ ခြဲၾကမယ္လို႔၊ တကယ့္ကို အေသးစိတ္ ေဆြးေႏြးဖုိ႔အပိုင္းေတြမွာက်ေတာ့ က်ေနာ္ထင္တယ္ အခ်ိန္္ယူ ရလိမ့္ဦးမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီတိုင္းရင္းသားျပႆနာကိုလည္းပဲ ႏုိင္ငံေရးအားျဖင့္ကေတာ့ေဆြးေႏြးေပမယ့္ လက္ေတြ႔မွာ ျပႆနာျဖစ္ရင္ ထိပ္တိုက္ေတြ႔တာေတာ့ စစ္တပ္ႏွင့္ေတြ႔တာပဲ။ ဒါေၾကာင့္လည္းပဲ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက စစ္တပ္ဟာ တိုင္းရင္းသားေတြအေပၚမွာ ပိုျပီးသေဘာထားတင္းမာတယ္ လို႔ေျပာႀကတာလည္း ရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕သေဘာထားေတြကိုေကာ ေျပာင္းလဲဖို႔လြယ္ပါ့ မလား။ စစ္တပ္ထဲမွာေကာ ဒီကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ေျပာင္းလဲခ်င္တဲ့အလားအလာ သေဘာထားရွိႏုိင္မယ္ထင္ပါသလား။

ဦးဝင္းမင္း ။ ။ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ ဒီစစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ေတြႏွင့္ တုိက္ရုိက္မထိေတြ႔ရေသးတဲ့အတြက္ တုိက္ရိုက္ခန္႔မွန္းေျပာဖို႔ေတာ့ ခက္တယ္ေပါ့ ဆရာ။ ဒါေပမယ့္ ဒီအရင္ျဖစ္လာခဲ့တဲ့ အေနအထားေတြ အရဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ယူဆထားတာေတာ့ အခုလို တုိင္းရင္းသားေတြကို တစံုတရာ ဒီလြတ္လြတ္လပ္လပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ႏုိင္ခြင့္ေပးမယ္။ အရင္းအျမစ္ေတြကို ခြဲေပးမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ တခ်ိန္က်ရင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြက တိုင္းျပည္ကေန ခြဲထြက္သြားႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ စိုးရိမ္ခ်က္မ်ိဳးက သူတို႔မွာ ေတာက္ေလွ်ာက္ရွိခဲ့တာကိုး။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီလို စိုးရိမ္ခ်က္မ်ိဳး ရွိတဲ့သူလည္း ဆက္ရွိေနႏိုင္ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ ခုနကေျပာတဲ့ ဒီျငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥမွာ လုပ္ေနတဲ့ ဒီထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕မွာက်ေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြဖက္က ကိုယ္တိုင္ကိုက သူတို႔အေနႏွင့္ မခြဲထြက္ဘူးလုိ႔ ကတိေပးထားတဲ့အေပၚမွာ တစံုတရာ သူတို႔က ယံုၾကည္မႈရလာၾကတာကိုး။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ ဒီစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနႏွင့္ ဒီတုိင္းရင္းသားေတြ ေဆြးေႏြးပဲြေတြမွာ စျပီးပါလာမယ္။ အခုဆိုလို႔ရွိရင္ ကခ်င္ႏွင့္ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ ဒီ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ပါလာတာ ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီလုိမ်ိဳး ဆက္စပ္မႈေတြ မ်ားလာလို႔ရွိရင္ေတာ့ ႏွစ္ဖက္အျပန္္အလွန္ ယံုၾကည္မႈ ပိုတည္ေဆာက္လာႏိုင္ျပီးေတာ့ ဒီစစ္တပ္ဖက္မွာလည္း သေဘာတူလာႏိုင္မယ့္ အလားအလာမ်ိဳး ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ၾကည့္လို႔ေတာ့ ရတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အခုေလာေလာဆယ္အေနအထားမွာ အဲဒီလို အေနအထားမ်ိဳး တုိက္ရိုက္မေတြ႔ရေသးဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ကိုေအာင္သူျငိမ္းလည္းေျပာပါဦး။ စစ္တပ္ႏွင့္တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အျပန္အလွန္ သေဘာထားေတြ။

