ေနျပည္ေတာ္(၆)

ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ (White Lotus) စာအုပ္တိုက္က ထုတ္ေဝၿပီး၊ ထိုင္းသုေတသီ ဒူယာပက္ ပရီခ်ာရာ့ရွ္ (Duyapak Preecharashh) က ေရးသားထားတဲ့ "ေနျပည္ေတာ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၿမိဳ႔ေတာ္သစ္" ဆိုတဲ့ စာအုပ္အေၾကာင္းကို တင္ဆက္ ေနပါတယ္။ ဒီတပတ္မွာေတာ့ လူမႈေရး-ယဥ္ေက်းမႈ ရည္ရြယ္ခ်က္ ေတြနဲ႔ "ေနျပည္ေတာ္" ၿမိဳ႔ေတာ္သစ္ကုိ ေျပာင္းေရႊ႔ရ တယ္ဆိုတဲ့ စာေရးသူရဲ႔ သံုးသပ္ခ်က္ကို ဆက္လက္ တင္ျပပါမယ္။

ေသာတရွင္ မိတ္ေဆြမ်ားခင္ဗ်ား။

စာေရးသူ ဒူယာပက္ ပရီခ်ာရာ့ရွ္က ျမန္မာစစ္အစိုးရ ေနျပည္ေတာ္ကို ၿမိဳ႔ေတာ္သစ္ ေျပာင္းေရႊ႔ရတဲ့အေၾကာင္း သံုးသပ္ ထားတဲ့ ေနရာမွာ လူမႈေရး-ယဥ္ေက်းမႈအေၾကာင္းျပခ်က္ေတြလည္း ပတ္သက္ေနႏိုင္တယ္လို႔ သံုးသပ္ ပါတယ္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ စစ္အစိုးရ အာဏာသိမ္းၿပီး တက္လာတဲ့အခါမွာ သူတို႔အာဏာသိမ္းတာဟာ တရားဝင္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပသဖို႔ လိုလာပါတယ္။ တဖက္မွာလည္း ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြရဲ႔ ဇာတိပုည ဂုဏ္မာန၊ ေရွးယခင္က ဘုရင္မ်ားရဲ႔ အႂကြင္းမဲ့အာဏာ ပိုင္စိုးမႈ၊ တန္ခိုးၾသဇာ ႀကီးထြားခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းေတြ၊ ယဥ္ေက်း မႈအရ တညီတၫြတ္တည္း ျဖစ္ခဲ့တဲ့ သမိုင္းကိစၥေတြနဲ႔ သူတို႔အခု အာဏာသိမ္းထားတာကို ဆက္စပ္ျပဖို႔ လိုလာပါတယ္။ စစ္အစိုးရရဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္က (State building) လို႔ ေခၚတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္တခုကို စနစ္တက် တည္ေဆာက္တဲ့ ပံုသ႑ာန္မ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူး။ စိတ္ဓာတ္ေရးရာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အတိတ္က ေရႊထီးေဆာင္းခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြ အေၾကာင္းျပဳလို႔ သူတို႔အာဏာကို ခိုင္လံုေစခ်င္တဲ့ သေဘာပါ။ စစ္အစိုးရက ေျပာေနတဲ့ ရည္ရြယ္ ခ်က္ႀကီး ၁၂ ခုထဲက လူမႈေရး ဦးတည္ခ်က္ေတြမွာ ဆိုရင္ "အမ်ဳိးဂုဏ္ ဇာတိဂုဏ္ ျမင့္မာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ား၊ အမ်ဳိးသား ေရး လကၡဏာမ်ား မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး၊ မ်ဳိးခ်စ္ စိတ္ဓာတ္ ရွင္သန္ထက္ျမက္ေရး" စတာေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ ဒီလို ရည္မွန္းခ်က္ေတြကို ျပန္ၾကည့္ေတာ့လည္း ယဥ္ေက်းမႈဆိုတာက ဗမာေတြ ယဥ္ေက်းမႈကို ဦးထိပ္တင္ထားတာ၊ ယဥ္ေက်းမႈၿပိဳင္ပြဲေတြမွာ ကရင္-ကခ်င္ ဝတ္စံုနဲ႔ ေရွးျမန္မာသီခ်င္းႀကီး သီခ်င္းခန္႔ကို ေစာင္းနဲ႔ တီးျပေစတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈမ်ဳိး၊ စစ္အစိုးရက ဦးေဆာင္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားသား မုန္းတီးေရးနဲ႔ ကိုယ့္အမ်ဳိးသားေရးကို ထူေထာင္တာမ်ဳိး ျဖစ္ေနပါတယ္။

