"ျငိမ္းခ်မ္းေရးစစ္တမ္း(၂) “အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္ ဘယ္လဲ”

ျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသား အဖြဲ ့အစည္းမ်ား၏ လႈပ္ရွာမႈမ်ား အားေကာင္း ေကာင္း ေပၚလာခ်ိန္တြင္ အယ္န္အယ္လ္ဒီသည္ ေပ်ာက္ေသာလမ္းမွာ စမ္းတ၀ါး ျဖစ္ေနပံုရသည္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ရရန္ မည္သည့္နည္းလမ္းျဖင့္ ေဖၚေဆာင္သြားမည္ကို ယခုအခ်ိန္အထိ ရွင္းလင္းသည့္ မူ၀ါဒ နွင့္ လုပ္ငန္းစဥ္ မေတြ ့ရ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အက်ယ္ခ်ဳပ္နွင့္ ထိမ္းသိမ္းမခံရခင္ ဇူလိုင္လ (၁၅) ရက္ ၁၉၈၉ ခုနွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္ နွင့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္ေတြ ့ဆံုပြဲ က်င္းပခဲ့ သည္။ ယင္းတြင္ နိုင္ေငြသိမ္း (မြန္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ၾကီး) ၏ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးခ်က္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္မွာ

“တိုင္းရင္းသား တန္းတူေရးကို အာမခံခ်က္ေပးခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ ဆန္းမရွိေတာ့တဲ့ အခါမွာ သူ တည္ေဆာက္ေနတဲ့ ျပည္ေထာင္စု ၾကီးဟာ ျပိဳကြဲသြားပါတယ္။ ဗမာျပည္မကို ျပည္နယ္ မဖြဲ ့ဘဲ ဗဟိုနဲ ့ေပါင္းလုိက္ရင္ စားရိတ္သက္သာသြားမယ္ ဆိုျပီး ဖြဲ ့စည္းပံုကို ျပင္လိုက္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၁၉၄၇ ဖြဲ ့ စည္းပံု အေျခခံဥပေဒဟာ ပုံသ႑ာန္ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စု၊ အနွစ္သာရအရ တျပည္ေထာင္ ျဖစ္သြားတယ္။ ပုဂၢိဳလ္ တေယာက္ကို ခ်ဥ္းကပ္ျပီး ကြ်န္ေတာ္တို ့ရဲ ့ကံၾကမၼာကို ပံုအပ္လိုက္ရင္ ဒီပုဂၢိဳလ္မရွိရင္ ပ်က္စီးသြားမယ္။ ၁၉၆၁ ခုနွစ္ ေတာင္ၾကီးညီလာခံမွာ ျပည္နယ္မ်ားညီညြတ္ေရးအဖြဲ ့က ေတာင္းတဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ဆိုတာ ခြဲထြက္ဘို ့မပါပါဘူး။ Federal ဆိုတာ ေပါင္းစပ္ေရးပါ။” [i] ဤတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က

“Federal ဆိုတာ ခြဲေရး မဟုတ္ဘူး။ က်မတို ့အားလံုးသိျပီးသားပါ။ ဒါေပမယ့္ Federal ဆိုတာ ပံုစံ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ Centeral Government နဲ ့Local Government တို ့ၾကားထဲမွာ ဘယ္လိုအာဏာခြဲရမယ္။ ျပည္ေထာင္စုၾကီးရဲ ့အဓိက ျပသနာဟာ ဒါဘဲ။ ဒါနဲ ့ပတ္သက္ျပီးေတာ့ က်မတို ့အားလံုးေဆြးေႏြး ညွိနုိင္းတိုင္ပင္ျပီး ေတာ့မွ ေပၚလာမယ့္ အေျဖပါ။” [ii] ဟူ၍ ေျပာခဲ့သည္။ ၄င္းအရ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က Federal ကို လက္ခံမည္၊ လက္မခံပါ ဟူ၍ တိတိက်က် ေျဖၾကားမသြားခဲ့။
တိုင္းရင္းသားမ်ားအၾကားတြင္ ဖက္ဒရယ္ပညာရွင္ၾကီးအျဖစ္ နံမည္ၾကီးလွသူ ေတာင္ၾကီး ဦး ထြန္းျမင့္ နွင့္ ေတြ ့ဆံုေသာအခါ ၄င္းက “ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ခင္ဗ်ား အေဖရွိတံုးကလိုဘဲ ေရာက္လာျပန္ျပီ။ ကြ်န္ေတာ္တို ့ က လူပုဂၢိဳလ္ ကို မယံုလို ့မဟုတ္ဘူး။ ကြ်န္ေတာ္တို ့တိုင္းရင္းသားေတြ ရသင့္ရ ထိုက္တဲ့ အခြင့္ အေရး ေတြကို ဖြဲ ့ စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနဲ ့အညီ အာမခံျပဌာန္းေပးတာကို လိုျခင္တယ္။ ခင္ဗ်ား အေဖရွိတံုး ကေတာ့ ျပည္ ေထာင္စုကို တျပည္ေထာင္စနစ္နဲ ့တည္ေဆာက္မလား၊ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု အေျခခံ နဲ ့ တည္ေဆာက္မလား ရွင္းရွင္းလင္း လင္း ေျပာမသြားခဲ့ဘူး။ ခင္ဗ်ား လက္ထက္မွာေတာ့ ေျပာေစျခင္တယ္။”
၄င္းက အတိအလင္း ေမးျမန္းခဲ့သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ထိုစဥ္ကလည္း ရွင္းရွင္းလင္း လင္း ေျဖၾကားမသြားခဲ့ပါ။ ၁၉၉၇ ခုနွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ (၁၂) ရက္ေန ့နွစ္ငါးဆယ္ျပည့္ ျပည္ေထာင္စုေန ့အခမ္းအနား တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က မိန္ ့ခြန္းေျပာရာ၌ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရး ပါ၀င္ေသာ မယ့္သေရာ ထ တိုင္းရင္းသား နွီးေနွာဖလွယ္ပြဲ သေဘာတူညီခ်က္ကို ကိုးကားသြားခဲ့သည္။ သို ့ရာတြင္ “က်မတို ့နိုင္ငံအတြက္ အဓိက လိုအပ္ခ်က္ေတြကေတာ့ ---- ” ဟူ၍ အစခ်ီျပီး သူမ၏ ခံယူခ်က္ကို ဆက္လက္ေျပာၾကားသြားရာတြင္မူ “စစ္မွန္ေသာ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရး” ဟူ၍သာ သံုးနုန္းသြားခဲ့သည္။ တမင္မ်ား ခ်န္ထားခဲ့ေလသလား ဟု စဥ္းစားဘြယ္ရွိေအာင္ပင္ “ဖက္ဒရယ္” ဟူသည့္ ေ၀ါဟာရကို ျဖဳတ္ထားခဲ့သည္။
