ကရင့္အေရးလုပ္ရွားသူတုိ ့၏ အျမင္သေဘာထားမ်ား

အျမင္သေဘာထားက႑ - ေကအုိင္စီသတင္း

ကရင္အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမလ ၆ရက္မွ ၉ရက္ေန႔အထိ က်င္းပခဲ့ေသာ ကရင္အမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ တက္ ေရာက္ခဲ့သူအခ်ဳိ႕က မိမိတို႔ တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့မႈမ်ား၊ စီမံကိန္း အေရးပါမႈမ်ား၊ ပါ၀င္သင့္သည့္က႑မ်ားအျပင္ မည္သည့္အခ်ိန္ အခါ၊ ေနရာတြင္ မည္သူက မည္သို႔ေသာပံုစံျဖင့္ ထည့္သြင္းေရးဆြဲသြားသင့္သည္ဟူေသာ ကိုယ္ပိုင္ အျမင္သေဘာထားမ်ားကို ကရင္သတင္း႒ာနက ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းထားျခင္းျဖစ္သည္။

ဗုိလ္မႉးခ်ဳပ္ေစာနယ္ဒါးဘုိျမ (စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္၊ ကရင္အမ်ဳိးသားကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္-KNDO)

အမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမွာ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ကရင္အမ်ဳိးသား စည္းလုံးညီညြတ္မႈ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါ တယ္။ ေနာက္ၿပီး အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးကိစၥရပ္ေတြ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းဆုိင္ရာကိစၥရပ္ေတြ ေနာက္ ကရင္တစ္မ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ အနာ ဂတ္အတြက္ အေၾကာင္းေတြကုိလည္း ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါေသးတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကရင္လူမ်ဳိးေတြ ညီညြတ္ရင္ က်ေနာ္တုိ႔ေတာင္း ဆုိတဲ့ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးေတြ ရမွာေပါ့။ အခု က်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔အတြက္ အေျခအေနေကာင္းတဲ့ အခ်ိန္အခါပါပဲ။

အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းဆုိတာ အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥရပ္တစ္ခုပါ။ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္း မရွိဘူးဆုိရင္ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးဟာ ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္ႏုိင္ မွာ မဟုတ္ဘူး။ အရင္တုန္းက အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ဌာနအသီးသီး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုလက္ရွိမွာ ကရင့္အမ်ဳိးသား စီမံကိန္းက အေရးႀကီးလာတယ္။ အမ်ဳိးသား က်န္းမာေရး၊ အမ်ဳိးသားလုံၿခံဳေရး၊ စား၀တ္ေနေရး၊ လူမ်ဳိးစုတစ္ခု ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္မႈ၊ အမ်ဳိးသားေရး ခံယူခ်က္၊ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္ရွိရမယ္။ အဓိကအားျဖင့္ က်ေနာ္ျမင္တာက ဒီအမ်ဳိးသားလုံၿခဳံေရးက အဓိက က်ပါတယ္။ အဲ့ဒါေတြက အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းအေပၚမွာ မွီခိုတယ္။ အခု က်ေနာ္တုိ႔တုိက္ယူတာက အမ်ဳိးသားဂုဏ္သိကၡာအရ။ ဥပ မာ အမ်ဳိးသားအသိအမွတ္ျပဳမႈ မွတ္ပုံတင္မရွိဘူးဆုိရင္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈျပဳႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူး။

