၆၁ႏွစ္တိုင္ခဲ့ၿပီ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ ကရင့္အာဇာနည္

ၾသဂုတ္လ ၁၂ရက္။ ေခါင္ဆူလိုင့္

“အခမ္းအနားမွာ အာဇာနည္ေန႔အေၾကာင္း ေျပာရင္ ရင္ထဲမွာ အလံုးႀကီး ဆို႔တက္လာတယ္။ အသက္႐ွဴလည္း မ၀ေတာ့ဘူး ျဖစ္လာတယ္။ အဲလိုျဖစ္တာ ၂ႏွစ္ရွိၿပီ။ ဒီႏွစ္ေတာ့ က်ေနာ့္ကို အာဇာနည္ေန႔ အခမ္းအနားမွာ ေျပာခိုင္းရင္ေတာ့ မေျပာေတာ့ ဘူး။ မဟုတ္ရင္ ေစာဘဦးႀကီးလို အာဇာနည္ျဖစ္သြားအံုးမယ္။”

အသက္ ၈၄ႏွစ္အရြယ္ရွိ ကရင္အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္(KNLA)မွ ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေစာဒူးက သူ႕ရဲ႕ခံစား ခ်က္ႏွင့္ ခံႏုိင္ရည္အား ေလ်ာ့နည္းလာမႈကို ေျပာျပသည္။

၁၉၅၀ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၂ရက္ေန႔က ဖဆပလတပ္မ်ား၏ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ကရင္အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ ေစာဘဦးႀကီးတို႔ က်ဆံုးသြားခဲ့သည့္ေန႔ကို ကရင့္အမ်ဳိးသားအာဇာနည္ေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္သြားရန္ ၁၉၅၁ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလက က်င္းပခဲ့သည့္ Karen Government Body-KGB အစည္းအေ၀းတြင္ ဆံုးျဖတ္အတည္ျပဳခဲ့ၿပီး ထိုႏွစ္မွစ၍ ယေန႔အခ်ိန္ထိ ျပဳလုပ္လာခဲ့သည္ မွာ ယေန႔ဆိုလွ်င္ ၆၁ႏွစ္ျပည့္ေျမာက္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။

နဘူးၿမိဳ႕နယ္၊ ထီးစံရြာ ကရင္ရြာသား ေစာေမာင္အဲ၏ သတင္းေပးမႈေၾကာင့္ ဗိုလ္စိန္လြင္ ဦးေဆာင္သည့္ ဖဆပလ တပ္စုတစု သည္ KNU ေခါင္းေဆာင္ ေစာဘဦးႀကီးတို႔ရွိရာ ကရင္ျပည္နယ္ (ယခင္ ေမာ္လၿမိဳင္ခ႐ိုင္) နဘူးၿမိဳ႕နယ္၊ ထိုေကာ္ကိုးေက်းရြာ အနီးရွိ လယ္တဲကို ၁၉၅၀ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၁၂ရက္ေန႔ မနက္ေ၀လီေ၀လင္းအခ်ိန္၌ အလစ္ ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္ခဲ့ရာ ရန္သူ ကို ခုခံတိုက္ခိုက္ရင္း ေစာဘဦးႀကီး၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိုင္းေက၊ ဗိုလ္ႀကီးေလးေတာႏွင့္ ဆရာေ၀ါေလ အပါအ၀င္ တပ္ဖြဲ႕၀င္ ၈ဦးတို႔ က် ဆံုးခဲ့ရသည္။

ထိုအခ်ိန္က အသက္ ၂၃ႏွစ္သာရွိေသးသည့္ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးေစာဒူးမွာ ကရင့္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး(Karen Armed Forces-KAF)၏ တပ္စုမွဴး(ထိုအခ်ိန္က ဒုခြဲမွဴးတာ၀န္)ျဖင့္ မုန္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ လႈပ္ရွားေနရင္း ေစာဘဦးႀကီးတို႔ က်ဆံုးမႈကို သတင္းစာ တြင္ ဖတ္႐ႈသိရွိခဲ့သည္ဟုလည္း သူက ေျပာဆိုသည္။