ေတာင္ၾကီးဦးထြန္းျမင့္ ကြယ္လြန္သြားခဲ့သည့္ အခ်ိန္အထိလည္းေကာင္း၊ ၂၀၁၂ ခုနွစ္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္သည့္ အခ်ိန္အထိလည္းေကာင္း၊ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္ေရးရရန္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အတိအလင္းေျပာသံတခါမွ် မၾကားခဲ့ရဘူးပါ။ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ ့ အစည္းမ်ား (အထူးသျဖင့္) လက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အစည္းမ်ားသည္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ ေဆာက္ေရးနိုင္ငံေရး ရည္မွန္းခ်က္ကို သူ ့နည္းသူ ့ဟန္ျဖင့္ ဆက္္လက္ၾကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသည္။
၂၀၁၂ ခုနွစ္နို၀ဘၤာလ (၂) ရက္ေန ့အေရာက္တြင္မူ လႊတ္ေတာ္အတြင္းတြင္ပင္ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ ဦးေရႊမန္းက တိုင္းရင္းသားမ်ားလိုလားသည့္ ဖက္ဒရယ္ ကို ေဖၚေဆာင္နိုင္ ေရးအတြက္ ဖက္ဒရယ္ ဥပေဒမူၾကမ္း တခုအား ေရးဆြဲရန္ ဦးတီခြန္ျမတ္ နွင့္ ေဒၚနန္း၀ါနု တို ့ အား တာ၀န္ေပးအပ္ လိုက္ေၾကာင္း ေၾကျငာခဲ့သည္။ ဤသည္ မွာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း သစ္မ်ားက ဖက္ဒရယ္မူကို မလႊဲသာ မေရွာင္သာ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳလိုက္ရျခင္း ျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ နိုင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္သည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရးမွာ တ၀က္ ေအာင္ပြဲဆင္ခဲ့ျပီဟုေျပာနိုင္သည္။ ဖက္ဒရယ္မူ ေတာင္းဆိုသည့္ ၁၉၆၁ ခုနွစ္ ေတာင္ၾကီးညီလာခံမွ စတင္ေရတြက္ လွ်င္ပင္ နွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ ၾကာခဲ့ပါျပီ။ သို ့ျဖင့္ ၁၉၆၂ ခုနွစ္၌ ဖက္ဒရယ္မူကို လက္ညွိဳးထိုးျပျပီး စစ္အာဏာသိမ္း ခဲ့ျခင္းမွာ မွားယြင္းခဲ့ျပီ ဟု ၀န္ခံလိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္ တစတစ နွင့္ အျခားေသာ အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားပါ ဖက္ဒရယ္မွာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ရသင့္ရထိုက္သည့္ အခြင့္အေရးျဖစ္ေၾကာင္း တစတစ ေျပာဆိုလာၾကသည္။ အသိအမွတ္ျပဳ လာရ သည္။ ၀န္ခံလာ ၾကရသည္။ ဖက္ဒရယ္သည္ လူထုအသိအမွတ္ျပဳခံရေသာ နိုင္ငံေရးစင္ျမင့္သို ့တစတစ တက္လာပါေတာ့သည္။ ယင္းအခ်ိန္ 21-5-2013 ေန ့တြင္ ေနျပည္ေတာ္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ အေဆာက္အအံု- မီဒီယာ ေတြ႕ဆံုရွင္းလင္း ပြဲ၌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေအာက္ပါအတိုင္းေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။“ဖယ္ဒရယ္မူဆိုတာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဟိုးအရင္ထဲကဆုပ္ကိုင္ခဲ့တဲ့ မူဝါဒပါ။ ဘယ္သူ ကမွ ဖယ္ဒရယ္ဆိုတဲ့စကားလုံးကို မေျပာခဲ့တဲ့ မေျပာရဲတဲ့အခ်ိန္တုန္းကတည္းကေတာင္မွ က်မတို႕က ဒီျပည္ေထာင္စု ၾကီး တည္တံ့ခိုင္ျမဲဖို႕အတြက္ ဖယ္ဒရယ္မူဟာ အေရးၾကီးတယ္၊ ဖယ္ဒရယ္မူဆိုတာ ခြဲထြက္ေရးမူ မဟုတ္ဘူးဆိုတာကို က်မတို႕ ေသေသခ်ာခ်ာ ရွင္းျပတယ္။ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ပါျပီ။”
ဘယ္လိုျဖစ္တာပါလိမ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟု သာ ေမးလိုက္ျခင္ပါသည္။ ဖက္ဒရယ္မူမွာ အမ်ိဳး သားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္စတင္တည္ေဆာက္ခဲ့စဥ္ကထည္းက ဆုပ္ကိုင္ခဲ့သည့္မူ ျဖစ္သည္ဆိုလွ်င္ ပါတီ၏ တရား၀င္ စာရြက္စာတမ္းမ်ားကို ၾကည့္ရႈလိုပါသည္။ စာေရးသူေလ့လာခြင့္ရေလာက္ေတာ့ မရွိခဲ့ပါ။ ၁၉၈၉ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လ (၁၅) ရက္ တြင္ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္ နွင့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္ေတြ ့ဆံုပြဲ၌ သူမက