ဦးေအာင္သူျငိမ္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ က်ေနာ္ထင္တာကေတာ့ တခ်ိဳ႕အခ်က္ေတြအေပၚမွာ ေစာင့္ၾကည့္ရဦး မယ္ထင္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ အထူးသျဖင့္ ဒီအပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအဖြဲ႔ေတြမွာ သူတို႔ တုိင္းရင္းသားေတြဖက္က ေတာင္းထားတာက သူတို႔နယ္ပယ္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့စစ္တပ္စခန္း အကုန္လံုးေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့ တခ်ိဳ႕ကို ျပန္ဆုပ္ေပးဖို႔ေတာ့ ေတာင္းထားတာမ်ိဳးေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒါေတြကို ျပန္ဆုပ္ေပး မဆုပ္ေပးဆုိတာ က်ေနာ္တို႔ ၾကည့္သင့္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ေနာက္တခုကေတာ့ အထူးသျဖင့္ ဒီ KNU တို႔အပါအဝင္ တခ်ဳိ႕အဖြဲ႔အစည္းေတြကေတာ ့Code of Conduct ေပါ့ ႏွစ္ဖက္ရပ္စဲထားတဲ့အခ်ိန္မွာ တဖက္ႏွင့္ တဖက္ လိုက္နာရမယ့္ က်င့္ထံုးေတြ ကိစၥေဆြးေႏြးဖို႔တင္ထားတာ ၾကာပါျပီ။ အခုဆုိရင္ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ေတာင္ ရွိျပီေပါ့။ ဆိုေတာ့ အဲဒီအေနအထားမွာ စစ္တပ္က တကယ္လို႔ လိုက္ေလ်ာေဆြးေႏြးလာတယ္ဆိုရင္ ဒါတုိးတက္မႈလို႔ က်ေနာ္တို႔ ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ေနာက္တတိယအခ်က္ကေတာ့ ႏွစ္ဖက္အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားတုန္းမွာ ဒီျပင္ပကေနျပီးေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာတဲ့သူေတြေပါ့ အထူးသျဖင့္ ကုိယ့္ျပည္သူလူထုေတြကိုယ္တိုင္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာတဲ့ Mechanisms မ်ိဳးေတြ စစ္တပ္ကလက္ခံလာတယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္ထင္တယ္ ဒါတုိးတက္မႈလို႔ ေျပာလို႔ရတယ္ထင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္တခုက လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သံုးသပ္ၾကတယ္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲလည္း နီးလာျပီေပါ့။ဒီေရြးေကာက္ပြဲကာလဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းရဲ႕ အဆစ္အခ်ိဳးတစ္ေကြ႔ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ၾကပါတယ္။ ဆိုေတာ့ အဲဒီေရြးေကာက္ပဲြမွာ သူတို႔ေမွ်ာင္လင့္ထားတာက ေတာ့ ဒီမိုကေရစီၾကၾက စစ္မွန္တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ျဖစ္မယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လို ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳး သမၼတျဖစ္မယ္ ဒါသာမာန္တြက္ၾကတာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ ဖြဲ႔စည္းပံုထဲမွာ ဒီအတြက္ အကန္႔အသတ္ ေတြဟာ ရွိေနတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံု ျပင္မဲ့ကိစၥက ပိုျပီးအေရးႀကီးေနတယ္ ဆိုတဲ့ကိစၥလည္း ရွိပါတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံု ျပင္္မဲ့ကိစၥဟာ အဲဒီကိစၥတင္မကပါဘူး တခါ စစ္တပ္က ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းယူထားတဲ့ကိစၥကိုလည္း ျပင္သင့္တယ္ ေျပာေနၾကတယ္။ ဆိုေတာ့ အခု ဖြဲ႔စည္းပုံျပင္မယ္ဆိုတဲ့ ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြလည္းပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ၾကားလာရပါျပီ။ အဲဒီဟာေကာ ဘယ္ေလာက္ အလားအလာ ရွိလဲလို႔ ေတြ႔ခဲ့ရပါသလဲ။

