မတူကြဲျပားမႈ နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထုိင္ေရး

ဦးေက်ာ္ဇံသာ

05.06.2013
ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာ သံုးသပ္ခ်က္အစီအစဥ္မွာ မတူကြဲျပားမႈကို အေျခခံေသာ စည္းလံုးညီညြတ္ေရး Unity in Diversity ဆိုတဲ့ ပင္လံုရဲ႕အေျခခံသေဘာတရားကို ဘယ္ေလာက္အထိ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ၾကျပီလဲ ဆိုတာကို ျမန္မာႏိုင္ငံေရွ့ေနမ်ား ကြန္ရက္က ဦးလွထြန္း၊ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ SNLD က ဦးစိုင္းလိတ္တို႔ ႏွင့္ ဦးေက်ာ္ဇံသာ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ တင္ျပထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ နယ္ခ်ဲ႕ျဗိတိသွ်တို႔လက္ေအာက္က လြတ္လပ္ေရးယူျပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအျဖစ္ ဖြဲ႔စည္းၾကမယ္ဆိုေတာ့ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ လြတ္လပ္ေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ အဓိကထား စဥ္းစားခဲ့ၾက ရယူခဲ့ၾကတဲ့ မူဝါဒသေဘာတရားကေတာ့ Unity in Diversity ဆိုတဲ့ သေဘာတရား ျဖစ္ပါတယ္။ မတူကြဲျပားမႈေတြအထဲမွာ စည္းလံုးညီညြတ္ေရး ဆိုတဲ့စကား ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိပၸာယ္ကို ေသခ်ာစဥ္းစားၾကည့္မယ္ဆိုရင္ Unity ဆိုတဲ့ စည္းလံုးညီညြတ္မႈရွိရမယ္။ ဒါေပမယ့္ မတူကြဲလြဲတဲ့ဟာေတြကို အကုန္လံုး ျဖတ္ပစ္ျပီးေတာ့ တစ္မ်ိဳးတည္းျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ့ Unification မ်ိဳး မဟုတ္သလို Diversity ဆိုတာကလည္း Fragmentation လို႔ေခၚတဲ့ အစိတ္စိတ္အမႊာမႊာ ကြဲလဲြျခင္းမရွိဘဲႏွင့္ မတူကြဲလြဲမႈကိုလက္ခံျပီးေတာ့ ညီညြတ္ေရးတည္ေဆာက္မယ္ဆိုတဲ့ သေဘာတရားျဖစ္ပါတယ္။

အခု လြတ္လပ္ေရးရျပီးေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ၾကာလာခဲ့ျပီျဖစ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ တိုင္းရင္းသားေတြက Unity in Diversity ဆိုတဲ့ အယူအဆကိုသေဘာတူညီျပီး လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၾကတာလည္း ႏွစ္ေပါင္း ၆၆ ႏွစ္ေက်ာ္ခဲ့ျပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ အဲဒီသေဘာတရားကို ဘယ္ေလာက္ထိ လက္ေတြ႔ အေကာင္ထည္ေဖာ္ႏိုင္ျပီလဲဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ၾကည့္ရေအာင္ပါ။ ပထမဦးဆံုး ျမန္မာႏုိင္ငံေရွ့ေနမ်ား ကြန္ရက္က ေရွ့ေနႀကီးတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးလွထြန္း ေျပာပါ ခင္ဗ်ာ။

ဦးလွထြန္း ။ ။ က်ေနာ္ သတိထားမိသေလာက္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္တဲ့အေနအထားတုန္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအေနႏွင့္က က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားတစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကို လံုးဝႀကီးကို အသိအမွတ္ျပဳျပီးေတာ့ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ေက်နပ္မႈကို ရယူဖို႔ ႀကိဳးစားျပီးေတာ့မွ တည္ေဆာက္ခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ခုနတုန္းက ေျပာသလိုပဲ Diversity ဆိုတဲ့ဟာက ဒီ Diversify ျဖစ္ေနတဲ့အခ်က္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ က်ေနာ္တို႔ က်န္တဲ့တစ္ဖက္က အသိမွတ္ျပဳခံယူျပီးတဲ့အခါၾကမွ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီဟာက Unity ဆိုတဲ့ဟာက ရႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္တုန္းက အဲဒီလို ယူတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို က်ေနာ္တို႔က 1947 constitution မွာ သြားျပီးေတာ့ ေတြ႔ပါတယ္။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ ဒီ ၁၀ ႏွစ္အတြင္းမွာ ခြဲထြက္ခြင့္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို မက်င့္သံုးရ လို႔ဆိုျပီးေတာ့ ျပဌာန္းထားတယ္။