“ဖက္ဒရယ္လို ့ဘဲ ေခၚေခၚ ျပည္ ေထာင္စု လို ့ဘဲ ေခၚေခၚ ဘာမွ မေခၚလဲရပါတယ္။ ဘာဘဲ ေခၚေခၚ အေရးၾကီးတာက က်မတို ့ၾကားထဲမွာ အားလံုး သေဘာတူညီနုိင္မယ့္ ပံုစံရွိတဲ့ နိုင္ငံတခုကို ေဖၚထုတ္ဘို ့ဘဲ။”
၄င္းအရ ဖက္ဒရယ္က အေရးမၾကီးပါ။ အားလံုးသေဘာတူမည့္ နိုင္ငံတခု ေပၚလာဘို ့က အေရးၾကီး ေၾကာင္းျဖစ္သည္။ ဤကထဲက လြဲေနပါသည္။ ဖက္ဒရယ္ ဟူသည္မွာ အေပၚယံစကားလံုး တလံုးမွ် မဟုတ္ပါ။ အားလံုးသေဘာတူသည့္ နိုင္ငံတခုကို ဖက္ဒရယ္ နိုင္ငံဟု ေျပာ၍ မရနိုင္ပါ။ ဖက္ဒရယ္သည္ တိုင္းျပည္တည္ ေဆာက္ပံုစနစ္တရပ္ အခုိင္အမာျဖစ္သည္။ ဖက္ဒရယ္ကို ေတာင္းဆိုျခင္းသည္ အဆိုပါ စနစ္အတိုင္း ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံကို တည္ေဆာက္ပါ ဟု ေတာင္းဆိုျခင္းျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံကို ဤစနစ္အေျခခံအတိုင္း တည္ေဆာက္ရ ပါမည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာင္းျပန္ေျပာခဲ့သည္။ အားလံုးသေဘာတူသည့္ နိုင္ငံတခုကို တည္ေဆာက္ျပီးမွ ဖက္ဒရယ္ နိုင္ငံဟု ေခၚလည္း ရနိုင္သည့္ သေဘာမ်ိဳးပင္။ ဤသည္မွာ လံုး၀လြဲေနပါသည္။
ေနာက္ထပ္ အလြဲတခုမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဖက္ဒရယ္အေပၚ နားလည္ခ်က္ျဖစ္သည္။ သူမက အာဏာခြဲေ၀ေရးမွာ အဓိက ျဖစ္ေၾကာင္း ေထာက္ျပသြားခဲ့သည္။ ဖက္ဒရယ္၏ ေၾကာရိုးတခုမွာ အာဏာခြဲ ေ၀ေရးျဖစ္သည္ကို လက္ခံရပါမည္။ သို ့ရာတြင္ ျမန္မာနိုင္ငံ၌ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိေရးအတြက္ ဖက္ဒရယ္ကို အဓိက ခ်ဥ္းကပ္ရမည့္အေျခခံမွာ အာဏာခြဲေ၀ေရး မဟုတ္ပါ။ တန္းတူေရး အေျခခံကို တည္ေဆာက္နုိင္ေအာင္ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ ့စည္းရာတြင္ ပါ၀င္သည့္ ယူနစ္မ်ား (Constituent Units) တနည္းအားျဖင့္ ျပည္နယ္မ်ားအားျပန္လည္ စုဖြဲ ့ေရးျဖစ္သည္။ ယင္းမွာ ပထမဆံုးလိုအပ္ခ်က္ ျဖစ္သည္။ အဓိကအားျဖင့္ တိုင္းတခ်ိဳ ့ကို ေပါင္းကာ ျမန္မာျပည္ နယ္အျဖစ္ ျပင္ဆင္ဖြဲ ့စည္းရန္ျဖစ္သည္။
ဤသည္မွာ ၁၉၆၁ ခုနွစ္ ေတာင္ၾကီးညီလာခံမွ ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ အေျခခံမူတရပ္ျဖစ္သလို မြန္အမ်ိဳးသား ေခါင္းေဆာင္ၾကီး နိုင္ေငြသိမ္း က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ရွင္းျပခဲ့သည့္ အေျခခံလည္းျဖစ္သည္။
(မွတ္ခ်က္။ ။ ဤေနရာတြင္ “ျမန္မာ” ဟူေသာ ေ၀ါဟာရအား စာေရးသူက သံုးစြဲျခင္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာ ဟူ သည္မွာ စာေ၇းသူကဲ့သို ့ေသာ လူမ်ိဳး၏ အမည္ ဟု ခံယူေသာေၾကာင့္ပင္။ တိုင္းရင္းသားေခါင္း ေဆာင္ မ်ား၏ မူရင္း အသံုးအနုန္းမွာ ဗမာျပည္နယ္ ျဖစ္သည္။)
ျမန္မာလူမ်ိဳးအမ်ားစု ေနထိုင္သည့္ ေဒသၾကီးမ်ားအား ျမန္မာျပည္နယ္အျဖစ္ ျပန္လည္စုဖြဲ ့နိုင္မွသာ လွ်င္ အျခား ျမန္မာမဟုတ္သည့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားနွင့္ တန္းတူေရးအေျခခံကို ေဖၚေဆာင္နိုင္ကာ၊ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရး လမ္းေၾကာင္းကို ဦးတည္နိုင္ပါမည္။ မၾကာေသးခင္ကပင္ မြန္ျပည္သစ္ပါတီကလည္း ဤကိစၥကို မီးေမာင္းထိုးျပသြားခဲ့သည္။ ယူအင္န္အက္ဖ္စီက မူၾကမ္းေရးဆြဲတင္ျပမည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ ့ စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္လည္း ဤအတိုင္းပင္ ေဖၚျပသြားလိမ့္မည္ဟု ယူဆသည္။
ျပည္ေထာင္စုနွင့္ျပည္နယ္မ်ားအၾကားမွ်တစြာအာဏာခြဲေ၀ေရးကိုသာ ဖက္ဒရယ္ ဟူ၍ေၾကြး ေၾကာ္ ကာ ယင္းကိုအဓိက ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ေတာင္းဆိုပါက ယခုလတ္တေလာအခ်ိန္တြင္ပင္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း၊ သစ္မ်ားက ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ေဖၚေဆာင္ေပးၾကပါမည္။ သာဓက ျပပါမည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒတြင္ စြမ္းအင္၊ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ၊ သစ္ေတာမ်ားအေပၚ စီမံခန္ ့ခြဲသည့္ အာဏာကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွ ရယူ ထားသည္။ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္အား အလတ္စား နွင့္ အေသးစားလွ်ပ္စစ္၊ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ ျဖတ္ ေတာက္ျခင္း နွင့္ ေသြးျခင္း၊ ေက်းရြာထင္းစိုက္ခင္း ဆိုင္ရာ လုပ္ပိုင္ခြင့္တို ့ကိုသာ အပ္နွင္းထားသည္။ ဤသည္တို့ ကိုု ျပင္ဆင္ ေျပာင္းလဲရန္၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္အား လုပ္ပိုင္ခြင့္ပိုမို အပ္နွင္းရန္ ဖြဲ ့စည္းပံုျပင္ဆင္ေပးေရးမ်ားအား အားတက္ သေရာ သေဘာေကာင္းစြာနွင့္ လုပ္ေဆာင္ေပးၾကပါမည္။ ထို ့ေနာက္ “ဒါ ဖက္ဒရယ္ဘဲ။” ဟု ေၾကြးေၾကာ္ၾကပါမည္။
ယင္းမွာ ဖက္ဒရယ္မဟုတ္ပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ ့စည္းရာတြင္ ပါ၀င္ သည့္ျပည္နယ္မ်ားအတြင္း တန္းတူေရး အေျခခံကင္းမဲ့ေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထို ့ျပင္ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဖြဲ ့ စည္းခ်ဳပ္ကိုင္ထားမႈအရ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း သစ္မ်ားက လက္ခံသူမ်ားသာ လူထုကိုယ္စားလွယ္ဟူ၍ အေရြးခံၾကရျပီး ဥပေဒျပဳအာဏာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအာဏာမ်ားအား က်င့္သံုးမည္ျဖစ္ျခင္း ေၾကာင့္ပင္။ ဘယ္ ဘက္လက္က အာဏာကို ညာဘက္လက္သို ့လႊဲေျပာင္းေပးလိုက္သည့္ သေဘာ သာျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသား ျပည္နယ္မ်ားတြင္ စစ္မွန္ေသာ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား အာဏာရဘြယ္ မရွိပါ။ ၁၉၆၂ ခုနွစ္ စစ္အာဏာသိမ္းျပီး ဆိုရွယ္လစ္အတုကို က်င့္သံုးခဲ့သလို ယခုအခ်ိန္တြင္ ဖက္ဒရယ္လိမ္ကို ေဖၚေဆာင္ကာ အနည္းဆံုး ေနာက္ ထပ္ နွစ္ငါးဆယ္ အာဏာရယူသြားေရး ေရရွည္စီမံခ်က္အား ခ်ီတက္ၾကပါမည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ယခုအခ်ိန္ေရာက္မွသာ ဖက္ဒရယ္မူကို လက္ခံေၾကာင္း နုတ္ျဖင့္ ထုတ္ ေဖၚေျပာလာသည္ ျဖစ္ေစကာမူ တန္ဘိုးထား၍ ၾကိဳဆိုရပါမည္။ သို ့ရာတြင္ ျပသနာမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တဦး ထဲအေနျဖင့္ ျဖစ္ေစ၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ ့ ခ်ုဳပ္ အေနျဖင့္ ျဖစ္ေစ၊ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးကို နိုင္ငံေရးဦးတည္ခ်က္ တရပ္အေနျဖင့္ မျဖစ္မေနေဖၚေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အတိအက် ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ မခ်ေသး ျခင္းပင္။ ဤသည္ကို သာဓက အေနျဖင့္ ေထာက္ျပပါမည္။
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ ့ခ်ဳပ္ ေဖ့စ္ဘုတ္၏ တေနရာတြင္ ဦးဥာဏ္၀င္းက “ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရာတြင္ လက္ေတြ ့က်၍ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိေသာ အခ်က္မ်ားကိုသာျပင္ဆင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပဲ့ပ်ားပင္ နွင့္ရုိက္ရမည့္ ကိစၥကို ၀ါးရင္းတုတ္နွင့္ ရိုက္၍မျဖစ္နုိင္ေၾကာင္း၊ အဓိက ျခံဳငံုျပီးေျပာရလွ်င္ ေရွ ့ေနာက္မညီညြတ္ သည့္ကိစၥမ်ားကို ျပင္ဆင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊” ေျပာၾကားခဲ့သည္ ဟု ေဖၚျပထားသည္။
တဖန္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ျခင္း အစည္း အေ၀း တြင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔၀င္ ဦးဥာဏ္၀င္းက ေအာက္ပါအတိုင္း အဖြင့္ အမွာ စကားေျပာၾကားသြားခဲ့ေၾကာင္းျဖင့္၂၀၁၃ ခုနွစ္ စက္တဘၤာလ (၂၂) ရက္ေန ့တြင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ ့ ခ်ဳပ္၏ ေဖ့စ္ဘုတ္၌ ေတြ ့လိုက္ရသည္။"ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ ဖက္ဒရယ္မူအပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ား၊ ရပိုင္ခြင့္ မ်ားကို ဥပေဒျပဌာန္းခ်က္ျဖင့္ အာမခံမွသာ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ယံုၾကည္မႈကို ရရွိႏိုင္မည္ျဖစ္ၿပီး ထိုသို႔ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ႏိုင္မွသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။"
