ဒီမုိကေရစီ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ေလ့လာစရာ သင္ခန္းစာ

ဦးေက်ာ္ဇံသာ

18.07.2013
ဒီတပတ္ ျမန္မာ့မ်က္ေမွာက္ေရးရာ သံုးသပ္ခ်က္ အစီအစဥ္မွာ ဒီမိုကေရစီနည္းႏွင့္ တက္လာတဲ့ အစိုးရကို စစ္တပ္က ျဖဳတ္ခ်အာဏာသိမ္းလိုက္တဲ့ လက္ရွိ အီဂ်စ္ ျဖစ္ရပ္မ်ိဳး၊ အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္က ရုန္းထြက္စ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ ေပၚေပါက္လာႏိုင္တဲ့ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေကာ ဒီမိုကေရစီ အေျခခံအေဆာက္အအံုေတြကို ဘယ္ေလာက္အထိ ခုိင္ခုိင္မာမာ တည္ေဆာက္ႏိုင္ၾကပါျပီလဲ။ သမိုင္းပညာရွင္ ေဒါက္တာဦးေအာင္ခင္ႏွင့္ ဦးေက်ာ္ဇံသာတို႔ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ပထမဦးဆံုးကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္းမေျပာခင္ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနကို နည္းနည္းေျပာၾကရေအာင္။ ဒီမိုကေရစီ နည္းက်က် တက္လာတဲ့ မိုဟာမက္ ေမာ္စီ (Mohamed Morsi) အစိုးရကို စစ္တပ္က ျဖဳတ္ခ်ျပီးေတာ့ အာဏာသိမ္းလုိက္ပါတယ္။ အေမရိကန္လို ႏိုင္ငံမ်ိဳးကေတာ့ အာဏာသိမ္းတယ္လို႔ မသံုးဘူးေပါ့။ သူကေတာ့ အီဂ်စ္စစ္တပ္ႏွင့္ သူတို႔ အဆက္အသြယ္ မပ်က္သြားေစခ်င္လို႔ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါ သံုးသပ္ခ်က္ေတြအရ။ ဆိုေတာ့ ဘာပဲေျပာေျပာ ဒီလို ဒီမိုကေရစီ နည္းက်က် လူထုေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ထားတဲ့ အစိုးရကို စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းလိုက္တယ္ဆိုေတာ့ ဒါ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ အလွမ္းေဝးသြားတဲ့သေဘာလို႔ ဆရာ မယူဆဘူးလား ခင္ဗ်။

ဦးေအာင္ခင္ ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ အီဂ်စ္ကေတာ့ သူ႔ ဒီမိုကေရစီအစိုးကေတာ့ တစ္ႏွစ္ပဲ ရွိေသးတာကိုး။ ဒီတစ္ႏွစ္မွာ ဘာမွလုပ္တာကိုင္တာေတြ မွားတာေတာ့ ရွိတာေပါ့ေလ။ အျမဲတမ္းေတာ့ အမ်ားအႀကိဳက္ေတာ့ ဘယ္ျဖစ္ေနမလဲ။ ဒါေပမယ့္ ဒီေလာက္ကို မေစာင့္ႏိုင္ပဲႏွင့္ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းေအာင္ သူဖန္တီးပစ္တာေတာ့ အီဂ်စ္အတြက္ မေကာင္းဘူးေပါ့။ အလားအလာ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ခင္မ်ားတို႔အားလံုးသိတဲ့အတိုင္း Muslim Brotherhood ဆိုတာ ဒီအရင္တုန္းက အၾကမ္းဖက္ရာကေနျပီးေတာ့ ဒီမိုကေရစီေဘာင္းထဲကေန လုပ္မယ္ဆုိတဲ့ လာတဲ့ဥစၥာ သူ႔ကို စမ္းသပ္ခြင့္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ ေပးလုိက္လို႔ရွိရင္ သူ အေျခအေန သိလာမွာေပါ့။ ဥပမာ လာမယ့္ ဇူလိုင္လ ၂၂ ရက္ေန႔ထုတ္တဲ့ တိုင္းမ္ မဂၢဇင္းမွာေတာင္ Fareed Zakaria ကေရးတယ္။ ဘယ္လိုေရးလဲဆိုေတာ့ ဒီဥစၥာကို ဒီလုိလြတ္ေပးလိုက္လို႔ရွိရင္ ဒီဟာကို ဒီ Brotherhood အစုိးရကို ေမာ္စီအစိုးရကို သက္တမ္းကုန္တဲ့အထိ လြတ္ေပးလုိက္လို႔ရွိရင္ ဒါျပည္သူ႔ခ်ဥ္ဖတ္ ျဖစ္သြားမယ္။ သူတို႔လုပ္တာေတြက မဟုတ္တဲ့အတြက္။ ျပည္သူ႔ခ်ဥ္ဖတ္ ျဖစ္သြားတဲ့အခါက်ရင္ သူတို႔ရဲ႕ ဒီအစၥလာမ္အစုိးရ က ဇာတ္သိမ္းခန္းေပါ့။ ျပည္သူလူထုက ေနာက္ဘယ္ေတာ့မွ ေထာက္ခံမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ အဲဒီလို မဟုတ္ဘဲႏွင့္ သူတို႔က အခုလို တစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ သိမ္းတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီလူေတြ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ် ဖိႏွိပ္ဆို ဒီလူေတြက အကုန္ျပန္ျပီး သူရဲေကာင္းေတြ အာဇာနည္ေတြ ျဖစ္ကုန္တယ္လို႔ သူက မွတ္ခ်က္ခ်ထားတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆရာ အဲဒီေတာ့ ေနာက္တခု က်ေနာ္ေမးခ်င္တာက အီဂ်စ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးႏွင့္ စစ္တပ္ေပါ့။ အီဂ်စ္မွာ Hosni Mubarak အစိုးရကို ျပည္သူ႔ေတာ္လွန္ေရးႏွင့္ ျဖဳတ္ခ် ခဲ့ေပမဲ့ စစ္တပ္ကေတာ့ အခုိင္မာဆံုး ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ထားတဲ့ အင္အားစုတခုအေနႏွင့္ က်န္ရစ္ခဲ့တယ္။ အခုအခါမွာ စစ္တပ္က ျပန္ျပီးသိမ္းသြားတယ္ဆိုေတာ့ ဒီအာဏာရွင္စနစ္က ေျပာင္းလဲတဲ့ ႏုိင္ငံေတြအတြက္ ဒါနမူနာယူစရာေတြ ဘယ္လို အေျခအေနရွိႏိုင္သလဲ ကိုယ့္ႏိုင္ငံက်ေတာ့။ အဲဒါလည္း စဥ္စားသင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီအစီအစဥ္ကို စလုပ္တာပါ ဆရာႏွင့္။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုပဲထားပါေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း အေျပာင္းအလဲမျဖစ္ခင္ ဒီ Arab Spring လို႔ေခၚတဲ့ အီဂ်စ္ပါအပါအဝင္ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ေတာ့ အဲဒီလို ေသြးထြက္သံယို မျဖစ္ရေအာင္ ေျပာင္းလဲတယ္ဆိုျပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ ေျပာတာၾကားခဲ့ရပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ျမန္မာအတြက္ေကာ ဘာေတြ သင္ခန္းစာယူသင့္သလဲ ဆရာ။ ျမန္မာရဲ႕ အေျပာင္းအလဲမွာ။

