တိုင္းရင္းသားေတာင္းဆိုခ်က္ လိုက္ေလ်ာဖို႔ အေမရိကန္ပညာရွင္ တိုက္တြန္း

​ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္
03.08.2013

မၾကာေသးခင္ကမွက်င္းပခဲ့တဲ့ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ညီလာခံကေန ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အမ်ိဳးသားတန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ရွိတဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုဖြဲစည္းႏိုင္ဖို႔ အေျခခံဥပေဒ အသစ္တရပ္ကိုေရးဆြဲဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပည္တြင္းစစ္ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ ျဖစ္ေနတာနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုရႏုိင္ဖို႔အတြက္ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ အေလးအနက္ထားသင့္တယ္လို႔ အေမရိန္ႏိုင္ငံက ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသူေတြက သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ အျပည့္အစံုကုိေတာ့ ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသား ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔အစည္း အမ်ားအျပားအပါအဝင္ တိုင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရာက္ တုိင္းရင္းသားေတြ၊ မဟာမိတ္အဖြဲ႔ေတြ တက္ေရာက္ၾကတဲ့ အစည္းအေဝးကေန အမ်ိဳးသားတန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ရွိတဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုအသြင္ဖြဲ႔စည္းဖို႔၊ တပ္မေတာ္ကိုလည္း ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္အသြင္ေျပာင္းၿပီး ဒီမိုကေရစီစံနစ္နဲ႔ေလွ်ာက္လွမ္းဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာင္းဆိုခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးကို မျပတ္ေလ့လာေနတဲ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ နယူးဂ်ာစီျပည္နယ္ Rutgers တကၠသိုလ္က ပါေမာကၡ Joseph Silverstein ရဲ့ အျမင္ကို ၾကည့္ရေအာင္ပါ။

“သူတို႔ရဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္က တကယ္လက္ေတြ႔က်တယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ ဒါဟာ သူတို႔ တခ်ိန္လံုးေတာင္းဆိုေနတဲ့ ကိစၥပါ။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ဒါကိုလက္မခံဘဲ ဘယ္ေတာ့မွ အေလွ်ာ့မေပးခဲ့ပါဘူး။ အမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ျမန္မာေတြ စိတ္ႀကိဳက္ေရးဆြဲထားတဲ့ လမ္းစဥ္နဲ႔႔ပဲ ဆက္သြားေနၿပီး လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ တိုက္ပြဲေတြ ဆင္ႏြဲေနခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ဆိုရင္ သူတို႔ ေတာင္းဆိုတာဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုစၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္နဲ႔ တည္ေထာင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကတိေပးခဲ့တဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုအျဖစ္ တည္ေဆာက္ဖို႔ သူတို႔ ေတာင္းဆိုတာပါ။”

အခု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ လမ္းစဥ္အတိုင္းမျဖစ္ခဲ့တဲ့အတြက္ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ တိုက္ပြဲေတြ ဆင္ႏြဲေနရၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ မရႏိုင္ဘဲ ျဖစ္ေနရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ထူေထာင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းမယ္လို႔ အခု အစိုးရရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ေတြ လက္ေတြ႔မွာ အေကာင္ထည္ေဖာ္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ တေျမတည္းေန တေရတည္းေသာက္ တိုင္းရင္းသား ညီအကိုေတြနဲ႔ ဘာ့ေၾကာင့္ စစ္ပြဲေတြ ဆင္ႏႊဲေနရတယ္ ဆိုတာကို စဥ္းစားဖို႔ ေကာင္းၿပီလို႔ လည္း ေထာက္ျပပါတယ္။

အခု တိုင္းရင္းသားေတြစုေပါင္းၿပီး က်င္းပတဲ့ အစည္းအေဝးမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အမ်ိဳးသား တန္းတူေရးရွိတဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုအသြင္ ဖြဲ႔စည္း ၿပီး ဒီမိုကေရစီစံနစ္ က်င့္သံုးဖို႔ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က အဆင္သင့္ျဖစ္ေနတာကို ျပသခဲ့တာလို႔လည္း ပါေမာကၡ Silverstein ကေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အခုလို တန္းတူညီမွ်မႈ ရွိတဲ့ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္းႏိုင္ဖို႔ အတြက္ လက္ရွိ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ ဆိုတဲ့ကိစၥဟာ မလြယ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ အသစ္ေရးဆြဲဖို႔ ေတာင္းဆိုသင့္တယ္လို႔လည္းျမင္ပါတယ္။

“၂၀၁၀ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပဳျပင္ဖုိ႔ ေျပာေနၾကေပမယ့္ ဒါဟာ ျပည္သူ ၇၅ % က လက္ခံမွ ေျပာင္းလဲႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႔ ၇၅ % လည္း ရဖို႔မလြယ္လွပါဘူး။ ျမန္မာအမ်ားစု ရွိတဲ့ေနရာမွာ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ဆႏၵကို ဒီနည္းနဲ႔ ထုတ္ေဖာ္လို႔ ရႏိုင္မွာမဟုတ္ဘူးလို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသစ္ကိုပဲ ေရးဆြဲဖို႔ ေတာင္းဆိုသင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။”

တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားကြန္ဖရင့္္ကေန ဗမာ ဒါမွမဟုတ္ ျမန္မာျပည္နယ္ အသစ္ဖြဲ႔စည္းဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာင္းဆိုခ်က္အတြက္ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ လိုလားခ်က္ကို ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းက်က် ျငင္းခံုေဆြးေႏြးဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ေျပာေပမယ့္ ဒါဟာျဖစ္ႏုိင္တယ္လို႔ ပါေမာကၡ Silverstein က ယူဆပါတယ္။

“သူတို႔ရဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ဟာ တကယ္ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ျမန္မာအုပ္ခ်ဳပ္သူ အမ်ားစုဟာ စစ္ဘက္က ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ကပဲ အခုေနာက္ဆံုး ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲၿပီး ခ်မွတ္ထားတာပါ။ သူတို႔အေနနဲ႔ တကယ္ပဲ လူနည္းစု တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕အသံကို နားေထာင္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕လိုလားခ်က္အတြက္ ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံေတြမွာ လုပ္ၾကသလို ျငင္းခံုေဆြးေႏြးၿပီး အေျဖရွာရမွာပါ။”

UNFC ေခၚ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီဟာ အခု ၾသဂုတ္လကုန္ေလာက္မွာ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီနဲ႔ ေတြ႔ဆံုဖို႔ ရွိေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ UNFC နဲ႔ UNA အဖြဲ႔က ဦးေဆာင္ၿပီး ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ မူၾကမ္းေရးဆဲြဖို႔လည္း စီစဥ္ေနတာမို႔ ဒီကိစၥကိုပါ ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိေနပါတယ္။
http://burmese.voanews.com/content/u-s-scholar-urges-to-reform-federal-system-august-2013/1722783.html