ဒီလိုကိစၥေတြ ျပန္ေဖာ္ၾကတဲ့အခါမွာ ၿမိဳ႔ေတာ္ဆိုတာက သိပ္ၿပီး အခရာ က်ပါတယ္။ အာဏာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ ကိစၥေတြရဲ႔ ဗဟိုခ်က္မကို ကိုယ္စားျပဳသလို၊ အရင္က ဘုန္းတံခိုး ၾသဇာတိကၠမႀကီးခဲ့တဲ့ အင္ပိုင္ယာျပည့္ရွင္ ဘုရင္ေတြနဲ႔ သူတို႔ကို သူတို႔ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ပံုေဖာ္ႏိုင္ပါ ေသးတယ္။ ဒီလို အေၾကာင္းကိစၥေတြ ကိုေတာ့ စာေရးသူ ဒူယာပက္ က အေၾကာင္းျပခ်က္ ၃-ခု ခြဲျခားေဖာ္ျပပါတယ္။

ပထမအခ်က္က ေရွးဘုရင္ေတြရဲ႔ ဆက္စပ္ခ်င္တဲ့အေၾကာင္းလို႔ ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြက ဘာသာေရးကိစၥေတြနဲ႔ ေရွးစဥ္လာ ဘုရင္ေတြအေၾကာင္းေတြကို သိပ္ၿပီးျပန္လည္ထူေထာင္ခ်င္ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အရင္ ပါတီစံုေခတ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုတုန္းကလည္း ဆဌသံဃာရနာတင္တာမ်ဳိးလုပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ မင္းတုန္းမင္းႀကီးလို သာသနာျပဳမင္းလို႔ ခံယူခ်င္တာမ်ဳိးပါ။ အလားတူ ဦးေနဝင္းကလည္း မဟာဝိဇယေစတီ တည္ၿပီး၊ ဘုရားထီးေတာ္တင္ တဲ့အခ်ိန္ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္မွာ အက်ဥ္းသားေတြကို ဓမၼရာဇ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးခဲ့ပါတယ္။

အခု စစ္အစိုးရတက္လာေတာ့လည္း ယဥ္ေက်းမႈျမ‡င့္တင္ေရး ဆိုၿပီး၊ ေရွးရိုး ဆင္ယင္မႈေတြနဲ႔ ေလွခင္းျမင္းခင္း သဘင္ ေတြ လုပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ အဲဒါအျပင္ ပုဂံဘုရားပုထိုးေတြကို ျပဳျပင္တာ၊ ဘုရင့္ေနာင္ဘုရင္ရဲ႔ ကေမၻာဇ သာဒိနန္းေတာ္ကို ျပန္ေဖာ္ထုတ္တာ၊ ပုဂံ ျပသာဒ္ေတာ္ႀကီးဘုရား၊ နန္းမုတ္ဦးကို မြမ္းမံတာ၊ အင္းဝနန္းေတာ္ ၿမိဳ႔ရိုး ျပန္ေဖာ္တာ၊ မႏၱေလး ျမနန္းစံေက်ာ္ ေရႊနန္းေတာ္ကို ျပန္ျပဳျပင္တာေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အရင္ ဆင္ျဖဴရွင္ နဲ႔ မင္းတုန္းမင္းတို႔လိုပဲ ၁၉၉၉ မွာ ေရႊတိဂံုဘုရားကို ထီးေတာ္ျပန္တင္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ၂ဝဝဝ ခုႏွစ္မွာက်ေတာ့ မင္းဓမၼ စက်င္ေက်ာက္နဲ႔ ဗုဒၾၶြရုပ္ပြားေတာ္ႀကီး တည္ျပန္ပါတယ္။ ဆင္ျဖဴေတာ္ေတြ႔တယ္ဆိုၿပီးေတာင္ ဆင္ကို ရာဇဂဟ သီရိပစၥယာ ဂဇရာဇလို႔ နာမည္ေပးခဲ့ပါေသးတယ္။ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ ႏိုင္ငံ့က်က္သေရေဆာင္လို႔ ေခၚႏိုင္ပါတယ္။