ဒီအမ်ဳိးသားစီမံကိန္းကုိ ေရးဆြဲတဲ့ေနရာမွာ ျပည္တြင္းျပည္ပ ကရင္အဖြဲ႔စည္မ်ားနဲ႔ ေကအဲန္ယူကေန တာ၀န္ယူ လုပ္ေဆာင္ရ မယ္။ ေကအဲန္ယူကေန အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းဆုိင္ရာဌာန(Karen National Plan Ministry)ကုိ ဖြဲ႔စည္းၿပီးေတာ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံ တင္ကုိ ရွိေအာင္လုပ္ရမယ္။ ဒီလုိအမ်ဳိးသားစီမံကိန္းမ်ဳိးက က်ေနာ္တုိ႔ ကရင္လူမ်ဳိးေတြမွာ တိတိက်က် မရွိေသးဘူးဆိုေတာ့ ဒါ ကို အျမန္ဆုံး အေကာင္အထည္ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္။ ဒီအမ်ဳိးသား စီမံကိန္းေရးဆြဲတဲ့ေနရာမွာ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး စီးပြားေရး စသည္အားျဖင့္ က႑အသီးသီး ပါ၀င္သင့္တာေပါ့။ အဲ့ဒါေတြကလည္း ေကအဲန္ယူရဲ႕ ဌာနအသီးသီးမွာ ရွိႏွင့္ၿပီးျဖစ္ေပ မဲ့ ကနဦး က်ေနာ္ေျပာခဲ့သလုိ ေနာက္ထပ္ အသစ္ဖြဲ႔စည္းသင့္တဲ့ (Karen National Plan Ministry) ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈေအာက္မွာ အတည္တက် ရွိသင့္တယ္။ ဒီဌာနရွိၿပီးဆုိရင္ လုပ္ေဆာင္လုိ႔ရၿပီး။ အဓိက ကေတာ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ ရွိဖုိ႔ပါပဲ။ ဒါမွ ဘယ္ေန ရာသြားသြား၊ ဘာေတြပဲလုပ္လုပ္ ကုိယ့္ကုိ ကရင္ဆုိတာ သိၾကမယ္။ အခုလက္ရွိမွာ ေကအဲန္ယူလက္ေအာက္ခံ႒ာနေတြျဖစ္တဲ့ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ဘ႑ာေရး စတာေတြကို တိတိက်က် ေကာင္းမြန္စြာ၊ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔စြာ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ (Ministry) တစ္ခုရွိုရင္ ေကာင္းပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ဆုံးေျပာခ်င္တာက ကရင္လူမ်ဳိးေတြမွာ ကရင္ျပည္လုိ႔ေခၚတဲ့ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ရွိတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္နယ္ေျမေဒသ၊ ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပုံ ရွိရမယ္။ ဒါမွမရွိရင္ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးလုိ႔ သတ္မွတ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။

————————————————————
ဆရာမေနာ္ထူးခူဆာ့ေစး (ကရင့္ေရးရာဌာနမႉး- UK)

ကရင္အမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲမွာ အခ်က္ေပါင္း ၈ခ်က္၉ခ်က္ေလာက္ကုိ က်မတုိ႔ ေဆြးေႏြးျဖစ္သြားတယ္။ ပညာေရး၊ အမ်ဳိး သားလုံၿခံဳေရး၊ ႏုိင္ငံေရးအေၾကာင္းအရာေတြ၊ ကရင္နယ္ေျမေဒသေရးရာကိစၥရပ္ေတြ၊ ကရင္အမ်ဳိးသားက်န္းမာေရး၊ အမ်ဳိးသား စီးပြားေရး၊ ကရင့္ေရးရာ၊ သတင္းမီဒီယာက႑နဲ႔ က်န္တဲ့က႑ေတြလည္း ေဆြးေႏြးျဖစ္သြားတယ္။ က်မတုိ႔ ကရင္အမ်ဳိးသား တစ္ရပ္အေနနဲ႔ တစ္မ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ အေၾကာင္းအရာ၊ တုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ၊ အက်ဳိးရွိမႈ၊ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ေတြက တကယ့္ကုိ အေရး ႀကီးတဲ့ အေၾကာင္းအခ်က္ေတြပါ။ ေက်ေက်လည္လည္ကုိ ေဆြးေႏြးသင့္တဲ့ တကယ့္အစည္းအေ၀းတစ္ရပ္အေနနဲ႔ မရွိမျဖစ္ ရွိကုိရွိရမဲ့ အရမ္းကုိအေရးႀကီးတဲ့ အစီအစဥ္လုိ႔ ျမင္မိတယ္။

ဒီအမ်ဳိးသားစီမံကိန္းေရးဆြဲတဲ့ေနရာမွာ ကရင္တစ္မ်ဳိးသားလုံးအေနနဲ႔ ပါ၀င္သင့္တယ္။ ဘာျဖစ္လဲဆုိေတာ့ တစ္မ်ဳိးသားလုံးနဲ႔ သက္ဆုိင္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ တစ္မ်ဳိးသားလုံးပါ၀င္ၿပီး ၀င္ေရာက္ေဆြးေႏြး အႀကံျပဳေစခ်င္တယ္။ တစ္မ်ဳိးသားလုံး ေရာက္ရာ ေနရာကျပန္လာၿပီး စုေ၀းေဆြးေႏြး စီစဥ္ေဆာင္ရြက္မႈျပဳဖုိ႔ဆုိတာ တကယ့္ကုိခက္ခဲတဲ့ကိစၥ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကရင္ ပညာေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ကရင္က်န္းမာေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ ဒီထက္မက အေတြအႀကံဳရင့္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ကရင့္ကာကြယ္ ေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ စတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းအားလုံးရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္အကုန္လုံး ျပည္တြင္းျပည္ပ ကရင္ပညာရွင္ေတြ အေတြ႕အႀကံဳ မ်ားတဲ့သူေတြအားလုံး ပူးေပါင္းပါ၀င္သင့္တယ္လုိ႔ က်မျမင္မိပါတယ္။

