Sunday, May 31, 2015
Saturday, May 30, 2015
တုိင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္စု ပိုမ်ားလာဟု ၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီေျပာ
ဒီေကာင္ေတြလက္ထက္မွာ ကရင္ဘယ္ႏွစ္မ်ိဴ း ထပ္မ်ားလာအုံးမလည္း မသိရေသးဘူး....
သူဇာ -ဧရာ၀တီ
၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ တႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာႏွင့္ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူမႈအရ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ယခင္ရွိၿပီးသား တုိင္းရင္းသား ၁၃၅ မ်ိဳးထက္ မ်ိဳးႏြယ္ေပါင္း ငါးဆခန္႔ ပိုမ်ားလ်က္ရွိေၾကာင္း လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ၀န္ႀကီး ဌာန ျပည္ေထာင္စု ၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ေနျပည္ေတာ္ရွိ Myanmar International Convention Center (2) အေဆာက္အအုံတြင္ ယေန႔ ေန႔လယ္ပိုင္းက က်င္းပေသာ လူဦးေရ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူမႈ အေသးစိတ္ ရလဒ္္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေျပာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီက“အရင္ တုိင္းရင္းသား ၁၃၅ မ်ိဳးထက္ကို ေလး၊ ငါးဆေလာက္ ပိုမ်ားလာတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကုဒ္နံပါတ္ေတြလည္း ပိုလာေတာ့ အဲဒါေတြကို အေသးစိတ္ ထြက္လာဖုိ႔ ဆုိရင္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ေလာက္မွ ထုတ္ျပန္ ႏိုင္မယ္။ ဒီၾကားထဲမွာ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ မ်ိဳးႏြယ္စု အမည္မွန္ေတြကို ရရွိေအာင္ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ရွိတယ္”ဟု ေျပာဆုိသည္။
သန္းေခါင္စာရင္းမ်ား ေကာက္ခံမႈရလဒ္ အေသးစိတ္ကို ယခင္ေၾကညာထားသည့္အတိုင္း ယခုႏွစ္ ေမလကုန္တြင္ အၿပီးသတ္ မည္ဟု ေၾကညာထားေသာ္လည္း လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ အလုပ္အကိုင္၊ လုပ္ငန္း စသည့္ အခ်က္မ်ားကိုမူ လာမည့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္းမွ ထုတ္ျပန္ေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ဦးခင္ရီက ေျပာၾကားသည္။
အိုးအိမ္ ပိုင္ဆုိင္မႈအေနျဖင့္ တႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာႏွင့္ တြက္ခ်က္လွ်င္ ပ်မ္းမွ် အိမ္ေထာင္စု ၈၆ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ အိုးအိမ္ ပိုင္ ဆုိင္ ရွိေၾကာင္း၊ အိမ္ငွား ေနထုိင္မႈသည္ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ အစိုးရ ၀န္ထမ္းအိမ္ရာ ေနထိုင္မႈတြင္ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ အခမဲ့ ေနထုိင္မႈ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ပုဂၢလိက ၀န္ထမ္းအိမ္ရာတြင္ ေနထုိင္မႈ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ အျခား ၁ ရာ ခိုင္ႏႈန္း ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
သုိ႔ေသာ္ တိုင္းျပည္တြင္ အိမ္ေထာင္စု မည္မွ်ရွိသည္ကို ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုျခင္း မရွိေပ။
ယေန႔ ထုတ္ျပန္သည့္ သန္းေခါင္စာရင္း အခ်က္အလက္မ်ားအရ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လူဦးေရ ၅၁ သန္း ၄ သိန္း ေက်ာ္ (၅၁၄၈၆၂၅၃) ဦးေရ ရွိၿပီး အမ်ိဳးသား ဦးေရ ၂၄ သန္း ၈ သိန္းေက်ာ္ (၂၄၈၂၄၅၈၆)၊ အမ်ိဳးသမီး ဦးေရ ၂၆ သန္း ၆ သိန္းေက်ာ္ (၂၆၆၆၁၆၆၇) ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ကခ်င္၊ ကရင္၊ ရခိုင္ျပည္နယ္မ်ားတြင္ စာရင္းမေကာက္ယူႏုိင္သည့္ ေဒသတခ်ိဳ႕ရွိၿပီး ယင္း ေဒသမ်ားအတြက္ ခန္႔မွန္း လူဦးေရ ၁.၂ သန္းေက်ာ္(၁၂၀၆၃၅၃) ထည့္သြင္း တြက္ခ်က္ထားသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
သန္းေခါင္စာရင္း ရလဒ္၌ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူဦးေရႏႈန္းသည္ အာဆီယံႏုိင္ငံမ်ားတြင္ အဆင့္ ၅ ေနရာတြင္ ရွိေနသည္ဟု ပါရွိသည္။
ထို႔အျပင္ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူစဥ္ အိမ္ေထာင္စုမ်ား၏ ေျဖၾကားခ်က္အရ အိမ္ေထာင္စု၀င္ ၂ သန္းခန္႔သည္ ႏုိင္ငံျခားသို႔ ေရာက္ရွိေနေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံျခားသို႔ ေရာက္ရွိေနသူမ်ားထဲမွ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ထုိင္းႏုိင္ငံသို႔ သြားေရာက္ၾကၿပီး ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ ေရာက္ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ႏုိင္ငံျခားသို႔ သြားေရာက္မႈ အမ်ားဆံုးသည္ မြန္ျပည္နယ္မွ ျဖစ္ၿပီး ဒုတိယေနရာႏွင့္ တတိယ ေနရာတြင္ ကရင္ျပည္ နယ္္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္တို႔မွ ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္ႏွင့္ ၂၉ ႏွစ္အၾကား လူငယ္ လူ ရြယ္မ်ားအတြင္း အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္း ၇.၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေၾကာင္း ျပည္လံုးကြ်တ္ သန္းေခါင္စာရင္းက ဆိုသည္။
အိမ္ေထာင္စုအားလံုး၏ ၄၉.၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္မ်ား ရွိၿပီး ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္ရွိသည့္ အိမ္ေထာင္စုအခ်ိဳးသည္ ၿမိဳ႕ျပတြင္ ၇၆ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ ေက်းလက္၌ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိသည္။
တႏုိင္္ငံလံုးရွိ အိမ္ေထာင္စု အားလံုး၏ ၃၃ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ လက္ကိုင္ဖုန္း သံုးစြဲၾကၿပီး လက္ကိုင္ဖုန္းရွိသည့္ အိမ္ေထာင္စု အခ်ိဳးသည္ ၿမိဳ႕ျပတြင္ ၆၃.၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္ၿပီး ေက်းလက္တြင္ ၂၁ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္သည္ဟု သန္းေခါင္စာရင္းက ဆိုသည္။
ပို႔ေဆာင္ေရးယာဥ္မ်ား သံုးစြဲမႈ အေျခအေနမ်ားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ၃.၁ ရာခိုင္ႏႈန္းတြင္ ပစ္ကပ္ ကား၊ ထရပ္ ကား၊ ဗင္န္ကားမ်ား ရွိေၾကာင္း၊ အိမ္ေထာင္စု ၃၈.၇ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္ (သို႔မဟုတ္) လွ်ပ္စစ္စက္ဘီးမ်ား ရွိေၾကာင္း၊ ၃၆ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သည္ စက္ဘီး ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာတႏုိင္ငံလံုး၏ လူဦးေရ သန္းေခါင္စာရင္းကို ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔မွ ဧၿပီလ ၁၂ ရက္အထိ ေကာက္ယူ ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
http://burma.irrawaddy.org/news/2015/05/30/75674.html
သူဇာ -ဧရာ၀တီ
၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ တႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာႏွင့္ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူမႈအရ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ယခင္ရွိၿပီးသား တုိင္းရင္းသား ၁၃၅ မ်ိဳးထက္ မ်ိဳးႏြယ္ေပါင္း ငါးဆခန္႔ ပိုမ်ားလ်က္ရွိေၾကာင္း လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ၀န္ႀကီး ဌာန ျပည္ေထာင္စု ၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ေနျပည္ေတာ္ရွိ Myanmar International Convention Center (2) အေဆာက္အအုံတြင္ ယေန႔ ေန႔လယ္ပိုင္းက က်င္းပေသာ လူဦးေရ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူမႈ အေသးစိတ္ ရလဒ္္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေျပာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီက“အရင္ တုိင္းရင္းသား ၁၃၅ မ်ိဳးထက္ကို ေလး၊ ငါးဆေလာက္ ပိုမ်ားလာတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကုဒ္နံပါတ္ေတြလည္း ပိုလာေတာ့ အဲဒါေတြကို အေသးစိတ္ ထြက္လာဖုိ႔ ဆုိရင္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ေလာက္မွ ထုတ္ျပန္ ႏိုင္မယ္။ ဒီၾကားထဲမွာ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ မ်ိဳးႏြယ္စု အမည္မွန္ေတြကို ရရွိေအာင္ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ရွိတယ္”ဟု ေျပာဆုိသည္။
သန္းေခါင္စာရင္းမ်ား ေကာက္ခံမႈရလဒ္ အေသးစိတ္ကို ယခင္ေၾကညာထားသည့္အတိုင္း ယခုႏွစ္ ေမလကုန္တြင္ အၿပီးသတ္ မည္ဟု ေၾကညာထားေသာ္လည္း လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ အလုပ္အကိုင္၊ လုပ္ငန္း စသည့္ အခ်က္မ်ားကိုမူ လာမည့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္းမွ ထုတ္ျပန္ေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ဦးခင္ရီက ေျပာၾကားသည္။
အိုးအိမ္ ပိုင္ဆုိင္မႈအေနျဖင့္ တႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာႏွင့္ တြက္ခ်က္လွ်င္ ပ်မ္းမွ် အိမ္ေထာင္စု ၈၆ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ အိုးအိမ္ ပိုင္ ဆုိင္ ရွိေၾကာင္း၊ အိမ္ငွား ေနထုိင္မႈသည္ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ အစိုးရ ၀န္ထမ္းအိမ္ရာ ေနထိုင္မႈတြင္ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ အခမဲ့ ေနထုိင္မႈ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ပုဂၢလိက ၀န္ထမ္းအိမ္ရာတြင္ ေနထုိင္မႈ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ အျခား ၁ ရာ ခိုင္ႏႈန္း ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
သုိ႔ေသာ္ တိုင္းျပည္တြင္ အိမ္ေထာင္စု မည္မွ်ရွိသည္ကို ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုျခင္း မရွိေပ။
ယေန႔ ထုတ္ျပန္သည့္ သန္းေခါင္စာရင္း အခ်က္အလက္မ်ားအရ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လူဦးေရ ၅၁ သန္း ၄ သိန္း ေက်ာ္ (၅၁၄၈၆၂၅၃) ဦးေရ ရွိၿပီး အမ်ိဳးသား ဦးေရ ၂၄ သန္း ၈ သိန္းေက်ာ္ (၂၄၈၂၄၅၈၆)၊ အမ်ိဳးသမီး ဦးေရ ၂၆ သန္း ၆ သိန္းေက်ာ္ (၂၆၆၆၁၆၆၇) ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ကခ်င္၊ ကရင္၊ ရခိုင္ျပည္နယ္မ်ားတြင္ စာရင္းမေကာက္ယူႏုိင္သည့္ ေဒသတခ်ိဳ႕ရွိၿပီး ယင္း ေဒသမ်ားအတြက္ ခန္႔မွန္း လူဦးေရ ၁.၂ သန္းေက်ာ္(၁၂၀၆၃၅၃) ထည့္သြင္း တြက္ခ်က္ထားသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
သန္းေခါင္စာရင္း ရလဒ္၌ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူဦးေရႏႈန္းသည္ အာဆီယံႏုိင္ငံမ်ားတြင္ အဆင့္ ၅ ေနရာတြင္ ရွိေနသည္ဟု ပါရွိသည္။
ထို႔အျပင္ သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူစဥ္ အိမ္ေထာင္စုမ်ား၏ ေျဖၾကားခ်က္အရ အိမ္ေထာင္စု၀င္ ၂ သန္းခန္႔သည္ ႏုိင္ငံျခားသို႔ ေရာက္ရွိေနေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံျခားသို႔ ေရာက္ရွိေနသူမ်ားထဲမွ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ထုိင္းႏုိင္ငံသို႔ သြားေရာက္ၾကၿပီး ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ ေရာက္ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ႏုိင္ငံျခားသို႔ သြားေရာက္မႈ အမ်ားဆံုးသည္ မြန္ျပည္နယ္မွ ျဖစ္ၿပီး ဒုတိယေနရာႏွင့္ တတိယ ေနရာတြင္ ကရင္ျပည္ နယ္္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္တို႔မွ ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္ႏွင့္ ၂၉ ႏွစ္အၾကား လူငယ္ လူ ရြယ္မ်ားအတြင္း အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္း ၇.၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေၾကာင္း ျပည္လံုးကြ်တ္ သန္းေခါင္စာရင္းက ဆိုသည္။
အိမ္ေထာင္စုအားလံုး၏ ၄၉.၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္မ်ား ရွိၿပီး ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္ရွိသည့္ အိမ္ေထာင္စုအခ်ိဳးသည္ ၿမိဳ႕ျပတြင္ ၇၆ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ ေက်းလက္၌ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိသည္။
တႏုိင္္ငံလံုးရွိ အိမ္ေထာင္စု အားလံုး၏ ၃၃ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ လက္ကိုင္ဖုန္း သံုးစြဲၾကၿပီး လက္ကိုင္ဖုန္းရွိသည့္ အိမ္ေထာင္စု အခ်ိဳးသည္ ၿမိဳ႕ျပတြင္ ၆၃.၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္ၿပီး ေက်းလက္တြင္ ၂၁ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္သည္ဟု သန္းေခါင္စာရင္းက ဆိုသည္။
ပို႔ေဆာင္ေရးယာဥ္မ်ား သံုးစြဲမႈ အေျခအေနမ်ားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ၃.၁ ရာခိုင္ႏႈန္းတြင္ ပစ္ကပ္ ကား၊ ထရပ္ ကား၊ ဗင္န္ကားမ်ား ရွိေၾကာင္း၊ အိမ္ေထာင္စု ၃၈.၇ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္ (သို႔မဟုတ္) လွ်ပ္စစ္စက္ဘီးမ်ား ရွိေၾကာင္း၊ ၃၆ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သည္ စက္ဘီး ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာတႏုိင္ငံလံုး၏ လူဦးေရ သန္းေခါင္စာရင္းကို ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔မွ ဧၿပီလ ၁၂ ရက္အထိ ေကာက္ယူ ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
http://burma.irrawaddy.org/news/2015/05/30/75674.html
သန္းေခါင္ စာရင္း ပင္မ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္
ျမန္မာႏုုိင္ငံမွာ လူဦးေရသန္း ၆၀ ရွိတယ္လိုု႔ခန္႔မွန္း ထားခဲ႔ေပမယ့္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ေက်ာ္ အၾကာမွ ျပန္လည္ေကာက္ခံ တဲ႔ျပည္လံုုးကြ်တ္သန္းေခါင္စာရင္းအရ လက္ရွိ လူဦးေရ ၅၁.၈သန္းရွိပါေႀကာင္း
သိဂႌလင္း
ဖက္ဒရယ္စနစ္ကိုု အေျခခံတဲ႔ ႏုုိင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ရာမွာ တိုုင္းရင္းသားေဒသေတြ ဖြံ႔ျဖိဳးမႈ အတြက္ သန္းေခါင္စာရင္းဟာ အေရးပါတယ္လိုု႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာဆိုုလိုုက္ပါတယ္။ ဒီေန႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ႔ လူဦးေရနဲ႔ အိမ္အေၾကာင္းအရာ သန္းေခါင္စာရင္း ပင္မအစီရင္ခံစာ ထုုတ္ျပန္ျခင္း အခမ္းအနားမွာ ေျပာဆိုုလိုုက္တာပါ။ ျမန္မာႏိုုင္ငံဆိုုင္ရာ ကုုလသမဂ အၾကံေပး ပုုဂိၢဳလ္ ကလည္း ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ၾကာမွ ပထမဆံုး အၾကိမ္ ျပန္လည္ ေကာက္ခံ တဲ႔ ျပည္လံုုးကြ်တ္ သန္းေခါင္စာရင္း ထုုတ္ျပန္ႏိုုင္ျခင္း အေပၚ ခ်ီးက်ဴးလိုုက္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုုကိုုေတာ့ VOA သတင္းေထာက္ မသိဂၤ ီလင္းက ေျပာျပေပးပါမယ္။
ဆယ္စုုႏွစ္ ၃ စုုေက်ာ္ အၾကာမွ ျပန္လည္ေကာက္ခံႏုိင္ တဲ႔ ျပည္လံုုးကြ်တ္ သန္းေခါင္ စာရင္းဟာ တိုုင္းရင္သား လူမ်ိဳးစုေတြ တိုုးတက္ေရးနဲ႕ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေထာင္ေရး တို႔အတြက္ အေရးၾကီးတယ္လိုု႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္က အခုုလိုု ေျပာဆို လိုက္ပါတယ္။
" တိုင္းရင္းသား မ်ဳိးႏြယ္စု မ်ား၏ ႐ုိးရာ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္႐ြက္ရာတြင္လည္း လူဦးေရစာရင္းမ်ားက အဓိက အေထာက္ အကူေပးမည္ၿဖစ္ပါတယ္။ မၾကာမီ ေပၚေပါက္လာမည့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြမ်ားက တဆင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို အေျခခံသည့္ ၿပည္ေထာင္စုကို တည္ေဆာက္ ရာတြင္ မလဲြမေသြႀကဳံ ေတြ႕ရမည့္ တိုင္းရင္းသား မ်ဳိးႏြယ္စုမ်ား ၿပဌာန္းသတ္မွတ္ၿခင္းကိစၥ အတြက္ ႏုိင္ငံေရး သေဘာ တူညီခ်က္ မ်ားကို အေၿခခံၿပီး ၿပင္ဆင္ၿခင္း၊ ၿဖည့္စြက္ၿခင္း အစ႐ွိသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ လူဦးေရ စာရင္းမ်ားကို အေၿခခံ ညႇိႏႈိင္းၾကရမည္ ျဖစ္ပါတယ္။"
သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူရာမွာ ျမန္မာအစိုုးရနဲ႔ပူးတြဲေဆာက္ရြက္ခဲ႔တဲ႔ ကုုလသမဂၢ လူဦးေရ ရန္ပံုုေငြအဖြဲ႔ကလည္း လူဦးေရစာရင္းဟာ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး စတဲ႔ ႏိုုင္ငံ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုုးတက္ေရးေတြအတြက္ အေရးပါတယ္လိုု႔လည္း ဆိုုပါတယ္။
ကုုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းရဲ႕ ျမန္မာႏုုိင္ငံဆိုုင္ရာ အထူးအၾကံေပး ပုဂိဳၢလ္ Vijay Nambiar ကေတာ့ သန္းေခါင္ စာရင္းေကာက္ယူႏုုိင္မႈ ကိုု ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုုျပီး လိုုအပ္ခ်က္ေတြေတာ့ ရွိေနေသးတယ္လိုု႔ သံုုးသပ္ပါတယ္။
"အခုုလက္ရွိထြက္လာတဲ႔ သန္းေခါင္စာရင္းမွာ ရခိုုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုုင္းက လူဦးေရစာရင္း မပါဝင္ႏုိင္ေသးတာကေတာ့ အဓိကျပသနာတစ္ခုုျဖစ္ေနပါတယ္တဲ႔။ ဒါေပမယ့္ စာရင္း မေကာက္ယူႏုုိင္ခဲ႔ေသးေပမယ့္ ရခိုုင္ျပည္နယ္တြင္း လူဦးေရေကာက္ကြက္ေျမပံုု ထည့္သြင္းေရးဆြဲႏုုိင္ခဲ႔တာေၾကာင့္ အနာဂတ္မွာေတာ့ ထပ္မံ ျဖည့္သြင္းႏုုိင္မယ္လိုု႔ ယံုုၾကည္ပါတယ္တဲ႔။ ဒီ ရခိုုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုုင္းက လူဦးေရစာရင္း မပါလာတာဟာ အခုုထြက္လာတဲ႔ သန္းေခါင္စာရင္းရဲ႕ အားနည္းခ်က္ တစ္ခုုျဖစ္ေနေပမယ့္ သန္းေခါင္စာရင္းရဲ႕ ၉ ၈ ရာခိုုင္ႏႈန္းေလာက္ ကေတာ့ ႏုုိင္ငံတကာစံႏႈန္းနဲ႔ ကိုုက္ညီျပီး ေအာင္ျမင္မႈ တစ္ရပ္ျဖစ္တယ္လိုု႔ေျပာသြားတာပါ။"
ဒီေန႔ထုုတ္ျပန္လိုုက္တဲ႔ ပင္မအစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ျမန္မာတစ္ႏုုိင္ငံလံုုးရဲ႕ လူဦးေရ၊ လူဦးေရတိုုးႏႈန္း၊ ျမိဳ႔ျပ နဲ႔ေက်းလက္ေန လူဦးေရ၊ က်ား မ ဦးေရ၊ လူဦးေရအခ်ဳိးပိရမစ္၊ ကေလးေမြးဖြားႏႈန္းနဲ႔ေသဆံုုးသူဦးေရ စတဲ႔အခ်က္အလက္ေတြကိုု အေသးစိတ္ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
လာမယ့္ ၂၀၁၆ ခုုႏွစ္ထဲမွာထပ္မံထုုတ္ျပန္မယ့္ ဘာသာေရးကိုုးကြယ္မႈဆိုုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ တုုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုုဆိုုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြကိုုလည္း ေစာင့္ၾကည့္ဖိုု႔ လိုုအပ္ေၾကာင္း ႏုုိင္ငံျခားေရး ဒုုဝန္ၾကီး ဦးသန္႔ေက်ာ္က အခုုလိုု ေျပာပါတယ္။
"ဒီေန႔ ဝန္ႀကီးဦးခင္ရီ ရွင္းသြားတဲ့ အထဲမွာ ethnicity ေပါ့ေနာ္။ အဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လာမယ့္ ၂၀၁၆ မွာ အေသးစိတ္ ထုတ္ျပန္မယ္ လို႔ ေျပာသြားတာရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ က်ေနာ္တို႔ အေသးစိတ္ စာရင္းကို လာမယ့္ႏွစ္ ၂၀၁၆ ထုတ္တဲ့အထိ စာရင္းဇယားေတြ အားလံုး ျပည့္စံုတဲ့ အထိကို ေစာင့္ၾကည့္ၿပီးေတာ့မွ ထုတ္ တာက ပိုေကာင္းမယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ "
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဒီေမလ ၃၁ ရက္ေန႔ေနာက္ဆံုုး ျပန္လည္ အပ္ႏွံရမယ့္ ႏုုိင္ငံျခားသားေတြ ကိုုင္ေဆာင္တဲ႔ ယာယီ သက္ေသခံလက္မွတ္ White Card ေတြရဲ႕ ေနာက္ဆံုုး အေျခအေနအေၾကာင္း VOA ရဲ႕ ေမးျမန္းခ်က္ကိုုေတာ့ လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည့္သူ႔အင္အား ဝန္ၾကီးဦးခင္ရီက အခုုလိုုေျဖၾကားပါတယ္။
"အခု ေမလ ၃၁ရက္ေန႔မွာ White Card ကဒ္ သက္တမ္း ကုန္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ အပ္ႏွံကာလကို ႏွစ္လ ထားပါတယ္။ ေမ ၃၁မွာ အပ္ႏွံလို႔ရွိရင္ ၿပီးပါၿပီ။ အခုက်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ ေလးသိန္းတစ္ေသာင္း ငါးေထာင္ေက်ာ္ မေန႔က က်ေနာ္တို႔ လက္ခံရရွိၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ က်န္ေနပါေသးတယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ေသသြားတဲ့သူရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ကဒ္ပိုရွိတယ္ေပါ့ လာၿပီး သတင္းပို႔တာေတြရွိပါတယ္။ ဒါေတြက လက္မွတ္ကိုင္ထားလို႔ရွိရင္ ဆက္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံသားစိစစ္ေရး ခံရမွာပဲ။ ႏုိင္ငံသား စိစစ္ေရး ခံမယ္ဆို ၈၂ ဥပေဒအတုိင္း ဘယ္သူကျဖင့္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မယ္။ ဘယ္သူကျဖင့္ ႏုိင္ငံသားမျဖစ္ဘူး ဒီလိုျဖစ္မယ္။"
အစိုုးရေဟာင္းေတြလက္ထက္ အဆက္ဆက္မွာေတာ့ ႏိုုင္ငံျခားသားေတြအတြက္ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ေပါင္း ၇ သိန္းခန္႔ ထုုတ္ေပးထားခဲ႔ တာလည္းျဖစ္ပါတယ္။ အရင္က ျမန္မာႏုုိင္ငံမွာ လူဦးေရသန္း ၆၀ ရွိတယ္လိုု႔ခန္႔မွန္း ထားခဲ႔ေပမယ့္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ေက်ာ္ အၾကာမွ ျပန္လည္ေကာက္ခံ တဲ႔ျပည္လံုုးကြ်တ္သန္းေခါင္စာရင္းအရ လက္ရွိ လူဦးေရ ၅၁.၈သန္းရွိေနျပီး ႏုုိင္ငံရဲ႕ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုုးတက္မႈ ပိုုမိုုထိေရာက္ေစဖိုု႔အတြက္ လူမႈစီးပြားေရးအခ်က္အလက္ အတိအက်ကိုု ဒီကေန႔ ထုုတ္ျပန္လိုုက္ တာျဖစ္ပါတယ္။
http://burmese.voanews.com/content/census-2015-report-release-on-peach/2797417.html
သိဂႌလင္း
ဖက္ဒရယ္စနစ္ကိုု အေျခခံတဲ႔ ႏုုိင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ရာမွာ တိုုင္းရင္းသားေဒသေတြ ဖြံ႔ျဖိဳးမႈ အတြက္ သန္းေခါင္စာရင္းဟာ အေရးပါတယ္လိုု႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာဆိုုလိုုက္ပါတယ္။ ဒီေန႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ႔ လူဦးေရနဲ႔ အိမ္အေၾကာင္းအရာ သန္းေခါင္စာရင္း ပင္မအစီရင္ခံစာ ထုုတ္ျပန္ျခင္း အခမ္းအနားမွာ ေျပာဆိုုလိုုက္တာပါ။ ျမန္မာႏိုုင္ငံဆိုုင္ရာ ကုုလသမဂ အၾကံေပး ပုုဂိၢဳလ္ ကလည္း ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ၾကာမွ ပထမဆံုး အၾကိမ္ ျပန္လည္ ေကာက္ခံ တဲ႔ ျပည္လံုုးကြ်တ္ သန္းေခါင္စာရင္း ထုုတ္ျပန္ႏိုုင္ျခင္း အေပၚ ခ်ီးက်ဴးလိုုက္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုုကိုုေတာ့ VOA သတင္းေထာက္ မသိဂၤ ီလင္းက ေျပာျပေပးပါမယ္။
ဆယ္စုုႏွစ္ ၃ စုုေက်ာ္ အၾကာမွ ျပန္လည္ေကာက္ခံႏုိင္ တဲ႔ ျပည္လံုုးကြ်တ္ သန္းေခါင္ စာရင္းဟာ တိုုင္းရင္သား လူမ်ိဳးစုေတြ တိုုးတက္ေရးနဲ႕ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေထာင္ေရး တို႔အတြက္ အေရးၾကီးတယ္လိုု႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္က အခုုလိုု ေျပာဆို လိုက္ပါတယ္။
" တိုင္းရင္းသား မ်ဳိးႏြယ္စု မ်ား၏ ႐ုိးရာ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္႐ြက္ရာတြင္လည္း လူဦးေရစာရင္းမ်ားက အဓိက အေထာက္ အကူေပးမည္ၿဖစ္ပါတယ္။ မၾကာမီ ေပၚေပါက္လာမည့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြမ်ားက တဆင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို အေျခခံသည့္ ၿပည္ေထာင္စုကို တည္ေဆာက္ ရာတြင္ မလဲြမေသြႀကဳံ ေတြ႕ရမည့္ တိုင္းရင္းသား မ်ဳိးႏြယ္စုမ်ား ၿပဌာန္းသတ္မွတ္ၿခင္းကိစၥ အတြက္ ႏုိင္ငံေရး သေဘာ တူညီခ်က္ မ်ားကို အေၿခခံၿပီး ၿပင္ဆင္ၿခင္း၊ ၿဖည့္စြက္ၿခင္း အစ႐ွိသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ လူဦးေရ စာရင္းမ်ားကို အေၿခခံ ညႇိႏႈိင္းၾကရမည္ ျဖစ္ပါတယ္။"
သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူရာမွာ ျမန္မာအစိုုးရနဲ႔ပူးတြဲေဆာက္ရြက္ခဲ႔တဲ႔ ကုုလသမဂၢ လူဦးေရ ရန္ပံုုေငြအဖြဲ႔ကလည္း လူဦးေရစာရင္းဟာ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး စတဲ႔ ႏိုုင္ငံ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုုးတက္ေရးေတြအတြက္ အေရးပါတယ္လိုု႔လည္း ဆိုုပါတယ္။
ကုုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းရဲ႕ ျမန္မာႏုုိင္ငံဆိုုင္ရာ အထူးအၾကံေပး ပုဂိဳၢလ္ Vijay Nambiar ကေတာ့ သန္းေခါင္ စာရင္းေကာက္ယူႏုုိင္မႈ ကိုု ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုုျပီး လိုုအပ္ခ်က္ေတြေတာ့ ရွိေနေသးတယ္လိုု႔ သံုုးသပ္ပါတယ္။
"အခုုလက္ရွိထြက္လာတဲ႔ သန္းေခါင္စာရင္းမွာ ရခိုုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုုင္းက လူဦးေရစာရင္း မပါဝင္ႏုိင္ေသးတာကေတာ့ အဓိကျပသနာတစ္ခုုျဖစ္ေနပါတယ္တဲ႔။ ဒါေပမယ့္ စာရင္း မေကာက္ယူႏုုိင္ခဲ႔ေသးေပမယ့္ ရခိုုင္ျပည္နယ္တြင္း လူဦးေရေကာက္ကြက္ေျမပံုု ထည့္သြင္းေရးဆြဲႏုုိင္ခဲ႔တာေၾကာင့္ အနာဂတ္မွာေတာ့ ထပ္မံ ျဖည့္သြင္းႏုုိင္မယ္လိုု႔ ယံုုၾကည္ပါတယ္တဲ႔။ ဒီ ရခိုုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုုင္းက လူဦးေရစာရင္း မပါလာတာဟာ အခုုထြက္လာတဲ႔ သန္းေခါင္စာရင္းရဲ႕ အားနည္းခ်က္ တစ္ခုုျဖစ္ေနေပမယ့္ သန္းေခါင္စာရင္းရဲ႕ ၉ ၈ ရာခိုုင္ႏႈန္းေလာက္ ကေတာ့ ႏုုိင္ငံတကာစံႏႈန္းနဲ႔ ကိုုက္ညီျပီး ေအာင္ျမင္မႈ တစ္ရပ္ျဖစ္တယ္လိုု႔ေျပာသြားတာပါ။"
ဒီေန႔ထုုတ္ျပန္လိုုက္တဲ႔ ပင္မအစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ျမန္မာတစ္ႏုုိင္ငံလံုုးရဲ႕ လူဦးေရ၊ လူဦးေရတိုုးႏႈန္း၊ ျမိဳ႔ျပ နဲ႔ေက်းလက္ေန လူဦးေရ၊ က်ား မ ဦးေရ၊ လူဦးေရအခ်ဳိးပိရမစ္၊ ကေလးေမြးဖြားႏႈန္းနဲ႔ေသဆံုုးသူဦးေရ စတဲ႔အခ်က္အလက္ေတြကိုု အေသးစိတ္ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
လာမယ့္ ၂၀၁၆ ခုုႏွစ္ထဲမွာထပ္မံထုုတ္ျပန္မယ့္ ဘာသာေရးကိုုးကြယ္မႈဆိုုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ တုုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုုဆိုုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြကိုုလည္း ေစာင့္ၾကည့္ဖိုု႔ လိုုအပ္ေၾကာင္း ႏုုိင္ငံျခားေရး ဒုုဝန္ၾကီး ဦးသန္႔ေက်ာ္က အခုုလိုု ေျပာပါတယ္။
"ဒီေန႔ ဝန္ႀကီးဦးခင္ရီ ရွင္းသြားတဲ့ အထဲမွာ ethnicity ေပါ့ေနာ္။ အဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လာမယ့္ ၂၀၁၆ မွာ အေသးစိတ္ ထုတ္ျပန္မယ္ လို႔ ေျပာသြားတာရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ က်ေနာ္တို႔ အေသးစိတ္ စာရင္းကို လာမယ့္ႏွစ္ ၂၀၁၆ ထုတ္တဲ့အထိ စာရင္းဇယားေတြ အားလံုး ျပည့္စံုတဲ့ အထိကို ေစာင့္ၾကည့္ၿပီးေတာ့မွ ထုတ္ တာက ပိုေကာင္းမယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ "
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဒီေမလ ၃၁ ရက္ေန႔ေနာက္ဆံုုး ျပန္လည္ အပ္ႏွံရမယ့္ ႏုုိင္ငံျခားသားေတြ ကိုုင္ေဆာင္တဲ႔ ယာယီ သက္ေသခံလက္မွတ္ White Card ေတြရဲ႕ ေနာက္ဆံုုး အေျခအေနအေၾကာင္း VOA ရဲ႕ ေမးျမန္းခ်က္ကိုုေတာ့ လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည့္သူ႔အင္အား ဝန္ၾကီးဦးခင္ရီက အခုုလိုုေျဖၾကားပါတယ္။
"အခု ေမလ ၃၁ရက္ေန႔မွာ White Card ကဒ္ သက္တမ္း ကုန္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ အပ္ႏွံကာလကို ႏွစ္လ ထားပါတယ္။ ေမ ၃၁မွာ အပ္ႏွံလို႔ရွိရင္ ၿပီးပါၿပီ။ အခုက်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ ေလးသိန္းတစ္ေသာင္း ငါးေထာင္ေက်ာ္ မေန႔က က်ေနာ္တို႔ လက္ခံရရွိၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ က်န္ေနပါေသးတယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ေသသြားတဲ့သူရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ကဒ္ပိုရွိတယ္ေပါ့ လာၿပီး သတင္းပို႔တာေတြရွိပါတယ္။ ဒါေတြက လက္မွတ္ကိုင္ထားလို႔ရွိရင္ ဆက္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံသားစိစစ္ေရး ခံရမွာပဲ။ ႏုိင္ငံသား စိစစ္ေရး ခံမယ္ဆို ၈၂ ဥပေဒအတုိင္း ဘယ္သူကျဖင့္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မယ္။ ဘယ္သူကျဖင့္ ႏုိင္ငံသားမျဖစ္ဘူး ဒီလိုျဖစ္မယ္။"
အစိုုးရေဟာင္းေတြလက္ထက္ အဆက္ဆက္မွာေတာ့ ႏိုုင္ငံျခားသားေတြအတြက္ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ေပါင္း ၇ သိန္းခန္႔ ထုုတ္ေပးထားခဲ႔ တာလည္းျဖစ္ပါတယ္။ အရင္က ျမန္မာႏုုိင္ငံမွာ လူဦးေရသန္း ၆၀ ရွိတယ္လိုု႔ခန္႔မွန္း ထားခဲ႔ေပမယ့္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ေက်ာ္ အၾကာမွ ျပန္လည္ေကာက္ခံ တဲ႔ျပည္လံုုးကြ်တ္သန္းေခါင္စာရင္းအရ လက္ရွိ လူဦးေရ ၅၁.၈သန္းရွိေနျပီး ႏုုိင္ငံရဲ႕ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုုးတက္မႈ ပိုုမိုုထိေရာက္ေစဖိုု႔အတြက္ လူမႈစီးပြားေရးအခ်က္အလက္ အတိအက်ကိုု ဒီကေန႔ ထုုတ္ျပန္လိုုက္ တာျဖစ္ပါတယ္။
http://burmese.voanews.com/content/census-2015-report-release-on-peach/2797417.html
Friday, May 29, 2015
စစ္အစုိးရအဖြဲ႔၀င္ေဟာင္းေတြကုိ ၁၉၉၀ အမတ္ေဟာင္းေတြ တရားစြဲဆုိမည္
လုပ္သင့္တာႀကာျပီ.. တတုိင္းျပည္လုံး ခင္ဗ်ားတုိ ့ေနာက္မွာရွိတယ္...
လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၅ႏွစ္၊ ၁၉၉၀ခုႏွစ္က ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ခံ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို အာဏာအပ္ႏွင္းဖုိ႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့မႈနဲ႔ ယခင္စစ္အစိုးရအဖြဲ႔၀င္ေတြကို တရားစြဲဆိုသြားမယ္လို႔ ၁၉၉၀ေရြးေကာက္ပြဲ အႏုိင္ရ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအဖြဲ႔က မေန႔က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။
၁၉၈၉ ခုႏွစ္ကစလုိ႔ ႏုိင္ငံေတာ္အာဏာကို ရယူထားတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔ (န၀တ)နဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရးနဲ႔ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးေကာင္စီ (နအဖ) အဖြဲ႔ေတြကုိ တရားစြဲဆုိမွာျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒိီေၾကညာခ်က္ကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ မေန႔က က်င္းပတဲ့ ၁၉၉၀ျပည့္ႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲ ၂၅ႏွစ္ျပည့္ ေငြရတုအခမ္းအနားမွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေၾကညာခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ၁၉၉၀ျပည့္ႏွစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ခံအမတ္မ်ားအဖြဲ႔ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေဒဗစ္လွျမင့္က အခုလုိ ေျပာျပပါတယ္။
"ႏိုင္ငံေတာ္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ျပည္သူလူထုက ဥပေဒနဲ႔အတူ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ေပးလိုက္ေသာ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထံ လႊဲအပ္ရမည့္တာဝန္ကို စစ္အစိုးရတို႔က ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္၊ အဲ့ကိစၥေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔စြဲတာပါ၊ က်ေနာ္တို႔ ဒီမွာစာရင္းျပဳစုထားတာကေတာ့ လက္ရွိအေနအထားမွာ က်ေနာ္ရယ္၊ ၾကည့္ျမင္တိုင္ၿမိဳ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးလွထြန္းေပါ့၊ ေနာက္သာေပါင္းၿမိဳ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသန္းဝင္း၊ ဟသၤာတၿမိဳ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာေဇာ္ျမင့္၊ ပုဇြန္ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးႏိုင္းႏိုင္း တို႔နဲ႔ေတာ့ အားလံုးကသေဘာတူညီမႈ လုပ္ထားပါတယ္"
တရားစြဲဆိုတာကို လာမယ့္ဇြန္လအတြင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ တရားရံုးခ်ဳပ္ေရွ႕ေနေတြနဲ႔ တုိင္ပင္ေနတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ န၀တနဲ႔ နအဖအဖြဲ႔၀င္ေတြထဲက သက္ရွိထင္ရွားက်န္ေနေသးသူေတြကို တရားစြဲဆိုမွာျဖစ္ၿပီး၊ တရားဥပေဒမဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အတြက္ အနည္းဆံုးမွတ္တမ္းအျဖစ္က်န္ရွိဖုိ႔ ရည္ရြယ္ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္တယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။
ဦးေဒဗစ္လွျမင့္ကုိ RFA ၀ုိင္းေတာ္သား ဦးတင္ေအာင္ခုိင္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတာ နားဆင္ႏုိင္ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၅ႏွစ္၊ ၁၉၉၀ခုႏွစ္က ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ခံ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို အာဏာအပ္ႏွင္းဖုိ႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့မႈနဲ႔ ယခင္စစ္အစိုးရအဖြဲ႔၀င္ေတြကို တရားစြဲဆိုသြားမယ္လို႔ ၁၉၉၀ေရြးေကာက္ပြဲ အႏုိင္ရ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအဖြဲ႔က မေန႔က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။
၁၉၈၉ ခုႏွစ္ကစလုိ႔ ႏုိင္ငံေတာ္အာဏာကို ရယူထားတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔ (န၀တ)နဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရးနဲ႔ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးေကာင္စီ (နအဖ) အဖြဲ႔ေတြကုိ တရားစြဲဆုိမွာျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒိီေၾကညာခ်က္ကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ မေန႔က က်င္းပတဲ့ ၁၉၉၀ျပည့္ႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲ ၂၅ႏွစ္ျပည့္ ေငြရတုအခမ္းအနားမွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေၾကညာခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ၁၉၉၀ျပည့္ႏွစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ခံအမတ္မ်ားအဖြဲ႔ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေဒဗစ္လွျမင့္က အခုလုိ ေျပာျပပါတယ္။
"ႏိုင္ငံေတာ္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ျပည္သူလူထုက ဥပေဒနဲ႔အတူ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ေပးလိုက္ေသာ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထံ လႊဲအပ္ရမည့္တာဝန္ကို စစ္အစိုးရတို႔က ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္၊ အဲ့ကိစၥေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔စြဲတာပါ၊ က်ေနာ္တို႔ ဒီမွာစာရင္းျပဳစုထားတာကေတာ့ လက္ရွိအေနအထားမွာ က်ေနာ္ရယ္၊ ၾကည့္ျမင္တိုင္ၿမိဳ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးလွထြန္းေပါ့၊ ေနာက္သာေပါင္းၿမိဳ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသန္းဝင္း၊ ဟသၤာတၿမိဳ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာေဇာ္ျမင့္၊ ပုဇြန္ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးႏိုင္းႏိုင္း တို႔နဲ႔ေတာ့ အားလံုးကသေဘာတူညီမႈ လုပ္ထားပါတယ္"
တရားစြဲဆိုတာကို လာမယ့္ဇြန္လအတြင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ တရားရံုးခ်ဳပ္ေရွ႕ေနေတြနဲ႔ တုိင္ပင္ေနတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ န၀တနဲ႔ နအဖအဖြဲ႔၀င္ေတြထဲက သက္ရွိထင္ရွားက်န္ေနေသးသူေတြကို တရားစြဲဆိုမွာျဖစ္ၿပီး၊ တရားဥပေဒမဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အတြက္ အနည္းဆံုးမွတ္တမ္းအျဖစ္က်န္ရွိဖုိ႔ ရည္ရြယ္ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္တယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။
ဦးေဒဗစ္လွျမင့္ကုိ RFA ၀ုိင္းေတာ္သား ဦးတင္ေအာင္ခုိင္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတာ နားဆင္ႏုိင္ပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ထိမ္းျမားျခင္းဥပေဒ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ အတည္ျပဳ
ေမခ
ေဝဖန္မႈေတြရွိတဲ့ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ ၄ခုထဲက ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား အထူး ထိမ္းျမားျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းမွာ ဘာသာျခား တဦး အေနနဲ႔ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္တဦးကို လက္ထပ္ျခင္း၊ ကြာရွင္းျခင္း၊ သားသမီး ထိန္းသိမ္းျခင္းႏွင့္ အိမ္ေထာင္ေရး ဆိုင္ရာ အျငင္းပြားသည့္ ကိစၥရပ္တို႔ကို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မယ္ဆိုပါက မည္သည့္ ဥပေဒ၊ ဓေလ့ထံုးတမ္း တို႔ႏွင့္မွ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ေပးမွာ မ ဟုတ္ဘဲ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အထူး လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒနဲ႔ပဲ ဆံုးျဖတ္ရမယ္လို႔ ပါဝင္ထားၿပီး ဒီဥပေဒကို ေမလ ၂၇ရက္ေန႔ကက်င္းပခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီဥပေဒကို အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒီဥပေဒအေပၚ လႊတ္ေတာ္ အမတ္တခ်ိဳ႕ရဲ႕သေဘာထားနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ တခ်ိဳ႕ရဲ႕ တုန္႔ျပန္ခ်က္ေတြ ကို စုစည္းၿပီး ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းသတင္းေထာက္ မေမခက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
ဒီဥပေဒကို ေမလ ၁၈ရက္ေန႔က အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး မေန႔က အတည္ျပဳလိုက္တာပါ။ ဒီဥပေဒၾကမ္းဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမတစ္ဦးကို ဘာသာျခား အမ်ိဳးသားေယာက်္းတစ္ဦးက ထိမ္းျမားလက္ထပ္တ့ဲ အခါ က်င့္သံုးရမယ့္ ဥပေဒၾကမ္းတခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒကို ေဝဖန္မႈေတြရွိေနဆဲျဖစ္ေပမယ့္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္က ဒါကို အတည္ျပဳခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးတဦး အေနနဲ႔ ဘာသာျခားတဦးနဲ႔ လက္ထပ္မယ္ဆိုရင္ သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံမွာ မွတ္ပံုတင္ရမွာျဖစ္ၿပီး ကန္႔ကြက္သူမရွိမွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး က ထိမ္းျမားလက္ထပ္ေပးခြင့္ရွိတယ္လို႔လည္း ပါရွိပါတယ္။
ဒီဥပေဒမွာ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္တဲ့ ေယာက္်ားကမိန္းမျဖစ္သူ ( ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီး) ကို ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ညႇဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ အျပဳအမူအားျဖင့္ စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းနဲ႔အၾကမ္းဖက္ျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ပါက အမ်ိဳးသမီးမွ သက္ဆိုင္ရာသို႔ တိုင္ၾကားႏိုင္ ၿပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္ မဟုတ္တဲ့ ေယာက္်ား မွာ ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ (သို႔) ေငြဒဏ္ သိန္း ၂၀ ကို တရားရံုးသို႔ ေပးေဆာင္ရမယ္လို႔ ပါဝင္ပါတယ္။း၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ယံုၾကည္ ကိုးကြယ္ရာ ဗုဒၶရုပ္ပြားပံုေတာ္မ်ား၊ ဆင္းတုေတာ္ မ်ား၊ ေစတီပုထိုး ပံုေတာ္မ်ား ၊ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းပံုေတာ္မ်ား ထားရွိကိုးကြယ္ျခင္းႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ဓေလ့ထံုးတမ္းတို႔၏ အသံုး အေဆာင္မ်ားကို ေနအိမ္တြင္ ထားရွိခြင့္ျပဳရမည္ ျဖစ္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ အားလံုးကို လြတ္လပ္စြာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးရမည္လို႔ဥပေဒမွာပါဝင္ပါတယ္။
ဒီဥပေဒဟာ ကာလေဒသအရေပၚထြန္းလာတဲ့ ဥပေဒတခုျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္အခ်ိဳ႕မွာ ဘာသာျခားနဲ႔ လက္ဆက္ ၿပီး ပါက ယံုၾကည္ကိုးကြယ္ရာ ဗုဒၶရုပ္ပြားပံုေတာ္မ်ား၊ ဆင္းတုေတာ္မ်ား၊ ေစတီပုထိုးပံုေတာ္မ်ား ၊ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းပံုေတာ္မ်ား ထားရွိကိုးကြယ္မႈကို ကန္႔ကြက္ခံရမႈေတြရွိခဲ့ေၾကာင္းဒီလို သာဓကေတြေၾကာင့္ အခုလို ဥပေဒေပၚေပါက္လာရတာျဖစ္တယ္လို႔ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးလွေဆြက ခုလိုေျပာပါတယ္။
"အျခားဘာသာေတြရဲ႕ အျခားႏုိင္ငံေတြမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔စာရင္ ဒါက ေတာ္ေတာ္ေပ်ာ့ေနပါေသးတယ္။"
ဒီအျပင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးတဦးကို အျခားဘာသာသို႔ အတင္းအက်ပ္ေျပာင္း ကိုးကြယ္ေစသူ အား ခ်မွတ္တဲ့ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ဥပေဒမွာေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ မူလက ဘာသာေျပာင္း ကိုးကြယ္ေစသူအား ခ်မွတ္တဲ့ ေထာင္ဒဏ္ကို ယခင္က ၅ႏွစ္သတ္မွတ္ထားေပမယ့္ အခု အခါ ၂ႏွစ္သို႔ျပင္ဆင္လိုက္ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကေျပာပါတယ္။
ဒီဥပေဒေပၚေပါက္လာတာဟာ မူစလင္ဘာသာနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ျဖစ္တည္ေပၚေပါက္ လာတာျဖစ္ေပမယ့္ အျခားဘာသာ ဝင္ေတြအေပၚမွာပါ ရိုက္ခတ္မႈေတြ ရွိေနခဲ့တယ္လို႔ ခ်င္းတိုးတက္ေရးပါတီ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးစတီဖင္ဆာဆိတ္ ကေျပာပါ တယ္။
"က်ေနာ္တို႔ မဆုိင္တဲ့ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္း ၊ မဆိုင္တဲ့ ဘာသာေရးဘက္ ကလည္း နည္းနည္းေလးေတာ့ အကုန္လံုး ကသိကေအာက္ ထိခုိက္တဲ့ သေဘာေပါ့။ ျပႆနာ မေပၚတဲ့ဟာလည္း ေပၚေအာင္ လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာ။ ကာကြယ္သင့္တဲ့အရာ တခုလို႔ပဲ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ျမင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ တခုေတာ့ ရွိတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ က်န္တဲ့ အမ်ိဳးသမီး က်န္တဲ့ဘာသာ က်န္တဲ့လူမ်ိဳး နဲ႔ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ဒါက မလိုအပ္ပဲနဲ႔ လာၿပီးေတာ့ ျပႆနာက လာၿပီးေတာ့ ရိုက္တာေပါ့။ အကုန္လံုးေပါ့ေနာ့္။"
အမ်ိဳးသမီးေရးလႈပ္ရွားသူအခ်ိဳ႕ကလည္း ဒီဥပေဒအေပၚကိုလက္မခံတာ ေတြရွိၿပီး Rainbow အဖြဲ႔က အမ်ိဳးသမီးအေရး ပါဝင္လႈပ္ရွားသူတဦးက ဒီဥပေဒမွာ ကန္႔သတ္မႈေတြရွိတယ္လို႔ခုလိုေျပာပါတယ္။
"က်မတို႔ တခ်ိန္လံုး က်မတို႔ေရွ႕က အစဥ္အဆက္ေပါ့ေနာ္ က်မတို႔ မိဘတို႔က အစ အစဥ္အဆက္ေပါ့ေနာ္။ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ နဲ႔ ေဘာင္ခတ္ခံ ထားရတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ ဆံုးရံႈးတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဥပေဒအရ ကန္႔သတ္ထားတဲ့ အခါက်ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေတြအတြက္ကို ဒါက အရမ္းႀကီးကို ခြဲျခားထား သလိုမ်ားျဖစ္ေနမလားလို႔ က်မကေတာ့ အဲ့လိုျမင္ပါတယ္ရွင့္
ဥပေဒမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္တဲ့ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးဟာ ဥပေဒၾကမ္းပါ ျပဌာန္းခ်က္ တစ္ခုခုကို ေဖာက္ဖ်က္ခဲ့ရင္ အနည္းဆံုး ေထာင္ဒဏ္ ၆ လကေန ၃ ႏွစ္အထိ ခ်မွတ္နုိင္သလို အမ်ားဆံုး ေငြဒဏ္ ၅သိန္း ဒါမွမဟုတ္ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္ လံုးျဖစ္ေစ က်ခံရမွာျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိမွာ ဥပေဒၾကမ္းကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကလည္း အတည္ျပဳၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ထံ ေပးပို႔ မွာျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက လက္မွတ္ထိုးပါက ဒီဥပေဒဟာ အတည္ျဖစ္ လာမွာပါ။ ဒီဥပေဒ အတည္ျဖစ္ပါက မူလ တည္ဆဲဥပ ေဒျဖစ္တဲ့ ၁၉၅၄ အထူး ထိမ္းျမားျခင္း ဥပေဒဟာပယ္ဖ်က္မွာျဖစ္ၿပီး ဒီဥပေဒအတိုင္းသာ လိုက္နာရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေဝဖန္မႈေတြရွိတဲ့ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ ၄ခုထဲက ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား အထူး ထိမ္းျမားျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းမွာ ဘာသာျခား တဦး အေနနဲ႔ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္တဦးကို လက္ထပ္ျခင္း၊ ကြာရွင္းျခင္း၊ သားသမီး ထိန္းသိမ္းျခင္းႏွင့္ အိမ္ေထာင္ေရး ဆိုင္ရာ အျငင္းပြားသည့္ ကိစၥရပ္တို႔ကို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မယ္ဆိုပါက မည္သည့္ ဥပေဒ၊ ဓေလ့ထံုးတမ္း တို႔ႏွင့္မွ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ေပးမွာ မ ဟုတ္ဘဲ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အထူး လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒနဲ႔ပဲ ဆံုးျဖတ္ရမယ္လို႔ ပါဝင္ထားၿပီး ဒီဥပေဒကို ေမလ ၂၇ရက္ေန႔ကက်င္းပခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီဥပေဒကို အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒီဥပေဒအေပၚ လႊတ္ေတာ္ အမတ္တခ်ိဳ႕ရဲ႕သေဘာထားနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ တခ်ိဳ႕ရဲ႕ တုန္႔ျပန္ခ်က္ေတြ ကို စုစည္းၿပီး ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းသတင္းေထာက္ မေမခက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
ဒီဥပေဒကို ေမလ ၁၈ရက္ေန႔က အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး မေန႔က အတည္ျပဳလိုက္တာပါ။ ဒီဥပေဒၾကမ္းဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမတစ္ဦးကို ဘာသာျခား အမ်ိဳးသားေယာက်္းတစ္ဦးက ထိမ္းျမားလက္ထပ္တ့ဲ အခါ က်င့္သံုးရမယ့္ ဥပေဒၾကမ္းတခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒကို ေဝဖန္မႈေတြရွိေနဆဲျဖစ္ေပမယ့္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္က ဒါကို အတည္ျပဳခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးတဦး အေနနဲ႔ ဘာသာျခားတဦးနဲ႔ လက္ထပ္မယ္ဆိုရင္ သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံမွာ မွတ္ပံုတင္ရမွာျဖစ္ၿပီး ကန္႔ကြက္သူမရွိမွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး က ထိမ္းျမားလက္ထပ္ေပးခြင့္ရွိတယ္လို႔လည္း ပါရွိပါတယ္။
ဒီဥပေဒမွာ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္တဲ့ ေယာက္်ားကမိန္းမျဖစ္သူ ( ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီး) ကို ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ညႇဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ အျပဳအမူအားျဖင့္ စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းနဲ႔အၾကမ္းဖက္ျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ပါက အမ်ိဳးသမီးမွ သက္ဆိုင္ရာသို႔ တိုင္ၾကားႏိုင္ ၿပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္ မဟုတ္တဲ့ ေယာက္်ား မွာ ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ (သို႔) ေငြဒဏ္ သိန္း ၂၀ ကို တရားရံုးသို႔ ေပးေဆာင္ရမယ္လို႔ ပါဝင္ပါတယ္။း၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ယံုၾကည္ ကိုးကြယ္ရာ ဗုဒၶရုပ္ပြားပံုေတာ္မ်ား၊ ဆင္းတုေတာ္ မ်ား၊ ေစတီပုထိုး ပံုေတာ္မ်ား ၊ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းပံုေတာ္မ်ား ထားရွိကိုးကြယ္ျခင္းႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ဓေလ့ထံုးတမ္းတို႔၏ အသံုး အေဆာင္မ်ားကို ေနအိမ္တြင္ ထားရွိခြင့္ျပဳရမည္ ျဖစ္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ အားလံုးကို လြတ္လပ္စြာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးရမည္လို႔ဥပေဒမွာပါဝင္ပါတယ္။
ဒီဥပေဒဟာ ကာလေဒသအရေပၚထြန္းလာတဲ့ ဥပေဒတခုျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္အခ်ိဳ႕မွာ ဘာသာျခားနဲ႔ လက္ဆက္ ၿပီး ပါက ယံုၾကည္ကိုးကြယ္ရာ ဗုဒၶရုပ္ပြားပံုေတာ္မ်ား၊ ဆင္းတုေတာ္မ်ား၊ ေစတီပုထိုးပံုေတာ္မ်ား ၊ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းပံုေတာ္မ်ား ထားရွိကိုးကြယ္မႈကို ကန္႔ကြက္ခံရမႈေတြရွိခဲ့ေၾကာင္းဒီလို သာဓကေတြေၾကာင့္ အခုလို ဥပေဒေပၚေပါက္လာရတာျဖစ္တယ္လို႔ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးလွေဆြက ခုလိုေျပာပါတယ္။
"အျခားဘာသာေတြရဲ႕ အျခားႏုိင္ငံေတြမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔စာရင္ ဒါက ေတာ္ေတာ္ေပ်ာ့ေနပါေသးတယ္။"
ဒီအျပင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးတဦးကို အျခားဘာသာသို႔ အတင္းအက်ပ္ေျပာင္း ကိုးကြယ္ေစသူ အား ခ်မွတ္တဲ့ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ဥပေဒမွာေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ မူလက ဘာသာေျပာင္း ကိုးကြယ္ေစသူအား ခ်မွတ္တဲ့ ေထာင္ဒဏ္ကို ယခင္က ၅ႏွစ္သတ္မွတ္ထားေပမယ့္ အခု အခါ ၂ႏွစ္သို႔ျပင္ဆင္လိုက္ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကေျပာပါတယ္။
ဒီဥပေဒေပၚေပါက္လာတာဟာ မူစလင္ဘာသာနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ျဖစ္တည္ေပၚေပါက္ လာတာျဖစ္ေပမယ့္ အျခားဘာသာ ဝင္ေတြအေပၚမွာပါ ရိုက္ခတ္မႈေတြ ရွိေနခဲ့တယ္လို႔ ခ်င္းတိုးတက္ေရးပါတီ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးစတီဖင္ဆာဆိတ္ ကေျပာပါ တယ္။
"က်ေနာ္တို႔ မဆုိင္တဲ့ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္း ၊ မဆိုင္တဲ့ ဘာသာေရးဘက္ ကလည္း နည္းနည္းေလးေတာ့ အကုန္လံုး ကသိကေအာက္ ထိခုိက္တဲ့ သေဘာေပါ့။ ျပႆနာ မေပၚတဲ့ဟာလည္း ေပၚေအာင္ လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာ။ ကာကြယ္သင့္တဲ့အရာ တခုလို႔ပဲ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ျမင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ တခုေတာ့ ရွိတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ က်န္တဲ့ အမ်ိဳးသမီး က်န္တဲ့ဘာသာ က်န္တဲ့လူမ်ိဳး နဲ႔ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ဒါက မလိုအပ္ပဲနဲ႔ လာၿပီးေတာ့ ျပႆနာက လာၿပီးေတာ့ ရိုက္တာေပါ့။ အကုန္လံုးေပါ့ေနာ့္။"
အမ်ိဳးသမီးေရးလႈပ္ရွားသူအခ်ိဳ႕ကလည္း ဒီဥပေဒအေပၚကိုလက္မခံတာ ေတြရွိၿပီး Rainbow အဖြဲ႔က အမ်ိဳးသမီးအေရး ပါဝင္လႈပ္ရွားသူတဦးက ဒီဥပေဒမွာ ကန္႔သတ္မႈေတြရွိတယ္လို႔ခုလိုေျပာပါတယ္။
"က်မတို႔ တခ်ိန္လံုး က်မတို႔ေရွ႕က အစဥ္အဆက္ေပါ့ေနာ္ က်မတို႔ မိဘတို႔က အစ အစဥ္အဆက္ေပါ့ေနာ္။ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ နဲ႔ ေဘာင္ခတ္ခံ ထားရတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ ဆံုးရံႈးတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဥပေဒအရ ကန္႔သတ္ထားတဲ့ အခါက်ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေတြအတြက္ကို ဒါက အရမ္းႀကီးကို ခြဲျခားထား သလိုမ်ားျဖစ္ေနမလားလို႔ က်မကေတာ့ အဲ့လိုျမင္ပါတယ္ရွင့္
ဥပေဒမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္တဲ့ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးဟာ ဥပေဒၾကမ္းပါ ျပဌာန္းခ်က္ တစ္ခုခုကို ေဖာက္ဖ်က္ခဲ့ရင္ အနည္းဆံုး ေထာင္ဒဏ္ ၆ လကေန ၃ ႏွစ္အထိ ခ်မွတ္နုိင္သလို အမ်ားဆံုး ေငြဒဏ္ ၅သိန္း ဒါမွမဟုတ္ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္ လံုးျဖစ္ေစ က်ခံရမွာျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိမွာ ဥပေဒၾကမ္းကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကလည္း အတည္ျပဳၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ထံ ေပးပို႔ မွာျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက လက္မွတ္ထိုးပါက ဒီဥပေဒဟာ အတည္ျဖစ္ လာမွာပါ။ ဒီဥပေဒ အတည္ျဖစ္ပါက မူလ တည္ဆဲဥပ ေဒျဖစ္တဲ့ ၁၉၅၄ အထူး ထိမ္းျမားျခင္း ဥပေဒဟာပယ္ဖ်က္မွာျဖစ္ၿပီး ဒီဥပေဒအတိုင္းသာ လိုက္နာရမွာျဖစ္ပါတယ္။
Thursday, May 28, 2015
KNU ၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ဥပေဒမဲ့လွ်င္ အစိုးရက ထိန္းသိမ္းၾကပ္မတ္ရန္ ရွိမရွိ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေမးျမန္း
Written by ေမာင္သင္တုန္း
ေနျပည္ေတာ္၊ ေမ၂၆ ။ ။ ကရင္းအမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုး KNU အဖြဲ႕၏ ၎တုိ႔နယ္ေျမအတြင္း လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကုိ ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္မႈ မရွိပါက အစိုးရအေနျဖင့္ ၾကပ္မတ္ရန္ ရွိမရွိ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္က ေမးျမန္းခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးမွ မူ၀ါဒခ်မွတ္ၿပီး ညႊန္ၾကားလာပါက လုပ္ေဆာင္ေပးသြား မည္ဟု ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုး၀န္ႀကီးဌာန(၄) မွ ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္သိမ္းက ေျပာသည္။
“ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရႏွင့္ ၿငိမ္ခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ KNU အဖြဲ႕အား ယင္းတုိ႔လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားကုိ ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ရန္ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရမွ မူ၀ါဒမ်ားခ်မွတ္၍ ညႊန္ၾကားလာပါက ညႊန္ၾကားခ်က္ႏွင့္အညီ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေပးသြားမည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေျဖၾကားလုိပါတယ္”ဟု ဒုတိယ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္သိမ္းကေျပာသည္။
ပထမအႀကိမ္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရႏွင့္ ၿငိမ္ခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ ေကအန္ယူ အဖဲြ႕အား ယင္းတုိ႔၏ နယ္ေျမအတြင္း လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားကုိ ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္ အာဏာပုိင္အဖြဲ႕မ်ားက ကူညီပူးေပါင္း ထိန္းသိမ္းၾကပ္မတ္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ အစီစဥ္ရွိမရွိ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးစိုးသက္၏ ေမးျမန္းမႈအေပၚ ဒုဝန္ႀကီးက ျပန္လည္ ေျဖၾကားျခင္းျဖစ္သည္။
“ေကအင္န္ယူအဖြဲ႕ဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ထား၀ယ္နဲ႔ ဆက္သြယ္ထားတဲ့ လမ္းမေပၚက ေရနက္ဆိပ္ကမ္းလမ္းမႀကီးေပၚမွာ အေကာက္ဂိတ္ဖြင့္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေနပါတယ္။ အေကာက္လုပ္တာမေျပာပါဘူး။ မေကာက္နဲ႔ေျပာလည္း သူတို႔ေကာက္ၾကမွာပါ။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ဥပမာအားျဖင့္ ထီးခီးနယ္စပ္ဂိတ္မွာဆိုရင္ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံကို ေျခာက္ညအိပ္ ခုႏွစ္ရက္ခရီးသြားမယ္ဆိုရင္ border pass လုပ္ရပါတယ္။ Pass လုပ္တဲ့ အခါ မွာ ဓာတ္ပုံ႐ိုက္တယ္။ ကတ္ျပားေလးထုတ္ေပး တယ္။ အားလုံးက ျမန္မာေငြတစ္ေထာင္ပဲက်ပါတယ္။
ဒီအဖြဲ႕ အစည္းေတြ ေကာက္တာက ဘတ္တစ္ရာေလာက္ ေကာက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးမ်ားေနတဲ့ သေဘာရိွပါတယ္” ဟု တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး မွ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးစိုးသက္က ေမးျမန္စဥ္ ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့သည္။
ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ လမ္းပိုင္းတြင္ ေကအန္ယူက ေငြေၾကးေကာက္ခံမႈ ရွိသည္မွာ အမွန္တကယ္ျဖစ္ၿပီး ကုန္ပစၥည္းအလံုးအရင္ပါသည့္ ကားတစ္စီးကို ပစၥည္းတန္ ဖုိး၏ငါးရာခုိင္ႏႈန္း ေကာက္ခံၿပီး သတၱဳႏွင့္ ဆုိင္သည့္ ပစၥည္းဆုိပါက ရွစ္ရာခုိင္ႏႈန္း ေကာက္ခံေလ့ရွိသည္ဟု ေကအန္ယူ ဗဟိုေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္ ဖဒိုေစာသမိန္ထြန္း က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
"အခြန္အေကာက္ ျဖတ္ဖုိ႔က ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲၿပီးေတာ့မွ အစိုးရက ကြ်န္ေတာ္တို႔အတြက္ ရပ္တည္ဖုိ႔ကို ဘာလုပ္ေပးႏိုင္မလဲဆုိတဲ့အေပၚ မူတည္ၿပီး ၾကည္ရ မွာ ပဲ။ အခုအပစ္ရပ္ေရး လုပ္ေနေပမယ့္ အစိုးရက ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို ေထာက္ပံ့တာ ဘာမွရွိတာမဟုတ္ဘူး။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔က စားဖုိ႔ေသာက္ဖုိ႔အတြက္ အခြန္ေကာက္ ရမွာပါပဲ။ ဒါကို ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ တမင္သက္သက္ မိုက္ေၾကးခြဲတာ မဟုတ္ပါဘူး"ဟု ၎က ေျပာသည္။
တနသၤာရီတုိင္းေဒသႀကီးတြင္ နယ္ေျမေအးခ်မ္းမႈကုိ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားႏုိင္ရန္ KNU အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအပါအ၀င္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးထားသည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးေနသည့္အတြက္ ၿငိမ္ခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ားအေပၚ အဟန္႔အတား အေႏွာက္အယွက္ မျဖစ္ေစရန္ အခ်ိဳ႕ေသာ ကိစၥမ်ားကုိ ေျဖေလ်ာ့ေပးထားျခင္းျဖစ္ၿပီး ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ံုး၏ ႐ံုးသုိ႔ ကန္႔ကြက္အေၾကာင္းၾကားစာမ်ား ေပးပုိ႔လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည္ဟု ဒုတိယ ၀န္ႀကီးက ေျဖၾကားသည္။
မြန္ျပည္နယ္အစုိးရကလည္း လံုၿခံဳေရးႏွင့္ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးဌာနမွ တာ၀န္ယူၿပီး သထံုခ႐ုိင္ ဆက္ဆံေရး႐ံုးတြင္ ဆက္ဆံေရးတာ၀န္ခံ အရာရွိႀကီးမ်ားအား မၾကာခဏ ေတြ႔ဆံုၿပီး ဥပေဒကုိေလးစားလုိက္နားေရး၊ စည္းကမ္းတက်ေနထုိင္ေရးတုိ႔အတြက္ ေျပဆုိမွာၾကားေပးလ်က္ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။ ဥပေဒမဲ့ေဆာင္ရြက္ မႈမ်ား ရွိလာလွ်င္ ကန္႔ကြက္စာေပးပုိ႔ၿပီး ထိန္းသိမ္းၾကပ္မတ္လ်က္ရွိသည္ဟု ဒုတိယ၀န္ႀကီးက ေျပာသည္။
ေနျပည္ေတာ္၊ ေမ၂၆ ။ ။ ကရင္းအမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုး KNU အဖြဲ႕၏ ၎တုိ႔နယ္ေျမအတြင္း လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကုိ ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္မႈ မရွိပါက အစိုးရအေနျဖင့္ ၾကပ္မတ္ရန္ ရွိမရွိ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္က ေမးျမန္းခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးမွ မူ၀ါဒခ်မွတ္ၿပီး ညႊန္ၾကားလာပါက လုပ္ေဆာင္ေပးသြား မည္ဟု ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုး၀န္ႀကီးဌာန(၄) မွ ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္သိမ္းက ေျပာသည္။
“ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရႏွင့္ ၿငိမ္ခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ KNU အဖြဲ႕အား ယင္းတုိ႔လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားကုိ ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ရန္ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရမွ မူ၀ါဒမ်ားခ်မွတ္၍ ညႊန္ၾကားလာပါက ညႊန္ၾကားခ်က္ႏွင့္အညီ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေပးသြားမည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေျဖၾကားလုိပါတယ္”ဟု ဒုတိယ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္သိမ္းကေျပာသည္။
ပထမအႀကိမ္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရႏွင့္ ၿငိမ္ခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ ေကအန္ယူ အဖဲြ႕အား ယင္းတုိ႔၏ နယ္ေျမအတြင္း လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားကုိ ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္ အာဏာပုိင္အဖြဲ႕မ်ားက ကူညီပူးေပါင္း ထိန္းသိမ္းၾကပ္မတ္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ အစီစဥ္ရွိမရွိ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးစိုးသက္၏ ေမးျမန္းမႈအေပၚ ဒုဝန္ႀကီးက ျပန္လည္ ေျဖၾကားျခင္းျဖစ္သည္။
“ေကအင္န္ယူအဖြဲ႕ဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ထား၀ယ္နဲ႔ ဆက္သြယ္ထားတဲ့ လမ္းမေပၚက ေရနက္ဆိပ္ကမ္းလမ္းမႀကီးေပၚမွာ အေကာက္ဂိတ္ဖြင့္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေနပါတယ္။ အေကာက္လုပ္တာမေျပာပါဘူး။ မေကာက္နဲ႔ေျပာလည္း သူတို႔ေကာက္ၾကမွာပါ။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ဥပမာအားျဖင့္ ထီးခီးနယ္စပ္ဂိတ္မွာဆိုရင္ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံကို ေျခာက္ညအိပ္ ခုႏွစ္ရက္ခရီးသြားမယ္ဆိုရင္ border pass လုပ္ရပါတယ္။ Pass လုပ္တဲ့ အခါ မွာ ဓာတ္ပုံ႐ိုက္တယ္။ ကတ္ျပားေလးထုတ္ေပး တယ္။ အားလုံးက ျမန္မာေငြတစ္ေထာင္ပဲက်ပါတယ္။
ဒီအဖြဲ႕ အစည္းေတြ ေကာက္တာက ဘတ္တစ္ရာေလာက္ ေကာက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးမ်ားေနတဲ့ သေဘာရိွပါတယ္” ဟု တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး မွ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးစိုးသက္က ေမးျမန္စဥ္ ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့သည္။
ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ လမ္းပိုင္းတြင္ ေကအန္ယူက ေငြေၾကးေကာက္ခံမႈ ရွိသည္မွာ အမွန္တကယ္ျဖစ္ၿပီး ကုန္ပစၥည္းအလံုးအရင္ပါသည့္ ကားတစ္စီးကို ပစၥည္းတန္ ဖုိး၏ငါးရာခုိင္ႏႈန္း ေကာက္ခံၿပီး သတၱဳႏွင့္ ဆုိင္သည့္ ပစၥည္းဆုိပါက ရွစ္ရာခုိင္ႏႈန္း ေကာက္ခံေလ့ရွိသည္ဟု ေကအန္ယူ ဗဟိုေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္ ဖဒိုေစာသမိန္ထြန္း က မဇၩိမကို ေျပာသည္။
"အခြန္အေကာက္ ျဖတ္ဖုိ႔က ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲၿပီးေတာ့မွ အစိုးရက ကြ်န္ေတာ္တို႔အတြက္ ရပ္တည္ဖုိ႔ကို ဘာလုပ္ေပးႏိုင္မလဲဆုိတဲ့အေပၚ မူတည္ၿပီး ၾကည္ရ မွာ ပဲ။ အခုအပစ္ရပ္ေရး လုပ္ေနေပမယ့္ အစိုးရက ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို ေထာက္ပံ့တာ ဘာမွရွိတာမဟုတ္ဘူး။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔က စားဖုိ႔ေသာက္ဖုိ႔အတြက္ အခြန္ေကာက္ ရမွာပါပဲ။ ဒါကို ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ တမင္သက္သက္ မိုက္ေၾကးခြဲတာ မဟုတ္ပါဘူး"ဟု ၎က ေျပာသည္။
တနသၤာရီတုိင္းေဒသႀကီးတြင္ နယ္ေျမေအးခ်မ္းမႈကုိ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားႏုိင္ရန္ KNU အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအပါအ၀င္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးထားသည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးေနသည့္အတြက္ ၿငိမ္ခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ားအေပၚ အဟန္႔အတား အေႏွာက္အယွက္ မျဖစ္ေစရန္ အခ်ိဳ႕ေသာ ကိစၥမ်ားကုိ ေျဖေလ်ာ့ေပးထားျခင္းျဖစ္ၿပီး ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ံုး၏ ႐ံုးသုိ႔ ကန္႔ကြက္အေၾကာင္းၾကားစာမ်ား ေပးပုိ႔လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည္ဟု ဒုတိယ ၀န္ႀကီးက ေျဖၾကားသည္။
မြန္ျပည္နယ္အစုိးရကလည္း လံုၿခံဳေရးႏွင့္ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးဌာနမွ တာ၀န္ယူၿပီး သထံုခ႐ုိင္ ဆက္ဆံေရး႐ံုးတြင္ ဆက္ဆံေရးတာ၀န္ခံ အရာရွိႀကီးမ်ားအား မၾကာခဏ ေတြ႔ဆံုၿပီး ဥပေဒကုိေလးစားလုိက္နားေရး၊ စည္းကမ္းတက်ေနထုိင္ေရးတုိ႔အတြက္ ေျပဆုိမွာၾကားေပးလ်က္ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။ ဥပေဒမဲ့ေဆာင္ရြက္ မႈမ်ား ရွိလာလွ်င္ ကန္႔ကြက္စာေပးပုိ႔ၿပီး ထိန္းသိမ္းၾကပ္မတ္လ်က္ရွိသည္ဟု ဒုတိယ၀န္ႀကီးက ေျပာသည္။
Monday, May 25, 2015
ကရင့္အေရးလုပ္ရွားသူတုိ ့၏ အျမင္သေဘာထားမ်ား
အျမင္သေဘာထားက႑ - ေကအုိင္စီသတင္း
ကရင္အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမလ ၆ရက္မွ ၉ရက္ေန႔အထိ က်င္းပခဲ့ေသာ ကရင္အမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ တက္ ေရာက္ခဲ့သူအခ်ဳိ႕က မိမိတို႔ တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့မႈမ်ား၊ စီမံကိန္း အေရးပါမႈမ်ား၊ ပါ၀င္သင့္သည့္က႑မ်ားအျပင္ မည္သည့္အခ်ိန္ အခါ၊ ေနရာတြင္ မည္သူက မည္သို႔ေသာပံုစံျဖင့္ ထည့္သြင္းေရးဆြဲသြားသင့္သည္ဟူေသာ ကိုယ္ပိုင္ အျမင္သေဘာထားမ်ားကို ကရင္သတင္း႒ာနက ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းထားျခင္းျဖစ္သည္။
ဗုိလ္မႉးခ်ဳပ္ေစာနယ္ဒါးဘုိျမ (စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္၊ ကရင္အမ်ဳိးသားကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္-KNDO)
အမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမွာ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ကရင္အမ်ဳိးသား စည္းလုံးညီညြတ္မႈ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါ တယ္။ ေနာက္ၿပီး အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးကိစၥရပ္ေတြ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းဆုိင္ရာကိစၥရပ္ေတြ ေနာက္ ကရင္တစ္မ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ အနာ ဂတ္အတြက္ အေၾကာင္းေတြကုိလည္း ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါေသးတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကရင္လူမ်ဳိးေတြ ညီညြတ္ရင္ က်ေနာ္တုိ႔ေတာင္း ဆုိတဲ့ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးေတြ ရမွာေပါ့။ အခု က်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔အတြက္ အေျခအေနေကာင္းတဲ့ အခ်ိန္အခါပါပဲ။
အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းဆုိတာ အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥရပ္တစ္ခုပါ။ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္း မရွိဘူးဆုိရင္ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးဟာ ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္ႏုိင္ မွာ မဟုတ္ဘူး။ အရင္တုန္းက အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ဌာနအသီးသီး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုလက္ရွိမွာ ကရင့္အမ်ဳိးသား စီမံကိန္းက အေရးႀကီးလာတယ္။ အမ်ဳိးသား က်န္းမာေရး၊ အမ်ဳိးသားလုံၿခံဳေရး၊ စား၀တ္ေနေရး၊ လူမ်ဳိးစုတစ္ခု ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္မႈ၊ အမ်ဳိးသားေရး ခံယူခ်က္၊ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္ရွိရမယ္။ အဓိကအားျဖင့္ က်ေနာ္ျမင္တာက ဒီအမ်ဳိးသားလုံၿခဳံေရးက အဓိက က်ပါတယ္။ အဲ့ဒါေတြက အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းအေပၚမွာ မွီခိုတယ္။ အခု က်ေနာ္တုိ႔တုိက္ယူတာက အမ်ဳိးသားဂုဏ္သိကၡာအရ။ ဥပ မာ အမ်ဳိးသားအသိအမွတ္ျပဳမႈ မွတ္ပုံတင္မရွိဘူးဆုိရင္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈျပဳႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူး။
ဒီအမ်ဳိးသားစီမံကိန္းကုိ ေရးဆြဲတဲ့ေနရာမွာ ျပည္တြင္းျပည္ပ ကရင္အဖြဲ႔စည္မ်ားနဲ႔ ေကအဲန္ယူကေန တာ၀န္ယူ လုပ္ေဆာင္ရ မယ္။ ေကအဲန္ယူကေန အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းဆုိင္ရာဌာန(Karen National Plan Ministry)ကုိ ဖြဲ႔စည္းၿပီးေတာ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံ တင္ကုိ ရွိေအာင္လုပ္ရမယ္။ ဒီလုိအမ်ဳိးသားစီမံကိန္းမ်ဳိးက က်ေနာ္တုိ႔ ကရင္လူမ်ဳိးေတြမွာ တိတိက်က် မရွိေသးဘူးဆိုေတာ့ ဒါ ကို အျမန္ဆုံး အေကာင္အထည္ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္။ ဒီအမ်ဳိးသား စီမံကိန္းေရးဆြဲတဲ့ေနရာမွာ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး စီးပြားေရး စသည္အားျဖင့္ က႑အသီးသီး ပါ၀င္သင့္တာေပါ့။ အဲ့ဒါေတြကလည္း ေကအဲန္ယူရဲ႕ ဌာနအသီးသီးမွာ ရွိႏွင့္ၿပီးျဖစ္ေပ မဲ့ ကနဦး က်ေနာ္ေျပာခဲ့သလုိ ေနာက္ထပ္ အသစ္ဖြဲ႔စည္းသင့္တဲ့ (Karen National Plan Ministry) ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈေအာက္မွာ အတည္တက် ရွိသင့္တယ္။ ဒီဌာနရွိၿပီးဆုိရင္ လုပ္ေဆာင္လုိ႔ရၿပီး။ အဓိက ကေတာ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ ရွိဖုိ႔ပါပဲ။ ဒါမွ ဘယ္ေန ရာသြားသြား၊ ဘာေတြပဲလုပ္လုပ္ ကုိယ့္ကုိ ကရင္ဆုိတာ သိၾကမယ္။ အခုလက္ရွိမွာ ေကအဲန္ယူလက္ေအာက္ခံ႒ာနေတြျဖစ္တဲ့ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ဘ႑ာေရး စတာေတြကို တိတိက်က် ေကာင္းမြန္စြာ၊ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔စြာ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ (Ministry) တစ္ခုရွိုရင္ ေကာင္းပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ဆုံးေျပာခ်င္တာက ကရင္လူမ်ဳိးေတြမွာ ကရင္ျပည္လုိ႔ေခၚတဲ့ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ရွိတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္နယ္ေျမေဒသ၊ ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပုံ ရွိရမယ္။ ဒါမွမရွိရင္ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးလုိ႔ သတ္မွတ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။
————————————————————
ဆရာမေနာ္ထူးခူဆာ့ေစး (ကရင့္ေရးရာဌာနမႉး- UK)
ကရင္အမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမွာ အခ်က္ေပါင္း ၈ခ်က္၉ခ်က္ေလာက္ကုိ က်မတုိ႔ ေဆြးေႏြးျဖစ္သြားတယ္။ ပညာေရး၊ အမ်ဳိး သားလုံၿခံဳေရး၊ ႏုိင္ငံေရးအေၾကာင္းအရာေတြ၊ ကရင္နယ္ေျမေဒသေရးရာကိစၥရပ္ေတြ၊ ကရင္အမ်ဳိးသားက်န္းမာေရး၊ အမ်ဳိးသား စီးပြားေရး၊ ကရင့္ေရးရာ၊ သတင္းမီဒီယာက႑နဲ႔ က်န္တဲ့က႑ေတြလည္း ေဆြးေႏြးျဖစ္သြားတယ္။ က်မတုိ႔ ကရင္အမ်ဳိးသား တစ္ရပ္အေနနဲ႔ တစ္မ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ အေၾကာင္းအရာ၊ တုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ၊ အက်ဳိးရွိမႈ၊ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ေတြက တကယ့္ကုိ အေရး ႀကီးတဲ့ အေၾကာင္းအခ်က္ေတြပါ။ ေက်ေက်လည္လည္ကုိ ေဆြးေႏြးသင့္တဲ့ တကယ့္အစည္းအေ၀းတစ္ရပ္အေနနဲ႔ မရွိမျဖစ္ ရွိကုိရွိရမဲ့ အရမ္းကုိအေရးႀကီးတဲ့ အစီအစဥ္လုိ႔ ျမင္မိတယ္။
ဒီအမ်ဳိးသားစီမံကိန္းေရးဆြဲတဲ့ေနရာမွာ ကရင္တစ္မ်ဳိးသားလုံးအေနနဲ႔ ပါ၀င္သင့္တယ္။ ဘာျဖစ္လဲဆုိေတာ့ တစ္မ်ဳိးသားလုံးနဲ႔ သက္ဆုိင္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ တစ္မ်ဳိးသားလုံးပါ၀င္ၿပီး ၀င္ေရာက္ေဆြးေႏြး အႀကံျပဳေစခ်င္တယ္။ တစ္မ်ဳိးသားလုံး ေရာက္ရာ ေနရာကျပန္လာၿပီး စုေ၀းေဆြးေႏြး စီစဥ္ေဆာင္ရြက္မႈျပဳဖုိ႔ဆုိတာ တကယ့္ကုိခက္ခဲတဲ့ကိစၥ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကရင္ ပညာေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ကရင္က်န္းမာေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ ဒီထက္မက အေတြအႀကံဳရင့္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ကရင့္ကာကြယ္ ေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ စတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းအားလုံးရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္အကုန္လုံး ျပည္တြင္းျပည္ပ ကရင္ပညာရွင္ေတြ အေတြ႕အႀကံဳ မ်ားတဲ့သူေတြအားလုံး ပူးေပါင္းပါ၀င္သင့္တယ္လုိ႔ က်မျမင္မိပါတယ္။
ဒီလိုေရးဆြဲတဲ့ေနရာမွာ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုကေနၿပီး လႊမ္းမုိးထားတာမ်ဳိးကုိ လုံး၀ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ ကုိယ့္တမ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ ေရွ႕ေရး ကုိ ေဖာ္ေဆာင္တာျဖစ္တာေၾကာင့္ ဘယ္လုိနည္းလမ္းေတြနဲ႔သြားရမယ္ဆုိတာ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ရမယ့္ အဖြဲ႔အစည္းကုို ျဖစ္ေစခ်င္တာက ကုိယ့္ကရင္လူမ်ဳိးေတြကို ျပန္လည္စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ႏုိင္မဲ့၊ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းညြန္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒနဲ႔မွ ကုိယ့္ကရင္ လူမ်ဳိးေတြအတြက္ အေထာက္အပံ့တစ္ခု ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။
ပါ၀င္သင့္တဲ့၊ ထည့္သြင္းရမဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ ကရင္တစ္မ်ဳိးသားလုံးကုိ ကုိယ္စားျပဳမဲ့ အဖြဲ႔အစည္းကေနၿပီး ေရးဆြဲၿပီး ေတာ့ တျခားကရင္အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ျပန္ျဖန္႔ေ၀ေပးတာ ဘယ္အေၾကာင္းအရာ၊ ဘယ္က႑ေတြကုိ ထပ္မံ ထည့္သြင္းသင့္သ လဲ၊ ပယ္ဖ်က္သင့္သလဲဆုိတာ ဆန္းစစ္ၿပီး ေနာက္တစ္ဆင့္မွာ ကုိယ္စားျပဳအဖြဲ႔အစည္းေတြက ျပန္လည္ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္၊ လက္ခံ ၾကမလဲဆုိတာ ကရင့္တစ္မ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ ကံၾကမၼာျဖစ္တာေၾကာင့္ တိတိက်က်ကုိ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္။ ကုိယ့္ကရင္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ကံၾကမၼာျဖစ္တာေၾကာင့္ ကုိယ့္္ကရင္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ကုိယ့္လူမ်ဳိးကုိ အုပ္ခ်ဳပ္တာပဲ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ တကယ္လုိ႔ ညီလာခံကို ျမန္မာျပည္တြင္းထဲ ျပန္လုပ္မယ္ဆုိ လူတစ္စုတစ္ဖြဲ႔ရဲ႕ လမ္းညြန္မႈေအာက္မွာပဲ လုပ္ရတာကုိ က်မတုိ႔ မလုိလားဘူး။ က်မတုိ႔လုိလားတာ လြတ္လပ္တဲ့ အေျခအေနမွာပဲရွိေစဖုိ႔ပဲ။ ကရင္ျပည္နယ္မွာ ဥပမာ က်မတုိ႔ ဒီလုိအမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ ေနရာမွာ လာေရာက္က်င္းပရင္ေတာ့ အဆင္ေျပပါလိမ့္မယ္လို႔ က်မယုံၾကည္ပါတယ္။ က်မေတာင္မွ အရမ္းေ၀းကြာတဲ့ တုိင္းတ ပါးကုိေရာက္ေနၿပီး က်န္းမာေရးမေကာင္းတဲ့ၾကားက ေရာက္ေအာင္ျပန္လာႏုိင္ရင္ ျပည္တြင္းျပည္ပမွာရွိတဲ့ ကရင္လူမ်ဳိးေတြအ ေနနဲ႔ ကုိယ့္လူမ်ဳိးကုိ အမွန္တကယ္ ခ်စ္တဲ့သူေတြဆုိရင္ လာႏုိင္သင့္တယ္။
ေနာ္စူစန္နာလွလွစိုး (ကရင္စည္းလံုးညီညႊတ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီ-KUPC)
က်မ မိခင္အဖြဲ႔အစည္းကေတာ့ ကရင္အမ်ဳိးသမီးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကရင္အမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲကို KUPC ကိုယ္စား လာတက္ေရာက္ျခင္းျဖစ္တာေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလ ၁ရက္ေန႔တုန္းက ပဲခူးမွာလုပ္တဲ့ အစည္းအေ၀းမွာ တင္သြင္းဖို႔ စာတမ္းဆြဲခဲ့တယ္ေပါ့။ အဲဒီမွာ လူမႈေရးက႑နဲ႔ စီးပြားေရးက႑ စာတမ္းေတြကို လာေရာက္တင္သြင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ကရင္ အမ်ိဳးသားစီမံကိန္းဆိုတာ အရမ္းအေရးပါတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အသက္ေသြးေၾကာလို႔ေတာင္ က်မ တင္စားေျပာခ်င္ပါတယ္။ က်မတို႔မွာ စီမံကိန္းမရွိဘူးဆိုရင္ ညီညြတ္မႈလည္း ရွိႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အေရးေပၚအစည္းအေ၀းေလးေတြပဲ လုပ္ေနမယ္။ တခါတေလ ပြဲေတာ္ေလးေတြမွာပဲ ေတြ႔ဆံုၾကမယ္ဆိုရင္ ဒီေတြ႔ဆံုမႈေလးေတြဟာ အားမျဖစ္လာဘူးေပါ့ေနာ္။ ေတြ႔ဆံုရ၊ ရင္းႏွီးရ တယ္ဆိုတာကေတာ့ ေကာင္းတယ္။ သို႔ေပမယ့္ ေနာက္ ငါးႏွစ္မွာ ဘာျဖစ္မယ္၊ ေနာက္ထပ္ ဆယ္ႏွစ္မွာ ဘာျဖစ္ရမယ္လို႔ ခ်မွတ္ႏိုင္တာမ်ဳိး မရွိဘူးဆိုရင္ က်မတို႔တစ္မ်ိဳးသားလံုးအေနနဲ႔ တိုးတက္ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈဆိုတာ အင္မတန္မွ ခက္ခဲပါမယ္။ တစ္ဦးတစ္ ေယာက္တည္းအေနနဲ႔ ပညာေရးေရာ၊ စီးပြားေရးေရာ ကိုယ္တိုင္ႀကိဳးစားလို႔ တက္ရင္တက္သြားမယ္။ ဒါေပမယ့္ ကရင္တစ္မ်ိဳး သားလံုးအေနနဲ႔ စဥ္းစားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီအမ်ိဳးသားစီမံကိန္းဆိုတာ ရွိကိုရွိသင့္ပါတယ္။
ဒီလိုစီမံကိန္းမ်ိဳးကိုေရးဆြဲၾကမယ္ဆိုရင္ လူထုေတြဆီကေန ဘာေတြလိုအပ္တယ္ဆိုတဲ့ စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဖရိန္(Frame) ေလးေတြ က်လာမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ စီမံကိန္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ပညာရွင္ေတြလိုအပ္မႈက အေရးႀကီးပါတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆို ရင္ေတာ့ ျပည္တြင္းျပည္ပပညာရွင္ေတြ ေပါင္းစပ္လုပ္ေဆာင္မွသာလွ်င္ အရမ္းေအာင္ျမင္တဲ့ရလဒ္ေတြ ထြက္ေပၚလာမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ တင္ျပေဆြးေႏြးၿပီး လက္ငင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မႈ မရွိရင္ေတာ့ ဘာမွျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ဖက္ မွာ ျပည္သူလူထုကလည္း နားလည္ရမယ္။ ဒီစီမံကိန္းဟာ တစ္မ်ိဳးသားလံုးအတြက္ ဘာေၾကာင့္အေရးႀကီးလဲဆိုတာ ကိုယ္တိုင္ လည္း သိထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ပညာရွင္ေတြ ေရးဆြဲေပးလို႔ လိုက္လုပ္ရတယ္ဆိုတာမ်ဳိး မျဖစ္ရပါဘူး။ ဒီစီမံကိန္းဖရိန္ေတြကို ျပည္သူေတြက ေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက တင္ျပထားတာကို ပညာရွင္ေတြက ျပန္လည္ေရးဆြဲေပးၿပီးတာကို က်မ တို႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္တယ္ဆိုတာမ်ဳိး ျဖစ္ရပါမယ္။ ပညာရွင္ေတြက ခ်မွတ္ေပးတာကို က်မတို႔လိုက္လုပ္ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒါကို ျမန္ျမန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္သင့္တယ္ ထင္ပါတယ္။ ေကအဲန္ယူ(၁၅)ႀကိမ္ေျမာက္ ကြန္ဂရက္မွာ ခ်မွတ္ထားတယ္။ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းဆိုၿပီး အတည္ျပဳထားတယ္။ အခုဆို ေလးႏွစ္ရွိၿပီ။ ေလးႏွစ္အတြင္းမွာ ေႏွာင့္ေႏွးေနတယ္။ မျဖစ္ေသးဘူး။ စစ္ပြဲေတြျဖစ္ေနလို႔၊ အခြင့္အေရးမေပးလို႔ဆိုတဲ့ တျခားအေၾကာင္းျပခ်က္ေတြလည္း က်မတို႔ လက္မခံႏိုင္ပါဘူး၊။ ဘယ္လိုပဲ ေျပး ရလႊားရ၊ ဘယ္လိုအခက္အခဲပဲရွိရွိ၊ ဒါကို လံုး၀ ခ်က္ခ်င္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီး ေရးဆြဲသင့္ေနၿပီလို႔ က်မထင္ပါတယ္။ ဒီစီမံ ကိန္းထဲမွာဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးမူေဘာင္ဆိုတဲ့ဟာက အရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ လက္ေတြ႔ က်မတို႔အမ်ိဳးသားေတြ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အခက္အခဲ၊ က်မတို႔ႏိုင္ငံ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အခက္အခဲသည္ ႏိုင္ငံေရးအၾကပ္အတည္းျဖစ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးမူေဘာင္ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း၊ ျပတ္ျပတ္သားသား ခ်မွတ္ၿပီးေတာ့ က်မတို႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိနားလည္ရမယ္။ ၿပီး တဲ့အခါ စီးပြားေရးေပါ့။ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးသည္ စီးပြားေရးမေကာင္းဘဲနဲ႔ ဘယ္လိုမွမရပ္တည္ႏိုင္ဘူး။ စီးပြားေရးစီမံကိန္းေတြကို ရွင္း ရွင္းလင္းလင္း ခ်မွတ္ၿပီးေတာ့ အဲဒီအတိုင္း က်မတို႔လုပ္ေဆာင္ရပါမယ္။ ေနာက္ၿပီး ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ စတာ ေတြလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုနကေျပာတဲ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရးကေတာ့ အရင္ဆံုး မျဖစ္မေန လုပ္ေဆာင္သင့္ တယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ဒီႏွစ္ခုစလံုးဟာလည္း ေတာက္ေလွ်ာက္လုပ္သြားရမယ့္ အရာေတြျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီအျပင္ တျခားအရာေတြကိုလည္း တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း လုပ္ေဆာင္သြားရပါမယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ အဲဒီလို က႑တိုင္းေတြမွာ က်မတို႔ အမ်ဳိးသမီး၊ လူငယ္က႑ေတြ၊ ကေလးသူငယ္ စတ့ဲက႑ေတြဟာ ပါ၀င္သင့္ပါတယ္။ ဥပမာ က်န္းမာေရးအေၾကာင္း ေျပာမယ္ဆိုရင္ အမ်ိဳးသမီးအေၾကာင္းေတြေပါ့။ လူငယ္ဆိုရင္ မူးယစ္ေဆး၀ါးအေၾကာင္းေပါ့။ ကေလးသူငယ္ဆိုရင္လည္း ႏွီး ေႏွာဖလွယ္ပြဲမွာ ကရင့္က်န္းမာေရးဌာနက တင္ျပခဲ့တာဆိုရင္ အရမ္းစိုးရိမ္စရာေကာင္းပါတယ္။ ကေလးေတြရဲ႕ ကာကြယ္ေဆး ထိုးႏႈန္းဟာ ၁၇ရာခိုင္ႏႈန္းပဲရွိပါတယ္။ ဒီကေလးေတြကို ရာႏႈန္းျပည့္ က်န္းမာေရးကာကြယ္ေဆးေတြ မထိုးႏိုင္လို႔ရွိရင္ က်န္းမာ သန္စြမ္းတဲ့ ကရင္အနာဂတ္ကို က်မတို႔ ဘယ္လိုတည္ေဆာက္မလဲ။ အဲဒီေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေရးရာ၊ လူငယ္နဲ႔ ကေလးသူငယ္ ကိစၥေတြကို Cross Cutting အေနနဲ႔ ထည့္သြင္းသင့္ပါတယ္။
ကရင္အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမလ ၆ရက္မွ ၉ရက္ေန႔အထိ က်င္းပခဲ့ေသာ ကရင္အမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ တက္ ေရာက္ခဲ့သူအခ်ဳိ႕က မိမိတို႔ တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့မႈမ်ား၊ စီမံကိန္း အေရးပါမႈမ်ား၊ ပါ၀င္သင့္သည့္က႑မ်ားအျပင္ မည္သည့္အခ်ိန္ အခါ၊ ေနရာတြင္ မည္သူက မည္သို႔ေသာပံုစံျဖင့္ ထည့္သြင္းေရးဆြဲသြားသင့္သည္ဟူေသာ ကိုယ္ပိုင္ အျမင္သေဘာထားမ်ားကို ကရင္သတင္း႒ာနက ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းထားျခင္းျဖစ္သည္။
ဗုိလ္မႉးခ်ဳပ္ေစာနယ္ဒါးဘုိျမ (စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္၊ ကရင္အမ်ဳိးသားကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္-KNDO)
အမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမွာ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ကရင္အမ်ဳိးသား စည္းလုံးညီညြတ္မႈ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါ တယ္။ ေနာက္ၿပီး အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးကိစၥရပ္ေတြ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းဆုိင္ရာကိစၥရပ္ေတြ ေနာက္ ကရင္တစ္မ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ အနာ ဂတ္အတြက္ အေၾကာင္းေတြကုိလည္း ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါေသးတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကရင္လူမ်ဳိးေတြ ညီညြတ္ရင္ က်ေနာ္တုိ႔ေတာင္း ဆုိတဲ့ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးေတြ ရမွာေပါ့။ အခု က်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔အတြက္ အေျခအေနေကာင္းတဲ့ အခ်ိန္အခါပါပဲ။
အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းဆုိတာ အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥရပ္တစ္ခုပါ။ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္း မရွိဘူးဆုိရင္ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးဟာ ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္ႏုိင္ မွာ မဟုတ္ဘူး။ အရင္တုန္းက အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ဌာနအသီးသီး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုလက္ရွိမွာ ကရင့္အမ်ဳိးသား စီမံကိန္းက အေရးႀကီးလာတယ္။ အမ်ဳိးသား က်န္းမာေရး၊ အမ်ဳိးသားလုံၿခံဳေရး၊ စား၀တ္ေနေရး၊ လူမ်ဳိးစုတစ္ခု ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္မႈ၊ အမ်ဳိးသားေရး ခံယူခ်က္၊ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္ရွိရမယ္။ အဓိကအားျဖင့္ က်ေနာ္ျမင္တာက ဒီအမ်ဳိးသားလုံၿခဳံေရးက အဓိက က်ပါတယ္။ အဲ့ဒါေတြက အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းအေပၚမွာ မွီခိုတယ္။ အခု က်ေနာ္တုိ႔တုိက္ယူတာက အမ်ဳိးသားဂုဏ္သိကၡာအရ။ ဥပ မာ အမ်ဳိးသားအသိအမွတ္ျပဳမႈ မွတ္ပုံတင္မရွိဘူးဆုိရင္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈျပဳႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူး။
ဒီအမ်ဳိးသားစီမံကိန္းကုိ ေရးဆြဲတဲ့ေနရာမွာ ျပည္တြင္းျပည္ပ ကရင္အဖြဲ႔စည္မ်ားနဲ႔ ေကအဲန္ယူကေန တာ၀န္ယူ လုပ္ေဆာင္ရ မယ္။ ေကအဲန္ယူကေန အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းဆုိင္ရာဌာန(Karen National Plan Ministry)ကုိ ဖြဲ႔စည္းၿပီးေတာ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံ တင္ကုိ ရွိေအာင္လုပ္ရမယ္။ ဒီလုိအမ်ဳိးသားစီမံကိန္းမ်ဳိးက က်ေနာ္တုိ႔ ကရင္လူမ်ဳိးေတြမွာ တိတိက်က် မရွိေသးဘူးဆိုေတာ့ ဒါ ကို အျမန္ဆုံး အေကာင္အထည္ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္။ ဒီအမ်ဳိးသား စီမံကိန္းေရးဆြဲတဲ့ေနရာမွာ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး စီးပြားေရး စသည္အားျဖင့္ က႑အသီးသီး ပါ၀င္သင့္တာေပါ့။ အဲ့ဒါေတြကလည္း ေကအဲန္ယူရဲ႕ ဌာနအသီးသီးမွာ ရွိႏွင့္ၿပီးျဖစ္ေပ မဲ့ ကနဦး က်ေနာ္ေျပာခဲ့သလုိ ေနာက္ထပ္ အသစ္ဖြဲ႔စည္းသင့္တဲ့ (Karen National Plan Ministry) ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈေအာက္မွာ အတည္တက် ရွိသင့္တယ္။ ဒီဌာနရွိၿပီးဆုိရင္ လုပ္ေဆာင္လုိ႔ရၿပီး။ အဓိက ကေတာ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ ရွိဖုိ႔ပါပဲ။ ဒါမွ ဘယ္ေန ရာသြားသြား၊ ဘာေတြပဲလုပ္လုပ္ ကုိယ့္ကုိ ကရင္ဆုိတာ သိၾကမယ္။ အခုလက္ရွိမွာ ေကအဲန္ယူလက္ေအာက္ခံ႒ာနေတြျဖစ္တဲ့ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ဘ႑ာေရး စတာေတြကို တိတိက်က် ေကာင္းမြန္စြာ၊ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔စြာ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ (Ministry) တစ္ခုရွိုရင္ ေကာင္းပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ဆုံးေျပာခ်င္တာက ကရင္လူမ်ဳိးေတြမွာ ကရင္ျပည္လုိ႔ေခၚတဲ့ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ရွိတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္နယ္ေျမေဒသ၊ ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပုံ ရွိရမယ္။ ဒါမွမရွိရင္ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးလုိ႔ သတ္မွတ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။
————————————————————
ဆရာမေနာ္ထူးခူဆာ့ေစး (ကရင့္ေရးရာဌာနမႉး- UK)
ကရင္အမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမွာ အခ်က္ေပါင္း ၈ခ်က္၉ခ်က္ေလာက္ကုိ က်မတုိ႔ ေဆြးေႏြးျဖစ္သြားတယ္။ ပညာေရး၊ အမ်ဳိး သားလုံၿခံဳေရး၊ ႏုိင္ငံေရးအေၾကာင္းအရာေတြ၊ ကရင္နယ္ေျမေဒသေရးရာကိစၥရပ္ေတြ၊ ကရင္အမ်ဳိးသားက်န္းမာေရး၊ အမ်ဳိးသား စီးပြားေရး၊ ကရင့္ေရးရာ၊ သတင္းမီဒီယာက႑နဲ႔ က်န္တဲ့က႑ေတြလည္း ေဆြးေႏြးျဖစ္သြားတယ္။ က်မတုိ႔ ကရင္အမ်ဳိးသား တစ္ရပ္အေနနဲ႔ တစ္မ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ အေၾကာင္းအရာ၊ တုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ၊ အက်ဳိးရွိမႈ၊ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ေတြက တကယ့္ကုိ အေရး ႀကီးတဲ့ အေၾကာင္းအခ်က္ေတြပါ။ ေက်ေက်လည္လည္ကုိ ေဆြးေႏြးသင့္တဲ့ တကယ့္အစည္းအေ၀းတစ္ရပ္အေနနဲ႔ မရွိမျဖစ္ ရွိကုိရွိရမဲ့ အရမ္းကုိအေရးႀကီးတဲ့ အစီအစဥ္လုိ႔ ျမင္မိတယ္။
ဒီအမ်ဳိးသားစီမံကိန္းေရးဆြဲတဲ့ေနရာမွာ ကရင္တစ္မ်ဳိးသားလုံးအေနနဲ႔ ပါ၀င္သင့္တယ္။ ဘာျဖစ္လဲဆုိေတာ့ တစ္မ်ဳိးသားလုံးနဲ႔ သက္ဆုိင္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ တစ္မ်ဳိးသားလုံးပါ၀င္ၿပီး ၀င္ေရာက္ေဆြးေႏြး အႀကံျပဳေစခ်င္တယ္။ တစ္မ်ဳိးသားလုံး ေရာက္ရာ ေနရာကျပန္လာၿပီး စုေ၀းေဆြးေႏြး စီစဥ္ေဆာင္ရြက္မႈျပဳဖုိ႔ဆုိတာ တကယ့္ကုိခက္ခဲတဲ့ကိစၥ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကရင္ ပညာေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ကရင္က်န္းမာေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ ဒီထက္မက အေတြအႀကံဳရင့္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ကရင့္ကာကြယ္ ေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ စတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းအားလုံးရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္အကုန္လုံး ျပည္တြင္းျပည္ပ ကရင္ပညာရွင္ေတြ အေတြ႕အႀကံဳ မ်ားတဲ့သူေတြအားလုံး ပူးေပါင္းပါ၀င္သင့္တယ္လုိ႔ က်မျမင္မိပါတယ္။
ဒီလိုေရးဆြဲတဲ့ေနရာမွာ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုကေနၿပီး လႊမ္းမုိးထားတာမ်ဳိးကုိ လုံး၀ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ ကုိယ့္တမ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ ေရွ႕ေရး ကုိ ေဖာ္ေဆာင္တာျဖစ္တာေၾကာင့္ ဘယ္လုိနည္းလမ္းေတြနဲ႔သြားရမယ္ဆုိတာ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ရမယ့္ အဖြဲ႔အစည္းကုို ျဖစ္ေစခ်င္တာက ကုိယ့္ကရင္လူမ်ဳိးေတြကို ျပန္လည္စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ႏုိင္မဲ့၊ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းညြန္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒနဲ႔မွ ကုိယ့္ကရင္ လူမ်ဳိးေတြအတြက္ အေထာက္အပံ့တစ္ခု ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။
ပါ၀င္သင့္တဲ့၊ ထည့္သြင္းရမဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ ကရင္တစ္မ်ဳိးသားလုံးကုိ ကုိယ္စားျပဳမဲ့ အဖြဲ႔အစည္းကေနၿပီး ေရးဆြဲၿပီး ေတာ့ တျခားကရင္အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ျပန္ျဖန္႔ေ၀ေပးတာ ဘယ္အေၾကာင္းအရာ၊ ဘယ္က႑ေတြကုိ ထပ္မံ ထည့္သြင္းသင့္သ လဲ၊ ပယ္ဖ်က္သင့္သလဲဆုိတာ ဆန္းစစ္ၿပီး ေနာက္တစ္ဆင့္မွာ ကုိယ္စားျပဳအဖြဲ႔အစည္းေတြက ျပန္လည္ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္၊ လက္ခံ ၾကမလဲဆုိတာ ကရင့္တစ္မ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ ကံၾကမၼာျဖစ္တာေၾကာင့္ တိတိက်က်ကုိ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္။ ကုိယ့္ကရင္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ကံၾကမၼာျဖစ္တာေၾကာင့္ ကုိယ့္္ကရင္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ကုိယ့္လူမ်ဳိးကုိ အုပ္ခ်ဳပ္တာပဲ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ တကယ္လုိ႔ ညီလာခံကို ျမန္မာျပည္တြင္းထဲ ျပန္လုပ္မယ္ဆုိ လူတစ္စုတစ္ဖြဲ႔ရဲ႕ လမ္းညြန္မႈေအာက္မွာပဲ လုပ္ရတာကုိ က်မတုိ႔ မလုိလားဘူး။ က်မတုိ႔လုိလားတာ လြတ္လပ္တဲ့ အေျခအေနမွာပဲရွိေစဖုိ႔ပဲ။ ကရင္ျပည္နယ္မွာ ဥပမာ က်မတုိ႔ ဒီလုိအမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ ေနရာမွာ လာေရာက္က်င္းပရင္ေတာ့ အဆင္ေျပပါလိမ့္မယ္လို႔ က်မယုံၾကည္ပါတယ္။ က်မေတာင္မွ အရမ္းေ၀းကြာတဲ့ တုိင္းတ ပါးကုိေရာက္ေနၿပီး က်န္းမာေရးမေကာင္းတဲ့ၾကားက ေရာက္ေအာင္ျပန္လာႏုိင္ရင္ ျပည္တြင္းျပည္ပမွာရွိတဲ့ ကရင္လူမ်ဳိးေတြအ ေနနဲ႔ ကုိယ့္လူမ်ဳိးကုိ အမွန္တကယ္ ခ်စ္တဲ့သူေတြဆုိရင္ လာႏုိင္သင့္တယ္။
ေနာ္စူစန္နာလွလွစိုး (ကရင္စည္းလံုးညီညႊတ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီ-KUPC)
က်မ မိခင္အဖြဲ႔အစည္းကေတာ့ ကရင္အမ်ဳိးသမီးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကရင္အမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲကို KUPC ကိုယ္စား လာတက္ေရာက္ျခင္းျဖစ္တာေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလ ၁ရက္ေန႔တုန္းက ပဲခူးမွာလုပ္တဲ့ အစည္းအေ၀းမွာ တင္သြင္းဖို႔ စာတမ္းဆြဲခဲ့တယ္ေပါ့။ အဲဒီမွာ လူမႈေရးက႑နဲ႔ စီးပြားေရးက႑ စာတမ္းေတြကို လာေရာက္တင္သြင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ကရင္ အမ်ိဳးသားစီမံကိန္းဆိုတာ အရမ္းအေရးပါတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အသက္ေသြးေၾကာလို႔ေတာင္ က်မ တင္စားေျပာခ်င္ပါတယ္။ က်မတို႔မွာ စီမံကိန္းမရွိဘူးဆိုရင္ ညီညြတ္မႈလည္း ရွိႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အေရးေပၚအစည္းအေ၀းေလးေတြပဲ လုပ္ေနမယ္။ တခါတေလ ပြဲေတာ္ေလးေတြမွာပဲ ေတြ႔ဆံုၾကမယ္ဆိုရင္ ဒီေတြ႔ဆံုမႈေလးေတြဟာ အားမျဖစ္လာဘူးေပါ့ေနာ္။ ေတြ႔ဆံုရ၊ ရင္းႏွီးရ တယ္ဆိုတာကေတာ့ ေကာင္းတယ္။ သို႔ေပမယ့္ ေနာက္ ငါးႏွစ္မွာ ဘာျဖစ္မယ္၊ ေနာက္ထပ္ ဆယ္ႏွစ္မွာ ဘာျဖစ္ရမယ္လို႔ ခ်မွတ္ႏိုင္တာမ်ဳိး မရွိဘူးဆိုရင္ က်မတို႔တစ္မ်ိဳးသားလံုးအေနနဲ႔ တိုးတက္ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈဆိုတာ အင္မတန္မွ ခက္ခဲပါမယ္။ တစ္ဦးတစ္ ေယာက္တည္းအေနနဲ႔ ပညာေရးေရာ၊ စီးပြားေရးေရာ ကိုယ္တိုင္ႀကိဳးစားလို႔ တက္ရင္တက္သြားမယ္။ ဒါေပမယ့္ ကရင္တစ္မ်ိဳး သားလံုးအေနနဲ႔ စဥ္းစားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီအမ်ိဳးသားစီမံကိန္းဆိုတာ ရွိကိုရွိသင့္ပါတယ္။
ဒီလိုစီမံကိန္းမ်ိဳးကိုေရးဆြဲၾကမယ္ဆိုရင္ လူထုေတြဆီကေန ဘာေတြလိုအပ္တယ္ဆိုတဲ့ စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဖရိန္(Frame) ေလးေတြ က်လာမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ စီမံကိန္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ပညာရွင္ေတြလိုအပ္မႈက အေရးႀကီးပါတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆို ရင္ေတာ့ ျပည္တြင္းျပည္ပပညာရွင္ေတြ ေပါင္းစပ္လုပ္ေဆာင္မွသာလွ်င္ အရမ္းေအာင္ျမင္တဲ့ရလဒ္ေတြ ထြက္ေပၚလာမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ တင္ျပေဆြးေႏြးၿပီး လက္ငင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မႈ မရွိရင္ေတာ့ ဘာမွျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ဖက္ မွာ ျပည္သူလူထုကလည္း နားလည္ရမယ္။ ဒီစီမံကိန္းဟာ တစ္မ်ိဳးသားလံုးအတြက္ ဘာေၾကာင့္အေရးႀကီးလဲဆိုတာ ကိုယ္တိုင္ လည္း သိထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ပညာရွင္ေတြ ေရးဆြဲေပးလို႔ လိုက္လုပ္ရတယ္ဆိုတာမ်ဳိး မျဖစ္ရပါဘူး။ ဒီစီမံကိန္းဖရိန္ေတြကို ျပည္သူေတြက ေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက တင္ျပထားတာကို ပညာရွင္ေတြက ျပန္လည္ေရးဆြဲေပးၿပီးတာကို က်မ တို႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္တယ္ဆိုတာမ်ဳိး ျဖစ္ရပါမယ္။ ပညာရွင္ေတြက ခ်မွတ္ေပးတာကို က်မတို႔လိုက္လုပ္ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒါကို ျမန္ျမန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္သင့္တယ္ ထင္ပါတယ္။ ေကအဲန္ယူ(၁၅)ႀကိမ္ေျမာက္ ကြန္ဂရက္မွာ ခ်မွတ္ထားတယ္။ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းဆိုၿပီး အတည္ျပဳထားတယ္။ အခုဆို ေလးႏွစ္ရွိၿပီ။ ေလးႏွစ္အတြင္းမွာ ေႏွာင့္ေႏွးေနတယ္။ မျဖစ္ေသးဘူး။ စစ္ပြဲေတြျဖစ္ေနလို႔၊ အခြင့္အေရးမေပးလို႔ဆိုတဲ့ တျခားအေၾကာင္းျပခ်က္ေတြလည္း က်မတို႔ လက္မခံႏိုင္ပါဘူး၊။ ဘယ္လိုပဲ ေျပး ရလႊားရ၊ ဘယ္လိုအခက္အခဲပဲရွိရွိ၊ ဒါကို လံုး၀ ခ်က္ခ်င္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီး ေရးဆြဲသင့္ေနၿပီလို႔ က်မထင္ပါတယ္။ ဒီစီမံ ကိန္းထဲမွာဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးမူေဘာင္ဆိုတဲ့ဟာက အရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ လက္ေတြ႔ က်မတို႔အမ်ိဳးသားေတြ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အခက္အခဲ၊ က်မတို႔ႏိုင္ငံ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အခက္အခဲသည္ ႏိုင္ငံေရးအၾကပ္အတည္းျဖစ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးမူေဘာင္ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း၊ ျပတ္ျပတ္သားသား ခ်မွတ္ၿပီးေတာ့ က်မတို႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိနားလည္ရမယ္။ ၿပီး တဲ့အခါ စီးပြားေရးေပါ့။ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးသည္ စီးပြားေရးမေကာင္းဘဲနဲ႔ ဘယ္လိုမွမရပ္တည္ႏိုင္ဘူး။ စီးပြားေရးစီမံကိန္းေတြကို ရွင္း ရွင္းလင္းလင္း ခ်မွတ္ၿပီးေတာ့ အဲဒီအတိုင္း က်မတို႔လုပ္ေဆာင္ရပါမယ္။ ေနာက္ၿပီး ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ စတာ ေတြလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုနကေျပာတဲ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရးကေတာ့ အရင္ဆံုး မျဖစ္မေန လုပ္ေဆာင္သင့္ တယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ဒီႏွစ္ခုစလံုးဟာလည္း ေတာက္ေလွ်ာက္လုပ္သြားရမယ့္ အရာေတြျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီအျပင္ တျခားအရာေတြကိုလည္း တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း လုပ္ေဆာင္သြားရပါမယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ အဲဒီလို က႑တိုင္းေတြမွာ က်မတို႔ အမ်ဳိးသမီး၊ လူငယ္က႑ေတြ၊ ကေလးသူငယ္ စတ့ဲက႑ေတြဟာ ပါ၀င္သင့္ပါတယ္။ ဥပမာ က်န္းမာေရးအေၾကာင္း ေျပာမယ္ဆိုရင္ အမ်ိဳးသမီးအေၾကာင္းေတြေပါ့။ လူငယ္ဆိုရင္ မူးယစ္ေဆး၀ါးအေၾကာင္းေပါ့။ ကေလးသူငယ္ဆိုရင္လည္း ႏွီး ေႏွာဖလွယ္ပြဲမွာ ကရင့္က်န္းမာေရးဌာနက တင္ျပခဲ့တာဆိုရင္ အရမ္းစိုးရိမ္စရာေကာင္းပါတယ္။ ကေလးေတြရဲ႕ ကာကြယ္ေဆး ထိုးႏႈန္းဟာ ၁၇ရာခိုင္ႏႈန္းပဲရွိပါတယ္။ ဒီကေလးေတြကို ရာႏႈန္းျပည့္ က်န္းမာေရးကာကြယ္ေဆးေတြ မထိုးႏိုင္လို႔ရွိရင္ က်န္းမာ သန္စြမ္းတဲ့ ကရင္အနာဂတ္ကို က်မတို႔ ဘယ္လိုတည္ေဆာက္မလဲ။ အဲဒီေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေရးရာ၊ လူငယ္နဲ႔ ကေလးသူငယ္ ကိစၥေတြကို Cross Cutting အေနနဲ႔ ထည့္သြင္းသင့္ပါတယ္။
Sunday, May 24, 2015
စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအတြက္ အစိုးရကို ၀ိုင္းဖိအားေပးဖို႔ လိုတယ္ – ေရွ႕ေနဦးေအာင္ထူး
By ေအးႏုိင္ (DVB)
ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုင္ဂ်ာယန္ခရိုင္ မိုင္ဂ်ာယန္ၿမိဳ႕မွာ တည္ေထာင္ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ ဖက္ဒရယ္ဥပေဒ အကယ္ဒမီက တိုင္းရင္းသားလူငယ္ေတြကို သင္တန္းသားသစ္ေတြ ေခၚယူ ေနပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားလူငယ္ေတြဟာ အနာဂတ္မွာ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒနဲ႔ အျခားဥပေဒမ်ား ေရးဆြဲတဲ့ျဖစ္စဥ္ထဲမွာ လူထုရဲ႕ကိုယ္စား၊ တိုင္းရင္းသားေတြ ကိုယ္စားအေနနဲ႔ တိုက္ရိုက္ ပါ၀င္ပတ္သက္ႏိုင္တဲ့အရည္အခ်င္းရွိေအာင္ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဖက္ဒရယ္ဥပေဒ အကယ္ဒမီရဲ႕ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး လူ႔အခြင့္အေရးေရွ႕ေန ဦးေအာင္ထူးက ေျပာပါတယ္။
လက္ရွိ အစိုးရ သြားေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္းဟာ ဖက္ဒရယ္လို႔ ေ၀ါဟာရ အရ လက္ခံလာေပမယ့္ အႏွစ္သာရအရေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒေအာက္ကေန ၿပီးေတာ့ အင္မတန္မွ တင္းက်ပ္တဲ့ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈကို ေတာက္ေလ်ာက္က်င့္သုံးသြားမယ့္ တျပည္ေထာင္စနစ္ကိုသာ သြားမယ့္လမ္းေၾကာင္း ျဖစ္ေနတယ္လို႔ သူက ေ၀ဖန္ပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္ဥပေဒအကယ္ဒမီရဲ႕ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးေအာင္ထူးကို ဒီဗီြဘီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္ဥပေဒအကယ္ဒမီ ေပၚေပါက္လာပုံကို ေျပာျပပါ။ ဘယ္သူေတြက ထူေထာင္တာလဲ ရွင္းျပေပးပါ။
“အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အသြင္ကူးေျပာင္းတဲ့အခါက်ေတာ့ အဓိကျပသနာက တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ဖက္ဒရယ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အခြင့္အေရး၊ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အခြင့္အေရး၊ တန္းတူေရးအခြင့္အေရး ဆုံးရံႈးတာက အေျခခံျပသနာလို ျဖစ္တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ျပည္တြင္းစစ္ စျဖစ္ကတည္းက စၿပီးေတာ့ ဥပေဒေရးရာနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ျမန္မာအမ်ဳိးသားေတြကပဲ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲတဲ့ကိစၥက စၿပီးေတာ့ ေတာက္ေလ်ာက္ လက္၀ါးႀကီးအုပ္လႊမ္းမိုးလာတယ္လို႔ ယူဆခ်က္ေတြ ရွိတယ္။ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ မေက်နပ္ခ်က္ေတြ ရွိတယ္။
“ဒါေၾကာင့္ ဥပေဒေၾကာင္းအရနဲ႔ ၾကည့္ေတာ့ တိုင္းရင္သားေတြရဲ႕ ရသင့္ရထိုက္တဲ့ တန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္အေျခခံကို ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ႏိုင္တဲ့ အထိ တိုင္းရင္းသားေတြကိုယ္တိုင္က ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကို တည္ေဆာက္သြားႏိုင္ေရးဟာ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္လို ျဖစ္လာတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ျပန္ၾကည့္ေတာ့ ဥပေဒပညာရပ္ေတြကို အဓိက သင္ၾကားခြင့္ရတာက ေျမျပန္႔ေဒသမွာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာလူမ်ဳိးအမ်ားစုက ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါတပိုင္းျဖစ္တယ္။ ေနာက္တခါ ဒီဘက္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္က စၿပီးေတာ့ ၈၈ ဒီဘက္ပိုင္းမွာ ပိုဆိုးလာတာက ဘာလဲဆိုေတာ့ ဥပေဒပညာသင္ၾကားေရးကို ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ အစီအစဥ္ရွိရွိနဲ႔ ႏွိမ့္ခ်ပစ္တယ္။
“ဒီကေန႔ဆိုရင္ ဥပေဒပညာသင္ၾကားေရးဟာ ေတာ္ေတာ့္ကို အေျခအေန ဆိုး၀ါးသြားၿပီ။ အဲဒီေတာ့ ဒါကို ေျပာင္းျပန္လွန္ၿပီးေတာ့မွ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခခံနဲ႔ ဥပေဒစုိးမိုးေရး အေျခခံကေန ၿငိမ္းခ်မ္းလြတ္လပ္တဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ ႏိုင္ဖို႔ရန္အတြက္ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ တိုင္းရင္းသားလူငယ္ေတြကို ဒီဥပေဒပညာ သင္ၾကားခြင့္ ရေစဖို႔ ဖန္တီးႏိုင္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဖက္ဒရယ္ဥပေဒအကယ္ဒမီကို တည္ေထာင္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။”
စတင္ထူေထာင္သူေတြက ဦးေအာင္ထူးအပါအ၀င္ ဘယ္သူေတြလဲ။
“အဓိကကေတာ့ က်ေနာ္က ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ Academic Board ဖြဲ႔စည္းထားတယ္။ Academic Board မွာပါတဲ့ ပညာရွင္ေတြကေတာ့ Dr. David Fisher၊ Stockholm University, ဆီြဒင္က ႏိုင္ငံတကာဥပေဒ ပါေမာကၡ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္တေယာက္ကေတာ့ Dr. Venkat Iyer ၊ အဂၤလန္က Law Commissioner and Barrister ျဖစ္တယ္။ ေနာက္တေယာက္က ပေရာ္ဖက္ဆာ Dr. Suzannah Linton ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒပညာရွင္ ျဖစ္တယ္။ Bangor University၊ ယူေကက ျဖစ္တယ္။ ေနာက္တေယာက္ကေတာ့ the University of Hong Kong မွာ ဥပေဒဌာနပါေမာကၡအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့တဲ့ ပါေမာကၡ Simon Young ျဖစ္တယ္။ သူတို႔နဲ႔ က်ေနာ္နဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့မွ Academic Board ဖြဲ႔စည္းထားတယ္။”
ေက်ာင္းတည္ရွိရာေနရာ မိုင္ဂ်ားယန္က ဘယ္ေနရာမွာ တည္ရွိလဲ။ အစိုးရဘက္က ထိန္းခ်ဳပ္လား၊ ေကအိုင္အိုဧရိယာလား။
“ေကအိုင္အိုက လႊမ္းမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ထားတဲ့ေနရာ ျဖစ္ပါတယ္။”
အကယ္ဒမီမွာ ဘာသင္ရိုးေတြကို အဓိက ဦးစားေပးျပ႒ာန္း သင္ၾကားပို႔ ခ်ပါသလဲ။
“အဓိကကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္လာလို႔ရွိရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒ အေျခခံပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးဥပေဒ ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားတဲ့ဥပေဒ ပါတယ္။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးပါတယ္။ ဥပေဒသိပၸံပညာပါတယ္။ ဒါေတြက ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အပိုင္းေတြ ျဖစ္တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒပိုင္းေတြမွာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခုလုံးရဲ႕အေျပာင္းအလဲကို ဦးတည္တဲ့ ဥပမာ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ၊ ဖက္ဒရယ္စနစ္နဲ႔ ဖက္ဒရယ္ဥပေဒေတြ၊ Civil Society လို႔ေခၚတဲ့ လူထုအဓိက လူ႔အဖြဲ႔အစည္း တည္ေဆာက္ႏိုင္ေရးကို ပံ့ပိုးတဲ့ဥပေဒေတြ၊ ေနာက္တခါ State Law လို႔ေခၚတဲ့ ဖက္ဒရယ္ႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္မယ္ဆိုရင္ သက္ဆိုင္ရာျပည္နယ္ေတြမွာ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြရွိတဲ့အျပင္ ျပည္နယ္ဥပေဒေတြလည္း ရွိရမယ္။ အဲဒီ ျပည္နယ္ဥပေဒကို သီးျခားေလ့လာတဲ့ ဥပေဒ ရွိတယ္။ ေနာက္တခါ ေျမယာဥပေဒ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဓိက လူထုတရပ္လုံးကို ထိခုိုက္ခံစားေနရေတာ့ ေျမယာမူ၀ါဒနဲ႔ ေျမယာဥပေဒေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒီဥပေဒေတြကို သုံးသပ္တဲ့၊ ေလ့လာတဲ့သင္ခန္းစာပါတယ္။ ေနာက္တခုက လူထုရဲ႕ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြ။ ဥပမာ free expression၊ freedom of association နဲ႔ assembly ေပါ့ေလ။ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္စုေ၀းခြင့္ကို ပံ့ပိုးတဲ့၊ တနည္းအားျဖင့္ ဟန္႔တားတဲ့ ဥပေဒေတြ ဒါေတြကို ေတာက္ေလ်ာက္ ပို႔ခ်ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အကယ္ဒမီမွာ ပို႔ခ်ၾကတဲ့ဆရာေတြက ျပည္တြင္းကလား၊ ျပည္ပကလား ပညာရွင္ေတြက။
“ျပည္ပက ပုဂိၢဳလ္ေတြကေတာ့ ရံဖန္ရံခါ ဖိတ္ၾကားၿပီးေတာ့ Guest Speaker အျဖစ္နဲ႔ လာတာ ရွိပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ျပည္တြင္းက ပုဂိၢဳလ္ေတြ ပို႔ခ်ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
သင္တန္းသားေတြက ဘယ္ကလဲ ျပည္တြင္းကလာၾကလား။ နယ္စပ္ကလား။
“ေလာေလာဆယ္ မႏွစ္က စတင္လက္ခံတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ျဖင့္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားေတြက အမ်ားစု ျဖစ္တယ္။ တအာင္းပေလာင္တိုင္းရင္းသားေတြက ၃ ေယာက္ ပါတယ္။ လာမယ့္ႏွစ္မွာေတာ့ လာမယ့္ ဇြန္ ၂၆ ရက္ေန႔မွာ ထပ္ဖြင့္မယ့္ အသုတ္မွာေတာ့ျဖင့္ တျခားတိုင္းရင္းသားေတြပါ ပါလာၾကပါလိမ့္မယ္။”
ျပည္တြင္းက လာတက္လို႔ေကာ ရလား။
“ျပည္တြင္းက လာတက္လည္း ရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေဖ့စ္ဘုတ္မွာေရာ ေၾကျငာ ေနပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ျပည္တြင္းက လာတက္မယ့္လူငယ္ေတြမွာ စိုးရိမ္ခ်က္ ရွိတာေပါ့ေလ။ သြားေရးလာေရး။ က်ေနာ္တို႔ ဆက္သြယ္ဖို႔ လိပ္စာေပးထားတယ္၊ အဓိကအားျဖင့္ myintaye15@yahoo.com ကို ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ အေသးစိတ္ ေမးလို႔ ရပါတယ္။”
ေက်ာင္းသားေလ်ာက္လိုသူေတြလည္း သိခ်င္မယ္။ အဲဒီမွာ ေနထိုင္သြားလာ စားေသာက္တာေတြကေရာ ကိုယ့္အစီအစဥ္နဲ႔ကိုယ္လား။
“က်ေနာ္တို႔ အဲဒီမွာ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ ၁ ႏွစ္ကို တရုတ္ယြမ္ေငြ ၂၀၀၀ ယူတယ္။ အဲဒါက သူတို႔ရဲ႕ စားေသာက္ေရးပါ။ အဲဒီ စားေသာက္ေရးေတာင္မွ မေလာက္ပါဘူး။ ေက်ာင္းေကာ္မတီက ရန္ပုံေငြရွာၿပီးေတာ့ ျဖည့္ဆည္းရတာ ရွိပါတယ္။ က်န္တဲ့ေနထိုင္ေရးကေတာ့ အေဆာင္ အခမဲ့ေပးထားတယ္၊ ေရမီးအစုံအလင္ ေပးထားတယ္။ လိုအပ္တဲ့ စာသင္ပစၥည္းကိရိယာအကုန္လုံးလည္း က်ေနာ္တို႔ကပဲ ထုတ္ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
မႏွစ္ကစဖြင့္လွစ္ခဲ့တဲ့ ဖက္ဒရယ္ဥပေဒအကယ္ဒမီကို ဘယ္ေလာက္ထိေအာင္ ေမွ်ာ္လင့္လဲ။ ဒီအကယ္ဒမီက ဘယ္ေလာက္ထိေအာင္ အက်ဳိးရွိမယ္လို႔ တြက္ဆထားလဲ။
“ဒါ အင္မတန္ေကာင္းတဲ့ ေမးခြန္းပါ။ ပထမ တခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသား လူငယ္ေတြဟာ လာမယ့္ မေ၀းေတာ့တဲ့အနာဂတ္မွာ ဒီမိုကရက္တစ္ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲႏိုင္တဲ့အေနအထား ေရာက္လာၿပီဆိုရင္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒနဲ႔ အျခားဥပေဒမ်ား ေရးဆြဲတဲ့ျဖစ္စဥ္ထဲမွာ လူထုရဲ႕ကိုယ္စား၊ တိုင္းရင္းသားေတြ ကိုယ္စားအေနနဲ႔ တိုက္ရိုက္ ပါ၀င္ပတ္သက္ႏိုင္တဲ့အရည္အခ်င္း ရွိေအာင္ က်ေနာ္တို႔က အေျခခံအားျဖင့္ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေနတာ ျဖစ္တယ္။ ဒါက တခုျဖစ္တယ္။ ေနာက္တခုက ေလာေလာဆယ္မွာ အဲဒီ အခြင့္အေရးမရေသးေတာင္မွ ေက်ာင္းက ဆင္းသြားတဲ့လူငယ္ေတြဟာ သက္္ဆိုင္ရာ civil society organization လို႔ ေခၚတဲ့ လူထုအသင္းအဖြဲ႔ေတြမွာ အေျခခံအားျဖင့္ တစုံတရာ အရည္အခ်င္းရွိစြာနဲ႔ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ခြင့္ရေအာင္ က်ေနာ္တို႔ ပံ့ပိုစီစဥ္ေပးေနတာ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ဆုံးတခ်က္ကေတာ့ တကယ္လို႔မ်ား တကယ္ပဲ ဒီမိုကရက္တစ္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္ေဆာက္ႏိုင္ၿပီဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္အသီးသီးမွာ အဲဒီ တိုင္းရင္းသားလူငယ္ေတြကိုယ္တိုင္ ကိုယ့္ျပည္နယ္ကို ကိုယ္ တကယ့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ အေျခခံကေန ဥပေဒေၾကာင္းအရ အုပ္ခ်ဳပ္လည္ပတ္ႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ လူငယ္ေတြ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က လုံး၀ ယုံၾကည္ပါတယ္။”
အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရအဆက္ဆက္က ဖက္ဒရယ္ဟာ ခဲြထြက္ေရးအျဖစ္ သုံးႏႈန္းရာက ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဒီႏွစ္ျပည္ေထာင္စုေန႔မွာ ‘ဖက္ဒရယ္စနစ္အေျခခံတဲ့ ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရး တိုင္းရင္းသား အားလံုးစုေပါင္းႀကိဳးပမ္းၾကဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ဦးေအာင္ထူးကိုယ္တိုင္လည္း တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း ေတြနဲ႔ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ ခ်ီၿပီး က်င္လည္ျဖတ္သန္းဖူးေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြ လိုလားတဲ့ ဖက္ဒရယ္နဲ႔ အစိုးရေျပာတဲ့ ဖက္ဒရယ္ အတူတူပဲလား။ ကြာလား။ အကယ္ဒမီ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးအေနနဲ႔ သုံးသပ္ျပပါ။
“သိပ္ေကာင္းတဲ့ေမးခြန္းပဲ။ လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ဘက္တဘက္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္ေတြက ဘက္တဘက္ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲမွာကို ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္ ၃၁ ရက္ေန႔က အတည္ျပဳမူၾကမ္း (တႏိုင္ငံလုံးပစ္ခတ္တိုက္ခို္က္မႈရပ္စဲေရးသေဘာညီခ်က္-မူၾကမ္း) ထြက္ထားတာရွိတယ္။ အဲဒီမွာ ဖက္ဒရယ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လက္ရွိအစိုးရကေနၿပီးေတာ့ မလြဲသာ မေရွာင္သာ ေ၀ါဟာရကိုပါ ထည့္ေရးၿပီးေတာ့မွ ဒီအတိုင္း တည္ေဆာက္သြားပါ့မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ သုံးထားတဲ့ အသုံးအႏႈန္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီအသုံးအႏႈန္းအရကိုက ရာႏႈန္းျပည့္ လြဲေနတယ္လို႔ က်ေနာ္က ေျပာရဦးမယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ဖက္ဒရယ္ကို တကယ္သြားခ်င္ရင္ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ေတာင္ႀကီးညီလာခံမွာကတည္းက ရွမ္းအမ်ဳိးသား ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြက ဦးေဆာင္ၿပီး ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကတဲ့၊ တျခားတိုင္းရင္းသားေတြလည္း ပါတဲ့ မူက ဘာလဲဆိုေတာ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကုိ အမ်ဳိးသားျပည္နယ္မ်ားျဖင့္သာ ဖြဲ႔စည္းျခင္း ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာျပည္နယ္ (တနည္းအားျဖင့္ ) ဗမာျပည္နယ္ေပါ့ဗ်ာ အဲဒီျပည္နယ္အပါအ၀င္ က်န္တဲ့ ကခ်င္၊ ကရင္၊ မြန္၊ ရွမ္း၊ ခ်င္း၊ ရခိုင္ စတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ ပါ၀င္တဲ့ အမ်ဳိးသားျပည္နယ္မ်ားနဲ႔သာ ျပည္ေထာင္စုကို ဖြဲ႔စည္းသြားေရး ျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီအမ်ဳိးသားျပည္နယ္မ်ားနဲ႔သာဖြဲ႔စည္းသြားရမယ္ဆိုတဲ့ အေျခခံအခ်က္ကို လုံး၀မပါဘဲနဲ႔ အခု အတည္ျပဳမူၾကမ္းမွာ ဖက္ဒရယ္ဆိုတဲ့စကားလုံးကို အေပၚယံမွ်ပဲ ထည့္ေပးလိုက္တာ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အႏွစ္သာရအရ ရာႏႈန္းျပည့္လြဲေနတယ္။ ဆိုေတာ့ အဲလို အႏွစ္သာရအရ လြဲေနတဲ့အခ်က္ကို လက္မခံဘဲနဲ႔ အခု ဒီအတိုင္း ဆက္ၿပီးေတာ့ အတည္ျပဳမူၾကမ္းအတိုင္း သြားမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ျမင္တာကေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံဟာလည္းပဲ အဲဒီစာခ်ဳပ္ထဲမွာ ပါသလို ဒီမုိကေရစီေရး၊ အမ်ဳိးသားတန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကို အာမခံခ်က္ေပးတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပုံျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ ပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ လက္ရွိတက္ေနတဲ့အစိုးရက ဆြဲယူသြားမွာ ေသခ်ာတာ ျဖစ္တာေၾကာင့္မို႔လို႔ ဘယ္ေတာ့မွ ဖက္ဒရယ္ႏိုင္ငံေပၚလာစရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။”
ဖက္ဒရယ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ စိတ္၀င္စားၾကသူေတြကို ဒီကေနတဆင့္ ဘာေျပာစရာရွိမလဲ။
“အဓိက ၂ ပိုင္းေပ့ါဗ်ာ။ တပိုင္းက ဘာလဲဆိုေတာ့ ဖက္ဒရယ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘာေၾကာင့္ ေတာင္းဆိုရတယ္။ ဖက္ဒရယ္ဟာ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းလို႔ေခၚတဲ့ ကမၻာတခြင္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္တဲ့ေခတ္ႀကီးမွာ တဖက္က အင္မတန္မွ ေသးငယ္တဲ့ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒကို မက်င့္သုံးဘဲနဲ႔ အဲဒီေခတ္ႀကီးနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြစြာ သြားႏိုင္တဲ့၊ ကိုယ့္ဟာကို စုစည္းၿပီး အားေကာင္းတဲ့ႏိုင္ငံေရးစနစ္တခုဟာ ဖက္ဒရယ္ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒါကို စနစ္တက်အေျဖရွာၿပီးေလ့လာဖို႔လိုတယ္ ဒါ တပိုင္းပါ။ ဒုတိယတပုိင္း ပိုအေရးႀကီးတာက ဘာလဲဆိုေတာ့ အခု လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားတဲ့ျဖစ္စဥ္နဲ႔ ဆက္စပ္ဖို႔ပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့မွ သြားေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္းဟာ ဖက္ဒရယ္လို႔ ေ၀ါဟာရ အရလက္ခံလာေသာ္ျငားလည္းပဲ အႏွစ္သာရအရေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ေအာက္ကေနၿပီးေတာ့ တျပည္ေထာင္စနစ္၊ အင္မတန္မွ တင္းက်ပ္တဲ့ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈေပါ့ဗ်ာ။ ေတာက္ေလ်ာက္က်င့္သုံးသြားမယ့္ တျပည္ေထာင္စနစ္ကိုသာ သြားမယ့္လမ္းေၾကာင္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ႀကီးမွာလည္း လူငယ္ေတြ၊ လူထုအသင္းအဖြဲ႔ေတြ။ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံ လူထုတရပ္လုံးအေနနဲ႔ကေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ႏိုင္ေရးအတြက္ကို လက္ရွိ တက္ေနတဲ့အစိုးရ အေပၚမွာ ၀ိုင္း၀န္းဖိအားေပးၾကဖို႔ လိုလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္က ေမတၱာရပ္ခံ တင္ျပပါတယ္။”
ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုင္ဂ်ာယန္ခရိုင္ မိုင္ဂ်ာယန္ၿမိဳ႕မွာ တည္ေထာင္ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ ဖက္ဒရယ္ဥပေဒ အကယ္ဒမီက တိုင္းရင္းသားလူငယ္ေတြကို သင္တန္းသားသစ္ေတြ ေခၚယူ ေနပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားလူငယ္ေတြဟာ အနာဂတ္မွာ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒနဲ႔ အျခားဥပေဒမ်ား ေရးဆြဲတဲ့ျဖစ္စဥ္ထဲမွာ လူထုရဲ႕ကိုယ္စား၊ တိုင္းရင္းသားေတြ ကိုယ္စားအေနနဲ႔ တိုက္ရိုက္ ပါ၀င္ပတ္သက္ႏိုင္တဲ့အရည္အခ်င္းရွိေအာင္ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဖက္ဒရယ္ဥပေဒ အကယ္ဒမီရဲ႕ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး လူ႔အခြင့္အေရးေရွ႕ေန ဦးေအာင္ထူးက ေျပာပါတယ္။
လက္ရွိ အစိုးရ သြားေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္းဟာ ဖက္ဒရယ္လို႔ ေ၀ါဟာရ အရ လက္ခံလာေပမယ့္ အႏွစ္သာရအရေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒေအာက္ကေန ၿပီးေတာ့ အင္မတန္မွ တင္းက်ပ္တဲ့ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈကို ေတာက္ေလ်ာက္က်င့္သုံးသြားမယ့္ တျပည္ေထာင္စနစ္ကိုသာ သြားမယ့္လမ္းေၾကာင္း ျဖစ္ေနတယ္လို႔ သူက ေ၀ဖန္ပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္ဥပေဒအကယ္ဒမီရဲ႕ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးေအာင္ထူးကို ဒီဗီြဘီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္ဥပေဒအကယ္ဒမီ ေပၚေပါက္လာပုံကို ေျပာျပပါ။ ဘယ္သူေတြက ထူေထာင္တာလဲ ရွင္းျပေပးပါ။
“အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အသြင္ကူးေျပာင္းတဲ့အခါက်ေတာ့ အဓိကျပသနာက တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ဖက္ဒရယ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အခြင့္အေရး၊ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အခြင့္အေရး၊ တန္းတူေရးအခြင့္အေရး ဆုံးရံႈးတာက အေျခခံျပသနာလို ျဖစ္တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ျပည္တြင္းစစ္ စျဖစ္ကတည္းက စၿပီးေတာ့ ဥပေဒေရးရာနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ျမန္မာအမ်ဳိးသားေတြကပဲ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲတဲ့ကိစၥက စၿပီးေတာ့ ေတာက္ေလ်ာက္ လက္၀ါးႀကီးအုပ္လႊမ္းမိုးလာတယ္လို႔ ယူဆခ်က္ေတြ ရွိတယ္။ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ မေက်နပ္ခ်က္ေတြ ရွိတယ္။
“ဒါေၾကာင့္ ဥပေဒေၾကာင္းအရနဲ႔ ၾကည့္ေတာ့ တိုင္းရင္သားေတြရဲ႕ ရသင့္ရထိုက္တဲ့ တန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္အေျခခံကို ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ႏိုင္တဲ့ အထိ တိုင္းရင္းသားေတြကိုယ္တိုင္က ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကို တည္ေဆာက္သြားႏိုင္ေရးဟာ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္လို ျဖစ္လာတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ျပန္ၾကည့္ေတာ့ ဥပေဒပညာရပ္ေတြကို အဓိက သင္ၾကားခြင့္ရတာက ေျမျပန္႔ေဒသမွာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာလူမ်ဳိးအမ်ားစုက ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါတပိုင္းျဖစ္တယ္။ ေနာက္တခါ ဒီဘက္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္က စၿပီးေတာ့ ၈၈ ဒီဘက္ပိုင္းမွာ ပိုဆိုးလာတာက ဘာလဲဆိုေတာ့ ဥပေဒပညာသင္ၾကားေရးကို ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ အစီအစဥ္ရွိရွိနဲ႔ ႏွိမ့္ခ်ပစ္တယ္။
“ဒီကေန႔ဆိုရင္ ဥပေဒပညာသင္ၾကားေရးဟာ ေတာ္ေတာ့္ကို အေျခအေန ဆိုး၀ါးသြားၿပီ။ အဲဒီေတာ့ ဒါကို ေျပာင္းျပန္လွန္ၿပီးေတာ့မွ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခခံနဲ႔ ဥပေဒစုိးမိုးေရး အေျခခံကေန ၿငိမ္းခ်မ္းလြတ္လပ္တဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ ႏိုင္ဖို႔ရန္အတြက္ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ တိုင္းရင္းသားလူငယ္ေတြကို ဒီဥပေဒပညာ သင္ၾကားခြင့္ ရေစဖို႔ ဖန္တီးႏိုင္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဖက္ဒရယ္ဥပေဒအကယ္ဒမီကို တည္ေထာင္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။”
စတင္ထူေထာင္သူေတြက ဦးေအာင္ထူးအပါအ၀င္ ဘယ္သူေတြလဲ။
“အဓိကကေတာ့ က်ေနာ္က ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ Academic Board ဖြဲ႔စည္းထားတယ္။ Academic Board မွာပါတဲ့ ပညာရွင္ေတြကေတာ့ Dr. David Fisher၊ Stockholm University, ဆီြဒင္က ႏိုင္ငံတကာဥပေဒ ပါေမာကၡ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္တေယာက္ကေတာ့ Dr. Venkat Iyer ၊ အဂၤလန္က Law Commissioner and Barrister ျဖစ္တယ္။ ေနာက္တေယာက္က ပေရာ္ဖက္ဆာ Dr. Suzannah Linton ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒပညာရွင္ ျဖစ္တယ္။ Bangor University၊ ယူေကက ျဖစ္တယ္။ ေနာက္တေယာက္ကေတာ့ the University of Hong Kong မွာ ဥပေဒဌာနပါေမာကၡအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့တဲ့ ပါေမာကၡ Simon Young ျဖစ္တယ္။ သူတို႔နဲ႔ က်ေနာ္နဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့မွ Academic Board ဖြဲ႔စည္းထားတယ္။”
ေက်ာင္းတည္ရွိရာေနရာ မိုင္ဂ်ားယန္က ဘယ္ေနရာမွာ တည္ရွိလဲ။ အစိုးရဘက္က ထိန္းခ်ဳပ္လား၊ ေကအိုင္အိုဧရိယာလား။
“ေကအိုင္အိုက လႊမ္းမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ထားတဲ့ေနရာ ျဖစ္ပါတယ္။”
အကယ္ဒမီမွာ ဘာသင္ရိုးေတြကို အဓိက ဦးစားေပးျပ႒ာန္း သင္ၾကားပို႔ ခ်ပါသလဲ။
“အဓိကကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္လာလို႔ရွိရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒ အေျခခံပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးဥပေဒ ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားတဲ့ဥပေဒ ပါတယ္။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးပါတယ္။ ဥပေဒသိပၸံပညာပါတယ္။ ဒါေတြက ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အပိုင္းေတြ ျဖစ္တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒပိုင္းေတြမွာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခုလုံးရဲ႕အေျပာင္းအလဲကို ဦးတည္တဲ့ ဥပမာ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ၊ ဖက္ဒရယ္စနစ္နဲ႔ ဖက္ဒရယ္ဥပေဒေတြ၊ Civil Society လို႔ေခၚတဲ့ လူထုအဓိက လူ႔အဖြဲ႔အစည္း တည္ေဆာက္ႏိုင္ေရးကို ပံ့ပိုးတဲ့ဥပေဒေတြ၊ ေနာက္တခါ State Law လို႔ေခၚတဲ့ ဖက္ဒရယ္ႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္မယ္ဆိုရင္ သက္ဆိုင္ရာျပည္နယ္ေတြမွာ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြရွိတဲ့အျပင္ ျပည္နယ္ဥပေဒေတြလည္း ရွိရမယ္။ အဲဒီ ျပည္နယ္ဥပေဒကို သီးျခားေလ့လာတဲ့ ဥပေဒ ရွိတယ္။ ေနာက္တခါ ေျမယာဥပေဒ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဓိက လူထုတရပ္လုံးကို ထိခုိုက္ခံစားေနရေတာ့ ေျမယာမူ၀ါဒနဲ႔ ေျမယာဥပေဒေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒီဥပေဒေတြကို သုံးသပ္တဲ့၊ ေလ့လာတဲ့သင္ခန္းစာပါတယ္။ ေနာက္တခုက လူထုရဲ႕ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြ။ ဥပမာ free expression၊ freedom of association နဲ႔ assembly ေပါ့ေလ။ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္စုေ၀းခြင့္ကို ပံ့ပိုးတဲ့၊ တနည္းအားျဖင့္ ဟန္႔တားတဲ့ ဥပေဒေတြ ဒါေတြကို ေတာက္ေလ်ာက္ ပို႔ခ်ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အကယ္ဒမီမွာ ပို႔ခ်ၾကတဲ့ဆရာေတြက ျပည္တြင္းကလား၊ ျပည္ပကလား ပညာရွင္ေတြက။
“ျပည္ပက ပုဂိၢဳလ္ေတြကေတာ့ ရံဖန္ရံခါ ဖိတ္ၾကားၿပီးေတာ့ Guest Speaker အျဖစ္နဲ႔ လာတာ ရွိပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ျပည္တြင္းက ပုဂိၢဳလ္ေတြ ပို႔ခ်ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
သင္တန္းသားေတြက ဘယ္ကလဲ ျပည္တြင္းကလာၾကလား။ နယ္စပ္ကလား။
“ေလာေလာဆယ္ မႏွစ္က စတင္လက္ခံတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ျဖင့္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားေတြက အမ်ားစု ျဖစ္တယ္။ တအာင္းပေလာင္တိုင္းရင္းသားေတြက ၃ ေယာက္ ပါတယ္။ လာမယ့္ႏွစ္မွာေတာ့ လာမယ့္ ဇြန္ ၂၆ ရက္ေန႔မွာ ထပ္ဖြင့္မယ့္ အသုတ္မွာေတာ့ျဖင့္ တျခားတိုင္းရင္းသားေတြပါ ပါလာၾကပါလိမ့္မယ္။”
ျပည္တြင္းက လာတက္လို႔ေကာ ရလား။
“ျပည္တြင္းက လာတက္လည္း ရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေဖ့စ္ဘုတ္မွာေရာ ေၾကျငာ ေနပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ျပည္တြင္းက လာတက္မယ့္လူငယ္ေတြမွာ စိုးရိမ္ခ်က္ ရွိတာေပါ့ေလ။ သြားေရးလာေရး။ က်ေနာ္တို႔ ဆက္သြယ္ဖို႔ လိပ္စာေပးထားတယ္၊ အဓိကအားျဖင့္ myintaye15@yahoo.com ကို ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ အေသးစိတ္ ေမးလို႔ ရပါတယ္။”
ေက်ာင္းသားေလ်ာက္လိုသူေတြလည္း သိခ်င္မယ္။ အဲဒီမွာ ေနထိုင္သြားလာ စားေသာက္တာေတြကေရာ ကိုယ့္အစီအစဥ္နဲ႔ကိုယ္လား။
“က်ေနာ္တို႔ အဲဒီမွာ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ ၁ ႏွစ္ကို တရုတ္ယြမ္ေငြ ၂၀၀၀ ယူတယ္။ အဲဒါက သူတို႔ရဲ႕ စားေသာက္ေရးပါ။ အဲဒီ စားေသာက္ေရးေတာင္မွ မေလာက္ပါဘူး။ ေက်ာင္းေကာ္မတီက ရန္ပုံေငြရွာၿပီးေတာ့ ျဖည့္ဆည္းရတာ ရွိပါတယ္။ က်န္တဲ့ေနထိုင္ေရးကေတာ့ အေဆာင္ အခမဲ့ေပးထားတယ္၊ ေရမီးအစုံအလင္ ေပးထားတယ္။ လိုအပ္တဲ့ စာသင္ပစၥည္းကိရိယာအကုန္လုံးလည္း က်ေနာ္တို႔ကပဲ ထုတ္ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
မႏွစ္ကစဖြင့္လွစ္ခဲ့တဲ့ ဖက္ဒရယ္ဥပေဒအကယ္ဒမီကို ဘယ္ေလာက္ထိေအာင္ ေမွ်ာ္လင့္လဲ။ ဒီအကယ္ဒမီက ဘယ္ေလာက္ထိေအာင္ အက်ဳိးရွိမယ္လို႔ တြက္ဆထားလဲ။
“ဒါ အင္မတန္ေကာင္းတဲ့ ေမးခြန္းပါ။ ပထမ တခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသား လူငယ္ေတြဟာ လာမယ့္ မေ၀းေတာ့တဲ့အနာဂတ္မွာ ဒီမိုကရက္တစ္ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲႏိုင္တဲ့အေနအထား ေရာက္လာၿပီဆိုရင္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒနဲ႔ အျခားဥပေဒမ်ား ေရးဆြဲတဲ့ျဖစ္စဥ္ထဲမွာ လူထုရဲ႕ကိုယ္စား၊ တိုင္းရင္းသားေတြ ကိုယ္စားအေနနဲ႔ တိုက္ရိုက္ ပါ၀င္ပတ္သက္ႏိုင္တဲ့အရည္အခ်င္း ရွိေအာင္ က်ေနာ္တို႔က အေျခခံအားျဖင့္ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေနတာ ျဖစ္တယ္။ ဒါက တခုျဖစ္တယ္။ ေနာက္တခုက ေလာေလာဆယ္မွာ အဲဒီ အခြင့္အေရးမရေသးေတာင္မွ ေက်ာင္းက ဆင္းသြားတဲ့လူငယ္ေတြဟာ သက္္ဆိုင္ရာ civil society organization လို႔ ေခၚတဲ့ လူထုအသင္းအဖြဲ႔ေတြမွာ အေျခခံအားျဖင့္ တစုံတရာ အရည္အခ်င္းရွိစြာနဲ႔ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ခြင့္ရေအာင္ က်ေနာ္တို႔ ပံ့ပိုစီစဥ္ေပးေနတာ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ဆုံးတခ်က္ကေတာ့ တကယ္လို႔မ်ား တကယ္ပဲ ဒီမိုကရက္တစ္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္ေဆာက္ႏိုင္ၿပီဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္အသီးသီးမွာ အဲဒီ တိုင္းရင္းသားလူငယ္ေတြကိုယ္တိုင္ ကိုယ့္ျပည္နယ္ကို ကိုယ္ တကယ့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ အေျခခံကေန ဥပေဒေၾကာင္းအရ အုပ္ခ်ဳပ္လည္ပတ္ႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ လူငယ္ေတြ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က လုံး၀ ယုံၾကည္ပါတယ္။”
အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရအဆက္ဆက္က ဖက္ဒရယ္ဟာ ခဲြထြက္ေရးအျဖစ္ သုံးႏႈန္းရာက ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဒီႏွစ္ျပည္ေထာင္စုေန႔မွာ ‘ဖက္ဒရယ္စနစ္အေျခခံတဲ့ ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရး တိုင္းရင္းသား အားလံုးစုေပါင္းႀကိဳးပမ္းၾကဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ဦးေအာင္ထူးကိုယ္တိုင္လည္း တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း ေတြနဲ႔ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ ခ်ီၿပီး က်င္လည္ျဖတ္သန္းဖူးေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြ လိုလားတဲ့ ဖက္ဒရယ္နဲ႔ အစိုးရေျပာတဲ့ ဖက္ဒရယ္ အတူတူပဲလား။ ကြာလား။ အကယ္ဒမီ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးအေနနဲ႔ သုံးသပ္ျပပါ။
“သိပ္ေကာင္းတဲ့ေမးခြန္းပဲ။ လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ဘက္တဘက္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္ေတြက ဘက္တဘက္ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲမွာကို ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္ ၃၁ ရက္ေန႔က အတည္ျပဳမူၾကမ္း (တႏိုင္ငံလုံးပစ္ခတ္တိုက္ခို္က္မႈရပ္စဲေရးသေဘာညီခ်က္-မူၾကမ္း) ထြက္ထားတာရွိတယ္။ အဲဒီမွာ ဖက္ဒရယ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လက္ရွိအစိုးရကေနၿပီးေတာ့ မလြဲသာ မေရွာင္သာ ေ၀ါဟာရကိုပါ ထည့္ေရးၿပီးေတာ့မွ ဒီအတိုင္း တည္ေဆာက္သြားပါ့မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ သုံးထားတဲ့ အသုံးအႏႈန္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီအသုံးအႏႈန္းအရကိုက ရာႏႈန္းျပည့္ လြဲေနတယ္လို႔ က်ေနာ္က ေျပာရဦးမယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ဖက္ဒရယ္ကို တကယ္သြားခ်င္ရင္ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ေတာင္ႀကီးညီလာခံမွာကတည္းက ရွမ္းအမ်ဳိးသား ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြက ဦးေဆာင္ၿပီး ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကတဲ့၊ တျခားတိုင္းရင္းသားေတြလည္း ပါတဲ့ မူက ဘာလဲဆိုေတာ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကုိ အမ်ဳိးသားျပည္နယ္မ်ားျဖင့္သာ ဖြဲ႔စည္းျခင္း ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာျပည္နယ္ (တနည္းအားျဖင့္ ) ဗမာျပည္နယ္ေပါ့ဗ်ာ အဲဒီျပည္နယ္အပါအ၀င္ က်န္တဲ့ ကခ်င္၊ ကရင္၊ မြန္၊ ရွမ္း၊ ခ်င္း၊ ရခိုင္ စတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ ပါ၀င္တဲ့ အမ်ဳိးသားျပည္နယ္မ်ားနဲ႔သာ ျပည္ေထာင္စုကို ဖြဲ႔စည္းသြားေရး ျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီအမ်ဳိးသားျပည္နယ္မ်ားနဲ႔သာဖြဲ႔စည္းသြားရမယ္ဆိုတဲ့ အေျခခံအခ်က္ကို လုံး၀မပါဘဲနဲ႔ အခု အတည္ျပဳမူၾကမ္းမွာ ဖက္ဒရယ္ဆိုတဲ့စကားလုံးကို အေပၚယံမွ်ပဲ ထည့္ေပးလိုက္တာ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အႏွစ္သာရအရ ရာႏႈန္းျပည့္လြဲေနတယ္။ ဆိုေတာ့ အဲလို အႏွစ္သာရအရ လြဲေနတဲ့အခ်က္ကို လက္မခံဘဲနဲ႔ အခု ဒီအတိုင္း ဆက္ၿပီးေတာ့ အတည္ျပဳမူၾကမ္းအတိုင္း သြားမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ျမင္တာကေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံဟာလည္းပဲ အဲဒီစာခ်ဳပ္ထဲမွာ ပါသလို ဒီမုိကေရစီေရး၊ အမ်ဳိးသားတန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကို အာမခံခ်က္ေပးတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပုံျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ ပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ လက္ရွိတက္ေနတဲ့အစိုးရက ဆြဲယူသြားမွာ ေသခ်ာတာ ျဖစ္တာေၾကာင့္မို႔လို႔ ဘယ္ေတာ့မွ ဖက္ဒရယ္ႏိုင္ငံေပၚလာစရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။”
ဖက္ဒရယ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ စိတ္၀င္စားၾကသူေတြကို ဒီကေနတဆင့္ ဘာေျပာစရာရွိမလဲ။
“အဓိက ၂ ပိုင္းေပ့ါဗ်ာ။ တပိုင္းက ဘာလဲဆိုေတာ့ ဖက္ဒရယ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘာေၾကာင့္ ေတာင္းဆိုရတယ္။ ဖက္ဒရယ္ဟာ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းလို႔ေခၚတဲ့ ကမၻာတခြင္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္တဲ့ေခတ္ႀကီးမွာ တဖက္က အင္မတန္မွ ေသးငယ္တဲ့ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒကို မက်င့္သုံးဘဲနဲ႔ အဲဒီေခတ္ႀကီးနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြစြာ သြားႏိုင္တဲ့၊ ကိုယ့္ဟာကို စုစည္းၿပီး အားေကာင္းတဲ့ႏိုင္ငံေရးစနစ္တခုဟာ ဖက္ဒရယ္ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒါကို စနစ္တက်အေျဖရွာၿပီးေလ့လာဖို႔လိုတယ္ ဒါ တပိုင္းပါ။ ဒုတိယတပုိင္း ပိုအေရးႀကီးတာက ဘာလဲဆိုေတာ့ အခု လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားတဲ့ျဖစ္စဥ္နဲ႔ ဆက္စပ္ဖို႔ပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့မွ သြားေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္းဟာ ဖက္ဒရယ္လို႔ ေ၀ါဟာရ အရလက္ခံလာေသာ္ျငားလည္းပဲ အႏွစ္သာရအရေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ေအာက္ကေနၿပီးေတာ့ တျပည္ေထာင္စနစ္၊ အင္မတန္မွ တင္းက်ပ္တဲ့ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈေပါ့ဗ်ာ။ ေတာက္ေလ်ာက္က်င့္သုံးသြားမယ့္ တျပည္ေထာင္စနစ္ကိုသာ သြားမယ့္လမ္းေၾကာင္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ႀကီးမွာလည္း လူငယ္ေတြ၊ လူထုအသင္းအဖြဲ႔ေတြ။ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံ လူထုတရပ္လုံးအေနနဲ႔ကေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ႏိုင္ေရးအတြက္ကို လက္ရွိ တက္ေနတဲ့အစိုးရ အေပၚမွာ ၀ိုင္း၀န္းဖိအားေပးၾကဖို႔ လိုလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္က ေမတၱာရပ္ခံ တင္ျပပါတယ္။”
Eurovision 2015 သီခ်င္းျပိဳင္ပြဲ ပထမဆုရ သီခ်င္း
Heroes (Sweden) - LIVE at Eurovision 2015 Grand Final
Type the rest of your post here.
Type the rest of your post here.
Saturday, May 23, 2015
ေတာ္လွန္ေရးကာလ ဒုကၡိတျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ စစ္သည္ေတြကုိ ဂုဏ္ျပဳတာပါ- ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးကြဏ္းဇင့္
ေမလ ၂၁ ရက္ေန႔မွာ က်ေရာက္တဲ့ ၅၇ ႏွစ္ေျမာက္ ရွမ္းေတာ္လွန္ေရးေန႔ အခမ္းအနားကို ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ၊ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ေတာင္ပိုင္း ဌာနခ်ဳပ္ လြိဳင္တိုင္းလ်န္းေတာင္ေပၚမွာ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။
ဒီႏွစ္ ေတာ္လွန္ေရးအခမ္းအနားက်င္းပတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခမ္းအနားတက္ေရာက္သူ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ေတာင္ပိုင္းအဖြဲ႔ က်ိဳင္းတံုနယ္ေျမစစ္ေဒသမွဴး ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးကြဏ္းဇင့္ကို ဒီဗီြဘီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ဒီႏွစ္ရဲ႕ ရွမ္းေတာ္လွန္ေရးေန႔အခမ္းအနားမွာ ဘာထူးျခားခ်က္ေတြ ရွိပါသလဲ။
“ဟုတ္ကဲ့ ဒီႏွစ္ရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ကေတာ့ ေတာ္လွန္ေရးေခတ္အဆက္ဆက္မွာ တိုက္ပြဲ၀င္ရင္း ေျခက်ိဳးလက္ျပတ္ ဒုကၡိတ ေရာက္ခဲ့ရၿပီး သက္ရွိ ထင္ရွားရွိေနတဲ့ က်ေနာ္တို႔ စစ္သည္ေတြကို လက္လွမ္းမီသေလာက္ ျပန္လည္ဖိတ္ေခၚၿပီး သူရဲေကာင္းတံဆိပ္ေတြ ခ်ီးျမႇင့္ကာ ေထာက္ပံ့ေၾကးေတြ ေပးအပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တခု ထူးျခားတာကေတာ့ ရွမ္းျပည္အမ်ိဳးသားတပ္မေတာ္(Shan State National Army) က ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ စိုင္းယီ သူ႔ရဲ႕ အင္အား ၁၀၀၀ ေက်ာ္နဲ႔အတူ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ေတာင္ပိုင္းအဖြဲ႔နဲ႔ လာေရာက္ပူးေပါင္းခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ ျပည့္အခမ္းအနားကိုလည္း ပူးတြဲ က်င္းပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒုကၡိတျဖစ္ေနတဲ့ စစ္သည္ေတြကို အခုမွ ဂုဏ္ျပဳတာလား။
“မဟုတ္ပါဘူး ၊ အရင္ကလည္း ႏွစ္တိုင္း ဂုဏ္ျပဳပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီႏွစ္က ဟိုးအရင္ ခြန္ဆာရဲ႕ အမ္တီေအအဖြဲ႔ထဲမွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့သူေတြေရာ၊ တျခားရွမ္းလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ထဲက လူေဟာင္းေတြပါ လက္လွမ္းမီသေလာက္ ျပန္ေခၚၿပီး ဂုဏ္ျပဳေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ အထက္အမိန္႔ နာခံရင္း ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔တိုက္ပြဲ၀င္ၾကတယ္။ သူတို႔မွာ ဘာမွ အျပစ္ မရွိဘူး၊ သူတို႔အဖြဲ႔အစည္း ၿပိဳပ်က္သြားတဲ့ခါက်ေတာ့ ေနရာအႏွံ႔ ေရာက္သြားၾကတာလည္း ရွိတယ္။ အဲဒါကို ျပန္ေခၚၿပီး ဂုဏ္ျပဳေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စုစုေပါင္း ၁၆၀ ေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ တခ်ိဲ႔လည္း လက္ရွိ က်ေနာ္တို႔တပ္ထဲမွာပဲ။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ စ၀္ေခးငင္းဟာလည္း ဂုဏ္ျပဳခံရတဲ့ထဲ ျပန္ပါပါတယ္။ သူက တိုက္ပြဲမွာ လက္တဘက္ေပး လွဴခဲ့တယ္။ သက္ရွိထင္ရွားရွိသူေတြကို ဂုဏ္ျပဳသလို အသက္စြန္႔ ေပးလွဴသြားသူေတြအတြက္ လည္း ပန္းေခြခ်ၿပီး လွဴဒါန္းေ၀မွ်ေပးခဲ့ပါတယ္။”
အက္စ္အက္စ္အန္ေအနဲ႔ အက္စ္အက္စ္ေအေတာင္ပိုင္း ပူးေပါင္းတဲ့ ၁၀ ႏွစ္ျပည့္ကေကာ ဘေတြေဆာင္ရြက္ပါသလဲ။
“၁၀ ႏွစ္ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္စာအုပ္ထုတ္ေ၀ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အာရ္စီအက္စ္အက္စ္ ဒုဥကၠ႒ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္စိုင္းယီက သူတို႔ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ေတာင္ပိုင္းနဲ႔ လာေရာက္ ပူးေပါင္းခဲ့ရတာေတြ ၊ ေရွ႔ဆက္ ေဆာင္ရြက္စရာေတြ ေျပာသြားပါတယ္။ သူတို႔အဖြဲ႔ဟာ ၁၉၉၀ တုန္းက အမ္တီေအကေန ခြဲထြက္ၿပီး အစိုးရနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအစစ္အမွန္ကို မရခဲ့ဘူး။ ၁၀ ႏွစ္ၾကာေတာ့ အစိုးရက သူတို႔ကို ႏိုင္ငံေရး မလုပ္ရဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ လက္နက္ခ်ခိုင္းတယ္။ ဒါဟာ သူတို႔ လိုလားတဲ့ ပန္းတိုင္ မဟုတ္တဲ့အတြက္ အာစီအက္စ္အက္စ္နဲ႔ ပူးေပါင္းခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ၊ ေရွ႔ဆက္ ရွမ္းလူမ်ိဳးေတြ ကိုယ့္ၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ရေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။”
အာစီအက္စ္အက္စ္ဥကၠ႒နဲ႔ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ယြက္စစ္ကေကာ ဘာေတြမ်ား ေျပာၾကားခဲ့ပါသလဲ။
“ဥကၠ႒ႀကီးကေတာ့ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ဟာ စစ္ဆာလြန္းလို႔ တိုက္ခ်င္ခိုက္ခ်င္လြန္းလို႔ လက္နက္ကိုင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ရွမ္းျပည္သူေတြဟာ စစ္အစိုးရရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈကို ခံခဲ့ရတယ္။ ကိုယ့္ၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ မရခဲ့ဘူး၊ ဒါေတြကို ေတာ္လွန္ဖို႔ ေရြးစရာ လမ္းမရွိလို႔ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲ ၀င္ခဲ့ရတယ္။ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕သခင္ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္ျပည္သူေတြရဲ႕ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ျပည္သူေတြထဲက စတင္ေပၚလာတဲ့ လြတ္လပ္ေရး ျဖစ္တယ္။ အခု စစ္သည္ေတြကလည္း ျပည္သူတို႔ရဲ႕ သားသမီးေတြပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာခဲ့တယ္။”
ဒီေန႔ အခမ္းအနားကို ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းေတြ တက္ေရာက္ခဲ့ပါသလဲ၊ လူေတာ္ေတာ္မ်ားသလား။
“ဟုတ္ကဲ့ ။ တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြနဲ႔အတူ လူထုကိုယ္စားလွယ္ ၊ ရဟန္းသံဃာေတြ ၊ ရွမ္းပါတီ ၂ ခုျဖစ္တဲ့ က်ားျဖဴပါတီ နဲ႔ က်ားေခါင္းပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ၊ အက္စ္အက္စ္ပီပီ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေျမာက္ပိုင္းအဖြဲ႔နဲ႔ ဖိတ္ၾကားထားတဲ့ တျခား လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔က ကိုယ္စားလွယ္ေတြပါ စုစုေပါင္း ၃၀၀၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။”
ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလဆန္းပိုင္းက ယူဒဗလ်ဴအက္စ္ေအက အိမ္ရွင္အျဖစ္က်င္းပတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းအေ၀းမွာ ဗိုလ္မွဴးႀကီးကိုပါ အက္စ္အက္စ္ေအရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္တေယာက္အေနနဲ႔ ပါ၀င္တက္ေရာက္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီမွာ ၀ တပ္ဖြဲ႔က ျပည္နယ္အဆင့္ တိုးျမႇင့္သတ္မွတ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုတယ္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ အမ်ားစုက သေဘာတူတယ္လို႔လည္း ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ကေကာ သေဘာတူပါသလား။
“ဒါကေတာ့ သူတို႔အခြင့္အေရးအတြက္ သူတို႔မွာ ေတာင္းဆိုခြင့္ရွိပါတယ္။ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ အမ်ားစုက ေထာက္ခံၾကတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေတာင္ပိုင္းေရာ ေျမာက္ပိုင္းအဖြဲ႔ကပါ ကန္႔ကြက္တာလည္း လုပ္လို႔ မရသလို ေထာက္ခံတာလည္း လုပ္လို႔ မရပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔က အစိုးရလည္း မဟုတ္ဘူး။ ဘာအာဏာမွလည္း မရွိဘူး ၊ က်ေနာ္တို႔ အာဏာဟာ ရွမ္းျပည္သူေတြေပၚ မူတည္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာဆႏၵျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဟာ ကိုယ့္ျပည္သူအတြက္ လက္နက္ကိုင္တာ ျဖစ္တယ္။”
ရွမ္းေတာ္လွန္ေရးေန႔ဟာ ၁၉၅၈ ခုနွစ္ ေမလ ၂၁ ရက္ေန႔က စ၀္ႏြဲ႔႔႔ ေခၚ စ၀္ေဆာယႏၱ ဦးေဆာင္တဲ့ ရွမ္းမ်ိဳးခ်စ္လူငယ္ ၃၁ ဦးတို႔ ပူးေပါင္းၿပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ေတာ္လွန္တိုက္ပြဲ၀င္ဖို႔ မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္ ေတာတြင္းတေနရာမွာ သစၥာေရ ေသာက္ၿပီး အဓိ႒ာန္ခဲ့တဲ့ေန႔ကို အစြဲျပဳၿပီး သတ္မွတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
http://burmese.dvb.no/archives/94147
ဒီႏွစ္ ေတာ္လွန္ေရးအခမ္းအနားက်င္းပတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခမ္းအနားတက္ေရာက္သူ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ေတာင္ပိုင္းအဖြဲ႔ က်ိဳင္းတံုနယ္ေျမစစ္ေဒသမွဴး ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးကြဏ္းဇင့္ကို ဒီဗီြဘီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ဒီႏွစ္ရဲ႕ ရွမ္းေတာ္လွန္ေရးေန႔အခမ္းအနားမွာ ဘာထူးျခားခ်က္ေတြ ရွိပါသလဲ။
“ဟုတ္ကဲ့ ဒီႏွစ္ရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ကေတာ့ ေတာ္လွန္ေရးေခတ္အဆက္ဆက္မွာ တိုက္ပြဲ၀င္ရင္း ေျခက်ိဳးလက္ျပတ္ ဒုကၡိတ ေရာက္ခဲ့ရၿပီး သက္ရွိ ထင္ရွားရွိေနတဲ့ က်ေနာ္တို႔ စစ္သည္ေတြကို လက္လွမ္းမီသေလာက္ ျပန္လည္ဖိတ္ေခၚၿပီး သူရဲေကာင္းတံဆိပ္ေတြ ခ်ီးျမႇင့္ကာ ေထာက္ပံ့ေၾကးေတြ ေပးအပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တခု ထူးျခားတာကေတာ့ ရွမ္းျပည္အမ်ိဳးသားတပ္မေတာ္(Shan State National Army) က ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ စိုင္းယီ သူ႔ရဲ႕ အင္အား ၁၀၀၀ ေက်ာ္နဲ႔အတူ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ေတာင္ပိုင္းအဖြဲ႔နဲ႔ လာေရာက္ပူးေပါင္းခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ ျပည့္အခမ္းအနားကိုလည္း ပူးတြဲ က်င္းပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒုကၡိတျဖစ္ေနတဲ့ စစ္သည္ေတြကို အခုမွ ဂုဏ္ျပဳတာလား။
“မဟုတ္ပါဘူး ၊ အရင္ကလည္း ႏွစ္တိုင္း ဂုဏ္ျပဳပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီႏွစ္က ဟိုးအရင္ ခြန္ဆာရဲ႕ အမ္တီေအအဖြဲ႔ထဲမွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့သူေတြေရာ၊ တျခားရွမ္းလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ထဲက လူေဟာင္းေတြပါ လက္လွမ္းမီသေလာက္ ျပန္ေခၚၿပီး ဂုဏ္ျပဳေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ အထက္အမိန္႔ နာခံရင္း ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔တိုက္ပြဲ၀င္ၾကတယ္။ သူတို႔မွာ ဘာမွ အျပစ္ မရွိဘူး၊ သူတို႔အဖြဲ႔အစည္း ၿပိဳပ်က္သြားတဲ့ခါက်ေတာ့ ေနရာအႏွံ႔ ေရာက္သြားၾကတာလည္း ရွိတယ္။ အဲဒါကို ျပန္ေခၚၿပီး ဂုဏ္ျပဳေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စုစုေပါင္း ၁၆၀ ေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ တခ်ိဲ႔လည္း လက္ရွိ က်ေနာ္တို႔တပ္ထဲမွာပဲ။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ စ၀္ေခးငင္းဟာလည္း ဂုဏ္ျပဳခံရတဲ့ထဲ ျပန္ပါပါတယ္။ သူက တိုက္ပြဲမွာ လက္တဘက္ေပး လွဴခဲ့တယ္။ သက္ရွိထင္ရွားရွိသူေတြကို ဂုဏ္ျပဳသလို အသက္စြန္႔ ေပးလွဴသြားသူေတြအတြက္ လည္း ပန္းေခြခ်ၿပီး လွဴဒါန္းေ၀မွ်ေပးခဲ့ပါတယ္။”
အက္စ္အက္စ္အန္ေအနဲ႔ အက္စ္အက္စ္ေအေတာင္ပိုင္း ပူးေပါင္းတဲ့ ၁၀ ႏွစ္ျပည့္ကေကာ ဘေတြေဆာင္ရြက္ပါသလဲ။
“၁၀ ႏွစ္ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္စာအုပ္ထုတ္ေ၀ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အာရ္စီအက္စ္အက္စ္ ဒုဥကၠ႒ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္စိုင္းယီက သူတို႔ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ေတာင္ပိုင္းနဲ႔ လာေရာက္ ပူးေပါင္းခဲ့ရတာေတြ ၊ ေရွ႔ဆက္ ေဆာင္ရြက္စရာေတြ ေျပာသြားပါတယ္။ သူတို႔အဖြဲ႔ဟာ ၁၉၉၀ တုန္းက အမ္တီေအကေန ခြဲထြက္ၿပီး အစိုးရနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအစစ္အမွန္ကို မရခဲ့ဘူး။ ၁၀ ႏွစ္ၾကာေတာ့ အစိုးရက သူတို႔ကို ႏိုင္ငံေရး မလုပ္ရဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ လက္နက္ခ်ခိုင္းတယ္။ ဒါဟာ သူတို႔ လိုလားတဲ့ ပန္းတိုင္ မဟုတ္တဲ့အတြက္ အာစီအက္စ္အက္စ္နဲ႔ ပူးေပါင္းခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ၊ ေရွ႔ဆက္ ရွမ္းလူမ်ိဳးေတြ ကိုယ့္ၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ရေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။”
အာစီအက္စ္အက္စ္ဥကၠ႒နဲ႔ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ယြက္စစ္ကေကာ ဘာေတြမ်ား ေျပာၾကားခဲ့ပါသလဲ။
“ဥကၠ႒ႀကီးကေတာ့ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ဟာ စစ္ဆာလြန္းလို႔ တိုက္ခ်င္ခိုက္ခ်င္လြန္းလို႔ လက္နက္ကိုင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ရွမ္းျပည္သူေတြဟာ စစ္အစိုးရရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈကို ခံခဲ့ရတယ္။ ကိုယ့္ၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ မရခဲ့ဘူး၊ ဒါေတြကို ေတာ္လွန္ဖို႔ ေရြးစရာ လမ္းမရွိလို႔ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲ ၀င္ခဲ့ရတယ္။ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕သခင္ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္ျပည္သူေတြရဲ႕ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ျပည္သူေတြထဲက စတင္ေပၚလာတဲ့ လြတ္လပ္ေရး ျဖစ္တယ္။ အခု စစ္သည္ေတြကလည္း ျပည္သူတို႔ရဲ႕ သားသမီးေတြပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာခဲ့တယ္။”
ဒီေန႔ အခမ္းအနားကို ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းေတြ တက္ေရာက္ခဲ့ပါသလဲ၊ လူေတာ္ေတာ္မ်ားသလား။
“ဟုတ္ကဲ့ ။ တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြနဲ႔အတူ လူထုကိုယ္စားလွယ္ ၊ ရဟန္းသံဃာေတြ ၊ ရွမ္းပါတီ ၂ ခုျဖစ္တဲ့ က်ားျဖဴပါတီ နဲ႔ က်ားေခါင္းပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ၊ အက္စ္အက္စ္ပီပီ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေျမာက္ပိုင္းအဖြဲ႔နဲ႔ ဖိတ္ၾကားထားတဲ့ တျခား လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔က ကိုယ္စားလွယ္ေတြပါ စုစုေပါင္း ၃၀၀၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။”
ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလဆန္းပိုင္းက ယူဒဗလ်ဴအက္စ္ေအက အိမ္ရွင္အျဖစ္က်င္းပတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းအေ၀းမွာ ဗိုလ္မွဴးႀကီးကိုပါ အက္စ္အက္စ္ေအရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္တေယာက္အေနနဲ႔ ပါ၀င္တက္ေရာက္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီမွာ ၀ တပ္ဖြဲ႔က ျပည္နယ္အဆင့္ တိုးျမႇင့္သတ္မွတ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုတယ္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ အမ်ားစုက သေဘာတူတယ္လို႔လည္း ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ကေကာ သေဘာတူပါသလား။
“ဒါကေတာ့ သူတို႔အခြင့္အေရးအတြက္ သူတို႔မွာ ေတာင္းဆိုခြင့္ရွိပါတယ္။ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ အမ်ားစုက ေထာက္ခံၾကတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေတာင္ပိုင္းေရာ ေျမာက္ပိုင္းအဖြဲ႔ကပါ ကန္႔ကြက္တာလည္း လုပ္လို႔ မရသလို ေထာက္ခံတာလည္း လုပ္လို႔ မရပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔က အစိုးရလည္း မဟုတ္ဘူး။ ဘာအာဏာမွလည္း မရွိဘူး ၊ က်ေနာ္တို႔ အာဏာဟာ ရွမ္းျပည္သူေတြေပၚ မူတည္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာဆႏၵျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဟာ ကိုယ့္ျပည္သူအတြက္ လက္နက္ကိုင္တာ ျဖစ္တယ္။”
ရွမ္းေတာ္လွန္ေရးေန႔ဟာ ၁၉၅၈ ခုနွစ္ ေမလ ၂၁ ရက္ေန႔က စ၀္ႏြဲ႔႔႔ ေခၚ စ၀္ေဆာယႏၱ ဦးေဆာင္တဲ့ ရွမ္းမ်ိဳးခ်စ္လူငယ္ ၃၁ ဦးတို႔ ပူးေပါင္းၿပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ေတာ္လွန္တိုက္ပြဲ၀င္ဖို႔ မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္ ေတာတြင္းတေနရာမွာ သစၥာေရ ေသာက္ၿပီး အဓိ႒ာန္ခဲ့တဲ့ေန႔ကို အစြဲျပဳၿပီး သတ္မွတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
http://burmese.dvb.no/archives/94147
Friday, May 22, 2015
ကုိးကန္႔စစ္ပြဲ ဘာေၾကာင့္ အဓြန္႔ရွည္သလဲ
ဦးေက်ာ္ဇံသာ
ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာအစီအစဥ္မွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးတဲ့ ျပည္သူေတြ ဆာေလာင္ငတ္ျပတ္ေနခ်ိန္မွာ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြဟာ ေဒၚလာသန္းေပါင္းမ်ားစြာ အကုန္အက်ခံၿပီး ကိုးကန္ ့MNDAA အမွဴးျပဳတဲ့ တိုင္းရင္းအင္အားစုတခ်ဳိ ႔နဲ႔ ေရရွည္စစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲေနပါတယ္။ တဘက္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေစ့စပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုေနပါလ်က္နဲ႔ အစိုးရဘက္က ဘာေၾကာင့္ လက္မခံတာလဲ ဆိုတာကို စစ္ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိေဟာင္း ဦးေအာင္လင္းထြဋ္၊ ျမန္မာ႔အေရးေစာင့္ၾကည့္သူ ေဒါက္တာေဒၚလွေက်ာ္ေဇာတို႔ကို ဦးေက်ာ္ဇံသာ က ဆက္သြယ္ေမးျမန္း ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ကိုးကန္႔ ဖုန္းၾကာရွင္တို႔ရဲ ႔ MNDAA နဲ႔ ျဖစ္ေနတဲ့ တုိက္ပြဲဟာ လနဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့ ၾကာျမင့္လာခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္အတြက္လည္း အေတာ္နစ္နာတယ္။ တခါ တုိင္းျပည္အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ႏိုင္ငံေရးျဖစ္ရပ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲႀကီး က်င္းပဖုိ႔ ပိုနီးကပ္လာတဲ့အခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီတုိက္ပြဲ ျမန္ျမန္ၿပီးဆံုးသြားရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးပဲလို႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ အဓြန္႔ရွည္ေနရလဲ ဆိုတာကို စဥ္းစားၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ဘယ္လို သေဘာရပါလဲ။
ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ က်ေနာ့္အျမင္ကို ေျပာရရင္ေတာ့ လက္ရွိ ဗမာ့တပ္မေတာ္ရဲ ႔ အေျခအေနဟာ အက်ဆံုးမ်ားတယ္။ အေသအဆံုးမ်ားတယ္။ အဆံုးအရႈံးေတြမ်ားတယ္။ အားလံုးက ဆံုးရႈံးမႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အခါမွာ လက္ရွိ အေျခအေနမွာ ဗမာတပ္မေတာ္ဟာ သူကိုသူ အဖတ္ဆယ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ကို ေတာ္ေတာ္ေလး ရုန္းကန္ေနရတဲ့သေဘာ ရွိပါတယ္။ ေနာက္တခုက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူၿပီးတဲ့ကာလ ႏွစ္ (၂၀) ေက်ာ္အတြင္းမွာ ဗမာ့တပ္မေတာ္ရဲ ႔ တိုက္္ရည္ခုိုက္ရည္ဟာ အင္မတန္မွ က်ဆင္းသြားတယ္လို႔ ေျပာရပါမယ္။ ဒီအျပင္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း။ အခုလက္ရွိ လုပ္ေနတဲ့ ဦးစီးခ်ဳပ္ပိုင္း၊ …မွဳးပိုင္း ပုဂိၢဳလ္မ်ားသည္ တခ်ိန္က စစ္တပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ လူႀကီးနားမွာ ကပ္ၿပီးေတာ့ ေနခဲ့တဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ လက္ရွိ အေျခအေနကေတာ့ သိပ္ေတာ့ မလြယ္ေသးတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီစစ္ပြဲမွာ လူထုေထာက္ခံမႈကလည္း သိပ္အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္ ၾကားဖူးပါတယ္။ က်ေနာ္က စစ္သားမဟုတ္၊ စစ္အေတြ႔အႀကံဳ မရွိေတာ့။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း ဒီတုိက္ပြဲျဖစ္ေတာ့ အစိုးရဘက္က ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဘက္က လူထုေထာက္ခံမႈရေအာင္ အမိေျမကို တလက္မမွ အဆံုးအရႈံးမခံဘူး ဘာညာဆိုေတာ့ လူထုေထာက္ခံမႈကေတာ့ အေတာ္ရခဲ့တယ္ဆို ဟုတ္ပါတယ္ေနာ္ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ဘယ္လို သံုးသပ္ပါလဲ။
ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ က်ေနာ့္အျမင္ ေျပာရရင္ေတာ့ ကိုးကန္႔နယ္ေျမေဒသမွာ ဝါဒျဖန္႔မႈတခုပါပဲ။ လူထုေထာက္ခံမႈ လံုးဝရတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္တြင္းက လူထုဆုိတာကလဲ စိတ္ပါတဲ့လူက နည္းပါတယ္။ အခြင့္အေရး လုိခ်င္လို႔။ အျခားအေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ လိုက္ၿပီးေတာ့ အႏုပညာရွင္ေတြအပါအဝင္ သြားၿပီးေတာ့ ေထာက္ခံေပးတဲ့ အေနအထားပဲ ရွိပါတယ္။ ဒါကို လူထုေထာက္ခံတယ္လို႔ ေျပာလို႔မရပါဘူး။ လူထု လိုခ်င္တာက တကယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါ။ ျပည္တြင္းက လူေတြ၊ ကိုးကန္႔ေဒသက လူေတြအားလံုးက တုိက္ခိုက္ၿပီးေတာ့ ေျဖရွင္းတာကို ဘယ္သူမွ မလိုခ်င္ဘူး။ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ စကားေျပာေစခ်င္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းမယ့္အပိုင္းကို က်ေနာ္တို႔ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးၾကပါမယ္။ အခုဆက္လက္ၿပီး စစ္ေရးအျမင္နဲ႔ သံုးသပ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ဘယ္လို သေဘာရပါလဲ။ စစ္ေရးအျမင္အားျဖင့္ ဘာေၾကာင့္ မႏိုင္ရဘူးလို႔ ထင္ပါလဲ။ တဘက္ကေတာ့ ေနာက္မွာ တရုတ္က အစိုးရမဟုတ္ေတာင္မွ ေဒသတြင္းကလူေတြ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ ပုဂိၢဳလ္အေနနဲ႔ ေထာက္ခံမႈေတြရွိတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ၾကားရပါတယ္။
ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ။ ။ က်မအျမင္ကေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္တရပ္ဟာ ဘယ္သူနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရရွည္စစ္ေရးနဲ႔ မတိုက္ႏုိင္ဘူးလို႔ ျမင္ပါတယ္။ ကိုးကန္႔ကိစၥမွာလဲ ဒီလိုပါပဲ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူထားတယ္ဆိုေပမယ့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသာ လုပ္ထားၿပီးေတာ့ တကယ့္တကယ္ ႏုိင္ငံေရးအရ အေက်အလည္ ေဆြးေႏြးတာေတြ မရွိခဲ့ဘူး။ မရွိခဲ့တဲ့အျပင္ နဝတ၊ နအဖေခတ္က သေဘာထား မမွန္ကန္စြာနဲ႔ ကိုးကန္႔ေတြကို သူနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူထားတဲ့အဖြဲ႔ေတြကို ကြဲေအာင္ၿပဲေအာင္ လုပ္ၿပီးမွ သူက ဒီေနရာေတြကို ျပန္ယူတဲ့အတြက္ သူတုိ႔ရဲ ႔ သေဘာထား အေျခခံေတြ မမွန္ကန္မႈေၾကာင့္ ဒီျပည္တြင္းစစ္က ပိုရွည္ေနရတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဒီၾကားထဲ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဘာေတြကလဲ စစ္ဗိုလ္ေတြကလဲ မတိုက္တာ ၾကာလာတဲ့အခါၾကေတာ့ ဘယ္သူမွ ထက္ထက္ျမတ္ျမတ္ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္လည္း မရွိေတာ့ပါဘူး။ ကိုးကန္႔ၾကေတာ့ သူ႔နယ္ေျမသူ႔ေဒသ သူ႔အရပ္မွာ လုပ္ရတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ သူ႔ျပည္သူကို အေျခခံၿပီး လုပ္ရတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သူ႔ဘက္က အသာစီးရေနသလို တူပါတယ္။ တရုတ္က ေထာက္ခံသည္ျဖစ္ေစ၊ မေထာက္ခံသည္ျဖစ္ေစ ဒီစစ္ပြဲက ဒီအတိုင္း စစ္ေရးသက္သက္နဲ႔ ေျဖရွင္းလို႔ ရႏုိင္မယ္ မထင္ပါဘူးလုိ႔ က်မထင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခုန ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ေျပာတဲ့အထဲမွာလည္းပါတယ္။ ဒီ ကိုးကန္႔နဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္ခဲ့ကတည္းက မူမမွန္ဘူးဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ က ကိုယ္တုိင္အေတြ႔အႀကံဳ ရွိခဲ့တဲ့ ပုဂိၢဳလ္ဆုိေတာ့ က်ေနာ္ နည္းနည္းေမးခ်င္ပါတယ္။ အဲဒီ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးက ေနၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဆင့္ကို ဘာေၾကာင့္ မတတ္လွမ္းႏိုင္ခဲ့လဲ။
ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ က်ေနာ့္အျမင္ ေျပာရရင္ေတာ့ မူမမွန္ဘူးလို႔ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ ႔ အဓိကရန္သူက ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီပါ။ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို ေခ်မႈန္းဖို႔အတြက္ နည္းလမ္းတခုအေနနဲ႔ သံုးခဲ့တယ္။ ကိုးကန္႔၊ ဝ ေတာက္ေလွ်ာက္ က်ေနာ့္တုိ႔ရဲ ႔ မဟာမိတ္ေတြ ျဖစ္သြားတဲ့အခါမွာ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကလည္း အလိုလိုေနရင္ ငုပ္သြားတဲ့အေနအထား၊ ေပ်ာက္သြားတဲ့အေျခအေန ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္စဥ္တုန္းက တပ္မေတာ္က ႏုိင္ငံေတာ္ကို ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ မရွိဘူး။ တကယ့္ ေနာင္ေပၚလာတဲ့ အစိုးရမွ ေဆြးေႏြးပါဆိုတဲ့ လမ္းစဥ္နဲ႔ သြားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔အထဲ အထူးသျဖင့္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးေစာေမာင္ လက္ထက္နဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ လက္ထက္မွာ အမ်ားႀကီး ကြာသြားပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊလက္ထက္ၾကေတာ့ သူက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ႏုိင္ငံေရးလက္နက္တခုအေနနဲ႔ သံုးခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔အားလံုး ၾကားပါလိမ့္မယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး (၁၇) ဖြဲ႔ဆိုၿပီး ေျပာေျပာၿပီးမွ က်ေနာ္တို႔ ေခၚသြားတယ္။ ေနာက္ဆံုး ဘယ္မွသြားၿပီးမွ က်ေနာ္တို႔ကိုယ္တိုင္ ခံစားရလဲဆိုေတာ့ ေကအန္ယူနဲ႔ ၿငိမ္္းခ်မ္းေရးလုပ္တယ္။ ၉၆ မွာ။ က်ေနာ္တုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ကို နည္းနည္းေလးပဲ လိုေတာ့တယ္။ စကားလံုးေလာက္ပဲ လိုတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ကို ျပန္ၿပီးေတာ့ အမိန္႔ေပးတာက ေကအန္ယူနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေကအန္ယူ ဟာ သက္တမ္းအရွည္ဆံုး သူပုန္အဖြဲ႔ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးလမ္းစဥ္ ရွိတယ္။ ဘာသာေရးအရ ခရစ္ယာန္ျဖစ္တယ္။ ႏုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရး ရွိတယ္ဆုိတဲ့ ဒီအခ်က္ေတြေၾကာင့္ ေကအန္ယူကိုေတာ့ က်န္တဲ့အဖြဲ႔ေတြလို မေပးႏုိင္ဘူး။ ေကအန္ယူကိုေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လက္နက္လွဲခုိင္း၊ ခ်ခိုင္းမယ္ဆိုတဲ့ မူကိုခ်ၿပီးတဲ့အခါမွာ ကရင္နဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲ ပ်က္သြားတယ္။ မူလရည္မွန္းထားတဲ့ အမ်ဳိးသားညီလာခံမွာလဲ တိုင္းရင္းသားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးခြင့္ မေပးေတာ့ဘူး။ ေနာက္တခါ ကိုးကန္႔ကိုလည္း ၂၀၀၉ မွာ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ လုပ္ရမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေမာင္းထုတ္ခဲ့တယ္။ အခု ဒီျပႆနာေတြက ျပန္ေပၚလာတဲ့ အေနအထား ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္တခု က်ေနာ္ ေမးခ်င္တာက စစ္ေရးနဲ႔ မေျပလည္ႏုိင္ဘူး၊ စစ္ေရးနဲ႔ ဒီကိစၥကို မေျဖရွင္းႏိုင္ဘူးဆိုတာကို နွစ္ဘက္စလံုးက သေဘာေပါက္ၾကမယ္လို႔ ထင္ပါသလား။ တကယ္လို႔မ်ား သေဘာေပါက္ခဲ့ရင္ ဘာျဖစ္လို႔ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဘက္က စစ္ေရးမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေျဖရွင္းနည္းကို မေရြးခဲ့လဲ။
ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ က်ေနာ္ အခုန ေျပာခဲ့သလို လက္ရွိ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ လုပ္ေနတဲ့လူက စစ္မတိုက္ဖူးဘူး။ ႏုိင္ငံေရး အေတြးအေခၚ မရွိလို႔ဘဲ။ သူတို႔ ထင္တာက သူတုိ႔မွာ ရုရွားကဝယ္တဲ့ လက္နက္ေတြရွိတယ္။ စလားဗီးယားက ဝယ္မယ့္ လက္နက္ေတြရွိတယ္။ ပါကစၥတန္ကဝယ္တဲ့ လက္နက္ေတြရွိတယ္။ တိုက္ရင္ေတာ့ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ အားလံုးသိတဲ့အတိုင္း ဗိယက္နမ္လို႔ ႏုိင္ငံမ်ဳိးကိုေတာင္ အေမရိကန္က တုိက္လို႔မရခဲ့ဘူး။ အေျမွာက္က ေျပာက္က်ားကို လိုက္တိုက္လို႔ မရဘူး။ ကိုးကန္႔အဖြဲ႔ဆုိတာက ေျပာက္ၾကားနည္းနဲ႔ တိုက္မွာ။ အေျမွာက္ေတြနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ပစ္ပစ္ က်ည္ဆံပဲ ကုန္မယ္။ အေျမွာက္တလံုးက ေဒၚလာမနည္းေပးရပါတယ္။ က်ေနာ္ သိသေလာက္ အခုစစ္ပြဲမွာ ေဒၚလာ ဘီလီယံနဲ႔ခ်ီ သံုးေနတယ္။ အဲဒါ ျပည္သူစစ္ပြဲေတြပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခု သူတုိ႔ ေစ့စပ္ဖုိ႔ မေဆြးေႏြးတာ ႏုိင္ငံေရးအျမင္ မရွိလို႔လို႔ ယူဆလား။
ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ က်ေနာ္အျမင္ကေတာ့ အဲဒီအတုိင္းပဲ။ တခုေတာ့ရွိတယ္။ သူတို႔ လွည့္ကြက္ေတာ့ လုပ္တတ္တယ္။ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြက ကိုးကန္႔အေရးအခင္းနဲ႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ခ်ိတ္ေကာင္းခ်ိတ္ထားႏုိင္တယ္။ ဒါက သံသယရွိဖြယ္အခ်က္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ အျမင္လဲ သိခ်င္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေစ့စပ္တဲ့ကိစၥမွာ တရုတ္ဘက္ကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေစခ်င္တယ္။ ေစ့စပ္ေစခ်င္တယ္။ မၾကာခဏ ေျပာေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ သူတုိ႔က ဘယ္ေလာက္ ဝင္ေရာက္ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္မယ္ ထင္သလဲ။ ႏိုင္ငံေရးနည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းမယ္ဆိုရင္။
ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ။ ။ က်မ ၾကားသိသေလာက္ တရုတ္ဘက္က စဥ္းစားတာကေတာ့ အခု အပစ္အခတ္ရပ္ လက္မွတ္ထိုးေစခ်င္တယ္။ ထိုးေစၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ကို ေစာင့္ၾကည့္တဲ့အဖြဲ႔ကို ကုလသမဂၢတုိ႔၊ တရုတ္တို႔ကို ထားေစခ်င္တယ္လို႔ ေရးထားတာကို ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကုလသမဂၢ နံမည္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေစာင့္တပ္သားအျဖစ္နဲ႔ အဲဒီေဒသေတြ ဝင္ၿပီးေတာ့ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေတြ တုိးတက္ေရးေတြကို လုပ္လိုက္လုိ႔ရွိရင္ စစ္ပြဲေတြလည္း တစံုတရာ ၿငိမ္းခ်မ္းသြားလိမ့္မယ္လို႔ တြက္ပူၾကပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ႏိုင္ငံေရးအရ အသာစီးရႏုိင္တယ္။ ဒီတုိက္ပြဲကို တုိက္ျပေနခ်င္းအားျဖင့္လို႔ အဲဒီလို တြက္တယ္ဆိုရင္ေကာ ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ဘယ္လိုျမင္လဲ။ မွန္ကန္တဲ့ အျမင္လား။ တကယ္ပဲ သူတုိ႔ လူထုရဲ ႔ အျမင္ ဒီထက္ေကာင္းလာႏိုင္စရာ ရွိလား။
ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ။ ။ က်မ ၾကည့္တာကေတာ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မလုပ္ခ်င္လို႔ ဒီလုိပဲ တုိက္ေနတယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ဒီတုိက္ပြဲကို အေၾကာင္းျပၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲကို ေရႊ ႔ခ်င္လို႔ လုပ္ေနသလားလို႔ ထင္ပါတယ္။ သူတို႔ မႏိုင္ႏုိင္ဘူးဆိုတာ ဗမာတပ္မေတာ္က သိႏိုင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ရဲ ႔ သေဘာေျပာပါ။
ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ ပထမဦးဆံုး ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဖုိ႔ မျပင္ဖို႔ကိစၥက စစ္တပ္ပါဖို႔ မပါဖုိ႔ကိစၥေတြက က်ေနာ္တို႔ ဒီအခ်ိန္အခါမွာ စစ္တပ္ရဲ ႔ အေရးပါမႈ ရွိတယ္ဆိုတာကို သူတုိ႔ကို ျပခ်င္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ သူတုိ႔ ရခိုင္၊ ပေလာင္း၊ ကခ်င္ ဒီအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ စစ္တိုက္ျပေနတယ္ဆိုတာက စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္တို႔ စစ္တပ္ထဲေနစဥ္တုန္းက စစ္တပ္ဆိုတာက သူပုန္မရွိရင္ အလကားပဲဆုိတဲ့ ပံုစံမ်ဳိး ေခါင္းထဲမွာ ရိုက္သြင္းထားတဲ့ အေတြးအေခၚမ်ဳိးေတြ ရွိပါတယ္။ သူပုန္ ရွိေအာင္မ်ား တမင္တကာ ဖန္တီးၿပီးေတာ့ တိုင္းျပည္ကို စစ္တပ္က ဆက္ၿပီးေတာ့ စိုးမိုးလို႔ရေအာင္ လုပ္ေနသလားလို႔ သံသယ ရွိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္ဆံုးကေတာ့ စစ္ေရးနည္းျဖစ္ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံေရး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနည္းျဖစ္ျဖစ္ ေျပလည္အဆံုးသတ္သြားမယ့္ အခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ လိုေသးသလဲလို႔ အၾကမ္းမ်ဥ္း ခပ္တိုတုိ တြက္ၾကည့္ပါလား။
ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ စစ္ေရးအရ ေျဖရွင္းဖို႔ကေတာ့ လံုးဝမျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ အခုန ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ေျပာသလိုပဲ တရုတ္လုိ ႏုိင္ငံမ်ဳိးက ၾကားဝင္ၿပီးေတာ့ ဗမာအစိုးရကို ေျဖာင္းေျဖာင္းဖ်ဖ်နဲ႔ ေျပာတာကတမ်ဳိး။ တဘက္ကလဲ ဒုတ္ကိုျပမွ ဗမာအစိုးရအေနနဲ႔ စစ္ကိုရပ္ေအာင္ လုပ္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တရုတ္အစိုးရက ဒုတ္ျပၿပီးေတာ့ ခုိင္းလို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလား။
ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ။ ။ တရုတ္ကေတာ့ သံခင္းတမန္ခင္း ကိစၥေတြကို အရင္တုန္းကလုိ သိုသိုသိပ္သိပ္ low profile ေနစရာ မလုိေတာ့ဘူး။ ေနလို႔ မျဖစ္ေတာ့ဘူးလို႔တြက္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ သူတုိ႔က Hot spot ေတြ အပူေဒသေတြကို တတ္ႏုိင္သမွ် လက္ဦးမႈွရွိရွိ ဝင္ေရာက္ရွင္းေပးသင့္တယ္လို႔ ေျပာေနတဲ့အတြက္ ဗမာျပည္အေရးမွာလည္း တစံုတရာ ပါဝင္ပတ္သက္လာမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်မ စဥ္းစားတာကေတာ့ ဗမာတပ္မေတာ္အေနနဲ႔ တသက္လံုး ရရွိထားတဲ့ ႏုိင္ငံေရးၾသဇာ၊ စီးပြားေရးၾသဇာေတြကို တျခားလူေတြနဲ႔ မွ်ေဝရမယ္၊ မွ်ေဝေပးရမယ္ဆိုတာကို သေဘာေပါက္လာမွ ဒီကိစၥေတြက ေျပလည္ႏိုင္မယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။
ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာအစီအစဥ္မွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးတဲ့ ျပည္သူေတြ ဆာေလာင္ငတ္ျပတ္ေနခ်ိန္မွာ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြဟာ ေဒၚလာသန္းေပါင္းမ်ားစြာ အကုန္အက်ခံၿပီး ကိုးကန္ ့MNDAA အမွဴးျပဳတဲ့ တိုင္းရင္းအင္အားစုတခ်ဳိ ႔နဲ႔ ေရရွည္စစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲေနပါတယ္။ တဘက္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေစ့စပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုေနပါလ်က္နဲ႔ အစိုးရဘက္က ဘာေၾကာင့္ လက္မခံတာလဲ ဆိုတာကို စစ္ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိေဟာင္း ဦးေအာင္လင္းထြဋ္၊ ျမန္မာ႔အေရးေစာင့္ၾကည့္သူ ေဒါက္တာေဒၚလွေက်ာ္ေဇာတို႔ကို ဦးေက်ာ္ဇံသာ က ဆက္သြယ္ေမးျမန္း ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ကိုးကန္႔ ဖုန္းၾကာရွင္တို႔ရဲ ႔ MNDAA နဲ႔ ျဖစ္ေနတဲ့ တုိက္ပြဲဟာ လနဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့ ၾကာျမင့္လာခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္အတြက္လည္း အေတာ္နစ္နာတယ္။ တခါ တုိင္းျပည္အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ႏိုင္ငံေရးျဖစ္ရပ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲႀကီး က်င္းပဖုိ႔ ပိုနီးကပ္လာတဲ့အခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီတုိက္ပြဲ ျမန္ျမန္ၿပီးဆံုးသြားရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးပဲလို႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ အဓြန္႔ရွည္ေနရလဲ ဆိုတာကို စဥ္းစားၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ဘယ္လို သေဘာရပါလဲ။
ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ က်ေနာ့္အျမင္ကို ေျပာရရင္ေတာ့ လက္ရွိ ဗမာ့တပ္မေတာ္ရဲ ႔ အေျခအေနဟာ အက်ဆံုးမ်ားတယ္။ အေသအဆံုးမ်ားတယ္။ အဆံုးအရႈံးေတြမ်ားတယ္။ အားလံုးက ဆံုးရႈံးမႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အခါမွာ လက္ရွိ အေျခအေနမွာ ဗမာတပ္မေတာ္ဟာ သူကိုသူ အဖတ္ဆယ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ကို ေတာ္ေတာ္ေလး ရုန္းကန္ေနရတဲ့သေဘာ ရွိပါတယ္။ ေနာက္တခုက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူၿပီးတဲ့ကာလ ႏွစ္ (၂၀) ေက်ာ္အတြင္းမွာ ဗမာ့တပ္မေတာ္ရဲ ႔ တိုက္္ရည္ခုိုက္ရည္ဟာ အင္မတန္မွ က်ဆင္းသြားတယ္လို႔ ေျပာရပါမယ္။ ဒီအျပင္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း။ အခုလက္ရွိ လုပ္ေနတဲ့ ဦးစီးခ်ဳပ္ပိုင္း၊ …မွဳးပိုင္း ပုဂိၢဳလ္မ်ားသည္ တခ်ိန္က စစ္တပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ လူႀကီးနားမွာ ကပ္ၿပီးေတာ့ ေနခဲ့တဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ လက္ရွိ အေျခအေနကေတာ့ သိပ္ေတာ့ မလြယ္ေသးတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီစစ္ပြဲမွာ လူထုေထာက္ခံမႈကလည္း သိပ္အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္ ၾကားဖူးပါတယ္။ က်ေနာ္က စစ္သားမဟုတ္၊ စစ္အေတြ႔အႀကံဳ မရွိေတာ့။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း ဒီတုိက္ပြဲျဖစ္ေတာ့ အစိုးရဘက္က ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဘက္က လူထုေထာက္ခံမႈရေအာင္ အမိေျမကို တလက္မမွ အဆံုးအရႈံးမခံဘူး ဘာညာဆိုေတာ့ လူထုေထာက္ခံမႈကေတာ့ အေတာ္ရခဲ့တယ္ဆို ဟုတ္ပါတယ္ေနာ္ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ဘယ္လို သံုးသပ္ပါလဲ။
ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ က်ေနာ့္အျမင္ ေျပာရရင္ေတာ့ ကိုးကန္႔နယ္ေျမေဒသမွာ ဝါဒျဖန္႔မႈတခုပါပဲ။ လူထုေထာက္ခံမႈ လံုးဝရတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္တြင္းက လူထုဆုိတာကလဲ စိတ္ပါတဲ့လူက နည္းပါတယ္။ အခြင့္အေရး လုိခ်င္လို႔။ အျခားအေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ လိုက္ၿပီးေတာ့ အႏုပညာရွင္ေတြအပါအဝင္ သြားၿပီးေတာ့ ေထာက္ခံေပးတဲ့ အေနအထားပဲ ရွိပါတယ္။ ဒါကို လူထုေထာက္ခံတယ္လို႔ ေျပာလို႔မရပါဘူး။ လူထု လိုခ်င္တာက တကယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါ။ ျပည္တြင္းက လူေတြ၊ ကိုးကန္႔ေဒသက လူေတြအားလံုးက တုိက္ခိုက္ၿပီးေတာ့ ေျဖရွင္းတာကို ဘယ္သူမွ မလိုခ်င္ဘူး။ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ စကားေျပာေစခ်င္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းမယ့္အပိုင္းကို က်ေနာ္တို႔ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးၾကပါမယ္။ အခုဆက္လက္ၿပီး စစ္ေရးအျမင္နဲ႔ သံုးသပ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ဘယ္လို သေဘာရပါလဲ။ စစ္ေရးအျမင္အားျဖင့္ ဘာေၾကာင့္ မႏိုင္ရဘူးလို႔ ထင္ပါလဲ။ တဘက္ကေတာ့ ေနာက္မွာ တရုတ္က အစိုးရမဟုတ္ေတာင္မွ ေဒသတြင္းကလူေတြ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ ပုဂိၢဳလ္အေနနဲ႔ ေထာက္ခံမႈေတြရွိတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ၾကားရပါတယ္။
ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ။ ။ က်မအျမင္ကေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္တရပ္ဟာ ဘယ္သူနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရရွည္စစ္ေရးနဲ႔ မတိုက္ႏုိင္ဘူးလို႔ ျမင္ပါတယ္။ ကိုးကန္႔ကိစၥမွာလဲ ဒီလိုပါပဲ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူထားတယ္ဆိုေပမယ့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသာ လုပ္ထားၿပီးေတာ့ တကယ့္တကယ္ ႏုိင္ငံေရးအရ အေက်အလည္ ေဆြးေႏြးတာေတြ မရွိခဲ့ဘူး။ မရွိခဲ့တဲ့အျပင္ နဝတ၊ နအဖေခတ္က သေဘာထား မမွန္ကန္စြာနဲ႔ ကိုးကန္႔ေတြကို သူနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူထားတဲ့အဖြဲ႔ေတြကို ကြဲေအာင္ၿပဲေအာင္ လုပ္ၿပီးမွ သူက ဒီေနရာေတြကို ျပန္ယူတဲ့အတြက္ သူတုိ႔ရဲ ႔ သေဘာထား အေျခခံေတြ မမွန္ကန္မႈေၾကာင့္ ဒီျပည္တြင္းစစ္က ပိုရွည္ေနရတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဒီၾကားထဲ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဘာေတြကလဲ စစ္ဗိုလ္ေတြကလဲ မတိုက္တာ ၾကာလာတဲ့အခါၾကေတာ့ ဘယ္သူမွ ထက္ထက္ျမတ္ျမတ္ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္လည္း မရွိေတာ့ပါဘူး။ ကိုးကန္႔ၾကေတာ့ သူ႔နယ္ေျမသူ႔ေဒသ သူ႔အရပ္မွာ လုပ္ရတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ သူ႔ျပည္သူကို အေျခခံၿပီး လုပ္ရတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သူ႔ဘက္က အသာစီးရေနသလို တူပါတယ္။ တရုတ္က ေထာက္ခံသည္ျဖစ္ေစ၊ မေထာက္ခံသည္ျဖစ္ေစ ဒီစစ္ပြဲက ဒီအတိုင္း စစ္ေရးသက္သက္နဲ႔ ေျဖရွင္းလို႔ ရႏုိင္မယ္ မထင္ပါဘူးလုိ႔ က်မထင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခုန ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ေျပာတဲ့အထဲမွာလည္းပါတယ္။ ဒီ ကိုးကန္႔နဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္ခဲ့ကတည္းက မူမမွန္ဘူးဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ က ကိုယ္တုိင္အေတြ႔အႀကံဳ ရွိခဲ့တဲ့ ပုဂိၢဳလ္ဆုိေတာ့ က်ေနာ္ နည္းနည္းေမးခ်င္ပါတယ္။ အဲဒီ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးက ေနၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဆင့္ကို ဘာေၾကာင့္ မတတ္လွမ္းႏိုင္ခဲ့လဲ။
ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ က်ေနာ့္အျမင္ ေျပာရရင္ေတာ့ မူမမွန္ဘူးလို႔ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ ႔ အဓိကရန္သူက ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီပါ။ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို ေခ်မႈန္းဖို႔အတြက္ နည္းလမ္းတခုအေနနဲ႔ သံုးခဲ့တယ္။ ကိုးကန္႔၊ ဝ ေတာက္ေလွ်ာက္ က်ေနာ့္တုိ႔ရဲ ႔ မဟာမိတ္ေတြ ျဖစ္သြားတဲ့အခါမွာ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကလည္း အလိုလိုေနရင္ ငုပ္သြားတဲ့အေနအထား၊ ေပ်ာက္သြားတဲ့အေျခအေန ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္စဥ္တုန္းက တပ္မေတာ္က ႏုိင္ငံေတာ္ကို ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ မရွိဘူး။ တကယ့္ ေနာင္ေပၚလာတဲ့ အစိုးရမွ ေဆြးေႏြးပါဆိုတဲ့ လမ္းစဥ္နဲ႔ သြားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔အထဲ အထူးသျဖင့္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးေစာေမာင္ လက္ထက္နဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ လက္ထက္မွာ အမ်ားႀကီး ကြာသြားပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊလက္ထက္ၾကေတာ့ သူက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ႏုိင္ငံေရးလက္နက္တခုအေနနဲ႔ သံုးခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔အားလံုး ၾကားပါလိမ့္မယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး (၁၇) ဖြဲ႔ဆိုၿပီး ေျပာေျပာၿပီးမွ က်ေနာ္တို႔ ေခၚသြားတယ္။ ေနာက္ဆံုး ဘယ္မွသြားၿပီးမွ က်ေနာ္တို႔ကိုယ္တိုင္ ခံစားရလဲဆိုေတာ့ ေကအန္ယူနဲ႔ ၿငိမ္္းခ်မ္းေရးလုပ္တယ္။ ၉၆ မွာ။ က်ေနာ္တုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ကို နည္းနည္းေလးပဲ လိုေတာ့တယ္။ စကားလံုးေလာက္ပဲ လိုတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ကို ျပန္ၿပီးေတာ့ အမိန္႔ေပးတာက ေကအန္ယူနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေကအန္ယူ ဟာ သက္တမ္းအရွည္ဆံုး သူပုန္အဖြဲ႔ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးလမ္းစဥ္ ရွိတယ္။ ဘာသာေရးအရ ခရစ္ယာန္ျဖစ္တယ္။ ႏုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရး ရွိတယ္ဆုိတဲ့ ဒီအခ်က္ေတြေၾကာင့္ ေကအန္ယူကိုေတာ့ က်န္တဲ့အဖြဲ႔ေတြလို မေပးႏုိင္ဘူး။ ေကအန္ယူကိုေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လက္နက္လွဲခုိင္း၊ ခ်ခိုင္းမယ္ဆိုတဲ့ မူကိုခ်ၿပီးတဲ့အခါမွာ ကရင္နဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲ ပ်က္သြားတယ္။ မူလရည္မွန္းထားတဲ့ အမ်ဳိးသားညီလာခံမွာလဲ တိုင္းရင္းသားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးခြင့္ မေပးေတာ့ဘူး။ ေနာက္တခါ ကိုးကန္႔ကိုလည္း ၂၀၀၉ မွာ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ လုပ္ရမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေမာင္းထုတ္ခဲ့တယ္။ အခု ဒီျပႆနာေတြက ျပန္ေပၚလာတဲ့ အေနအထား ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္တခု က်ေနာ္ ေမးခ်င္တာက စစ္ေရးနဲ႔ မေျပလည္ႏုိင္ဘူး၊ စစ္ေရးနဲ႔ ဒီကိစၥကို မေျဖရွင္းႏိုင္ဘူးဆိုတာကို နွစ္ဘက္စလံုးက သေဘာေပါက္ၾကမယ္လို႔ ထင္ပါသလား။ တကယ္လို႔မ်ား သေဘာေပါက္ခဲ့ရင္ ဘာျဖစ္လို႔ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဘက္က စစ္ေရးမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေျဖရွင္းနည္းကို မေရြးခဲ့လဲ။
ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ က်ေနာ္ အခုန ေျပာခဲ့သလို လက္ရွိ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ လုပ္ေနတဲ့လူက စစ္မတိုက္ဖူးဘူး။ ႏုိင္ငံေရး အေတြးအေခၚ မရွိလို႔ဘဲ။ သူတို႔ ထင္တာက သူတုိ႔မွာ ရုရွားကဝယ္တဲ့ လက္နက္ေတြရွိတယ္။ စလားဗီးယားက ဝယ္မယ့္ လက္နက္ေတြရွိတယ္။ ပါကစၥတန္ကဝယ္တဲ့ လက္နက္ေတြရွိတယ္။ တိုက္ရင္ေတာ့ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ အားလံုးသိတဲ့အတိုင္း ဗိယက္နမ္လို႔ ႏုိင္ငံမ်ဳိးကိုေတာင္ အေမရိကန္က တုိက္လို႔မရခဲ့ဘူး။ အေျမွာက္က ေျပာက္က်ားကို လိုက္တိုက္လို႔ မရဘူး။ ကိုးကန္႔အဖြဲ႔ဆုိတာက ေျပာက္ၾကားနည္းနဲ႔ တိုက္မွာ။ အေျမွာက္ေတြနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ပစ္ပစ္ က်ည္ဆံပဲ ကုန္မယ္။ အေျမွာက္တလံုးက ေဒၚလာမနည္းေပးရပါတယ္။ က်ေနာ္ သိသေလာက္ အခုစစ္ပြဲမွာ ေဒၚလာ ဘီလီယံနဲ႔ခ်ီ သံုးေနတယ္။ အဲဒါ ျပည္သူစစ္ပြဲေတြပါ။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အခု သူတုိ႔ ေစ့စပ္ဖုိ႔ မေဆြးေႏြးတာ ႏုိင္ငံေရးအျမင္ မရွိလို႔လို႔ ယူဆလား။
ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ က်ေနာ္အျမင္ကေတာ့ အဲဒီအတုိင္းပဲ။ တခုေတာ့ရွိတယ္။ သူတို႔ လွည့္ကြက္ေတာ့ လုပ္တတ္တယ္။ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြက ကိုးကန္႔အေရးအခင္းနဲ႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ခ်ိတ္ေကာင္းခ်ိတ္ထားႏုိင္တယ္။ ဒါက သံသယရွိဖြယ္အခ်က္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ အျမင္လဲ သိခ်င္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေစ့စပ္တဲ့ကိစၥမွာ တရုတ္ဘက္ကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေစခ်င္တယ္။ ေစ့စပ္ေစခ်င္တယ္။ မၾကာခဏ ေျပာေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ သူတုိ႔က ဘယ္ေလာက္ ဝင္ေရာက္ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္မယ္ ထင္သလဲ။ ႏိုင္ငံေရးနည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းမယ္ဆိုရင္။
ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ။ ။ က်မ ၾကားသိသေလာက္ တရုတ္ဘက္က စဥ္းစားတာကေတာ့ အခု အပစ္အခတ္ရပ္ လက္မွတ္ထိုးေစခ်င္တယ္။ ထိုးေစၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ကို ေစာင့္ၾကည့္တဲ့အဖြဲ႔ကို ကုလသမဂၢတုိ႔၊ တရုတ္တို႔ကို ထားေစခ်င္တယ္လို႔ ေရးထားတာကို ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကုလသမဂၢ နံမည္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေစာင့္တပ္သားအျဖစ္နဲ႔ အဲဒီေဒသေတြ ဝင္ၿပီးေတာ့ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေတြ တုိးတက္ေရးေတြကို လုပ္လိုက္လုိ႔ရွိရင္ စစ္ပြဲေတြလည္း တစံုတရာ ၿငိမ္းခ်မ္းသြားလိမ့္မယ္လို႔ တြက္ပူၾကပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ႏိုင္ငံေရးအရ အသာစီးရႏုိင္တယ္။ ဒီတုိက္ပြဲကို တုိက္ျပေနခ်င္းအားျဖင့္လို႔ အဲဒီလို တြက္တယ္ဆိုရင္ေကာ ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ဘယ္လိုျမင္လဲ။ မွန္ကန္တဲ့ အျမင္လား။ တကယ္ပဲ သူတုိ႔ လူထုရဲ ႔ အျမင္ ဒီထက္ေကာင္းလာႏိုင္စရာ ရွိလား။
ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ။ ။ က်မ ၾကည့္တာကေတာ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မလုပ္ခ်င္လို႔ ဒီလုိပဲ တုိက္ေနတယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ဒီတုိက္ပြဲကို အေၾကာင္းျပၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲကို ေရႊ ႔ခ်င္လို႔ လုပ္ေနသလားလို႔ ထင္ပါတယ္။ သူတို႔ မႏိုင္ႏုိင္ဘူးဆိုတာ ဗမာတပ္မေတာ္က သိႏိုင္ပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ရဲ ႔ သေဘာေျပာပါ။
ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ ပထမဦးဆံုး ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဖုိ႔ မျပင္ဖို႔ကိစၥက စစ္တပ္ပါဖို႔ မပါဖုိ႔ကိစၥေတြက က်ေနာ္တို႔ ဒီအခ်ိန္အခါမွာ စစ္တပ္ရဲ ႔ အေရးပါမႈ ရွိတယ္ဆိုတာကို သူတုိ႔ကို ျပခ်င္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ သူတုိ႔ ရခိုင္၊ ပေလာင္း၊ ကခ်င္ ဒီအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ စစ္တိုက္ျပေနတယ္ဆိုတာက စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္တို႔ စစ္တပ္ထဲေနစဥ္တုန္းက စစ္တပ္ဆိုတာက သူပုန္မရွိရင္ အလကားပဲဆုိတဲ့ ပံုစံမ်ဳိး ေခါင္းထဲမွာ ရိုက္သြင္းထားတဲ့ အေတြးအေခၚမ်ဳိးေတြ ရွိပါတယ္။ သူပုန္ ရွိေအာင္မ်ား တမင္တကာ ဖန္တီးၿပီးေတာ့ တိုင္းျပည္ကို စစ္တပ္က ဆက္ၿပီးေတာ့ စိုးမိုးလို႔ရေအာင္ လုပ္ေနသလားလို႔ သံသယ ရွိပါတယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္ဆံုးကေတာ့ စစ္ေရးနည္းျဖစ္ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံေရး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနည္းျဖစ္ျဖစ္ ေျပလည္အဆံုးသတ္သြားမယ့္ အခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ လိုေသးသလဲလို႔ အၾကမ္းမ်ဥ္း ခပ္တိုတုိ တြက္ၾကည့္ပါလား။
ဦးေအာင္လင္းထြဋ္ ။ ။ စစ္ေရးအရ ေျဖရွင္းဖို႔ကေတာ့ လံုးဝမျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ အခုန ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ေျပာသလိုပဲ တရုတ္လုိ ႏုိင္ငံမ်ဳိးက ၾကားဝင္ၿပီးေတာ့ ဗမာအစိုးရကို ေျဖာင္းေျဖာင္းဖ်ဖ်နဲ႔ ေျပာတာကတမ်ဳိး။ တဘက္ကလဲ ဒုတ္ကိုျပမွ ဗမာအစိုးရအေနနဲ႔ စစ္ကိုရပ္ေအာင္ လုပ္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္။
ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ တရုတ္အစိုးရက ဒုတ္ျပၿပီးေတာ့ ခုိင္းလို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလား။
ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာ ။ ။ တရုတ္ကေတာ့ သံခင္းတမန္ခင္း ကိစၥေတြကို အရင္တုန္းကလုိ သိုသိုသိပ္သိပ္ low profile ေနစရာ မလုိေတာ့ဘူး။ ေနလို႔ မျဖစ္ေတာ့ဘူးလို႔တြက္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ သူတုိ႔က Hot spot ေတြ အပူေဒသေတြကို တတ္ႏုိင္သမွ် လက္ဦးမႈွရွိရွိ ဝင္ေရာက္ရွင္းေပးသင့္တယ္လို႔ ေျပာေနတဲ့အတြက္ ဗမာျပည္အေရးမွာလည္း တစံုတရာ ပါဝင္ပတ္သက္လာမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်မ စဥ္းစားတာကေတာ့ ဗမာတပ္မေတာ္အေနနဲ႔ တသက္လံုး ရရွိထားတဲ့ ႏုိင္ငံေရးၾသဇာ၊ စီးပြားေရးၾသဇာေတြကို တျခားလူေတြနဲ႔ မွ်ေဝရမယ္၊ မွ်ေဝေပးရမယ္ဆိုတာကို သေဘာေပါက္လာမွ ဒီကိစၥေတြက ေျပလည္ႏိုင္မယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။
Thursday, May 21, 2015
လက္နက္ကုိင္လမ္းစဥ္စြန္႔လႊတ္ေရး တ႐ုတ္ကူညီရန္ တပ္ခ်ဳပ္ေျပာၾကား
လက္နက္ကုိင္လမ္းစဥ္စြန္႔လႊတ္ေရး တဲ့ ဟားဟား သမုိင္းတေလ်ာက္မွာ ဒီလုိအခြင့္ထူးတခါမွမရဖူးဘူးဆုိတဲ့ ကုိယ့္လူေတြဘာေျပာခ်င္ေသးလည္း..မင္းတုိ ့ႀကိဴးကြင္းနဲ ့မင္းတုိ ့ပဲ...
By ၿငိမ္းၿငိမ္းျပည့္
တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား လက္နက္ကုိင္လမ္း စဥ္စြန္႔လႊတ္ရန္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက အကူအညီ ေပးေစလုိေၾကာင္း တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီး ခ်ဳပ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္ လႈိင္က ေမလ ၁၉ ရက္တြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခားေရး ဒုတိယ ၀န္ႀကီးကို ေတာင္းဆုိလုိက္သည္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္ လႈိင္ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၊ တ႐ုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီ ႏုိင္ငံျခားဆက္ဆံေရး၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး ခ်မ္းဖုန္က်န္းတုိ႔ ေမလ ၁၉ ရက္က ေနျပည္ေတာ္ တြင္ ေတြ႕ဆုံစဥ္ တ႐ုတ္ဒု၀န္ႀကီးက ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းကိစၥ ႏွင့္ပတ္သက္၍ တ႐ုတ္အေနျဖင့္ စိတ္ပူပန္ေၾကာင္း ေျပာၾကားၿပီး ေနာက္ တပ္ခ်ဳပ္က ထုိကဲ့သုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
‘‘ဥပေဒႏွင့္အညီအစုိးရအဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပုိင္ႏုိင္ငံျဖစ္၍ အစုိးရကို လက္နက္စြဲကုိင္ၿပီး ဆန္႔က်င္ျခင္း ကို လက္ခံ၍မရပါေၾကာင္း၊အဓိ ကအားျဖင့္ လက္နက္ကုိင္လမ္း စဥ္ကို စြန္႔လႊတ္ရန္လုိေၾကာင္း၊
မဟာဗ်ဴဟာမိတ္ဖက္ႏုိင္ငံအေန ျဖင့္လည္း ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရးကို ေရွး႐ႈ၍ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ ကုိင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား လက္နက္ ကုိင္လမ္းစဥ္ စြန္႔လႊတ္ေရးအ တြက္ တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ ကူညီ ေစလုိပါေၾကာင္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္က ေျပာၾကားခဲ့ သည္ဟု တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ ေရးဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံးထုတ္ျပန္ခ်က္၌ပါရွိသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း၏ ေတာ္ လွန္ေရးေကာင္စီလက္ထက္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရး ႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးေကာင္စီလက္ထက္ က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေဖာ္ ေဆာင္ခဲ့သည့္အခါတြင္ လက္ နက္ျဖဳတ္သိမ္းေရးဆုိသည့္အ ခ်က္ပါ၀င္ခဲ့သလုိ ႏုိင္ငံေရးေဆြး ေႏြးပြဲက်င္းပျခင္းဆုိသည့္ ရည္ ရြယ္ခ်က္၊ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မရွိခဲ့ သည့္အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ ငန္းစဥ္မ်ားပ်က္ျပားခဲ့ရေၾကာင္း တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ မ်ားဘက္ကေျပာၾကားမႈမ်ားရွိခဲ့ သည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းေရးကိစၥကုိ လုံး၀မေျပာၾကားေသးရန္ သမၼတကုိယ္တုိင္ ၎၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိယ္စားလွယ္မ်ားအား ရန္ကုန္ရွိ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာ(MPC)တြင္ေျပာၾကားခဲ့ဖူးသည္။
ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းကိစၥ အတြက္ စိတ္ပူပန္မႈရွိၿပီး တ႐ုတ္ အေနျဖင့္ ျမန္မာ၏ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာတည္တံ့ခုိင္ၿမဲေရးကို ေထာက္ခံေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္း ေသာနည္းလမ္းျဖင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္းတ႐ုတ္ဒု၀န္ႀကီးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယူနန္ျပည္နယ္ အစုိးရအေနျဖင့္ ျမန္မာဒုကၡသည္မ်ားကို ေနရာခ်ထားေပးရေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္းႏွင့္ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိရန္ အေမွ်ာ္လင့္ဆုံးျဖစ္သည္ဟု ဒု၀န္ႀကီးကဆုိသည္။
ယခုခရီးစဥ္အတြင္း ပါတီအ ခ်င္းခ်င္း ယုံၾကည္မႈတုိးျမႇင့္တည္ ေဆာက္ရန္၊ ျမန္မာေရြးေကာက္ ပြဲအႀကိဳကာလတြင္ တပ္မေတာ္ ႏွင့္ အစုိးရအပါအ၀င္အဖြဲ႕အသီး သီး၏ အေျခအေနမ်ားကို ေလ့ လာရန္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခား ဆက္ဆံေရးဒု၀န္ႀကီးကေျပာသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲအႀကိဳကာလ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ လက္ရွိအာဏာရ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးပါတီ (USDP) ႏွင့္တပ္မေတာ္ၾကားပတ္ သက္ဆက္ႏႊယ္မႈကို ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴး ႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္က ‘‘ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခုိင္ေရး ႏွင့္ဖြံ႕ၿဖဳိးေရး
ပါတီသည္ လူမႈေရးအသင္းအဖြဲ႕မွ ႏုိင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ ကူးေျပာင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ လူမႈေရးအသင္းအဖြဲ႕အျဖစ္ စတင္ဖြဲ႕စည္းစဥ္က တပ္မေတာ္ကပင္ အမာခံေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ရျခင္းျဖစ္၍ ယင္းအသင္းအဖြဲ႕၏ အေျခခံသေဘာထားမွာ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တူညီေၾကာင္းေျပာသည္။
ဆက္လက္၍ ‘‘ယေန႔အခ်ိန္ အခါတြင္တပ္မေတာ္သည္ အမ်ဳိး သားႏုိင္ငံေရးကို ေဆာင္ရြက္ေန ျခင္းျဖစ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခုိင္ ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးပါတီသည္ အ မ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရးကိုအေျခခံသည့္ ပါတီႏုိင္ငံေရးကို ေဆာင္ရြက္ေန ပါေၾကာင္း၊ အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရး ကို ဦးတည္လုပ္ေဆာင္သည့္အေျခခံခ်င္းလည္း တူညီေသာ ေၾကာင့္ ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ သည္ဟု ဆုိႏုိင္ပါေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ သည္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္ဦးေဆာင္ေသာအစုိးရသည္ ေရြးခ်ယ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေပးခဲ့သည့္ ပါတီစုံဒီမုိကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ ဦးေဆာင္ေလွ်ာက္လွမ္းေနျခင္းျဖစ္ၿပီး တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ အစုိးရေဆာင္ရြက္ေနသည့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး၊ ဖြံ႕ၿဖဳိးတုိးတက္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ေထာက္ခံအား ေပးကာ ပါ၀င္ကူညီေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။ ထုိ႔အျပင္ အစုိးရအေပၚ အယူအဆမတူညီ၍ ဆန္႔က်င္ဘက္အျမင္ျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ေနေသာ ႏုိင္ငံေရးပါတီအခ်ိဳ႕ရွိေၾကာင္းေျပာၾကားၿပီး ဥပေဒကုိ ေက်ာ္လြန္လုပ္ေဆာင္ပါက ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္မႈမ်ားျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
http://7daydaily.com/story/37671
By ၿငိမ္းၿငိမ္းျပည့္
တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား လက္နက္ကုိင္လမ္း စဥ္စြန္႔လႊတ္ရန္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက အကူအညီ ေပးေစလုိေၾကာင္း တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီး ခ်ဳပ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္ လႈိင္က ေမလ ၁၉ ရက္တြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခားေရး ဒုတိယ ၀န္ႀကီးကို ေတာင္းဆုိလုိက္သည္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္ လႈိင္ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၊ တ႐ုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီ ႏုိင္ငံျခားဆက္ဆံေရး၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး ခ်မ္းဖုန္က်န္းတုိ႔ ေမလ ၁၉ ရက္က ေနျပည္ေတာ္ တြင္ ေတြ႕ဆုံစဥ္ တ႐ုတ္ဒု၀န္ႀကီးက ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းကိစၥ ႏွင့္ပတ္သက္၍ တ႐ုတ္အေနျဖင့္ စိတ္ပူပန္ေၾကာင္း ေျပာၾကားၿပီး ေနာက္ တပ္ခ်ဳပ္က ထုိကဲ့သုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
‘‘ဥပေဒႏွင့္အညီအစုိးရအဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပုိင္ႏုိင္ငံျဖစ္၍ အစုိးရကို လက္နက္စြဲကုိင္ၿပီး ဆန္႔က်င္ျခင္း ကို လက္ခံ၍မရပါေၾကာင္း၊အဓိ ကအားျဖင့္ လက္နက္ကုိင္လမ္း စဥ္ကို စြန္႔လႊတ္ရန္လုိေၾကာင္း၊
မဟာဗ်ဴဟာမိတ္ဖက္ႏုိင္ငံအေန ျဖင့္လည္း ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရးကို ေရွး႐ႈ၍ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ ကုိင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား လက္နက္ ကုိင္လမ္းစဥ္ စြန္႔လႊတ္ေရးအ တြက္ တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ ကူညီ ေစလုိပါေၾကာင္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္က ေျပာၾကားခဲ့ သည္ဟု တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ ေရးဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံးထုတ္ျပန္ခ်က္၌ပါရွိသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း၏ ေတာ္ လွန္ေရးေကာင္စီလက္ထက္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရး ႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးေကာင္စီလက္ထက္ က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေဖာ္ ေဆာင္ခဲ့သည့္အခါတြင္ လက္ နက္ျဖဳတ္သိမ္းေရးဆုိသည့္အ ခ်က္ပါ၀င္ခဲ့သလုိ ႏုိင္ငံေရးေဆြး ေႏြးပြဲက်င္းပျခင္းဆုိသည့္ ရည္ ရြယ္ခ်က္၊ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မရွိခဲ့ သည့္အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ ငန္းစဥ္မ်ားပ်က္ျပားခဲ့ရေၾကာင္း တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ မ်ားဘက္ကေျပာၾကားမႈမ်ားရွိခဲ့ သည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းေရးကိစၥကုိ လုံး၀မေျပာၾကားေသးရန္ သမၼတကုိယ္တုိင္ ၎၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိယ္စားလွယ္မ်ားအား ရန္ကုန္ရွိ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာ(MPC)တြင္ေျပာၾကားခဲ့ဖူးသည္။
ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းကိစၥ အတြက္ စိတ္ပူပန္မႈရွိၿပီး တ႐ုတ္ အေနျဖင့္ ျမန္မာ၏ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာတည္တံ့ခုိင္ၿမဲေရးကို ေထာက္ခံေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္း ေသာနည္းလမ္းျဖင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္းတ႐ုတ္ဒု၀န္ႀကီးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယူနန္ျပည္နယ္ အစုိးရအေနျဖင့္ ျမန္မာဒုကၡသည္မ်ားကို ေနရာခ်ထားေပးရေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္းႏွင့္ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိရန္ အေမွ်ာ္လင့္ဆုံးျဖစ္သည္ဟု ဒု၀န္ႀကီးကဆုိသည္။
ယခုခရီးစဥ္အတြင္း ပါတီအ ခ်င္းခ်င္း ယုံၾကည္မႈတုိးျမႇင့္တည္ ေဆာက္ရန္၊ ျမန္မာေရြးေကာက္ ပြဲအႀကိဳကာလတြင္ တပ္မေတာ္ ႏွင့္ အစုိးရအပါအ၀င္အဖြဲ႕အသီး သီး၏ အေျခအေနမ်ားကို ေလ့ လာရန္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခား ဆက္ဆံေရးဒု၀န္ႀကီးကေျပာသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲအႀကိဳကာလ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ လက္ရွိအာဏာရ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးပါတီ (USDP) ႏွင့္တပ္မေတာ္ၾကားပတ္ သက္ဆက္ႏႊယ္မႈကို ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴး ႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္က ‘‘ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခုိင္ေရး ႏွင့္ဖြံ႕ၿဖဳိးေရး
ပါတီသည္ လူမႈေရးအသင္းအဖြဲ႕မွ ႏုိင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ ကူးေျပာင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ လူမႈေရးအသင္းအဖြဲ႕အျဖစ္ စတင္ဖြဲ႕စည္းစဥ္က တပ္မေတာ္ကပင္ အမာခံေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ရျခင္းျဖစ္၍ ယင္းအသင္းအဖြဲ႕၏ အေျခခံသေဘာထားမွာ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တူညီေၾကာင္းေျပာသည္။
ဆက္လက္၍ ‘‘ယေန႔အခ်ိန္ အခါတြင္တပ္မေတာ္သည္ အမ်ဳိး သားႏုိင္ငံေရးကို ေဆာင္ရြက္ေန ျခင္းျဖစ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခုိင္ ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးပါတီသည္ အ မ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရးကိုအေျခခံသည့္ ပါတီႏုိင္ငံေရးကို ေဆာင္ရြက္ေန ပါေၾကာင္း၊ အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေရး ကို ဦးတည္လုပ္ေဆာင္သည့္အေျခခံခ်င္းလည္း တူညီေသာ ေၾကာင့္ ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ သည္ဟု ဆုိႏုိင္ပါေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ သည္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္ဦးေဆာင္ေသာအစုိးရသည္ ေရြးခ်ယ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေပးခဲ့သည့္ ပါတီစုံဒီမုိကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ ဦးေဆာင္ေလွ်ာက္လွမ္းေနျခင္းျဖစ္ၿပီး တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ အစုိးရေဆာင္ရြက္ေနသည့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး၊ ဖြံ႕ၿဖဳိးတုိးတက္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ေထာက္ခံအား ေပးကာ ပါ၀င္ကူညီေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။ ထုိ႔အျပင္ အစုိးရအေပၚ အယူအဆမတူညီ၍ ဆန္႔က်င္ဘက္အျမင္ျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ေနေသာ ႏုိင္ငံေရးပါတီအခ်ိဳ႕ရွိေၾကာင္းေျပာၾကားၿပီး ဥပေဒကုိ ေက်ာ္လြန္လုပ္ေဆာင္ပါက ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္မႈမ်ားျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
http://7daydaily.com/story/37671
Wednesday, May 20, 2015
ကရင္ျပည္သူမ်ားႏွင့္ဘ၀တူတုိင္းရင္းသားမ်ားသုိ ့ေျပာေသာ KNLA ဒုတိယစစ္ဦးစီးခ်ဴပ္ ေဘာေက်ာ္ဟဲ၏ အမွာစကား
Type the rest of your post here.
Tuesday, May 19, 2015
"ဝ"နယ္ပန္ဆန္းၿမဳိ႕ဘာေၾကာင့္ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕အျခားေဒသေတြနဲ႔မတူပဲ တုိးတက္ေျပာင္းလဲလည္း ?
ဆယ္စုႏွစ္ ၂ ခုအတြင္းရန္ကုန္ျမိဴ ့ထဲ့သာသြားျပီတဲ့.... အဲတာ ဗမာအုပ္ခ်ဴပ္ေရးလက္ေအာက္မွာမေနလုိ့ျဖစ္တယ္ဆုိတာ "0"ေဒသက သက္သက္ျပလုိက္တာပဲ
Type the rest of your post here.
Type the rest of your post here.
တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ထိပ္သီးညီလာခံ၌ မဟာမိတ္ ၃ ဖြဲ႔အေရး ေဆြးေႏြးမည္
ေက်ာ္ခ - ဧရာ၀တီ
ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး (KNU) ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ ေလာခီးလာတြင္ က်င္းပမည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား ထိပ္သီးညီလာခံ၌္ အစိုးရတပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားေနသည့္ မဟာမိတ္ ၃ ဖြဲ႔အေရး ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ထိပ္သီးညီလာခံကို ေလာ္ခီးလာတြင္ ဇြန္လ ၂ ရက္ေန႔မွ ၆ ရက္ေန႔ထိ က်င္းပမည္ျဖစ္ၿပီး ယင္းအစည္းအေဝး၌ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္တိုက္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (MNDAA)၊ တေအာင္း (ပေလာင္) အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (TNLA) ႏွင့္ ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္ (AA) တို႔အေရးကို ေဆြးေႏြးမည္ဟု ဆိုသည္။
တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ညႇိႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔ (NCCT) ၏ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သည့္ ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက “ဒီ ၃ ဖြဲ႔ အေရး ဘယ္လို ေျဖရွင္းၾကမလဲဆိုတာကို အဲဒီမွာ ေဆြးေႏြးမွာေပါ့။ သုိ႔ေသာ္လည္းပဲ အစိုးရဘက္က သေဘာထားက ပိုအေရးႀကီးလာတယ္။ အစိုးရဘက္က အားလံုးပါဝင္ေရးကို လက္ခံတယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္လုပ္လို႔ ရတယ္” ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
အစိုးရဘက္က တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) ကို ၎တို႔ႏွင့္ ယခင္ေဆြးေႏြးထားသည့္ ၁၆ ဖြဲ႔ႏွင့္သာ ကနဦး သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္လိုၿပီး MNDAA ႏွင့္ AA ကဲ့သို႔ေသာ အဖြဲ႔မ်ားကို ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ အဆင့္၌ ပါဝင္လာႏိုင္ေရး စဥ္းစားထားေၾကာင္း သတင္းမီဒီယာမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုထားသည္။
တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက လာမည့္ ေလာ္ခီးလာညီလာခံ၌ ၎တို႔ႏွင့္ အစိုးရအၾကား တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အားလံုးပါဝင္ႏိုင္ေရး ႀကိဳးပမ္းသြားမည္ျဖစ္ၿပီး အစိုးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနသည့္ မဟာမိတ္အဖြဲ႔မ်ားကို ပထမအဆင့္၌ ပါဝင္ႏိုင္ျခင္း မရွိပါက ဒုတိယ အသုတ္အေနျဖင့္ သတ္မွတ္ကာလ တခုအတြင္း၌ အပစ္ရပ္ ေဆြးေႏြး ႏိုင္ေရး အာမခံခ်က္တခု ရရွိရန္ ရည္ရြယ္လ်က္ရွိသည္။
“တၿပိဳင္နက္တည္း မပါေသးရင္ေတာင္မွ အသုတ္နဲ႔ အသုတ္နဲ႔ပါဖို႔ အာမခံခ်က္ ေပးဖို႔လိုတယ္။ အဲသလို အာမခံခ်က္ေတြ ေပၚလာရင္ေတာ့ အဲဒီ အာမခံခ်က္အေပၚမွာ နည္းနာ ရွာသြားတာေပါ့ဗ်ာ။ ခ်န္ေတာ့မခ်န္ဘူး။ သို႔ေသာ္လည္း တၿပိဳင္နက္ တည္းျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္မယ္၊ အဲဒီ ခၽြင္းခ်က္ေလးေတာ့ ရွိရင္ ရွိမွာေပါ့” ဟု ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ေျပာသည္။
ေလာ္ခီးလာညီလာခံ၌ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားက ေပးအပ္လိုက္သည့္ တာဝန္မ်ားကို တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ညႇိႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔ (NCCT) အေနျဖင့္ ျပန္လည္ တင္ျပသြားမည္ျဖစ္ၿပီး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ အဓိကက်သည့္ အခ်က္မ်ားကိုလည္း ဦးတည္ ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း NCCT ဒုဥကၠ႒ ပဒုိကြယ္ထူးဝင္းက ေျပာသည္။
ပဒို ကြယ္ထူးဝင္းက “အဓိက ကေတာ့ ၂ ခ်က္ေပါ့ေလ။ ၁ အခ်က္က NCA Final Draft ကိစၥကို ျပန္တင္ျပမယ္။ သူတို႔ သံုးသပ္ၿပီး ဆံုးျဖတ္ အတည္ျပဳခ်က္ေတာ့ ယူရမွာေပါ့။ ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ The Framework of Political Dialogue (ႏိုင္ငံေရးေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး ေရးဆိုင္ရာ မူေဘာင္) ဆိုတဲ့ မူၾကမ္းကို တင္ၿပီးရင္ေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ အတည္ျပဳခ်က္ကို ရယူဖို႔ ျဖစ္တယ္” ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
တိုင္းရင္းသား ထိပ္သီးညီလာခံကို ေလာ္ခီးလာ၌ က်င္းပလ်င္ လံုၿခံဳေရးအရ တက္ေရာက္ရန္ အခက္အခဲ ရွိေၾကာင္း MNDAA က ေျပာဆိုထားေသာ္လည္း ညီလာခံကို ဦးေဆာင္က်င္းပမည့္ KNU ကေတာ့ MNDAA အပါအဝင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔အားလံုးကို ဖိတ္ၾကားထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ပဒို ကြယ္ထူးဝင္းက ေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ ေလာခီးလာတြင္ က်င္းပမည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔မ်ား ထိပ္သီးညီလာခံကို လြတ္လပ္စြာ သတင္းေဖာ္ျပႏိုင္ေရးအတြက္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ သတင္းမီဒီယာမ်ားကို ဖိတ္ၾကားသြားရန္ ျပင္ဆင္ထားသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
ေလာ္ခီးလာ၌ ယခုက်င္းပမည့္ တိုင္းရင္းသား ထိပ္သီးညီလာခံသည္ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ ညီလာခံျဖစ္လာမည္ျဖစ္ၿပီး ယခင္က ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမတြင္ ၂ ႀကိမ္၊ ဝျပည္ေသြးစည္ညီညႊတ္ေရးပါတီ (UWSP) ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမတြင္ ၁ ႀကိမ္ႏွင့္ ေလာ္ခီးလာတြင္ ၁ ႀကိမ္ က်င္းပခဲ့ဖူးသည္။
ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး (KNU) ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ ေလာခီးလာတြင္ က်င္းပမည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား ထိပ္သီးညီလာခံ၌္ အစိုးရတပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားေနသည့္ မဟာမိတ္ ၃ ဖြဲ႔အေရး ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ထိပ္သီးညီလာခံကို ေလာ္ခီးလာတြင္ ဇြန္လ ၂ ရက္ေန႔မွ ၆ ရက္ေန႔ထိ က်င္းပမည္ျဖစ္ၿပီး ယင္းအစည္းအေဝး၌ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္တိုက္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (MNDAA)၊ တေအာင္း (ပေလာင္) အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (TNLA) ႏွင့္ ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္ (AA) တို႔အေရးကို ေဆြးေႏြးမည္ဟု ဆိုသည္။
တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ညႇိႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔ (NCCT) ၏ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သည့္ ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက “ဒီ ၃ ဖြဲ႔ အေရး ဘယ္လို ေျဖရွင္းၾကမလဲဆိုတာကို အဲဒီမွာ ေဆြးေႏြးမွာေပါ့။ သုိ႔ေသာ္လည္းပဲ အစိုးရဘက္က သေဘာထားက ပိုအေရးႀကီးလာတယ္။ အစိုးရဘက္က အားလံုးပါဝင္ေရးကို လက္ခံတယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္လုပ္လို႔ ရတယ္” ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
အစိုးရဘက္က တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) ကို ၎တို႔ႏွင့္ ယခင္ေဆြးေႏြးထားသည့္ ၁၆ ဖြဲ႔ႏွင့္သာ ကနဦး သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္လိုၿပီး MNDAA ႏွင့္ AA ကဲ့သို႔ေသာ အဖြဲ႔မ်ားကို ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ အဆင့္၌ ပါဝင္လာႏိုင္ေရး စဥ္းစားထားေၾကာင္း သတင္းမီဒီယာမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုထားသည္။
တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက လာမည့္ ေလာ္ခီးလာညီလာခံ၌ ၎တို႔ႏွင့္ အစိုးရအၾကား တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အားလံုးပါဝင္ႏိုင္ေရး ႀကိဳးပမ္းသြားမည္ျဖစ္ၿပီး အစိုးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနသည့္ မဟာမိတ္အဖြဲ႔မ်ားကို ပထမအဆင့္၌ ပါဝင္ႏိုင္ျခင္း မရွိပါက ဒုတိယ အသုတ္အေနျဖင့္ သတ္မွတ္ကာလ တခုအတြင္း၌ အပစ္ရပ္ ေဆြးေႏြး ႏိုင္ေရး အာမခံခ်က္တခု ရရွိရန္ ရည္ရြယ္လ်က္ရွိသည္။
“တၿပိဳင္နက္တည္း မပါေသးရင္ေတာင္မွ အသုတ္နဲ႔ အသုတ္နဲ႔ပါဖို႔ အာမခံခ်က္ ေပးဖို႔လိုတယ္။ အဲသလို အာမခံခ်က္ေတြ ေပၚလာရင္ေတာ့ အဲဒီ အာမခံခ်က္အေပၚမွာ နည္းနာ ရွာသြားတာေပါ့ဗ်ာ။ ခ်န္ေတာ့မခ်န္ဘူး။ သို႔ေသာ္လည္း တၿပိဳင္နက္ တည္းျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္မယ္၊ အဲဒီ ခၽြင္းခ်က္ေလးေတာ့ ရွိရင္ ရွိမွာေပါ့” ဟု ဗိုလ္မႉးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ေျပာသည္။
ေလာ္ခီးလာညီလာခံ၌ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားက ေပးအပ္လိုက္သည့္ တာဝန္မ်ားကို တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ညႇိႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔ (NCCT) အေနျဖင့္ ျပန္လည္ တင္ျပသြားမည္ျဖစ္ၿပီး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ အဓိကက်သည့္ အခ်က္မ်ားကိုလည္း ဦးတည္ ေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း NCCT ဒုဥကၠ႒ ပဒုိကြယ္ထူးဝင္းက ေျပာသည္။
ပဒို ကြယ္ထူးဝင္းက “အဓိက ကေတာ့ ၂ ခ်က္ေပါ့ေလ။ ၁ အခ်က္က NCA Final Draft ကိစၥကို ျပန္တင္ျပမယ္။ သူတို႔ သံုးသပ္ၿပီး ဆံုးျဖတ္ အတည္ျပဳခ်က္ေတာ့ ယူရမွာေပါ့။ ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ The Framework of Political Dialogue (ႏိုင္ငံေရးေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး ေရးဆိုင္ရာ မူေဘာင္) ဆိုတဲ့ မူၾကမ္းကို တင္ၿပီးရင္ေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ အတည္ျပဳခ်က္ကို ရယူဖို႔ ျဖစ္တယ္” ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
တိုင္းရင္းသား ထိပ္သီးညီလာခံကို ေလာ္ခီးလာ၌ က်င္းပလ်င္ လံုၿခံဳေရးအရ တက္ေရာက္ရန္ အခက္အခဲ ရွိေၾကာင္း MNDAA က ေျပာဆိုထားေသာ္လည္း ညီလာခံကို ဦးေဆာင္က်င္းပမည့္ KNU ကေတာ့ MNDAA အပါအဝင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔အားလံုးကို ဖိတ္ၾကားထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ပဒို ကြယ္ထူးဝင္းက ေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ ေလာခီးလာတြင္ က်င္းပမည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔မ်ား ထိပ္သီးညီလာခံကို လြတ္လပ္စြာ သတင္းေဖာ္ျပႏိုင္ေရးအတြက္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ သတင္းမီဒီယာမ်ားကို ဖိတ္ၾကားသြားရန္ ျပင္ဆင္ထားသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
ေလာ္ခီးလာ၌ ယခုက်င္းပမည့္ တိုင္းရင္းသား ထိပ္သီးညီလာခံသည္ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ ညီလာခံျဖစ္လာမည္ျဖစ္ၿပီး ယခင္က ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမတြင္ ၂ ႀကိမ္၊ ဝျပည္ေသြးစည္ညီညႊတ္ေရးပါတီ (UWSP) ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမတြင္ ၁ ႀကိမ္ႏွင့္ ေလာ္ခီးလာတြင္ ၁ ႀကိမ္ က်င္းပခဲ့ဖူးသည္။
Saturday, May 16, 2015
Tuesday, May 12, 2015
ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အေပၚ ျပန္လည္သံုးသပ္ရန္ ကရင္လူမႈအဖြဲ႔မ်ား KNU ထံ ေမတၱာရပ္ခံ
ေမ ၁၁ရက္၊ ၂၀၁၅ခုႏွစ္။ စဖန္းေရွာင္း
ကရင္ျပည္နယ္ ဖားအံခရိုင္ ေလး၀ါးစခန္းတြင္ က်င္းပၿပီးစီးခဲ့သည့္ ကရင္အမ်ိဳးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ တက္ေရာက္လာသည့္ ျပည္တြင္းျပည္ပႏွင့္ နယ္စပ္ ကရင္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုး KNU ထံသို႔ ေမလ ၈ရက္ေန႔က ေမတၱာရပ္ခံသည့္ အိတ္ဖြင့္ေပးစာတစ္ေစာင္ ေပးပို႔ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းစာကို ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ တက္ေရာက္လာသည့္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္း ၂၀ေက်ာ္မွ ကိုယ္စားလွယ္ ၈၉ဦးက လက္မွတ္ေရးထိုးကာ လက္ရွိ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုး-ေကအဲန္ယူ ေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ နည္းဗ်ဴဟာ မ်ားအေပၚ ျပန္လည္သံုးသပ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
Karen Affair Committee (KAC) အတြင္းေရးမႉး ေစာေက်ာ္စြာက “ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေကအဲန္ယူ ရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာက ေကာင္းတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ယူဆတယ္။ ဒါေပမယ့္ နည္းဗ်ဴဟာက အားနည္းတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိသ လို ထိေရာက္မႈလည္း နည္းတယ္လို႔ ယူဆတ့ဲအတြက္ ျပန္လည္သံုးသပ္ၿပီး ျပင္သင့္ရင္ ျပင္ေပးပါလို႔ ေတာင္းဆိုျခင္းျဖစ္ပါတယ္ “ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
ကအဲန္ယူသည္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ကတည္းက အပစ္အခတ္ရပ္စဲခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း အစိုးရတပ္မွ ေကအဲန္ယူ ထိန္း ခ်ဳပ္နယ္ေျမအတြင္း တပ္အင္အားတိုးခ်ဲ႕မႈမ်ား၊ စခန္းအခိုင္အမာ တည္ေဆာက္ျခင္းႏွင့္ လက္နက္ႀကီးမ်ားတပ္ဆင္ထားျခင္း၊ အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ်ား ခ်ဲ႕ထြင္လာျခင္း၊ code of conduct ႏွင့္ တပ္ေနရာခ်ထားေရး မပါ၀င္ဘဲ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ ျပင္ ဆင္ျခင္း စသည့္အခ်က္မ်ားကို တက္ေရာက္လာသည့္ ကရင္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ေထာက္ျပကာ ေတာင္းဆိုၾကျခင္း ျဖစ္ သည္။
ယင္းသို႔ ေမတၱာရပ္ခံ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားအေပၚ ေကအဲန္ယူ တြဲဖက္အတြင္းေရးမႉး(၁) ပဒိုေစာေသာသီဘြဲက “အခုလို တင္ျပလာ တဲ့အခါ မူေၾကာင့္လား၊ လူေၾကာင့္လား။ လက္ရွိသြားေနတဲ့ မူေဘာင္အေပၚမွာ ဘယ္ေလာက္ကြဲလြဲမႈေတြ ရွိေနလဲဆိုတာကို တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္းမဟုတ္ဘဲ ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ အေလးအနက္ထားၿပီး အျပန္အလွန္ သံုးသပ္ေဆြးေႏြးသြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
၎အျပင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ၀င္ေရာက္လာျခင္းႏွင့္ ေဒသခံမ်ား၏ ေျမယာဆံုးရံႈးမႈျဖစ္ေပၚျခင္း၊ လူထု၏ ေျမယာျပႆနာမ်ားအေပၚ တာ၀န္ယူႏိုင္မႈ ကင္းမဲ့ေနေသးျခင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မ်ားအေပၚ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ပါ၀င္မႈ ကို ေဖာ္ေဆာင္မႈမျပဳႏိုင္ေသးျခင္း စသည့္အခ်က္မ်ားကိုလည္း ျပန္လည္သံုးသပ္ေပးရန္ အဆိုပါ အိတ္ဖြင့္ေပးစာထဲတြင္ လူမႈအ ဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ကရင္ျပည္နယ္ ဖားအံခရိုင္ ေလး၀ါးစခန္းတြင္ က်င္းပၿပီးစီးခဲ့သည့္ ကရင္အမ်ိဳးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ တက္ေရာက္လာသည့္ ျပည္တြင္းျပည္ပႏွင့္ နယ္စပ္ ကရင္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုး KNU ထံသို႔ ေမလ ၈ရက္ေန႔က ေမတၱာရပ္ခံသည့္ အိတ္ဖြင့္ေပးစာတစ္ေစာင္ ေပးပို႔ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းစာကို ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ တက္ေရာက္လာသည့္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္း ၂၀ေက်ာ္မွ ကိုယ္စားလွယ္ ၈၉ဦးက လက္မွတ္ေရးထိုးကာ လက္ရွိ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုး-ေကအဲန္ယူ ေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ နည္းဗ်ဴဟာ မ်ားအေပၚ ျပန္လည္သံုးသပ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
Karen Affair Committee (KAC) အတြင္းေရးမႉး ေစာေက်ာ္စြာက “ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေကအဲန္ယူ ရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာက ေကာင္းတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ယူဆတယ္။ ဒါေပမယ့္ နည္းဗ်ဴဟာက အားနည္းတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိသ လို ထိေရာက္မႈလည္း နည္းတယ္လို႔ ယူဆတ့ဲအတြက္ ျပန္လည္သံုးသပ္ၿပီး ျပင္သင့္ရင္ ျပင္ေပးပါလို႔ ေတာင္းဆိုျခင္းျဖစ္ပါတယ္ “ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
ကအဲန္ယူသည္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ကတည္းက အပစ္အခတ္ရပ္စဲခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း အစိုးရတပ္မွ ေကအဲန္ယူ ထိန္း ခ်ဳပ္နယ္ေျမအတြင္း တပ္အင္အားတိုးခ်ဲ႕မႈမ်ား၊ စခန္းအခိုင္အမာ တည္ေဆာက္ျခင္းႏွင့္ လက္နက္ႀကီးမ်ားတပ္ဆင္ထားျခင္း၊ အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ်ား ခ်ဲ႕ထြင္လာျခင္း၊ code of conduct ႏွင့္ တပ္ေနရာခ်ထားေရး မပါ၀င္ဘဲ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ ျပင္ ဆင္ျခင္း စသည့္အခ်က္မ်ားကို တက္ေရာက္လာသည့္ ကရင္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ေထာက္ျပကာ ေတာင္းဆိုၾကျခင္း ျဖစ္ သည္။
ယင္းသို႔ ေမတၱာရပ္ခံ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားအေပၚ ေကအဲန္ယူ တြဲဖက္အတြင္းေရးမႉး(၁) ပဒိုေစာေသာသီဘြဲက “အခုလို တင္ျပလာ တဲ့အခါ မူေၾကာင့္လား၊ လူေၾကာင့္လား။ လက္ရွိသြားေနတဲ့ မူေဘာင္အေပၚမွာ ဘယ္ေလာက္ကြဲလြဲမႈေတြ ရွိေနလဲဆိုတာကို တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္းမဟုတ္ဘဲ ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ အေလးအနက္ထားၿပီး အျပန္အလွန္ သံုးသပ္ေဆြးေႏြးသြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
၎အျပင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ၀င္ေရာက္လာျခင္းႏွင့္ ေဒသခံမ်ား၏ ေျမယာဆံုးရံႈးမႈျဖစ္ေပၚျခင္း၊ လူထု၏ ေျမယာျပႆနာမ်ားအေပၚ တာ၀န္ယူႏိုင္မႈ ကင္းမဲ့ေနေသးျခင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မ်ားအေပၚ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ပါ၀င္မႈ ကို ေဖာ္ေဆာင္မႈမျပဳႏိုင္ေသးျခင္း စသည့္အခ်က္မ်ားကိုလည္း ျပန္လည္သံုးသပ္ေပးရန္ အဆိုပါ အိတ္ဖြင့္ေပးစာထဲတြင္ လူမႈအ ဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
တေအာင္းပေလာင္တပ္ႏွင့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ တုိက္ပြဲသတင္း Update
တိုက္ပြဲ Update သတင္း
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၂ ရက္
တအာင္းတပ္မေတာ္ အမွတ္ (၆) အေျခခ် ဗ်ဴဟာနယ္ေျမ သိန္းနီၿမိဳ႕နယ္၊ နားတီးရြာႏွင့္ ေျမာက္ဇီေက်းရြာၾကားတြင္ ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔ ည ၂၁း၁၀ မွ ၂၂း၂၀ နာရီအထိ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ တအာင္းတပ္မေတာ္ တပ္ရင္း (၆၆၁) တို႔ တိုက္ပြဲတြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဖက္မွ (၂၀)ဦးက်ဆံုးၿပီး (၁၇)ဦးထက္မနည္း ဒဏ္ရာရရွိသည္။
သတင္းႏွင့္ျပန္ၾကားေရးဌာန
Type the rest of your post here.
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၂ ရက္
တအာင္းတပ္မေတာ္ အမွတ္ (၆) အေျခခ် ဗ်ဴဟာနယ္ေျမ သိန္းနီၿမိဳ႕နယ္၊ နားတီးရြာႏွင့္ ေျမာက္ဇီေက်းရြာၾကားတြင္ ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔ ည ၂၁း၁၀ မွ ၂၂း၂၀ နာရီအထိ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ တအာင္းတပ္မေတာ္ တပ္ရင္း (၆၆၁) တို႔ တိုက္ပြဲတြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဖက္မွ (၂၀)ဦးက်ဆံုးၿပီး (၁၇)ဦးထက္မနည္း ဒဏ္ရာရရွိသည္။
သတင္းႏွင့္ျပန္ၾကားေရးဌာန
Type the rest of your post here.
Saturday, May 9, 2015
တုိက္ပြဲျဖစ္ဆဲ ၃ ဖြဲ႔ အပစ္ရပ္ခ်ဳပ္ဆုိပြဲမွာ ပါဝင္မွာမဟုတ္ေၾကာင္း ဝန္ႀကီး ဦေအာင္မင္းေျပာ
ပန္ခမ္းမွာက်င္းပတဲ့ တုိင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့ထိပ္သီးညီလာခံဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ ဦးေအာင္မင္းက အေျဖေပးလုိက္ျပီ။
တစ္ႏို္င္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုး ပြဲမွာ လက္ရွိအစိုးရနဲ႔ တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ပြားေနတဲ့ MNDAA ကိုးကန္႔အဖြဲ႔၊ PSLF/TNLA တအာင္းပေလာင္အဖြဲ႔နဲ႔ AA ရကၡိဳင့္ တပ္မေတာ္တို႔ပါဝင္မွာ မဟုတ္ေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးေကာ္မတီ ဒုတိယ ဥကၠဌ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက ေျပာလိုက္ ပါတယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အင္းလ်ားလိတ္ဟိုတယ္မွာ ဒီေန႔က်င္းပတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးမွာ ပါဝင္မယ့္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ သတင္းေထာက္ေတြ ရဲ႕ ေမးျမန္းခ်က္ကုိ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက အခုလို ေျဖ ၾကားခဲ့တာပါ။
"အခုနကေျပာတဲ့ ကိုးကန္႔အဖြဲ႔၊ ပေလာင္အဖြဲ႔၊ AA အဖြဲ႔ဟာ ဘိုင္လထရယ္ မေဆြးေႏြးရေသးပါဘူး၊ ဘိုင္လထရယ္ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာလည္း အခ်က္အလက္ေတြ အမ်ားႀကီးထြက္လာပါလိမ့္မယ္၊ အဲ့ဒီေတာ့ သူတို႔ကို ေစာင့္ၿပီးေခၚမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးၾကာေနလိမ့္မယ္၊ အခုေျပာထားတဲ့ ၁၆ ဖြဲ႔ ေဆြးေႏြးေနတဲ့အဖြဲ႔နဲ႔ပဲ က်ေနာ္တို႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ ေရွ႕ကေနၿပီးေတာ့ ပထမအဆင့္အေနနဲ႔ သြားပါမယ္၊ က်န္တဲ့အဖြဲ႔ေတြကေတာ့ ဘိုင္လထရယ္ဆိုတဲ့ အဆင့္ခံေနတဲ့အတြက္ သူကဒုတိယအဆင့္ေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ရွိပါတယ္"
အဲ့ဒီအဖြဲ႔ေတြဟာ အခုက်င္းပဖုိ႔ရွိတဲ့ တစ္ႏို္င္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲမွာ ပါဝင္မွာမဟုတ္ ပဲ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ဒုတိယအဆင့္အေနနဲ႔က်င္းပမယ့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ပါဝင္လာႏိုင္တယ္ လို႔ ေျပာပါတယ္။
ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုး KNU ဥကၠ႒ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေစာမူတူးေစးဖိုးကလည္း ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ က်င္းပႏိုင္ေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးမူေဘာင္ေတြ အျမန္ဆံုးခ်မွတ္ႏိုင္ေရး အေျဖရွာ ၾကဖို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
"ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမူေဘာင္နဲ႔အညီ ပဏာမႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို ၂ဝ၁၅ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမ်ားမတိုင္မီ က်င္းပႏိုင္ေရးအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ဆိုတဲ့အခ်က္မွာပါတဲ့ မူေဘာင္ရရွိေရးအတြက္ အခ်ိန္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အခက္အခဲကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေရးလမ္းစရွာတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲလည္းျဖစ္ပါတယ္"
ဒီေန႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စုေန႔က အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔တခ်ိဳ႕ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ကတိကဝတ္ျပဳျခင္း (Deed of Commitment) မွာပါဝင္ တဲ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ အျမန္ဆံုးေပၚေပါက္လာေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းမႈတစ္ရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာပါတယ္။
ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲကို ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုး KNU နဲ႔ ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ RCSS/SSA အဖြဲ႔တို႔က ဦးေဆာင္က်င္းပတာျဖစ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ကတိျပဳခ်က္မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တဲ့ အဖြဲ႔ေတြပါဝင္သလို လက္မွတ္မထိုးတဲ့ အဖြဲ႔ေတြလည္းပါဝင္ပါတယ္။
ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီးမွာ ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမစမီ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ က်င္းပႏိုင္ေရးနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ က်င္းပႏိုင္ေရးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဆုုိင္ရာ ညွိႏိႈ္င္းအဖြဲ႔ဖြဲ႔စည္းသြားဖုိ႔ သေဘာတူညီခဲ့ပါတယ္။
ဒီပြဲကို ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ဦးေအာင္မင္း၊ ဦးစိုးသိန္း၊ ဦးဝင္းထြန္းနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖဲ႔ြ (၇) ဖဲ႔ြက ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ တုိင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီးေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ၆၄ ပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။
ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ RFA သတင္းေထာက္ မစန္းေမာ္ေအာင္ရဲ႕ တင္ျပခ်က္ကုိ နားဆင္ႏုိင္ပါတယ္။
ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲတက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးေအးသာေအာင္ကုိ RFA ဝုိင္းေတာ္သား ဦးတင္ေအာင္ခုိင္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတာကုိလည္း နားဆင္ႏုိင္ပါတယ္။
http://www.rfa.org/burmese/news/ethnic-groups-meet-political-partys-05092015101208.html
တစ္ႏို္င္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုး ပြဲမွာ လက္ရွိအစိုးရနဲ႔ တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ပြားေနတဲ့ MNDAA ကိုးကန္႔အဖြဲ႔၊ PSLF/TNLA တအာင္းပေလာင္အဖြဲ႔နဲ႔ AA ရကၡိဳင့္ တပ္မေတာ္တို႔ပါဝင္မွာ မဟုတ္ေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးေကာ္မတီ ဒုတိယ ဥကၠဌ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက ေျပာလိုက္ ပါတယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အင္းလ်ားလိတ္ဟိုတယ္မွာ ဒီေန႔က်င္းပတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးမွာ ပါဝင္မယ့္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ သတင္းေထာက္ေတြ ရဲ႕ ေမးျမန္းခ်က္ကုိ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက အခုလို ေျဖ ၾကားခဲ့တာပါ။
"အခုနကေျပာတဲ့ ကိုးကန္႔အဖြဲ႔၊ ပေလာင္အဖြဲ႔၊ AA အဖြဲ႔ဟာ ဘိုင္လထရယ္ မေဆြးေႏြးရေသးပါဘူး၊ ဘိုင္လထရယ္ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာလည္း အခ်က္အလက္ေတြ အမ်ားႀကီးထြက္လာပါလိမ့္မယ္၊ အဲ့ဒီေတာ့ သူတို႔ကို ေစာင့္ၿပီးေခၚမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးၾကာေနလိမ့္မယ္၊ အခုေျပာထားတဲ့ ၁၆ ဖြဲ႔ ေဆြးေႏြးေနတဲ့အဖြဲ႔နဲ႔ပဲ က်ေနာ္တို႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ ေရွ႕ကေနၿပီးေတာ့ ပထမအဆင့္အေနနဲ႔ သြားပါမယ္၊ က်န္တဲ့အဖြဲ႔ေတြကေတာ့ ဘိုင္လထရယ္ဆိုတဲ့ အဆင့္ခံေနတဲ့အတြက္ သူကဒုတိယအဆင့္ေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ရွိပါတယ္"
အဲ့ဒီအဖြဲ႔ေတြဟာ အခုက်င္းပဖုိ႔ရွိတဲ့ တစ္ႏို္င္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲမွာ ပါဝင္မွာမဟုတ္ ပဲ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ဒုတိယအဆင့္အေနနဲ႔က်င္းပမယ့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ပါဝင္လာႏိုင္တယ္ လို႔ ေျပာပါတယ္။
ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုး KNU ဥကၠ႒ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေစာမူတူးေစးဖိုးကလည္း ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ က်င္းပႏိုင္ေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးမူေဘာင္ေတြ အျမန္ဆံုးခ်မွတ္ႏိုင္ေရး အေျဖရွာ ၾကဖို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
"ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမူေဘာင္နဲ႔အညီ ပဏာမႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို ၂ဝ၁၅ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမ်ားမတိုင္မီ က်င္းပႏိုင္ေရးအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ဆိုတဲ့အခ်က္မွာပါတဲ့ မူေဘာင္ရရွိေရးအတြက္ အခ်ိန္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အခက္အခဲကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေရးလမ္းစရွာတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲလည္းျဖစ္ပါတယ္"
ဒီေန႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စုေန႔က အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔တခ်ိဳ႕ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ကတိကဝတ္ျပဳျခင္း (Deed of Commitment) မွာပါဝင္ တဲ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ အျမန္ဆံုးေပၚေပါက္လာေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းမႈတစ္ရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာပါတယ္။
ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲကို ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုး KNU နဲ႔ ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာင္စီ RCSS/SSA အဖြဲ႔တို႔က ဦးေဆာင္က်င္းပတာျဖစ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ကတိျပဳခ်က္မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တဲ့ အဖြဲ႔ေတြပါဝင္သလို လက္မွတ္မထိုးတဲ့ အဖြဲ႔ေတြလည္းပါဝင္ပါတယ္။
ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီးမွာ ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမစမီ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ က်င္းပႏိုင္ေရးနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ က်င္းပႏိုင္ေရးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဆုုိင္ရာ ညွိႏိႈ္င္းအဖြဲ႔ဖြဲ႔စည္းသြားဖုိ႔ သေဘာတူညီခဲ့ပါတယ္။
ဒီပြဲကို ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ဦးေအာင္မင္း၊ ဦးစိုးသိန္း၊ ဦးဝင္းထြန္းနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖဲ႔ြ (၇) ဖဲ႔ြက ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ တုိင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီးေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ၆၄ ပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။
ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ RFA သတင္းေထာက္ မစန္းေမာ္ေအာင္ရဲ႕ တင္ျပခ်က္ကုိ နားဆင္ႏုိင္ပါတယ္။
ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲတက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးေအးသာေအာင္ကုိ RFA ဝုိင္းေတာ္သား ဦးတင္ေအာင္ခုိင္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတာကုိလည္း နားဆင္ႏုိင္ပါတယ္။
http://www.rfa.org/burmese/news/ethnic-groups-meet-political-partys-05092015101208.html
အာဖရိကတြင္ အမ်ိဳးသား ၁ ဦးကို အမ်ိဳးသမီး ၃ ဦး မုဒိန္းက်င့္
ေခတ္ႀကီးက ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနျပီေနာ္.. :D
DVB
ေတာင္အာဖရိကႏုိင္ငံမွာ အသက္ ၃၃ ႏွစ္ အမ်ိဳးသားတဦးရဲ႕ သုတ္ပိုးကို လိုခ်င္တဲ့ အတြက္ ဖမ္းဆီးၿပီး အမ်ိဳးသမီး ၃ ဦးက မုဒိန္းက်င့္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီျဖစ္ရပ္ဟာ ေပါ့အဲလိဇဘက္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး ကားေမာင္းလာတဲ့ အမ်ိဳးသမီးက အမ်ိဳးသားကို လမ္းေမးခဲ့တယ္လို႔ အိုင္ဗီြအမ္ လိုက္ဖ္ သတင္းမွာ ေရးပါတယ္။
လမ္းေၾကာင္းေျပာျပၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာ အမ်ိဳးသားကို ေသနတ္ျပၿပီး တျခား အမ်ိဳးသမီး ၂ ဦးနဲ႔ အတူ ကားေနာက္ခန္းမွာ ထုိင္ခိုင္းခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီေနာက္ အမ်ိဳးသမီးေတြက ေဆးရည္တမ်ိဳးတုိက္ေၾကြးၿပီး စိတ္ၾကြေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၿပီး အမ်ိဳးသမီး ၃ ဦး မုဒိန္းက်င့္ တယ္လို႔ သတင္းမွာေဖာ္ျပပါတယ္။ ဒီေနာက္ သုတ္ပိုးကို ရယူခဲ့တယ္လို႔ အမ်ိဳးသားက ေျပာတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
ရဲတပ္ဖြဲ႔ကေတာ့ ဒါဟာ အူေၾကာင္ေၾကာင္ ျဖစ္ရပ္တခု ျဖစ္ေပမယ့္ အမ်ိဳးသားေတြ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ မုဒိန္းက်င့္ တာကိုခံရတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲ ေျပာဆိုမႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
DVB
ေတာင္အာဖရိကႏုိင္ငံမွာ အသက္ ၃၃ ႏွစ္ အမ်ိဳးသားတဦးရဲ႕ သုတ္ပိုးကို လိုခ်င္တဲ့ အတြက္ ဖမ္းဆီးၿပီး အမ်ိဳးသမီး ၃ ဦးက မုဒိန္းက်င့္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီျဖစ္ရပ္ဟာ ေပါ့အဲလိဇဘက္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး ကားေမာင္းလာတဲ့ အမ်ိဳးသမီးက အမ်ိဳးသားကို လမ္းေမးခဲ့တယ္လို႔ အိုင္ဗီြအမ္ လိုက္ဖ္ သတင္းမွာ ေရးပါတယ္။
လမ္းေၾကာင္းေျပာျပၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာ အမ်ိဳးသားကို ေသနတ္ျပၿပီး တျခား အမ်ိဳးသမီး ၂ ဦးနဲ႔ အတူ ကားေနာက္ခန္းမွာ ထုိင္ခိုင္းခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီေနာက္ အမ်ိဳးသမီးေတြက ေဆးရည္တမ်ိဳးတုိက္ေၾကြးၿပီး စိတ္ၾကြေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၿပီး အမ်ိဳးသမီး ၃ ဦး မုဒိန္းက်င့္ တယ္လို႔ သတင္းမွာေဖာ္ျပပါတယ္။ ဒီေနာက္ သုတ္ပိုးကို ရယူခဲ့တယ္လို႔ အမ်ိဳးသားက ေျပာတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
ရဲတပ္ဖြဲ႔ကေတာ့ ဒါဟာ အူေၾကာင္ေၾကာင္ ျဖစ္ရပ္တခု ျဖစ္ေပမယ့္ အမ်ိဳးသားေတြ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ မုဒိန္းက်င့္ တာကိုခံရတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲ ေျပာဆိုမႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
Friday, May 8, 2015
စစ္ဗိုလ္စိတ္ဓါတ္ ျပဳျပင္ေရး
ႏြားကုိ ပလာတာ သြားေကြ် း လည္း ဘာမွထူးမလာပါ။
ဦးေအာင္ခင္, ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း
ျမန္မာအစိုးရရဲ ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအစီအစဥ္ ေအာင္ျမင္ဖုိ႔အတြက္ စစ္ဗိုလ္ေတြရဲ ႔ ေထာက္ခံအားေပးမႈ လိုတယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေရးနဲ႔ အလွမ္းေဝးေနတဲ့ စစ္ဗိုလ္ဟာ လူ႔အခြင့္အေရး၊ တရားဥပေဒ နဲ႔ ဒီမုိကေရစီကို သေဘာေပါက္လာရင္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို အေထာက္အကူ ျပဳႏိုင္တယ္လို႔ အဂၤလိပ္နဲ႔ အေမရိကန္အစိုးရေတြက ယူဆပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗမာတပ္မေတာ္နဲ႔ တုိက္ရိုက္ဆက္သြယ္ၿပီး ပညာေပးသင္တန္းနဲ႔ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ပါတယ္။ ၂၀၁၃ မွာ က်င္းပတဲ့ ထုိင္း-အေမရိကန္ ေျမြေဟာက္ စစ္ေရးေလ့က်င့္ေရးကစၿပီး ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ေတြကို ေလ့လာခြင့္ျပဳပါတယ္။
အေမရိကန္အစိုးရရဲ ႔ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စစ္ပညာေပးအစီအစဥ္အရ (၁၉၈၈) ခုႏွစ္ မတုိင္မီ အေမရိကန္မွာ သင္တန္းတက္ခဲ့တဲ့ ဗမာစစ္ဗိုလ္ (၂၀၀) နီးပါး ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုလုပ္တဲ့ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြးပြဲနဲ႔ သင္တန္းေတြကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး နဲ႔ စစ္ပြဲေတြမွာ လုိက္နာရမယ့္ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒေတြကို သင္ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြကို နားလည္သေဘာေပါက္လာရင္ ဗမာစစ္ဗိုလ္ေတြ စစ္မႈထမ္း ပီသလာလိမ့္မယ္လို႔ အေမရိကန္ နဲ႔ အဂၤလိပ္က ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ စစ္မႈထမ္း ပီသမႈဆုိတာ ႏုိင္ငံေရး ကင္းရွင္းမႈ ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ နဲ႔ အဂၤလိပ္က ယူဆၿပီး ဗမာစစ္ဗိုလ္ေတြကို သင္တန္းေပးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ႏွစ္ေပါင္းအစိတ္ေလာက္ ဗမာစစ္ဗိုလ္ေတြ ဆုိရွယ္လစ္ သေဘာတရား သင္တန္းတက္ခဲ့တာကို အေမရိကန္ နဲ႔ အဂၤလိပ္ ေမ့ေနပံု ရပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးႀကီးသန္းေရႊဟာ ဗိုလ္ႀကီးဘဝမွာ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၆၇ အထိ ဗဟိုႏုိင္ငံေရးသိပၸံေက်ာင္းမွာ နည္းျပဆရာလုပ္ခဲ့ၿပီး ဆိုရွယ္လစ္သေဘာတရားကို ပို႔ခ်ခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းရဲ ႔ တေသြးတသံတမိန္႔ စနစ္အတိုင္း ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ကို စစ္ဗိုလ္စစ္သားေတြ ယံုၾကည္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဗမာဘုရင္ဓေလ့နဲ႔ စစ္တပ္စနစ္ ေပါင္းစပ္လိုက္တဲ့အခါမွာ ဗမာစစ္သားေတြဟာ ခုိင္းသမွ် အကုန္လုပ္ပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား အက်ဳိးသယ္ပိုးမယ္ဆိုတဲ့ ဆိုရွယ္လစ္စစ္ဗုိလ္ေတြဟာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကစၿပီး အရင္းရွင္ကို ေထာက္ခံအားေပးတဲ့ သူေဌးစစ္ဗိုလ္ေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။ စစ္ေခါင္းေဆာင္ရဲ ႔ အလိုက် စစ္တပ္က လိုက္လုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
တေသြးတသံတမိန္႔ကိုသာ အဓိကထားတဲ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက (၂၅) ႏွစ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးႀကီးသန္းေရႊက (၁၉) ႏွစ္ စုစုေပါင္း (၄၄) ႏွစ္ က်င့္သံုးခဲ့ၿပီးမွ ေနျပည္ေတာ္မွာ အရပ္သားတပိုင္း အစိုးရစနစ္ ေပၚထြက္လာတာကို သတိျပဳသင့္ပါတယ္။ ကြာျခားတာကေတာ့ စစ္တပ္နဲ႔ အစိုးရဟာ ဗိုလ္ေနဝင္းေခတ္မွာ ဆင္းရဲေနၿပီး ဗိုလ္သန္းေရႊေခတ္မွာ ခ်မ္းသာလာတာပါ။ ဓါတ္ေငြ႔နဲ႔ အျခားသယံဇာတ ေရာင္းစားလို႔ ခ်မ္းသာလာတဲ့အခါ အာဏာရွင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးႀကီးသန္းေရႊဟာ ဗမာမင္းတို႔ အစဥ္အလာအတုိင္း ေနျပည္ေတာ္ကို တည္ေဆာက္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးႀကီးသန္းေရႊရဲ ႔ အမိန္႔အရ ဗိုလ္ခင္ညႊန္႔ နဲ႔ ဗုိလ္ေမာင္ေအး ဦးစီးၿပီး ေနျပည္ေတာ္ကို လွ်ဳိ ႔ဝွက္စြာ တည္ေဆာက္ရတယ္လို႔ ေမွာ္ဝန္းသား ဦးခင္ညႊန္႔ရဲ ႔ “ႀကံဳေတြ႔ရတဲ့ ကၽြန္ေတာ္ဘဝ အေထြေထြ” ဆုိတဲ့ ကိုယ္ေရးအထၱဳပၸတိၱစာအုပ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
တုိင္းျပည္ဆင္းရဲႏြမ္းပါးခ်ိန္မွာ အာဏာရွင္အမိန္႔နဲ႔ တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ ေနျပည္ေတာ္ဟာ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးႀကီး ျဖစ္လာပါတယ္။ ၿမိဳ ႔ေတာ္သစ္ဟာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစားရဲ ႔ လံုၿခံဳေရးအတြက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရင္နန္းစိုက္ရာ ၿမိဳ ႔ေတာ္ကို ဗဟိုျပဳတဲ့ ျမန္မာမင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပံုစံကို ဦးသန္းေရႊက ျပန္လည္က်င့္သံုးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွးျမန္မာတပ္ဟာ လခစားတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း မဟုတ္တဲ့အတြက္ ကုန္ေဘာင္ေခတ္တပ္မွဳးေတြဟာ ပုဂိၢလိက လုပ္ငန္းရွင္ေတြလို ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္နဲ႔ တပ္သားစုေဆာင္းၿပီး ရပ္တည္ခဲ့ၾကတာဟာ အခုေခတ္ တပ္မွဳးေတြနဲ႔ ဆင္ပါတယ္။ ဗမာစစ္ဗိုလ္ေလာကမွာ ဆရာ-တပည့္ ဆက္ဆံေရးနဲ႔ အမိန္႔နာခံေရးဟာ အဓိက ျဖစ္ေနတာမုိ႔ စစ္မႈထမ္း ပီသေရး၊ သေဘာတရားေရးနဲ႔ ယံုၾကည္ခ်က္အတြက္ ေနရာမရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မဆလေခတ္မွာ ေပးတဲ့သင္တန္းေတြအားလံုးဟာ ေနာက္ဆံုးမွာ အေဟာသိကံ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ စစ္တပ္က ဦးေဆာင္ၿပီး အသြင္ကူးေျပာင္းေနတာမုိ႔ ျပဳျပင္ေရးစိတ္ဓါတ္ရွိတဲ့ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို အေမရိကန္က ကူညီမယ္လို႔ ဝါရွင္တန္အေျခစိုက္ ပညာရွင္ Stanley Weiss က ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အရင္ကရွိခဲ့ဖူးတဲ့ စစ္သင္တန္းေတြ ျပန္ဖြင့္ၿပီး ဗမာစစ္ဗိုလ္ေတြကို သင္တန္းေပးရင္ စိတ္ဓါတ္ေျပာင္းလဲလာဖြယ္ ရွိပါတယ္။ တခ်ိန္က ဂ်ပန္တပ္ကို ေထာက္ခံၿပီးမွ ဆန္႔က်င္ခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာရွိတာမို႔ လက္ရွိ စစ္ဗိုလ္ေတြဟာ မိမိဆန္႔က်င္ခဲ့တဲ့ ဒီမုိကေရစီကို ေထာက္ခံလာႏုိင္တယ္လို႔ stanley Weiss က ဆုိပါတယ္။ သင္တန္းေပးရင္ ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး အလြယ္တကူ ေျပာေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံမွာလည္း စစ္မႈထမ္း ပီသေရး၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး နားလည္ေရး နဲ႔ စစ္ဘက္အရပ္ဘက္ ဆက္ဆံမႈေကာင္းမြန္ေရးအတြက္ စစ္ဗိုလ္ေတြကို အေမရိကန္က သင္တန္းေပးပါတယ္။ အေမရိကန္ စစ္တကၠသိုလ္ေတြမွာ ပညာသင္ၾကားခဲ့ၾကတဲ့ အင္ဒိုနီးရွား စစ္ဗိုလ္ (၃) ေထာင္ေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၇၅ မွာ အင္ဒိုနီးရွားစစ္တပ္က အေရွ ႔တီေမာ္ကို သိမ္းပိုက္တဲ့အခါ (၅) နွစ္အတြင္း အရပ္သား (၂) သိန္းေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္။ လူဦးေရ သံုးပံုတပံုကို အစိုးရတပ္က သတ္ျဖတ္လုိက္တဲ့ သေဘာပါ။ သင္တန္းေပးတာနဲ႔ လက္ေတြ႔လုပ္ပံု တျခားစီ ျဖစ္တာကို သက္ေသျပတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးေအာင္ခင္, ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း
ျမန္မာအစိုးရရဲ ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအစီအစဥ္ ေအာင္ျမင္ဖုိ႔အတြက္ စစ္ဗိုလ္ေတြရဲ ႔ ေထာက္ခံအားေပးမႈ လိုတယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေရးနဲ႔ အလွမ္းေဝးေနတဲ့ စစ္ဗိုလ္ဟာ လူ႔အခြင့္အေရး၊ တရားဥပေဒ နဲ႔ ဒီမုိကေရစီကို သေဘာေပါက္လာရင္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို အေထာက္အကူ ျပဳႏိုင္တယ္လို႔ အဂၤလိပ္နဲ႔ အေမရိကန္အစိုးရေတြက ယူဆပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗမာတပ္မေတာ္နဲ႔ တုိက္ရိုက္ဆက္သြယ္ၿပီး ပညာေပးသင္တန္းနဲ႔ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ပါတယ္။ ၂၀၁၃ မွာ က်င္းပတဲ့ ထုိင္း-အေမရိကန္ ေျမြေဟာက္ စစ္ေရးေလ့က်င့္ေရးကစၿပီး ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ေတြကို ေလ့လာခြင့္ျပဳပါတယ္။
အေမရိကန္အစိုးရရဲ ႔ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စစ္ပညာေပးအစီအစဥ္အရ (၁၉၈၈) ခုႏွစ္ မတုိင္မီ အေမရိကန္မွာ သင္တန္းတက္ခဲ့တဲ့ ဗမာစစ္ဗိုလ္ (၂၀၀) နီးပါး ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုလုပ္တဲ့ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြးပြဲနဲ႔ သင္တန္းေတြကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး နဲ႔ စစ္ပြဲေတြမွာ လုိက္နာရမယ့္ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒေတြကို သင္ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြကို နားလည္သေဘာေပါက္လာရင္ ဗမာစစ္ဗိုလ္ေတြ စစ္မႈထမ္း ပီသလာလိမ့္မယ္လို႔ အေမရိကန္ နဲ႔ အဂၤလိပ္က ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ စစ္မႈထမ္း ပီသမႈဆုိတာ ႏုိင္ငံေရး ကင္းရွင္းမႈ ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ နဲ႔ အဂၤလိပ္က ယူဆၿပီး ဗမာစစ္ဗိုလ္ေတြကို သင္တန္းေပးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ႏွစ္ေပါင္းအစိတ္ေလာက္ ဗမာစစ္ဗိုလ္ေတြ ဆုိရွယ္လစ္ သေဘာတရား သင္တန္းတက္ခဲ့တာကို အေမရိကန္ နဲ႔ အဂၤလိပ္ ေမ့ေနပံု ရပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးႀကီးသန္းေရႊဟာ ဗိုလ္ႀကီးဘဝမွာ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၆၇ အထိ ဗဟိုႏုိင္ငံေရးသိပၸံေက်ာင္းမွာ နည္းျပဆရာလုပ္ခဲ့ၿပီး ဆိုရွယ္လစ္သေဘာတရားကို ပို႔ခ်ခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းရဲ ႔ တေသြးတသံတမိန္႔ စနစ္အတိုင္း ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ကို စစ္ဗိုလ္စစ္သားေတြ ယံုၾကည္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဗမာဘုရင္ဓေလ့နဲ႔ စစ္တပ္စနစ္ ေပါင္းစပ္လိုက္တဲ့အခါမွာ ဗမာစစ္သားေတြဟာ ခုိင္းသမွ် အကုန္လုပ္ပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား အက်ဳိးသယ္ပိုးမယ္ဆိုတဲ့ ဆိုရွယ္လစ္စစ္ဗုိလ္ေတြဟာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကစၿပီး အရင္းရွင္ကို ေထာက္ခံအားေပးတဲ့ သူေဌးစစ္ဗိုလ္ေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။ စစ္ေခါင္းေဆာင္ရဲ ႔ အလိုက် စစ္တပ္က လိုက္လုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
တေသြးတသံတမိန္႔ကိုသာ အဓိကထားတဲ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက (၂၅) ႏွစ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးႀကီးသန္းေရႊက (၁၉) ႏွစ္ စုစုေပါင္း (၄၄) ႏွစ္ က်င့္သံုးခဲ့ၿပီးမွ ေနျပည္ေတာ္မွာ အရပ္သားတပိုင္း အစိုးရစနစ္ ေပၚထြက္လာတာကို သတိျပဳသင့္ပါတယ္။ ကြာျခားတာကေတာ့ စစ္တပ္နဲ႔ အစိုးရဟာ ဗိုလ္ေနဝင္းေခတ္မွာ ဆင္းရဲေနၿပီး ဗိုလ္သန္းေရႊေခတ္မွာ ခ်မ္းသာလာတာပါ။ ဓါတ္ေငြ႔နဲ႔ အျခားသယံဇာတ ေရာင္းစားလို႔ ခ်မ္းသာလာတဲ့အခါ အာဏာရွင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးႀကီးသန္းေရႊဟာ ဗမာမင္းတို႔ အစဥ္အလာအတုိင္း ေနျပည္ေတာ္ကို တည္ေဆာက္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဳးႀကီးသန္းေရႊရဲ ႔ အမိန္႔အရ ဗိုလ္ခင္ညႊန္႔ နဲ႔ ဗုိလ္ေမာင္ေအး ဦးစီးၿပီး ေနျပည္ေတာ္ကို လွ်ဳိ ႔ဝွက္စြာ တည္ေဆာက္ရတယ္လို႔ ေမွာ္ဝန္းသား ဦးခင္ညႊန္႔ရဲ ႔ “ႀကံဳေတြ႔ရတဲ့ ကၽြန္ေတာ္ဘဝ အေထြေထြ” ဆုိတဲ့ ကိုယ္ေရးအထၱဳပၸတိၱစာအုပ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
တုိင္းျပည္ဆင္းရဲႏြမ္းပါးခ်ိန္မွာ အာဏာရွင္အမိန္႔နဲ႔ တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ ေနျပည္ေတာ္ဟာ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးႀကီး ျဖစ္လာပါတယ္။ ၿမိဳ ႔ေတာ္သစ္ဟာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစားရဲ ႔ လံုၿခံဳေရးအတြက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရင္နန္းစိုက္ရာ ၿမိဳ ႔ေတာ္ကို ဗဟိုျပဳတဲ့ ျမန္မာမင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပံုစံကို ဦးသန္းေရႊက ျပန္လည္က်င့္သံုးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွးျမန္မာတပ္ဟာ လခစားတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း မဟုတ္တဲ့အတြက္ ကုန္ေဘာင္ေခတ္တပ္မွဳးေတြဟာ ပုဂိၢလိက လုပ္ငန္းရွင္ေတြလို ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္နဲ႔ တပ္သားစုေဆာင္းၿပီး ရပ္တည္ခဲ့ၾကတာဟာ အခုေခတ္ တပ္မွဳးေတြနဲ႔ ဆင္ပါတယ္။ ဗမာစစ္ဗိုလ္ေလာကမွာ ဆရာ-တပည့္ ဆက္ဆံေရးနဲ႔ အမိန္႔နာခံေရးဟာ အဓိက ျဖစ္ေနတာမုိ႔ စစ္မႈထမ္း ပီသေရး၊ သေဘာတရားေရးနဲ႔ ယံုၾကည္ခ်က္အတြက္ ေနရာမရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မဆလေခတ္မွာ ေပးတဲ့သင္တန္းေတြအားလံုးဟာ ေနာက္ဆံုးမွာ အေဟာသိကံ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ စစ္တပ္က ဦးေဆာင္ၿပီး အသြင္ကူးေျပာင္းေနတာမုိ႔ ျပဳျပင္ေရးစိတ္ဓါတ္ရွိတဲ့ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို အေမရိကန္က ကူညီမယ္လို႔ ဝါရွင္တန္အေျခစိုက္ ပညာရွင္ Stanley Weiss က ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အရင္ကရွိခဲ့ဖူးတဲ့ စစ္သင္တန္းေတြ ျပန္ဖြင့္ၿပီး ဗမာစစ္ဗိုလ္ေတြကို သင္တန္းေပးရင္ စိတ္ဓါတ္ေျပာင္းလဲလာဖြယ္ ရွိပါတယ္။ တခ်ိန္က ဂ်ပန္တပ္ကို ေထာက္ခံၿပီးမွ ဆန္႔က်င္ခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာရွိတာမို႔ လက္ရွိ စစ္ဗိုလ္ေတြဟာ မိမိဆန္႔က်င္ခဲ့တဲ့ ဒီမုိကေရစီကို ေထာက္ခံလာႏုိင္တယ္လို႔ stanley Weiss က ဆုိပါတယ္။ သင္တန္းေပးရင္ ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး အလြယ္တကူ ေျပာေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံမွာလည္း စစ္မႈထမ္း ပီသေရး၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး နားလည္ေရး နဲ႔ စစ္ဘက္အရပ္ဘက္ ဆက္ဆံမႈေကာင္းမြန္ေရးအတြက္ စစ္ဗိုလ္ေတြကို အေမရိကန္က သင္တန္းေပးပါတယ္။ အေမရိကန္ စစ္တကၠသိုလ္ေတြမွာ ပညာသင္ၾကားခဲ့ၾကတဲ့ အင္ဒိုနီးရွား စစ္ဗိုလ္ (၃) ေထာင္ေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၇၅ မွာ အင္ဒိုနီးရွားစစ္တပ္က အေရွ ႔တီေမာ္ကို သိမ္းပိုက္တဲ့အခါ (၅) နွစ္အတြင္း အရပ္သား (၂) သိန္းေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္။ လူဦးေရ သံုးပံုတပံုကို အစိုးရတပ္က သတ္ျဖတ္လုိက္တဲ့ သေဘာပါ။ သင္တန္းေပးတာနဲ႔ လက္ေတြ႔လုပ္ပံု တျခားစီ ျဖစ္တာကို သက္ေသျပတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကခ်င္ေဒသတုိက္ပြဲ အစုိးရ စစ္ေလယာဥ္ႏွစ္စင္း ပါဝင္တုိက္ခုိက္
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဗန္းေမာ္ခရိုင္ မန္စီၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အစိုးရတပ္ေတြနဲ႔ KIA ကခ်င္တပ္ေတြ ေမလ ၆ ရက္ေန႔ကစလုိ႔ သံုးရက္ဆက္တိုက္တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိၿပီး အစိုးရတပ္ေတြက စစ္ေလယာဥ္ႏွစ္စီးနဲ႔ တိုက္ခိုက္ခဲ့တယ္လို႔ KIA က ဒီေန႔ ေျပာပါတယ္။
တိုက္ပြဲေတြဟာ ေမလ ၆ ရက္ေန႔က မြန္းလြဲပိုင္းက KIA တပ္မဟာ ၃၊ တပ္ရင္း ၂၇ နယ္ေျမအတြင္း နမ္လင္းပါေက်းရြာအနီးမွာ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့တာလို႔ KIA ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ စစ္မဟာဗ်ဴဟာဌာနအႀကိီးအကဲ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေဇာ္ေတာင္က ေျပာပါတယ္။
"တစ္ေန႔က ေန႔လည္ပိုင္းေလာက္မွာ စျဖစ္တယ္၊ သူတို႔ အဲ့ဒီ နမ္လင္းပါ ဆိုတဲ့ရြာကို စစ္ေၾကာင္းဝင္လာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ က်ေနာ္တို႔ရွိေနတဲ့ ရြာနားမွာတိုက္ပြဲျဖစ္တယ္ေပါ့ စျဖစ္တယ္၊ သူတို႔က အဲ့ဒီလမ္းေၾကာင္းေတြကိုဝင္ရွင္းတာက သစ္ေမွာင္ခိုလုပ္ငန္းေတြကို ဝင္ရွင္းတယ္ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႔ သူတို႔ကဝင္လာတာျဖစ္တယ္၊ ၇ ရက္ေန႔မွာေတာ့ မိနစ္ ၂ဝ ေလာက္ပဲျဖစ္တယ္ ၿပီးေတာ့မွ ၈ ရက္ေန႔မွာေတာ့ ေန႔လည္ကေနၿပီးေတာ့ စျဖစ္တဲ့အခ်ိ္မွာ ေလယာဥ္ ၂ စီနဲ႔ ၁ဝ မိနစ္၊ ၁၅ မိနစ္ေလာက္ လာပစ္တဲ့အထိျဖစ္လာပါတယ္၊ ဒီေန႔မနက္လည္း မနက္ ၄ နာရီေက်ာ္ေက်ာ္ကေနၿပီးမွ စတင္ပစ္တာ မနက္ပိုင္း ၁ဝ နာရီေလာက္အထိ ျဖစ္တယ္လို႔ေျပာတယ္ ဒါေပမဲ့ အထိအခိုက္အရွအနာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မသိရေသးဘူး"
တိုက္ပြဲေတြဟာ ေမလ ၈ ရက္ ဒိီေန႔မနက္ပိုင္း၊ ၁ဝ နာရီအထိ ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိတယ္လို႔သိရေပမယ့္ မြန္းလြဲပိုင္းနဲ႔ ညေနပိုင္း အေျခအေနေတြကိုေတာ့ အတိအက်မသိရေသးဘူးလို႔ ဗုိလ္မွဴးႀကီးေဇာ္ေတာင္က ေျပာပါတယ္။ ခုလိုတိုက္ပြဲေတြျဖစ္ပြားေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး KIO ပဋိပကၡညိွႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔က ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕အေျခစုိက္ ေျမာက္ပိုင္းတုိင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္နဲ႔ ရန္ကုန္အေျခစုိက္ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာတုိ႔ကုိ အေၾကာင္းၾကားထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ျဖစ္ပြားတဲ့ တိုက္ပြဲေတြဟာ အစိုးရတပ္က သစ္ေမွာင္ခိုသမားေတြကို ဝင္ေရာက္ရွင္းလင္းခ်ိန္မွာ KIA ဘက္က မိုင္ေထာင္တိုက္ခိုက္ခိုက္တာေၾကာင့္လုိ႔ အစိုးရဘက္က အေၾကာင္းျပန္ထားေၾကာင္း ဗိုလ္မွဴးႀကီးေဇာ္ေတာင္က ေျပာပါတယ္။ အခုတုိက္ပြဲျဖစ္ပြားတဲ့ေနရာမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ ၂၁ ရက္နဲ႔ ၂၂ ရက္ေန႔ေတြကလည္း တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ပြားခဲ့ပါေသးတယ္။
ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေဇာ္ေတာင္ကို RFA ဝုိင္းေတာ္သား ဦးတင္ေအာင္ခုိင္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတာ နားဆင္ႏုိင္ပါတယ္။
တိုက္ပြဲေတြဟာ ေမလ ၆ ရက္ေန႔က မြန္းလြဲပိုင္းက KIA တပ္မဟာ ၃၊ တပ္ရင္း ၂၇ နယ္ေျမအတြင္း နမ္လင္းပါေက်းရြာအနီးမွာ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့တာလို႔ KIA ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ စစ္မဟာဗ်ဴဟာဌာနအႀကိီးအကဲ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေဇာ္ေတာင္က ေျပာပါတယ္။
"တစ္ေန႔က ေန႔လည္ပိုင္းေလာက္မွာ စျဖစ္တယ္၊ သူတို႔ အဲ့ဒီ နမ္လင္းပါ ဆိုတဲ့ရြာကို စစ္ေၾကာင္းဝင္လာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ က်ေနာ္တို႔ရွိေနတဲ့ ရြာနားမွာတိုက္ပြဲျဖစ္တယ္ေပါ့ စျဖစ္တယ္၊ သူတို႔က အဲ့ဒီလမ္းေၾကာင္းေတြကိုဝင္ရွင္းတာက သစ္ေမွာင္ခိုလုပ္ငန္းေတြကို ဝင္ရွင္းတယ္ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႔ သူတို႔ကဝင္လာတာျဖစ္တယ္၊ ၇ ရက္ေန႔မွာေတာ့ မိနစ္ ၂ဝ ေလာက္ပဲျဖစ္တယ္ ၿပီးေတာ့မွ ၈ ရက္ေန႔မွာေတာ့ ေန႔လည္ကေနၿပီးေတာ့ စျဖစ္တဲ့အခ်ိ္မွာ ေလယာဥ္ ၂ စီနဲ႔ ၁ဝ မိနစ္၊ ၁၅ မိနစ္ေလာက္ လာပစ္တဲ့အထိျဖစ္လာပါတယ္၊ ဒီေန႔မနက္လည္း မနက္ ၄ နာရီေက်ာ္ေက်ာ္ကေနၿပီးမွ စတင္ပစ္တာ မနက္ပိုင္း ၁ဝ နာရီေလာက္အထိ ျဖစ္တယ္လို႔ေျပာတယ္ ဒါေပမဲ့ အထိအခိုက္အရွအနာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မသိရေသးဘူး"
တိုက္ပြဲေတြဟာ ေမလ ၈ ရက္ ဒိီေန႔မနက္ပိုင္း၊ ၁ဝ နာရီအထိ ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိတယ္လို႔သိရေပမယ့္ မြန္းလြဲပိုင္းနဲ႔ ညေနပိုင္း အေျခအေနေတြကိုေတာ့ အတိအက်မသိရေသးဘူးလို႔ ဗုိလ္မွဴးႀကီးေဇာ္ေတာင္က ေျပာပါတယ္။ ခုလိုတိုက္ပြဲေတြျဖစ္ပြားေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး KIO ပဋိပကၡညိွႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔က ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕အေျခစုိက္ ေျမာက္ပိုင္းတုိင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္နဲ႔ ရန္ကုန္အေျခစုိက္ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာတုိ႔ကုိ အေၾကာင္းၾကားထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ျဖစ္ပြားတဲ့ တိုက္ပြဲေတြဟာ အစိုးရတပ္က သစ္ေမွာင္ခိုသမားေတြကို ဝင္ေရာက္ရွင္းလင္းခ်ိန္မွာ KIA ဘက္က မိုင္ေထာင္တိုက္ခိုက္ခိုက္တာေၾကာင့္လုိ႔ အစိုးရဘက္က အေၾကာင္းျပန္ထားေၾကာင္း ဗိုလ္မွဴးႀကီးေဇာ္ေတာင္က ေျပာပါတယ္။ အခုတုိက္ပြဲျဖစ္ပြားတဲ့ေနရာမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ ၂၁ ရက္နဲ႔ ၂၂ ရက္ေန႔ေတြကလည္း တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ပြားခဲ့ပါေသးတယ္။
ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေဇာ္ေတာင္ကို RFA ဝုိင္းေတာ္သား ဦးတင္ေအာင္ခုိင္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတာ နားဆင္ႏုိင္ပါတယ္။
KNPP တပ္ဖြဲ႔ဝင္အင္အား ၂ဝဝ ေလာက္ ျဖတ္သန္းသြားလာခြင့္ ပိတ္ပင္ခံထားရ
RFA
ကယားျပည္နယ္ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္ထဲကို ေရာက္ရိွေနတဲ့ ကရင္နီအမ်ဳိးသားတုိးတက္ေရးပါတီ KNPP တပ္ဖဲြ႔ဝင္အင္အား၂ဝဝ ေလာက္ကို ျပည္နယ္အစိုးရက နယ္ေျမျဖတ္သန္းသြားလာခြင့္ ပိတ္လိုက္တဲ့အတြက္ KNPP ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရအဖဲြ႔တုိ႔ မနက္ျဖန္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕မွာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
KNPP တပ္ဖဲြ႔ဝင္ေတြ သြားလာလႈပ္ရွားခြင့္ရွိတဲ့ နယ္ေျမ အတိအက် သတ္မွတ္ေပးဖို႔အေၾကာင္းကို အဓိက ေဆြးေႏြး မွာျဖစ္တယ္လို႔ KNPP ဆက္ဆံေရးရံုးတာဝန္ခံ ခူးေညးရယ္ က ေျပာပါတယ္။
"အဖြဲ႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေတြ႔မွာကေတာ့ ဒီစစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အဖြဲ႔ရပ္တန္႔ခံရတယ္ေလ၊ က်ေနာ္တို႔ အစီအစဥ္မစႏိုင္ေသးတာေၾကာင့္ စစ္ေၾကာင္းေပါ့၊ ဒီနယ္လွည့္စစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တစ္ခုကေတာ့ ျပည္နယ္ညီလာခံတစ္ခုလုပ္ဖို႔ကလည္း ညွိႏိႈင္းဖို႔ရွိပါတယ္၊ နယ္ေျမသတ္သတ္မွတ္မွတ္ မသတ္မွတ္ တဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ကလည္း က်ေနာ္တို႔ လႈပ္ရွားေနတဲ့ေနရာမွာ လႈပ္ရွားခြင့္ျပဳသင့္တယ္ ဆိုတာတစ္ခုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေျပာမွာပဲ၊ ေနာက္မွ လူထုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္ေပးဖို႔သင့္တယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုမွာပဲ"
KNPP တပ္ဖဲြ႔ဝင္ ၂ဝဝ ေလာက္ဟာ လက္နက္၊ ဝတ္စံုအျပည့္နဲ႔ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္နဲ႔ အနီးတဝိုက္ေက်းရြာေတြမွာ စည္းရံုးေရးဆင္းဖို႔အတြက္ ေမလ ၅ ရက္ေန႔မွာ ေရာက္ရွိေနတာလို႔ ဆုိပါတယ္။
အဲ့ဒီလႈပ္ရွားမႈေတြကို ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရတုိ႔က ခြင့္မျပဳေၾကာင္း KNPP အဖဲြ႔ဝင္ႏွစ္ဦးကို ေခၚယူသတိေပး ခဲ့ေၾကာင္း ေမလ ၆ ရက္ေန႔ထုတ္ ျမဝတီသတင္းစာမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
KNPP အဖဲြ႔ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္က အစိုးရနဲ႔ ပဏာမအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီမႈ လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ အဖဲြ႔ျဖစ္ပါတယ္။
KNPP ဆက္ဆံေရးရံုးတာဝန္ခံ ခူးေညးရယ္ကုိ RFA သတင္းေထာက္ မစန္းေမာ္ေအာင္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတာ နားဆင္ႏုိင္ပါတယ္။
ကယားျပည္နယ္ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္ထဲကို ေရာက္ရိွေနတဲ့ ကရင္နီအမ်ဳိးသားတုိးတက္ေရးပါတီ KNPP တပ္ဖဲြ႔ဝင္အင္အား၂ဝဝ ေလာက္ကို ျပည္နယ္အစိုးရက နယ္ေျမျဖတ္သန္းသြားလာခြင့္ ပိတ္လိုက္တဲ့အတြက္ KNPP ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရအဖဲြ႔တုိ႔ မနက္ျဖန္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕မွာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
KNPP တပ္ဖဲြ႔ဝင္ေတြ သြားလာလႈပ္ရွားခြင့္ရွိတဲ့ နယ္ေျမ အတိအက် သတ္မွတ္ေပးဖို႔အေၾကာင္းကို အဓိက ေဆြးေႏြး မွာျဖစ္တယ္လို႔ KNPP ဆက္ဆံေရးရံုးတာဝန္ခံ ခူးေညးရယ္ က ေျပာပါတယ္။
"အဖြဲ႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေတြ႔မွာကေတာ့ ဒီစစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အဖြဲ႔ရပ္တန္႔ခံရတယ္ေလ၊ က်ေနာ္တို႔ အစီအစဥ္မစႏိုင္ေသးတာေၾကာင့္ စစ္ေၾကာင္းေပါ့၊ ဒီနယ္လွည့္စစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တစ္ခုကေတာ့ ျပည္နယ္ညီလာခံတစ္ခုလုပ္ဖို႔ကလည္း ညွိႏိႈင္းဖို႔ရွိပါတယ္၊ နယ္ေျမသတ္သတ္မွတ္မွတ္ မသတ္မွတ္ တဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ကလည္း က်ေနာ္တို႔ လႈပ္ရွားေနတဲ့ေနရာမွာ လႈပ္ရွားခြင့္ျပဳသင့္တယ္ ဆိုတာတစ္ခုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေျပာမွာပဲ၊ ေနာက္မွ လူထုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္ေပးဖို႔သင့္တယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုမွာပဲ"
KNPP တပ္ဖဲြ႔ဝင္ ၂ဝဝ ေလာက္ဟာ လက္နက္၊ ဝတ္စံုအျပည့္နဲ႔ ရွားေတာၿမိဳ႕နယ္နဲ႔ အနီးတဝိုက္ေက်းရြာေတြမွာ စည္းရံုးေရးဆင္းဖို႔အတြက္ ေမလ ၅ ရက္ေန႔မွာ ေရာက္ရွိေနတာလို႔ ဆုိပါတယ္။
အဲ့ဒီလႈပ္ရွားမႈေတြကို ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရတုိ႔က ခြင့္မျပဳေၾကာင္း KNPP အဖဲြ႔ဝင္ႏွစ္ဦးကို ေခၚယူသတိေပး ခဲ့ေၾကာင္း ေမလ ၆ ရက္ေန႔ထုတ္ ျမဝတီသတင္းစာမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
KNPP အဖဲြ႔ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္က အစိုးရနဲ႔ ပဏာမအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီမႈ လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ အဖဲြ႔ျဖစ္ပါတယ္။
KNPP ဆက္ဆံေရးရံုးတာဝန္ခံ ခူးေညးရယ္ကုိ RFA သတင္းေထာက္ မစန္းေမာ္ေအာင္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတာ နားဆင္ႏုိင္ပါတယ္။
Thursday, May 7, 2015
ဗမာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ကုိးကန့္ တုိက္ပြဲ (ရုပ္သံမွတ္တမ္း)
အြန္လုိင္းမွာေတြ ့လုိ ့ေကာက္တင္လုိက္တယ္။ ေသြးႏုသားႏုေတြ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ေအာက္ေတြ မႀကည့္ရင္ေကာင္းမယ္။
Type the rest of your post here.