အဲဒါကို က်ေနာ္တို႔က အဓိပၸာယ္ေဖာ္ၾကည့္တဲ့အခါၾကေတာ့ ၁၀ ႏွစ္ ျပီးတဲ့အခါမွာ ခြဲထြက္ခြင့္ ရွိတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ဒါက Diversity ကို အသိမွတ္ျပဳခဲ့တဲ့အခ်က္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ျမင္တယ္။ အဲဒီတုန္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ သေဘာထားအတိုင္းဆိုရင္ ဗမာေတြအေနႏွင့္က ဒီဘက္က ျပည္မကအေနႏွင့္က ၁၀ ႏွစ္အတြင္းမွာ တုိင္းရင္းသားညီအကိုေတြကို ေက်နပ္လာေအာင္ စည္းရံုးရမယ္လို႔ ဆိုျပီးေတာ့ ေျပာခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်က္ကို ၾကည့္မယ္ဆုိလို႔ရွိရင္ တစ္ဖက္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလးေလးနက္နက္ အသိမွတ္ျပဳျပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ညီညြတ္မႈကို ယူခဲ့တယ္။ အဲဒီလို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႕ ရွင္းလင္းခ်က္ အသိမွတ္ျပဳမႈေၾကာင့္လည္း တုိင္းရင္းသားေတြက Free Concepts/Contract ေပးျပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စုကို ဖြဲ႔စည္းျပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တေပါင္းတစည္းတည္း လြတ္လပ္ေရးကို ရယူခဲ့တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခုအခါမွာေကာ အဲ Unity in Diversity ဆိုတဲ့သေဘာတရားကို ဘယ္ေလာက္ထိ မွန္မွန္ကန္ကန္ အေကာင္ထည္ေဖာ္လာႏိုင္ခဲ့ျပီလို႔ ထင္ပါသလဲ။

ဦးလွထြန္း ။ ။ ရွင္းရွင္းေျပာရင္ေတာ့ က်ေနာ့္အျမင္အရဆိုရင္ လံုးဝႀကီး မရွိေသးဘူးလို႔ပဲ ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ အဲဒါက ဘာအခ်က္လဲဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားညီအစ္ကိုေတြကို ေျပာတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔က ညီညြတ္တယ္ေျပာျပီးေတာ့ ခုနကေျပာတဲ့ ကြဲလဲြတယ္တဲ့အခ်က္ကို အသိမွတ္မျပဳဘူး။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က က်ေနာ္တို႔ ဒီဘက္က လူမ်ားစုျဖစ္တဲ့ လူေတြက အင္မတန္ အားနည္းခဲ့တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို က်ေနာ္တိုိ႔ ၆၂ ခုႏွစ္ က်ေနာ္တို႔ ျပည္လမ္းက Federal ညီလာခံတုန္းက က်ေနာ္ေတြ႔ခဲ့သလိုပဲ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ ဒီဘက္ ေနာက္ပိုင္း စစ္အာဏာသိမ္းျပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း အစိုးရေတြရဲ႕ လုပ္ပံုကိုင္ပံုေဆာင္ရြက္ပံုကို ၾကည့္တဲ့အခါမွာလည္း ခုနကေျပာတဲ့ အသိမွတ္ျပဳမႈကို မေတြ႔ရပါဘူး။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ ဦးစုိင္းလိတ္ကေကာ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။ Unity in Diversity ဆိုတာကို ဘယ္ေလာက္ထိ လက္ေတြ႔အေကာင္ထည္ေဖာ္ က်င့္သံုးႏိုင္ခဲ့ျပီလို႔ ထင္ပါသလဲ။ ျပည္ေထာင္စုမွာ အခု။

