အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ခ်ဥ္းကပ္မႈမမွန္ျခင္းသည္ တိုင္းျပည္ ၏ လက္ရွိအဓိကျပသနာ အပိုင္း (၁)
ၾသဂုတ္လ ၂၁ ရက္ေန ့က ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရြာစစ္ ၏ သေဘာထား ထုတ္ေဖၚခ်က္ ကို ၾကားလိုက္ ရေသာအခါ လိွဳင္းၾကီးေနဆဲျဖစ္သည့္ ပင္လယ္ျပင္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ရန္ ေလွအား တက္စံု ရြက္စံုျပင္ေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ တက္တေခ်ာင္း အား ရိုက္ခ်ိဳး လိုက္ သလိုမ်ားျဖစ္သြားမလားဟု စဥ္းစားမိသည္။ ၄င္းက “ယူအင္န္အက္ဖ္စီ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ၾကိဳဆိုေသာ္ လည္း အခ်ိန္ ေစာလြန္း ေသးေၾကာင္း နွင့္ ယေန ့တိုင္းျပည္အတြက္ အေရးၾကီးဆံုး လိုအပ္ေသာ အရာမွာ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ သင့္ ျမတ္ေရး နွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္ေၾကာင္း” ဖြင့္ဟ လိုက္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ျပီးခဲ့သည့္လက တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (ယူအင္န္အက္ဖ္စီ) မွ ၾကီးမႈးက်င္းပခဲ့ သည့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ညီလာခံၾကီးတြင္ ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ ေထာင္စု ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အသစ္ တရပ္ ေရးဆြဲသြားေရး နွင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ တည္ ေဆာက္ေရးတို ့အား ၄င္းက ရည္ညႊန္းေျပာ ဆို သြားျခင္းျဖစ္သည္။
လာျပန္ေခ်ျပီ --- “အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး”။ ဟိုေနရာမွာလဲ “အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ ျမတ္ ေရး” သည္ေနရာမွာလဲ “အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး”။ ဤေ၀ါဟာရ အား နိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ အေတာ္မ်ား မ်ားက ရည္ညႊန္းေျပာဆိုခဲ့ၾကျပီးလည္းျဖစ္သည္။ သို ့ရာတြင္ ဤသည္မွာ မည္သည့္အရာျဖစ္သည္ကို အေျခခံလူထု နားလည္ေအာင္ ျပည့္ျပည့္ စံုစံု ရွင္းလင္းဖြင့္ဆိုထားသည္ကို မၾကားသိ ရေသးပါ။
“အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” နွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
ျပီးခဲ့သည့္ ရွစ္ေလးလံုး ေငြရတု ေန ့တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး နွင့္ ဆက္စပ္၍ ေအာက္ပါအတိုင္း ေျပာၾကား သြားခဲ့သည္။
“၁၉၈၈ ခုနွစ္တံုးက အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရး ဆိုတာ ျပည္သူနဲ ့တပ္မေတာ္အၾကားမွာ အဆင္ေျပ ေရး လို ့စဥ္းစားခဲ့ ၾက တယ္။ အခုလဲ အဲသည္အတိုင္းစဥ္းစားၾကရမယ္။ အဲဒီလို ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့စဥ္းစားနိုင္မွ ေရွ႕ကို ေျပေျပ လည္လည္ နဲ ့သြားနိုင္မွာျဖစ္တယ္။”ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဆိုလိုခ်က္အရ ျပည္သူနဲ ့တပ္မေတာ္အၾကားမွာ အဆင္ေျပေရးသည္သာ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဟူ၍ နားလည္ရမည္ကဲ့သို ့ျဖစ္သည္။ ဤသည္မွာ က်ဥ္းေျမာင္းလြန္းရံုမက ေ၀၀ါး ေနသည္။ တိက်မႈမရွိ။ မည္သည့္ အရာမ်ားအား အဆင္ျပေအာင္ လုပ္မည္မသိ။ အဆင္ေျပ ေအာင္ မည္သို ့မည္ပံု ေဖၚေဆာင္သြားမည္ဟူသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ဦးတည္ခ်က္နွင့္ နည္းလမ္း ကို မေတြ ့ရ။ မည္သည့္အခ်ိန္၌ တရား၀င္ နိဂံုး ခ်ဳပ္မည္ကိုလည္း မကန္ ့သတ္။ သို ့ျဖစ္ရာ မည္သို ့ေသာ အေျခအေန ေအာက္တြင္ ျဖစ္ေစ “တပ္မေတာ္နွင့္ ေျပလည္ ေရး” ဟူသည္ကို မျဖစ္မေန သားစဥ္ေျမးဆက္လိုက္နာ က်င့္သံုးရ မည္ကဲ့သို ့ ျဖစ္ေနသည္။ “အမ်ိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး” သို ့မဟုတ္ “ရင္ၾကားေစ့ေရး” ဟူေသာ လွပသည့္ေ၀ါဟာရ ေအာက္တြင္ အေတြးအေခၚမွားကို ျဖန္္ ့ျဖဴး ေနမွာ စိုးရိမ္မိသည္။
လူထုကို ဦးေဆာင္ခြင့္ရေနေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္ တိုင္ ကအမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ ျမတ္ေရးနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ လူ ့အခြင့္အေရးရႈေဒါင့္မွ အဓိကထားကာ ခိုင္မာတိက်သည့္ အေျခခံမူ တခုခုကို အေသအခ်ာ မဆုပ္ကိုင္ ေသးျခင္းမွာ တကယ့္ ျပသနာျဖစ္ေနသည္။