ဦးဥာဏ္၀င္း၏ ေျပာဆိုခ်က္နွစ္ခုကုိ သံုးသပ္ပါမည္။ ပထမ တခုမွာ ေ၀၀ါးေနသည္။ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးကို နိုင္ငံေရးဦးတည္ခ်က္ တရပ္အေနျဖင့္ မျဖစ္မေနေဖၚေဆာင္သြားမည့္ ပိုင္းျဖတ္ ခ်က္ ကို မေတြ ့ ရပါ။ “လက္ေတြ ့က်၍ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိေသာ အခ်က္မ်ားကိုသာျပင္ဆင္မည္၊” ဟူရာတြင္ ဘယ္အခ်က္ ေတြက လက္ေတြ ့က်ျပီး ဘယ္ျပဌာန္းခ်က္ေတြက လက္ေတြ ့မက်မွန္းလည္းမသိရ၊ ဖက္ဒရယ္ကိုလည္း မရည္ညႊန္း ပါ။ “ေရွ ့ေနာက္မညီညြတ္ သည့္ကိစၥမ်ားကိုသာ ျပင္ဆင္မည္” ဟူသည္မွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံု၏ အနွစ္သာရကို ျပင္ရန္ၾကိဳးစားမည္မဟုတ္ေၾကာင္း ေျပာလိုက္ျခင္းပင္။ တနည္းအားျဖင့္ ၂၀၀၈ဖြဲ ့စည္းပံုေအာက္တြင္ ဆက္လက္ ေခါင္းလွ်ိဳးသြားေတာ့မည္ကိုလွစ္ဟ လိုက္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ အားတက္ဖြယ္ စိုးစဥ္းမွ်မရွိပါ။ ဤအတိုင္းသာဆိုလွ်င္ ဖြဲ ့ စည္းပံုနွင့္အညီ ခ်မွတ္က်င့္သံုးေနသည့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ သက္ဆိုးရွည္ရံုသာရွိပါမည္။
ဦးဥာဏ္၀င္း၏ ဒုတိယ ေျပာဆိုခ်က္မွာမူ အားတက္ဖြယ္ အရိပ္အေယာင္ကို ျမင္ရသည္။ သို ့ရာတြင္ နွစ္ခုနိုင္းယွဥ္ပါက ေရွ႕ ေနာက္ ဆန္ ့က်င္ေနျပန္သည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအား ဖက္ဒရယ္လမ္းေၾကာင္း အတိုင္း ၀င္ေအာင္ျပင္ေရးမွာ မျဖစ္နိုင္ဟု ေျပာရေလာက္ေအာင္ခဲယဥ္းသည္။ ေပါ့ေသးေသး မဟုတ္။ အားၾကိဳးခႏြဲ ၾကိဳးပမ္းရ မည့္ ကိစၥျဖစ္သည္။ ဦးဥာဏ္၀င္း စကားကိုပင္ ကိုးကားပါဦး။ ၀ါးရင္းတုတ္ကို ကိုင္စြဲ၍ပင္ ရနိုင္မည္မထင္။ လူထု အင္အားနွင့္ နိုင္ငံတကာဖိအားအေပၚတြင္ အေျခခံသည့္ ထက္ျမက္သည့္ ၀ရဇိန္လက္နက္ ကို ဥပေဒေၾကာင္းနွင့္ နုိင္ငံေရးအရ ကိုင္စြဲဘို ့ၾကိဳးပမ္းရပါမည္။ ပဲ ့ျပားပင္နွင့္ ရိုက္ရံုမွ်နွင့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအား ဖက္ဒရယ္ လမ္းေၾကာင္း ၀င္ေအာင္ျပင္နိုင္ေရးဟူသည္မွာ စိတ္ကူးယဥ္မွ်သာ ျဖစ္ပါမည္။

အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္အေနျဖင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ရန္ ပိုင္းျဖတ္ထား မႈကို မေတြ ့ရေသးပါ။ သို ့ျဖစ္၍ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးအားမည္သို ့ေဖၚေဆာင္သြားမည္ကို မသိရ။ ရက္ပိုင္း အတြင္း မွာပင္ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ လူထုထံမွ သေဘာထားဆႏၵရယူမည္ဟု ၾကားရ ေသာ္ လည္း ဘာကို ရယူမည္မွန္းမည္သူမွ် နားလည္မည္မထင္ပါ။ သာဓကအားျဖင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္နိုင္ေရး ရည္မွန္းခ်က္ျဖင့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုကို ျပင္ရန္ၾကိဳးပမ္းမည္ဆိုပါက ေအာက္ပါ အေျခခံေက်ာရိုး ငါး ခုကို မလြဲမေသြ ျပင္ရပါမည္။

(၁) ျမန္မာျပည္နယ္ အပါအ၀င္ ျပည္နယ္မ်ားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုကို ဖြဲ ့စည္းျခင္း နွင့္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ ့စည္းပံုုအေျခခံဥပေဒ ေဘာင္အတြင္းတြင္ ျပည္နယ္မ်ားအလိုက္ ျပည္နယ္ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ မ်ားေရးဆြဲေစကာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ေပးအပ္ျခင္း။
(၂) စစ္တရားရံုး (Court Martials) မ်ားအား အရပ္ဘက္ဆိုင္ရာ တရားရံုး၏ အယူခံစီရင္ပိုင္ခြင့္ အာဏာ က်င့္သံုးမႈေအာက္တြင္ထားရွိေရး အေျခခံမွ ေန၍ လြတ္လပ္၊ ဘက္မလိုက္၊ ထက္ျမက္ေသာ တရားစီရင္ေရး စနစ္ကို တည္ေထာင္က်င့္သံုးျခင္း။
(၃) သမတ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ အစစ္လည္း မဟုတ္၊ ကမာၻေပၚရွိမည္သည့္ သမတနိုင္ငံတြင္မွ်လည္း မက်င့္သံုး၊ ေရြးေကာက္ပြဲအနိုင္ရ နိုင္ငံေရးပါတီက အစိုးရ ဖြဲ ့ေရးကို ျငင္းပယ္ထားျပီး စစ္အာဏာရွင္စနစ္တည္တန္ ့ ခိုင္ျမဲေရးကို သာ အာမခံခ်က္ေပးထားသည့္ သမတအုပ္ခ်ဳပ္ပံုစနစ္နွင့္ သမတ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ပံုစနစ္အစား ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးေဆာင္သည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစနစ္[iii] သို ့ေျပာင္းလဲ က်င့္သံုးျခင္း။