ဦးဝင္းမင္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဒီကိစၥကိုေတာ့ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ဒီမုိကေရစီဖက္က ေခါင္းေဆာင္လို႔ ေျပာလို႔ရတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ ႏွင့္ လက္ရွိ ဒီပါလီမန္မွာ ဒီေအာက္လႊတ္ေတာ ္ဥကၠဌေပါ့ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ၾကားမွာ နီးနီးစပ္စပ္ ေဆြးေႏြးေနႀကတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးေတြ ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ေနရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ တခ်ိဳ႕အပုိင္းေတြေတာ့ ျပင္လို႔ရႏိုင္ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕အပိုင္းေတြေတာ့ ျပင္ရခက္ဦးမယ္ထင္တယ္။ က်ေနာ္ျမင္တာေလ။ အထူးသျဖင့္ ဒီစစ္တပ္ကို တုိက္ရုိက္ထိခိုက္ႏိုင္တဲ့ စစ္တပ္ရဲ႕အာဏာကို တိုက္ရိုက္ဆံုးရႈံးႏိုင္တဲ့ ဥပမာ ခုနက ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းလို ကိစၥမ်ိဳး ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ျပင္ရခက္ဦးမယ္ထင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ခုနက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ သမၼတ၊ ဒုသမၼတ ျဖစ္လာဖို႔ေပါ့ ကာထားတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားႏွင့္ ပတ္သက္တဲ့ကိစၥမ်ိဳး ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ျပင္ရျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီကိစၥကမၾကာေသးခင္က ဒီစစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးကို ဒု-သမၼတခန္႔ဖို႔ စဥ္းစားရာမွာလည္း စစ္တပ္ကိုယ္တုိင္ ဒီျပန္ျပီးေတာ့ ခံသြားရသလိုျဖစ္ခဲ့တာကိုး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္ တခုစဥ္းစားမိတာက ဒီမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ျပႆနာကတဲ့ တခ်ိဳ႕ဟုိတေလာတုန္းက က်ေနာ္ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ေတာ့ Professor David Williams က ျမန္မာႏိုင္ငံ မွာ ဖြဲ႔စည္းပံုထဲမွာ စစ္တပ္ကို ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းေပးထားရတာက အဓိက ျပႆနာမဟုတ္ပါဘူးတဲ့။ စစ္တပ္ဟာ Civilian အရပ္သားအစိုးရရဲ႕လက္ေအာက္မွာ မရွိဘူး။ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္သည္ ဒီတုိင္းျပည္မွာလို သမၼတေတြဘာေတြ မဟုတ္ဘူး။ အဲလိုဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေကာ စစ္တပ္က ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းကမထြက္ရင္လည္း ေနပါေပးထားပါ။ ဒါေပမယ့္ သမၼတလို ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးအရပ္သားဟာ တကယ့္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ စစ္တပ္ကို အမိန္႔ေပးႏိုင္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ိဳးကိုေကာ ျဖစ္လာႏိုင္စရာ အေၾကာင္းရွိပါသလား။

ဦးေအာင္သူျငိမ္း ။ ။ က်ေနာ္ထင္တာကေတာ့ အခ်ိန္ယူရလိမ့္ဦးမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ျပႆနာေတြကလည္း တခုႏွင့္တခု ခ်ိတ္ဆက္သလိုျဖစ္ပါတယ္။ စစ္တပ္က ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းယူထားျခင္းအားျဖင့္ ဒီစစ္တပ္က ဘယ္သူ႔ဖက္ကို ရပ္ေပးမလဲေပါ့။ ရပ္ေပးမဲ့သူက သမၼတ ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕အခန္းက႑က King maker ေပါ့။ ဆိုေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳး Position မ်ိဳးရွိပါတယ္။ တဖက္မွာက်ေတာ့လည္း ဒီစစ္တပ္ကို ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေလွ်ာ့ဖို႔ဆိုတာ လက္ေတြ႔အေနအထားမွာေတာ့ ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုရင္ လြယ္ႏိုင္မဲ့အေနအထား မရွိေသးဘူးေပါ့။ ဆိုေတာ့ ဒါမ်ိဳးေတြကေတာ့ ျပႆနာေတြ တခုႏွင့္တခု လံုးျခားလည္လိုက္ေနတဲ့အေနအထားပါ။ အဲဒီေတာ့ စစ္တပ္ကေထာက္ခံတဲ့သူမွာ သမၼတ ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ သူကုိယ္တိုင္ကလည္း စစ္တပ္က အလိုက် တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြကို ျပန္အေပးအယူလုပ္ရတာမ်ိဳးေတြ ရွိဦးမယ္ထင္တယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္လို ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳး သမၼတျဖစ္လာတယ္ဆိုရင္ အဓိက စိန္ေခၚမႈတခုကေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕အခန္းက႑ကို သူဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ စစ္တပ္ကို အရပ္သား အာဏာစက္ လက္ေအာက္ကို ေရာက္ေအာင္ေတာ့ သူႀကိဳးစားရေတာ့မွာပဲ။ အဲဒါေကာ ျဖစ္ႏိုင္စရာအေႀကာင္း ရွိပါသလား။ နည္းနည္းႀကိဳျပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အေရွ႔ကို လွမ္းႀကည့္မယ္ဆုိရင္။

ဦးေအာင္သူျငိမ္း ။ ။ က်ေနာ္ျမင္တာေတာ့ လက္ရွိအေနအထားမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ပါဝါကို ေလ်ာ့ခ်လိုက္ဖို႔က ေတာ္ေတာ္ခက္ဦးမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ဘာသာသူတို႔ ဒီယႏၱရားႀကီးကို ေမာင္းႏွင္ခဲ့တာ ႀကာျပီဆိုတဲ့အေနအထားမွာ ခ်က္ခ်င္းႀကီး ဒီစစ္တပ္ရဲ႕ အာဏာကိုေလ်ွာ့ခ်ဖို႔အတြက္ မလြယ္ေသးဘူး ထင္တယ္။ ေနာက္တခုကက်ေတာ့ တဖက္မွာ က်ေနာ္တိုိ႔ စင္ျပိဳင္လို႔ေျပာလို႔ရမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ရဲ႕ ပါတီေပါ့ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း သူရဲ႕မဟာမိတ္ေတြၾကားထဲမွာ က်ေနာ္တို႔ ဒါကိုမႀကိဳက္ရင္ ေနာက္တခုကိုအစားထိုးေရြးစရာဆိုလို႔ ဒီလို မတည္ေဆာက္ထားႏိုင္ေသးဘူးလို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ က်ေနာ္ ေနာက္ဆံုးတခုေမးခ်င္တဲ့ အပိုင္းကေတာ့ အခုတေလာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္လာတဲ့ Communal Violence ဘာသာေရးကိုအေျခခံတဲ့ သေဘာေဆာင္တဲ့ ပဋိပကၡေတြျဖစ္လာတယ္။ ဒီဟာကေကာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြအတြက္ ဘယ္ေလာက္ ႀကီးမားတဲ့စိန္ေခၚမႈ ဘယ္ေလာက္ႀကီးမားတဲ့ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစမယ္ထင္ပါသလဲ။

ဦးဝင္းမင္း။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဒါတကယ့္ကို အႀကီးမားဆံုး စိန္ေခၚမႈလို႔ေတာင္ က်ေနာ္အျမင္ တိုင္းရင္းသားပဋိပကၡေတြ တစံုုတရာ ေျပလည္ေနတဲ့ အေနအထားမွာေပါ့ တြက္ခ်က္ၾကည့္လို႔ ရပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အခုလိုျဖစ္လာတဲ့ ဒီမတူတဲ့လူမ်ိဳးေတြဘာသာေတြ အဲဒီအၾကားမွာ ျဖစ္လာတဲ့ ဒီ Communal Violence မွာ ေသေသခ်ာခ်ာ မကိုင္တြယ္ႏိုင္ဘူး မထိန္းသိမ္းႏိုင္ဘူး ဆိုလ႔ိုရွိရင္ စစ္တပ္က တစံုတရာ ျပန္ဝင္လာဖို႔အေနအထား ႀကိဳးစားမွာအထိေတာင္ က်ေနာ္တို႔ စိုးရိမ္ရတယ္။ ဆိုလိုတာက ဒီမိုကေရစီေနာက္ ျပန္ဆုတ္သြားမွာေတာင္ စိုးရိမ္ရတဲ့ အေနအထားရွိပါတယ္ ဆရာ။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ ဒီျပႆနာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဆက္ျပီးေတာ့ စိုးရိမ္ေနရစဲ ျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက ဒီေကာလဟာလသတင္းေတြအေပၚမွာ ယံုျပီးေတာ့ ခုနက မတူညီတဲ့လူမ်ိဳး မတူညီတဲ့ဘာသာေတြအေပၚမွာ ဒီမုန္းတီးစိတ္က