သို ့ျဖစ္၍လက္ေတြ ့အရ “အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” ကို ေဖၚေဆာင္ရာတြင္ တပ္မေတာ္နွင့္ ေျပလည္ေရး၊ တပ္မေတာ္၏ ျငိဳျငင္မႈ ကို မခံရေရးမွာ လုပ္ငန္းစဥ္၏ ဦးတည္ခ်က္ကဲ့သို ့ျဖစ္သြားသည္။ အက်ိဳးဆက္ အေနျဖင့္ တပ္မေတာ္ ဘာလုပ္လုပ္ နုတ္ပိတ္ေနေရးဘ၀သို ့က်ဆင္းသြားရေတာ့သည္။ ၾကီးေကာင္ ၾကီးမား အရြယ္ ၾကီးေရာက္မွ စစ္ဗိုလ္ေဟာင္း သစ္မ်ား ၾကီးစိုးလႊမ္းမိုးထားသည့္ လႊတ္ေတာ္အတြင္း ၄င္းတို ့နွစ္ သက္ မႈရေစရန္ ကၾက ခုန္ၾက လုပ္ေဆာင္မႈမ်ိုဳးကသာ အဓိက လိုျဖစ္ေနသည္။ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ျငိဳျငင္မည္ကို စိုးရိမ္ေသာ ေၾကာင့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့ စည္းပံု၏ မည္သည့္အေျခခံေၾကာရိုးမ်ားအား ျပင္ကို ျပင္ရမည္၊ အနည္းဆံုးအားျဖင့္ စစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ ေဟာင္းမ်ားကိုယ့္ကိုယ္ကို အၾကြင္းမဲ့ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ (Blanket Amnesty) ေပးထားသည့္ ပုဒ္မ ၄၄၅ အား ဖ်က္ကို ဖ်က္ ပစ္ရ မည္ဟူေသာ စကားလံုးကိုပင္ မသံုးရဲေတာ့။ တပ္မေတာ္ေန ့ အခမ္းအနားသြားတက္ျပီး “ငါတို ့ တပ္မေတာ္ ဟာ ဘယ္တံုးကမွ လူမ်ိဳးတံုး သတ္ျဖတ္မႈေတြ၊ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ ေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့တာ မဟုတ္ဘူး” ဟူ၍ ေၾကြးေၾကာ္ ေျပာ ဆိုေနသည့္ မိန္ ့ခြန္းကို ဘုရားေဟာ အမွန္တရားသဖြယ္မွတ္ယူကာ ကုတ္ကုတ္ကေလး နားေထာင္ခံယူျခင္းျဖင့္သာ ဇာတ္လမ္း ဆံုးသြားသည္။ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးသည္ အနွစ္သာရအရ ေ၀လာေ၀းပါသည္။
“အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” ဟူသည္မွာ အဘယ္နည္း။
“အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” ဟူသည့္ ေ၀ါဟာရနွင့္ အေတြးအေခၚအား ဒီမိုကေရစီ စနစ္ တည္ေဆာက္က်င့္သံုးသည့္ အဆင့္ေရာက္သြားျပီးၾကသည့္ နိုင္ငံမ်ားတြင္ မသံုးၾကေတာ့ပါ။ သံုးစရာ မလိုေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ လူ ့အဖြဲ ့အစည္းအတြင္း ျပသနာျဖစ္လာလွ်င္ ေျဖရွင္းနိုင္သည့္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အေဆာက္ အအံုမ်ား တည္ရွိေနျပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။ ယင္းကို အာဏာရွင္စနစ္၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွ ဒီမိုကေရစီသို ့ ေျပာင္း လဲရန္ ၾကိဳးပမ္းေနေသာ နိုင္ငံမ်ားတြင္ က်င့္သံုးခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ကမာၻတြင္ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္မွစ၍ ယေန ့အခ်ိန္အထိ အာဏာရွင္စနစ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေအာက္မွ ဒီမိုကေ၇စီ သို ့ ေျပာင္းလဲ သြား ၾကေသာ နိုင္ေပါင္း ေလးဆယ္နီးပါး ရွိခဲ့ျပီ။ ယင္းနုိင္ငံမ်ားအနက္ အေျမာက္အမ်ားတြင္ အာဏာ ရွင္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေအာက္တြင္ ျဖစ္ပြားက်ဴး လြန္ခဲ့သည့္ လူ ့အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈၾကီးမ်ားအား မည္သို ့အေရးယူကိုင္ တြယ္ သင့္သည္ ဟူ၍ စဥ္းစားၾကရာ၌ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးအား အယူအဆတရပ္အေနျဖင့္ အဓိက ကိုင္စြဲလာ ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
အာဏာရွင္မ်ားအုပ္စိုးလ်က္ရွိေသာ ႏိုင္ငံမ်ားသည္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံအျဖစ္သို႔ တျဖည္းျဖည္း ေျပာင္းလဲ လာလ်က္ ရွိေနေၾကာင္းမ်က္ေမွာက္ ကမာၻ ့သမိုင္းက သက္ေသျပေနသည္။ ယင္းသို႔ေျပာင္းလဲရာတြင္လည္း နည္းမ်ိဳးစံု ေသာလူထုတိုက္ပြဲမ်ား၊ ဖိအားမ်ား၊ အျခားျပည္တြင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အေျခအေနမ်ား၊ တိုင္းျပည္စီးပြားေရးျပသနာကို မေျဖရွင္းနိုင္မႈမ်ားက အာဏာရွင္မ်ားအေနျဖင့္ အေျပာင္း အလဲမလုပ္လွ်င္ မရႏိုင္ေတာ့သည့္ အေနအထားကို ျဖစ္ေပၚ ေစခဲ့သည္။
လက္တင္အေမရိက နုိင္ငံနွစ္ဆယ္ေက်ာ္တြင္ အာဏာသိမ္း၍တက္လာခဲ့ၾကေသာ စစ္အစိုးရမ်ား က အစပိုင္းတြင္ လူထု နုိင္ငံေရးသမားမ်ားကို အပုပ္ခ်ခဲ့ၾကသည္။ နိုင္ငံေရးသမားမ်ားသည္ စည္းလံုးညီညြတ္မႈမရွိၾက၊ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ေ၀ဘန္ေထာက္ျပ ျငင္းခံုေနၾကျခင္းျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္ေနၾကသည္၊ ၄င္းတို ့တပ္မေတာ္သည္ တေသြး တသံ တမိန္ ့ျဖင့္ စည္းလံုးေတာင့္တင္းစြာ လည္ပတ္ေသာ အဖြဲ ့အစည္းျဖစ္သည္၊ တိုင္းျပည္အာဏာကို ခ်ဳပ္ ကိုင္၊ တိုင္းျပည္ဖြံ ့ျဖိဳးေရးကို အေကာင္အထည္ေဖၚမည္ ဆိုလွ်င္ ဆယ္စုနွစ္တခုအတြင္းမွာပင္ တိုးတက္ေအာင္လုပ္ ေဆာင္နိုင္မည္ ျဖစ္သည္၊ စသည္တို ့ကို အေၾကာင္းျပကာ အာဏာရယူခဲ့ၾကသည္။ လက္ေတြ ့တြင္မူ ၄င္းတို ့ထင္ သလို ျဖစ္ မလာဘဲ တဘက္တြင္ လူ ့အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈၾကီးမ်ားအား က်ဴးလြန္ၾက၊ အျခားတဘက္တြင္ တုိင္းျပည္ကို ဆင္း ရဲတြင္းနက္သည့္ ဘ၀သို ့တြန္းခ်ခဲ့ၾကသည္။