အဲဒါအျပင္ စစ္အစိုးရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြက သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ လူဝင္စားဘုရင္ေတြလို႔လည္း မွတ္ၾကပါေသးတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေစာေမာင္က သူ႔ကိုယ္သူ က်န္စစ္သားလို႔ ေျပာခဲ့သလို၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ၫြန္႔က ဘုရင့္ေနာင္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊ က်ေတာ့ ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္က ဘိုးေတာ္ဘုရားနဲ႔ သူ႔ကိုယ္သူ ထင္ထား တယ္လို႔ ဆိုျပန္ပါတယ္။ အခုလို ေနျပည္ေတာ္ နန္းၿမိဳ႔သစ္ထူေထာင္တာက ဒီလို အတိတ္က ေရႊထီး ေဆာင္း ခဲ့တာေတြ ျပန္ေဖာ္ရာေရာက္သလို၊ သူ႔ေခတ္ သူ႔အခါ မ်ဳိးဆက္တခု ထူေထာင္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ ေဗဒင္လကၡဏာနဲ႔ စပ္ဆိုင္တဲ့အေၾကာင္းေတြပါ။ ဗမာမင္းေတြက ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာ အျပင္၊ ဟိႏၵဴနကၡတ္ေဗဒ၊ ဗရာမင္ ေဗဒင္အခါေပးေတြကိုလည္း ယံုၾကည္အားထားၾကပါတယ္။ တခ်ိန္က သူတို႔ ကို အခါေပးၾကတဲ့ ပုဏၰား ဟူးရားျဖဴ၊ ဟူးရားညိဳေတြကိုလည္း ဆည္းကပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဦးေနဝင္း တုန္းကလည္း ၉ ဂဏန္းကို အင္မတန္ ယံုၾကည္တယ္လို႔ လူသိမ်ားခဲ့ပါတယ္။ တခါ အခု စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြကာလမွာလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ၫြန္႔ဆိုရင္ ဘိုးေတာ္ သန္းလွကို ကိုးကြယ္တယ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊနဲ႔ သူ႔ဇနီးေဒၚႀကိဳင္ႀကိဳင္ ဆိုရင္ လည္း သီလရွင္တပါးကို ကိုးကြယ္တယ္၊ ေဗဒင္နကၡတ္ေတြ သိပ္ၿပီး အယံုအၾကည္ႀကီးတယ္လို႔လည္း ဆိုၾကပါ တယ္။ အဲဒါအျပင္ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြရဲ႔ ေယဘုယ် ယံုၾကည္မႈေတြအရ ေနၾကတ္ရင္၊ လငပုတ္ဖမ္းရင္၊ ငလွ်င္ႀကီး လႈပ္ရင္ စတဲ့ သဘာဝကပ္ေဘးႀကီးေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္ေတြကိုလည္း ဆက္စပ္စဥ္းစားေလ့ ရွိၾကပါေသး တယ္။ အခု ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊရဲ႔ စိတ္ႀကိဳက္ဂဏန္းက (၁၁) ျဖစ္ၿပီး၊ အေရးပါတဲ့ ႏိုင္ငံေရးဆံုျဖတ္ခ်က္ေတြလုပ္ရင္ အဲဒီ ဂဏန္းအတိုင္း လုပ္ေဆာင္ေနတတ္တယ္ဆိုတာေတာင္ ဒူယာပက္က ထည့္ၿပီး ေဖာ္ျပခဲ့ပါေသးတယ္။

တတိယအခ်က္ကေတာ့ ကိုလိုနီဆန္႔က်င္ေရး နဲ႔ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ကို ျမႇင့္တင္လိုတဲ့အေၾကာင္းလို႔ စာေရးသူက သံုးသပ္ပါတယ္။ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအမည္ကို ဘားမား (Burma) ကေန ျမန္မာ (Myanmar) လို႔ ေျပာင္းခဲ့သလို၊ အျခား နာမည္ အမ်ားအျပားကိုလည္း အဂၤလိပ္စာလံုးေပါင္းရာမွာ အသစ္ ျမန္မာ့နည္း၊ ျမန္မာ့ဟန္နဲ႔ ျပန္ၿပီး ေပါင္းခဲ့ ပါတယ္။ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႔ေတာ္က အရင္ကိုလိုနီအတိတ္ေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္။ အခု ေနျပည္ေတာ္ ၿမိဳ႔ေတာ္သစ္ ကေတာ့ အေနာက္တိုင္း ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈကို အစိုးရိမ္လြန္ၿပီး တည္ေဆာက္တာျဖစ္ သလို၊ တဖက္မွာလည္း သမိုင္းအရ၊ ဘာသာေရးအရ၊ ယဥ္ေက်းမႈအရ၊ စိတ္ဓာတ္ေရးရာပိုင္းအရ သူတို႔ အလို က် ကိုယ့္ဘာသာ ျပန္ထူေထာင္ တာမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။ စာေရးသူ ကေတာ့ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးကာလက ပ်ဥ္းမနားကို အေျချပဳၿပီး ေတာ္လွန္ေရး ဆင္ႏႊဲခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာကိုလည္း ထည့္စဥ္းစားေလသလားလို႔ ေဖာ္ျပခဲ့ ပါေသးတယ္။ ေနျပည္ေတာ္က နယ္ခ်ဲ႔က်ဴးေက်ာ္မႈ ကို လက္မခံတဲ့ၿမိဳ႔လို႔ ဆိုခ်င္ပံုပါပဲ။

ေနာက္တပတ္မွာေတာ့ အခုၿမိဳ႔ေတာ္သစ္ တည္ေနရာ၊ တည္ေဆာက္ထားပံု၊ တည္ေဆာက္ေနပံု အေၾကာင္း ေတြကို ဆက္လက္ တင္ျပပါမယ္။ အားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေပ်ာ္ရႊင္ၾကပါေစ။

(ယခု ေဆာင္းပါးကို လြတ္လပ္ေသာအာရွအသံ ျမန္မာပိုင္းအစီအစဥ္ RFA မွ ထုတ္လႊင့္သြားခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ RFA ၏ မူပိုင္သာျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။)