ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အလားအလာမ်ား

ေအာင္ေက်ာ္ခင္ / ၂၇ ဇူလိုင္ ၂၀၁၀

လြန္ခဲ့တဲ့ ေမလက ၀ါရွင္တန္အေျခစုိက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသုေတသနဌာနက ျမန္မာ့စီးပြားေရးအထူးအစီရင္ခံစာကုိ ထုတ္ေ၀ၿပီး ဇြန္လေရာက္ေတာ့ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ ဆစ္ဒနီ Macquarie တကၠသုိလ္ ေဘာဂေဗဒပါေမာကၡ Sean Turnell က ျမန္မာ့စီးပြားေရးရာ အခ်က္အလက္ေတြကုိ ခြဲစိတ္စစ္ေဆးထားတဲ့ Dissecting the Data ဆုိတဲ့ စာမ်က္ႏွာ (၂၀) ေက်ာ္စာတမ္းကုိ ထုတ္ေ၀လုိက္တယ္။ အခု ဇူလုိင္လမွာ လန္ဒန္အေျခစုိက္ Economic Intelligence Unit ဆုိတဲ့ သုေတသနအဖြဲ႔က (၂၄) မ်က္ႏွာ အစီရင္ခံစာကုိ ထုတ္ေ၀လုိက္တယ္။ ဒီႏွစ္ရဲ႕ ေရွ႕ႏွစ္မွာ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အလားအလာ ဘယ္လုိရွိႏုိ္င္တယ္ဆုိတာကုိ သုံးသပ္ထားတာပါပဲ။ ျမန္မာ့အေျခအေန သုံးသပ္ခ်က္ (၃) ခု ဆက္တုိက္ထြက္လာတာဟာ ထူးျခားပါတယ္။

The Economist မဂၢဇင္းအတြက္ သုေတသနလုပ္ေပးဖုိ႔ ၁၉၄၆ မွာ Economist Intelligence Unit တည္ေထာင္တာမုိ႔ သက္တမ္း (၆၄) ႏွစ္ရွိသြားၿပီ။ အခုေတာ့ Economist မဂၢဇင္းအတြက္ သုေတသန လုပ္ေပး႐ုံတင္မကဘဲ သီးသန္႔အႀကံေပးအဖြဲ႔အေနနဲ႔လည္း လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ေနတယ္။ ႐ုံးခြဲေပါင္း (၄၀) ကမာၻမွာ ဖြင့္လွစ္ၿပီး ေဒသဆုိင္ရာ အေျခအေနကုိ ေလ့လာေနတယ္။ ျမန္မာျပည္ကုိလည္း ေလ့လာထားတာမုိ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ သုံးသပ္ခ်က္ကုိ ၾကားလူရဲ႕ အျမင္အေနနဲ႔ အက်ဥ္းခ်ဳံး တင္ျပလုိပါတယ္။

ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပတာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးအာဏာခ်ဳပ္ကုိင္မႈမွာ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ဖုိ႔ အလားအလာမရွိပါဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိ တရား၀င္ေအာင္လုပ္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ပါပဲ။ ကြဲျပားတဲ့ သေဘာထားကုိ ဖိႏွိပ္ကာ စည္းကမ္းရွိဖုိ႔ အဓိကထားၿပီး တဖက္သတ္ထင္သလုိ စည္းကမ္းသတ္မွတ္တာကုိ မတရားဘူးလုိ႔ ယူဆတဲ့အတြက္ အန္အယ္လ္ဒီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ပါတီ မွတ္ပုံမတင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္ေမွာက္တဲ့အုပ္စုနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္မယ့္အုပ္စုဆုိၿပီး အန္အယ္လ္ဒီ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းမွာ ႏွစ္ျခမ္းကြဲသြားတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ရင္ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ စစ္အစုိးရကုိ တရား၀င္ေၾကာင္း ျပသရာေရာက္တာမုိ႔ ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္မႈ လုပ္ေတာ့မွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ သပိတ္ေမွာက္သူေတြက ျမင္တယ္။ သပိတ္မေမွာက္သူေတြကေတာ့ တရား၀င္ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ႏုိင္ဖုိ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ရတာလုိ႔ ဆုိတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ဒီမုိကေရစီရဲ႕ အမွတ္သေကၤတအျဖစ္ ျပည္တြင္းျပည္ပမွာ ႐ုိေသေလးစားေနၾကမွာပါပဲ။ အန္အယ္လ္ဒီ ပါတီ၀င္ေတြကေတာ့ အၾကမ္းမဖက္နည္းနဲ႔ ဆက္လုပ္သြားမယ္လုိ႔ဆုိတယ္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း လွ်ဳိ႕၀ွက္လုပ္ကုိင္မယ္လုိ႔ ဆုိတယ္။ အန္အယ္လ္ဒီေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕ဟာ အမ်ဳိးသားဒီမုကေရစီအင္အားစု (အန္ဒီအက္ဖ္) ပါတီကုိတည္ေထာင္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ပါလိမ့္မယ္။ အန္ဒီအက္ဖ္ပါတီ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္လုိ႔ ေထာက္ခံမႈ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရသြားမယ္ဆုိရင္ အန္အယ္လ္ဒီရဲ႕ အေရးပါမႈဟာလည္း ေလ်ာ့နည္းသြားဖြယ္ရာရွိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အန္အယ္လ္ဒီ သပိတ္မေမွာက္ခင္ကတည္းက တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ တြက္ထားၾကတယ္။ လြတ္လပ္စြာ စည္း႐ုံးေရး မဆင္းႏုိင္တဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံေရးပါတီေလးေတြ အခက္အခဲေတြ႔ေနပုံကုိ ေဖာ္ျပတယ္။ ပါတီမွတ္ပုံတင္ခ (၃) သိန္းေပးရၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္သူတဦးကုိ (၅) သိန္းေပးရမွာျဖစ္လုိ႔ ေငြေၾကးအခက္အခဲရွိႏုိ္င္တယ္။ ႏုိင္ငံေရးပါတီေလးေတြ စုေပါင္းလုိက္ရင္ေတာင္ ေငြအင္အား လူအင္အားမွာ နအဖတည္ေထာင္ထားတဲ့ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီကုိ မယွဥ္ႏုိင္ဘူးတဲ့။ ဘယ္လုိအေျခအေနမ်ဳိးမွာ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပမွာလည္း ဆုိတာကုိလည္း မသိႏုိင္ေသးဘူး။

၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ သိန္းစိန္ စစ္တပ္ကထြက္ၿပီး ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီတည္ေထာင္တာဟာ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ရမယ့္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ (၇၅) ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ စစ္ဗိုလ္လူထြက္ေတြ လက္၀ါးႀကီးအုပ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ စီးပြားေရးက်ပ္တည္းမႈေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးမတည္မၿငိမ္ျဖစ္လာႏုိင္တယ္။ နယ္စပ္မွာ ျပႆနာမျဖစ္လုိတဲ့အတြက္ နအဖက အေလွ်ာ့ေပးထားပုံရတယ္။ နအဖရဲ႕ အႀကီးဆုံးအႏၲရာယ္ဟာ နအဖအဖြဲ႔အတြင္း ၿပိဳင္ဆုိင္မႈပဲျဖစ္တယ္။ အခုအခ်ိန္ထိေတာ့ သန္းေရႊကုိ ေရႊမန္းက ဆက္ခံလိမ့္မယ္လုိ႔ ယူဆေနၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးလုိ႔ ေ၀စုမတည့္ရင္ ျပႆနာ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပတဲ့ နည္းလမ္းကုိ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာက ေ၀ဖန္ေနေပမယ့္ နအဖက ဂ႐ုမစုိက္ဘူး။ ဒီလုိ တဖက္သတ္အႏုိင္က်င့္ၿပီး က်င္းပတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာက တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳမျပဳ မသိရေသးဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲျပင္ဆင္ပုံဟာ မွားယြင္းေနတယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံျခားအစုိးရေတြက ေ၀ဖန္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သိသာျမင္သာ ယုံၾကည္ေလာက္စရာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပႏုိင္ေရးအတြက္ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ေတြ ႏုိင္ငံျခားက ေစလႊတ္ခ်င္ေပမယ့္ ျမန္မာစစ္အစုိးရက လက္မခံဘူး။