Type the rest of your post here.
Wednesday, May 6, 2015
“ဝ”တို႔၏ လာရာလမ္း
စုိင္းခမ္းမုိင္း
“၀”တို႔၏ ဒ႑ာရီအရ ၎တို႔၏ မူလေပါက္ဖြားရာေနရာမွာ “ေနာင္ခ်ဳိ”ေရကန္ျဖစ္သည္။ သစ္ေတာႀကီးမ်ား ၏ အလယ္တြင္ မိုးတိမ္မ်ားျဖင့္ အံု႔ဆိုင္းေနေသာ မည္သည့္္ သက္ရွိသတၱ၀ါမွ မေနရဲသာ ဤေရကန္ႀကီး သည္ နက္ရႈိင္း၍ အလြန္ေအးျမေသာေၾကာင့္ ငါးမ်ားပင္ အသက္ရွင္၍ မေနႏိုင္၊ ေရကန္၏ ေလးဘက္ ေထာင့္စြန္း ေထာင့္တခုစီမွ ေက်ာက္ေဆာင္ႀကီး ၄ ခုသည္ ေက်ာက္ေတာင္မ်ား အျဖစ္ တိုးထြက္လာၿပီး၊ ယင္း “ေနာင္ခ်ဳိ” ကန္၏ ေရမွ ကမၻာ့ျမစ္ႀကီးမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစသည္ ဟု ဆိုသည္။
“၀” လူမ်ဳိးတို႔သည္ ေနာင္ခ်ဳိ ကန္၏ ေရမွ ေပါက္ဖြားလာၾကျခင္း ျဖစ္ၿပီး မႏုႆလူသားမ်ား ျဖစ္လာေသာ အခါ အလြန္ႀကီးမား၍ မဲေမွာင္ေသာ “ပတ္ကေတ့” လႈိင္ဂူႀကီး အတြင္း၌ ေနထုိင္ၾကသည္။ ထုိမွ မုဆိုးပညာ၊ လူေခါင္းျဖတ္သည့္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္မ်ားကို သိလာၿပီး လူဦးေရမွာလည္း မ်ားစြာတိုးပြားလာသည္ဟု ဆိုပါသည္။
“၀” လူမ်ဳိးတို႔ကို ၀ (Wa)၊ ၀ု (Vu) ဟုလည္းေခၚၿပီး ရွမ္းတို႔က ၀၊ လ၊ ကြန္းလြယ္၊ လြယ္လ၊ တိုင္းလြယ္ဟူ၍ အမ်ဳိးမ်ဳိး ေခၚသည္။ ျမန္မာတို႔က “လ၀” ဟုေခၚသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ အေစာဆံုးေတြ႔ရေသာ “၀” တို႔၏ အေထာက္ အထားမွာ ပုဂံေခတ္ ေက်ာက္စာ ျဖစ္ၿပီး သကၠရာဇ္ ၁၁၉၀ ခုထိုး ေက်ာက္စာ၌ “လ၀” ကၽြန္ဟု ေတြ႔ရၿပီး တဖန္ သကၠရာဇ္ ၁၁၉၈ ထိုး ေက်ာက္စာ၌ ေက်ာက္ဆည္နယ္ “လ၀” ရြာဟု ေရးထိုးထားပါသည္။
“၀” တို႔၏ မူရင္းေဒသႏွင့္ ပတ္သက္၍ ခိုင္မာေသာ အေထာက္အထား မေတြ႔ႏိုင္ေသး ေသာ္လည္း ခရစ္ႏွစ္ ၆၆၁ တြင္ မြန္တို႔ ထုိင္းႏိုင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ဟာရိပုဥၹ (Haripunjaya) ျပည္ေထာင္ကို ထူေထာင္ လိုက္ေသာ အခါ ထိုေဒသ၌ ၎တို႔၏ အႏြယ္၀င္ျဖစ္ေသာ “၀” တို႔ ေနထိုင္လ်က္ ရွိသည္ကို ေတြ႔ရသည္ ဟု ဆို၏။ “၀” လူမ်ဳိးတို႔သည္ မြန္ခမာအုပ္စု အႏြယ္၀င္မ်ား ျဖစ္သည္။
အဂၤလိပ္ႏွင့္ ျမန္မာ့သမိုင္း အေထာက္အထားမ်ား၌ ခရစ္ႏွစ္ ၁၇၄၇-၆၀ တြင္း ျမန္မာမင္းကို ပုန္ကန္ခဲ့ေသာ “မူးဆိုး” ႏွင့္ “၀” တို႔၏ ရြာသည္ မႏၲေလးခ႐ိုင္ အတြင္း၌ ရွိသည္ ဟု ဆို၏။
“၀” ကို “လ” ဟူ၍လည္း ေခၚ၍ ျမန္မာတို႔က “လ၀” ဟုေခၚၿပီး တ႐ုတ္တို႔က “ခ၀” ဟုေခၚသည္။ “ေကြ႔” အမည္ႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ တ႐ုတ္တို႔က ၁၈ ရာစု၌ “ခြန္လီရန္” ၏ ေခါင္းေဆာင္မႈေအာက္၌ ျမန္မာမင္းကို ေတာ္လွန္ေသာ အခါ “ေကြ႔” အုပ္စုသည္ ယူနန္၊ မိုင္းလင္းနယ္သို႔ တိမ္းေရွာင္ လာခဲ့ၾကသည္။ “မူးဆိုး” တို႔ကို “ကြီ” ဟု ေခၚၿပီး “ခြန္လီ” ဆိုသည္မွာ “မူးဆိုး” တို႔ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ သူ၏ဘြဲ႔ ျဖစ္သည္။
မုိင္းလင္းနယ္သည္ “မူးဆိုး” လူမ်ဳိးတို႔ ေနထိုင္ရာ ေတာင္တန္းေဒသ အတြင္း၌ ရွိၿပီး ထိုအရပ္၌ ရွိၾကကုန္ေသာ “မူးဆိုး” တို႔က ၎တို႔သည္ ျမန္မာမင္းမ်ား လက္ေအာက္၌ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀ ခန္႔ ေနထိုင္ခဲ့ရသည္ ဟု ဆိုသည္။
အဂၤလိပ္ မွတ္တမ္းမ်ား အရ ျမန္မာႏိုင္ငံ အဂၤလိပ္အစိုးရေခတ္ တိုင္ေအာင္ `၀´ ႏွင့္ `မူးဆိုး´ တို႔သည္ တခါတရံ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကသည္ကို ေတြ႔ရ၏၊ ၎ လူမ်ိဳးတို႔သည္ အသြင္အျပင္အားျဖင့္လည္း တူညီၾကသည္ ဟု ဆာစေကာ့က ဆိုပါသည္။
ျမန္မာမင္းမ်ား လက္ထက္ အထူးသျဖင့္ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ (၁၇၅၂-၁၈၈၅) ၌ ျမန္မာမင္းတို႔၏ ၾသဇာသည္ ယူနန္နယ္ရွိ ရွမ္းနယ္မ်ား အေပၚ၌ လႊမ္းမိုးႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ယူနန္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံနယ္စပ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္း ေနထုိင္ၾကေသာ “၀” တို႔မွာ သီးသန္႔ ေနထိုင္ ၾကေသာ လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္သည္။
ဂႏၳ၀င္အမည္၊ ေကာသမၻီ ဟု ေခၚေသာ ေရွးသိႏၷီနယ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ရွမ္းနယ္မ်ား၌ အႀကီးဆုံး ႏွင့္ အင္အား အရွိဆံုးနယ္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာ့သမုိင္း၌ “သိႏၷီ ၄၉ လုံးမိုင္း” ဟု ေဖာ္ျပေလ့ရွိသည္။ သိႏၷီနယ္ႀကီး ၏ နယ္နမိတ္သည္ “၀” နယ္၊ စုံမူး (ပန္ခြန္ ဟုလည္း ေခၚသည္) နယ္ႏွင့္ စပ္ဆက္လ်က္ ရွိၿပီး ယူနန္ႏွင့္ နယ္နမိတ္ မရွိ။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ “၀” နယ္သည္ ၾကားခံနယ္ေျမ ျဖစ္၍ ျမန္မာမင္းမ်ား လက္ထက္ ျမန္မာ နယ္နမိတ္သည္ မဲေခါင္ျမစ္ ျဖစ္သည္။
“၀”နယ္ တနယ္လုံး၌ သိႏၷီေစာ္ဘြား လက္ေအာက္ခံ “၀” နယ္၏ ဧရိယာမွာ ၂၅ မိုင္ခန္႔သာ ရွိၿပီး ၁၈၉၇ တြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အဂၤလိပ္တို႔၏ စာခ်ဳပ္အရ တ႐ုတ္က လႊဲေျပာင္း ေပးရေသာ နယ္သာ ျဖစ္သည္။
အဂၤလိပ္ စစ္အရာရွိ၊ ဗိုလ္မက္ေလာ့ဒ္ႏွင့္ ရစ္ခ်တ္ဆန္တို႔ ယူနန္နယ္ မိုးမိန္းမွ က်ဳိင္းဟုံသို႔ နယ္ေျမ စူးစမ္းေရး ခရီးကို ၁၈၃၇ တြင္ စတင္ခဲ့ရာ မုိင္းလင္းနယ္၏ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ ေတာင္တန္းမ်ားတြင္ လူဦးေရ ၈၀၀၀၀ ခန္႔ရွိ “၀” လူမ်ဳိးတို႔သည္ ရြာတရြာလွ်င္ အိမ္ေျခ ၄၀၀ မွ ၅၀၀ အထိ ရွိေသာ ရြာႀကီးမ်ား၌ ေနထုိင္လ်က္ရွိသည္ ဟု သိခဲ့ရသည္။
၎တို႔သည္ မိမိရြာအတြင္းသို႔ အျပင္လူစိမ္းမ်ားကို ၀င္ခြင့္မျပဳ၊ လူေခါင္းျဖတ္သည့္ ဓေလ့ရွိၿပီး အထူးသျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ၌ သီးႏွံစိုက္ပ်ဳိးခ်ိန္ သီးႏွံအထြက္တိုးဖို႔ လူေခါင္းျဖတ္၍ ယဇ္နတ္ ပူေဇာ္ေလ့ရွိသည္္၊ “၀” နယ္ အတြင္းပိုင္း ေဒသမ်ားသို႔ ခရီးသြားရန္ အလြန္ စိုးရိမ္ရေသာ အခ်ိန္ ျဖစ္သည္။ ၎တို႔၏ နယ္ေျမအတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာၾကေသာ သူမ်ားအား ခ်ဳံခိုတိုက္ခိုက္ၿပီး ေခါင္းျဖတ္ယူသည္။
လူေခါင္းမ်ားကို လူမ်ဳိးအလိုက္ တန္ဖိုးကြာျခားသည္ဟုဆို၏။ အေ၀းဆုံးအရပ္မွ လာေသာသူ၊ ဥပမာ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား၏ ေခါင္းသည္ တန္ဖိုးအႀကီးဆုံး ျဖစ္သည္။ ဦးေခါင္းကို ရြာ၏ နတ္စင္တိုင္၌ ယဇ္နတ္ ပူေဇာ္၍ စိုက္ထားၿပီး ရြာ၏ ကာကြယ္ေရး၊ လုံၿခဳံေရး ကိစၥရပ္မ်ားကို တာ၀န္ယူေစသည္။ ရပ္ေ၀းမွ လာေသာ သူ၏ ဦးေခါင္းသည္ မိမိအရပ္သို႔ မျပန္ႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ရြာကို ေစာင့္ေရွာက္ရန္ ပို၍ စိတ္ခ်ရသည္ ဟုလည္း ဆို၏။
သို႔ေသာ္ ယူနန္နယ္၊ မိုင္းမ နယ္စပ္တြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ ပိုမိုတိုးတက္သည့္ “၀” တို႔သည္ ပြင့္လင္းရာသီ၌ ကုန္ဖလွယ္သည့္ စံနစ္ကို က်င့္သုံးၿပီး ေရႊျဖင့္ ကြမ္းသီး၊ ဆား၊ ေငြႏွင့္ ကၽြဲႏြားမ်ားကို လဲလွယ္ၾကသည္။
“၀” နယ္၌ စိုက္ပ်ဳိးသီးႏွံထြက္ကုန္မွာ ၀ါဂြမ္း၊ စပါး၊ ေျပာင္း စသည္တို႔ ျဖစ္ေသာ္လည္း အဓိက စိုက္ပ်ဳိးသည့္ သီးႏွံမွာ ဘိန္းျဖစ္ၿပီး၊ ပန္ဆန္းနယ္၏ အေနာက္ေျမာက္အရပ္တြင္ ဘိန္းသည္ တခုတည္းေသာ ထုတ္ကုန္ႏွင့္ ဘိန္း အေျမာက္အျမား ထုတ္လုပ္ရာ ေဒသလည္း ျဖစ္သည္။
တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသတြင္ သာမက “၀” တို႔သည္ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း၊ ထုိင္းႏိုင္ငံႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕ပိုင္း ရွမ္းျပည္ က်ဳိင္းတုံနယ္သည္လည္း “၀” တို႔၏ ေဒသျဖစ္ခဲ့သည္။ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း ထုိင္းႏိုင္ငံ၊ လန္းပြန္း၊ လန္းပန္း နယ္မ်ားကို “၀”တုိ႔ထံမွ မြန္တို႔က သိမ္းပုိက္လုိက္သည္။
မြန္တုိ႔ထံမွ တဖန္ ယြန္းရွမ္းတုိ႔က သိမ္းယူလုိက္ၿပီး အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း ထုိင္းႏုိင္ငံကုိ “ေယာနက”သုိ႔မဟုတ္ “လန္းန” တုိင္းဟု သမုတ္၍ အုပ္စုိးခဲ့သည္။
ယြန္းရွမ္းတုိ႔သည္ ေလာ၊ ျမန္မာ၊ ထုိင္းႏိုင္ငံတို႔ ဆံုရာ နယ္စပ္၌ ေနထုိင္သူမ်ားျဖစ္၍ ၎တို႔၏ သမုိင္း၀င္ ပထမဆံုး အုပ္ခ်ဳပ္သူမွာ ဖရားမန္းဂ႐ုိင္း ျဖစ္ၿပီး၊ ၎သည္ ယူနန္နယ္တြင္းရွိ က်ဳိင္း႐ံုးႀကီးနယ္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၏ အႏြယ္ေတာ္ ျဖစ္သည္။ ဖရားမန္းဂ႐ုိင္းသည္ ခရစ္ႏွစ္ ၁၂၆၃ ၌၊ က်ဳိင္းရဲၿမိဳ႕ကုိ ထူေထာင္ခဲ့၍ က်ဳိင္းရဲသည္ ဖရားမန္းဂ႐ုိင္း၏ ၿမိဳ႕ ဟု အမည္တြင္ခဲ့သည္။
ခရစ္ႏွစ္ ၁၂၈၁ သို႔မဟုတ္ ၁၂၉၂ တြင္ မြန္တို႔၏ လက္ထဲမွ လန္းပြန္းၿမိဳ႕ကုိ သိမ္းပုိက္လုိက္ၿပီး ခရစ္ႏွစ္ ၁၂၉၆ တြင္ ဇင္းမယ္ၿမိဳ႕ကုိ ထူေထာင္ခဲ့သည္။
ခရစ္ႏွစ္ ၁၃၂၇ တြင္ ၎၏ အႏြယ္ေတာ္တဦးက က်ဳိင္းဆင္ၿမိဳ႕ကုိ ထူေထာင္ၿပီး ခရစ္ႏွစ္ ၁၃၅၀ ခန္႔တြင္ ထုိင္းႏုိင္ငံအေရွ႕ ေျမာက္ပိုင္း ေဒသတခုလံုးသည္ ယြန္းရွမ္းတုိ႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္သုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။
ႏွစ္မ်ား မၾကာမီ “နန္း” ႏွင့္ “ဖရဲ” နယ္မ်ားသည္လည္း “လန္းန” ႏုိ္င္ငံေတာ္၏ အစိတ္အပုိင္းျဖစ္လာခဲ့သည္။ ယြန္းရွမ္းတုိ႔သည္ မြန္တို႔၏ လန္းပြန္း၊ လန္းပန္ ေဒသမ်ားကို သိမ္းၿပီးေနာက္ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း မြန္တုိ႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးၾသဇာျပန္႔ႏွံ႔ေသာ ဧရိယာထက္မ်ားစြာ က်ယ္၀န္းေသာ ယြန္းရွမ္းတို႔၏ “လန္းန” ႏုိင္ငံေတာ္ႀကီးကို ထူေထာင္ႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။
ဖရားမန္းဂ႐ုိင္းသည္ ထုိင္းႏုိင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပုိင္းသာမက၊ ျမန္မာႏုိင္ငံအေရွ႕ပုိင္း က်ဳိင္းတံုနယ္ကုိလည္း “၀” တုိ႔ လက္ထဲမွ ခရစ္ႏွစ္ ၁၂၆၂ တြင္ သိမ္းပုိက္လုိက္ၿပီး “၀” ညီေနာင္ ႏွစ္ဦး ျဖစ္ေသာ “မန္ခြန္” ႏွင့္ “မန္ခိန္” တို႔ကုိ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အျဖစ္ ခန္႔ထားခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ျမန္မာနယ္ျခားေဒသရွိ “၀”နယ္ကုိ တ႐ုတ္တို႔က “ဟုလူ (Hulu)” ဟုသာ သိ၍ စိတ္မ၀င္စား။ ၁၈၈၅ ခုအထိ “၀” နယ္ထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္ရန္ မႀကိဳးစားခဲ့ေပ။
တ႐ုတ္ျမန္မာ နယ္ျခားေဒသ သတ္မွတ္ျခင္း မရွိေသး၍ “၀” နယ္သည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မရွိေသာ ေဒသ၊ မည္သူမွ ပုိင္ဆုိင္ျခင္း မရွိသည့္ေဒသ ျဖစ္ခဲ့ ရသည္။ ၁၈၈၅ တြင္ အဂၤလိပ္တို႔ အထက္ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ရွမ္းနယ္မ်ားကို သိမ္းၿပီးေနာက္ “၀”နယ္ကုိ ခြ်င္းခ်န္ ထားခဲ့ျခင္းမွာ စီးပြားေရးအရ အက်ဳိးမရွိျခင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အတြက္ စားရိတ္ အကုန္အက် မ်ားမည္ျဖစ္ျခင္းႏွင့္ တ႐ုတ္တို႔ႏွင့္နယ္နိမိတ္ျခင္း ဆက္စပ္လာမည္ကို ေရွာင္ရွားလုိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
၁၈၉၀ မွသာ အဂၤလိပ္တို႔ “၀” နယ္ေလ့လာေရး ခရီးကုိ စတင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ၀နယ္ကို ေလ့လာလို၍ မဟုတ္ဘဲ ေျမာက္ပုိင္းရွမ္းနယ္မ်ားရွိ မည္သည့္နယ္သည္ တ႐ုတ္တို႔ႏွင့္ မဟာမိတ္ျပဳလုပ္ထားသည္ကုိ စူးစမ္းရန္ျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔ ေလ့လာစိစစ္ၿပီး ျမန္မာႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတို႔ၾကား ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္သည့္ ျပႆနာမ်ားကို ခ်င့္ခ်ိန္ၿပီးေနာက္ ၁၈၉၂ တြင္ အဂၤလိပ္အရာရွိတို႔က တ႐ုတ္တုိ႔ႏွင့္ နယ္နမိတ္ သတ္မွတ္ၿပီး “၀” နယ္တခုလံုးကို သိမ္းပုိက္ရန္ အစုိးရကုိ အႀကံျပဳ တုိက္တြန္းခဲ့သည္။ အဂၤလိပ္အစုိးရက ၁၈၉၃ တြင္ “၀” နယ္ အတြင္းပိုင္း အထိ “စေကာ့” ကုိ ေစလႊတ္ခဲ့ေသာ္လည္း ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ေတာင္ပုိင္းနယ္ရွိ မုိင္းလြန္းနယ္တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စတင္ရန္သာ ျဖစ္သည္။
တ႐ုတ္ႏွင့္ အဂၤလိပ္ အစုိးရတို႔၏ ၁၈၉၄ စာခ်ဳပ္အရ – အဂၤလိပ္တုိ႔က ျမန္မာမင္းမ်ား ပိုင္ဆုိင္ခဲ့ေသာ ယူနန္နယ္ အတြင္းရွိ ရွမ္းနယ္မ်ား ျဖစ္သည့္ ကုိင္းမ၊ မုိင္းတံု၊ မုိင္းကုိးႏွင့္ မုိင္းလင္းနယ္မ်ားကုိ တ႐ုတ္တို႔အား လႊဲေျပာင္း ေပးအပ္ၿပီး ေတာင္ပိုင္း “၀” နယ္ရိွ မုိင္းလြန္းနယ္ကုိ အဂၤလိပ္တုိ႔ ရရွိသည္။
သုိ႔ေသာ္ “၀” နယ္တခုလံုးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အဂၤလိပ္ႏွင့္ တ႐ုတ္အစုိးရတို႔ နယ္နမိတ္ သတ္မွတ္ျခင္း မျပဳလုပ္ခဲ့ေပ။ ၁၈၉၇ တြင္ ခ်ဳပ္ဆုိေသာ စာခ်ဳပ္တြင္လည္း၊ ၀ နယ္အေရးကုိ ခ်န္ထားခဲ့သည္။ ထုိ႔ျပင္ ၁၈၉၉၊ ၁၉၀၀ ၊ ၁၉၃၅-၃၆ ႏွစ္မ်ား ဖြဲ႔စည္းခဲ့ေသာ တ႐ုတ္ျမန္မာ နယ္ျခား ေကာ္မရွင္မ်ားကလည္း ၀နယ္အေရးကို မေျဖရွင္း၊ မဆံုးျဖတ္ႏိုင္ၾကေပ။
ဆာစေကာ့၏ တ႐ုတ္ျမန္မာ နယ္နမိတ္သတ္မွတ္ေရး ၁၈၉၉-၁၉၀၀ အစီရင္ခံစာအရ – တ႐ုတ္ျမန္မာနယ္ျခားေဒသ “၀” နယ္ အတြင္း မုိင္ ၂၀၀ ခန္႔ရွိေသာ နယ္ျခားေဒသ အေရးကုိ မၾကာခဏ စဥ္းစားခဲ့ ေသာ္လည္း “၀”နယ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မရွိသည့္ ေဒသ အျဖစ္သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အစုိးရကလည္း နယ္နမိတ္ သတ္မွတ္ျခင္း မရွိေသးသည့္ “၀” နယ္ အတြင္းသိုိ႔ ၁၉၃၃-၃၄ အထိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စတင္ရန္ မျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း၊ တ႐ုတ္ အဂၤလိပ္ နယ္ျခားေကာ္မရွင္မ်ား၏ အျငင္းပြားမႈေၾကာင့္ ၁၉၃၅-၃၆ အထိ နယ္နမိတ္သတ္မွတ္ေရး မျပဳလုပ္ႏုိင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤ အျငင္းပြားသည့္ ေဒသမွာ ေျမာက္ပုိင္း “၀” နယ္အတြင္း၌ ရွိၿပီး နယ္နမိတ္သတ္မွတ္ျခင္း မျပဳလုပ္ႏုိင္ ေသးေသာေၾကာင့္ မည္သည့္ႏုိင္ငံ၏ ပုိင္နက္ျဖစ္ေၾကာင္း မေျပာႏုိင္ပါဟု ဆုိပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအဂၤလိပ္အစုိးရ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ေခတ္ႏွင့္ ၁၉၄၈ ျမန္မာႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးရရိွလာသည့္ ေခတ္တုိင္ေအာင္ “၀” နယ္အတြင္း မုိင္ ၂၀၀ ခန္႔ရွိေသာ နယ္စပ္ေဒသကို တိတိက်က် သတ္မွတ္ႏုိင္ျခင္း မရွိသျဖင့္ ယင္းအေရး ကိစၥ သည္ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီး ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည့္ ရွမ္းျပည္အစုိးရ၏ ေျဖရွင္းရမည့္ ျပႆနာျဖစ္လာခဲ့သည္။
“၀” နယ္အေရးသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ နယ္နမိတ္ျခင္း ဆက္စပ္ေနမႈေၾကာင့္ႏွင့္ စီးပြားေရးအရ အက်ဳိး မျဖစ္ႏုိင္မွန္း သိသျဖင့္ အဂၤလိပ္တို႔က မေျဖရွင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ အထက္ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သိမ္းပုိက္ၿပီးေနာက္ ႏွစ္အတန္ၾကာမွ “၀” နယ္ အတြင္းရွိ သတၱဳမိုင္းမ်ားအေပၚ အဂၤလိပ္တို႔ စိတ္၀င္စားလာခဲ့သည္။
၁၉၀၀ တြင္ အဂၤလိပ္တုိ႔က မႏၲေလးမွ ၀နယ္၀င္ေပါက္ ကြန္လံုအထိ မီးရထားလမ္းေဖာက္ရန္ စဥ္းစားခဲ့ၾကသည္။ တ႐ုတ္တို႔ကလည္း “၀” နယ္၊ ပန္လံုႏွင့္ ပန္ဟုန္းနယ္၌ သတၱဳမုိင္းမ်ားကုိ မ်ားစြာ စိတ္၀င္စားလာသျဖင့္ အဂၤလိပ္တို႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မရွိေသးေသာ “၀” နယ္အတြင္းပိုင္းသို႔ တ႐ုတ္တို႔ တုိးေဖာက္၀င္ေရာက္လာၾကသည္။
“၀” နယ္အေရး ကိစၥကို အဂၤလိပ္တို႔က ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရရွိခဲ့သည့္ ၁၉၄၈ အထိ မေျဖရွင္းခဲ့သျဖင့္ လြတ္လပ္ၿပီးစ ျမန္မာႏုိင္ငံအစုိးရ ရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းရေသာ အဓိကျပႆနာမ်ားမွာ (၁) “၀”နယ္ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး၊ (၂) တ႐ုတ္တုိ႔ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္မႈ၊ (၃) ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈ ပေပ်ာက္ေရး ႏွင့္ (၄) စနစ္က်ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ ထူေထာင္ႏုိင္ေရးတို႔ ျဖစ္သည္။
(ရန္ကုန္ အေျခစိုက္ သမိုင္း ဆရာ စိုင္းခမ္းမိုင္းသည္ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္တြင္ မႏၲေလးတကၠသိုလ္မွ သမိုင္းအထူးျပဳျဖင့္ မဟာ၀ိဇၨာဘြဲ႔ ရရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္အထိ မႏၲေလး တကၠသိုလ္၊ ရန္ကုန္ တကၠသို္လ္၊မိတၳီလာ ေကာလိပ္တို႔တြင္ နည္းျပ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ လက္ေထာက္ ကထိက အျဖစ္လည္းေကာင္း တာ၀န္ အဆင့္ဆင့္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ ၿပီး ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ဆႏၵအရ အလုပ္မွ ႏုတ္ထြက္ခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံျခား တကၠသိုလ္ တခ်ိဳ႕တြင္ သုေတသီ ပညာရွင္ အျဖစ္လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။)
ဧရာ၀တီသတင္းဌာန
“၀”တို႔၏ ဒ႑ာရီအရ ၎တို႔၏ မူလေပါက္ဖြားရာေနရာမွာ “ေနာင္ခ်ဳိ”ေရကန္ျဖစ္သည္။ သစ္ေတာႀကီးမ်ား ၏ အလယ္တြင္ မိုးတိမ္မ်ားျဖင့္ အံု႔ဆိုင္းေနေသာ မည္သည့္္ သက္ရွိသတၱ၀ါမွ မေနရဲသာ ဤေရကန္ႀကီး သည္ နက္ရႈိင္း၍ အလြန္ေအးျမေသာေၾကာင့္ ငါးမ်ားပင္ အသက္ရွင္၍ မေနႏိုင္၊ ေရကန္၏ ေလးဘက္ ေထာင့္စြန္း ေထာင့္တခုစီမွ ေက်ာက္ေဆာင္ႀကီး ၄ ခုသည္ ေက်ာက္ေတာင္မ်ား အျဖစ္ တိုးထြက္လာၿပီး၊ ယင္း “ေနာင္ခ်ဳိ” ကန္၏ ေရမွ ကမၻာ့ျမစ္ႀကီးမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစသည္ ဟု ဆိုသည္။
“၀” လူမ်ဳိးတို႔သည္ ေနာင္ခ်ဳိ ကန္၏ ေရမွ ေပါက္ဖြားလာၾကျခင္း ျဖစ္ၿပီး မႏုႆလူသားမ်ား ျဖစ္လာေသာ အခါ အလြန္ႀကီးမား၍ မဲေမွာင္ေသာ “ပတ္ကေတ့” လႈိင္ဂူႀကီး အတြင္း၌ ေနထုိင္ၾကသည္။ ထုိမွ မုဆိုးပညာ၊ လူေခါင္းျဖတ္သည့္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္မ်ားကို သိလာၿပီး လူဦးေရမွာလည္း မ်ားစြာတိုးပြားလာသည္ဟု ဆိုပါသည္။
“၀” လူမ်ဳိးတို႔ကို ၀ (Wa)၊ ၀ု (Vu) ဟုလည္းေခၚၿပီး ရွမ္းတို႔က ၀၊ လ၊ ကြန္းလြယ္၊ လြယ္လ၊ တိုင္းလြယ္ဟူ၍ အမ်ဳိးမ်ဳိး ေခၚသည္။ ျမန္မာတို႔က “လ၀” ဟုေခၚသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ အေစာဆံုးေတြ႔ရေသာ “၀” တို႔၏ အေထာက္ အထားမွာ ပုဂံေခတ္ ေက်ာက္စာ ျဖစ္ၿပီး သကၠရာဇ္ ၁၁၉၀ ခုထိုး ေက်ာက္စာ၌ “လ၀” ကၽြန္ဟု ေတြ႔ရၿပီး တဖန္ သကၠရာဇ္ ၁၁၉၈ ထိုး ေက်ာက္စာ၌ ေက်ာက္ဆည္နယ္ “လ၀” ရြာဟု ေရးထိုးထားပါသည္။
“၀” တို႔၏ မူရင္းေဒသႏွင့္ ပတ္သက္၍ ခိုင္မာေသာ အေထာက္အထား မေတြ႔ႏိုင္ေသး ေသာ္လည္း ခရစ္ႏွစ္ ၆၆၁ တြင္ မြန္တို႔ ထုိင္းႏိုင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ဟာရိပုဥၹ (Haripunjaya) ျပည္ေထာင္ကို ထူေထာင္ လိုက္ေသာ အခါ ထိုေဒသ၌ ၎တို႔၏ အႏြယ္၀င္ျဖစ္ေသာ “၀” တို႔ ေနထိုင္လ်က္ ရွိသည္ကို ေတြ႔ရသည္ ဟု ဆို၏။ “၀” လူမ်ဳိးတို႔သည္ မြန္ခမာအုပ္စု အႏြယ္၀င္မ်ား ျဖစ္သည္။
အဂၤလိပ္ႏွင့္ ျမန္မာ့သမိုင္း အေထာက္အထားမ်ား၌ ခရစ္ႏွစ္ ၁၇၄၇-၆၀ တြင္း ျမန္မာမင္းကို ပုန္ကန္ခဲ့ေသာ “မူးဆိုး” ႏွင့္ “၀” တို႔၏ ရြာသည္ မႏၲေလးခ႐ိုင္ အတြင္း၌ ရွိသည္ ဟု ဆို၏။
“၀” ကို “လ” ဟူ၍လည္း ေခၚ၍ ျမန္မာတို႔က “လ၀” ဟုေခၚၿပီး တ႐ုတ္တို႔က “ခ၀” ဟုေခၚသည္။ “ေကြ႔” အမည္ႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ တ႐ုတ္တို႔က ၁၈ ရာစု၌ “ခြန္လီရန္” ၏ ေခါင္းေဆာင္မႈေအာက္၌ ျမန္မာမင္းကို ေတာ္လွန္ေသာ အခါ “ေကြ႔” အုပ္စုသည္ ယူနန္၊ မိုင္းလင္းနယ္သို႔ တိမ္းေရွာင္ လာခဲ့ၾကသည္။ “မူးဆိုး” တို႔ကို “ကြီ” ဟု ေခၚၿပီး “ခြန္လီ” ဆိုသည္မွာ “မူးဆိုး” တို႔ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ သူ၏ဘြဲ႔ ျဖစ္သည္။
မုိင္းလင္းနယ္သည္ “မူးဆိုး” လူမ်ဳိးတို႔ ေနထိုင္ရာ ေတာင္တန္းေဒသ အတြင္း၌ ရွိၿပီး ထိုအရပ္၌ ရွိၾကကုန္ေသာ “မူးဆိုး” တို႔က ၎တို႔သည္ ျမန္မာမင္းမ်ား လက္ေအာက္၌ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀ ခန္႔ ေနထိုင္ခဲ့ရသည္ ဟု ဆိုသည္။
အဂၤလိပ္ မွတ္တမ္းမ်ား အရ ျမန္မာႏိုင္ငံ အဂၤလိပ္အစိုးရေခတ္ တိုင္ေအာင္ `၀´ ႏွင့္ `မူးဆိုး´ တို႔သည္ တခါတရံ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကသည္ကို ေတြ႔ရ၏၊ ၎ လူမ်ိဳးတို႔သည္ အသြင္အျပင္အားျဖင့္လည္း တူညီၾကသည္ ဟု ဆာစေကာ့က ဆိုပါသည္။
ျမန္မာမင္းမ်ား လက္ထက္ အထူးသျဖင့္ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ (၁၇၅၂-၁၈၈၅) ၌ ျမန္မာမင္းတို႔၏ ၾသဇာသည္ ယူနန္နယ္ရွိ ရွမ္းနယ္မ်ား အေပၚ၌ လႊမ္းမိုးႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ယူနန္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံနယ္စပ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္း ေနထုိင္ၾကေသာ “၀” တို႔မွာ သီးသန္႔ ေနထိုင္ ၾကေသာ လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္သည္။
ဂႏၳ၀င္အမည္၊ ေကာသမၻီ ဟု ေခၚေသာ ေရွးသိႏၷီနယ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ရွမ္းနယ္မ်ား၌ အႀကီးဆုံး ႏွင့္ အင္အား အရွိဆံုးနယ္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာ့သမုိင္း၌ “သိႏၷီ ၄၉ လုံးမိုင္း” ဟု ေဖာ္ျပေလ့ရွိသည္။ သိႏၷီနယ္ႀကီး ၏ နယ္နမိတ္သည္ “၀” နယ္၊ စုံမူး (ပန္ခြန္ ဟုလည္း ေခၚသည္) နယ္ႏွင့္ စပ္ဆက္လ်က္ ရွိၿပီး ယူနန္ႏွင့္ နယ္နမိတ္ မရွိ။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ “၀” နယ္သည္ ၾကားခံနယ္ေျမ ျဖစ္၍ ျမန္မာမင္းမ်ား လက္ထက္ ျမန္မာ နယ္နမိတ္သည္ မဲေခါင္ျမစ္ ျဖစ္သည္။
“၀”နယ္ တနယ္လုံး၌ သိႏၷီေစာ္ဘြား လက္ေအာက္ခံ “၀” နယ္၏ ဧရိယာမွာ ၂၅ မိုင္ခန္႔သာ ရွိၿပီး ၁၈၉၇ တြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အဂၤလိပ္တို႔၏ စာခ်ဳပ္အရ တ႐ုတ္က လႊဲေျပာင္း ေပးရေသာ နယ္သာ ျဖစ္သည္။
အဂၤလိပ္ စစ္အရာရွိ၊ ဗိုလ္မက္ေလာ့ဒ္ႏွင့္ ရစ္ခ်တ္ဆန္တို႔ ယူနန္နယ္ မိုးမိန္းမွ က်ဳိင္းဟုံသို႔ နယ္ေျမ စူးစမ္းေရး ခရီးကို ၁၈၃၇ တြင္ စတင္ခဲ့ရာ မုိင္းလင္းနယ္၏ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ ေတာင္တန္းမ်ားတြင္ လူဦးေရ ၈၀၀၀၀ ခန္႔ရွိ “၀” လူမ်ဳိးတို႔သည္ ရြာတရြာလွ်င္ အိမ္ေျခ ၄၀၀ မွ ၅၀၀ အထိ ရွိေသာ ရြာႀကီးမ်ား၌ ေနထုိင္လ်က္ရွိသည္ ဟု သိခဲ့ရသည္။
၎တို႔သည္ မိမိရြာအတြင္းသို႔ အျပင္လူစိမ္းမ်ားကို ၀င္ခြင့္မျပဳ၊ လူေခါင္းျဖတ္သည့္ ဓေလ့ရွိၿပီး အထူးသျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ၌ သီးႏွံစိုက္ပ်ဳိးခ်ိန္ သီးႏွံအထြက္တိုးဖို႔ လူေခါင္းျဖတ္၍ ယဇ္နတ္ ပူေဇာ္ေလ့ရွိသည္္၊ “၀” နယ္ အတြင္းပိုင္း ေဒသမ်ားသို႔ ခရီးသြားရန္ အလြန္ စိုးရိမ္ရေသာ အခ်ိန္ ျဖစ္သည္။ ၎တို႔၏ နယ္ေျမအတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္လာၾကေသာ သူမ်ားအား ခ်ဳံခိုတိုက္ခိုက္ၿပီး ေခါင္းျဖတ္ယူသည္။
လူေခါင္းမ်ားကို လူမ်ဳိးအလိုက္ တန္ဖိုးကြာျခားသည္ဟုဆို၏။ အေ၀းဆုံးအရပ္မွ လာေသာသူ၊ ဥပမာ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား၏ ေခါင္းသည္ တန္ဖိုးအႀကီးဆုံး ျဖစ္သည္။ ဦးေခါင္းကို ရြာ၏ နတ္စင္တိုင္၌ ယဇ္နတ္ ပူေဇာ္၍ စိုက္ထားၿပီး ရြာ၏ ကာကြယ္ေရး၊ လုံၿခဳံေရး ကိစၥရပ္မ်ားကို တာ၀န္ယူေစသည္။ ရပ္ေ၀းမွ လာေသာ သူ၏ ဦးေခါင္းသည္ မိမိအရပ္သို႔ မျပန္ႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ရြာကို ေစာင့္ေရွာက္ရန္ ပို၍ စိတ္ခ်ရသည္ ဟုလည္း ဆို၏။
သို႔ေသာ္ ယူနန္နယ္၊ မိုင္းမ နယ္စပ္တြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ ပိုမိုတိုးတက္သည့္ “၀” တို႔သည္ ပြင့္လင္းရာသီ၌ ကုန္ဖလွယ္သည့္ စံနစ္ကို က်င့္သုံးၿပီး ေရႊျဖင့္ ကြမ္းသီး၊ ဆား၊ ေငြႏွင့္ ကၽြဲႏြားမ်ားကို လဲလွယ္ၾကသည္။
“၀” နယ္၌ စိုက္ပ်ဳိးသီးႏွံထြက္ကုန္မွာ ၀ါဂြမ္း၊ စပါး၊ ေျပာင္း စသည္တို႔ ျဖစ္ေသာ္လည္း အဓိက စိုက္ပ်ဳိးသည့္ သီးႏွံမွာ ဘိန္းျဖစ္ၿပီး၊ ပန္ဆန္းနယ္၏ အေနာက္ေျမာက္အရပ္တြင္ ဘိန္းသည္ တခုတည္းေသာ ထုတ္ကုန္ႏွင့္ ဘိန္း အေျမာက္အျမား ထုတ္လုပ္ရာ ေဒသလည္း ျဖစ္သည္။
တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသတြင္ သာမက “၀” တို႔သည္ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း၊ ထုိင္းႏိုင္ငံႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕ပိုင္း ရွမ္းျပည္ က်ဳိင္းတုံနယ္သည္လည္း “၀” တို႔၏ ေဒသျဖစ္ခဲ့သည္။ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း ထုိင္းႏိုင္ငံ၊ လန္းပြန္း၊ လန္းပန္း နယ္မ်ားကို “၀”တုိ႔ထံမွ မြန္တို႔က သိမ္းပုိက္လုိက္သည္။
မြန္တုိ႔ထံမွ တဖန္ ယြန္းရွမ္းတုိ႔က သိမ္းယူလုိက္ၿပီး အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း ထုိင္းႏုိင္ငံကုိ “ေယာနက”သုိ႔မဟုတ္ “လန္းန” တုိင္းဟု သမုတ္၍ အုပ္စုိးခဲ့သည္။
ယြန္းရွမ္းတုိ႔သည္ ေလာ၊ ျမန္မာ၊ ထုိင္းႏိုင္ငံတို႔ ဆံုရာ နယ္စပ္၌ ေနထုိင္သူမ်ားျဖစ္၍ ၎တို႔၏ သမုိင္း၀င္ ပထမဆံုး အုပ္ခ်ဳပ္သူမွာ ဖရားမန္းဂ႐ုိင္း ျဖစ္ၿပီး၊ ၎သည္ ယူနန္နယ္တြင္းရွိ က်ဳိင္း႐ံုးႀကီးနယ္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၏ အႏြယ္ေတာ္ ျဖစ္သည္။ ဖရားမန္းဂ႐ုိင္းသည္ ခရစ္ႏွစ္ ၁၂၆၃ ၌၊ က်ဳိင္းရဲၿမိဳ႕ကုိ ထူေထာင္ခဲ့၍ က်ဳိင္းရဲသည္ ဖရားမန္းဂ႐ုိင္း၏ ၿမိဳ႕ ဟု အမည္တြင္ခဲ့သည္။
ခရစ္ႏွစ္ ၁၂၈၁ သို႔မဟုတ္ ၁၂၉၂ တြင္ မြန္တို႔၏ လက္ထဲမွ လန္းပြန္းၿမိဳ႕ကုိ သိမ္းပုိက္လုိက္ၿပီး ခရစ္ႏွစ္ ၁၂၉၆ တြင္ ဇင္းမယ္ၿမိဳ႕ကုိ ထူေထာင္ခဲ့သည္။
ခရစ္ႏွစ္ ၁၃၂၇ တြင္ ၎၏ အႏြယ္ေတာ္တဦးက က်ဳိင္းဆင္ၿမိဳ႕ကုိ ထူေထာင္ၿပီး ခရစ္ႏွစ္ ၁၃၅၀ ခန္႔တြင္ ထုိင္းႏုိင္ငံအေရွ႕ ေျမာက္ပိုင္း ေဒသတခုလံုးသည္ ယြန္းရွမ္းတုိ႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္သုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။
ႏွစ္မ်ား မၾကာမီ “နန္း” ႏွင့္ “ဖရဲ” နယ္မ်ားသည္လည္း “လန္းန” ႏုိ္င္ငံေတာ္၏ အစိတ္အပုိင္းျဖစ္လာခဲ့သည္။ ယြန္းရွမ္းတုိ႔သည္ မြန္တို႔၏ လန္းပြန္း၊ လန္းပန္ ေဒသမ်ားကို သိမ္းၿပီးေနာက္ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း မြန္တုိ႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးၾသဇာျပန္႔ႏွံ႔ေသာ ဧရိယာထက္မ်ားစြာ က်ယ္၀န္းေသာ ယြန္းရွမ္းတို႔၏ “လန္းန” ႏုိင္ငံေတာ္ႀကီးကို ထူေထာင္ႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။
ဖရားမန္းဂ႐ုိင္းသည္ ထုိင္းႏုိင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပုိင္းသာမက၊ ျမန္မာႏုိင္ငံအေရွ႕ပုိင္း က်ဳိင္းတံုနယ္ကုိလည္း “၀” တုိ႔ လက္ထဲမွ ခရစ္ႏွစ္ ၁၂၆၂ တြင္ သိမ္းပုိက္လုိက္ၿပီး “၀” ညီေနာင္ ႏွစ္ဦး ျဖစ္ေသာ “မန္ခြန္” ႏွင့္ “မန္ခိန္” တို႔ကုိ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အျဖစ္ ခန္႔ထားခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ျမန္မာနယ္ျခားေဒသရွိ “၀”နယ္ကုိ တ႐ုတ္တို႔က “ဟုလူ (Hulu)” ဟုသာ သိ၍ စိတ္မ၀င္စား။ ၁၈၈၅ ခုအထိ “၀” နယ္ထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္ရန္ မႀကိဳးစားခဲ့ေပ။
တ႐ုတ္ျမန္မာ နယ္ျခားေဒသ သတ္မွတ္ျခင္း မရွိေသး၍ “၀” နယ္သည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မရွိေသာ ေဒသ၊ မည္သူမွ ပုိင္ဆုိင္ျခင္း မရွိသည့္ေဒသ ျဖစ္ခဲ့ ရသည္။ ၁၈၈၅ တြင္ အဂၤလိပ္တို႔ အထက္ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ရွမ္းနယ္မ်ားကို သိမ္းၿပီးေနာက္ “၀”နယ္ကုိ ခြ်င္းခ်န္ ထားခဲ့ျခင္းမွာ စီးပြားေရးအရ အက်ဳိးမရွိျခင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အတြက္ စားရိတ္ အကုန္အက် မ်ားမည္ျဖစ္ျခင္းႏွင့္ တ႐ုတ္တို႔ႏွင့္နယ္နိမိတ္ျခင္း ဆက္စပ္လာမည္ကို ေရွာင္ရွားလုိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
၁၈၉၀ မွသာ အဂၤလိပ္တို႔ “၀” နယ္ေလ့လာေရး ခရီးကုိ စတင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ၀နယ္ကို ေလ့လာလို၍ မဟုတ္ဘဲ ေျမာက္ပုိင္းရွမ္းနယ္မ်ားရွိ မည္သည့္နယ္သည္ တ႐ုတ္တို႔ႏွင့္ မဟာမိတ္ျပဳလုပ္ထားသည္ကုိ စူးစမ္းရန္ျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔ ေလ့လာစိစစ္ၿပီး ျမန္မာႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတို႔ၾကား ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္သည့္ ျပႆနာမ်ားကို ခ်င့္ခ်ိန္ၿပီးေနာက္ ၁၈၉၂ တြင္ အဂၤလိပ္အရာရွိတို႔က တ႐ုတ္တုိ႔ႏွင့္ နယ္နမိတ္ သတ္မွတ္ၿပီး “၀” နယ္တခုလံုးကို သိမ္းပုိက္ရန္ အစုိးရကုိ အႀကံျပဳ တုိက္တြန္းခဲ့သည္။ အဂၤလိပ္အစုိးရက ၁၈၉၃ တြင္ “၀” နယ္ အတြင္းပိုင္း အထိ “စေကာ့” ကုိ ေစလႊတ္ခဲ့ေသာ္လည္း ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ေတာင္ပုိင္းနယ္ရွိ မုိင္းလြန္းနယ္တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စတင္ရန္သာ ျဖစ္သည္။
တ႐ုတ္ႏွင့္ အဂၤလိပ္ အစုိးရတို႔၏ ၁၈၉၄ စာခ်ဳပ္အရ – အဂၤလိပ္တုိ႔က ျမန္မာမင္းမ်ား ပိုင္ဆုိင္ခဲ့ေသာ ယူနန္နယ္ အတြင္းရွိ ရွမ္းနယ္မ်ား ျဖစ္သည့္ ကုိင္းမ၊ မုိင္းတံု၊ မုိင္းကုိးႏွင့္ မုိင္းလင္းနယ္မ်ားကုိ တ႐ုတ္တို႔အား လႊဲေျပာင္း ေပးအပ္ၿပီး ေတာင္ပိုင္း “၀” နယ္ရိွ မုိင္းလြန္းနယ္ကုိ အဂၤလိပ္တုိ႔ ရရွိသည္။
သုိ႔ေသာ္ “၀” နယ္တခုလံုးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အဂၤလိပ္ႏွင့္ တ႐ုတ္အစုိးရတို႔ နယ္နမိတ္ သတ္မွတ္ျခင္း မျပဳလုပ္ခဲ့ေပ။ ၁၈၉၇ တြင္ ခ်ဳပ္ဆုိေသာ စာခ်ဳပ္တြင္လည္း၊ ၀ နယ္အေရးကုိ ခ်န္ထားခဲ့သည္။ ထုိ႔ျပင္ ၁၈၉၉၊ ၁၉၀၀ ၊ ၁၉၃၅-၃၆ ႏွစ္မ်ား ဖြဲ႔စည္းခဲ့ေသာ တ႐ုတ္ျမန္မာ နယ္ျခား ေကာ္မရွင္မ်ားကလည္း ၀နယ္အေရးကို မေျဖရွင္း၊ မဆံုးျဖတ္ႏိုင္ၾကေပ။
ဆာစေကာ့၏ တ႐ုတ္ျမန္မာ နယ္နမိတ္သတ္မွတ္ေရး ၁၈၉၉-၁၉၀၀ အစီရင္ခံစာအရ – တ႐ုတ္ျမန္မာနယ္ျခားေဒသ “၀” နယ္ အတြင္း မုိင္ ၂၀၀ ခန္႔ရွိေသာ နယ္ျခားေဒသ အေရးကုိ မၾကာခဏ စဥ္းစားခဲ့ ေသာ္လည္း “၀”နယ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မရွိသည့္ ေဒသ အျဖစ္သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အစုိးရကလည္း နယ္နမိတ္ သတ္မွတ္ျခင္း မရွိေသးသည့္ “၀” နယ္ အတြင္းသိုိ႔ ၁၉၃၃-၃၄ အထိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စတင္ရန္ မျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း၊ တ႐ုတ္ အဂၤလိပ္ နယ္ျခားေကာ္မရွင္မ်ား၏ အျငင္းပြားမႈေၾကာင့္ ၁၉၃၅-၃၆ အထိ နယ္နမိတ္သတ္မွတ္ေရး မျပဳလုပ္ႏုိင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤ အျငင္းပြားသည့္ ေဒသမွာ ေျမာက္ပုိင္း “၀” နယ္အတြင္း၌ ရွိၿပီး နယ္နမိတ္သတ္မွတ္ျခင္း မျပဳလုပ္ႏုိင္ ေသးေသာေၾကာင့္ မည္သည့္ႏုိင္ငံ၏ ပုိင္နက္ျဖစ္ေၾကာင္း မေျပာႏုိင္ပါဟု ဆုိပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအဂၤလိပ္အစုိးရ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ေခတ္ႏွင့္ ၁၉၄၈ ျမန္မာႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးရရိွလာသည့္ ေခတ္တုိင္ေအာင္ “၀” နယ္အတြင္း မုိင္ ၂၀၀ ခန္႔ရွိေသာ နယ္စပ္ေဒသကို တိတိက်က် သတ္မွတ္ႏုိင္ျခင္း မရွိသျဖင့္ ယင္းအေရး ကိစၥ သည္ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီး ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည့္ ရွမ္းျပည္အစုိးရ၏ ေျဖရွင္းရမည့္ ျပႆနာျဖစ္လာခဲ့သည္။
“၀” နယ္အေရးသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ နယ္နမိတ္ျခင္း ဆက္စပ္ေနမႈေၾကာင့္ႏွင့္ စီးပြားေရးအရ အက်ဳိး မျဖစ္ႏုိင္မွန္း သိသျဖင့္ အဂၤလိပ္တို႔က မေျဖရွင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ အထက္ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သိမ္းပုိက္ၿပီးေနာက္ ႏွစ္အတန္ၾကာမွ “၀” နယ္ အတြင္းရွိ သတၱဳမိုင္းမ်ားအေပၚ အဂၤလိပ္တို႔ စိတ္၀င္စားလာခဲ့သည္။
၁၉၀၀ တြင္ အဂၤလိပ္တုိ႔က မႏၲေလးမွ ၀နယ္၀င္ေပါက္ ကြန္လံုအထိ မီးရထားလမ္းေဖာက္ရန္ စဥ္းစားခဲ့ၾကသည္။ တ႐ုတ္တို႔ကလည္း “၀” နယ္၊ ပန္လံုႏွင့္ ပန္ဟုန္းနယ္၌ သတၱဳမုိင္းမ်ားကုိ မ်ားစြာ စိတ္၀င္စားလာသျဖင့္ အဂၤလိပ္တို႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မရွိေသးေသာ “၀” နယ္အတြင္းပိုင္းသို႔ တ႐ုတ္တို႔ တုိးေဖာက္၀င္ေရာက္လာၾကသည္။
“၀” နယ္အေရး ကိစၥကို အဂၤလိပ္တို႔က ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရရွိခဲ့သည့္ ၁၉၄၈ အထိ မေျဖရွင္းခဲ့သျဖင့္ လြတ္လပ္ၿပီးစ ျမန္မာႏုိင္ငံအစုိးရ ရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းရေသာ အဓိကျပႆနာမ်ားမွာ (၁) “၀”နယ္ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး၊ (၂) တ႐ုတ္တုိ႔ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္မႈ၊ (၃) ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈ ပေပ်ာက္ေရး ႏွင့္ (၄) စနစ္က်ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ ထူေထာင္ႏုိင္ေရးတို႔ ျဖစ္သည္။
(ရန္ကုန္ အေျခစိုက္ သမိုင္း ဆရာ စိုင္းခမ္းမိုင္းသည္ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္တြင္ မႏၲေလးတကၠသိုလ္မွ သမိုင္းအထူးျပဳျဖင့္ မဟာ၀ိဇၨာဘြဲ႔ ရရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္အထိ မႏၲေလး တကၠသိုလ္၊ ရန္ကုန္ တကၠသို္လ္၊မိတၳီလာ ေကာလိပ္တို႔တြင္ နည္းျပ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ လက္ေထာက္ ကထိက အျဖစ္လည္းေကာင္း တာ၀န္ အဆင့္ဆင့္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ ၿပီး ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ဆႏၵအရ အလုပ္မွ ႏုတ္ထြက္ခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံျခား တကၠသိုလ္ တခ်ိဳ႕တြင္ သုေတသီ ပညာရွင္ အျဖစ္လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။)
ဧရာ၀တီသတင္းဌာန
ကရင္အမ်ိဳးသားညီလာခံအတြက္ တက္သိပညာရွင္အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ကို KUPC ဖြဲ႕စည္း
ေမ ၅ ရက္၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္။ နန္းေခ်ာင္ေဖာ့
ကရင္အမ်ိဳးသားညီလာခံတြင္ ေဆြးေႏြးမည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ စိစစ္ရန္ ျပည္တြင္းျပည္ပမွ ကရင္တက္သိ ပညာရွင္မ်ားပါဝင္သည့္ အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ကို ကရင္အမ်ိဳးသားစည္းလံုးေရးႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီ (KUPC) က ဖြဲ႕စည္း ထားၿပီးျဖစ္သည္ဟု ယင္းေကာ္မတီဝင္မ်ားက ေျပာသည္။
အဆိုပါကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမ ၁ မွ ၂ ရက္ေန ့ထိ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီး၊ ပဲခူးၿမိဳ႕၊ ေရႊျပည္ ရီေဆာ့ ဟိုတယ္ အစည္းအေဝးခမ္းမ၌ ျပဳလုပ္သည့္ KUPC ေကာ္မတီဝင္မ်ား အစည္းအေဝးတြင္ ဖြဲ႕စည္းလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု KUPC ေကာ္မတီဝင္ ေနာ္စူဆန္နာလွလွစိုးက ေကအိုင္စီသို ့ အခုလိုေျပာသည္။
“ ကရင္အမ်ိဳးသားညီလာခံအတြက္ တိုင္းနဲ ့ျပည္နယ္ အသီးသီးက စာတမ္းေတြျပဳစုတင္ျပထားတာရွိတယ္၊ စာတမ္း ေတြျပန္စုစည္းၿပီးေတာ့ ပညာရွင္ ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ေဆြးေႏြးမဲ့အေၾကာင္းအရာေတြ ေရးဆြဲသြားမယ္။ ေရးဆြဲၿပီး ေတာ့ ကရင္အမ်ဳိးသားညီလာခံမွာ တင္ျပမယ္။ အဲဒီပညာရွင္ထဲမွာ ျပည္တြင္း ျပည္ပက ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ထည့္ၿပီး ေတာ့ ဖြဲ႔စည္းသြားမယ္” ဟု ေနာ္စူဆန္နာလွလွစိုးက ေျပာဆုိသည္။
KUPC ကဖြဲ႕စည္းလိုက္သည့္ တက္သိပညာရွင္မ်ား အဖြဲ႕တြင္ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ံုး(ေကအဲန္ယူ)မွ ကိုယ္စားလွယ္ ၂ ဦး၊ ေစာကပီ၊ ေစာမိုးျမင့္(သတၱဳတြင္းပညာရွင္) ၊ ေစာမင္းေအာင္လင္း (ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ အမတ္)၊ ကရင္ ေရးရာဝန္ႀကီးမ်ားျဖစ္သည့္ မန္းသိန္းေရႊ၊ ေစာဂ်ဴပလီစံလွ၊ ျပည္ပပညာရွင္ ေနာ္ေမဦး စသျဖင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပ တက္သိပညာရွင္ ၁၂ ဦး ျဖင့္ဖြဲ႕စည္းလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု KUPC ေကာ္မတီဝင္တစ္ဦးျဖစ္လာသူ ကရင္အမ်ိဳသားပါတီ အတြင္းေရးမႉး မန္းမင္းရဲေထြးက ေျပာသည္။
ကရင္အမ်ဳိးသားညီလာခံသို႔ စာတမ္းျပဳစုရန္အတြက္ ပညာရွင္အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ လ်ာထားျခင္းခံရသည့္ ေစာကပီက “ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ကုိ တရားဝင္ေတာ့ အေၾကာင္းမၾကားေသးဘူး။ သူမ်ားေျပာေတာ့ ၾကားေနရတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ဘာမွ မသိေသးရေသးဘူး” ဟု ေကအုိင္စီသို႔ ေမ ၄ ရက္ေန ့က ေျပာသည္။
အဆိုပါ KUPC အစည္းအေဝးတြင္ ေမ ၆ မွ ၈ရက္ အထိ က်င္းပျပဳလုပ္မည့္ ကရင္အမ်ဳိးသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရး ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲသို႔ တက္ေရာက္ရန္အတြက္ KUPC ကိုယ္စားလွယ္ေရြးခ်ယ္ျခင္း၊ ကရင္အမ်ဳိး သားပါတီ (KNP) မွကိုယ္စားလွယ္ ၂ ဦးကို ကုိ KUPC ေကာ္မတီဝင္အျဖစ္ လက္ခံျခင္းႏွင့္ ကရင္အမ်ိဳးသား ညီလာခံအတြက္ ျပည္နယ္၊ တုိင္းအလိုက္ ျပဳစုထားသည့္ စာတမ္းမ်ားကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။
ႏွစ္ရက္ၾကာျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ယင္းအစည္းအေဝးသို ့ KUPC ေကာ္မတီဝင္မ်ားႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း၊ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးဥာဏ္ဝင္းတို ့တက္ေရာက္အမွာစကားေျပာၾကားခဲ့ကာ စုစုေပါင္း ၅၀ ဦးခန္ ့ အစည္းအေဝးတက္ ေရာက္ခဲ့ၿပီး လာမည့္ ဇြန္ ၁၈ မွ ၂၀ ရက္ေန ့ထိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ေကာ္မတီ အစည္းအေဝး ထပ္မံျပဳလုပ္သြားရန္ရွိေၾကာင္း အစည္းအေဝးမွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရသည္။
KUPC ကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၃၀ရက္ေန႔က ကရင္ျပည္နယ္၊ ဖားအံၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ကရင္ေရးရာအစည္း အေဝးတြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့ၿပီး လက္ရွိ ကရင္ေတာ္လွန္ေရးလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား၊ တိုင္းရင္းသားေရးရာ ၀န္ႀကီးမ်ား၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ကရင္ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္ ၅၇ ဦး ျဖင့္ဖြဲ႔စည္းထားသည္။
ကရင္အမ်ိဳးသားညီလာခံတြင္ ေဆြးေႏြးမည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ စိစစ္ရန္ ျပည္တြင္းျပည္ပမွ ကရင္တက္သိ ပညာရွင္မ်ားပါဝင္သည့္ အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ကို ကရင္အမ်ိဳးသားစည္းလံုးေရးႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီ (KUPC) က ဖြဲ႕စည္း ထားၿပီးျဖစ္သည္ဟု ယင္းေကာ္မတီဝင္မ်ားက ေျပာသည္။
အဆိုပါကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမ ၁ မွ ၂ ရက္ေန ့ထိ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီး၊ ပဲခူးၿမိဳ႕၊ ေရႊျပည္ ရီေဆာ့ ဟိုတယ္ အစည္းအေဝးခမ္းမ၌ ျပဳလုပ္သည့္ KUPC ေကာ္မတီဝင္မ်ား အစည္းအေဝးတြင္ ဖြဲ႕စည္းလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု KUPC ေကာ္မတီဝင္ ေနာ္စူဆန္နာလွလွစိုးက ေကအိုင္စီသို ့ အခုလိုေျပာသည္။
“ ကရင္အမ်ိဳးသားညီလာခံအတြက္ တိုင္းနဲ ့ျပည္နယ္ အသီးသီးက စာတမ္းေတြျပဳစုတင္ျပထားတာရွိတယ္၊ စာတမ္း ေတြျပန္စုစည္းၿပီးေတာ့ ပညာရွင္ ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ေဆြးေႏြးမဲ့အေၾကာင္းအရာေတြ ေရးဆြဲသြားမယ္။ ေရးဆြဲၿပီး ေတာ့ ကရင္အမ်ဳိးသားညီလာခံမွာ တင္ျပမယ္။ အဲဒီပညာရွင္ထဲမွာ ျပည္တြင္း ျပည္ပက ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ထည့္ၿပီး ေတာ့ ဖြဲ႔စည္းသြားမယ္” ဟု ေနာ္စူဆန္နာလွလွစိုးက ေျပာဆုိသည္။
KUPC ကဖြဲ႕စည္းလိုက္သည့္ တက္သိပညာရွင္မ်ား အဖြဲ႕တြင္ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ံုး(ေကအဲန္ယူ)မွ ကိုယ္စားလွယ္ ၂ ဦး၊ ေစာကပီ၊ ေစာမိုးျမင့္(သတၱဳတြင္းပညာရွင္) ၊ ေစာမင္းေအာင္လင္း (ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ အမတ္)၊ ကရင္ ေရးရာဝန္ႀကီးမ်ားျဖစ္သည့္ မန္းသိန္းေရႊ၊ ေစာဂ်ဴပလီစံလွ၊ ျပည္ပပညာရွင္ ေနာ္ေမဦး စသျဖင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပ တက္သိပညာရွင္ ၁၂ ဦး ျဖင့္ဖြဲ႕စည္းလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု KUPC ေကာ္မတီဝင္တစ္ဦးျဖစ္လာသူ ကရင္အမ်ိဳသားပါတီ အတြင္းေရးမႉး မန္းမင္းရဲေထြးက ေျပာသည္။
ကရင္အမ်ဳိးသားညီလာခံသို႔ စာတမ္းျပဳစုရန္အတြက္ ပညာရွင္အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ လ်ာထားျခင္းခံရသည့္ ေစာကပီက “ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ကုိ တရားဝင္ေတာ့ အေၾကာင္းမၾကားေသးဘူး။ သူမ်ားေျပာေတာ့ ၾကားေနရတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ဘာမွ မသိေသးရေသးဘူး” ဟု ေကအုိင္စီသို႔ ေမ ၄ ရက္ေန ့က ေျပာသည္။
အဆိုပါ KUPC အစည္းအေဝးတြင္ ေမ ၆ မွ ၈ရက္ အထိ က်င္းပျပဳလုပ္မည့္ ကရင္အမ်ဳိးသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရး ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲသို႔ တက္ေရာက္ရန္အတြက္ KUPC ကိုယ္စားလွယ္ေရြးခ်ယ္ျခင္း၊ ကရင္အမ်ဳိး သားပါတီ (KNP) မွကိုယ္စားလွယ္ ၂ ဦးကို ကုိ KUPC ေကာ္မတီဝင္အျဖစ္ လက္ခံျခင္းႏွင့္ ကရင္အမ်ိဳးသား ညီလာခံအတြက္ ျပည္နယ္၊ တုိင္းအလိုက္ ျပဳစုထားသည့္ စာတမ္းမ်ားကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။
ႏွစ္ရက္ၾကာျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ယင္းအစည္းအေဝးသို ့ KUPC ေကာ္မတီဝင္မ်ားႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း၊ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးဥာဏ္ဝင္းတို ့တက္ေရာက္အမွာစကားေျပာၾကားခဲ့ကာ စုစုေပါင္း ၅၀ ဦးခန္ ့ အစည္းအေဝးတက္ ေရာက္ခဲ့ၿပီး လာမည့္ ဇြန္ ၁၈ မွ ၂၀ ရက္ေန ့ထိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ေကာ္မတီ အစည္းအေဝး ထပ္မံျပဳလုပ္သြားရန္ရွိေၾကာင္း အစည္းအေဝးမွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရသည္။
KUPC ကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၃၀ရက္ေန႔က ကရင္ျပည္နယ္၊ ဖားအံၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ကရင္ေရးရာအစည္း အေဝးတြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့ၿပီး လက္ရွိ ကရင္ေတာ္လွန္ေရးလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား၊ တိုင္းရင္းသားေရးရာ ၀န္ႀကီးမ်ား၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ကရင္ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္ ၅၇ ဦး ျဖင့္ဖြဲ႔စည္းထားသည္။
Tuesday, May 5, 2015
အာဆီယံ အမ်ိဳးသမီး ခ််န္ပီယံရွစ္ေဘာလုံးၿပိဳင္ပြဲ ဖိလစ္ပိုင္ကို ျမန္မာႏိုင္
ေမ ၄ ရက္က ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံမွာ ယွဥ္ၿပိဳင္သြားတဲ့ အာဆီယံ အမ်ိဳးသမီး ခ်န္ပီယံရွစ္ ေဘာလံုးပြဲစဥ္ အုပ္စု (ခ) ဒုတိယပြဲစဥ္မွာ ျမန္မာက ဖိလစ္ပုိင္ကုိ ၄ ဂိုး ၁ဂိုးနဲ႔ အႏုိင္ရသြားပါတယ္။
ဒီပြဲမွာ ဖိလစ္ပုိင္အသင္းက ပင္နယ္တီကေန ဦးေဆာင္ဂိုုး စတင္ သြင္းယူႏုိင္ခဲ့တာပါ။ ျမန္မာအတြက္ ေခ်ပဂိုးနဲ႔ အႏုိင္ဂိုးေတြကုိ ေနာ္အားလုိ၀ါးေဖာနဲ႔ ခင္မုိးေ၀က သြင္းယူပါတယ္။
ဒီပြဲမွာ ေနာ္အားလုိ၀ါးေဖာ္ ၃ ဂိုုးသြင္းယူၿပီး ဟက္ထရစ္ ရယူႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီပြဲႏုိင္လုုိ႔ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးအသင္းဟာ အုုပ္စုု (ခ)မွာ ၃ မွတ္ရၿပီး အဆင့္ ၂ ေနရာမွာ ရပ္တည္ေနပါတယ္။ ဗီယက္နမ္ ၆ မွတ္နဲ႔ ဦးေဆာင္ေနပါတယ္။
အုပ္စု (ခ) ေနာက္ဆံုုးပြဲစဥ္အျဖစ္ ေမ ၆ ရက္မွာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးအသင္းဟာ မေလးရွားအသင္းနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ရမွာပါ။ ဒီပြဲမွာ အႏုုိင္ရရင္ ဆီးမီးဖုုိင္နယ္ကုုိ တက္ေရာက္ဖုုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ႏုုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တဖက္ အုုပ္စုု (က)မွာေတာ့ ေလာေလာဆယ္ ကစားၿပီးတဲ့ ၂ ပြဲမွာ ၾသစေၾတးလ်ယူ ၂၀ အသင္းက ၆ မွတ္နဲ႔ ဦးေဆာင္ေနၿပီး ထုိင္းက ၃ မွတ္နဲ႔ ဒုတိယေနရာမွာ ရပ္တည္ေနပါတယ္။
ဓာတ္ပုံ (ျမန္မာႏုိင္ငံ ေဘာလုံးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေဖ့ဘြတ္ခ္)
Type the rest of your post here.