ဦးေအာင္ခင္ ။ ။ ျမန္မာျပည္ကေတာ့ အခု စျပီးေတာ့ လုပ္တဲ့ဥစၥာကေတာ့ က်ေနာ္ Arab Spring ျဖစ္ခဲ့တာ ဗမာျပည္က ၈ ေလးလံုးေပါ့။ ၈ ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲေတြေပါ့ အခုထက္ထိ ဆက္ျဖစ္ေနတာ။ အဲဒီေတာ့ စစ္တပ္ကေတာ့ သူ႔ ဗမာျပည္ရဲ႕အေျခအေနအရ အခု စစ္တပ္က သူ႔ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားေပါ့။ စစ္အုပ္စုကို စစ္တပ္ေျပာမဲ့အစား စစ္အုပ္စုလို႔ေျပာရင္ ပိုေကာင္းမယ္။ စစ္အုပ္စုကေတာ့ သူရဲ႕ ေလာေလာဆယ္ရရွိထားတဲ့ ဓနဥစၥာအက်ိဳးစီးပြားကို မထိခုိက္သမွ်ေတာ့ သူက ခြင့္ျပဳထားမွာပဲ။ ထိခိုက္လာလို႔ရွိရင္ေတာ့ သူက ျပန္ဝင္မဲ့သေဘာရွိတယ္။ ဝင္ႏုိင္ေအာင္လည္း အေျခခံဥပေဒအရ ဖန္တီးေပးထားတာကိုး။ အဲဒီေတာ့ ဝင္လို႔ထြက္လို႔ လြယ္ေအာင္ေပါ့ဗ်ာ သူ လုပ္ထားတဲ့သေဘာရွိတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ အခု အီဂ်စ္မွာကေတာ့ စစ္တပ္မပါတဲ့ ေမာ္စီရဲ႕ တကယ့္ ဒီမိုကေရစီ စစ္စစ္ အစိုးရ သူက တက္လာျပီးေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး တန္တာဝီ (Tantawi) ကိုေတာင္ သူကပဲ ျဖဳတ္ပစ္ခဲ့တာေပါ့။ ဆိုေတာ့ ျမန္မာမွာေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕လႊမ္းမိုးမႈ မကင္းတဲ့ အစိုးရေပါ့။ တခ်ိန္မွာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ ေနာက္ပိုင္းမွာ တကယ့္ အစစ္အမွန္ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပျဖစ္လို႔ ျပည္သူလူထု မွန္မွန္ကန္ကန္ ကိုယ္စားျပဳတဲ့ လူထု အစိုးရ တက္လာျပီဆိုရင္ေကာ အလားအလာ ဘယ္လို ျဖစ္လာႏိုင္သလဲ ဆရာ။ စစ္တပ္က မွိန္သြားႏိုင္သလား။ တစံုတခု အဲဒီအစိုးရမ်ားမွားခဲ့ရင္ အီဂ်စ္လို ျပန္သိမ္း၊ ျပန္ျပီးေတာ့ စစ္တပ္ကဝင္လာႏိုင္တဲ့ အလားအလာေတြေကာ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။

ဦးေအာင္ခင္။ ။ သူက သူရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားပဲ။ သူ႔အက်ိဳးစီးပြား ထိခိုက္လာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သူျပန္ဝင္မွာပဲ။ ဗမာျပည္မွာ ျဖစ္ေနတာက အားလံုးေပါ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စစ္တပ္ကခ်ည္းပဲ အကုန္လံုး သူဆင္လာတဲ့ သူဆင္ထားတဲ့ အကြက္ေတြခ်ည္းေပါ့။ အခု ျဖစ္ေနတာကေတာ့ Personality Politics ေပါ့ အခု ဝင္လာတဲ့ ဒီလႊတ္ေတာ္ထဲမွာ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ သမၼတႏွင့္ ေနာက္ အတိုက္အခံ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္တို႔ ပါလာတယ္ဆိုေတာ့ အဲဒါကို လူေတြက ေမွ်ာ္လင့္ေနတာေပါ့။ ဒီ ပုဂၢိဳလ္ေရး Personality Politics ပုဂၢိဳလ္ေရး ႏိုင္ငံေရးကလည္း ဗမာျပည္က မ်ားတာကိုး။ အဲဒီေတာ့ အလားအလာ ေကာင္းမလားဆိုျပီးေတာ့ ရွိေနတာေပါ့။ ဒါ ေရတိုေပါ့။ ေရရွည္မွာေတာ့ ဗမာျပည္ အေျခအေနၾကည့္ရတာ ေရရွည္က