ဒီလိုေရးဆြဲတဲ့ေနရာမွာ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုကေနၿပီး လႊမ္းမုိးထားတာမ်ဳိးကုိ လုံး၀ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ ကုိယ့္တမ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ ေရွ႕ေရး ကုိ ေဖာ္ေဆာင္တာျဖစ္တာေၾကာင့္ ဘယ္လုိနည္းလမ္းေတြနဲ႔သြားရမယ္ဆုိတာ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ရမယ့္ အဖြဲ႔အစည္းကုို ျဖစ္ေစခ်င္တာက ကုိယ့္ကရင္လူမ်ဳိးေတြကို ျပန္လည္စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ႏုိင္မဲ့၊ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းညြန္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒနဲ႔မွ ကုိယ့္ကရင္ လူမ်ဳိးေတြအတြက္ အေထာက္အပံ့တစ္ခု ျဖစ္လာလိမ့္မယ္။

ပါ၀င္သင့္တဲ့၊ ထည့္သြင္းရမဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ ကရင္တစ္မ်ဳိးသားလုံးကုိ ကုိယ္စားျပဳမဲ့ အဖြဲ႔အစည္းကေနၿပီး ေရးဆြဲၿပီး ေတာ့ တျခားကရင္အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ျပန္ျဖန္႔ေ၀ေပးတာ ဘယ္အေၾကာင္းအရာ၊ ဘယ္က႑ေတြကုိ ထပ္မံ ထည့္သြင္းသင့္သ လဲ၊ ပယ္ဖ်က္သင့္သလဲဆုိတာ ဆန္းစစ္ၿပီး ေနာက္တစ္ဆင့္မွာ ကုိယ္စားျပဳအဖြဲ႔အစည္းေတြက ျပန္လည္ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္၊ လက္ခံ ၾကမလဲဆုိတာ ကရင့္တစ္မ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ ကံၾကမၼာျဖစ္တာေၾကာင့္ တိတိက်က်ကုိ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္။ ကုိယ့္ကရင္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ကံၾကမၼာျဖစ္တာေၾကာင့္ ကုိယ့္္ကရင္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ကုိယ့္လူမ်ဳိးကုိ အုပ္ခ်ဳပ္တာပဲ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ တကယ္လုိ႔ ညီလာခံကို ျမန္မာျပည္တြင္းထဲ ျပန္လုပ္မယ္ဆုိ လူတစ္စုတစ္ဖြဲ႔ရဲ႕ လမ္းညြန္မႈေအာက္မွာပဲ လုပ္ရတာကုိ က်မတုိ႔ မလုိလားဘူး။ က်မတုိ႔လုိလားတာ လြတ္လပ္တဲ့ အေျခအေနမွာပဲရွိေစဖုိ႔ပဲ။ ကရင္ျပည္နယ္မွာ ဥပမာ က်မတုိ႔ ဒီလုိအမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ ေနရာမွာ လာေရာက္က်င္းပရင္ေတာ့ အဆင္ေျပပါလိမ့္မယ္လို႔ က်မယုံၾကည္ပါတယ္။ က်မေတာင္မွ အရမ္းေ၀းကြာတဲ့ တုိင္းတ ပါးကုိေရာက္ေနၿပီး က်န္းမာေရးမေကာင္းတဲ့ၾကားက ေရာက္ေအာင္ျပန္လာႏုိင္ရင္ ျပည္တြင္းျပည္ပမွာရွိတဲ့ ကရင္လူမ်ဳိးေတြအ ေနနဲ႔ ကုိယ့္လူမ်ဳိးကုိ အမွန္တကယ္ ခ်စ္တဲ့သူေတြဆုိရင္ လာႏုိင္သင့္တယ္။

ေနာ္စူစန္နာလွလွစိုး (ကရင္စည္းလံုးညီညႊတ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီ-KUPC)

