ေဆာင္းပါး တိုင္းရင္းသားမ်ား လုပ္ပိုင္ခြင့္ ဘာေၾကာင့္ တိုးမေပးခ်င္ရသလဲ

ခင္ဦးသာ

ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီးမ်ားအား လုပ္ပိုင္ခြင့္ တိုးေပးႏိုင္ေရး အတြက္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒပါ ဥပေဒ၊ ပုဒ္မတခ်ဳိ႕ကို ျပင္ဆင္ရန္ လႊတ္ေတာ္အတြင္း အဆိုျပဳခ်က္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး တပ္မေတာ္သား ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ေတာက္ေလွ်ာက္ ကန္႔ကြက္လ်က္ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။

၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရာတြင္ ျပင္ဆင္ေရး အခန္း ၁၂ ၌ ပါ၀င္သည့္ ပုဒ္မ ၄၃၆(က)ႏွင့္(ခ)တို႔ကို ျပင္ဆင္ႏုိင္ ရန္ လိုအပ္ၿပီး ပုဒ္မ ၄၃၆(က)ကို ျပင္ဆင္လိုပါက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အားလံုး၏ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္က ျပင္ ဆင္ရန္ သေဘာတူ လက္ခံၿပီးေနာက္ ျပည္လံုးကြ်တ္ ဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပ၍ ဆႏၵမဲ ေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူ အားလံုး၏ ထက္၀က္ေက်ာ္ မဲျဖင့္ သာ ျပင္ဆင္ရမည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

၄၃၆(က)သည္ တပ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား၏ သေဘာမတူညီမႈေၾကာင့္ ပုဒ္မ တခုသာ ျပင္ဆင္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး အျခား အေရးႀကီးသည့္ ပုဒ္မ မ်ားကို ျပင္ဆင္ႏုိင္မႈ မရွိေပ။

၄၃၆(ခ)ကို ျပင္ဆင္လိုပါက ပုဒ္မခြဲ(က)တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားမွအပ အျခား ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ အားလံုး၏ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ေထာက္ခံဆႏၵမဲျဖင့္သာ ျပင္ဆင္ရမည္ ျဖစ္သည္။

ယခု တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ ရပိုင္ခြင့္ တိုးျမင့္ႏိုင္ေရး အတြက္ ပုဒ္မ ၄၃၆(ခ)ကို ျပင္ဆင္ရန္ လိုအပ္ၿပီး ယင္းပုဒ္မႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ကိုယ္ပိုင္ ျပဌာန္းခြင့္၊ သဘာ၀ သယံဇာတ ခြဲေ၀သုံးစြဲခြင့္ စသည့္ ပုဒ္မမ်ားကုိ ျပင္ဆင္ျခင္း မျပဳဘဲ မူလအတိုင္း သာ ထားရွိရန္ တပ္မေတာ္သား ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ေဆြးေႏြးေနၾကသည္။

ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မ်ားအား သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္မ်ားက ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ႏိုင္ေရး အပါအ၀င္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္၊ သဘာ၀ သယံဇာတ ခြဲေ၀သုံးစြဲခြင့္ တို႔ကို တိုင္းရင္းသားမ်ားအား တုိးျမႇင့္ေပးရန္ အခ်ိန္မတန္ေသးဟု ဆိုကာ တပ္မေတာ္သား ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ျပင္ဆင္ရန္ သေဘာမတူေပ။

ပုဒ္မ ၄၃၆ (ခ)တြင္ ပါရွိသည့္ ပုဒ္မတခ်ဳိ႕ကုိ ျပင္ဆင္၍ ဗဟို ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ကာ ဖက္ဒရယ္ စနစ္ကုိ ဦးတည္ ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေသာ္ လည္း တိုင္းရင္းသားမ်ား လိုလား ေတာင္းဆိုေနေသာ စစ္မွန္သည့္ ဒီမိုကေရစီ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္ရန္ အလွမ္းေ၀းေန ေသး ေၾကာင္း တိုင္းရင္းသား ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ေျပာဆိုၾကသည္။

