အာဏာရွင္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ အပိုင္း (၄) – ဗိုလ္ေနဝင္း၏ အေၾကာက္တရား ႀကီးထြားလာျခင္း

ေအာင္ေဇာ္

ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ဦးနဲ႔ အရမ္းနီးကပ္တဲ့ ဆက္ဆံေရးရွိတယ္ ဆိုေပမယ့္ သံသယစိတ္ ႀကီးတဲ့ ဦးေနဝင္းဟာ ဘယ္သူ႔ကိုမွ မယံုၾကည္ပါဘူး။ သူ႔ကို အဆိပ္ခတ္မွာလည္း အလြန္စိုးရိမ္တဲ့အတြက္ ထမင္းခ်က္ “ရာဂ်ဴး” က သူ႔ေရွ႕မွာတင္ ဟင္းခြက္တိုင္းကို ျမည္းျပရတယ္။ တကယ္ေတာ့ ရာဂ်ဴး ကိုယ္တိုင္လည္း ဝန္ႀကီးတေယာက္ ေလာက္နီးနီး အာဏာျပင္းတဲ့သူပါ။ တခါတုန္းက ဗိုလ္မွဴးႀကီး တေယာက္ကို အရက္ မေသာက္တတ္၊ ေဂါက္မ႐ိုက္တတ္လို႔ ရာဂ်ဴးက ေလွာင္ေျပာင္ခဲ့ဖူးတယ္လို႔ ေကာလာဟလ သတင္းထြက္ခဲ့တယ္။ အေလွာင္ခံရသူက ဗိုလ္မွဴးႀကီး ခင္ၫြန္႔လို႔ ေခၚသတဲ့။

စင္ကာပူရဲ႕ ဝါရင့္ေခါင္းေဆာင္ႀကီး လီကြမ္ယုက ရန္ကုန္ ေဂါက္ကြင္းတခုမွာ လံုၿခံဳေရးအေစာင့္ေတြ ပတ္လည္ဝိုင္းၿပီး သံခေမာက္ ေဆာင္းထားတဲ့ ဦးေနဝင္းကို သူျမင္ခဲ့ဖူးတယ္လို႔ ေျပာဖူးတယ္။ ၁၉၇၀ ႏွစ္ေတြ အတြင္း စစ္႐ံုးမွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ ဖူးတဲ့ အရာရွိေတြ ေျပာျပခ်က္အရဆို တခါတေလ ဦးေနဝင္းရဲ႕ယာဥ္တန္းဟာ အစၥေရးလုပ္ အူဇီ စက္ေသနတ္ေတြ ကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့ စစ္သားေတြအျပည့္ လိုက္လာတဲ့ နစ္ဆန္းအမ်ိဳးအစား ကင္းလွည့္ ဂ်စ္ကားေတြ ၿခံရံၿပီး အရွိန္ျပင္းျပင္းနဲ႔ ေရာက္လာတတ္ေပမယ့္ ဦးေနဝင္းကို သူ႔ရဲ႕ မွန္လံုဇိမ္ခံ ကားႀကီးေပၚမွာ မေတြ႕ရဘဲ ေနာက္က ဂ်စ္ကားေတြထဲက တစီးစီးမွာ ပါလာတာမ်ိဳး ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္တင္ဦး ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႕ရဲ႕ ထိပ္ဆံုးေနရာ ေရာက္မလာခင္ ဦးေနဝင္း ဩစႀတီး ယားႏိုင္ငံ ဗီယင္နာၿမိဳ႕ကိုသြားၿပီး ထင္ရွားတဲ့ စိတ္အထူးကု ဆရာဝန္ ေဒါက္တာ ဟန္းစ္ေဟာ့ဖ္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့တယ္။ “စမ္းသပ္ခုတင္ေပၚမွာ ျမန္မာျပည္ ရဲ႕ အာဏာရွင္ႀကီး ဘာေတြေျပာခဲ့သလဲ၊ ဦးေနဝင္း ဘာေတြ စိတ္ညစ္ေနသလဲ ဆိုတဲ့ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္က ဩစႀတီးယားက ႐ံုးခန္းတခုထဲမွာ လံုၿခံဳစြာရွိေနတုန္း ပါပဲ။ ၁၉၇၀ ႏွစ္ေတြ အလယ္ေလာက္မွာ ကုသမႈ ခံယူတာကို ရပ္လိုက္ပါတယ္” လို႔ ကုလသမဂၢအတြင္း ေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသန္႔ရဲ႕ ေျမးျဖစ္သူ သမိုင္း ပညာရွင္ ေဒါက္တာ သန္႔ျမင့္ဦးက “ေျခရာေပ်ာက္ျမစ္” အမည္ရတဲ့ စာအုပ္မွာ ေရးပါတယ္။