ဦးစိုင္းလိတ္ ။ ။ ဒီေန႔ ဒီအခ်ိန္ထိကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေလ့လာၾကည့္မိသေလာက္ဆိုရင္ လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရအေနႏွင့္ အဲဒီ Unity in Diversity ကို အသိမွတ္ျပဳတဲ့ သေဘာမ်ိဳးေတာ့ ေျပာလာဆိုလာတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႔က်င့္သံုးမႈအပိုင္းမွာေတာ့ အင္္မတန္ကို အားနည္းေနေသးတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲရွိရင္ ဒီေန႔ ဒီအခ်ိန္ထိ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားေတြက ကိုယ္ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ႏွင့္ တန္းတူညီေရးဆိုတဲ့ အဆိုျပဳခ်က္ေတြကိုပဲ တဖြဖြ ေျပာရေနတုန္း ေျပာႀကေနတုန္းဆိုတာက ဒါသက္ေသပါ။ တကယ္တမ္း က်ေနာ္တို႔ လက္ေတြ႔ မ်က္ေတြ႔ က်င့္ႀကံျပီဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ဒီကိစၥေတြက ထည့္ေျပာစရာေတာင္မလိုတဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ေနတာကိုး။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဘယ္ေလာက္ပဲ က်ေနာ္တို႔ Unity ကို ဦးတည္ ဦးတည္ Diversity ကိုဘယ္လိုပဲ က်ေနာ္တို႔ ရည္မွန္း ရည္မွန္း လက္ေတြ႔ က်င့္ႀကံမႈကေတာ့ အေျပာပဲရွိေသးတယ္။ လက္ေတြ႔က်င့္သံုးမႈ မရွိေသးဘူးလို႔ပဲ သံုးသပ္လိုပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အဲဒီေတာ့ ဘာေတြမ်ား အခု ဦးသိန္းစိန္အစိုးရကေတာ့ ပြင့္လင္းတဲ့အစိုးရ လူထုသေဘာထားကိုလည္း သူတို႔ လက္ခံပါတယ္ တုိင္းရင္းသားေတြႏွင့္လည္း ေဆြးေႏြးေနပါတယ္ဆိုျပီး ေျပာေနေတာ့ ဒီလိုအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ အေကာင္းဆံုး ဒီ Unity in Diversity ဆိုတဲ့သေဘာတရားကို အေျခခံျပီးေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု တုိင္းရင္းသားေတြအားလံုး ေက်နပ္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္လာေအာင္ လုပ္ႏိုင္တဲ့နည္းလမ္း ဘာလို႔ ဦးလွထြန္း ထင္ပါသလဲ။ ဦးလွထြန္း အေနႏွင့္။

ဦးလွထြန္း ။ ။ က်ေနာ္အေနႏွင့္ကေတာ့ အခု က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားေတြအုပ္စုမွာ က်ေနာ္တို႔ ေနာက္ဆံုးဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ UNFC ဆိုတာ ရွိတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ျပည္တြင္းမွာ တရားဝင္ရပ္တည္ေနတဲ့ SNLD တုိ႔။ က်ေနာ္တို႔ ဒီ SNDP တုိ႔ စသျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြဟာ သူတို႔ဟာ လြတ္လပ္ျပီးေတာ့ သူတို႔အားလံုး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးႏုိင္တဲ့ အေနထားမ်ိဳးတစ္ခု ျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို႔ လုိပါတယ္။ လုပ္ခြင့္ရဖို႔ လုိပါတယ္။ ေနာက္ သူတို႔အခ်င္းခ်င္း တိုင္းရင္းသား ညီလာခံတစ္ခု လုပ္ဖို႔လုိပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္၊ သူတို႔ရဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္ေတြကို က်ေနာ္တို႔က နားလည္လက္ခံဖို႔ လိုပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရအေနႏွင့္က။ အဲဒီလို နားလည္လက္ခံျပီတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာ က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ တုိင္းရင္းသားေပါင္းစံုညီလာခံ က်ေနာ္တို႔ ဟုိတုန္းက Federal ညီလာခံ က်ေနာ္တို႔ …… လုပ္ခဲ့သလိုမ်ိဳး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း လက္ေတြ႔ လုပ္ေဆာင္ေပးမယ္ဆိုရင္ ညီညြတ္ေရးဟာ တကယ္ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ယံုၾကည္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဦးစုိင္းလိတ္ရဲ႕ သေဘာထားလဲ ေျပာပါ။ အခုအခါမွာ က်ေနာ္ ေစာေစာက ေမးခဲ့သလိုပဲ ပြင့္လင္းမႈရွိလာပါျပီလို႔ ေျပာခဲ့တယ္။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာႀကဆိုရင္ ဘာလုပ္ေစခ်င္ပါသလဲ အစုိးရႏွင့္ ဘယ္လိုလုပ္ရင္ က်ေနာ္တို႔ စစ္မွန္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္လာႏိုင္မယ္ ထင္ပါသလဲ။