ဒီပြဲမွာ ဖိလစ္ပုိင္အသင္းက ပင္နယ္တီကေန ဦးေဆာင္ဂိုုး စတင္ သြင္းယူႏုိင္ခဲ့တာပါ။ ျမန္မာအတြက္ ေခ်ပဂိုးနဲ႔ အႏုိင္ဂိုးေတြကုိ ေနာ္အားလုိ၀ါးေဖာနဲ႔ ခင္မုိးေ၀က သြင္းယူပါတယ္။
ဒီပြဲမွာ ေနာ္အားလုိ၀ါးေဖာ္ ၃ ဂိုုးသြင္းယူၿပီး ဟက္ထရစ္ ရယူႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီပြဲႏုိင္လုုိ႔ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးအသင္းဟာ အုုပ္စုု (ခ)မွာ ၃ မွတ္ရၿပီး အဆင့္ ၂ ေနရာမွာ ရပ္တည္ေနပါတယ္။ ဗီယက္နမ္ ၆ မွတ္နဲ႔ ဦးေဆာင္ေနပါတယ္။
အုပ္စု (ခ) ေနာက္ဆံုုးပြဲစဥ္အျဖစ္ ေမ ၆ ရက္မွာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးအသင္းဟာ မေလးရွားအသင္းနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ရမွာပါ။ ဒီပြဲမွာ အႏုုိင္ရရင္ ဆီးမီးဖုုိင္နယ္ကုုိ တက္ေရာက္ဖုုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ႏုုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
တဖက္ အုုပ္စုု (က)မွာေတာ့ ေလာေလာဆယ္ ကစားၿပီးတဲ့ ၂ ပြဲမွာ ၾသစေၾတးလ်ယူ ၂၀ အသင္းက ၆ မွတ္နဲ႔ ဦးေဆာင္ေနၿပီး ထုိင္းက ၃ မွတ္နဲ႔ ဒုတိယေနရာမွာ ရပ္တည္ေနပါတယ္။
ဓာတ္ပုံ (ျမန္မာႏုိင္ငံ ေဘာလုံးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေဖ့ဘြတ္ခ္)
Type the rest of your post here.
Sunday, May 3, 2015
ျငိမ္းခ်မ္းေရး စစ္တမ္း (၁၅) စာခ်ဳပ္အတည္ျပဳမူၾကမ္းအေပၚ သံုးသပ္ခ်က္ (၁)
ျငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ စစ္အစိုးရ နွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အစည္းမ်ားသာမက တိုင္းရင္းသား
ေပါင္းစံုလူထုၾကီးတရပ္လံုးနွင့္ ဆိုင္ေသာ ျပသနာျဖစ္သည္။ စစ္ေၾကာင့္ အေျခခံလယ္သမား၊ အလုပ္သမား၊ တိုင္းရင္း
သားျပည္သူမ်ား၏ သားသမီးမ်ားေသေၾကေနၾကရသည္။ လူထု၏က်မၼာေရး၊ ပညာေရး၊ သယ္ယူပို ့ေဆာင္ေရး၊ လမ္း
ပမ္း နွင့္ အီလက္ထေရာနစ္ဆက္သြယ္ေရး၊ ေနအိမ္ရာ စီမံကိန္း၊ အလုပ္အကိုင္အခြင့္ အလမ္း စသည္မ်ားအတြက္ အသံုးျပဳ ရမည့္ ေငြေၾကးမ်ား အလဟသ ျဖစ္လွ်က္ရွိသည္။
စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္၏ စီမံခန္ ့ခြဲေရးညံ့ဖ်င္းျခင္း၊ တိုင္းျပည္ဓနခ်မ္းသာမ်ားကို စစ္အာဏာရွင္စနစ္တည္ျမဲ
ေရးနွင့္ ကိုယ္က်ိဳး အတြက္အသံုးခ်ျခင္း၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူၾကီးမားစြာျဖစ္ပြားလွ်က္ရွိျခင္းတို ့အျပင္ ျပည္တြင္းစစ္
သည္ လူထုၾကီးတရပ္လံုး ဆင္းရဲတြင္းမွ မထြက္နုိင္ေစ ရန္ အနာဆိုးၾကီးသဖြယ္ အျမစ္တြယ္လွ်က္ရွိသည္။ ဤသည္ကို အျမန္ဆံုး အေျဖရွာကုစားရန္ ျပည္တြင္း စစ္ျပသနာအေပၚ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထုၾကီးတရပ္လံုး ယခင္က
ထက္ပို၍ ထဲထဲ၀င္၀င္ ေလ့လာ၊ လႈပ္ရွား၊ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္သင့္ျပီျဖစ္သည္။
စစ္အစိုးရနွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အစည္းမ်ား ၂၀၁၅ ခုနွစ္ မတ္လ (၃၁) ရက္ေန ့တြင္သေဘာ
တူခဲ့ၾကသည့္ အတည္ျပဳစာခ်ဳပ္ (မူၾကမ္း) ဟူသည့္အေပၚတြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခ်ဳပ္ဆိုျဖစ္ၾကလွ်င္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္း
ေရးကို တကယ္တန္းအေထာက္အပံ့ျဖစ္မျဖစ္ အေပၚ လူထု၏သေဘာထားအျမင္မ်ား ထုတ္ေဖၚလာၾကမည္ဆိုပါက တိုင္းျပည္ အတြက္ အက်ိဳးရွိနိုင္ပါမည္။ ဤသည္ကို အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစရန္ စာေရးသူအေနျဖင့္ လူ ့အခြင့္အေရး၊
တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရး နွင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးအေျခခံမ်ားမွေန၍ ဆႏၵစြဲမထား၊ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္းကင္းစြာ နွင့္ ပကတိ ကို အရွိအတိုင္း ဆက္လက္သံုးသပ္တင္ျပသြားပါမည္။
ယခုလတ္တေလာေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္အရပ္သားအသြင္ယူဦးသိန္းစိန္ စစ္အစိုးရဖန္တည္းထားသည့္စာခ်ဳပ္ နွစ္ခု (၁)the Deed of Commitment (DoC)ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ စာခ်ဳပ္ (၂) တနိုင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲျခင္း သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ (မူၾကမ္း) ကို အတည္ျပဳစာခ်ဳပ္ တို ့၏ ဥပေဒသေဘာနွင့္ နိုင္ငံေရး အနွစ္သာရသည္ မည္သို ့ရွိသနည္း။
ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ စာခ်ဳပ္ဟူသည္ကို ၂၀၁၅ ခုနွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၂ ရက္ေန ့တြင္ ကရင္ အဖြဲ ့အစည္းသံုးဖြဲ ့နွင့္ ရွမ္းတဖြဲ ့စတင္လက္မွတ္ထိုးခဲ့သည္။ လက္မွတ္မထိုးရေသးသည့္ အျခားတိုင္းရင္းသားအဖြဲ ့မ်ားကိုလည္း ဆက္လက္ ၾကေစရန္ စည္းရံုးလွ်က္ရွိေၾကာင္းသိရသည္။ ယင္းစာခ်ဳပ္တြင္အနွစ္သာရအရ မည္သည့္အရာမွ် မယ္မယ္ရရမပါရွိပါ။ အစိုးရအေနျဖင့္ တနိုင္ငံလံုးပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ ထိုးမည္၊ နိုင္ငံေရးမူေဘာင္ကို ေဆြးေႏြး
မည္၊ အားလံုးပါ၀င္သည့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပမည္၊ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္သြားမည္ ဟူသည္တို ့
မွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ေကာင္းမြန္သည့္အရာမ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း ေရွ ့ေနာက္ေျပာင္းျပန္ျဖစ္၊ တိက်မႈမရွိ၊ ဦးတည္ခ်က္ မေရရာဘဲနွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွည္ၾကာမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားနွင့္ ေမွ်ာထားေၾကာင္းေတြ ့ရသည္။
တိုင္းျပည္ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ထိပါးသည့္ အရင္းခံက်ေသာ ျပသနာရပ္ၾကီးအခ်ိဳ ့အေပၚေဆြးေႏြးသေဘာတူမႈ ကို အရင္ရွာေဖြဘို ့လိုပါမည္။ အေသးစိပ္ကို နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေဆြးေႏြးနိုင္သည္။ ယခုမူ ယင္းသို ့မဟုတ္ဘဲ အေၾကာင္းရပ္ အားလံုးကို မည္သည့္ အာမခံခ်က္မွ်မရွိေသာ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲသို ့ေရႊ ့လိုက္သည္။ တနိုင္ငံလံုးပစ္
ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ (NCA)[i]ကို အရင္ဦးစြာလက္မွတ္ေရးထိုးေစသည္။ ယင္းမွာ ေရွ ့ေနာက္ေျပာင္းျပန္
ျဖစ္ေနသည္ဟု ဆိုလိုရင္းပင္။ ဤသည္မွာ စစ္အစိုးရလိုလား အဆိုျပဳသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ ျဖစ္သည္။
၂၀၁၅ ခုနွစ္မတ္လ (၃၁) ရက္ေန ့ကထြက္ေပၚလာသည့္အတည္ျပဳမူၾကမ္းအေပၚတြင္သာ (NCA)ကို လက္ မွတ္ထိုးၾကပါက စစ္အစိုးရအတြက္သာ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အျမတ္အၾကီးအက်ယ္ ရဘြယ္ရွိသည္။တိုင္းရင္းသား
ေပါင္းစံုလူထုၾကီးတရပ္လံုး နွင့္ တိုင္းျပည္အတြက္ အက်ိဳးမရွိနိုင္ပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္နည္း။
အတည္ျပဳစာခ်ဳပ္မူၾကမ္းအရ (NCA)ကို လက္မွတ္ထိုးလိုက္ၾကရံုမွ်နွင့္ တိုက္ပြဲျပန္လည္မျဖစ္ပြားေအာင္ တားဆီးနိုင္မည့္ အေျခအေနမရွိ၊ ျပန္တိုက္ျခင္း မတိုက္ျခင္းမွာ စစ္အစိုးရလက္၀ယ္တြင္သာ ဆက္လက္တည္လွ်က္ရွိ ေန၍ျဖစ္သည္။ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရးကို အဖြဲ ့အစည္းအမ်ားစုၾကီးက ျပည္ေထာင္စု အဆင့္အထိလက္မွတ္ထိုး
ျပီး ၾကသည့္အျပင္ အဓိကက်သည့္ ကခ်င္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ ့ (ေကအိုင္အို) နွင့္ လည္း စစ္ရွိန္ေလွ်ာ့ရန္ သေဘာတူညီျပီးျဖစ္ပါလွ်က္ ရွမ္းျပည္နယ္နွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တို ့တြင္ (ကိုးကန္ ့အေရးမွလြဲ၍) ျမန္မာစစ္တပ္ကပင္ အဓိကအားျဖင့္ စစ္ဆင္တိုက္ခုိက္မႈမ်ား ျပဳေနေၾကာင္းေတြ ့နိုင္သည္။ ျငိမ္းခ်မ္းမႈ အေျခခံကို တကယ္တန္း အုတ္ျမစ္ခ်
ေပးနိုင္ေျခမရွိသည့္ NCA ကို လက္မွတ္ထိုးျပီးေနာက္တြင္ စစ္အစိုးရက ျငိမ္းခ်မ္းေရးရသြားျပီ ဟု ကမာၻကို ေၾကျငာ၊ နိုင္ငံျခားရင္းနွီးျမွဳပ္နွံမႈ နွင့္ ဖြံ ့ျဖိဳးမႈ အကူအညီမ်ားကို ဖိတ္ေခၚ၊ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္ မ်ားရွိ သဘာ၀သယံဇာတမ်ား
အား ပို၍တိုးခ်ဲ ့ကာ ထင္သလိုထုတ္ေဖၚသံုးစြဲ ေရာင္းခ်ပါေတာ့မည္။
(NCA)ကို အလြယ္တကူလက္မွတ္ထိုးေပးလိုက္ျခင္းမွာ မိမိလက္၀ယ္တြင္ အဖိုးမျဖတ္နိုင္ေအာင္ တန္ဘိုးရွိ
သည့္ ရတနာတံုးၾကီးအား အသျပာတေရြးမွ်ျဖင့္ ေရာင္းလိုက္သည့္ သေဘာေဆာင္သည္။မည္သည္တို ့ကို ထည့္
သြင္း ခ်ဳပ္ဆိုနိုင္မွသာ စစ္မွန္သည့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အေထာက္အကူျပဳမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေလ့လာသံုးသပ္ရန္ လိုအပ္လာပါျပီ။
ပထမဆံုးအခ်က္မွာ ပစ္ခတ္တိုက္ခုိက္မႈ တကယ္တန္းရပ္စဲေရး၊ ထိုသို ့ရပ္စဲထားမႈကို တဘက္ဘက္ က မိမိသေဘာဆႏၵတခုတည္းနွင့္ ဖ်က္သိမ္းမႈ၊ ခ်ိဳးေဖါက္မႈ မျပဳေရး၊ ျပဳခဲ့ေသာ္ ထိမ္းသိမ္း၊ ဟန္ ့တား ကာကြယ္ရန္နွင့္ ထိေရာက္စြာ အေရးယူေဆာင္ရြက္နိုင္ရန္ ခိုင္မာအားေကာင္းသည့္ ယႏၱယား (သို ့မဟုတ္) ၾကီးၾကပ္မႈ အဖြဲ ့
ဖြဲ ့စည္းေရး၊ ျဖစ္သည္။ အတည္ျပဳစာခ်ဳပ္ မူၾကမ္း အခန္း(၄) အပုဒ္ ၁၂ အရ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ပူးတြဲ
ေစာင့္ၾကည့္ ေရး ေကာ္မတီကို ေအာက္ပါအတိုင္းဖြဲ ့စည္းေပးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္းပါရွိသည္။
(က) ဤသေဘာတူစာခ်ဳပ္အားလိုက္နာေရးအတြက္ ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေပးရန္ “ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ” ကို ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္မ်ား၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ အမ်ားယံုၾကည္ေလးစားေသာပုဂၢိဳလ္မ်ား
ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းတာဝန္ေပးရန္ သေဘာတူသည္။
အထက္ပါ သေဘာတူညီခ်က္အရ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီဖြဲ ့စည္းရာတြင္ အားနည္းခ်က္မွာ ပဋိပကၡ
၏ ဘက္နွစ္ဘက္၊ အတိအက်အားျဖင့္ စစ္အစိုးရကတဘက္၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အစည္းမ်ား က အျခား
တဘက္ျဖင့္သာ အဓိက ဖြဲ ့စည္းျခင္းျဖစ္သည္။ အမ်ားယံုၾကည္ေလးစားေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားဟူသည္မွာလည္းတိက်ေရ
ရာမႈ မရွိ။ မည္သူေတြမွန္းမသိ။ ၄င္းတို ့အပါအ၀င္ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ တခုလံုးတြင္ပါ မည္သည့္အခြင့္
အာဏာ ရွိျပီး မည္သို ့စီမံကြပ္ကဲသြားမည္၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို မည္သို ့ခ်မွတ္သြားမည္၊ မည္သို ့လိုက္နာရန္ တာ၀န္ ရွိသည္ ဟူသည္တို ့မပါရွိ။ တဘက္ဘက္က (အျဖစ္နိုင္ဆံုးမွာ) စစ္အစိုးရဘက္က တဘက္သတ္ ခ်ိဳးေဖါက္ျပီး တိုက္ပြဲမ်ားျပန္စ၊ထိုးစစ္မ်ားျပန္ဆင္လာလွ်င္ ယင္းေကာ္မတီသည္ တားဆီးနိုင္ေျခမရွိ။
ျမန္မာနိုင္ငံျပည္တြင္းစစ္သမိုင္းတြင္ ေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္စဥ္သည္ယခုမွစတင္သည့္ အသစ္မဟုတ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန
၀င္းေခါင္းေဆာင္ျပီး အာဏာသိမ္းခဲ့သည့္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ က ၁၉၆၃ ခုနွစ္ ဇြန္လ (၁၁) ရက္ေန ့တြင္ ေၾကျငာ
ခ်က္ထုတ္ ဖိတ္ေခၚျပီးေနာက္ ေအာက္တိုဘာလ (၈) ရက္ေန ့၌ မဒညတနွင့္ စတင္ေဆြး ေႏြးခဲ့ၾကသည္။ ထိုစဥ္က မဒညတ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ ့တြင္ ေကအင္ယူ၊ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ၊ ကရင္နီအမ်ိဳးသား တိုးတက္ေရးပါတီ၊ ခ်င္းဦးစီး
အဖြဲ ့နွင့္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ တို ့ပါ၀င္ခဲ့ၾကသည္။[ii]စစ္အစိုးရက ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးေကာင္စီ၊ ရခိုင္ျပည္ကြန္ျမဴ နစ္ပါတီ တို ့နွင့္ သီးျခားေဆြးေႏြးခဲ့သည္။[iii]
ထို ့ေနာက္ စစ္အစိုးရက မဒညတနွင့္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီတို ့အေပၚ“မရိုးမသား၊ နိုင္ငံေရးအျမတ္ထုတ္
ကာ၊ လူထုနည္းနဲ ့အၾကပ္ကိုင္ဘို ့ၾကိဳးစားခဲ့ၾကတယ္။” ဟု စြပ္စြဲျပီး နို၀ဘၤာလ ၁၄ ရက္ေန ့တြင္ ေဆြးေႏြးပြဲကိုတဘက္
သတ္ဖ်က္သိမ္းခဲ့သည္။[iv] တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ယခု စာခ်ဳပ္အတည္ျပဳမူၾကမ္း တြင္ ယင္းသမိုင္းျဖစ္ရပ္
တြင္ကဲ့သို ့ လက္ရွိစစ္အစိုးရအေနျဖင့္ ေဆြးေႏြးပြဲကို တဘက္သတ္မဖ်က္သိမ္းေအာင္ တားဆီးနိုင္သည့္ သေဘာတူ
ညီခ်က္ မရွိ။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္ရွားမႈျဖစ္စဥ္တြင္ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထုမ်ားသည္ လြတ္လပ္သည့္ လူထုအသင္း
အဖြဲ ့မ်ားမွ တဆင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ မိမိတို ့ကိုယ္တိုင္တိုက္ရိုက္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ နိုင္ငံတကာအဖြဲ ့အစည္း
မ်ားနွင့္ ဆက္စပ္၍ေသာ္ လည္းေကာင္း ပါ၀င္နိုင္ၾကမွသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈေအာင္ျမင္နိုင္ေျခရွိသည္။ မ်က္ေမွာက္တြင္အာဖရိကတိုက္ ကင္ညာနိုင္ငံ ၏ သာဓက ကိုေလ့လာနိုင္သည္။
ဤကဲ့သို ့လူထုမ်ားက ျငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တြင္ တက္ၾကြလႈပ္ရွားကာ အားေကာင္းေကာင္းနွင့္ ပါ၀င္လာပါက စစ္အစိုး ရက ေဆြးေႏြးပြဲကို တဘက္သတ္ဖ်က္သိမ္းမပစ္နိုင္ေအာင္ နွင့္ အဆိုပါလူထုမ်ားအား တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကို ကိုင္စြဲ၍ အေရးယူျခင္းမျပဳနိုင္ေအာင္ ကာကြယ္ျပဌာန္းခ်က္ထည့္သြင္းရန္ လိုပါမည္။
လြန္ခဲ့သည့္ နွစ္ေပါင္း (၂၁) နွစ္ေက်ာ္ကာလ ၁၉၉၄ ခုနွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ (၂၄) ရက္ေန ့တြင္ န၀တ စစ္အစိုးရ နွင့္ ေကအိုင္အိုအၾကားခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ျပီး ထုိစဥ္က လွ်ိဳ ့၀ွက္အျဖစ္ထားရွိခဲ့သည့္ သေဘာတူညီခ်က္ အပုဒ္ (၄) ပုဒ္ခြဲ (ည) တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖၚျပထားခဲ့သည္။
(ည) ေကအိုင္အိုတပ္ဖြဲ႕မ်ား အေျချပဳတပ္စြဲသည့္ ေနရာေဒသမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အျခား
ရွင္းလင္းရန္ လိုအပ္သည့္ ကိစၥရပ္ တစ္ခုခု ေပၚေပါက္လာလွ်င္ ေသာ္လည္းေကာင္း ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဖက္
အတူတကြ ပူးတြဲ ကြင္းဆင္း ေလ့လာၿပီး ေဆြးေႏြးညိႇႏႈိုင္း ေျဖရွင္းသြားရန္။
၁၉၉၄ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၂၄ ရက္ေန ့တြင္ နွစ္ဘက္ သေဘာတူေဖၚေဆာင္ခဲ့သည့္ “ပူးတြဲ” နွင့္ ၂၀၁၅ ခုနွစ္ မတ္လ (၃၁) ရက္ေန ့တြင္ ေပၚထြက္လာသည့္ အတည္ျပဳမူၾကမ္း အရ “ပူးတြဲ” တို ့မွာ အနွစ္သာရ အရ မည္သို ့မွ်
ျခားနားမႈမရွိပါ။ ယခင္ “ပူးတြဲ” တြင္ န၀တ စစ္အစိုးရနွင့္ ေကအိုင္အို တို ့ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ယခု “ပူးတြဲ” တြင္ ဦးသိန္းစိန္ စစ္အစိုးရနွင့္ (ေကအိုင္အိုအပါအ၀င္) တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အစည္းအမ်ားစု ျဖစ္လာခဲ့သည္။ အနည္း
အမ်ားသာ ကြာျခားမႈရွိသည္။ တည္ေဆာက္မႈမွာအတူတူျဖစ္သည္။ အခြင့္ အာဏာ ကင္းမဲ့ပံု၊ စီမံကြပ္ကဲမႈစနစ္ နွင့္ လိုက္နာရန္ တာ၀န္ ေဖၚျပမထားပံု တို ့မွာလည္း အတူတူပင္ ျဖစ္သည္။ ေဆြးေႏြး ညွိနိုင္းသည့္ နည္းျဖင့္ ေျဖရွင္းၾကရ
မည့္အေနအထားမွာလည္း ထူးမျခားနား။ နွစ္ဘက္ ေဆြးေႏြး ညွိနိွဳင္း၍ မရလွ်င္ တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္မျဖစ္ေအာင္မည္သည့္ အဆံုးအျဖတ္ကို မည္သို ့နာခံသြားမည္ ဟူ၍ ေဖၚျပမထားသည္မွာလည္း တူလြန္းလွသည္။
ယခု “ပူးတြဲ” တြင္ နိုင္ငံျခားအစိုးရမ်ားနွင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအဖြဲ ့အစည္းမ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား က ေလ့လာသူ၊ အၾကံေပး နွင့္ နည္းပညာအေထာက္အကူျပဳမ်ားအျဖစ္ သင့္ေလ်ာ္သလို ပါ၀င္နိုင္ေျခရွိေၾကာင္း ကို ေဖၚျပ
ထားသည္။ သို ့ရာတြင္ မည္သည့္အခြင့္အာဏာမွ် အပ္နွင္းမထား။ ထူး၍ မဆန္းလွ။ အနွစ္သာရကင္းမဲ့သည့္ “ပူးတြဲ” အား အေပၚယံဟန္ျပ သနပ္ခါးလိမ္းထားသည့္ အဆင့္သာရွိသည္။
ယခင္ “ပူးတြဲ” သည္ အလုပ္မျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း သမိုင္းက သက္ေသျပခဲ့ျပီ။ ကခ်င္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ ့(ေကအုိင္အို) နွင့္ စစ္အစိုးရတို ့၏ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သက္တမ္း (၁၇) နွစ္အတြင္းတြင္ ကခ်င္အရပ္သား
အခ်ိဳ ့အပါအ၀င္ ေကအုိင္အို စစ္သားမ်ား အစုလိုက္ အသတ္ခံခဲ့ၾက ရသည္။ ၂၀၀၁ ခုနွစ္တြင္ ၁၁ ဦး၊ ၂၀၀၂ ခုနွစ္
တြင္ ၄ ဦး နွင့္ ၂၀၀၇ ခုနွစ္တြင္ ၆ ဦးတို ့ျဖစ္ သည္။ ယင္းသတ္ျဖတ္မႈမ်ားကို ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က က်ဴးလြန္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၄ ခုနွစ္ စာခ်ဳပ္အရ ဖြဲ ့စည္းသည့္ “ပူးတြဲ” သည္ ယင္းသတ္ျဖတ္မႈမ်ားအေပၚ မည္သို ့မွ် အေရးယူ ေဆာင္ရြက္နုိင္ခဲ့ျခင္းမရွိ။
သို ့ရာတြင္ ေကအိုင္အို စစ္သားတဦးျဖစ္သူ ဒုတပ္ၾကပ္ ခ်မ္းယိမ္းအား ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က ထပ္မံ နွိပ္စက္၊ သတ္ျဖတ္ျခင္းျပဳျပီးေနာက္တြင္မူ ေကအိုင္အိုသည္ ၂၀၁၁ ခုနွစ္ ဇြန္လ ၉ ရက္ေန ့မွစ၍ ခုခံစစ္ကိုဆင္ႏႊဲရင္းတိုက္ပြဲ
မ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားလာခဲ့သည္။
၁၉၉၄ ခုနွစ္တြင္ စစ္အစိုးရနွင့္ ေကအိုင္အို တို ့ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္၌ အကယ္၍ ဘက္တဘက္ဘက္၏ အရပ္သားအမႈထမ္းကျဖစ္ေစ၊ စစ္သည္တဦးဦးက ျဖစ္ေစ၊ တပ္ဖြဲ ့တခုခုက ျဖစ္ေစ၊ ျပင္းထန္
ေသာ လူ ့အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈ သို ့မဟုတ္ ျပစ္မႈတခုခုကို က်ဴးလြန္ခဲ့သည္ရွိေသာ္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အေရး ယူ
ေဆာင္ရြက္နိုင္ေရး အတြက္ နွစ္ဘက္လက္ခံသည့္ တရားစီရင္ေရးယႏၱယား တခုတည္ေဆာက္ထားျခင္း၊ တုိင္တန္း နိုင္သည့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းကို ေဖၚျပသေဘာတူထားျခင္း မရွိပါ။ စာခ်ဳပ္ပါသေဘာတူညီခ်က္ကို ေဖၚေဆာင္ရန္ နွင့္ တဘက္ဘက္က မလိုက္နာလွ်င္ အတင္းအၾကပ္ျပဳနိုင္သည့္ အခြင့္အာဏာရွိေသာ အဖြဲ ့အစည္းလည္း မပါရွိ။ ပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရးကို ခ်ိဳးေဖါက္လာလွ်င္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္ွနွင့္ တိုက္ပြဲမ်ားျပန္လည္ျဖစ္ပြားျခင္းမရွိေစေရး ထိေရာက္စြာ ၾကီးၾကပ္ကြပ္ကဲရန္တို ့အတြက္ (အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံ အာေခ်းျပည္နယ္ ျပည္တြင္းစစ္ကို ေျဖရွင္းခဲ့စဥ္က ကဲ့သို ့) အၾကပ္အတည္းစီမံခန္ ့ခြဲေရးဘုတ္အဖြဲ ့[v]မ်ိဳးကို လည္း စာခ်ဳပ္ အရ တရား၀င္ဖြဲ ့စည္းတည္ေထာင္ ထားျခင္း လည္း မရွိပါ။
ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ၁၉၈၉ ခုနွစ္ကထဲက စတင္ခဲ့ေသာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ျဖစ္စဥ္မ်ားအတြင္း ယင္းသို ့ေသာ ဖြဲ ့စည္းတည္ေဆာက္မႈမ်ား ကင္းမဲ့ခဲ့သျဖင့္ တိုက္ပြဲ မ်ား အလြယ္တကူျပန္လည္ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ နွစ္ေပါင္း (၂၆) နွစ္ေက်ာ္ၾကာလာသည့္ ယခုအခ်ိန္တြင္ ေပၚထြက္လာသည့္စာခ်ဳပ္ အတည္ျပဳ (မူၾကမ္း) တြင္လည္း ဆက္လက္ ကင္းမဲ့လွ်က္ ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္းေတြ ့ရသည္။
၂၀၁၁ ခုနွစ္ ဇြန္လ (၉) ရက္ေန ့တြင္ ေကအိုင္အိုနွင့္ တုိက္ပြဲမ်ားျပန္လည္ျဖစ္ပြားလာခဲ့ျပီးေနာက္ ေဒသခံ
ကခ်င္ နွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ လူသတ္မႈ၊ မုဒိန္းမႈ၊ နွိပ္စက္ညွင္းပန္းမႈ၊ ရြာမ်ား ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းမ်ား မီရိႈ ့ဖ်က္ဆီးခံရမႈ စသည့္ လူ ့အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္ေပါင္းမ်ားစြာ က်ဴးလြန္ခံရသည့္အျပင္ ျပည္တြင္းေနရပ္ စြန္ ့ခြာ
တိမ္းေရွာင္သူမ်ား (IDP) အေရအတြက္ တသိန္းေက်ာ္ ရွိ ခဲ့သည္။ ယခုလက္မွတ္ေရးထိုးခ်ုဳပ္ဆိုမည့္ အတည္ျပဳမူ
ၾကမ္းတြင္ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈျပန္လည္ ျဖစ္ပြား ျခင္းမရွိေစရန္ ကာကြယ္နိုင္သည့္ အခြင့္အာဏာရွိေသာ ယႏၱယား
တစံုတရာမရွိဘဲ လြယ္လင့္တကူ လက္မွတ္ထိုး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ၾက မည္ ဆိုလွ်င္ ၄င္းတို ့သည္မည္သို ့လွ်င္ေနရင္းရပ္ရြာ
သို ့ျပန္နိုင္ၾကမည္နည္း။ စာခ်ဳပ္ကို ယံုၾကည္၍ ျပန္ၾကသူမ်ား ရွိေစဦး လြယ္လင့္တကူလက္မွတ္ထိုး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ လိုက္ၾက၊လြယ္လင့္တကူ ျပန္တိုက္လိုက္ၾက ဆိုပါလွ်င္ လူထုအမ်ား ထိခိုက္နစ္နာဆံုးရံႈးမႈၾကီးမားမည္ သာမက ဥပေဒစိုးမိုးေရးမွာလည္း ေလွာင္ေျပာင္ရယ္ေမာဘြယ္သာ ရွိေနပါမည္။
၂၀၁၁ ခုနွစ္ ဇန္န၀ါရီလ (၁၂) ရက္ေန ့တြင္ စစ္အစိုးရ နွင့္ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုးတို ့ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္မွာပင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကျပီးေနာက္ သံုးနွစ္ေက်ာ္လာခဲ့ျပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း နွစ္ဘက္ သေဘာတူညီခ်က္ မ်ားအနက္ မည္သည့္အရာတခုကိုမွ်စစ္အစိုးရက မယ္မယ္ရရေဖၚေဆာင္ေပးျခင္း မရွိေသးပါ။ ေဖၚေဆာင္ရန္ အတင္း အၾကပ္ျပဳနိုင္သည့္ အခြင့္အာဏာရွိေသာ မည္သည့္အဖြဲ ့အစည္းမွ်လည္း ရွိမေနပါ။
စစ္အစိုးရကေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္သည့္ဥပေဒစိုးမိုးေရးနွင့္တိုင္းျပည္တည္ျငိမ္ေရးေကာ္မတီဟူသည္အားမည္သည့္အခြင့္အာဏာနွင့္လုပ္ပိုင္ခြင့္မွ်အပ္နွင္းျခင္းမျပဳဘဲဖြဲ့စည္းေပးလိုက္သျဖင့္မည္သည့္အရာတခုမွ်ထိထိေရာက္ေရာက္မလုပ္နိုင္သည္ကိုသာဓကယူသင့္ပါသည္။ယခု “ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရးဆိုင္ရာပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ” ဟူသည္မွာလည္းအလားတူပင္။ဥပေဒစိုးမိုးေရးေကာ္မတီကထိထိေရာက္ေရာက္မလုပ္နုိင္သည္မွာမေထာင္းတာ။ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီတြင္ညွိနိုင္းရံုအဆင့္မွလြဲ၍မည္သည့္အခြင့္အာဏာမွ်မရွိ၊ထိထိေရာက္ေရာက္လုပ္နိုင္မည္ မဟုတ္သျဖင့္စစ္ပြဲၾကီးမ်ားျပန္လည္ျဖစ္ပြားမည္မုခ်ျဖစ္သည္။
ေနာက္ထပ္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈမ်ား မျဖစ္ပြားေစေရးတားဆီးနိုင္ရန္ ကုလသမဂၢ၊နိုင္ငံတကာနွင့္ျပည္တြင္း
လူထုအဖြဲ့အစည္းမ်ားပါ၀င္ေစလွ်က္လြတ္လပ္သည့္ၾကီးၾကပ္ကြပ္ကဲေရးေကာ္မတီတခုဖြဲ့စည္းေစျပီးယင္း၏ဖြဲ့စည္းပံုနွင့္လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာမ်ားကိုပါထည့္သြင္းခ်ဳပ္ဆိုနိုင္ရန္လိုအပ္သည္။ သို ့မွသာ(NCA) သည္အဓိပၸါယ္ရွိျပီးအသက္၀င္ကာတိုင္းျပည္နွင့္လူထုအတြက္အက်ိဳးရွိပါမည္။ဤသည္မွာပထမအခ်က္ျဖစ္သည္။
ဒုတိယအခ်က္မွာ နိုင္ငံေရးမူေဘာင္ ခ်မွတ္ျခင္း၊ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပျခင္း တို ့နွင့္ ဆိုင္သည္။ (NCA)ကို လက္မွတ္ထိုးျပီးမွ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈဆိုင္ရာ မူေဘာင္ကို ခ်မည္ဆိုသည္မွာ ႏြားေရွ ့ထြန္က်ဴးျဖစ္ေနသည္။ ယင္းအဆင့္၌မူေဘာင္ကို သေဘာမတူညီလွ်င္ မည္သို ့ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ၾကမည္ဟူသည္ကို အတည္ျပဳမူ
ၾကမ္း၌ မည္သို ့မွ် မေတြ ့ရ။ အျဖစ္နိုင္ဆံုးမွာ မူေဘာင္မွန္သမွ်အား ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုနွင့္ အၾကံဳး၀င္ေအာင္ ဆြဲထား
သည္ကို အျငင္းမပြားဘဲလက္ခံကာ ဟန္ျပနိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲၾကီးသို ့ဆက္လက္ခ်ီတက္ၾကရံုသာရွိမည္။ အတည္ျပဳ မူၾကမ္း အပုဒ္ ၂၁ (ခ) အရ ရက္ေပါင္း (၆၀) အတြင္းေဆြးေႏြးေသာ္လည္း အျငင္းပြားမႈမ်ားေပၚေပါက္လာမည္ဆိုလွ်င္ မူေဘာင္ကို သေဘာမတူနိုင္ပါက စာခ်ဳပ္ပ်က္ျပယ္ေၾကာင္း (Sunset Clause) လည္းမပါရွိ။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုေက်ာရိုး အေပၚတြင္ အေျချပဳထားသည့္ မူေဘာင္ကို လက္မခံဘဲ ေက်ာခိုင္းသြားမည္ဆိုျပန္လွွ်င္လည္းစာခ်ဳပ္ကို စတင္ခ်ိဳး
ေဖါက္သည့္ ငမိုက္သားအေနျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို မလိုလားသည့္ အၾကမ္းဘက္ အဖြဲ ့အေနျဖင့္လည္း
ေကာင္း စြပ္စြဲခံရကာ နိုင္ငံေရးအရအထီးက်န္ျပဳ၊ စီးပြားေရးအရ ပိတ္ဆို ့၊ စစ္ေရးအရ အျပတ္အတိုက္ ခံ၇မည့္
အႏၱရယ္ တို ့ကို ရင္ဆိုင္ရဘြယ္ ရွိသည္။
လက္ရွိအတည္ျပဳမူၾကမ္းအရသာ (NCA)ကိုလက္မွတ္ထိုးလိုက္မည္ဆိုပါက ဆီပူအိုးထဲ အထည့္ခံလိုက္ရ
ေသာ ငါးအရွင္တေကာင္ကဲ့သို ့ပင္။ ဆီပူလွခ်ည္ရဲ ့ ဟူ၍ မီးပံုထဲ ခုန္ဆင္းလွ်င္လည္း မီးတြင္းထဲမွာပင္ အသက္ဆံုးရံႈး
ပါမည္။
ဤသည္ကို ေက်ာ္လႊားရန္မွာ ႏြားကို ထြန္ေရွ ့သို ့ျပန္ပို ့လိုက္ရံုပင္။ ဆိုလိုသည္မွာ ေက်ာရိုးက်သည့္ နိုင္ငံေရး အေျခခံသေဘာတူညီခ်က္အခ်ိဳ ့တို ့အား နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ မူေဘာင္အေနျဖင့္ အလ်င္ဦးစြာေဆြးေႏြး သေဘာတူညီခ်က္ယူျပီးမွသာ (NCA)ကိုလက္မွတ္ထိုးရန္ျဖစ္သည္။ ယင္းမွာ တန္းတူေရး နွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္
အတြက္ နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အဆက္မျပတ္တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ေသာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကို္င္ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ ့အစည္း
မ်ား ေတာင္းဆိုရယူသင့္သည့္ နိုင္ငံေရးအခြင့္အေရးပင္။ ယင္းသို ့ရရွိလာသည့္ ေက်ာရိုးက်သည့္ နိုင္ငံေရး အေျခခံ
သေဘာတူညီခ်က္အခ်ိဳ ့တို ့ကို မထိပါးေစဘဲ အားလံုးပါ၀င္ခြင့္ရသည့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ တိုးခ်ဲ ့ျပီး က်ယ္က်ယ္ ျပန္ ့ျပန္ ့ေဆြးေႏြးသေဘာတူညီမႈရယူၾကမွသာ တိုင္းျပည္နွင့္ လူထုအတြက္အက်ိဳးရွိနိုင္ပါမည္။
တတိယမွာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု နွင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္အား အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုျခင္းနွင့္ ဆိုင္သည္။ အတည္ျပဳမူၾကမ္း အခန္း(၁) အပုိဒ္ (၁) (က)တြင္ “---ဒီမိုကေရစီေရး၊ အမ်ဳိးသားတန္းတူေရးနွင့္ ကိုယ္ပိုင္
ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ား အာမခံခ်က္ အျပည့္အ၀ရွိေသာ ဒီမိုကေရစီ နွင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္တို ့ကို အေျခခံသည့္ ျပည္ေထာင္စုကို နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲရလဒ္မ်ား နွင့္ အညီ တည္ေဆာက္သြားရန္ --” ဟူသည္မွာ ၂၀၁၄ ခုွနွစ္ စက္တဘၤာက ရရွိခဲ့သည့္ စတုတၳမူၾကမ္းအတိုင္း ျဖစ္ေနသည္။ ထူးျခားတိုးတက္မႈ စိုးစဥ္းမွ်မရွိ။ အဘယ္ေၾကာင့္ NCCT ေခါင္းေဆာင္မ်ားက လက္ခံလိုက္သည္ကို စဥ္းစား၍မရ။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုသည္ ယင္းျပည္ေထာင္စုမ်ိဳး ျဖစ္ျပီး ေနျပီျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေရႊမန္းက လႊတ္ေတာ္အတြင္းကေျပာေနသလို ဦးေအာင္မင္းကလည္း လႊတ္ေတာ္အျပင္တြင္ အလွ်ဥ္းသင့္သည့္အခါတိုင္း ေျပာၾကားလွ်က္ရွိသည္။
ယူအန္အက္ဖ္စီ ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အင္ဘန္လက သမၼတဦးသိန္းစိန္ထံ ၂၀၁၅ ခုနွစ္ဇန္န၀ါရီလ ၁၈ ရက္ေန႔ကေပးပို ့သည့္ ကမ္းလွမ္း စာတြင္“ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဒီမိုကေရစီေရး၊ အမ်ဳိးသားတန္းတူ
ေရးနွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ား အာမခံခ်က္ အျပည့္အ၀ရွိသည့္ အမ်ဳိးသားျပည္နယ္မ်ားကိုအေျခခံ၍ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ရန္ သေဘာတူၾကသည္။” ဟု ထည့္သြင္းခ်ဳပ္ဆိုလိုေၾကာင္း ပါရွိခဲ့သည္။[vi]ျခားနားခ်က္မွာ အမ်ိဳးသားျပည္နယ္မ်ားကို အေျခခံ၍ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရျဖစ္သည္။ ဗမာ (ျမန္မာ) ျပည္နယ္အပါအ၀င္ အမ်ိဳးသားျပည္နယ္ မ်ားကုိအေျခခံျပီး ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ကို ဖြဲ ့စည္းသင့္ေၾကာင္းမွာ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ ့အစည္းမ်ားက ယခုမွ အသစ္တင္ျခင္းမဟုတ္။ ၁၉၆၁ ခုနွစ္ေတာင္ၾကီးညီလာခံကထဲက အဆိုျပဳ
ခဲ့သည့္ ဖက္ဒ၇ယ္မူ ျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသားျပည္နယ္အားလံုးအၾကား တန္းတူေရးကို ေဖၚေဆာင္ရန္ ဦးတည္ေတာင္း
ဆိုခဲ့ၾကျခင္းပင္။
ခုရႈတ္မွ ေနာင္ရွင္းဆိုေသာ စကားရွိသည္။ ယင္းအေပၚတြင္ သေဘာတူညီခ်က္ တိတိက်က်ရမထားပါဘဲ
လွ်က္ ဖက္ဒရယ္ဟူေသာ အသံကေလးျမည္ေပးရံုျဖင့္ (NCA)ကိုလက္မွတ္ထိုးကာ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲဟူသည္သို ့
ခ်ီတက္ၾကမည္ဆိုလွ်င္ ဒုတိယအၾကိမ္အမ်ိဳးသားညီလာခံထက္ ပိုနိုင္ဘြယ္မရွိပါ။ ပထမ အၾကိမ္က ၁၅ နွစ္မွ်ၾကာခဲ့
သျဖင့္ ဒုတိယအၾကိမ္တြင္မူ အနည္းဆံုးနွစ္ေပါင္း ၃၀ အခ်ိန္ဆြဲသြားပါမည္။ ယခုအခါ၌စစ္အစိုးရသည္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး
ကို အေၾကာင္းျပလွ်က္ ဥေရာပသမဂၢ နွင့္ ေနာ္ေ၀မွသာမက ဂ်ပန္နိုင္ငံမွပါ ေငြေၾကးအလံုးအရင္း အကူအညီမ်ားရ
ေနျပီ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လူတေထာင္ခန္ ့တက္မည္ ့ေဆြးေႏြးပြဲၾကီးအား စားနပ္ ရိကၡာ ကြမ္း ေဆး လက္ဖက္မ်ား ေထာက္ပံ့ကာ နွစ္ရွည္ဆြဲျပီး က်င္းပသြားရန္ မခဲယဥ္းေတာ့ပါ။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းၾကီးတခု သဘြယ္ ျဖစ္လာလွ်က္ရွိေျချပီ။
အမ်ိဳးသားျပည္နယ္မ်ားကို အေျခခံ၍ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရပါရွိသည့္ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္မူ၏ ဖြင့္ဆိုခ်က္ ကို စစ္အစိုးရက မသိက်ိဳးက်င္ျပဳထားလိုက္ေသာအခါယူအင္န္ အက္ဖ္စီ ဒုဥကၠဌ ျဖစ္ျပီး NCCT ၏ ဥကၠဌလည္းျဖစ္သူ နိုင္ဟံသာက “ဖက္ဒရယ္ကိုအေပၚယံေလာက္ဘဲ အစိုးရက လက္ခံတယ္ ဆိုတာ ေပၚသြားျပီ။” ဟု ေထာက္ျပခဲ့သည္။ အေပၚယံေလာက္ဘဲ လက္ခံထားသည့္ စတုတၳမူၾကမ္းပါ စာသားအတိုင္းကိုပင္ အတည္ျပဳမူၾကမ္းအျဖစ္ NCCT က လက္ခံလိုက္ျပန္ျပီ ဆိုေသာအခါ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏နိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္ကို စဥ္းစားရခက္လာသည္။
ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ ဆိုသည္မွာ လာျခင္းေကာင္းေသာ လူကေလးျဖစ္ေသာ္လည္းတိမ္ၾကား
မင္းေခါင္အျဖစ္ ငွက္ေပ်ာေတာထဲ ျပန္၀င္သြားမွာ စိုးရိမ္ရသည္။အတည္ျပဳမူၾကမ္း အပုဒ္ (၁) (ဂ)တြင္ “တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ပူးေပါင္းပါ၀င္ေသာ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို နိုင္ငံေရး ေတြ ့ဆံုေဆြးေႏြးပြဲမ်ား တြင္ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးသြားရန္” ဟူ၍ေဖၚျပထားခ်က္အရ ဖက္ဒရယ္ေ၀ါဟာရေပ်ာက္သြားသည့္အျပင္တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ပါ၀င္ရံုမွ်ျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ ဟု သတ္မွတ္ရေတာ့မည္ ့သေဘာေဆာင္သည္။ “ျမန္မာ့တပ္
မေတာ္သည္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္းစံု ပါ၀င္သည့္ တပ္မေတာ္ျဖစ္သည္။” ဟူ၍ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိင္ ထပ္ခါ
တလဲလဲ ေျပာၾကားေနေသာ စကားစုကို အတည္ျပဳမူၾကမ္းက ထင္ဟပ္လိုက္ျခင္းမွလြဲ၍ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတပ္
မေတာ္ အတြက္ မည္သည့္အေျခခံတခုမွ်မရ။
ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ျပည္သူလူထုကို ထင္ဟပ္သည္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သည္ နေႏၱာပနႏၱနဂါး နွင့္ အလားသ႑ာန္တူသည္။ ဘုရားရွင္ကိုပင္ရန္ျပဳေသာ နေႏၱာပနႏၱနဂါးအား ေမတၱာသုတ္ရြတ္ရံုျဖင့္ ဆံုးမ၍မရ။ တန္ခိုး
ေတာ္တြင္ ဧတဒဂ္ရေသာရွင္ေမာဂၢလန္က နေႏၱာပနႏၱထက္ပိုၾကီးေသာ နဂါးမင္းၾကီးအသြင္ဖန္ဆင္းကာ အထက္မွ စီးမိုးျပီး၄င္းထက္သာလြန္သည့္ တံခိုးစြမ္းအားျပလိုက္ေသာအခါမွ နေႏၱာပနႏၱ မာန္စြယ္က်ကာ ျငိမ္ဆင္း သြားရသည္။
ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္အား နေႏၱာပနႏၱထက္ပို၍ တံခိုးစြမ္းအားျမင့္မားေသာ နဂါးမင္းၾကီး အျဖစ္တည္ေဆာက္ရန္လိုပါမည္။ တိုင္းရင္းသားျပည္သူလူထုမ်ား ဘ၀ရပ္တည္မႈပ်က္ျပားေအာင္ လူထု၏ေျမအမ်ိဳး
မ်ိဳးကို သိမ္းယူ၊ ျမန္မာ့ဦးပိုင္စီးပြားေရးကုမၸဏီေထာင္ျပီး တိုင္းရင္းသားလူထုပိုင္သဘာ၀သယံဇာတမ်ားအား နိုင္ငံျခား
ကုမၸဏီၾကီး မ်ား၊ ျပည္တြင္းမွ ခရိုနီမ်ားနွင့္ ခြဲေ၀ခံစား၊ တိုင္းရင္းသားလူထုမ်ားအေပၚ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ နွင့္ လူသားဆန္ ့
က်င္ျပစ္မႈမ်ား ဆက္လက္က်ဴးလြန္၊ လယ္သမားမ်ားနွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားအားအၾကမ္းဘက္ဖိနွိပ္ ေထာင္တြင္း ပို ့
ျခင္းမ်ားျပဳ၍ ၾကမ္းျခင္တိုင္း ၾကမ္းလွ်က္ရွိေသာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း သစ္မ်ား မာန္စြယ္က်ိဳးသြားေအာင္ လူထုစြမ္း
အားျဖင့္ ျဖိဳခ်ရန္ၾကိဳးပမ္းသည့္ အခ်ိန္တြင္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္သည္ ထိေရာက္စြာေထာက္ကူပ့ံပိုးေပး
ဘို ့လို ပါမည္။
သို ့ရာတြင္ ယခုအတည္ျပဳမူၾကမ္းကို ထပ္မံျပဳျပင္ျခင္းမရွိဘဲ လက္မွတ္ထိုးလိုက္မည္ ဆိုပါက ဖက္ဒရယ္
ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္သည္ နေႏၱာပနႏၱနထက္ တန္ခိုးစြမ္းအားပိုမိုျမင့္မားေသာ နဂါးမင္းၾကီးျဖစ္မလာဘဲ တီေကာင္ဘ၀သို ့သာ က်ေရာက္သြားမည္ကို စိုးရိမ္ရဘြယ္ရွိသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ NCA ကို လက္မွတ္ထိုး
ျပီးေနာက္ နွစ္ေပါင္းမ်ား စြာ ၾကာေအာင္အခ်ိန္ယူေတာ့မည့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲၾကီးအတြင္းစစ္မွန္သည့္တိုင္းရင္းသား
ေတာ္လွန္ေရးတပ္မ်ား ရပ္တည္၊ ရွင္သန္၊ ၾကီးထြားခြင့္ရေစမည့္ မည္သည့္အေျခခံေကာင္းတခုမွ် အတည္ျပဳမူၾကမ္း
တြင္ မပါ၀င္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ယခုအတည္ျပဳမူၾကမ္းသက္သက္အရဆိုလွ်င္ စစ္မွန္သည့္ တိုင္းရင္းသား ေတာ္
လွန္ေရးတပ္မ်ား လံုးပါးပါးသြားေစျပီး ေဖါက္ျပန္သည့္ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားသာ စစ္အစိုးရနွင့္ ေပါင္းကာ စီးပြားျဖစ္သြားေစနုိင္သည့္ အလားအလာမ်ားကို ေတြ ့ျမင္ေနရသည္။
အတည္ျပဳမူၾကမ္းတြင္ လက္မခံသင့္ဆံုး သေဘာတူညီခ်က္နွစ္ပုိဒ္ရွိသည္။ အပုဒ္ ၂၀ (စ) အရ နိုင္ငံေရး လမ္းျပေျမပံုကို လည္းေကာင္း အပုဒ္ ၂၆ အရ ဤစာခ်ုဳပ္တခုလံုးအားလည္းေကာင္း ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္သို ့
တင္သြင္း၍ အတည္ျပဳခ်က္ယူရမည္ဟု ဆိုသည္။ ၄င္းသေဘာတူညီခ်က္မ်ားမွာ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့
အစည္းမ်ားအား ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံု၏ ေဘာင္အတြင္းသို ့ဆြဲသြင္းလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းတို ့ကိုလက္ခံလိုက္လွ်င္ ဒီမိုကေရစီ အတုအေယာင္သာရျပီး မည္သည့္အခါတြင္မွ် စစ္မွန္သည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု မတည္ ေဆာက္နိုင္
သည့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအား အားျဖည့္ေပးလိုက္ရာေရာက္သည္။ ပို၍ ဆိုးသည္မွာ ျမန္မာစစ္တပ္စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ပါ၀င္ေဆြးေႏြးရရွိထားသည့္ သေဘာတူညီခ်က္အား ျမန္မာစစ္တပ္စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားပင္ ေလးပံုတပံုပါ၀င္ ေနသည့္ လႊတ္ေတာ္သို ့ပင္ တင္သြင္းျပီး အတည္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံရဦးမည္ဟူသည္မွာ “နွစ္ထပ္ကြမ္း တင္စီးလြန္း” ရာေရာက္ သည္။
အဆိုးဆံုးမွာ စာခ်ဳပ္၏ ခိုင္မာမႈျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္မျပဳပါက နိုင္ငံေရးလမ္းျပ
ေျမပံုေရာ စာခ်ဳပ္တခုလံုးပါ ပ်က္ျပယ္ေတာ့မလို ျဖစ္ေနသည္။ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား လက္ခုပ္ထဲက ေရလို ျဖစ္ေနသည္။ ဤကဲ့သို ့တိက်ေသခ်ာမႈ စိုးစဥ္းမွ်မရွိေသာ အတည္ျပဳမူၾကမ္း ဟူသည္ကို လက္မွတ္ေရးထိုး ခ်ဳပ္ဆိုမည္ ဆိုပါက စာခ်ဳပ္မွာအလြယ္တကူျပန္လည္ ပ်က္စီး၊ လက္မွတ္ထိုးေသာ အဖြဲ ့မ်ားမွာလည္း သိကၡာက်၊ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ကိုလည္းထိခိုက္ပါမည္။
သို ့ရာတြင္ နုိင္ငံေရးအရ ရိုးသားေသာတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ၾကိဳးပမ္းမႈသည္ အလဟသ မျဖစ္ပါ။ ၂၀၁၅ ခုနွစ္ မတ္လ (၃၁) ရက္ေန ့က ေပၚထြက္လာသည့္ အတည္ျပဳမူၾကမ္းတြင္ အားနည္းခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာေတြ ့ရ
ေသာ္လည္း ၂၀၁၃ ခုနွစ္ နို၀ဘၤာလ ၄ ရက္ေန ့က စစ္အစိုးရတင္သြင္းလိုက္ေသာ စာခ်ဳပ္မူၾကမ္းနွင့္နိုင္းယွဥ္လွ်င္ မ်ားစြာ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေၾကာင္း ေတြ ့နုိင္သည္။ဤအတည္ျပဳမူၾကမ္းကို လက္မွတ္မထိုးေသးဘဲ ေနာက္ တဆင့္ တက္ကာဘက္နွစ္ဘက္ ေဆြးေႏြးပြဲကို ဆက္လက္က်င္းပခြင့္ရေစရန္ ၾကိဳးပမ္းၾကလိမ့္မည္ဟု ေျမွာ္လင့္သည္။
ယင္းတြင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ဆိုင္ရာ အေျခခံေက်ာရိုးက်သည့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား အရင္ဦးစြာရေအာင္ ေဖၚေဆာင္ျပီး မွ ခိုင္မာသည့္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ကိုလက္မွတ္ထိုးခ်ဳပ္ဆိုျခင္းျဖင့္ ႏြားက လွည္းကို ဆြဲသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ မွန္ ေပၚလာေကာင္း ေပၚလာနိုင္ပါသည္။ ေစာင့္ၾကည့္ရပါမည္။
အတည္ျပဳမူၾကမ္းသည္ပင္လွ်င္ အားနည္းခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာ ေတြ ့ေနရသည္။ the Deed of Commitment (DoC)ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ စာခ်ဳပ္ဟူသည္မွာ ဥပေဒအရေရာ နိုင္ငံေရးအရပါ မည္သည့္ အနွစ္သာရမွ် မရွိပါ။ ဥပေဒအရ ဆိုလွ်င္ ဘက္တဘက္ဘက္မွ မလိုက္နာပါ အတင္းအၾကပ္အတည္ျပဳနိုင္မည့္ စြမ္းအား[vii] လံုး၀ကင္းမဲ ့ေန၍ ျဖစ္သည္။ စစ္အစိုးရက သေဘာေကာင္း၍ ေပးလွ်င္ရမည္။ မေပးလွ်င္ ယင္းစာခ်ဳပ္ကို ကိုင္၍ အေရးဆိုနိုင္ဘြယ္မရွိ။ စာခ်ဳပ္ သည္ ဥပေဒအရ စကၠဴစုတ္ မွ်သာ ျဖစ္ပါမည္။ နိုင္ငံေရးအရ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ထက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္သည့္ ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ စာခ်ဳပ္ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ေနာက္ထပ္ေပၚနိုင္ဘြယ္မရွိ။ သို ့ျဖစ္၍ ဦးသိန္းစိန္စစ္အစိုးရ ကမကထ ျပဳျပီး တဖြဲ ့ျပီးတဖြဲ ့