ဒီမိုကေရစီ ဓေလ့က မထြန္းကားဘူး။ အဲဒီဓေလ့ ထြန္းကားဖို႔လုိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီ အီဂ်စ္မွာ အခု ျဖစ္တာေကာ အားလံုးေပါ့ ႏိုင္ငံေတြအားလံုးမွာ အာဏာရွင္ကေန ဒီမိုကေရစီကို အသြင္ကူးေျပာင္းတဲ့အခါမွာ စျပီး အသြင္းကူးေျပာင္းတဲ့အခ်ိန္ႏွင့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ တည္ေထာင္တဲ့ အခ်ိန္ႏွင့္ ဒီၾကားထဲမွာ Evolution တျဖည္းျဖည္း ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို တိုးတက္တဲ့ကာလ အခ်ိန္ၾကာတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္ေလာက္ၾကာမလဲ မသိိဘူး။ ဘရာဇီးလ္ ဆိုရင္ ၁၆ ႏွစ္ေလာက္ၾကာတယ္။ ဆိုေတာ့ အဲဒီအေပၚမွာလည္း မူတည္တာေပါ့။ အခုနတုန္းက ကုိေက်ာ္ဇံသာ ေျပာတဲ့ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတာလည္း ဒီထဲက ေရရွည္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဒီထဲက ေလွကားထစ္ တခုေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ဒီထဲမွာ ႏွစ္ေပါင္းဘယ္ေလာက္ ၾကာမလဲမသိဘူး အသြင္ကူးေျပာင္း ေရးမွာ။ စစ္တပ္ကလည္း သေဘာေပါက္ႏိုင္တယ္။ အဲဒီေတာ့ သေဘာေပါက္လာဖို႔လိုတယ္။ တိုင္းသူျပည္သားကလည္း သေဘာေပါက္လာဖို႔ လုိတယ္ဆိုေတာ့ ဒီဟာေတြအားလံုးကို သြားမယ္ဆိုရင္ ဘယ္ေလာက္ၾကာမလဲ မေျပာတက္ဘူး။ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ ၾကာရင္လည္း ၾကာမယ္။ ၃၀ ၾကာရင္လည္း ၾကာမယ္။ ဒီလို ဒီမိုကေရစီ အေတာ္ႀကီးကုိ အေတာင္အလက္ စံုစံုလင္လင္ ျဖစ္လာဖို႔ကိစၥက။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆိုေတာ့ ဆရာေျပာတဲ့ Personality Politics ဒါ ပုဂၢိဳလ္ေရး အေျချပဳ ႏိုင္ငံေရးကေနျပီးေတာ့ တကယ့္ ဒီမိုကေရစီဓေလ့ ထြန္းကားလာဖို႔အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံတို႔ အခု အီဂ်စ္မွာလည္း ေဝဖန္သူတခ်ိဳ႕ကေတာ့ သူတို႔မွာ Institution ေတြ ဘာမွ မတည္ေဆာက္ႏိုင္ဘူး။ အင္အားႀကီးမလာဘူး။ အင္အားအႀကီးမားဆံုး အခုိင္မာဆံုး Institution က စစ္တပ္ပဲရွိတယ္ ဆိုျပီးေတာ့ ေျပာၾကပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေကာ အခု ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြရဲ႕ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္မႈကလည္းပဲ ပါတီေတြရဲ႕ Institution ခုိင္မာလာဖို႔ထက္ Personality က ပိုျပီး ႀကီးစိုးေနတယ္လို႔ ထင္ေသးတယ္ ဆရာ က်ေနာ္ကေတာ့ ဆရာ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။