ဦးစိုင္းလိတ္ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ SNLD ရဲ႕ မူအတိုင္းေပါ့ဗ်ာ။ သံုးပြင့္ဆိုင္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးကို မလုပ္မျဖစ္ လုပ္ေစခ်င္တယ္။ အဲဒီမွာ တိုင္းရင္းသားေတြကတစ္ဖက္ ေနာက္ျပီးေတာ့မွ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုကတစ္ဖက္ ေနာက္ လက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ အစိုးရကတစ္ဖက္ သံုးပြင့္ဆိုင္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးျပီးေတာ့မွ တုိင္းရင္းသားအားလံုး လြတ္လပ္ပြင့္လင္းစြာႏွင့္ တန္းတူညီမွ်စြာ ဝင္ေရာက္ေဆြးေႏြးႏိုင္တဲ့ အခြင့္လမ္းတစ္ခု ဖန္တီးဖို႔ လိုအပ္တယ္။ ေစာေစာက ဆရာေျပာသလို တိုင္းရင္းသား ညီလာခံလုိ႔ပဲ ေျပာေျပာ ျပည္ေထာင္စုညီလာခံလို႔ပဲ ေျပာေျပာ ဒီဥစၥာကို အျမန္ဆံုးလုပ္မွသာလွ်င္ က်ေနာ္တို႔ အားလံုး ေမွ်ာ္မွန္းတဲ့ စစ္မွန္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ေနာက္ အစိုးရကိုယ္တိုင္ေၾကညာေနတဲ့ လြတ္လပ္ပြင့္လင္းတဲ့အစိုးရဆိုတာ ပီျပင္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ အဓိက လုိအပ္ခ်က္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ လူေတြရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ကို ႀကည့္မယ္။ ျပည္ေထာင္စုသား ျပည္ေထာင္စုအထဲမွာ ပါဝင္ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ ရွမ္း၊ ဗမာ၊ ရခိုင္၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ခ်င္း စသျဖင့္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဒီလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ က်ေနာ္ ေလ့လာသေလာက္က ဘာကို အေျခခံေနလဲဆို Ethnic Nationalism လို႔ေခၚတဲ့ Ethnicity ကို လူမ်ိဳးေရးကို အေျခခံျပီး ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ ေတြ႔ရပါတယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ။ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာ Civic Nationalism ဘယ္လူမ်ိုဳး ဘယ္ Ethnic ကလာလာ ဘယ္စကားကိုေျပာေျပာ ဘယ္လိုယဥ္ေက်းမႈ က်င့္သံုးက်င့္သံုး ဥပမာ အေမရိကန္တို႔။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသားဆိုရင္ ဒါတစ္ခုပဲထားမယ္ အဲဒီ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳး Civic Nationalism ႏိုင္ငံသားကို အေျချပဳတဲ့ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ေပါ့။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဲဒီလိုမ်ိဳးမဟုတ္ပဲႏွင့္ Ethnicity ကို လူမ်ိဳးေရးကို အေျခခံတဲ့ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ ရွိေနႀကပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီစိတ္ဓာတ္ အစြဲအလမ္းျပင္းထန္းမႈႏွင့္ ပတ္သက္လို႔ကေကာ တစံုတရာေျပာစရာ မရွိဘူးလားခင္ဗ်ာ။ ဒါကို ဘယ္လို တိုင္းတာ ထိိန္းခ်ဳပ္ရမလဲဆိုတာႏွင့္ ပတ္သက္ျပီးေတာ့။ ဦးလွထြန္း။