ေရြးေကာက္ပြဲကုိ မေက်မနပ္ျဖစ္ေနတုန္း အဏုျမဴလက္နက္ထုတ္လုပ္ဖုိ႔ ႀကံစည္ေနတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းနဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားရဲ႕ အကူအညီရယူတယ္ဆုိတဲ့သတင္းေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္အစုိးရကုိ မယုံသကၤာျဖစ္လာၾကတယ္။ ဗိုလ္မႉးစုိင္းသိန္း၀င္း ယူေဆာင္လာတဲ့ အေထာက္အထားေတြကုိ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအဏုျမဴစြမ္းအားေအဂ်င္စီ (IAEA) က စစ္ေဆးေနတုန္းပဲလုိ႔ ယူဆရေပမယ့္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာတာမ်ဳိး မလုပ္ေသးပါဘူး။ ကုလသမဂၢလုံၿခံဳေရးေကာင္စီဆုံးျဖတ္ခ်က္ အမွတ္ (၁၈၇၄) အရ ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ လက္နက္အေရာင္းအ၀ယ္မလုပ္ဖုိ႔ ပိတ္ပင္ထားတာကုိ နအဖ သေဘာတူထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကုလသမဂၢ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က စစ္ေဆးတဲ့အခါမွာ ျမန္မာအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံအခ်ဳိ႕ဟာ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ပစၥည္းကုိ ေျမာက္ကုိရီးယားဆီက ရယူေနေၾကာင္း သိရတယ္။ ႐ုရွားလုပ္အဏုျမဴဓာတ္ေပါင္းဖုိ အေသးစားတခု ၀ယ္ယူဖုိ႔နဲ႔ ျမန္မာသိပၸံပညာရွင္ေတြကုိ သင္တန္းေပးဖုိ႔ ၂၀၀၇ မွာ ႐ုရွားနဲ႔ သေဘာတူခဲ့တယ္။ IAEA ၫႊန္ၾကားခ်က္အတုိင္း လုိက္နာမယ္လုိ႔ ႐ုရွားက ဆုိေပမယ့္ IAEA ကုိ စစ္ေဆးခြင့္ျပဳတဲ့စာခ်ဳပ္ကုိ နအဖ က လက္မွတ္မထုိးရေသးဘူး။

ကမာၻ႔စီးပြားေရးက်ဆင္းေနလုိ႔ မိမိစီးပြားေရးရွင္သန္ေအာင္ အားသစ္ေလာင္းတာမ်ဳိး အာရွႏုိင္ငံေတြမွာ လုပ္ၾကေပမယ့္ နအဖကေတာ့ ဘာမွမလုပ္ပါဘူး။ အစုိးရအသုံးစရိတ္မွာ လုိေငြျပေနဦးမွာပါပဲ။ အစုိးရလုိေငြကုိ ဗဟုိဘဏ္က ေငြစကၠဴ႐ုိက္ထုတ္ၿပီး ျဖည့္ဆည္းေနရတယ္။ သူမ်ားႏုိင္ငံက ဗဟုိဘဏ္ေတြလုိ ျမန္မာ့ဗဟုိဘဏ္မွာ လုပ္ပုိင္ခြင့္မရွိဘဲ နအဖခုိင္းသမွ် လုိက္ေလ်ာေနရတယ္။ ကမာၻ႔စီးပြားေရး ထူထူေထာင္ေထာင္ျဖစ္လာေပမယ့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဟာ ေႏွးေကြးေနတုန္းပဲလုိ႔ သုံးသပ္တယ္။ စက္မႈလုပ္ငန္းတုိးတက္မႈကုိ ခန္႔မွန္းရာမွာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္သုံးစြဲမႈႏႈန္းနဲ႔ တုိင္းတာေလ့ရွိတယ္။ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားသုံးစြဲမႈ တျဖည္းျဖည္းေလ်ာ့နည္းလာတာကုိၾကည့္ၿပီး ျမန္မာ့စက္မႈလုပ္ငန္းက႑မွာ တုိးတက္မႈမရွိဘူးလုိ႔ဆုိတယ္။ ဘိလပ္ေျမနဲ႔ အုတ္ထုတ္လုပ္မႈ က်ဆင္းလာတာဟာ ေဆာက္လုပ္ေရးက႑မွာ အႏုိင္ႏုိင္႐ုန္းကန္ေနရတာ ျပသတာျဖစ္တယ္။

ပဲမ်ဳိးစုံနဲ႔ ဆန္ေရာင္းရတာေၾကာင့္ စုိက္ပ်ဳိးလယ္ယာက႑ဟာ ရွင္သန္ေနပုံရတယ္။ ေနာက္ဆုံးရ စာရင္းဇယားအရ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္က ဆန္တန္ခ်ိန္ (၈) သိန္းနီးပါး တင္ပုိ႔တာသိရတယ္။ တန္ခ်ိန္ (၄) သိန္းေလာက္ ပုိမ်ားလာတဲ့ သေဘာပဲ။ ပဲမ်ဳိးစုံတင္ပုိ႔ရာမွာ တင္ပုိ႔တဲ့ပမာဏမွာ (၁၀) ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ နည္းသြားေပမယ့္ ၀င္ေငြ (၃၀) ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ တုိးပြားလာတယ္။ ေလာင္စာစြမ္းအင္က႑မွာ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ တုိးပြားလာတယ္။ စုိက္ပ်ဳိးလယ္ယာရွင္သန္လာမွသာ တုိင္းျပည္စီးပြားေရး နာလန္ထမွာျဖစ္တယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆန္စပါးအသင္း ေပၚေပါက္လာတာကုိ ေကာင္းမြန္တဲ့ အလားအလာအျဖစ္ Christian Science Monitor သတင္းစာက ဇူလုိင္လ (၆) ရက္ေန႔က ေဖာ္ျပတယ္။