(၄) သဘာ၀သယံဇာတမ်ားအား ျပည္ေထာင္စု နွင့္ ျပည္နယ္မ်ားအတြင္း မွ်တစြာ ခြဲေ၀သံုးစြဲျခင္းနွင့္ ျပည္နယ္မ်ားအတြင္းရွိ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ ့မ်ားတရား၀င္ ရပ္တည္နိုင္ေရးအတြက္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ တည္ေထာင္ျခင္း။ နွင့္
(၅) လြတ္လပ္သည့္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဖြဲ ့စည္းျခင္း နွင့္ ျပည္နယ္မ်ား အတြင္း တြင္လည္း သက္ဆိုင္ရာျပည္နယ္အလိုက္ ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတာ၀န္ထမ္းေဆာင္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအား လြတ္လပ္စြာေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခြင့္ ရွိေစျခင္း။
အထက္ပါ ငါးခ်က္ခန္ ့မွ်ကို အနည္းဆံုးအေနျဖင့္ ျပင္ေပးရန္မၾကိဳးစားဘဲ ဖက္ဒရယ္မူကို လက္ခံပါ သည္ဟု ျမည္တမ္းကာ ထိုင္ေနရံုမွ်နွင့္ေတာ့ တိုင္းရင္းသားမ်ားေၾကနပ္ေစရန္ နွစ္သိမ့္သည့္ သေဘာမွ်သာ ရွိပါမည္။ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ ေ၀လာေ၀းပါမည္။ ဤသို ့မျဖစ္သင့္ပါ။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္သည္ ျပတ္သား သည့္ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒလမ္းေၾကာင္းကို ေလွ်ာက္လွမ္းလိမ့္မည္ဟု ေျမွာ္လင့္ဆဲ ရွိၾကပါ သည္။

အထက္ပါ ေက်ာရိုးငါးခ်က္ ခန္ ့မွ်ကို တျပိဳင္တည္းျပင္ရန္လိုပါမည္။ တခုနွင့္အျခားတခု ဆက္စပ္၊ ေထာက္သူေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ရွည္မည္စိုး၍ အေသးစိပ္ကိုေတာ့ ဤေဆာင္းပါးတြင္ မေရးေတာ့ပါ။ ယင္း ေက်ာရိုးတို ့ကို ျပင္ျပီးေနာက္ က်န္သည့္ အေသးစိပ္မ်ားအား တေျဖးေျဖးျပင္သြားနိုင္ပါမည္။ ဤတြင္ျပသနာရွိလာပါျပီ။ ဤအေျခခံေက်ာရိုးမ်ားအား ျပင္၍ရနိုင္ပါမည္လား ဟူေသာ ေမးခြန္းျဖစ္သည္။ အေျခခံက်သည့္ ေက်ာရိုးမွန္သမွ် ျပင္လို ့မရနိုင္ေအာင္ပင္ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုက သံကြန္ခ်ာနွင့္ အုပ္ထားျပီးျဖစ္သည္။

ျပီးခဲ့သည့္ ရက္သတၱနွစ္ပတ္က ဘီဘီစီတြင္ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုကို ျပင္မလား အသစ္ဆြဲမလား ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္နွင့္ ေဆြးေႏြးေသာအခါ SNLD ပါတီ မွ ဦးစိုင္းေဆာင္စီ က ဖြဲ ့စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးကို ျပဌာန္းထားသည့္ ပုဒ္မ ၄၃၆ မွာ အဓိကျဖစ္ေၾကာင္း နွင့္ ယင္းကိုျပင္ဆင္နိုင္လွ်င္အားလံုးအဆင္ေျပသြားနိုင္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ စာေရးသူကမူ ပုဒ္မ ၄၃၆ ကိုပင္ျပင္ရန္ မျဖစ္နိုင္ဟု ေထာက္ျပခဲ့သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ပုဒ္မ ၄၃၆ သည္ပင္ ျပင္ရန္ခက္ေအာင္တမင္သတ္မွတ္ထားသည့္ ေက်ာရိုးျပဌာန္းခ်က္မ်ားတြင္ အၾကံဳး၀င္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဤလင့္ခ္ တြင္ နားဆင္ပါ။ https://docs.google.com/file/d/0BzC8VZhwp11AUlp6NjRiOFFuUnc/edit?usp=sharingလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အားလံုး၏ ၇၅ ရာခုိင္နုန္းေက်ာ္ရ ရမည့္အျပင္ ျပည္လံုးကြ်တ္ဆႏၵခံယူပြဲ က်င္းပ ျပီး မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူေပါင္း၏ ထက္၀က္ေက်ာ္ ရမွသာ ျပင္နိုင္မည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စား လွယ္အားလံုး၏ ၇၅ ရာခုိင္နုန္းေက်ာ္ရရန္ဆိုသည္မွာပင္ မျဖစ္နိုင္ေလာက္ေအာင္ခဲယဥ္းေနျပီ။ မဲေပးပိုင္ခြင့္သူ အားလံုး၏ ထက္၀က္ေက်ာ္ရရန္ဆိုသည္မွာ လံုး၀ပင္ မျဖစ္နိုင္ပါ။ မဲလာေရာက္ေပးသူအားလံုး၏ ထက္၀က္ေက်ာ္ ရလွ်င္ ျပင္ဆင္ခြင့္ေပးထားမည္ဆိုပါက ေျမွာ္လင့္၍ရနိုင္ပါေသးသည္။ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူ သန္းသံုးဆယ္ ရွိမည္ ဆိုၾကပါစို ့။ မည္သည့္နိုင္ငံတြင္မွ် သန္းသံုးဆယ္လံုးလာမေပးပါ။ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူ အနည္းဆံုးငါးသန္း ခန္ ့မွာ နိုင္ငံျခား တိုင္းျပည္မ်ားတြင္ေရာက္ေနၾကျပီ။ ျပည္တြင္းအနွံ ့အျပားနွင့္ နယ္စပ္မ်ားမွာ စုစုေပါင္းသန္းခ်ီရွိမည့္ ဒုကၡသည္မ်ား မဲေပးခြင့္မရၾက။ မွတ္ပံုတင္ မရွိသူမ်ား မဲေပးခြင့္မရၾက။ စိတ္မ၀င္စား၍မဲလာမေပးသူကလည္း အေရအတြက္ နည္းမည္မဟုတ္။ သန္းသံုးဆယ္အနက္ သန္းနွစ္ဆယ္ မဲလာေပးမည္ဆိုလွ်င္ပင္ အနုိင္နိုင္။ မဲလာေရာက္ေပးသူ သန္းနွစ္ဆယ္ အနက္ ဆယ္သန္းေက်ာ္က ဖြဲ ့ စည္းပံုျပင္ရန္ မဲေပး၍ျပင္ခြင့္ရနိုင္လွ်င္ျဖစ္နိုင္ေသးသည္။