ဦးေအာင္ခင္ ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္ ခင္မ်ားေျပာတာ။ ဒီစစ္တပ္ကလည္းပဲ ေခါင္းေဆာင္ကိုး။ အမိန္႔နာခံတဲ့ စနစ္ကလာတဲ့ ဓေလ့ဆိုေတာ့ ေခါင္းေဆာင္က အေရးႀကီးဆံုး။ ေခါင္းေဆာင္ေျပာတာ အကုန္နားေထာင္ေပါ့။ NLD ပါတီမွာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာတာအကုန္လံုး ေနာက္က လိုက္ၾကတာပဲ။ အဲဒီေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊေျပာတာ စစ္တပ္ကလုိက္တယ္။ စစ္တပ္ထဲမွာ အခုေတာ့ တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ ကြဲလာေတာ့ စစ္တပ္ထဲမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးႀကီးသန္းေရႊက ေနာက္ပိုင္းမွာထိုင္တယ္။ ဦးသန္းေရႊႏွင့္ ဦးေရႊမန္းက ေရွ ႔ေရာက္ေနတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ႏွင့္ဆိုေတာ့ ေျပာတဲ့သူ မ်ားလာတာေပါ့။ အရင္တုန္းကေတာ့ တစ္ေယာက္တည္းအာဏာရွင္ အခုကေတာ့မ်ားလာတာေပါ့။

အဲဒီေတာ့ ဒီ ဗမာျပည္မွာလည္း Personality Politics က ပုဂၢိဳလ္ေရးေပါ့။ ဒီမူဝါဒေတြ ဘာေတြ ဘယ္သူမွ ဂရုစိုက္တာ မဟုတ္ဘူး။ ပုဂၢိဳလ္ေရးပဲ အဲဒါကို သူတို႔ ေၾကာက္တာ။ ပုဂၢိဳလ္ေရးကို ယွဥ္လိုက္ လို႔ရွိရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ကို မီတဲ့သူ မရွိဘူး။ ခင္မ်ားလည္း သိတဲ့အတိုင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ အဂၤလန္ကေန ျပန္လာျပီးေတာ့ မိန္႔ခြန္းေျပာတာ ဘာမွ မလုပ္ရေသးဘူး။ အဂၤလန္ကေန ျပန္လာျပီးေတာ့ ကိုယ့္ မိခင္ကို ျပဳစုဖို႔ျပန္လာတာ ဘာမွ မလုပ္ရေသးပဲႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းသမီးအေနႏွင့္ တရားထြက္ေဟာတာ လူႏွစ္သိန္း၊ သံုးသိန္းတက္တယ္ဆိုတာ နည္းတာမ ဟုတ္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ သူရဲ႕ ဒီပုဂၢိဳလ္ေရး အရွိန္အဝါ အဲဒါကို စစ္တပ္ကို ေၾကာက္တယ္။ စစ္တပ္ကေတာ့ အကုန္လံုး သူဆင္တဲ့ဖဲ သူဟာႏွင့္သူ ရုိက္ျပီး အကုန္ လုပ္လာတာပဲ။ အခု လုပ္လို႔မရတာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေၾကာင့္ လုပ္လို႔မရတာ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဝင္လာေတာ့ သူတို႔အထဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေလာက္ ဒီပုဂၢိဳလ္ေရး အရွိန္အဝါႀကီးတဲ့သူ မရိွဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ေက်ာ္ႏိုင္တဲ့သူ ဘယ္သူမွ မရွိဘူး။ အမ်ိဳးမ်ိဳးႀကိဳးစားတယ္။ က်ပ္တန္ေတြထဲကေန ဖ်က္ပစ္တယ္ ဓာတ္ပံုေတြ ခ်ိဳးခ် ဘာလုပ္ အမ်ိဳးစံုလုပ္။ လုပ္ေပမဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ေက်ာ္ႏိုင္တဲ့ စစ္ဗိုလ္က ဗမာျပည္မွာ မရွိဘူး။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီစစ္ဗိုလ္ရဲ႕သမီးက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆိုေတာ့ သူတို႔ကို သူတို႔ရဲ႕ ဟာေတြအားလံုးကို လုပ္ႏိုင္တာ သူပဲ။ သူ႔ ပယ္ထားလို႔ရွိရင္လည္း မရဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ သူ႔ပယ္ထားလို႔ မရလို႔ သူ႔ကို ျပန္ေခၚရတာ။ ျပန္ေခၚေတာ့ သူႏွင့္ ျပန္ျပီး ပူးေပါင္းမယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္လို ဘယ္သူကေန ပူးေပါင္းမလဲ မသိဘူးေပါ့။ ဒါအမ်ားႀကီးပဲ အေပးအယူ လုပ္စရာေတြလည္း ရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒါေတြကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ဒီလႊတ္ေတာ္တြင္း ႏိုင္ငံေရးေတြဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း သိပ္မသိပါဘူး ဒီဟာ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ အဲဒီေတာ့ ဒီလို စစ္တပ္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ႏွင့္ ပူးေပါင္းျပီးေတာ့ Personality ပူးေပါင္းျပီးေတာ့ လုပ္ေနႀကတာကိုယ္၌က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခု အီဂ်စ္တို႔လိုေပါ့ေလ ဆူဆူပူပူ ေသြးထြက္သံယိုမႈျဖစ္မယ့္ အႏၱရာယ္ကလြတ္ကင္းေနတယ္ အေကာင္းဖက္ကို ဦးတည္ေနတယ္လို႔ ဆရာထင္သလား ဆရာ။

ဦးေအာင္ခင္ ။ ။ အဲဒါကလည္း ယံုႀကည္ခ်က္ေပါ့။ ခုနတုန္းကလို ဆင္းရဲသားေတြက ဘယ္ေလာက္ ယံုႀကည္သလဲ သူတို႔လုပ္တဲ့ကိုင္တဲ့အေပၚမွာ။ အဲဒီေတာ့ သူက ဒီလူနည္းစုေပါ့ elite နဲ႔ mass ရွိတာေပါ့။ elite ကို mass က ယံုၾကည္တဲ့အခါၾကေတာ့ တမ်ိဳးေပါ့။ မယံုၾကည္တဲ့အခါက်ေတာ့လည္း ဒီဆူဆူပူပူ ျဖစ္လာမွာပဲ။က်ေနာ္ ေရရွည္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေရရွည္မွာ လက္တေလာက အသြင္ကူးေျပာင္းမႈေတြကေတာ့ အဲဒါမ်ိဳး ရုန္းရုန္းေတြ ျဖစ္တာပဲ။ ဆူဆူညံညံေတြ ျဖစ္တာပဲ။ အဲဒီေတာ့ ေရရွည္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေရရွည္မွာ အခု ဒီမိုကေရစီ အေျခခိုင္ေနတဲ့ အေမရိကန္ ျပင္သစ္၊ အဂၤလန္တို႔ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ သူတို႔ ရာဇဝင္မွာလည္း တခ်ိန္တုန္းကေတာ့ အင္မတန္ ဆူဆူပူပူ ျဖစ္ခဲ့တာ သတ္ျဖတ္ ေသြးယိုသံယိုေတြ အမ်ားႀကီးရွိတာပဲ။အဲဒီဟာေတြ သူတို႔ ေက်ာ္လာျပီးေတာ့မွ အခု သူတို႔မွာ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း Peaceful Development ေပါ့။ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္ဆိုေတာ့။ ဗမာျပည္ကေတာ့ ေတာက္ေလွ်ာက္ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း Development သြားႏိုင္မသြားႏိုင္ ဆိုတာေတာ့ ေျပာဖို႔ခက္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဘယ္ေလာက္ပဲလုပ္လုပ္ ဓေလ့ မရွိေသးဘူး။ ဒီမိုကေရစီဓေလ့ဆိုတာ သူ႔စည္းကမ္းႏွင့္ သူလုိက္နာတဲ့ ဓေလ့။ အဲဒီေတာ့ စည္းကမ္းဓေလ့ကို မလုိက္နာတာ စစ္တပ္က မလုိက္နာဆံုးပဲ။ အခု သူျပဌာန္းထားတဲ့ စည္းကမ္းဓေလ့ကို သူဘယ္ေလာက္လိုက္နာမလဲ။ မဆလေခတ္က ၁၉၇၄ က ဥပေဒလည္း စစ္တပ္က ျပဌာန္းထားတာပဲ။ အဲဒီေတာ့ ဒါေတြ စစ္တပ္က ဖ်က္ပစ္ျပီးေတာ့ ဒါႀကီးက မခိုင္မာဘူးဆိုျပီး လုပ္တာပဲ။အခုလည္း တက္လာေတာ့ သူတို႔ ခုနက အက်ိဳးစီးပြား ထိခုိက္လာတဲ့အခါ က်ရင္ ဒါႀကီး မခုိင္မာဘူးဆုိျပီး ဖ်က္ပစ္ရင္လည္း ဘယ္တက္ႏိုင္မလဲ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ေနာက္တခုက အဲဒီ Michael Vatikiotis က New York Times မွာ ေရးထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ (Lessons for Cairo From Jakarta, Manila and Elsewhere) ေဆာင္းပါးတခုထဲမွာ အီဂ်စ္ဟာ အင္ဒုိနီးရွားဆီက နမူနာယူသင့္တယ္ဆိုျပီးေတာ့ သူအဓိကေျပာတဲ့ သူရဲ႕ Logic ကေတာ့ အင္ဒိုနီးရွားမွာက်ေတာ့ စစ္တပ္ကို လံုးဝမဖယ္ခဲ့ဘူး။ ဆူဟာတို ေနာက္ပိုင္းမွာ။ စစ္တပ္ႏွင့္ တျဖည္းျဖည္းတြဲျပီးေတာ့ တျဖည္းျဖည္း Fade out လုပ္တဲ့သေဘာရွိတယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ အခုသမၼတ Susilo Bambang Yudhoyono ကလည္းပဲ ဟိုတုန္းက Four Star General တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့အတြက္ေႀကာင့္ ပိုျပီးေတာ ေသြးထြက္သံယို မရွိဘဲနဲ႔ ညင္းညင္းသာသာ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ဆရာ ဘယ္လို သေဘာရပါသလဲ အဲဒီကိစၥ။ ဒီအတိုင္းသာ ႏႈိင္းယွဥ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဗမာႏိုင္ငံရဲ႕အေျခအေနဟာ အီဂ်စ္ထက္ အေျခအေနေကာင္းတာေပါ့ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ သေဘာဟာ။

ဦးေအာင္ခင္ ။ ။ ဗမာ ႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားေတာ့ နည္းနည္း ပိုနီးစပ္တာေပါ့။ အီဂ်စ္ႏွင့္ကေတာ့ အလွမ္းေဝးတာေပါ့။ လူမ်ိဳးရဲ႕ Character ဘာညာ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ယဥ္ေက်းမႈက သူက အာရွတိုက္မဟုတ္ဘူး။ အေရွ႔အလယ္ပိုင္းေဒသ။ အင္ဒိုနီးရွားက်ေတာ့ ဗမာႏွင့္ လူမ်ိဳးအရေရာ နီးစပ္တဲ့ သေဘာရွိတာေပါ့။ ဆိုေတာ့ အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ ဗမာႏွင့္က ပိုနီးစပ္ပါတယ္။ အီဂ်စ္ႏွင့္ကေတာ့ သိပ္မနီးစပ္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။
http://burmese.voanews.com/content/news-analysis-lessons-from-egypt/1704131.html