က်မ မိခင္အဖြဲ႔အစည္းကေတာ့ ကရင္အမ်ဳိးသမီးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကရင္အမ်ဳိးသားႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲကို KUPC ကိုယ္စား လာတက္ေရာက္ျခင္းျဖစ္တာေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလ ၁ရက္ေန႔တုန္းက ပဲခူးမွာလုပ္တဲ့ အစည္းအေ၀းမွာ တင္သြင္းဖို႔ စာတမ္းဆြဲခဲ့တယ္ေပါ့။ အဲဒီမွာ လူမႈေရးက႑နဲ႔ စီးပြားေရးက႑ စာတမ္းေတြကို လာေရာက္တင္သြင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ကရင္ အမ်ိဳးသားစီမံကိန္းဆိုတာ အရမ္းအေရးပါတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အသက္ေသြးေၾကာလို႔ေတာင္ က်မ တင္စားေျပာခ်င္ပါတယ္။ က်မတို႔မွာ စီမံကိန္းမရွိဘူးဆိုရင္ ညီညြတ္မႈလည္း ရွိႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အေရးေပၚအစည္းအေ၀းေလးေတြပဲ လုပ္ေနမယ္။ တခါတေလ ပြဲေတာ္ေလးေတြမွာပဲ ေတြ႔ဆံုၾကမယ္ဆိုရင္ ဒီေတြ႔ဆံုမႈေလးေတြဟာ အားမျဖစ္လာဘူးေပါ့ေနာ္။ ေတြ႔ဆံုရ၊ ရင္းႏွီးရ တယ္ဆိုတာကေတာ့ ေကာင္းတယ္။ သို႔ေပမယ့္ ေနာက္ ငါးႏွစ္မွာ ဘာျဖစ္မယ္၊ ေနာက္ထပ္ ဆယ္ႏွစ္မွာ ဘာျဖစ္ရမယ္လို႔ ခ်မွတ္ႏိုင္တာမ်ဳိး မရွိဘူးဆိုရင္ က်မတို႔တစ္မ်ိဳးသားလံုးအေနနဲ႔ တိုးတက္ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈဆိုတာ အင္မတန္မွ ခက္ခဲပါမယ္။ တစ္ဦးတစ္ ေယာက္တည္းအေနနဲ႔ ပညာေရးေရာ၊ စီးပြားေရးေရာ ကိုယ္တိုင္ႀကိဳးစားလို႔ တက္ရင္တက္သြားမယ္။ ဒါေပမယ့္ ကရင္တစ္မ်ိဳး သားလံုးအေနနဲ႔ စဥ္းစားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီအမ်ိဳးသားစီမံကိန္းဆိုတာ ရွိကိုရွိသင့္ပါတယ္။