အာဏာရွင္မ်ား အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္၌ တိုင္းျပည္မွာ ဖြတ္ဖြတ္ေၾကကာ လူေတြဘက္ေပါင္းစံုမွ အတိ ဒုကၡေရာက္ေန ခဲ့ၾကသည္မွာ ၾကာၿပီျဖစ္သျဖင့္ ၎ကို အျမန္ဆံုး အဆံုးသတ္၍ အသစ္ျပန္စ ခ်င္ၾကသည္။ ဤတြင္ ၄င္းတို ့က်ဴးလြန္ခဲ့ၾကသည့္ လူ ့အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈၾကီးမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ သင့္တင့္ေလွ်ာက္ပတ္သည့္ နည္း လမ္းမ်ားနွင့္ အေျဖရွာ ထြက္ေပါက္ေပးကာ အာဏာရွင္မ်ားအား နိုင္ငံေရးအာဏာမွ ထြက္ခြာသြားေစလိုသည့္ အဖြဲ ့ အစည္းမ်ား၊ အင္အားစုမ်ားက “အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” ဟူသည့္ နိုင္ငံေရးေ၀ါဟာရနွင့္ အယူအဆကို ကိုင္စြဲခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
“အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” အတြက္တရား၀င္လုပ္ေဆာင္မႈမွာ အဘယ္နည္း။
တပ္မေတာ္နွင့္ ေျပလည္ေရးကိုမစဥ္းစားရဟု ကန္ ့ကြက္ေနျခင္းမဟုတ္။
(၁) စဥ္းစားပံု၊ စဥ္းစားနည္း၊ ခ်ဥ္းကပ္ပံု ခ်ဥ္းကပ္နည္း မျပည့္စံုျခင္းကို ဆိုလိုသည္။ “အမ်ိးသား ျပန္ လည္သင့္ျမတ္ေရး” ဟူေသာေခါင္းစဥ္ ေအာက္ တြင္ နိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားအားလံုး၊ တိုင္းျပည္အေဆာက္အအံု မ်ားအားလံုးအၾကံဳး၀င္ေအာင္ စဥ္းစားရန္ လိုပါမည္။
(၂) အထူးျပဳအာရံုထားရမည့္ နယ္ပယ္ ေရေရရာရာ မရွိျခင္းကို ရည္ညႊန္းသည္။ တပ္မေတာ္က နိုင္ငံေတာ္ အာဏာကို ရယူအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ ကာလအတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီးသမွ် လူ ့အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈၾကီးမ်ား အေပၚမည္သို ့ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းသင့္ေၾကာင္း အဓိကအားျဖင့္ နည္းလမ္းရွာျခင္းမ်ိဳးျဖစ္ရပါမည္။ ထို ့အျပင္ သမိုင္း သခၤန္းစာ မ်ား ရယူနိုင္ရန္ အေျဖရွာျခင္းမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ရပါမည္။
(၃) ကာလ အကန္ ့အသတ္ တိက်မႈ မရွိျခင္းကို ေထာက္ ျပသည္။ “အမ်ိးသား ျပန္ လည္သင့္ျမတ္ ေရး” အေျခခံမွ စဥ္းစားသည့္ ကာလအား ၁၉၆၂ ခုနွစ္ မတ္လ (၂) ရက္စစ္တပ္အာဏာသိမ္းခဲ့သည္ ့ ေန ့မွေန၍ မ်က္ေမွာက္ကာလ (တရား၀င္သတ္မွတ္သည့္ ေန ့တေန ့ေန ့)အထိ ျဖစ္ရပါမည္။ ယခုအခ်ိန္အထိ မူ တရား၀င္ သတ္ မွတ္ စတင္ျခင္းမရွိေသးေၾကာင္းေတြ ့ရသည္။ ေတာင္အာဖရိကတြင္ ၁၉၆၀ ခုနွစ္မတ္လ (၁) ရက္ေန ့မွ ၁၉၉၃ ခုနွစ္ ဒီဇဘၤာလ (၆) ရက္ေန ့အထိသတ္မွတ္ခဲ့သည္။
“အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” အတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟု ပုဂၢိဳလ္တဦး သို ့မဟုတ္ လူတစု သို ့ မဟုတ္ အဖြဲ ့အစည္းတခု က ဆိုပါလွ်င္ ယင္းကိုု တန္ဘိုးထားရပါမည္။ သို ့ရာတြင္ လူ ့အခြင့္အေရး အေျခခံ၌ တတိုင္းျပည္လံုးလႊမ္းျခံဳေစျပီး တိက်ေသာ ကာလ အကန္ ့အသတ္ကိုသတ္မွတ္၊ ရွင္းလင္းေသာ လုပ္ငန္း စဥ္နွင့္ အတူ လက္ရွိအာဏာယူထားေသာ အစိုးရက ေၾကျငာလုပ္ေဆာင္မႈမျပဳသမွ် တရား၀င္စတင္လုပ္ ေဆာင္ေနျပီဟု မဆိုနိုင္ပါ။
“အမ်ိးသား ျပန္ လည္သင့္ျမတ္ေရး” သည္ မစေသးပါ။
“အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” အေျခခံမွ တပ္မေတာ္ကို မည္သို ့ခ်ဥ္းကပ္မည္နည္း။
တပ္မေတာ္နွင့္ ပတ္သက္၍ မည္သို ့ကိုင္တြယ္သင့္ေၾကာင္းကိုမူူ မျဖစ္မေနစဥ္းစားရပါမည္။ ၁၉၆၂ ခုနွစ္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းနွင့္ ေဖါက္ျပန္သည့္ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားေအာက္၌ တပ္မေတာ္ တရပ္လံုးကို အသံုး ခ်ခံခဲ့ရ၊ အက်ိဳးဆက္အေနျဖင့္ တျပည္လံုးဆင္းရဲတြင္းနက္၊ အတိဒုကၡေရာက္ခဲ့ၾကသည္မွာ နွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ ခဲ့ျပီ ျဖစ္ျခင္း ေၾကာင့္ပင္။ “ဖက္ဒရယ္မူကို ခြဲထြက္ေရးၾကိဳးပမ္းမႈ အျဖစ္ လက္ညွိဳးထိုးကာ ျပည္ေထာင္စု မျပိဳကြဲေရး အတြက္ တိုင္းျပည္အာဏာသိမ္းလိုက္ရသည္၊ တိုင္းျပည္ေခ်ာက္ထဲက်ခါနီး လက္တကမ္းအလိုတြင္ ကယ္တင္လိုက္ ရသည္” ဟူ၍ အေၾကာင္းျပခဲ့သည္။ ယင္းမွာ နိုင္ငံေရးအရ ၾကီးမားလွစြာေသာ အမွားကို က်ဴးလြန္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ သူရဦးေရႊမန္းအပါအ၀င္ လက္ရွိ အာဏာပိုင္ မ်ားက သြယ္၀ိုက္ ၀န္ခံလာၾကရျပီ။ တိုင္းရင္းသားမ်ား ေတာင္းဆိုေနသည့္ ဖက္ဒရယ္ ဟူသည္မွာ ရသင့္ရထိုက္ေသာ နိုင္ငံေရး အခြင့္ အေရး ျဖစ္ေၾကာင္း ယေန ့အခ်ိန္တြင္ ၄င္းတို ့ကိုယ္တိုင္ ေျပာဆိုလာေနၾကေသာေၾကာင့္ပင္။