ျပည္နယ္၊ တိုင္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မ်ား ခန္႔အပ္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ တပ္မေတာ္သား ကုိယ္စားလွယ္ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေအာင္ေက်ာ္ က “လက္ရွိအခ်ိန္သည္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေနဆဲ ကာလ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လက္မွတ္ထိုးၿပီးပါကလည္း ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား လုပ္ေဆာင္ရမည္ျဖစ္၍ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မ်ားကုိ သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ ေတာ္မ်ားမွ မခန္႔သင့္ေၾကာင္း”ဟူ၍ ဇူလိုင္လ ၁ ရက္တြင္ က်င္းပသည့္ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀း၌ ကန္႔ကြက္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။

သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္မ်ားမွ ခန္႔အပ္ပါက တခ်ဳိ႕ေဒသ၌ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈမ်ား ရွိလာႏိုင္ၿပီး မမွ်တသည့္ ေရြးခ်ယ္မႈ ျဖစ္လာပါက တိုင္းရင္းသား စည္းလုံးမႈကုိ ထိခိုက္ေစသည္ဟူေသာ တပ္ကိုယ္စားလွယ္၏ ေဆြးေႏြးမႈသည္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ မေလွ်ာ့ခ်လိုသည့္အတြက္ အေၾကာင္းျပခ်က္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း အျခားေသာ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။

တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ ေဆြးေႏြးမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္ က“တပ္မေတာ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ အေျမာ္အျမင္ႀကီးတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြအျဖစ္၊ ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေတာ့ ျပင္ဆင္သင့္တာ ျပင္ဆင္၊ ေျပာင္းလဲသင့္တာ ေျပာင္းလဲ၊ ျဖည့္စြက္သင့္တာ ျဖည့္စြက္ေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ၿပီးေတာ့ သမိုင္းမွတ္တိုင္ တခုကုိ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ယူၾကပါလို႔ ေျပာခ်င္တယ္”ဟု ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။

ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးျမင့္ဦးကလည္း ဖြဲ႔စည္းပုံ ျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ မူလအတိုင္းသာ ထားရန္ တပ္မေတာ္ က ေျပာဆိုေနျခင္းသည္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္မထိုးႏိုင္ဘဲ စစ္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားႏိုင္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ အလွမ္းေ၀း သြားႏိုင္ေၾကာင္း၊ ဖက္ဒရယ္ စနစ္ဆိုသည္မွာလည္း စိတ္ကူးယဥ္ အိမ္မက္ပမာသာ ျဖစ္ေနမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးသည္။

၎က“အေျခအေန အခ်ိန္အခါနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေစဖို႔ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကုိ အေျပာင္းအလဲလုပ္ၿပီးေတာ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာထားဆႏၵကုိ လိုက္ေလ်ာေပးၿပီး သက္ေသ ျပသင့္ပါတယ္”ဟု ဆိုသည္။

၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွ စစ္တပ္အာဏာသိမ္း အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့မႈ၊ ၁၉၈၈ အေရးအခင္းအၿပီး ထပ္မံ အာဏာသိမ္း၍ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အုပ္ခ်ဳပ္ လာခဲ့ မႈမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံမ်ားအၾကား အဆင္းရဲဆုံး စာရင္း၀င္ေနခဲ့ၿပီး အမ်ဳိးသား စည္းလုံးညီညြတ္မႈကုိ ပ်က္ျပားေစခဲ့ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားက ဒီမိုကေရစီက်သည့္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးကုိ ဆႏၵျပင္းျပစြာ ေတာင္းဆိုေနၾကရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဦးျမင့္ဦးက ေျပာဆုိသည္။

ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးရဲထြန္းကလည္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မ်ားကုိ သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္မ်ားက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ပါက အဖြဲ႔အစည္း တခ်ဳိ႕က လႊမ္းမိုးလာႏိုင္မည္ဟု မယူဆေၾကာင္း၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အား သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္မ်ားက မခန္႔အပ္ႏိုင္ သည့္တိုင္ တိုင္းရင္းသား ပါတီမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔ေဒသ၌ အမ်ားစုႏိုင္ပါက မိမိတို႔ လႊတ္ေတာ္၌ ဥပေဒ ျပဳေရးကုိ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားႏိုင္ မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။