ဦးလွထြန္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အဲဒီမွာ Ethnic Nationalism လို႔ဆိုတဲ့ဟာကေတာ့ တကယ့္ က်ေနာ္တို႔ ဒီ Diversity ရဲ႕အေျခခံ အရင္းအျမစ္တစ္ခုပဲ။ အဲဒီအေပၚမွာမွ တစ္ခါ က်ေနာ္တို႔ အခုနတုန္းကေျပာတဲ့ Civic Nationalism ဆိုတဲ့ဟာက Rule of Law ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ က်ေနာ္တို႔ ဒီဟာကို Ethnicity ကုိ က်ေနာ္ ထည့္မေျပာပဲႏွင့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ဟာက ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ က်ေနာ္တို႔ ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ျပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဥပမာ ဗမာလို႔ေျပာရင္ေတာင္မွ ဗမာ Nationality က မပီျပင္ခဲ့ဘူး။ အဲဒီေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ Ethnicity ဆိုတာက ပုိေတာင္မွ ဆိုးတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္ေနတဲ့အခါၾကေတာ့ ဒီျပႆနာကို အရင္ရွင္းျပီးေတာ့မွ က်ေနာ္တို႔ အခုနတုန္းက ေျပာသလိုမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔ လုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

တကယ့္တကယ္တမ္းၾကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ က်ေနာ္တို႔က ကြဲျပားမႈကို မတူကြဲျပားမႈကို မတူကြဲျပားတဲ့အတိုင္း က်ေနာ္တို႔က အသိမွတ္ျပဳ လက္ခံဖို႔လုိပါတယ္။ နံပါတ္တစ္က။ နံပါတ္ႏွစ္ကေတာ့ ဒုတိယအပိုင္းၾကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို သြားျပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ႏိုင္ငံကို ေခတ္မီနည္းစနစ္ေတြ အေျခခံ အယူအဆအသစ္ေတြႏွင့္ က်ေနာ္တို႔ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ဖို႔ လုိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အရင္းအျမစ္စြဲလမ္းမႈကို အသိမွတ္မျပဳဘဲႏွင့္ကေတာ့ အခုသာမာန္အားျဖင့္ ဘယ္လိုမွ ရႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဦးစိုင္းလိတ္ ရဲ႕ သေဘာထားလည္း ေျပာပါခင္ဗ်ာ။ Ethnic Nationalism ဘယ္ေလာက္ထိ ျပင္းထန္ေနသလဲ။ အဲဒါကို ထိန္းဖို႔လုိမလား။ ဘယ္လိုပံုစံမ်ိဳးႏွင့္ ေပါင္းစပ္ၾကရမလဲ ဆိုတာ။

ဦးစိုင္းလိတ္ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အဲဒီ Ethnic Nationalism ဆိုတာ က်ေနာ္ထင္တယ္။ ဒါ အာဏာရွင္အစိုးရ အဆက္ဆက္ရဲ႕ ဖန္တီးလုပ္ႀကံမႈကလည္းပဲ အင္မတန္ကို အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑ကေန ပါဝင္ခဲ့တယ္လို႔ ျမင္တယ္ ခင္ဗ်။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ စစ္အာဏာရွင္ တေလွ်ာက္လံုး မဆလေခတ္ ေနာက္ စစ္အာဏာရွင္ေခတ္ တေလွ်ာက္လံုးမွာ စစ္တပ္ဆိုရင္လည္းပဲ ဗမာစစ္တပ္လိုမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ေနာက္ ပါတီ မဆလေခတ္မွာဆိုလို႔ရွိရင္လည္းပဲ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္မွာဆိုလို႔ရွိရင္လည္း ျမန္မာလိုဝတ္ ျမန္မာလိုစား ျမန္မာလိုသြား ျမန္မာအေတြး မေတြးတဲ့လူဟာ ျဖစ္ရင္ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးကိုဘဲ သစၥာေဖာက္သလို ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕အက်ိဳးကို မလုိလားသလိုဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေရာက္ေအာင္ ပံုသြင္းေတာင္ခံခဲ့ရပါတယ္။