ယင္းအတြက္ တာ၀န္ရွိမႈကို ရွာေဖြရပါမည္။ ျပည္ဖံုးကား ခ်ထား၍မရပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ မမွန္ကန္သည့္ အာဏာသိမ္းမႈအေၾကာင္းျပခ်က္ကို ဆုပ္ကိုင္ကာ ၁၉၆၂ ခုနွစ္မွစ၍ (ဆဲဗင္းဇူလိုင္မွစကာ) အျပစ္မဲ့ ေက်ာင္းသားမ်ား နွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသား လူထုမ်ားအေပၚ ရက္စက္စြာ ဖိနွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့၊ လူ ့အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္ မႈၾကီးမ်ား ဆက္တိုက္က်ဴးလြန္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ အခ်မ္းသာဆံုး နိုင္ငံစာရင္း၀င္ အျဖစ္မွ ကမာၻ ့အဆင္းရဲဆံုးနိုင္ငံမ်ားစာရင္း၀င္ ဘ၀ သို ့က်ေရာက္သြားေအာင္ ေခ်ာက္ထဲသို ့တြန္းခ်ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ဤတြင္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ အဆက္ဆက္၏ တာ၀န္ရွိမႈသည္ အဘယ္နည္း။
ဤသည္တို ့ကို ျပန္လည္ေဖၚထုတ္ ၊ သံုးသပ္အေျဖရွာ၊ အေရးယူတန္တာယူ၊ ခြင့္လႊတ္တန္တာ ခြင့္ လႊတ္၊ ခံခဲ့ရသူမ်ားအားကုစားမႈျပဳစရာရွိတာျပဳ၊ ေနာင္ဤကဲ့သို ့အျဖစ္ဆိုးမ်ိဳး မၾကံဳေတြ ့နိုင္ေစ ေရးအတြက္ တိုင္းျပည္ အေဆာက္အအံုမ်ား၊ တပ္မေတာ္အပါအ၀င္ တိုင္းျပည္လံုျခံဳေရးအဖြဲ ့အစည္းမ်ားကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ ဖြဲ ့စည္း အစ ရွိ သည္တို ့ကို လုပ္ ေဆာင္ရပါမည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ လူ ့အဖြဲ ့အစည္းအေဟာင္း ေအာက္တြင္ ျဖစ္ပြားတည္ရွိခဲ့သည့္ အမုန္းမ်ား၊ သံသယမ်ား၊ အာဃာတ မ်ားကို သင္ပုန္းေခ်လိုက္ျပီျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကျငာျခင္းျဖင့္ “အမ်ိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး” လုပ္ငန္းစဥ္ကို တရား၀င္အဆံုးသတ္ရပါမည္။
သို ့မွသာ စစ္မွန္သည့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးသို ့ဦးတည္ သည့္ လမ္းေၾကာင္းျဖစ္ ပါမည္။ ယင္းသို ့မဟုတ္ဘဲ ျဖစ္ခဲ့သမွ်အ၀၀ကို ေမ့ေပ်ာက္ထား၊ ျပည္ဖံုးကား ခ်ထားျပီး ၄င္းတို ့နွင့္ တြဲကေနရံုမွ်နွင့္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ရနိုင္ဘြယ္မရွိပါ။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတည္ေထာင္ခဲ့ေသာ တပ္မေတာ္သည္ အာဏာမက္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ တစု ေၾကာင့္ ၁၉၆၂ ခုနွစ္မွစ၍ အနွစ္သာရအားျဖင့္ ေျပာင္းသြားခဲ့ျပီ။ တိုင္းျပည္ကို ကာကြယ္လို သည့္ ေစတနာရိုးျဖင့္ လုပ္ ေဆာင္လိုသည့္ တပ္မႈးတပ္သားမ်ားလည္း တပ္မေတာ္ အတြင္းတြင္ ရွိပါမည္။ သို ့ရာတြင္ တပ္မေတာ္မွာမူ ေရာဂါ စြဲ ကပ္ေနျပီဟု ျမင္ရန္လိုသည္။ နိုင္ငံေရး အာဏာကို တပ္မက္ျခင္း တည္း ဟူေသာ ေရာဂါျဖစ္ သည္။ ယင္းမွာကင္ဆာ သဘြယ္ အျမစ္တြယ္ေနသည္။ ယင္းေရာဂါကို မကုစားနိုင္သမွ် “အမ်ိးသား ျပန္ လည္သင့္ ျမတ္ေရး” အတြက္ အက်ိဳး မရွိသလို တပ္မေတာ္အတြက္လည္း မေကာင္းပါ။ အျခားသူမ်ားကုစားသည္ ကို မေစာင့္ဘဲ လက္ရွိ တပ္မေတာ္ေခါင္း ေဆာင္မ်ားကိုယ္တိုင္က ကုစားရန္လိုသည္။ ဓါတ္မီးကင္၍ ရလွ်င္ရ၊ မရ လွ်င္ ကင္ဆာ ျဖစ္ပြားေနေသာ အသားကို လွီးထုတ္ပစ္ရံုသာ ရွိေတာ့သည္။ ကင္ဆာကို ေပ့ါေပါ့မမွတ္သင့္ပါ။ ထိေရာက္စြာ မကုစား လွ်င္ ေရာဂါဆိုးၾကီးမွာ တပ္မေတာ္ တခုလံုးကို ပ်ံ ့နွံ ့ကာ ထိခိုက္ပ်က္စီး သြားနိုင္သည္။
“အမ်ိးသား ျပန္ လည္သင့္ျမတ္ေရး” လုပ္ငန္းစဥ္၏ အစိပ္အပိုင္းတရပ္အေနျဖင့္ အတိတ္က ျဖစ္ရပ္ မ်ားကို ျပည္လည္ေဖၚထုတ္၊ သံုးသပ္၊ အေျဖရွာျခင္း သည္ တပ္မေတာ္တြင္စြဲကပ္ေနေသာ ကင္ဆာအား ကုစားရာ၌ အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစမည္ဟု လက္ရွိစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုယ္တိုင္ လက္ခံရန္ လိုပါမည္။
ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ “အမ်ိးသား ျပန္ လည္သင့္ျမတ္ေရး” ကို ဘယ္လမ္းေၾကာင္းကေန ခ်ဥ္းကပ္ေနသလဲ။
မၾကာေသးမီ ရက္ပိုင္းကပင္ ဒီမိုကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံ ရုပ္ျမင္သံၾကားမွ ေန၍ “အမ်ိးသား ျပန္ လည္ သင့္ျမတ္ေရး” အစီအစဥ္တခုကိုထုတ္လႊင့္သြားခဲ့သည္။ စစ္အာဏာရွင္မ်ား လက္ ထက္က နာက်င္ခံစားခဲ့ရမႈမ်ား နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ခြင့္လႊတ္သင့္မသင့္၊ ေမ့ေပ်ာက္၍ရမရ ဟူေသာေခါင္းစဥ္နွင့္ ေဆြးေႏြး ခန္းျဖစ္သည္။ ယင္းတြင္ ဗမာနိုင္ငံ လံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား ဥကၠဌ ကိုေက်ာ္ကိုကို က မတရားဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ ေနွာင္မႈ၊ ညွင္းပမ္း နွိပ္ စက္မႈမ်ား ရွိခဲ့သျဖင့္ ဤျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားအေနျဖင့္ ထိုက္တန္သည့္ အျပစ္ေပးမႈ ရရွိခံစား သင့္သည္၊ ယင္းျပစ္မႈ က်ဴးလြန္မႈ မ်ားအား ခြင့္လႊတ္ေမ့ေပ်ာက္ရန္ မည္သို ့မွ် မလြယ္ကူေၾကာင္း ေျပာၾကားသြားခဲ့ သည္။ ခြင့္လႊတ္ေမ့ေပ်ာက္၍ မရနိုင္ လွ်င္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ရနိုင္ပါမည္လား ဟူေသာ ေမးခြန္းကို ၄င္းက ျပစ္မႈ မ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ က်ဴးလြန္ သူမ်ားကိုု တရားစြဲဆိုအေရးယူရေၾကာင္း၊ သို ့မဟုတ္ ျပန္လည္ စစ္ေဆး သံုးသပ္ တစံုတရာ အေရးယူေဆာင္ရြက္ျခင္း ရွိရေၾကာင္း၊ တရားမွ်တေရး ေဆာင္ရြက္မႈ မပါဘဲ အမ်ိဳးသား ရင္ၾကားေစ့ေရး မျဖစ္နိုင္ေၾကာင္း ေျဖဆိုခဲ့သည္။