ယခုမူ ဤသို ့မဟုတ္ပါ။ မဲလာေရာက္ေပးသူအေရအတြက္အေပၚတြင္ ထက္၀က္ေက်ာ္ ကို တြက္ ခ်က္ျခင္းမဟုတ္။ မူရင္း မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူအေရအတြက္အေပၚတြင္တြက္ခ်က္ျခင္းျဖစ္သည္။ သန္းနွစ္ဆယ္ အနက္ ၁၅ သန္းေက်ာ္က ေထာက္ခံမဲေပးမွ ဖြဲ ့စည္းပံု၏ ေက်ာရိုးမ်ားကို ျပင္ခြင့္ရနုိင္မည္ျဖစ္သည္။ ရိုးရိုးသားသား မဲေပး ၾကဦးေတာ့ သန္းနွစ္ဆယ္ အနက္ ၁၅ သန္းေက်ာ္မဲအား မည္သည့္နည္းနွင့္မွ် မရနိုင္ပါ။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုကို အတည္ ျပဳခဲ့တံုးကကဲ့သို ့မဲမသမာမႈမ်ား ျပဳပါက မဲ၁၅ သန္းေက်ာ္မဆိုထားနွင့္ ၁၀ သန္းေက်ာ္ပင္မရနိုင္ပါ။ ျပင္၍မရနိုင္ ေအာင္ကို လုပ္ထား ေသာဖြဲ ့စည္းပံုျဖစ္သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ခမ်ာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း သစ္မ်ားက ဖြဲ ့စည္းပံုကိုကိုင္သည့္ နိုင္ငံေရး ကစားကြက္တြင္ သြက္သြက္လည္ေနရွာသည္။ ဦးသိန္းစိန္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမတ ျဖစ္လွ်င္လည္း သူ လက္ခံပါမည္ ဟု ေျပာလိုက္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ေျမွာ္လင့္ခ်က္ ျမင့္မိုရ္ေတာင္ ျဖစ္သြားပံုရသည္။ ကာလအတန္ၾကာ ေသာ အခါ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမတ ျဖစ္ဘို ့ဖြဲ ့စည္းပံုျပင္ေရးမွာမူ သူ ့အလုပ္မဟုတ္ ဟု ေျပာလိုက္ေသာအခါ ေျမွာ္လင့္ခ်က္က မေရမရာျဖစ္သြားျပန္သည္။ ျပီးခဲ့သည့္ရက္ပိုင္းကပင္ ဦးေရႊမန္းက သူ နွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တို ့ သမတေရြးပြဲတြင္ သန္ ့သန္ ့ရွင္းရွင္းယွဥ္ျပဳိင္ၾကမည္ဟု ေျပာေသာအခါ ၀မ္းသာရမလိုလို ျဖစ္ျပန္သည္။ သို ့ရာ တြင္တဆက္တည္းမွာပင္ ဖြဲ ့စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးကေတာ့ ေကာ္မတီ ဖြဲ ့ထားပါျပီဟု ဆိုကာ ေခါင္းေရွာင္သြားျပန္သည္။
ေဗဒင္ေမးလွ်င္ ဆန္ကုန္ေနပါမည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမတ ျဖစ္ဘို ့တခုတည္းအတြက္သက္ သက္ ဖြဲ ့စည္းပံုကို ျပင္ေပးမည္ မဟုတ္ပါ။ ျပီးခဲ့သည့္ရက္ပိုင္းကပင္ တစည ပါတီမွ ဦးဟန္ေရႊက လက္မခံနိုင္ေၾကာင္း ေျဗာင္ေျပာသြားခဲ့ပါျပီ။ ၾကံ့ဖြံ ့ပါတီထဲတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ၾကည့္မရေသာ ပုဂၢိဳလ္အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိနို္င္ေသးသည္။ ၇၅ ရာခုိင္နုန္းပင္မရနိုင္ေတာ့ေၾကာင္း ထင္ရွားေနပါျပီ။ ထို ့အျပင္ လႊတ္ေတာ္တခုတည္း ၏ သေဘာျဖင့္ ျပင္၍မရ။ ျပည္လံုးကြ်တ္ဆႏၵခံယူပြဲ က်င္းပရပါဦးမည္။ ယခုမူ ဤကိစၥအတြက္ လႊတ္ေတာ္အတြင္းမွာ ေဆြးေႏြးသည့္ အဆင့္ပင္မေရာက္ေသး။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သမတ ျဖစ္ေရး အတြက္ ျပည္လံုးကြ်တ္ဆႏၵခံယူပြဲ က်င္းပျပီး ဖြဲ ့စည္းပံုျပင္ေပးမည္ဟူသည္မွာ စိတ္ကူးယဥ္အိပ္မက္ဟု ယူဆသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ယင္းအိပ္မက္မွ နိုးထသင့္ပါျပီ။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အစည္းမ်ားအေနျဖင့္မူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သမတ ျဖစ္ေရး၊ မျဖစ္ေရးကို သိတ္ျပီးစိတ္မ၀င္စားၾက။ သူတို ့မွာ ဘ၀ရွိသည္။ ခံစားခ်က္ရွိသည္။ ဖက္ဒရယ္ဖြဲ ့စည္းပံု ဗဟုသုတမ်ား၊ နိုင္ငံေရးအေတြ ့အၾကံဳမ်ားလည္း ထိုက္သည့္အားေလွ်ာ္စြာရွိေနၾကပါျပီ။ သူတို ့လမ္း သူတို ့ ေလွ်ာက္ေနၾကပါျပီ။ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးကိုသာ အမ်ားဆံုးဦးတည္ၾကိဳးပမ္းေနၾကသည္။ မည္သူ သမတျဖစ္ေနပါေစ။ ဖြဲ ့စည္းပံု၏ အေျခခံေက်ာရိုးမ်ားက ဖက္ဒရယ္အေျခခံကို အုတ္ျမစ္မခ်နိုင္သမွ် ၄င္းတို ့အတြက္ မည္သည့္အခြင့္အေရး မွ် ရနိုင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ရွင္းလင္းစြာ နားလည္ေနၾကသည္။