တစံုတရာ ျပင္းထန္ ေနတယ္လို႔ ေျပာရမွာေပါ့ ဆရာ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္ေတာ့ အဲဒီအေပၚမွာ စိုးရိမ္ပါေသးတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခု မီဒီယာ ကိုေအာင္သူျငိမ္းေျပာေတာ့ သတင္းစာေတြဘာေတြ လြတ္လပ္ခြင့္ရွိလာတယ္ လူေတြဟာ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာလာႀကတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါေကာလဟာလကိုေတာ့ တပိုင္းကေတာ့ သူတို႔ ထိန္းေကာင္းထိန္းႏိုင္မွာေပါ့ေလ။ အဲဒီဖက္က။ ဒါေပမယ္လည္း ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ ေရးရခါစကမွာ ပိုျပီးေတာ့ ဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈေတြ ရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံျဖစ္စဥ္က တျဖည္းျဖည္း ဆုတ္ယုတ္သြားတဲ့သေဘာလား။ အဲဒီဘာသာေရး အသြင္ေဆာင္တဲ့ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္လာတာႀကည့္ရင္။

ဦးေအာင္သူျငိမ္း ။ ။ က်ေနာ္ ျမင္တာကေတာ့ ပညာေရးႏွင့္ ဆိုင္တယ္လို႔ ထင္တယ္ ဆရာ။ တဖက္က ပညာေရး ႏွိပ္က်လာတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ေယဘုယ် ဒီလူထုၾကားထဲမွာ အေတြးအျမင္အရလည္း ႏွိပ္လာတယ္။ ဆိုေတာ့ ေနာက္တခုကေတာ့ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ဒီႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာေတြကေန ျပီးခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ တခုႏွစ္ခုေပါ့ စသျဖင့္မွာ တဖက္ကို တကယ့္ကို ရင့္ရင့္သီးသီး ေအာက္တန္းက်တဲ့ တိုက္ခုိက္မႈမ်ိဳးေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့ ရလဒ္ေတြေပါ့။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္ထင္တယ္ ဒီေန႔ ျဖစ္လာတာေတြက ဒီရလဒ္ေတြရဲ႕ အက်ိဳးဆက္လို႔လည္း ေျပာရင္ရတယ္ထင္တယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ။ ။ ကုိဝင္းမင္းေကာ …

ဦးဝင္းမင္း။ ။ အဲဒီလိုေတာ့ ႏွိပ္က်လာတယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္မထင္ဘူး။ အဓိကကေတာ့ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ကာလေတြမွာ ခုနက ဖိႏွိပ္မႈတစံုတရာေလ်ာ့သြားတဲ့ ကာလေတြမွာ လူေတြက တစံုတရာေပါ့ အဲဒီလို သူတို႔ရဲ႕ မေက်နပ္ခ်က္ေတြေဖာ္ထုတ္ခြင့္ရွိတယ္ဆိုတဲ့ အတိုင္းအတာက တခါတေလမွာ အရမ္းလြန္ကဲသြားျပီးေတာ့ ခုနက လူမ်ိဳးခ်င္း၊ ဘာသာခ်င္း ဒီမေက်မနပ္မႈေတြကိုပါ အဲဒီလုိေပါ့ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ထုတ္ေဖာ္လာတဲ့ သေဘာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္သြားတဲ့အပိုင္းေတြက ဥပမာ အင္ဒိုနီးရွား မွာဆိုလို႔ရွိရင္လည္း တရုတ္ ႏွင့္ မြတ္စလင္ႏွင့္ၾကားထဲမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပႆနာမ်ိဳးေတြ က်ေနာ္တို႔ ႀကံဳခဲ့ရတယ္ေလ ဒီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလမွာပဲ အဲဒီေတာ့ အဲဒီလိုမ်ိဳး အေနအထားမ်ိဳးေတြမွာ ျဖစ္သြားတက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေနရာ အဓိကအေရးႀကီးတာက အစိုးရအေနႏွင့္ ဒီအုပ္ခ်ဳပ္မႈအပိုင္းအေနႏွင့္ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ဒီရဲတပ္ဖြဲ႔အေနႏွင့္ေပါ့ ျဖစ္လာတဲ့ ျပႆနာေတြကို ျမန္ျမန္ဝင္ရွင္းေပးႏိုင္ဖို႔ တရားဥပေဒအရျဖစ္ဖို႔ အဲဒါက အရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။
http://burmese.voanews.com/content/news-analysis-pre-and-post-election2015/1685393.html