အလားတူပင္ ရန္ကုန္နိုင္ငံေရး သိပၸံေက်ာင္းတည္ေထာင္သူ တဦးျဖစ္သည့္ မဇင္မာေအာင္ကလည္း ေမ့လို ့မရနိုင္ေၾကာင္း၊ ေမ့လို ့ရရင္ သမိုင္းဆိုတာလဲ ရွိမွာ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ေမ့ဘို ့လဲမသင့္ေၾကာင္း၊ ေမ့သင့္တယ္ လို ့ ေျပာရင္လည္း ဒါဟာ အစစ္အမွန္မဟုတ္နိုင္ေၾကာင္း၊ အမွန္ျဖစ္ခဲ့တာေတြကို ေနာက္မ်ိဳးဆက္မ်ားအား ျပန္မေျပာနိုင္ လွ်င္ က်မတို ့ကိုယ္တိုင္ တရားခံစာရင္းထဲမွာ ပါသြားနိုင္ေၾကာင္း၊ အျပစ္က်ဴးလြန္ခဲ့သူမ်ားက က်ဴးလြန္ခဲ့မိပါျပီ၊ မွားခဲ့မိပါျပီဟု ေျပာမွသာ ခြင့္လႊတ္မလား မလႊတ္ဘူးလား စဥ္းစားၾကရမည့္ ကိစၥျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။
ကိုေက်ာ္ကိုကို နွင့္ မဇင္မာေအာင္ တို ့၏ ေျပာဆိုမႈမ်ားကို ၾကားလိုက္ရေသာအခါ မ်ားစြာအားတက္ ဂုဏ္ယူမိသည္။ လူ ့အဖြဲ ့အစည္း တရားမွ်တမႈရရွိေစရန္ ခုိင္မာသည့္ ရပ္တည္ခ်က္အေပၚအေျခခံကာ ရွင္းရွင္း စဥ္း စား နုိင္စြမ္း ရွိေသာ ေက်ာင္းသား လူငယ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ရွိေနၾကေသးေၾကာင္း သိလိုက္ရ၍ျဖစ္သည္။
အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးလွေဆြ ကို ဒီဗြီဘီက ေမးျမန္းေသာအခါ ၄င္းက “ ရွစ္ဆယ့္ ရွစ္သာမက ၁၉၆၂ ဆဲဗင္းဇူလိုင္၊ ၁၉၇၄၊ ၁၉၇၆ အေရးအခင္း စသျဖင့္ ဒါေတြကို ေမ့ေပ်ာက္ဘို ့မသင့္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒါၾကီးကို ျပန္ျပန္အစေဖၚေနမယ္ ဆိုရင္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး နဲ ့အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးမွာ ေနွာင့္ေနွးမယ္။ နိုင္ငံၾကီးသား ပီသဘို ့လိုေနျပီ။ ေတာ္လွန္ေရးေန ့ေရာက္တိုင္း ဖက္ဆစ္ေတြဟာ တို ့နိုင္ငံကိုု အုပ္ခ်ဳပ္ ခဲ့တယ္လို ့ဘဲ ေျပာတယ္။ လက္သဲခြန္ခြာ ေရေႏြးပူေလာင္းခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္ေတြကို မုန္းတယ္ ဆိုတာေျပာစရာမလိုေတာ့ဘူး။ ဒါေတာင္ မွ သင္ပုန္းေခ်လို ့ရတယ္။ ဗီယက္နမ္မွာ အေမရိကန္က ဗံုးၾကဲခဲ့ေပမယ့္ ဒီကေန ့ဗီယက္နမ္နဲ ့အေမရိကန္ ေပါင္းတာဘဲ။ ဟီရိုရွီးမား နဲ ့နာဂါစကီကို ဗံုးၾကဲခဲ့ေပမယ့္ ဒီကေန ့ဂ်ပန္နဲ ့အေမရိကန္ေပါင္းတာဘဲ။” ဟု ေျပာခဲ့သည္။
အသြင္ကူးေျပာင္းေရး နဲ ့အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ရည္ညႊန္းျပီး ဦးလွေဆြေပးသည့္ ဥပမာ မ်ားမွာ တက္တက္စင္လြဲေနပါသည္။ ၄င္း ေ၀ါဟာရမ်ား၊ အေတြးအေခၚမ်ားနွင့္ လက္ေတြ ့လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားမွာ သက္ ဆိုင္ရာ နိုင္ငံတခုအတြင္း၌ ၄င္းနိုင္ငံ၏ အစိုးရမ်ားက နိုင္ငံသားမ်ားအေပၚက်ဴးလြန္ခဲ့ေသာျပစ္မႈၾကီးမ်ားနွင့္ စပ္ လွ်ဥ္း၍ သာ အဓိကထား စဥ္းစားၾကျခင္းျဖစ္သည္။ နိုင္ငံတကာ ဆက္ဆန္ေရးနွင့္ မဆိုင္ပါ။ နိုင္ငံတနိုင္ငံ၏ စစ္တပ္မ်ား က အျခားနိုင္ငံတနိုင္ငံ၏ နိုင္ငံသားမ်ား အေပၚ က်ဴးလြန္မႈမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး နဲ ့အမ်ိဳးသား ျပန္ လည္သင့္ျမတ္ေရးဟူသည့္ အေျခခံမွေန၍ စဥ္းစားေဆာင္ရြက္မႈမ်ိဳးကို ကမာၻ ့သမိုင္းတြင္ မေတြ ့နိုင္ပါ။ ယင္းသို ့ က်ဴးလြန္မႈမ်ားအေပၚ အေရးယူေဆာင္ရြက္ရာ၌ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ၾကီးအျပီးတြင္ ဖြဲ ့စည္းခဲ့ေသာ တိုက်ိဳ နွင့္ န်ဴရင္း ဘတ္ စစ္ခံုရံုးမ်ား ကိုသာ ေတြ ့နိုင္ပါသည္။ ကိုေက်ာ္ကိုကိုကလည္း ဦးလွေဆြအား ေအာက္ပါအတိုင္း ထိထိမိမိ တုန္ ့ ျပန္သြား ခဲ့သည္။ လူငယ္ေလးပင္ ရွိေသးေသာ္လည္း စဥ္းစားသံုးသပ္နိုင္စြမ္း ေသးသူ မဟုတ္ပါ။
“ကြ်န္ေတာ္တို ့ကလူမ်ိဳးကို မမုန္းတည္းဘူး။ ၀ါဒကို မၾကိဳက္တာျဖစ္တယ္။ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ကို မ်ိဳးခ်စ္ ေတာ္လွန္ေရးတပ္သားေတြက ျမန္မာ့ေျမကေန ေမာင္းထုတ္လိုက္ျပီးတဲ့ေနာက္၊ ဂ်ပန္က ဖက္ဆစ္စနစ္ကို စြန္ ့လႊတ္ လိုက္ျပီးမွ ဂ်ပန္နဲ ့ျပန္လည္ဆက္ဆန္တာျဖစ္တယ္။ ဗီယက္နမ္က အေမရိကန္ကို တြန္းလွန္ ေအာင္ပြဲရျပီးေတာ့မွ အေမရိကန္ နဲ ့ ျပန္လည္ဆက္ဆန္တာျဖစ္တယ္။ အတိတ္ကိုမွန္ကန္တဲ့ ေကာက္ခ်က္ခ်ဘို ့လိုလိမ့္မယ္။”