“အမွန္ေတာ့ ကရင္အခ်င္းခ်င္း သစၥာေဖာက္လို႔ ေစာဘဦးႀကီးတို႔ ေသရတာ။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက က်ေနာ္က မုန္းၿမိဳ႕နယ္မွာ ကၫႊတ္ကြင္း မီးရထားလမ္းမွာရွိတဲ့ ရန္သူတပ္စိတ္တစိတ္ကို သြားတိုက္ဖို႔ ျပင္ဆင္ခ်ိန္။ ေၾကးမံုသတင္းစာထဲမွာ ေစာဘဦးႀကီး က်ဆံုးတဲ့သတင္းကို ေတြ႕လိုက္ရတယ္။ ေန႔ရက္နဲ႔ သတင္းေခါင္းစဥ္ကိုေတာ့ က်ေနာ္ မမွတ္မိေတာ့ဘူး။ သတင္းစာထဲက ဓာတ္ပံုဟာ ေစာဘဦးႀကီးအေလာင္းကို ယူနီေဖာင္း၀တ္ အစိုးရစစ္တပ္က တ႐ြတ္တိုက္ဆြဲလာေနတဲ့ပံုေလ။”
အာဇာနည္ဟု ဆိုရာတြင္ အမ်ားအက်ဳိး၊ မိမိအမ်ဳိးသားမ်ား အက်ဳိးအတြက္ ကိုယ္က်ဳိးစြန္႔ အနစ္နာခံကာ ဘ၀တစ္ခုလံုး အပ္ႏွံ ရင္း တိုက္ပြဲ၀င္ကာ က်ဆံုးသြားသူမ်ားကို အာဇာနည္အျဖစ္ သတ္မွတ္ေလ့ရွိၾကသည္။

ကရင့္အမ်ဳိးသားအာဇာနည္ ေစာဘဦးႀကီးကို ဧရာ၀တီတိုင္း၊ ပုသိမ္ခ႐ိုင္ ဘဲဂယက္ေက်းရြာတြင္ ၁၉၀၅ခုႏွစ္က ဖြားျမင္ခဲ့ သည္။ သူသည္ ၁၉၄၂ခုႏွစ္ ဂ်ပန္ေခတ္က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ကရင္-ဗမာ အဓိက႐ုဏ္းတြင္ အသတ္ခံရေသာ ကရင္အမ်ဳိးသား ပါလီမန္အမတ္ ေစာေဖသာ၏ ၀မ္းကြဲညီအစ္ကိုအရင္း ျဖစ္သည္။

ဖခင္ ေျမပိုင္ရွင္ႀကီး ေစာသာျမတ္ႀကီး၏ သားျဖစ္၍ ပုသိမ္ၿမိဳ႕၊ နီေကာလ္(ကိုသာျဖဴ)ေက်ာင္းတြင္ အထက္တန္း၊ ေမာ္လၿမိဳင္ရွိ မစၥတာ၀က္ဒက္စမြန္ေက်ာင္းတြင္ အထူးအဂၤလိပ္စာသင္ၾကားၿပီးေနာက္ပိုင္း ၿဗိတိန္သို႔ သြားေရာက္ပညာသင္ၾကားကာ ၀တ္လံု ဘြဲ႔(ဥပေဒ)ကို ရရွိခဲ့သူျဖစ္သည္။

၁၉၄၉ခုႏွစ္ကတည္းက ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ေတာက္ေလွ်ာက္ ပါ၀င္လာခဲ့ၿပီး ၁၉၅၀ခုႏွစ္၊ ဖာပြန္ကြန္ဂရက္တြင္ ၎ေျပာ ဆိုခဲ့သည့္ “လက္နက္ခ်စကား အလ်င္းမေျပာရ။ မိမိလက္နက္ မိမိလက္ထဲတြင္ ရွိရမည္။ ကရင္ျပည္ ၿပီးျပည့္စံုရမည္။ ကရင့္
ကံၾကမၼာ ကရင္ဖန္တီးရမည္။” ဆိုသည့္စကားေလးရပ္ကို ေတာ္လွန္ေရး၏ မူေလးခ်က္အျဖစ္ ေကအဲန္ယူ အပါအ၀င္ ကရင္ လူထုတစ္ရပ္လံုးက ယေန႔ထက္တိုင္ ကိုင္စြဲလာခဲ့ၾကသည္။
သို႔ေသာ္ ကရင့္အာဇာနည္ေန႔သည္ ကရင္အမ်ဳိးသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားႏွင့္ ကရင္ျပည္သူလူထု၊ လူတန္း စား အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ျပဌာန္းခ်က္ျဖစ္၍ ဗမာျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္လာခဲ့ေသာ အုပ္စုိးသူအဆက္ဆက္က ယေန႔ထက္တိုင္ လက္ ခံအတည္ျပဳျခင္း မရွိခဲ့။
ကရင့္ေတာ္လွန္ေရး နယ္ေျမေဒသမ်ားတြင္ အာဇာနည္ေန႔ကို ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း က်င္းပခဲ့ၾကရာ၌ အလံေတာ္လႊင့္ထူျခင္း၊ အာဇာ နည္ေက်ာက္တုိင္တြင္ က်ဆံုးသြားသူမ်ားအား အေလးျပဳျခင္း၊ ဘာသာအလိုက္ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းျခင္း၊ ဂုဏ္ျပဳေတးသီခ်င္းမ်ား ႏွင့္ လြမ္းသူ႔ပန္းေခြခ်ျခင္း စသည့္အစီအစဥ္မ်ားကို ဗဟိုအဆင့္၊ ခ႐ိုင္အဆင့္၊ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ တပံုစံတည္း ျပဳလုပ္ေလ့ရွိၾက သည္။
ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ေက်ာ္ ၾကာျမင့္ခဲ့သည့္ ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးသက္တမ္းတေလွ်ာက္ အခ်ဳိးအေကြ႕၊ အထိအခိုက္၊ အက်အဆံုးမ်ား ႏွင့္ အာဇာနည္မ်ားစြာ အသက္ေပးဆပ္ခဲ့ၾကရသည္။ လက္နက္ခဲယမ္း၊ စစ္သည္အင္အား ေလ်ာ့နည္းခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ အာ ဇာနည္စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးစစ္သည္မ်ား၏ စိတ္ခြန္အားမွာ မေလ်ာ့ပါးခဲ့ၾက။