ဒီသတင္းကုိ ဇူလုိင္ (၁၂-၁၈) ထုတ္ The Voice စာေစာင္မွာလည္း ေဖာ္ျပတယ္။ အသင္းဥကၠ႒ဟာ အစုိးရခန္႔ျဖစ္ၿပီး ဗဟုိကေန ေအာက္ေျခကုိ ဖြဲ႔စည္းထားတာျဖစ္ေပမယ့္ (၂) ႏွစ္ၾကာတဲ့အခါမွာ ၿမိဳ႕နယ္နဲ႔တုိင္းအဆင့္ အမႈေဆာင္ေတြကုိ အမ်ားစုဆႏၵအရ ေရြးခ်ယ္သြားမယ္လုိ႔ ဆိုတယ္။ ဒီအသင္းဟာ လယ္သမားလုပ္ငန္း အဆင္ေျပေအာင္ ဘက္ေပါင္းစံုက ေထာက္ပံ့ေနတယ္လုိ႔ဆုိတယ္။ ဆန္စပါးကုန္သည္မ်ားအသင္း၊ ဆန္းစပါးစုိက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္တင္ပုိ႔ေရာင္းခ်သူမ်ားအသင္း၊ ဆန္စက္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းနဲ႔ ဆန္စပါးအထူးျပဳကုမၸဏီကုိယ္စားလွယ္မ်ားစုေပါင္းၿပီး ဆန္စပါးအသင္းကုိ ဖြဲ႔စည္းထားတာျဖစ္တယ္။

နအဖအစုိးရဟာ ေနျပည္ေတာ္တည္ေဆာက္ေရးနဲ႔ စစ္အင္အားတုိးခ်ဲ႕ေရးကိုသာ ဦးစားေပးၿပီး က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရးကုိ ဂ႐ုမစုိက္တာမုိ႔ ကုလသမဂၢဖြ႔ံၿဖိဳးေရးရည္မွန္းခ်က္ (၈) ခုကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ ခက္ခဲေနတယ္လုိ႔ ဆုိတယ္။ အလြန္အမင္း ဆင္းရဲမႈပေပ်ာက္ေရး၊ ကေလးေသဆုံးမႈႏႈန္း က်ဆင္းေရး၊ မိခင္က်န္းမာေရး၊ ကေလးတုိင္း မူလတန္းပညာသင္ၾကားႏုိင္ေရး၊ အမ်ဳိးသမီးလုပ္ပုိင္ခြင့္ရရွိေရး၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး၊ HIV-AIDS တုိက္ဖ်က္ေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိးေရးအတြက္ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ေရး စတာေတြကုိ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္နဲ႔ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္အတြင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ ကုလသမဂၢက ရည္မွန္းေပမယ့္ နအဖအစုိးရဟာ တခုမွ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မွာမဟုတ္ဘူးတဲ့။

၂၀၀၉ ခုႏွစ္ UNDP လူသားရင္းျမစ္ တုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအစီရင္ခံစာမွာ နအဖအသုံးစရိတ္ရဲ႕ (၂) ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ က်န္းမာေရးစရိတ္ျဖစ္ေနၿပီး အာဆီယံႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ပ်မ္းမွ်ႏႈန္း က်န္းမာေရးစရိတ္ဟာ အသုံးစရိတ္ရဲ႕ (၇) ရာခုိင္ႏႈန္းျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ အာဆီယံႏုိင္ငံထဲမွာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးမႈဟာ အနိမ့္က်ဆုံးျဖစ္တယ္။ လာအုိ၊ ကေမာၻဒီးယားနဲ႔ ဗိယက္နမ္ဟာ ျမန္မာထက္ အမ်ားႀကီးသာတယ္။ ျမန္မာ့ပ်မ္းမွ်ေၾကး လူ႔သက္တမ္းဟာ (၆၀) အာဆီယံသက္တမ္းက (၇၀) ျဖစ္တယ္။ အနာဂတ္ ျမန္မာျပည္သားျဖစ္တဲ့ အသက္ (၅) ႏွစ္ေအာက္ ကေလးထဲမွာ (၃၂) ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ အာဟာရဓာတ္ ခ်ဳိ႕တဲ့ေနတယ္။ အသက္ (၅) ႏွစ္ေအာက္ကေလး (၁,၀၀၀) မွာ (၆၆) ေယာက္ ေသဆုံးေနေၾကာင္း သိရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တုိင္းျပည္မွာ စစ္ဗိုလ္ႀကီးစုိးေနသမွ်ကာလပတ္လုံး ႏုိင္ငံသားေတြ လူၫြန္႔တုံးေနမွာ ေသခ်ာပါတယ္။
http://www.khitpyaing.org/index.php?route=detail&id=3290