ဤ ဒီဗြီဘီ ရုပ္သံ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဦးလွေဆြ ကို တစံုတရာ အသိအမွတ္ျပဳရမလို ျဖစ္ေနသည္။ စစ္ အာဏာရွင္စနစ္နွင့္ အနည္းနဲ ့အမ်ား ပတ္သက္ခဲ့သူမ်ားအားလံုးက ျဖစ္ပြားက်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ျပစ္မႈၾကီးမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း ၍ ျပည္ဖံုးကားခ်ကာ ေမ့ျခင္ေယာင္ ေဆာင္ေနၾကသည့္အခ်ိန္တြင္ “မေမ့ေပ်ာက္သင့္ဘူး။ ျမိဳ ့တိုင္းမွာ ကဗ်ည္း ေက်ာက္စာတိုင္ေတြ ေတာ့ ရွိသင့္တယ္။” ဟူေသာ စကားလံုးကို ၀န္ခံေျပာၾကားသူမွာ ၄င္းတဦးတည္းသာ ရွိေသး ေသာေၾကာင့္ပင္။
မၾကာလွသည့္ တေန ့ေန ့တြင္ေတာ့ ၾကီးမားလွေသာ လူထုနွင့္ နုိင္ငံတကာတို ့၏ ဖိအားေအာက္တြင္ မေမ့ေပ်ာက္ရံုသာမက ထိုက္သည့္အားေလ်ာ္စြာ အေရးယူေဆာင္ရြက္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားေပၚလာျပီး စစ္မွန္သည့္ “အမ်ိးသား ျပန္ လည္သင့္ျမတ္ေရး” သည္ အမွန္တကယ္ အသက္၀င္လာလိမ့္မည္ဟု စာေရးသူ ယံုၾကည္ သည္။ ယေန ့အခ်ိန္အထိမူ ဘာတခုမွကို မစရေသး၊ မည္သို ့ေဖၚေဆာင္သင့္ေၾကာင္း ျငင္းခံုေဆြးေႏြးမႈမွာပင္ လူထု အၾကား၌ အားမေကာင္းေသး၊ အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားနွင့္ နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားကမူ “အမ်ိးသား ျပန္ လည္သင့္ ျမတ္ေရး” ဟူေသာေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ ျဖစ္ျပီးခဲ့သမွ်မ်ားအား ျပည္ဖံုးကားခ်ထား၊ ေမ့ထားဆဲ ရွိေနေသးသည္။ အမွန္တရား ေပၚေအာင္ ျပန္လည္ေဖၚထုတ္သည့္ အစီအစဥ္ပင္ဘာတခုမွ် ေဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိေသး။ ယင္းအခ်ိန္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ရြာစစ္က ယေန ့တိုင္းျပည္အတြက္ အေရးၾကီးဆံုး လိုအပ္ေသာ အရာမွာ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ သင့္ ျမတ္ေရး နွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္သည္ ဟု ျမြက္ဟလာျခင္းျဖစ္သည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရြာစစ္ရည္ညႊန္းသည့္ “အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” သည္ အဘယ္အရာနည္း။
“အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” မွာ အေရးၾကီးေၾကာင္း မည္သူမွ်မျငင္းပါ။ သို ့ရာတြင္ “အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” ကို ဦးတည္ေသာလုပ္ငန္း ဘာတခုမွမစတင္ရေသးျခင္းမွာ ျပသနာျဖစ္ေနသည္။ “အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” ကို တတြတ္တြတ္ ရြတ္ဆိုလွ်က္ ျဖစ္ျပီးခဲ့သမွ် မ်ားအား ျပည္ဖံုးကားခ်ထား၊ ေမ့ထားျခင္းမွာ ပို၍ၾကီးမားေသာ ျပသနာျဖစ္ေနသည္။ ဘာတခုမွ စတင္လုပ္ေဆာင္မႈ မျပဳေသးသည့္ “အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ ေရး” ဟူသည့္ အရာကို လက္ညွိဳးထိုး ကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရြာစစ္က ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသစ္ တရပ္ေရးဆြဲေရးအား ေစာလြန္းေနသည္ ဟု ေျပာျခင္းမွာ သဘာ၀မက်ပါ။ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ ့အစည္းမ်ားအားလံုး ျပိဳင္တူတြန္းလွ်င္ ေရြ ့ေတာ့မည္ ့အေန အထားေရာက္ေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရြာစစ္သည္ အဘယ္ေၾကာင့္ ေနာက္ျပန္ဆြဲသည့္ သေဘာ သက္ေရာက္ ေစသည့္ စကားလံုးကို သံုးပါသနည္း။
လူ ့အခြင့္အေရးအေပၚတြင္အေျခခံသည့္ စစ္မွန္သည့္ “အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” လမ္း ေၾကာင္းကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရြာစစ္အပါအ၀င္ ရွမ္းေခါင္း ေဆာင္မ်ား ျပန္လည္သံုးသပ္သင့္သည္။ ၁၉၈၈ ခုနွစ္အာဏာ သိမ္း ျပီးေနာက္ပိုင္း ျမန္ မာစစ္တပ္က ရွမ္းအမ်ိဳးသမီးကေလးမ်ားအား မုဒိန္းက်င့္ခဲ့သည့္ မႈခင္းမ်ားကို စုေဆာင္းကာ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ “မုဒိန္း က်င့္ခြင့္လိုင္စင္” စာအုပ္မွာ ကမာၻသို ့ေပါက္သြားခဲ့သည္။
ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း အထူးသျဖင့္ တုိင္းရင္းသားေဒသမ်ား၌ စစ္အာဏာရွင္မ်ားက်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ လူသားျဖစ္မႈကို ဆန္ ့က်င္သည့္ျပစ္မႈ၊ စစ္ရာဇ၀တ္မႈတို ့နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ နိုင္ငံတကာက အေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္ လႈပ္ ရွားမႈ အားေကာင္းလာသည့္ အခ်ိန္တြင္ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ ဥကၠဌ အေနျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရြာ စစ္ ကိုယ္တိုင္ ေထာက္ခံလက္မွတ္ေရးထိုးထားခဲ့သည့္စာအား ကုလသမဂၢသို ့ ၂၀၁၀ ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လအတြင္းက ေပးပို ့ ခဲ့သည္ကို ျပန္လည္သတိရသင့္သည္။ လူ ့အခြင့္အေရး နွင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးအေျခခံမွ ေန၍ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ ျမတ္ေရးကို ခ်ဥ္းကပ္ နိုင္ရန္မွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေအာက္တြင္ မျဖစ္နိုင္ပါ။ ပုဒ္မ ၄၄၅ အရ စစ္ေခါင္း ေဆာင္မ်ားကိုယ္တိုင္က ကိုယ့္ကိုယ္ကို အၾကြင္းမဲ့လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးထားျပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။ စစ္မွန္သည့္
“အမ်ိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” ကို လိုျခင္သည္ဟု ဆိုလွ်င္ ေဖၚေဆာင္ရမည့္ လမ္းေၾကာင္းကို ဖက္ဒရယ္ ဖြဲ ့စည္း ပံု အေျခခံဥပေဒသစ္တြင္ ထည့္သြင္းျပဌာန္းရပါမည္။
“ျငိမ္းခ်မ္းေရး” ကို မည္သို ့ခ်ဥ္းကပ္မည္နည္း။
၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ ့စည္းပံု အေျခခံဥပေဒေအာက္တြင္ မည္သည့္အခါတြင္မွ် စစ္မွန္သည့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး မရနိုင္ပါ။ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ငါးခ်က္မွ်သာေထာက္ျပပါမည္။ ပထမ အခ်က္မွာ ျမန္မာျပည္နယ္ မဟုတ္ဘဲ တိုင္း မ်ား ဖြဲ ့ စည္းထားမႈမွာတန္းတူေရး အေျခခံကို မေဖၚေဆာင္ပါ။ ဒုတိယ အခ်က္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဖြဲ ့စည္းမႈ နွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာဥပေဒမ်ားအရ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ နွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လို သည့္ တိုင္းရင္းသားမ်ားသာ ျပည္နယ္မ်ား၌ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခြင့္ရေစမည့္ အေနအထားကို စီစဥ္တက် ဖန္တည္းထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
တတိယအခ်က္မွာ သဘာ၀သယံဇာတ အရင္းအျမစ္မ်ား ခြဲေ၀မႈမမွ်တရံုသာမက ဘ႑ာေရး ေကာ္ မရွင္ ဖြဲ ့စည္းမႈ အရ ဗဟိုအစိုးရက ထင္သလိုစီမံခန္ ့ခြဲခြင့္ရေန၊ ၂၀၁၁ ခုနွစ္ အထူးရံပံုေငြဥပေဒအရ တိုင္းျပည္ ဘ႑ာ ကို စစ္တပ္က ထင္သလို သံုးခြင့္ရေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ စတုတၳအခ်က္မွာ တရားရံုးမ်ား ဖြဲ ့ စည္းတည္ရွိမႈ အေန အထားအရ ျပသနာၾကီးမ်ားအား ေနာက္ဆံုးျငိမ္းခ်မ္းစြာေျဖရွင္းနိုင္ေရးအတြက္ ျပည္နယ္မ်ား အားလံုးက ယံုၾကည္အား ကိုးနိုင္ေလာက္သည့္ တရားစီရင္ေရးစနစ္ကို တည္ေဆာက္မထားျခင္းျဖစ္သည္။ ပဥၥမ နွင့္ အေရးအၾကီးဆံုး အခ်က္မွာ လူမ်ိဳးၾကီး၀ါဒကို က်င့္သံုးထားသည့္ တလက္ကိုင္ တပ္မေတာ္ တရပ္တည္းသာ တည္ရွိေစမည္ျဖစ္ျပီး ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ ဖြဲ ့စည္းရန္ လံုး၀ မျဖစ္နိုင္ျခင္းပင္။
ဤအေျခအေနမ်ားေအာက္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရြာစစ္သည္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို မည္သို ့ရွာေဖြပါမည္နည္း။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို လက္မွတ္ထိုးထားပါလွ်က္ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္ျဖစ္ေနခဲ့သည္ကို လည္း လက္ေတြ ့သံုးသပ္နုိင္သည္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရရန္အေျခခံမွာ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ ့စည္းပံုဥပေဒသစ္ တရပ္ကို ေရးဆြဲ အတည္ျပဳ က်င့္သံုးျခင္းမွတပါး အျခားမရွိပါ။
ဖက္ဒရယ္ နွင့္ ရွစ္ေလးလံုး အေတြ ့အၾကံဳ
စာေရးသူသည္ ရွမ္း မဟုတ္ပါ။ ျမန္မာ အမ်ိဳးသားတဦးသာျဖစ္သည္။ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ၾကီးျမိဳ ့ တြင္ နွစ္တခ်ိဳ ့အေျခခ် ေနထိုင္ခဲ့စဥ္အတြင္း ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုျဖစ္ပြားခဲ့ရာ ဗဟိုသပိတ္ေကာ္မတီ တြင္ တြဲ ဘက္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႈးအျဖစ္တာ၀န္ယူခဲ့သည္။ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႈးမွာ စာေရးသူနွင့္ အတူ က်ဴရွင္ ျပဘက္ က်ဴရွင္ဆရာ ဦးျမတ္သူ ျဖစ္သည္။ ဥကၠဌမွာ စပ္စံထြန္း ေဆးရံုးအုပ္ၾကီး ေဒါက္တာတင္၀င္းျဖစ္သည္။ ဗဟို သပိတ္ေကာ္မတီ၏ ဦးေဆာင္မႈ ေအာက္၌ ေက်ာင္းသားအဖြဲ ့အစည္းမ်ားအားလံုးအပါအ၀င္ အဖြဲ ့အစည္းေပါင္း သံုးရာ ေက်ာ္ရွိခဲ့သည္။ တရားေဟာ စင္ျမင့္မွာ ဗဟိုသပိတ္ေကာ္မတီ၏ လက္၀ယ္သို ့ေရာက္ရွိလာျပီး ျပည္နယ္ေဘာလံုးကြင္း ၾကီး အတြင္း၌ ပရိသတ္ တသိန္းေက်ာ္တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ တရားပြဲေပါင္း ၁၂ ပြဲခန္ ့က်င္းပနိုင္ခဲ့သည္။ ပထမဆံုး တရားပြဲတြင္ ေဒါက္တာတင္၀င္း နွင့္ စာေရးသူ နွစ္ဦးတည္း ေဟာခြင့္ရခဲ့သည္။