ယေန႔ က်ေရာက္သည့္ ၆၁ႏွစ္ေျမာက္ အာဇာနည္ေန႔ကို ေကအဲန္ယူ တပ္မဟာ၊ တပ္ရင္းမ်ား အသီးသီးတြင္ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္း ပြဲ၊ ေဟာေျပာပြဲ၊ အခမ္းအနား စသည္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကရာ၌ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ကို ဆန္႔က်င္၊ ေတာ္လွန္ခဲ့သူ ဒီေကဘီေအ တပ္ ဖြဲ႕၀င္မ်ားလည္း စုေပါင္းပါ၀င္ ဆင္ႏြဲခဲ့ၾကသျဖင့္ ဤသည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ကြဲျပားလာမႈမ်ား၏ ျပန္လည္စုစည္းမႈ အင္ အားတစ္ရပ္ပင္ျဖစ္သည္။
ေကအဲန္ယူ တပ္မဟာ(၇)ႏွင့္ ျပန္လည္ပူးေပါင္းခဲ့သည့္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္(၁၀၁၂)မွ တပ္ခြဲ(၃) ဒုခြဲမွဴး တပ္ၾကပ္ႀကီးေစာဒို႔ေစး က “က်ေနာ့္အတြက္က ကရင္အာဇာနည္ေန႔ဟာ အခု ပထမဆံုးအႀကိမ္ အေတြ႕အႀကံဳပဲ။ ဒီေကဘီေအမွာတုန္းက အစိုးရက လုပ္ခြင့္မေပးဘူး။ အခု ေဟာေျပာပြဲဟာ က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ စိတ္အားထက္သန္မႈရလာၿပီး ဆက္လက္ တိုက္ပြဲ၀င္ဖို႔အတြက္ စိတ္ဓာတ္လည္း ပိုမို ခိုင္မာလာတယ္။”ဟု ဆိုသည္။

၁၉၉၄ခုႏွစ္က ေကအဲန္ယူမွ ခြဲထြက္ကာ စစ္အစိုးရလက္ေအာက္တြင္ တိုးတက္ေသာဗုဒၶဘာသာ ကရင္အမ်ဳိးသား တပ္မေတာ္ (DKBA)အျဖစ္ ၁၅ႏွစ္ၾကာ ရပ္တည္လာခဲ့သည့္တစ္ေလွ်ာက္ အာဇာနည္ေန႔ဆိုသည္ကို ၾကားပင္မၾကားဖူးခဲ့ဘဲ ႏွစ္သစ္ကူးေန႔၊ ဒီေကဘီေအေန႔မ်ားကိုသာ က်င္းပခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေစာဒို႔ေစးက ေျပာသည္။

ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ေစာစံဖိုးသင္၊ ေစာဟန္တာသာေမႊး၊ ေစာဘဦးႀကီး၊ မန္းဘဇန္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာဘိုျမ၊ ေစာဘသင္စိန္ ႏွင့္ လက္ရွိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာတာမလာေဘာတို႔သည္ ေကအဲန္ယူ၏ ဥကၠဌမ်ားအျဖစ္ အဆင့္ဆင့္ တာ၀န္ယူလာခဲ့ၾကသည္။
အလားတူ ဗမာျပည္တြင္း၌လည္း စစ္အုပ္စု အဆက္ဆက္ျဖစ္သည့္ မဆလ၊ န၀တ၊ နအဖႏွင့္ ယခု ႀကံ့ဖြံ႕အစိုးရ လက္ထက္ တိုင္ေအာင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားမွာ ကိုယ္ပိုင္လြတ္လပ္ခြင့္ မရရွိၾကေသးဘဲ ေတာ္လွန္သူမ်ားအျဖစ္သာ ဆက္လက္ တည္ရွိေန ရင္း အမ်ဳိးသား ေတာ္လွန္ေရးေန႔၊ အမ်ဳိးသား အာဇာနည္ေန႔၊ အမ်ဳိးသား တပ္မေတာ္ေန႔ကို တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာျဖင့္ က်င္းပခြင့္ မရရွိေသးဘဲ ျဖစ္ေနသည္။