၎က“တကယ္လို႔ လႊတ္ေတာ္မွာ အင္အားေကာင္းတဲ့ပါတီက အမ်ားစုလႊမ္းမိုးထားႏိုင္ရင္၊ ျပည္နယ္ အစိုးရ အဖြဲ႔ရဲ႕ တင္ျပခ်က္ အားလုံးကုိ ကန္႔ကြက္မယ္ဆိုရင္ အဲဒီအစိုးရ အေနနဲ႔ ဘာမွ လုပ္လို႔မရေတာ့ဘူး၊ ဒီလိုဆိုရင္ သမၼတက ျပန္ညႇိႏႈိင္းရမယ့္ အေျခ အေန ဆိုက္လာမယ္၊ ဒါေၾကာင့္ အမ်ားစု အႏိုင္ရတဲ့ပါတီကပဲ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကုိ ခန္႔အပ္ရမယ္လို႔ ထင္တယ္”ဟု ဆိုသည္။

ဖက္ဒရယ္စနစ္ကုိ အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္ပါက ျပည္တြင္းစစ္ မရပ္စဲႏိုင္ဘဲ ပဋိပကၡမ်ားပိုမိုႀကီးထြားလာႏိုင္ေၾကာင္း၊ ထို႔အတူ လက္နက္ကုိင္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနပါက တပ္မေတာ္၏ အက်ဳိးစီးပြား၊ တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ား၏ အက်ဳိးစီးပြား၊ ႏိုင္ငံ၏ အက်ဳိးစီးပြား စသည္ျဖင့္ တတိုင္းျပည္လုံး၏ ဘုံအက်ဳိးစီးပြားကို ထိခိုက္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဦးရဲထြန္းက ဆက္ေျပာသည္။

ကုိယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္၊ သဘာ၀ သယံဇာတခြဲေ၀သုံးစြဲခြင့္၊ ျပည္နယ္၊ တိုင္းေဒသ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မ်ားအား သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္မ်ားက ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ေရး ဆိုင္ရာ ပုဒ္မမ်ားအား ျပင္ဆင္ေပးျခင္းသည္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ တိုင္းရင္းသား စည္းလုံးညီညြတ္မႈ၊ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတို႔ အတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရ ဦးေရႊမန္း ကလည္း ၎၏ လူမႈကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာ၌ ေရးသားထားသည္။
ဧရာ၀တီ

ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းက“တိုင္းရင္းသား အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ပုဒ္မ ၄၃၆ (ခ) မွာပါတဲ့ ပုဒ္မ အားလုံး ကုိ တပ္ကကန္႔ကြက္ ေဆြးေႏြးထားတဲ့အတြက္ တကယ္လို႔ မဲခြဲဆုံးျဖတ္ရင္လည္းပဲ ေျပာင္းလဲႏိုင္စရာ အေျခအေန လုံး၀မရွိေတာ့ပါဘူး”ဟု ဆိုသည္။

ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကလည္း ပုဒ္မ ၄၃၆ (ခ) ပါ တိုင္းရင္းသား အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပင္ဆင္ ေဆာင္ရြက္သင့္ေသာ အခ်က္မ်ားပါသည့္ သ၀ဏ္လႊာကုိ လႊတ္ေတာ္သုိ႔ ဇူလိုင္ ၂ ရက္က ေပးပို႔ခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ သမၼတ၏ သ၀ဏ္လႊာ၌ တိုင္းရင္း သား ရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အခ်က္မ်ား အားလုံးကုိ ဗဟုိက ခ်ဳပ္ကိုင္ထားမည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိသာ ေရးသားေဖာ္ျပ ထားသည္ကုိ ေတြ႔ရေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။

ထိုကဲ့သုိ႔ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္ကုိ အနည္းငယ္ ေျပာင္းလဲေပးေရးကုိပင္ လိုလားမႈမရွိသည့္ တပ္မေတာ္၏ သေဘာထား သည္ တိုင္းရင္းသား စည္းလုံးညီညႊတ္မႈအတြက္ အခက္အခဲ အက်ပ္အတည္းဘက္ကုိသာ ဦးတည္သြားေစမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက သုံးသပ္ ေျပာဆိုၾကသည္။ ။