လက္မွတ္ထိုး ရန္ ေသြးေဆာင္ၾကိဳးပမ္းလွ်က္ရွိေသာ ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ စာခ်ဳပ္ ဟူသည္မွာလည္း ပင္လံုစာခ်ဳပ္၏ ေျခဖ်ားမွ်ပင္မွီနုိင္ဘြယ္မရွိ။ နိုင္ငံေရးတန္ဘိုးအရလည္းသုည သာ ျဖစ္သည္။
ဦးေအာင္ထူး (လူ ့အခြင့္အေရးေရွ ့ေန)
ဥပေဒအေထာက္အကူျပဳကြန္ရက္ တည္ေထာင္သူ ေမလ (၂) ရက္ ၂၀၁၅ ခုနွစ္
ေပါင္းစံုလူထုၾကီးတရပ္လံုးနွင့္ ဆိုင္ေသာ ျပသနာျဖစ္သည္။ စစ္ေၾကာင့္ အေျခခံလယ္သမား၊ အလုပ္သမား၊ တိုင္းရင္း
သားျပည္သူမ်ား၏ သားသမီးမ်ားေသေၾကေနၾကရသည္။ လူထု၏က်မၼာေရး၊ ပညာေရး၊ သယ္ယူပို ့ေဆာင္ေရး၊ လမ္း
ပမ္း နွင့္ အီလက္ထေရာနစ္ဆက္သြယ္ေရး၊ ေနအိမ္ရာ စီမံကိန္း၊ အလုပ္အကိုင္အခြင့္ အလမ္း စသည္မ်ားအတြက္ အသံုးျပဳ ရမည့္ ေငြေၾကးမ်ား အလဟသ ျဖစ္လွ်က္ရွိသည္။
စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္၏ စီမံခန္ ့ခြဲေရးညံ့ဖ်င္းျခင္း၊ တိုင္းျပည္ဓနခ်မ္းသာမ်ားကို စစ္အာဏာရွင္စနစ္တည္ျမဲ
ေရးနွင့္ ကိုယ္က်ိဳး အတြက္အသံုးခ်ျခင္း၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူၾကီးမားစြာျဖစ္ပြားလွ်က္ရွိျခင္းတို ့အျပင္ ျပည္တြင္းစစ္
သည္ လူထုၾကီးတရပ္လံုး ဆင္းရဲတြင္းမွ မထြက္နုိင္ေစ ရန္ အနာဆိုးၾကီးသဖြယ္ အျမစ္တြယ္လွ်က္ရွိသည္။ ဤသည္ကို အျမန္ဆံုး အေျဖရွာကုစားရန္ ျပည္တြင္း စစ္ျပသနာအေပၚ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထုၾကီးတရပ္လံုး ယခင္က
ထက္ပို၍ ထဲထဲ၀င္၀င္ ေလ့လာ၊ လႈပ္ရွား၊ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္သင့္ျပီျဖစ္သည္။
စစ္အစိုးရနွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အစည္းမ်ား ၂၀၁၅ ခုနွစ္ မတ္လ (၃၁) ရက္ေန ့တြင္သေဘာ
တူခဲ့ၾကသည့္ အတည္ျပဳစာခ်ဳပ္ (မူၾကမ္း) ဟူသည့္အေပၚတြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခ်ဳပ္ဆိုျဖစ္ၾကလွ်င္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္း
ေရးကို တကယ္တန္းအေထာက္အပံ့ျဖစ္မျဖစ္ အေပၚ လူထု၏သေဘာထားအျမင္မ်ား ထုတ္ေဖၚလာၾကမည္ဆိုပါက တိုင္းျပည္ အတြက္ အက်ိဳးရွိနိုင္ပါမည္။ ဤသည္ကို အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစရန္ စာေရးသူအေနျဖင့္ လူ ့အခြင့္အေရး၊
တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရး နွင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးအေျခခံမ်ားမွေန၍ ဆႏၵစြဲမထား၊ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္းကင္းစြာ နွင့္ ပကတိ ကို အရွိအတိုင္း ဆက္လက္သံုးသပ္တင္ျပသြားပါမည္။
ယခုလတ္တေလာေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္အရပ္သားအသြင္ယူဦးသိန္းစိန္ စစ္အစိုးရဖန္တည္းထားသည့္စာခ်ဳပ္ နွစ္ခု (၁)the Deed of Commitment (DoC)ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ စာခ်ဳပ္ (၂) တနိုင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲျခင္း သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ (မူၾကမ္း) ကို အတည္ျပဳစာခ်ဳပ္ တို ့၏ ဥပေဒသေဘာနွင့္ နိုင္ငံေရး အနွစ္သာရသည္ မည္သို ့ရွိသနည္း။
ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ စာခ်ဳပ္ဟူသည္ကို ၂၀၁၅ ခုနွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၂ ရက္ေန ့တြင္ ကရင္ အဖြဲ ့အစည္းသံုးဖြဲ ့နွင့္ ရွမ္းတဖြဲ ့စတင္လက္မွတ္ထိုးခဲ့သည္။ လက္မွတ္မထိုးရေသးသည့္ အျခားတိုင္းရင္းသားအဖြဲ ့မ်ားကိုလည္း ဆက္လက္ ၾကေစရန္ စည္းရံုးလွ်က္ရွိေၾကာင္းသိရသည္။ ယင္းစာခ်ဳပ္တြင္အနွစ္သာရအရ မည္သည့္အရာမွ် မယ္မယ္ရရမပါရွိပါ။ အစိုးရအေနျဖင့္ တနိုင္ငံလံုးပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ ထိုးမည္၊ နိုင္ငံေရးမူေဘာင္ကို ေဆြးေႏြး
မည္၊ အားလံုးပါ၀င္သည့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပမည္၊ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္သြားမည္ ဟူသည္တို ့
မွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ေကာင္းမြန္သည့္အရာမ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း ေရွ ့ေနာက္ေျပာင္းျပန္ျဖစ္၊ တိက်မႈမရွိ၊ ဦးတည္ခ်က္ မေရရာဘဲနွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွည္ၾကာမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားနွင့္ ေမွ်ာထားေၾကာင္းေတြ ့ရသည္။
တိုင္းျပည္ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ထိပါးသည့္ အရင္းခံက်ေသာ ျပသနာရပ္ၾကီးအခ်ိဳ ့အေပၚေဆြးေႏြးသေဘာတူမႈ ကို အရင္ရွာေဖြဘို ့လိုပါမည္။ အေသးစိပ္ကို နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေဆြးေႏြးနိုင္သည္။ ယခုမူ ယင္းသို ့မဟုတ္ဘဲ အေၾကာင္းရပ္ အားလံုးကို မည္သည့္ အာမခံခ်က္မွ်မရွိေသာ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲသို ့ေရႊ ့လိုက္သည္။ တနိုင္ငံလံုးပစ္
ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ (NCA)[i]ကို အရင္ဦးစြာလက္မွတ္ေရးထိုးေစသည္။ ယင္းမွာ ေရွ ့ေနာက္ေျပာင္းျပန္
ျဖစ္ေနသည္ဟု ဆိုလိုရင္းပင္။ ဤသည္မွာ စစ္အစိုးရလိုလား အဆိုျပဳသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ ျဖစ္သည္။
၂၀၁၅ ခုနွစ္မတ္လ (၃၁) ရက္ေန ့ကထြက္ေပၚလာသည့္အတည္ျပဳမူၾကမ္းအေပၚတြင္သာ (NCA)ကို လက္ မွတ္ထိုးၾကပါက စစ္အစိုးရအတြက္သာ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အျမတ္အၾကီးအက်ယ္ ရဘြယ္ရွိသည္။တိုင္းရင္းသား
ေပါင္းစံုလူထုၾကီးတရပ္လံုး နွင့္ တိုင္းျပည္အတြက္ အက်ိဳးမရွိနိုင္ပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္နည္း။
အတည္ျပဳစာခ်ဳပ္မူၾကမ္းအရ (NCA)ကို လက္မွတ္ထိုးလိုက္ၾကရံုမွ်နွင့္ တိုက္ပြဲျပန္လည္မျဖစ္ပြားေအာင္ တားဆီးနိုင္မည့္ အေျခအေနမရွိ၊ ျပန္တိုက္ျခင္း မတိုက္ျခင္းမွာ စစ္အစိုးရလက္၀ယ္တြင္သာ ဆက္လက္တည္လွ်က္ရွိ ေန၍ျဖစ္သည္။ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရးကို အဖြဲ ့အစည္းအမ်ားစုၾကီးက ျပည္ေထာင္စု အဆင့္အထိလက္မွတ္ထိုး
ျပီး ၾကသည့္အျပင္ အဓိကက်သည့္ ကခ်င္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ ့ (ေကအိုင္အို) နွင့္ လည္း စစ္ရွိန္ေလွ်ာ့ရန္ သေဘာတူညီျပီးျဖစ္ပါလွ်က္ ရွမ္းျပည္နယ္နွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တို ့တြင္ (ကိုးကန္ ့အေရးမွလြဲ၍) ျမန္မာစစ္တပ္ကပင္ အဓိကအားျဖင့္ စစ္ဆင္တိုက္ခုိက္မႈမ်ား ျပဳေနေၾကာင္းေတြ ့နိုင္သည္။ ျငိမ္းခ်မ္းမႈ အေျခခံကို တကယ္တန္း အုတ္ျမစ္ခ်
ေပးနိုင္ေျခမရွိသည့္ NCA ကို လက္မွတ္ထိုးျပီးေနာက္တြင္ စစ္အစိုးရက ျငိမ္းခ်မ္းေရးရသြားျပီ ဟု ကမာၻကို ေၾကျငာ၊ နိုင္ငံျခားရင္းနွီးျမွဳပ္နွံမႈ နွင့္ ဖြံ ့ျဖိဳးမႈ အကူအညီမ်ားကို ဖိတ္ေခၚ၊ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္ မ်ားရွိ သဘာ၀သယံဇာတမ်ား
အား ပို၍တိုးခ်ဲ ့ကာ ထင္သလိုထုတ္ေဖၚသံုးစြဲ ေရာင္းခ်ပါေတာ့မည္။
(NCA)ကို အလြယ္တကူလက္မွတ္ထိုးေပးလိုက္ျခင္းမွာ မိမိလက္၀ယ္တြင္ အဖိုးမျဖတ္နိုင္ေအာင္ တန္ဘိုးရွိ
သည့္ ရတနာတံုးၾကီးအား အသျပာတေရြးမွ်ျဖင့္ ေရာင္းလိုက္သည့္ သေဘာေဆာင္သည္။မည္သည္တို ့ကို ထည့္
သြင္း ခ်ဳပ္ဆိုနိုင္မွသာ စစ္မွန္သည့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အေထာက္အကူျပဳမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေလ့လာသံုးသပ္ရန္ လိုအပ္လာပါျပီ။
ပထမဆံုးအခ်က္မွာ ပစ္ခတ္တိုက္ခုိက္မႈ တကယ္တန္းရပ္စဲေရး၊ ထိုသို ့ရပ္စဲထားမႈကို တဘက္ဘက္ က မိမိသေဘာဆႏၵတခုတည္းနွင့္ ဖ်က္သိမ္းမႈ၊ ခ်ိဳးေဖါက္မႈ မျပဳေရး၊ ျပဳခဲ့ေသာ္ ထိမ္းသိမ္း၊ ဟန္ ့တား ကာကြယ္ရန္နွင့္ ထိေရာက္စြာ အေရးယူေဆာင္ရြက္နိုင္ရန္ ခိုင္မာအားေကာင္းသည့္ ယႏၱယား (သို ့မဟုတ္) ၾကီးၾကပ္မႈ အဖြဲ ့
ဖြဲ ့စည္းေရး၊ ျဖစ္သည္။ အတည္ျပဳစာခ်ဳပ္ မူၾကမ္း အခန္း(၄) အပုဒ္ ၁၂ အရ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ပူးတြဲ
ေစာင့္ၾကည့္ ေရး ေကာ္မတီကို ေအာက္ပါအတိုင္းဖြဲ ့စည္းေပးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္းပါရွိသည္။
(က) ဤသေဘာတူစာခ်ဳပ္အားလိုက္နာေရးအတြက္ ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေပးရန္ “ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ” ကို ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္မ်ား၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ အမ်ားယံုၾကည္ေလးစားေသာပုဂၢိဳလ္မ်ား
ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းတာဝန္ေပးရန္ သေဘာတူသည္။
အထက္ပါ သေဘာတူညီခ်က္အရ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီဖြဲ ့စည္းရာတြင္ အားနည္းခ်က္မွာ ပဋိပကၡ
၏ ဘက္နွစ္ဘက္၊ အတိအက်အားျဖင့္ စစ္အစိုးရကတဘက္၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အစည္းမ်ား က အျခား
တဘက္ျဖင့္သာ အဓိက ဖြဲ ့စည္းျခင္းျဖစ္သည္။ အမ်ားယံုၾကည္ေလးစားေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားဟူသည္မွာလည္းတိက်ေရ
ရာမႈ မရွိ။ မည္သူေတြမွန္းမသိ။ ၄င္းတို ့အပါအ၀င္ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ တခုလံုးတြင္ပါ မည္သည့္အခြင့္
အာဏာ ရွိျပီး မည္သို ့စီမံကြပ္ကဲသြားမည္၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို မည္သို ့ခ်မွတ္သြားမည္၊ မည္သို ့လိုက္နာရန္ တာ၀န္ ရွိသည္ ဟူသည္တို ့မပါရွိ။ တဘက္ဘက္က (အျဖစ္နိုင္ဆံုးမွာ) စစ္အစိုးရဘက္က တဘက္သတ္ ခ်ိဳးေဖါက္ျပီး တိုက္ပြဲမ်ားျပန္စ၊ထိုးစစ္မ်ားျပန္ဆင္လာလွ်င္ ယင္းေကာ္မတီသည္ တားဆီးနိုင္ေျခမရွိ။
ျမန္မာနိုင္ငံျပည္တြင္းစစ္သမိုင္းတြင္ ေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္စဥ္သည္ယခုမွစတင္သည့္ အသစ္မဟုတ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန
၀င္းေခါင္းေဆာင္ျပီး အာဏာသိမ္းခဲ့သည့္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ က ၁၉၆၃ ခုနွစ္ ဇြန္လ (၁၁) ရက္ေန ့တြင္ ေၾကျငာ
ခ်က္ထုတ္ ဖိတ္ေခၚျပီးေနာက္ ေအာက္တိုဘာလ (၈) ရက္ေန ့၌ မဒညတနွင့္ စတင္ေဆြး ေႏြးခဲ့ၾကသည္။ ထိုစဥ္က မဒညတ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ ့တြင္ ေကအင္ယူ၊ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ၊ ကရင္နီအမ်ိဳးသား တိုးတက္ေရးပါတီ၊ ခ်င္းဦးစီး
အဖြဲ ့နွင့္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ တို ့ပါ၀င္ခဲ့ၾကသည္။[ii]စစ္အစိုးရက ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးေကာင္စီ၊ ရခိုင္ျပည္ကြန္ျမဴ နစ္ပါတီ တို ့နွင့္ သီးျခားေဆြးေႏြးခဲ့သည္။[iii]
ထို ့ေနာက္ စစ္အစိုးရက မဒညတနွင့္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီတို ့အေပၚ“မရိုးမသား၊ နိုင္ငံေရးအျမတ္ထုတ္
ကာ၊ လူထုနည္းနဲ ့အၾကပ္ကိုင္ဘို ့ၾကိဳးစားခဲ့ၾကတယ္။” ဟု စြပ္စြဲျပီး နို၀ဘၤာလ ၁၄ ရက္ေန ့တြင္ ေဆြးေႏြးပြဲကိုတဘက္
သတ္ဖ်က္သိမ္းခဲ့သည္။[iv] တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ယခု စာခ်ဳပ္အတည္ျပဳမူၾကမ္း တြင္ ယင္းသမိုင္းျဖစ္ရပ္
တြင္ကဲ့သို ့ လက္ရွိစစ္အစိုးရအေနျဖင့္ ေဆြးေႏြးပြဲကို တဘက္သတ္မဖ်က္သိမ္းေအာင္ တားဆီးနိုင္သည့္ သေဘာတူ
ညီခ်က္ မရွိ။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္ရွားမႈျဖစ္စဥ္တြင္ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထုမ်ားသည္ လြတ္လပ္သည့္ လူထုအသင္း
အဖြဲ ့မ်ားမွ တဆင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ မိမိတို ့ကိုယ္တိုင္တိုက္ရိုက္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ နိုင္ငံတကာအဖြဲ ့အစည္း
မ်ားနွင့္ ဆက္စပ္၍ေသာ္ လည္းေကာင္း ပါ၀င္နိုင္ၾကမွသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈေအာင္ျမင္နိုင္ေျခရွိသည္။ မ်က္ေမွာက္တြင္အာဖရိကတိုက္ ကင္ညာနိုင္ငံ ၏ သာဓက ကိုေလ့လာနိုင္သည္။
ဤကဲ့သို ့လူထုမ်ားက ျငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တြင္ တက္ၾကြလႈပ္ရွားကာ အားေကာင္းေကာင္းနွင့္ ပါ၀င္လာပါက စစ္အစိုး ရက ေဆြးေႏြးပြဲကို တဘက္သတ္ဖ်က္သိမ္းမပစ္နိုင္ေအာင္ နွင့္ အဆိုပါလူထုမ်ားအား တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကို ကိုင္စြဲ၍ အေရးယူျခင္းမျပဳနိုင္ေအာင္ ကာကြယ္ျပဌာန္းခ်က္ထည့္သြင္းရန္ လိုပါမည္။
လြန္ခဲ့သည့္ နွစ္ေပါင္း (၂၁) နွစ္ေက်ာ္ကာလ ၁၉၉၄ ခုနွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ (၂၄) ရက္ေန ့တြင္ န၀တ စစ္အစိုးရ နွင့္ ေကအိုင္အိုအၾကားခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ျပီး ထုိစဥ္က လွ်ိဳ ့၀ွက္အျဖစ္ထားရွိခဲ့သည့္ သေဘာတူညီခ်က္ အပုဒ္ (၄) ပုဒ္ခြဲ (ည) တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖၚျပထားခဲ့သည္။
(ည) ေကအိုင္အိုတပ္ဖြဲ႕မ်ား အေျချပဳတပ္စြဲသည့္ ေနရာေဒသမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အျခား
ရွင္းလင္းရန္ လိုအပ္သည့္ ကိစၥရပ္ တစ္ခုခု ေပၚေပါက္လာလွ်င္ ေသာ္လည္းေကာင္း ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဖက္
အတူတကြ ပူးတြဲ ကြင္းဆင္း ေလ့လာၿပီး ေဆြးေႏြးညိႇႏႈိုင္း ေျဖရွင္းသြားရန္။
၁၉၉၄ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၂၄ ရက္ေန ့တြင္ နွစ္ဘက္ သေဘာတူေဖၚေဆာင္ခဲ့သည့္ “ပူးတြဲ” နွင့္ ၂၀၁၅ ခုနွစ္ မတ္လ (၃၁) ရက္ေန ့တြင္ ေပၚထြက္လာသည့္ အတည္ျပဳမူၾကမ္း အရ “ပူးတြဲ” တို ့မွာ အနွစ္သာရ အရ မည္သို ့မွ်
ျခားနားမႈမရွိပါ။ ယခင္ “ပူးတြဲ” တြင္ န၀တ စစ္အစိုးရနွင့္ ေကအိုင္အို တို ့ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ယခု “ပူးတြဲ” တြင္ ဦးသိန္းစိန္ စစ္အစိုးရနွင့္ (ေကအိုင္အိုအပါအ၀င္) တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့အစည္းအမ်ားစု ျဖစ္လာခဲ့သည္။ အနည္း
အမ်ားသာ ကြာျခားမႈရွိသည္။ တည္ေဆာက္မႈမွာအတူတူျဖစ္သည္။ အခြင့္ အာဏာ ကင္းမဲ့ပံု၊ စီမံကြပ္ကဲမႈစနစ္ နွင့္ လိုက္နာရန္ တာ၀န္ ေဖၚျပမထားပံု တို ့မွာလည္း အတူတူပင္ ျဖစ္သည္။ ေဆြးေႏြး ညွိနိုင္းသည့္ နည္းျဖင့္ ေျဖရွင္းၾကရ
မည့္အေနအထားမွာလည္း ထူးမျခားနား။ နွစ္ဘက္ ေဆြးေႏြး ညွိနိွဳင္း၍ မရလွ်င္ တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္မျဖစ္ေအာင္မည္သည့္ အဆံုးအျဖတ္ကို မည္သို ့နာခံသြားမည္ ဟူ၍ ေဖၚျပမထားသည္မွာလည္း တူလြန္းလွသည္။
ယခု “ပူးတြဲ” တြင္ နိုင္ငံျခားအစိုးရမ်ားနွင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအဖြဲ ့အစည္းမ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား က ေလ့လာသူ၊ အၾကံေပး နွင့္ နည္းပညာအေထာက္အကူျပဳမ်ားအျဖစ္ သင့္ေလ်ာ္သလို ပါ၀င္နိုင္ေျခရွိေၾကာင္း ကို ေဖၚျပ
ထားသည္။ သို ့ရာတြင္ မည္သည့္အခြင့္အာဏာမွ် အပ္နွင္းမထား။ ထူး၍ မဆန္းလွ။ အနွစ္သာရကင္းမဲ့သည့္ “ပူးတြဲ” အား အေပၚယံဟန္ျပ သနပ္ခါးလိမ္းထားသည့္ အဆင့္သာရွိသည္။
ယခင္ “ပူးတြဲ” သည္ အလုပ္မျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း သမိုင္းက သက္ေသျပခဲ့ျပီ။ ကခ်င္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ ့(ေကအုိင္အို) နွင့္ စစ္အစိုးရတို ့၏ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သက္တမ္း (၁၇) နွစ္အတြင္းတြင္ ကခ်င္အရပ္သား
အခ်ိဳ ့အပါအ၀င္ ေကအုိင္အို စစ္သားမ်ား အစုလိုက္ အသတ္ခံခဲ့ၾက ရသည္။ ၂၀၀၁ ခုနွစ္တြင္ ၁၁ ဦး၊ ၂၀၀၂ ခုနွစ္
တြင္ ၄ ဦး နွင့္ ၂၀၀၇ ခုနွစ္တြင္ ၆ ဦးတို ့ျဖစ္ သည္။ ယင္းသတ္ျဖတ္မႈမ်ားကို ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က က်ဴးလြန္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၄ ခုနွစ္ စာခ်ဳပ္အရ ဖြဲ ့စည္းသည့္ “ပူးတြဲ” သည္ ယင္းသတ္ျဖတ္မႈမ်ားအေပၚ မည္သို ့မွ် အေရးယူ ေဆာင္ရြက္နုိင္ခဲ့ျခင္းမရွိ။
သို ့ရာတြင္ ေကအိုင္အို စစ္သားတဦးျဖစ္သူ ဒုတပ္ၾကပ္ ခ်မ္းယိမ္းအား ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က ထပ္မံ နွိပ္စက္၊ သတ္ျဖတ္ျခင္းျပဳျပီးေနာက္တြင္မူ ေကအိုင္အိုသည္ ၂၀၁၁ ခုနွစ္ ဇြန္လ ၉ ရက္ေန ့မွစ၍ ခုခံစစ္ကိုဆင္ႏႊဲရင္းတိုက္ပြဲ
မ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားလာခဲ့သည္။
၁၉၉၄ ခုနွစ္တြင္ စစ္အစိုးရနွင့္ ေကအိုင္အို တို ့ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္၌ အကယ္၍ ဘက္တဘက္ဘက္၏ အရပ္သားအမႈထမ္းကျဖစ္ေစ၊ စစ္သည္တဦးဦးက ျဖစ္ေစ၊ တပ္ဖြဲ ့တခုခုက ျဖစ္ေစ၊ ျပင္းထန္
ေသာ လူ ့အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈ သို ့မဟုတ္ ျပစ္မႈတခုခုကို က်ဴးလြန္ခဲ့သည္ရွိေသာ္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အေရး ယူ
ေဆာင္ရြက္နိုင္ေရး အတြက္ နွစ္ဘက္လက္ခံသည့္ တရားစီရင္ေရးယႏၱယား တခုတည္ေဆာက္ထားျခင္း၊ တုိင္တန္း နိုင္သည့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းကို ေဖၚျပသေဘာတူထားျခင္း မရွိပါ။ စာခ်ဳပ္ပါသေဘာတူညီခ်က္ကို ေဖၚေဆာင္ရန္ နွင့္ တဘက္ဘက္က မလိုက္နာလွ်င္ အတင္းအၾကပ္ျပဳနိုင္သည့္ အခြင့္အာဏာရွိေသာ အဖြဲ ့အစည္းလည္း မပါရွိ။ ပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရးကို ခ်ိဳးေဖါက္လာလွ်င္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္ွနွင့္ တိုက္ပြဲမ်ားျပန္လည္ျဖစ္ပြားျခင္းမရွိေစေရး ထိေရာက္စြာ ၾကီးၾကပ္ကြပ္ကဲရန္တို ့အတြက္ (အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံ အာေခ်းျပည္နယ္ ျပည္တြင္းစစ္ကို ေျဖရွင္းခဲ့စဥ္က ကဲ့သို ့) အၾကပ္အတည္းစီမံခန္ ့ခြဲေရးဘုတ္အဖြဲ ့[v]မ်ိဳးကို လည္း စာခ်ဳပ္ အရ တရား၀င္ဖြဲ ့စည္းတည္ေထာင္ ထားျခင္း လည္း မရွိပါ။
ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ၁၉၈၉ ခုနွစ္ကထဲက စတင္ခဲ့ေသာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ျဖစ္စဥ္မ်ားအတြင္း ယင္းသို ့ေသာ ဖြဲ ့စည္းတည္ေဆာက္မႈမ်ား ကင္းမဲ့ခဲ့သျဖင့္ တိုက္ပြဲ မ်ား အလြယ္တကူျပန္လည္ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ နွစ္ေပါင္း (၂၆) နွစ္ေက်ာ္ၾကာလာသည့္ ယခုအခ်ိန္တြင္ ေပၚထြက္လာသည့္စာခ်ဳပ္ အတည္ျပဳ (မူၾကမ္း) တြင္လည္း ဆက္လက္ ကင္းမဲ့လွ်က္ ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္းေတြ ့ရသည္။
၂၀၁၁ ခုနွစ္ ဇြန္လ (၉) ရက္ေန ့တြင္ ေကအိုင္အိုနွင့္ တုိက္ပြဲမ်ားျပန္လည္ျဖစ္ပြားလာခဲ့ျပီးေနာက္ ေဒသခံ
ကခ်င္ နွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ လူသတ္မႈ၊ မုဒိန္းမႈ၊ နွိပ္စက္ညွင္းပန္းမႈ၊ ရြာမ်ား ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းမ်ား မီရိႈ ့ဖ်က္ဆီးခံရမႈ စသည့္ လူ ့အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္ေပါင္းမ်ားစြာ က်ဴးလြန္ခံရသည့္အျပင္ ျပည္တြင္းေနရပ္ စြန္ ့ခြာ
တိမ္းေရွာင္သူမ်ား (IDP) အေရအတြက္ တသိန္းေက်ာ္ ရွိ ခဲ့သည္။ ယခုလက္မွတ္ေရးထိုးခ်ုဳပ္ဆိုမည့္ အတည္ျပဳမူ
ၾကမ္းတြင္ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈျပန္လည္ ျဖစ္ပြား ျခင္းမရွိေစရန္ ကာကြယ္နိုင္သည့္ အခြင့္အာဏာရွိေသာ ယႏၱယား
တစံုတရာမရွိဘဲ လြယ္လင့္တကူ လက္မွတ္ထိုး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ၾက မည္ ဆိုလွ်င္ ၄င္းတို ့သည္မည္သို ့လွ်င္ေနရင္းရပ္ရြာ
သို ့ျပန္နိုင္ၾကမည္နည္း။ စာခ်ဳပ္ကို ယံုၾကည္၍ ျပန္ၾကသူမ်ား ရွိေစဦး လြယ္လင့္တကူလက္မွတ္ထိုး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ လိုက္ၾက၊လြယ္လင့္တကူ ျပန္တိုက္လိုက္ၾက ဆိုပါလွ်င္ လူထုအမ်ား ထိခိုက္နစ္နာဆံုးရံႈးမႈၾကီးမားမည္ သာမက ဥပေဒစိုးမိုးေရးမွာလည္း ေလွာင္ေျပာင္ရယ္ေမာဘြယ္သာ ရွိေနပါမည္။
၂၀၁၁ ခုနွစ္ ဇန္န၀ါရီလ (၁၂) ရက္ေန ့တြင္ စစ္အစိုးရ နွင့္ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုးတို ့ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္မွာပင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကျပီးေနာက္ သံုးနွစ္ေက်ာ္လာခဲ့ျပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း နွစ္ဘက္ သေဘာတူညီခ်က္ မ်ားအနက္ မည္သည့္အရာတခုကိုမွ်စစ္အစိုးရက မယ္မယ္ရရေဖၚေဆာင္ေပးျခင္း မရွိေသးပါ။ ေဖၚေဆာင္ရန္ အတင္း အၾကပ္ျပဳနိုင္သည့္ အခြင့္အာဏာရွိေသာ မည္သည့္အဖြဲ ့အစည္းမွ်လည္း ရွိမေနပါ။
စစ္အစိုးရကေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္သည့္ဥပေဒစိုးမိုးေရးနွင့္တိုင္းျပည္တည္ျငိမ္ေရးေကာ္မတီဟူသည္အားမည္သည့္အခြင့္အာဏာနွင့္လုပ္ပိုင္ခြင့္မွ်အပ္နွင္းျခင္းမျပဳဘဲဖြဲ့စည္းေပးလိုက္သျဖင့္မည္သည့္အရာတခုမွ်ထိထိေရာက္ေရာက္မလုပ္နိုင္သည္ကိုသာဓကယူသင့္ပါသည္။ယခု “ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရးဆိုင္ရာပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ” ဟူသည္မွာလည္းအလားတူပင္။ဥပေဒစိုးမိုးေရးေကာ္မတီကထိထိေရာက္ေရာက္မလုပ္နုိင္သည္မွာမေထာင္းတာ။ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီတြင္ညွိနိုင္းရံုအဆင့္မွလြဲ၍မည္သည့္အခြင့္အာဏာမွ်မရွိ၊ထိထိေရာက္ေရာက္လုပ္နိုင္မည္ မဟုတ္သျဖင့္စစ္ပြဲၾကီးမ်ားျပန္လည္ျဖစ္ပြားမည္မုခ်ျဖစ္သည္။
ေနာက္ထပ္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈမ်ား မျဖစ္ပြားေစေရးတားဆီးနိုင္ရန္ ကုလသမဂၢ၊နိုင္ငံတကာနွင့္ျပည္တြင္း
လူထုအဖြဲ့အစည္းမ်ားပါ၀င္ေစလွ်က္လြတ္လပ္သည့္ၾကီးၾကပ္ကြပ္ကဲေရးေကာ္မတီတခုဖြဲ့စည္းေစျပီးယင္း၏ဖြဲ့စည္းပံုနွင့္လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာမ်ားကိုပါထည့္သြင္းခ်ဳပ္ဆိုနိုင္ရန္လိုအပ္သည္။ သို ့မွသာ(NCA) သည္အဓိပၸါယ္ရွိျပီးအသက္၀င္ကာတိုင္းျပည္နွင့္လူထုအတြက္အက်ိဳးရွိပါမည္။ဤသည္မွာပထမအခ်က္ျဖစ္သည္။
ဒုတိယအခ်က္မွာ နိုင္ငံေရးမူေဘာင္ ခ်မွတ္ျခင္း၊ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပျခင္း တို ့နွင့္ ဆိုင္သည္။ (NCA)ကို လက္မွတ္ထိုးျပီးမွ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈဆိုင္ရာ မူေဘာင္ကို ခ်မည္ဆိုသည္မွာ ႏြားေရွ ့ထြန္က်ဴးျဖစ္ေနသည္။ ယင္းအဆင့္၌မူေဘာင္ကို သေဘာမတူညီလွ်င္ မည္သို ့ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ၾကမည္ဟူသည္ကို အတည္ျပဳမူ
ၾကမ္း၌ မည္သို ့မွ် မေတြ ့ရ။ အျဖစ္နိုင္ဆံုးမွာ မူေဘာင္မွန္သမွ်အား ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုနွင့္ အၾကံဳး၀င္ေအာင္ ဆြဲထား
သည္ကို အျငင္းမပြားဘဲလက္ခံကာ ဟန္ျပနိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲၾကီးသို ့ဆက္လက္ခ်ီတက္ၾကရံုသာရွိမည္။ အတည္ျပဳ မူၾကမ္း အပုဒ္ ၂၁ (ခ) အရ ရက္ေပါင္း (၆၀) အတြင္းေဆြးေႏြးေသာ္လည္း အျငင္းပြားမႈမ်ားေပၚေပါက္လာမည္ဆိုလွ်င္ မူေဘာင္ကို သေဘာမတူနိုင္ပါက စာခ်ဳပ္ပ်က္ျပယ္ေၾကာင္း (Sunset Clause) လည္းမပါရွိ။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုေက်ာရိုး အေပၚတြင္ အေျချပဳထားသည့္ မူေဘာင္ကို လက္မခံဘဲ ေက်ာခိုင္းသြားမည္ဆိုျပန္လွွ်င္လည္းစာခ်ဳပ္ကို စတင္ခ်ိဳး
ေဖါက္သည့္ ငမိုက္သားအေနျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို မလိုလားသည့္ အၾကမ္းဘက္ အဖြဲ ့အေနျဖင့္လည္း
ေကာင္း စြပ္စြဲခံရကာ နိုင္ငံေရးအရအထီးက်န္ျပဳ၊ စီးပြားေရးအရ ပိတ္ဆို ့၊ စစ္ေရးအရ အျပတ္အတိုက္ ခံ၇မည့္
အႏၱရယ္ တို ့ကို ရင္ဆိုင္ရဘြယ္ ရွိသည္။
လက္ရွိအတည္ျပဳမူၾကမ္းအရသာ (NCA)ကိုလက္မွတ္ထိုးလိုက္မည္ဆိုပါက ဆီပူအိုးထဲ အထည့္ခံလိုက္ရ
ေသာ ငါးအရွင္တေကာင္ကဲ့သို ့ပင္။ ဆီပူလွခ်ည္ရဲ ့ ဟူ၍ မီးပံုထဲ ခုန္ဆင္းလွ်င္လည္း မီးတြင္းထဲမွာပင္ အသက္ဆံုးရံႈး
ပါမည္။
ဤသည္ကို ေက်ာ္လႊားရန္မွာ ႏြားကို ထြန္ေရွ ့သို ့ျပန္ပို ့လိုက္ရံုပင္။ ဆိုလိုသည္မွာ ေက်ာရိုးက်သည့္ နိုင္ငံေရး အေျခခံသေဘာတူညီခ်က္အခ်ိဳ ့တို ့အား နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ မူေဘာင္အေနျဖင့္ အလ်င္ဦးစြာေဆြးေႏြး သေဘာတူညီခ်က္ယူျပီးမွသာ (NCA)ကိုလက္မွတ္ထိုးရန္ျဖစ္သည္။ ယင္းမွာ တန္းတူေရး နွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္
အတြက္ နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အဆက္မျပတ္တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ေသာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကို္င္ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ ့အစည္း
မ်ား ေတာင္းဆိုရယူသင့္သည့္ နိုင္ငံေရးအခြင့္အေရးပင္။ ယင္းသို ့ရရွိလာသည့္ ေက်ာရိုးက်သည့္ နိုင္ငံေရး အေျခခံ
သေဘာတူညီခ်က္အခ်ိဳ ့တို ့ကို မထိပါးေစဘဲ အားလံုးပါ၀င္ခြင့္ရသည့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ တိုးခ်ဲ ့ျပီး က်ယ္က်ယ္ ျပန္ ့ျပန္ ့ေဆြးေႏြးသေဘာတူညီမႈရယူၾကမွသာ တိုင္းျပည္နွင့္ လူထုအတြက္အက်ိဳးရွိနိုင္ပါမည္။
တတိယမွာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု နွင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္အား အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုျခင္းနွင့္ ဆိုင္သည္။ အတည္ျပဳမူၾကမ္း အခန္း(၁) အပုိဒ္ (၁) (က)တြင္ “---ဒီမိုကေရစီေရး၊ အမ်ဳိးသားတန္းတူေရးနွင့္ ကိုယ္ပိုင္
ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ား အာမခံခ်က္ အျပည့္အ၀ရွိေသာ ဒီမိုကေရစီ နွင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္တို ့ကို အေျခခံသည့္ ျပည္ေထာင္စုကို နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲရလဒ္မ်ား နွင့္ အညီ တည္ေဆာက္သြားရန္ --” ဟူသည္မွာ ၂၀၁၄ ခုွနွစ္ စက္တဘၤာက ရရွိခဲ့သည့္ စတုတၳမူၾကမ္းအတိုင္း ျဖစ္ေနသည္။ ထူးျခားတိုးတက္မႈ စိုးစဥ္းမွ်မရွိ။ အဘယ္ေၾကာင့္ NCCT ေခါင္းေဆာင္မ်ားက လက္ခံလိုက္သည္ကို စဥ္းစား၍မရ။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုသည္ ယင္းျပည္ေထာင္စုမ်ိဳး ျဖစ္ျပီး ေနျပီျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေရႊမန္းက လႊတ္ေတာ္အတြင္းကေျပာေနသလို ဦးေအာင္မင္းကလည္း လႊတ္ေတာ္အျပင္တြင္ အလွ်ဥ္းသင့္သည့္အခါတိုင္း ေျပာၾကားလွ်က္ရွိသည္။
ယူအန္အက္ဖ္စီ ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အင္ဘန္လက သမၼတဦးသိန္းစိန္ထံ ၂၀၁၅ ခုနွစ္ဇန္န၀ါရီလ ၁၈ ရက္ေန႔ကေပးပို ့သည့္ ကမ္းလွမ္း စာတြင္“ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဒီမိုကေရစီေရး၊ အမ်ဳိးသားတန္းတူ
ေရးနွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ား အာမခံခ်က္ အျပည့္အ၀ရွိသည့္ အမ်ဳိးသားျပည္နယ္မ်ားကိုအေျခခံ၍ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ရန္ သေဘာတူၾကသည္။” ဟု ထည့္သြင္းခ်ဳပ္ဆိုလိုေၾကာင္း ပါရွိခဲ့သည္။[vi]ျခားနားခ်က္မွာ အမ်ိဳးသားျပည္နယ္မ်ားကို အေျခခံ၍ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရျဖစ္သည္။ ဗမာ (ျမန္မာ) ျပည္နယ္အပါအ၀င္ အမ်ိဳးသားျပည္နယ္ မ်ားကုိအေျခခံျပီး ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ကို ဖြဲ ့စည္းသင့္ေၾကာင္းမွာ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ ့အစည္းမ်ားက ယခုမွ အသစ္တင္ျခင္းမဟုတ္။ ၁၉၆၁ ခုနွစ္ေတာင္ၾကီးညီလာခံကထဲက အဆိုျပဳ
ခဲ့သည့္ ဖက္ဒ၇ယ္မူ ျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးသားျပည္နယ္အားလံုးအၾကား တန္းတူေရးကို ေဖၚေဆာင္ရန္ ဦးတည္ေတာင္း
ဆိုခဲ့ၾကျခင္းပင္။
ခုရႈတ္မွ ေနာင္ရွင္းဆိုေသာ စကားရွိသည္။ ယင္းအေပၚတြင္ သေဘာတူညီခ်က္ တိတိက်က်ရမထားပါဘဲ
လွ်က္ ဖက္ဒရယ္ဟူေသာ အသံကေလးျမည္ေပးရံုျဖင့္ (NCA)ကိုလက္မွတ္ထိုးကာ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲဟူသည္သို ့
ခ်ီတက္ၾကမည္ဆိုလွ်င္ ဒုတိယအၾကိမ္အမ်ိဳးသားညီလာခံထက္ ပိုနိုင္ဘြယ္မရွိပါ။ ပထမ အၾကိမ္က ၁၅ နွစ္မွ်ၾကာခဲ့
သျဖင့္ ဒုတိယအၾကိမ္တြင္မူ အနည္းဆံုးနွစ္ေပါင္း ၃၀ အခ်ိန္ဆြဲသြားပါမည္။ ယခုအခါ၌စစ္အစိုးရသည္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး
ကို အေၾကာင္းျပလွ်က္ ဥေရာပသမဂၢ နွင့္ ေနာ္ေ၀မွသာမက ဂ်ပန္နိုင္ငံမွပါ ေငြေၾကးအလံုးအရင္း အကူအညီမ်ားရ
ေနျပီ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လူတေထာင္ခန္ ့တက္မည္ ့ေဆြးေႏြးပြဲၾကီးအား စားနပ္ ရိကၡာ ကြမ္း ေဆး လက္ဖက္မ်ား ေထာက္ပံ့ကာ နွစ္ရွည္ဆြဲျပီး က်င္းပသြားရန္ မခဲယဥ္းေတာ့ပါ။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းၾကီးတခု သဘြယ္ ျဖစ္လာလွ်က္ရွိေျချပီ။
အမ်ိဳးသားျပည္နယ္မ်ားကို အေျခခံ၍ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရပါရွိသည့္ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္မူ၏ ဖြင့္ဆိုခ်က္ ကို စစ္အစိုးရက မသိက်ိဳးက်င္ျပဳထားလိုက္ေသာအခါယူအင္န္ အက္ဖ္စီ ဒုဥကၠဌ ျဖစ္ျပီး NCCT ၏ ဥကၠဌလည္းျဖစ္သူ နိုင္ဟံသာက “ဖက္ဒရယ္ကိုအေပၚယံေလာက္ဘဲ အစိုးရက လက္ခံတယ္ ဆိုတာ ေပၚသြားျပီ။” ဟု ေထာက္ျပခဲ့သည္။ အေပၚယံေလာက္ဘဲ လက္ခံထားသည့္ စတုတၳမူၾကမ္းပါ စာသားအတိုင္းကိုပင္ အတည္ျပဳမူၾကမ္းအျဖစ္ NCCT က လက္ခံလိုက္ျပန္ျပီ ဆိုေသာအခါ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏နိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္ကို စဥ္းစားရခက္လာသည္။
ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ ဆိုသည္မွာ လာျခင္းေကာင္းေသာ လူကေလးျဖစ္ေသာ္လည္းတိမ္ၾကား
မင္းေခါင္အျဖစ္ ငွက္ေပ်ာေတာထဲ ျပန္၀င္သြားမွာ စိုးရိမ္ရသည္။အတည္ျပဳမူၾကမ္း အပုဒ္ (၁) (ဂ)တြင္ “တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ပူးေပါင္းပါ၀င္ေသာ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို နိုင္ငံေရး ေတြ ့ဆံုေဆြးေႏြးပြဲမ်ား တြင္ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးသြားရန္” ဟူ၍ေဖၚျပထားခ်က္အရ ဖက္ဒရယ္ေ၀ါဟာရေပ်ာက္သြားသည့္အျပင္တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ပါ၀င္ရံုမွ်ျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ ဟု သတ္မွတ္ရေတာ့မည္ ့သေဘာေဆာင္သည္။ “ျမန္မာ့တပ္
မေတာ္သည္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္းစံု ပါ၀င္သည့္ တပ္မေတာ္ျဖစ္သည္။” ဟူ၍ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိင္ ထပ္ခါ
တလဲလဲ ေျပာၾကားေနေသာ စကားစုကို အတည္ျပဳမူၾကမ္းက ထင္ဟပ္လိုက္ျခင္းမွလြဲ၍ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတပ္
မေတာ္ အတြက္ မည္သည့္အေျခခံတခုမွ်မရ။
ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ျပည္သူလူထုကို ထင္ဟပ္သည္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သည္ နေႏၱာပနႏၱနဂါး နွင့္ အလားသ႑ာန္တူသည္။ ဘုရားရွင္ကိုပင္ရန္ျပဳေသာ နေႏၱာပနႏၱနဂါးအား ေမတၱာသုတ္ရြတ္ရံုျဖင့္ ဆံုးမ၍မရ။ တန္ခိုး
ေတာ္တြင္ ဧတဒဂ္ရေသာရွင္ေမာဂၢလန္က နေႏၱာပနႏၱထက္ပိုၾကီးေသာ နဂါးမင္းၾကီးအသြင္ဖန္ဆင္းကာ အထက္မွ စီးမိုးျပီး၄င္းထက္သာလြန္သည့္ တံခိုးစြမ္းအားျပလိုက္ေသာအခါမွ နေႏၱာပနႏၱ မာန္စြယ္က်ကာ ျငိမ္ဆင္း သြားရသည္။
ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္အား နေႏၱာပနႏၱထက္ပို၍ တံခိုးစြမ္းအားျမင့္မားေသာ နဂါးမင္းၾကီး အျဖစ္တည္ေဆာက္ရန္လိုပါမည္။ တိုင္းရင္းသားျပည္သူလူထုမ်ား ဘ၀ရပ္တည္မႈပ်က္ျပားေအာင္ လူထု၏ေျမအမ်ိဳး
မ်ိဳးကို သိမ္းယူ၊ ျမန္မာ့ဦးပိုင္စီးပြားေရးကုမၸဏီေထာင္ျပီး တိုင္းရင္းသားလူထုပိုင္သဘာ၀သယံဇာတမ်ားအား နိုင္ငံျခား
ကုမၸဏီၾကီး မ်ား၊ ျပည္တြင္းမွ ခရိုနီမ်ားနွင့္ ခြဲေ၀ခံစား၊ တိုင္းရင္းသားလူထုမ်ားအေပၚ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ နွင့္ လူသားဆန္ ့
က်င္ျပစ္မႈမ်ား ဆက္လက္က်ဴးလြန္၊ လယ္သမားမ်ားနွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားအားအၾကမ္းဘက္ဖိနွိပ္ ေထာင္တြင္း ပို ့
ျခင္းမ်ားျပဳ၍ ၾကမ္းျခင္တိုင္း ၾကမ္းလွ်က္ရွိေသာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း သစ္မ်ား မာန္စြယ္က်ိဳးသြားေအာင္ လူထုစြမ္း
အားျဖင့္ ျဖိဳခ်ရန္ၾကိဳးပမ္းသည့္ အခ်ိန္တြင္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္သည္ ထိေရာက္စြာေထာက္ကူပ့ံပိုးေပး
ဘို ့လို ပါမည္။
သို ့ရာတြင္ ယခုအတည္ျပဳမူၾကမ္းကို ထပ္မံျပဳျပင္ျခင္းမရွိဘဲ လက္မွတ္ထိုးလိုက္မည္ ဆိုပါက ဖက္ဒရယ္
ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္သည္ နေႏၱာပနႏၱနထက္ တန္ခိုးစြမ္းအားပိုမိုျမင့္မားေသာ နဂါးမင္းၾကီးျဖစ္မလာဘဲ တီေကာင္ဘ၀သို ့သာ က်ေရာက္သြားမည္ကို စိုးရိမ္ရဘြယ္ရွိသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ NCA ကို လက္မွတ္ထိုး
ျပီးေနာက္ နွစ္ေပါင္းမ်ား စြာ ၾကာေအာင္အခ်ိန္ယူေတာ့မည့္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲၾကီးအတြင္းစစ္မွန္သည့္တိုင္းရင္းသား
ေတာ္လွန္ေရးတပ္မ်ား ရပ္တည္၊ ရွင္သန္၊ ၾကီးထြားခြင့္ရေစမည့္ မည္သည့္အေျခခံေကာင္းတခုမွ် အတည္ျပဳမူၾကမ္း
တြင္ မပါ၀င္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ယခုအတည္ျပဳမူၾကမ္းသက္သက္အရဆိုလွ်င္ စစ္မွန္သည့္ တိုင္းရင္းသား ေတာ္
လွန္ေရးတပ္မ်ား လံုးပါးပါးသြားေစျပီး ေဖါက္ျပန္သည့္ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားသာ စစ္အစိုးရနွင့္ ေပါင္းကာ စီးပြားျဖစ္သြားေစနုိင္သည့္ အလားအလာမ်ားကို ေတြ ့ျမင္ေနရသည္။
အတည္ျပဳမူၾကမ္းတြင္ လက္မခံသင့္ဆံုး သေဘာတူညီခ်က္နွစ္ပုိဒ္ရွိသည္။ အပုဒ္ ၂၀ (စ) အရ နိုင္ငံေရး လမ္းျပေျမပံုကို လည္းေကာင္း အပုဒ္ ၂၆ အရ ဤစာခ်ုဳပ္တခုလံုးအားလည္းေကာင္း ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္သို ့
တင္သြင္း၍ အတည္ျပဳခ်က္ယူရမည္ဟု ဆိုသည္။ ၄င္းသေဘာတူညီခ်က္မ်ားမွာ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ ့
အစည္းမ်ားအား ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံု၏ ေဘာင္အတြင္းသို ့ဆြဲသြင္းလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းတို ့ကိုလက္ခံလိုက္လွ်င္ ဒီမိုကေရစီ အတုအေယာင္သာရျပီး မည္သည့္အခါတြင္မွ် စစ္မွန္သည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု မတည္ ေဆာက္နိုင္
သည့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအား အားျဖည့္ေပးလိုက္ရာေရာက္သည္။ ပို၍ ဆိုးသည္မွာ ျမန္မာစစ္တပ္စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ပါ၀င္ေဆြးေႏြးရရွိထားသည့္ သေဘာတူညီခ်က္အား ျမန္မာစစ္တပ္စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားပင္ ေလးပံုတပံုပါ၀င္ ေနသည့္ လႊတ္ေတာ္သို ့ပင္ တင္သြင္းျပီး အတည္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံရဦးမည္ဟူသည္မွာ “နွစ္ထပ္ကြမ္း တင္စီးလြန္း” ရာေရာက္ သည္။
အဆိုးဆံုးမွာ စာခ်ဳပ္၏ ခိုင္မာမႈျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္မျပဳပါက နိုင္ငံေရးလမ္းျပ
ေျမပံုေရာ စာခ်ဳပ္တခုလံုးပါ ပ်က္ျပယ္ေတာ့မလို ျဖစ္ေနသည္။ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား လက္ခုပ္ထဲက ေရလို ျဖစ္ေနသည္။ ဤကဲ့သို ့တိက်ေသခ်ာမႈ စိုးစဥ္းမွ်မရွိေသာ အတည္ျပဳမူၾကမ္း ဟူသည္ကို လက္မွတ္ေရးထိုး ခ်ဳပ္ဆိုမည္ ဆိုပါက စာခ်ဳပ္မွာအလြယ္တကူျပန္လည္ ပ်က္စီး၊ လက္မွတ္ထိုးေသာ အဖြဲ ့မ်ားမွာလည္း သိကၡာက်၊ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ကိုလည္းထိခိုက္ပါမည္။
သို ့ရာတြင္ နုိင္ငံေရးအရ ရိုးသားေသာတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ၾကိဳးပမ္းမႈသည္ အလဟသ မျဖစ္ပါ။ ၂၀၁၅ ခုနွစ္ မတ္လ (၃၁) ရက္ေန ့က ေပၚထြက္လာသည့္ အတည္ျပဳမူၾကမ္းတြင္ အားနည္းခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာေတြ ့ရ
ေသာ္လည္း ၂၀၁၃ ခုနွစ္ နို၀ဘၤာလ ၄ ရက္ေန ့က စစ္အစိုးရတင္သြင္းလိုက္ေသာ စာခ်ဳပ္မူၾကမ္းနွင့္နိုင္းယွဥ္လွ်င္ မ်ားစြာ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေၾကာင္း ေတြ ့နုိင္သည္။ဤအတည္ျပဳမူၾကမ္းကို လက္မွတ္မထိုးေသးဘဲ ေနာက္ တဆင့္ တက္ကာဘက္နွစ္ဘက္ ေဆြးေႏြးပြဲကို ဆက္လက္က်င္းပခြင့္ရေစရန္ ၾကိဳးပမ္းၾကလိမ့္မည္ဟု ေျမွာ္လင့္သည္။
ယင္းတြင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ဆိုင္ရာ အေျခခံေက်ာရိုးက်သည့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား အရင္ဦးစြာရေအာင္ ေဖၚေဆာင္ျပီး မွ ခိုင္မာသည့္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ကိုလက္မွတ္ထိုးခ်ဳပ္ဆိုျခင္းျဖင့္ ႏြားက လွည္းကို ဆြဲသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ မွန္ ေပၚလာေကာင္း ေပၚလာနိုင္ပါသည္။ ေစာင့္ၾကည့္ရပါမည္။
အတည္ျပဳမူၾကမ္းသည္ပင္လွ်င္ အားနည္းခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာ ေတြ ့ေနရသည္။ the Deed of Commitment (DoC)ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ စာခ်ဳပ္ဟူသည္မွာ ဥပေဒအရေရာ နိုင္ငံေရးအရပါ မည္သည့္ အနွစ္သာရမွ် မရွိပါ။ ဥပေဒအရ ဆိုလွ်င္ ဘက္တဘက္ဘက္မွ မလိုက္နာပါ အတင္းအၾကပ္အတည္ျပဳနိုင္မည့္ စြမ္းအား[vii] လံုး၀ကင္းမဲ ့ေန၍ ျဖစ္သည္။ စစ္အစိုးရက သေဘာေကာင္း၍ ေပးလွ်င္ရမည္။ မေပးလွ်င္ ယင္းစာခ်ဳပ္ကို ကိုင္၍ အေရးဆိုနိုင္ဘြယ္မရွိ။ စာခ်ဳပ္ သည္ ဥပေဒအရ စကၠဴစုတ္ မွ်သာ ျဖစ္ပါမည္။ နိုင္ငံေရးအရ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ထက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္သည့္ ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ စာခ်ဳပ္ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ေနာက္ထပ္ေပၚနိုင္ဘြယ္မရွိ။ သို ့ျဖစ္၍ ဦးသိန္းစိန္စစ္အစိုးရ ကမကထ ျပဳျပီး တဖြဲ ့ျပီးတဖြဲ ့
လက္မွတ္ထိုး ရန္ ေသြးေဆာင္ၾကိဳးပမ္းလွ်က္ရွိေသာ ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ စာခ်ဳပ္ ဟူသည္မွာလည္း ပင္လံုစာခ်ဳပ္၏ ေျခဖ်ားမွ်ပင္မွီနုိင္ဘြယ္မရွိ။ နိုင္ငံေရးတန္ဘိုးအရလည္းသုည သာ ျဖစ္သည္။
ဦးေအာင္ထူး (လူ ့အခြင့္အေရးေရွ ့ေန)
ဥပေဒအေထာက္အကူျပဳကြန္ရက္ တည္ေထာင္သူ ေမလ (၂) ရက္ ၂၀၁၅ ခုနွစ္