ဤေနာက္ခံအေျခအေနတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္လည္းေကာင္း၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ ့ ခ်ဳပ္သည္လည္းေကာင္း၊ မည္သည့္လမ္းကို ေရြးခ်ယ္ပါမည္နည္း။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံု၏ ေက်ာရိုးမ်ားအား ျပင္ေရးဆို သည္မွာ လက္ေတြ ့မျဖစ္နိုင္ပါ။ ျဖစ္နိုင္သည္ဟု ဆိုပါက ၂၀၁၅ မတိုင္ခင္ လူထုအားလက္ေတြ ့က်က် ေဖၚေဆာင္ျပ ရန္ တာ၀န္ရွိပါမည္။ ၂၀၁၅ အလြန္ကို လူထုအားယံုမွားကိုးစား ေစာင့္ခိုင္းမထားသင့္ေတာ့ပါ။ အခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ကို က်င့္သံုးျခင္းျဖင့္ လႊတ္ေတာ္အတြင္းမည္သည့္ပါတီမွ် ၅၀ ရာခိုင္နုန္းမေက်ာ္ေအာင္ စီစဥ္။ မည္သည့္အခါမွ် ဖြဲ ့စည္းပံုကို ျပင္၍မရနိုင္ေအာင္ေျခလွမ္းေနၾကပါျပီ။ သို ့ျဖစ္၍ အေရးမပါသည့္ ျပဌာန္းခ်က္ အခ်ိဳ ့ ျပင္ေပးျခင္းကို လက္ခံလွ်က္၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံု ေအာက္တြင္ ေခါင္းလွ်ိဳး၀ပ္တြားဆက္သြားမည္လား။ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ သစ္တခုေပၚေပါက္လာ ေအာင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ ့အစည္းမ်ားနွင့္ လက္တြဲ ကာ ျငိမ္းခ်မ္ေရးရရန္ ေဆာင္ရြက္သြား မည္လား ဟူသည္ကို ေရြးရန္သာ ရွိပါသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား အသက္အရွည္ေစျခင္ဆံုး ပုဂၢိဳလ္မွာ စာေရးသူျဖစ္မည္ ထင္သည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေအာက္သို ့သူမဦးေဆာင္၀င္ေရာက္ခဲ့သည့္ လမ္းေၾကာင္းမွားကို သူမ အသက္ ထင္ရွား ရွိေနစဥ္ ကိုယ္တိုင္ ျပန္ျပင္ေပးခဲ့ေစလို၍ ျဖစ္သည္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္က အလိုျခင္ဆံုးျဖစ္သည့္ “တရား၀င္မႈ”[iv] အား သူမက ဦးေဆာင္အပ္နွင္းခဲ့၍ျဖစ္သည္။ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခဲ့သည့္ အခ်ိန္မွ စေရတြက္ လွ်င္ တနွစ္ခြဲမွ်ရွိ သြား ခဲ့ျပီ။ ဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဖြဲ ့စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးတို ့အတြက္ မည္သည့္အရာကိုမွ် ထိထိ ေရာက္ေရာက္ မလုပ္ ေဆာင္နိုင္ခဲ့ပါ။ ဤအတိုင္း မေရမရာဆက္သြားေနလွ်င္ ေနာက္တနွစ္ခြဲမွာ မၾကာခင္ကုန္ဆံုး၊ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ ကို ျဖတ္သန္း၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံု ေရရွည္တည္တန္ ့ခိုင္ျမဲသြားျပီး သားစဥ္ေျမးဆက္စစ္ကြ်န္ဘ၀ တြင္ ႏြန္နစ္ေနပါမည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ လာမည့္ ေနာက္မ်ိဳးဆက္ခေလးမ်ားအား ဤသို ့ခ်န္မထားရက္သင့္ပါ။ သူမကိုယ္တိုင္ ရွင္းခဲ့ဘို ့တာ၀န္ရွိပါသည္။ ယူအင္န္အက္ဖ္စီက တျပည္လံုးအပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္တြင္ သက္ေသအျဖစ္ လက္မွတ္ထိုးရန္
သူမအား ကမ္းလွမ္းေနသည့္ အခြင့္အလန္းကို ဆုပ္ကိုင္ကာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ ့အစည္းမ်ား နွင့္ အတူ မားမားရပ္ကာ စတင္ၾကိဳးပမ္းသင့္ပါျပီ။စာေရးသူသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုျဖစ္ေစ၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ ့ခ်ဳပ္ကို ျဖစ္ေစ နစ္နာ ထိခိုက္ေစလိုေသာ ယုတ္ညံ့သည့္ စိတ္ဓါတ္ျဖင့္ ေ၀ဘန္တိုက္ခိုက္ေနျခင္း အလွ်ဥ္းမဟုတ္ပါ။ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္၏ သမိုင္း၀င္ၾကိဳးပမ္းမႈအေနျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေစလို၍သာ ျဖစ္သည္။ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္အဖြဲ ့၀င္တဦးမဟုတ္ခဲ့ ေသာ္လည္း ဥပေဒေၾကာင္းအရတတ္နိုင္သမွ် ပ့ံပိုုးေပးခဲ့သူျဖစ္သည္။ သာဓက တရပ္ အေနျဖင့္ ဒီပဲယင္း လုပ္ၾကံမႈ အေရး ယူေဆာင္ရြက္ေရးေကာ္မရွင္တြင္ တာ၀န္ယူခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာကို ဤလင့္ခ္မ်ားတြင္ ရႈပါ။
https://docs.google.com/file/d/0B5uXEhFP_PLIU3licXdTUkFQMGM/edit?usp=sharinghttps://docs.google.com/file/d/0B5uXEhFP_PLIRlBDaEZHaFdNa2M/edit?usp=sharing

ေအာင္ထူး (ေရွ ့ေန)
ဥပေဒအေထာက္အကူျပဳ ကြန္ယက္ တည္ေထာင္သူ ေအာက္တိုဘာလ (၁၄) ရက္ ၂၀၁၃ ခုနွစ္