သို႔ေသာ္ ၂၀၀၆ခုႏွစ္မွစ၍ နယ္စပ္မွ တတိယႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ေရာက္ရွိသြားၾကသည့္ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားက မိမိတို႔ေရာက္ရွိရာ ႏုိင္ငံ မ်ားတြင္ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိး၏ ဂုဏ္အဂၤါရပ္ႏွင့္ သမိုင္းမ်ားကို ထိန္းသိမ္းသည့္အေနျဖင့္ ႏွစ္သစ္ကူး၊ လက္ခ်ည္ပြဲ စသည့္ ႐ိုးရာယဥ္ ေက်းမႈ ပြဲေတာ္မ်ားအျပင္ ကရင့္အာဇာနည္ေန႔ကိုလည္း က်င္းပေနၾကၿပီး ျဖစ္သည္။

ယခုႏွစ္ အာဇာနည္ေန႔အတြက္ ထုတ္ျပန္သည့္ ေကအဲန္ယူ ဥကၠဌ ေစာတာမလာေဘာ၏မိန္႔ခြန္းတြင္ ကရင္အမ်ဳိးသားမ်ား သည္ စစ္အာဏာရွင္တို႔၏ ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ရန္ ႀကိဳးစားေသာ္လည္းပဲ ယေန႔အထိ ေအာင္ျမင္မႈပန္းတိုင္
သို႔ မေရာက္ရွိေသးသည့္အတြက္ ေစာဘဦးႀကီးကဲ့သို႔ေသာ အာဇာနည္မ်ား ေသြး၊ ေခြ်းျဖင့္ ခင္းထားသည့္ ေတာ္လွန္ေရးခရီး လမ္းကို ဆက္လက္ ေလွ်ာက္လွမ္းသြားရမည္ျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆိုထားသည္။

ေကအဲန္အယ္လ္ေအ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးေစာဒူးအေနျဖင့္လည္း လက္ရွိ အစိုးရတပ္ကို ေတာ္လွန္ရင္ဆိုင္ေနသည့္ ကရင့္ေတာ္လွန္ ေရး တပ္မွဴးတပ္သားမ်ားကို အာဇာနည္မ်ား၏ ရည္မွန္းခ်က္အတိုင္း ဆက္လက္ေလွ်ာက္လွမ္းသြားရန္ ယခုကဲ့သို႔ တိုက္တြန္း ေျပာဆိုလိုက္သည္။
“အာဇာနည္ေတြ အသက္ေပးသြားတဲ့အေပၚမွာ သူတို႔က တာ၀န္ေက်ၿပီ။ က်န္ေနတဲ့ က်ေနာ္တို႔ တပ္မွဴးတပ္သားေတြကေတာ့ တာ၀န္မေက်ေသးဘူး။ အာဇာနည္ေတြရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္မေပ်ာက္ေအာင္ အမ်ဳိးသားေရးတာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္သြားရမယ္။ က်ေနာ္တို႔တေတြ တာ၀န္ေက်ရမယ္။”
ပညာေရး၀န္ထမ္း ကရင္လူငယ္တစ္ဦးက “ဒီလို အာဇာနည္ေန႔ အခါသမယႀကီးမွာ တိုင္းျပည္နဲ႔ လူမ်ဳိးအတြက္ အသက္ ေသြး ခႏၶာကိုယ္ ေပးလွဴသြားခဲ့တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြ၊ ရဲေဘာ္ ရဲေမေတြနဲ႔ ျပည္သူလူထုအားလံုးကို ဂုဏ္ျပဳပါတယ္။ တဆက္ တည္းမွာပဲ ဒီမၿပီးဆံုးေသးတဲ့ ေတာ္လွန္ေရးခရီးကို ဆက္လက္ ေလွ်ာက္လွမ္းၿပီး အာဇာနည္ေတြ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ထားတဲ့ ပန္း တိုင္ေရာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္သြားရမယ္။”

“မ်ဳိးခ်စ္အာဇာနည္မ်ား ေကာင္းရာ သုဂတိလားပါေစ။”