ဒီလိုစီမံကိန္းမ်ိဳးကိုေရးဆြဲၾကမယ္ဆိုရင္ လူထုေတြဆီကေန ဘာေတြလိုအပ္တယ္ဆိုတဲ့ စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဖရိန္(Frame) ေလးေတြ က်လာမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ စီမံကိန္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ပညာရွင္ေတြလိုအပ္မႈက အေရးႀကီးပါတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆို ရင္ေတာ့ ျပည္တြင္းျပည္ပပညာရွင္ေတြ ေပါင္းစပ္လုပ္ေဆာင္မွသာလွ်င္ အရမ္းေအာင္ျမင္တဲ့ရလဒ္ေတြ ထြက္ေပၚလာမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ တင္ျပေဆြးေႏြးၿပီး လက္ငင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မႈ မရွိရင္ေတာ့ ဘာမွျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ဖက္ မွာ ျပည္သူလူထုကလည္း နားလည္ရမယ္။ ဒီစီမံကိန္းဟာ တစ္မ်ိဳးသားလံုးအတြက္ ဘာေၾကာင့္အေရးႀကီးလဲဆိုတာ ကိုယ္တိုင္ လည္း သိထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ပညာရွင္ေတြ ေရးဆြဲေပးလို႔ လိုက္လုပ္ရတယ္ဆိုတာမ်ဳိး မျဖစ္ရပါဘူး။ ဒီစီမံကိန္းဖရိန္ေတြကို ျပည္သူေတြက ေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက တင္ျပထားတာကို ပညာရွင္ေတြက ျပန္လည္ေရးဆြဲေပးၿပီးတာကို က်မ တို႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္တယ္ဆိုတာမ်ဳိး ျဖစ္ရပါမယ္။ ပညာရွင္ေတြက ခ်မွတ္ေပးတာကို က်မတို႔လိုက္လုပ္ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ဒါကို ျမန္ျမန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္သင့္တယ္ ထင္ပါတယ္။ ေကအဲန္ယူ(၁၅)ႀကိမ္ေျမာက္ ကြန္ဂရက္မွာ ခ်မွတ္ထားတယ္။ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းဆိုၿပီး အတည္ျပဳထားတယ္။ အခုဆို ေလးႏွစ္ရွိၿပီ။ ေလးႏွစ္အတြင္းမွာ ေႏွာင့္ေႏွးေနတယ္။ မျဖစ္ေသးဘူး။ စစ္ပြဲေတြျဖစ္ေနလို႔၊ အခြင့္အေရးမေပးလို႔ဆိုတဲ့ တျခားအေၾကာင္းျပခ်က္ေတြလည္း က်မတို႔ လက္မခံႏိုင္ပါဘူး၊။ ဘယ္လိုပဲ ေျပး ရလႊားရ၊ ဘယ္လိုအခက္အခဲပဲရွိရွိ၊ ဒါကို လံုး၀ ခ်က္ခ်င္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီး ေရးဆြဲသင့္ေနၿပီလို႔ က်မထင္ပါတယ္။ ဒီစီမံ ကိန္းထဲမွာဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးမူေဘာင္ဆိုတဲ့ဟာက အရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ လက္ေတြ႔ က်မတို႔အမ်ိဳးသားေတြ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အခက္အခဲ၊ က်မတို႔ႏိုင္ငံ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အခက္အခဲသည္ ႏိုင္ငံေရးအၾကပ္အတည္းျဖစ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးမူေဘာင္ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း၊ ျပတ္ျပတ္သားသား ခ်မွတ္ၿပီးေတာ့ က်မတို႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိနားလည္ရမယ္။ ၿပီး တဲ့အခါ စီးပြားေရးေပါ့။ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးသည္ စီးပြားေရးမေကာင္းဘဲနဲ႔ ဘယ္လိုမွမရပ္တည္ႏိုင္ဘူး။ စီးပြားေရးစီမံကိန္းေတြကို ရွင္း ရွင္းလင္းလင္း ခ်မွတ္ၿပီးေတာ့ အဲဒီအတိုင္း က်မတို႔လုပ္ေဆာင္ရပါမယ္။ ေနာက္ၿပီး ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ စတာ ေတြလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုနကေျပာတဲ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရးကေတာ့ အရင္ဆံုး မျဖစ္မေန လုပ္ေဆာင္သင့္ တယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ဒီႏွစ္ခုစလံုးဟာလည္း ေတာက္ေလွ်ာက္လုပ္သြားရမယ့္ အရာေတြျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီအျပင္ တျခားအရာေတြကိုလည္း တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း လုပ္ေဆာင္သြားရပါမယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ အဲဒီလို က႑တိုင္းေတြမွာ က်မတို႔ အမ်ဳိးသမီး၊ လူငယ္က႑ေတြ၊ ကေလးသူငယ္ စတ့ဲက႑ေတြဟာ ပါ၀င္သင့္ပါတယ္။ ဥပမာ က်န္းမာေရးအေၾကာင္း ေျပာမယ္ဆိုရင္ အမ်ိဳးသမီးအေၾကာင္းေတြေပါ့။ လူငယ္ဆိုရင္ မူးယစ္ေဆး၀ါးအေၾကာင္းေပါ့။ ကေလးသူငယ္ဆိုရင္လည္း ႏွီး ေႏွာဖလွယ္ပြဲမွာ ကရင့္က်န္းမာေရးဌာနက တင္ျပခဲ့တာဆိုရင္ အရမ္းစိုးရိမ္စရာေကာင္းပါတယ္။ ကေလးေတြရဲ႕ ကာကြယ္ေဆး ထိုးႏႈန္းဟာ ၁၇ရာခိုင္ႏႈန္းပဲရွိပါတယ္။ ဒီကေလးေတြကို ရာႏႈန္းျပည့္ က်န္းမာေရးကာကြယ္ေဆးေတြ မထိုးႏိုင္လို႔ရွိရင္ က်န္းမာ သန္စြမ္းတဲ့ ကရင္အနာဂတ္ကို က်မတို႔ ဘယ္လိုတည္ေဆာက္မလဲ။ အဲဒီေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေရးရာ၊ လူငယ္နဲ႔ ကေလးသူငယ္ ကိစၥေတြကို Cross Cutting အေနနဲ႔ ထည့္သြင္းသင့္ပါတယ္။