ေဒါက္တာ ဟန္းစ္ေဟာ့ဖ္နဲ႔ သြားေရာက္ေတြ႕ ဆံုမႈကို ရပ္လိုက္တဲ့အခ်ိန္ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း ပုလဲကြ်န္းမွာရွိတဲ့ ပုလဲေမြးျမဴေရးစီမံကိန္းကို စစ္ ေဆးဖို႔အတြက္ ဦးေနဝင္း သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္မွာ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဥကၠ႒ျဖစ္လာတဲ့ သခင္ဗသိန္းတင္ရဲ႕ ညီျဖစ္သူ ဗိုလ္မွဴးႀကီး မ်ိဳးေအာင္က ဦးေနဝင္းနဲ႔ အဖြဲ႕ကိုႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ကိုျမင္ေတြ႕လိုက္ရျခင္းေၾကာင့္ ဦးေနဝင္း စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္သြားပံုရပါတယ္။ အဲဒီညက ဦးေနဝင္း ေတာ္ေတာ္နဲ႔ မအိပ္တဲ့ အတြက္ သူ႔ရဲ႕ ကိုယ္ေရးဆရာဝန္ေတြ အေနအထား ကိုေစာင့္ၾကည့္ရင္း အလုပ္႐ႈပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ေနာက္ ေတာ့ လေရာင္ေအာက္မွာ ကမ္းေျခတေလွ်ာက္ ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ လံုၿခံဳေရးအေစာင့္အေရွာက္ေတြ စိုးရိမ္ ပူပန္ေနတဲ့ အရာရွိေတြ ၿခံရံၿပီး လမ္းေလွ်ာက္တယ္။ ဗိုလ္မွဴးႀကီး မ်ိဳးေအာင္က ေဝးေဝးမွာေနေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕လက္ေထာက္ျဖစ္တဲ့ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးခ်စ္ေဆြက ေတာ့ ေနာက္က ကပ္လိုက္ခဲ့တယ္။ ဦးေနဝင္းက စိတ္မသက္မသာပံုစံနဲ႔ ဟာသေတြ ေလွ်ာက္ေျပာေနေပမယ့္ အားလံုးက ေၾကာက္တဲ့အတြက္ ဘယ္သူမွ မရယ္ရဲဘူး။ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး ခ်စ္ေဆြက ဦးေနဝင္းနဲ႔ စကားစျမည္ေျပာဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့အခါ ပထမ ဂ႐ုမစိုက္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ျမင္းအေၾကာင္းဆီ စကားကို ဆြဲယူသြားတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ ဦးေနဝင္း ပါလာပါ တယ္။ ဦးေနဝင္းက ႀကိဳက္တယ္လို႔ေျပာတဲ့ျမင္း မွန္သမွ်ကို အေကာင္းဆံုးလို႔ လက္ခံဖို႔ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး ခ်စ္ေဆြဘက္ကလည္း အဆင္သင့္ပါပဲ။

ေျပာဆိုေနရင္း ဦးေနဝင္း ေဖာက္လာတယ္။ စစ္႐ံုးကို ၅ မိနစ္တခါ သတင္းပို႔ရင္း အလုပ္႐ႈပ္ေနတဲ့ ဆက္သြယ္ေရးခန္းက မီးေရာင္ တလက္လက္ကို ျမင္ေတာ့ အရာရွိေတြကို ေအာ္ဟစ္ဆူပူၿပီး ဆက္ သြယ္ေရးစက္ကို ပိတ္ခိုင္းတယ္။ ေနာက္ဆံုး ဦးေနဝင္း ျပန္ၿငိမ္သြားၿပီး အိပ္ရာဝင္ဖို႔ သေဘာတူတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ ဘန္ဂလိုမွာ မအိပ္ဘဲ ကမ္းစပ္က ကူးတို႔ဆိပ္မွာပဲ အိပ္မယ္လို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့တာေၾကာင့္ စစ္သားေတြက သူ႔ရဲ႕ေမြ႔ရာကို အလ်င္အျမန္သယ္ပို႔ေပးခဲ့ရၿပီး လံုၿခံဳေရးတာဝန္ယူရသူေတြလည္း နံနက္ ေရာက္တဲ့အထိ အနားမွာ ေစာင့္ေပးခဲ့ရတယ္။

ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္တင္ဦးကေတာ့ “အေဖႀကီး စိတ္ ညစ္ရင္ အၾကာႀကီးမညစ္ဘူး” လို႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ ေတြကို ေျပာခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူကိုယ္တိုင္လည္း တေန႔ ဖယ္ထုတ္ခံရႏိုင္တယ္လို႔ စိတ္ထဲမွာ ထင္ျမင္ ေနတဲ့အေၾကာင္း ယံုၾကည္သူေတြကိုဖြင့္ေျပာခဲ့တယ္။ ေနာက္ဆံုး ဦးေနဝင္းက ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္တင္ဦးကိုလည္း စတင္ သံသယဝင္လာေတာ့တယ္။

၁၉၈၁ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ ရဲ႕ တြဲဖက္ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေသာင္းၾကည္ ေဂါက္႐ိုက္ေနရင္း ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ ကြယ္လြန္သြားတယ္။ ဦးေနဝင္းေဆး႐ံုကိုေရာက္လာၿပီး ပါတီ ထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုပါတယ္။ သူေရာက္မလာခင္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ဦးက ေနရာခ်ထားမႈ တခု ျပင္ဆင္ထားတယ္။ ဦးေသာင္းၾကည္ရဲ႕ ေနရာကို ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ုဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရေက်ာ္ထင္ကို ေပးဖို႔ပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရေက်ာ္ထင္ကို အာဏာျပင္းတဲ့ စစ္ဘက္ရာထူးကေနၿပီး ပါတီရာထူးကို ေျပာင္းေရႊ႕လိုက္ဖို႔ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ဦးက စဥ္းစားထားတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဦးေနဝင္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရေက်ာ္ထင္ကို စစ္တပ္မွာပဲ ဆက္ရွိေစခ်င္တယ္။ ရာထူးခန္႔ထားေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ နားေထာင္အၿပီး ဦးေနဝင္းက ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ဦးကို ပါတီ တြဲဖက္ အတြင္းေရးမွဴး လုပ္ခိုင္းလိုက္တယ္။ ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသူေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အကြက္ေရႊ႕တာ ကြ်မ္းက်င္သူ တေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဦးေနဝင္းက ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ဦးရဲ႕ ေနာက္လာမယ့္ေျခလွမ္းေတြကို ႀကိဳ တင္ သိေကာင္းသိေန ႏိုင္တဲ့အတြက္ တားဆီးတဲ့ အေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္လိုက္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီတြင္းက လူအမ်ားစုကလည္း ဒီ ထင္ျမင္ခ်က္ကို လက္ခံၾကပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္း ဦးေနဝင္းနဲ႔ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ဦးၾကားမွာ အက္ေၾကာင္းျဖစ္လာတဲ့အခါ ၿပိဳင္ဘက္ေတြက ဦးေနဝင္းဆီကို သတင္းေတြ ပို႔ေပးၿပီး မီးေလာင္ရာ ေလပင့္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး ျဖစ္လာၿပီးေနာက္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ဦးက ျမန္မာ့အသံ အပါအဝင္ အစိုးရပိုင္ လုပ္ငန္းေတြ၊ စီမံကိန္းေတြကေန တဆင့္ မြန္ယဥ္ေက်းမႈကို ျမႇင့္တင္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တယ္။ သူဟာ ဦးေနဝင္း မရွိေတာ့တဲ့အခါ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ခ်င္ေနတဲ့ “မြန္မင္းေလာင္း” လို႔ေတာင္ ေကာလာဟလေတြ ထြက္ေပၚခဲ့ရတဲ့အထိပါ။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ဦးကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစမယ့္ ေကာလာဟလေတြ ထုတ္လႊင့္ေနတဲ့ လႈပ္ရွားမႈရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ စစ္အရာရွိေတြ ရွိေနၿပီး အဲဒီထဲမွာ ၁၉၈၈ လူထုအံုၾကြမႈတုန္းက “ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က သား သတ္သမား”လို႔ နာမည္တြင္ခဲ့တဲ့ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္စိန္လြင္ လည္း ပါတယ္။ သူလည္း မြန္လူမ်ိဳး တေယာက္ပါ။

ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ဦးရဲ႕ သားျဖစ္သူ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မွာ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားတဲ့ မဂၤလာပြဲႀကီးတခု မက်င္းပမီ ရက္အနည္းငယ္ အလို ဦးေနဝင္း အထူးေလယာဥ္ နဲ႔ငပလီကမ္းေျခကို ထြက္သြားတာ ရန္ကုန္ေလဆိပ္ မွာ ခရီးသည္ေတြ ျမင္လိုက္တယ္။ ဦးေနဝင္းကို တက္ေရာက္ခ်ီးျမႇင့္ဂုဏ္ျပဳေပးဖို႔ ဖိတ္ၾကားခဲ့ေပမယ့္ သူက မတက္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တယ္။ ဦးေနဝင္း ေရာက္မလာတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မဂၤလာပြဲလာ ဧည့္သည္ေတြ တီးတိုးတီးတိုး ေျပာေနၾကေပမယ့္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ဦးက ဟန္မပ်က္ ၿပံဳးၿပီးေနခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဧည့္သည္ေတြအားလံုးျပန္သြားတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ေထာက္လွမ္းေရး အႀကီးအကဲဟာ အ႐ုပ္ႀကိဳးျပတ္ ျဖစ္သြားၿပီး ဝီစကီ ပုလင္းတလံုးဖြင့္ အရင္းႏွီးဆံုး လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ မိတ္ေဆြေတြနဲ႔အတူ ဝိုင္းဖြဲ႕ ေသာက္ရင္း ဦးေနဝင္းရဲ႕ ေဒါသကိုေၾကာက္ရြံ႕မိတဲ့ အေၾကာင္း ဖြင့္ေျပာပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးေတာ့ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္ ေရာက္တဲ့အခါမွာ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ဦးကို ႏိုင္ငံပိုင္ဘ႑ာ အလြဲသံုးစား လုပ္မႈနဲ႔ဖမ္းၿပီး ေထာင္ဒဏ္ တသက္တကြ်န္း ခ်တယ္။သားျဖစ္သူရဲ႕ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားတဲ့ မဂၤလာပြဲကိစၥ၊ ထိုင္းႏိုင္ငံကို သြားတဲ့အခါမွာ ဘန္ေကာက္ ျမန္မာ သံ႐ံုးက ေကာ္ေဇာနီခင္းၿပီး ႀကိဳဆိုခဲ့ရတာေတြအျပင္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ဦးရဲ႕ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈေတြ အေၾကာင္းကို အစိုးရက စြပ္စြဲေရးသားခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈေၾကာင့္ အေရးယူတယ္ဆိုတာ အဓိပၸာယ္မရွိတာ လူတိုင္းသိၾကတယ္။ေလ့လာသူေတြကေတာ့ အာဏာကို စုစည္းႏိုင္ဖို႔ လႈပ္ရွားတာ အရမ္းျမန္သြားတဲ့အတြက္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ တင္ဦး ဖယ္ရွားခံရတာလို႔ ခန္႔မွန္းၾကတယ္။

အင္းစိန္ေထာင္ထဲမွာ ရွိေနစဥ္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ (ေဟာင္း) တင္ဦးက ဦးေနဝင္းဆီကို အသနားခံစာ တေစာင္ ေရးသား ေပးပို႔ခဲ့တယ္။ စာထဲမွာ သူ႔အေနနဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္အတြင္း လက္တံု႔ျပန္ခံရမွာကို ေၾကာက္လန္႔ေနၿပီး ေမ်ာက္ပြဲလို ဝိုင္းၾကည့္ခံရမွာ မလိုခ်င္ဘူးလို႔ ေရးခဲ့တယ္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အေရး အခင္းကာလအတြင္း ေထာင္ဆူတဲ့အခ်ိန္ အသတ္ခံရမွာ စိုးရိမ္တဲ့အတြက္ ေထာင္အရာရွိေတြက သူ႔ကို လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းတခုဆီ အလ်င္အျမန္ ေရႊ႕ေျပာင္းေပးခဲ့ရတယ္။

စစ္တပ္က အာဏာ သိမ္းယူလိုက္ၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ သူ႔ကို အိမ္ျပန္ခြင့္ျပဳလိုက္ပါတယ္။ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ ကြယ္လြန္ခ်ိန္အထိ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ (ေဟာင္း)တင္ဦးဟာ တျခား စစ္သားေဟာင္းႀကီးေတြလိုပဲ ဗုဒၶတရားကို ေလ့လာျခင္း၊ တရားထိုင္ျခင္းေတြနဲ႔ ဘဝကို အခ်ိန္ကုန္ေစခဲ့တယ္။ သူဟာ ဦးေနဝင္းကို ဘယ္ေတာ့မွ သစၥာမေဖာက္ခဲ့ဘူး။ ေထာက္လွမ္းေရး အႀကီးအကဲေဟာင္းဟာ အာဏာရွင္ ဦးေနဝင္းရဲ႕ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္ေတြကို အုတ္ဂူထဲ ေရာက္တဲ့အခ်ိန္အထိ ထိန္းသိမ္းသြားတယ္။ သူ ေသဆံုးသြားခ်ိန္မွ ေတာ့ ဦးေနဝင္းက ဝမ္းနည္းေၾကကြဲေၾကာင္း ျပသခဲ့တယ္။

http://burma.irrawaddy.org/article/2014/01/28/54034.html