တရားေဟာပြဲမ်ား အရွိန္၇လာေသာအခါ သမိုင္း၀င္ ရွမ္းျပည္နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္လူၾကီးမ်ားကိုပါ ဖိတ္ၾကားျပီး ပါ၀င္ေဟာၾကားနိုင္ရန္ ဗဟိုသပိတ္ေကာ္မတီအေနျဖင့္ စီစဥ္ေပးခဲ့သည္။ မွတ္မိသမွ်မွာ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သူ ဦးထြန္းျမင့္၊ ဦးခြန္ထီး တို ့နွစ္ဦး တို ့အျပင္ ဦးထြန္းေဖ၊ ဦးညြန့္ေမာင္၊ ရပလ ေခါင္းေဆာင္ၾကီး ဦးေရႊအံုး တို ့ျဖစ္သည္။
မွတ္မွတ္ရရ တရက္တြင္ ေနာက္ေန ့က်င္းပမည့္ တရားပြဲအတြက္ မည္သည့္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက မည္ သည့္အေၾကာင္းအရာမ်ားအား ေဟာၾကားၾကရန္ ဦးခြန္ထီး အိမ္တြင္ စုေ၀းတိုင္ပင္ၾကသည္။ အထက္ပါ ေခါင္းေဆာင္ ၾကီးမ်ားအျပင္ ဗဟိုသပိတ္ေကာ္မတီမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ဤတြင္ ဦးေရႊအံုးက ဖက္ဒရယ္အေၾကာင္းကို သူ ေဟာမည္ဟု အဆိုျပဳသည္။ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား အၾကား ၌ ဖက္ဒရယ္ ဆရာၾကီးအျဖစ္ နံမည္ၾကီး လွသူ ဦးထြန္းျမင့္ က ကန္ ့ကြက္သည္။ ဤပြဲမွာ ဒီမိုကေရစီ ေရး ကို ဦးတည္ လႈပ္ရွားေနေသာပြဲျဖစ္သျဖင့္ ဖက္ဒရယ္ကို မေဟာသင့္ေသးေၾကာင္း၊ အခ်ိန္ေစာေနေၾကာင္း အေၾကာင္းျပသည္။ လူၾကီးအခ်င္းခ်င္း ျငင္းခံုေဆြးေႏြးေနၾကသျဖင့္ စာေရးသူတို ့လူလတ္၊ လူငယ္မ်ားက ျငိမ္ျပီး နားေထာင္ေနခဲ့ၾကသည္။ ဦးေရႊအံုးက ဦးထြန္းျမင့္ ေျဖာင့္ဖ်ေျပာဆိုသည္ကို လက္မခံ ျငင္းခံုသည္။ ဖက္ဒရယ္ကို မွ ေဟာခြင့္မရလွ်င္ သူမေဟာ ေတာ့ဟု ဆိုကာ စိတ္ေကာက္သလို ျပဳ၇င္း ဘာမွ မေျပာေတာ့ဘဲ ထိုင္ေနေတာ့သည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ဦးခြန္ထီးက ကဲဗ်ာ သူ သည္ေလာက္ေဟာျခင္လဲ ေဟာပါေစ။ ပရိသတ္ နားလည္တန္သေလာက္လဲ နားလည္သြားတာေပါ ့ဟု ၀င္ေရာက္ ျဖန္ေျဖေတာ့မွ ဦးေရႊအံုးမ်က္နွာ ၾကည္လင္လာသည္။
ေနာက္တေန ့တကယ္တန္းေဟာသည့္အခ်ိန္ ဦးေရႊအံုးအလွည့္ေရာက္ေသာအခါ ဖက္ဒရယ္ကို စတင္ေဟာ၍ နွစ္မိနစ္ သံုးမိနစ္ ခန္ ့အၾကာမွာပင္ ပရိသတ္အတြင္းမွ စီစီညံညံ အသံမ်ားထြက္လာသည္။ “လာျပန္ျပီ လားကြ ခြဲထြက္ေရး” “အခုက ခြဲထြက္ေရး လုပ္ရမယ့္ အခ်ိန္မဟုတ္ဘူး။” “ဒီမိုကေရစီေရးကို ေတာင္းဆိုေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဖက္ဒရယ္ကို ေတာင္းေနရင္ ရႈတ္ကုန္မယ္” ဟု ေရရြတ္လွ်က္ ပရိသတ္အေျမာက္အမ်ား ကြင္းထဲမွ ထျပန္ သြားၾကသည္မွာ စာေရးသူ၏ ကိုယ္ေတြ ့ျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဤသို ့ျဖစ္ခဲ့သနည္း။ ဖက္ဒရယ္မွာ ခြဲထြက္ေရး ျဖစ္ေၾကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းဦးေဆာင္သည့္ စစ္အာဏာရွင္မ်ားက ေတာက္ေလွ်ာက္၀ါဒျဖန္ ့ခဲ့ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ယခုမူ အေျခအေနသည္ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနပါျပီ။ လက္ရွိအာဏာရေနသည့္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ေဟာင္း သစ္မ်ား ကိုယ္တိုင္ မျငင္းနုိင္ေတာ့။ မည္သည့္ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုတခုတေလကမွ်လည္း မကန္ ့ကြက္။ ျပီးခဲ့သည့္ ရွစ္ေလးလံုးေငြရတု ဆံုးျဖတ္ခ်က္မွာပင္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသစ္တရပ္ ေရးဆြဲေရးကို ထည့္သြင္းခဲ့ျခင္းအရ လူထုမ်ားၾကီးကိုယ္တိုင္ လက္ခံလာျပီဟု ရႈျမင္နိုင္သည္။ ၁၉၆၂ ခုနွစ္မွစ၍ သံုးသပ္လွ်င္ ယေန ့ ကာလမွာ နိုင္ငံေရးအရ တဆစ္ခ်ိဳးေျပာင္းသြားျခင္းျဖစ္သည္။ ဖက္ဒရယ္ သည္ တင့္ေတာင့္တင့္တယ္ နိုင္ငံေရးဇာတ္ခံု ေပၚတက္လာျပီျဖစ္သည္။ အာဏာပလႅင္ ေပၚေနာက္တဆင့္တိုးတက္ရန္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒသစ္တရပ္ကို အျမန္ဆံုးေရးဆြဲ အတည္ျပဳ က်င့္သံုးရန္သာ ရွိေတာ့သည္။
စာေရးသူအေနျဖင့္မူ ဤလုပ္ငန္းစဥ္မ်ာ ေနာက္ က်လြန္းေနသည္ ဟု ျမင္သည္။ အာဏာရွင္စနစ္ က်င့္သံုး၊ဘံုးဘံုးလဲက်ခဲ့သည့္ ဂ်ာမနီနိုင္ငံတြင္ ဒုတိယကမာၻစစ္ၾကီးအျပီး ၄ နွစ္အတြင္းမွာပင္ ဖက္ဒရယ္ဖြဲ ့စည္း ပံုကို ေရးဆြဲ အတည္ျပဳက်င့္သံုးခဲ့ရာ ယခုကမာၻ ့ထိပ္တန္း နိုင္ငံ စာ ရင္း၀င္ ျဖစ္ေနျပီ။ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ၁၉၆၁ ၌ ဖက္ဒရယ္ ေတာင္းဆိုခ်က္ ထြက္ေပၚခဲ့သည့္ အခ်ိန္တြင္ အတည္ျပဳက်င့္သံုးခဲ့ပါက ယခုအခါစကၤာပူထက္ပင္ သာလြန္သည့္ စီးပြားေရးအေျခအေနမ်ား ခံစားခြင့္ရေနၾကပါမည္။
ေအာင္ထူး (ေရွ႕ေန)
ဥပေဒအေထာက္အကူျပဳကြန္ယက္ တည္ေထာင္သူ ၾသဂုတ္လ ၃၀ ရက္ ၂၀၁၃ ခုနွစ္
No comments:
Post a Comment