ဆိုေတာ့ တစ္ဖက္မွာ ဗမာဆိုတဲ့ ျမန္မာဆိုတဲ့ အေရးအသား အေျပာအဆိုေတြ သိပ္ျပီး လႊမ္းမိုးႀကီးစုိးလာတဲ့အခါႀကေတာ့ က်န္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြကလည္းပဲ သူရဲ႕ Ethnic Identity ကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ကို အလိုလိုေနရင္း သတိရလာၾကတာေပါ့။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ဒီလူမ်ိဳးေရးစိတ္ဓာတ္ အေျခခံ မရင့္ရင့္ေအာင္ မႀကီးထြားႀကီးထြားေအာင္ အာဏာရွင္က သူရဲ႕လုိအပ္ခ်က္အရ တမင္ဖန္တီး လုပ္ႀကံခဲ့တာမို႔လို႔ ဒီဥစၥာဟာ တကယ္တမ္း ေနာက္ဆံုး က်ေနာ္တို႔ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ တိတိက်က်မွာ တိတိပပ ေရးသားေဖာ္ထုတ္ထားမယ္။ အခြင့္အရးဆိုင္ရာေတြကို တိတိက်က် လမ္းညႊန္းေရးသားထားမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီကိစၥကေတာ့ အလုိလို ေျပလည္ျပီးသားျဖစ္သြားမယ္လို႔ က်ေနာ္ ယံုႀကည္ပါတယ္။ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကိုယ္၌က တရားမွ်တမႈအေပၚမွာ အေျခခံမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီကိစၥက ေျဖရွင္းျပီးသားျဖစ္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ယံုႀကည္ပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ တုိင္းရင္းသားေတြဟာ သူတို႔ တန္းတူအခြင့္အေရးရတယ္ သူတို႔ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ မခံရဘူး။ သူတို႔ဟာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရြင္ အဆင့္အတန္းႏွင့္ ေနရတယ္ဆိုတဲ့ အသိဝင္သြားရင္ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ငါတို႔ ဘယ္လူမ်ိဳးစြဲ ဘယ္ဘာသာစြဲဆိုတာ တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့ပါးသြားႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့ ခင္ဗ်ာ။ ဦးလွထြန္း သေဘာထား။

ဦးလွထြန္း ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ခင္ဗ်ာ။ အဲဒီမွာ တုိင္းရင္းသားေတြက တကယ္တမ္းေျပာမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ Ethnic Nationalism က က်ေနာ္တို႔ ဒီဘက္က ႀကီးမားတဲ့ က်ေနာ္တို႔ႏွင့္ ႀကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ လူနည္းစုေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူနည္းစုေတြက မိမိရဲ႕ယဥ္ေက်းမႈ၊ မိမိရဲ႕ ဘာသာစကား မိမိရဲ႕ အမ်ိဳးသား ဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔ သူတို႔ရဲ႕ Identity ေတြကို ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္ ျမွင့္တင္ဖို႔ဆိုတာက သူတို႔ရဲ႕ေမြးရာပါ အခြင့္အေရးပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔က မတူကြဲ ျပားျခားနားတဲ့ဟာကို အင္အားရွိတယ္ဆိုတဲ့လူေတြကေနျပီးေတာ့ ဒါမွမဟုတ္လို႔ရွိရင္လည္း ႏိုင္ငံကို လက္ရွိဦးေဆာင္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းကေနျပီးေတာ့ ဒီဟာကို ခိုင္ခုိင္မာမာ အသိအမွတ္ျပဳျပီးတဲ့အခါၾကမွ က်ေနာ္တို႔ ဒီဟာအေပၚမွာ မူတည္ျပီးေတာ့ ခုနကေျပာတဲ့ ဆရာ ဦးစိုင္းလိတ္ေျပာသလိုမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔ Constitution မွာ မွ်တတဲ့ တရားမွ်တတဲ့ ျပဌာန္းခ်က္ေတြႏွင့္ ေပါင္းစပ္လိုက္မွ တကယ္ရမွာပါ။

အဲဒီေတာ့ အေျခခံအေနနဲ႔ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မတူကြဲျပား ျခားနားမႈကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီးေတာ့ တုိင္းရင္းသားေတြကို အေလးအနက္ထားၿပီးေတာ့ ဆက္ဆံေျပာဆိုဖို႔ လိုတယ္။ နံပတ္ (၂) ကေတာ့ သူတုိ႔နဲ႔ အဲဒီလို သေဘာမ်ဳိးရၿပီဆိုတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔က သူတုိ႔ဆီမွာ ရွိသင့္တာ၊ တျပည္လံုးမွာ ရွိသင့္တာေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ရဲ ႔ constitution မွာ တိတိက်က် တရားမွ်တစြာ ျပဌာန္းဖို႔ လုိပါတယ္။
http://burmese.voanews.com/content/news-analysis-uniity-in-diversity/1603360.html