အင္းေလးကန္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းရန္ ေဒၚလာ (၁၀) သန္း အျမန္လို

ေနျပည္ေတာ္မွာနန္းေတာ္ေတြတည္၊ ဒုံးက်ည္ရန္ကုိ ေရွာင္ႏုိင္ဖုိ ့ႀကြက္တြင္းေတြတူး၊ နယူးကလီးယားလက္နက္ လက္၀ယ္ပုိင္ဆုိင္ႏုိင္ဖုိ ့ အကုန္အက်ခံထားတဲ့ နုိင္ငံေတာ္ေငြေတြဟာ ပမဏ အေနနဲ ့မနည္းလွပါဘူး။ ဒါေတြကုိ လုပ္မဲ့အစား ယခုလုိ သမုိင္းအေမြအႏွစ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ အင္းေလးကန္ ကုိ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ဖုိ ့သင့္ပါတယ္။

NEJ / ၂၅ ဇြန္ ၂၀၁၀

ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း၊ ေညာင္ေရႊၿမိဳ႕နယ္ရိွ အင္းေလးကန္ တိမ္ေကာလာသည္ကို ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းရန္ (၅) ႏွစ္ခန္႔ အခ်ိန္ၾကာျမင့္မည္ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ေဒၚလာ (၁၀) သန္း လတ္တေလာ လိုအပ္ေၾကာင္း ဖရီဒါအဖြဲ႔မွ ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးအုန္းက ေျပာၾကားသည္။

၎က “အေမရိကန္ေဒၚလာ (၁၀) သန္းနဲ႔ဆိုရင္ အင္းေလးကန္ကို (၅) ႏွစ္အတြင္းမွာ ျပန္လည္ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈေတြ လုပ္ႏိုင္မယ္၊ လိုအပ္တဲ့ေငြကေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ။ ဒါေပမယ့္ လတ္တေလာမွာ အဲဒီေငြကို မတည္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေနရင္ေတာ့ ေလာေလာဆယ္ ေျဖရွင္းရတာ အဆင္ေျပသြားမယ္။ တခုတည္းလုပ္လို႔ မရဘူး၊ အားလံုးကို ျပဳျပင္ရမယ္၊ အားလံုးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေျပာင္းလဲပစ္ရမယ္။ ထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္ႏိုင္ဘူး၊ အင္တိုက္အားတိုက္ မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ အလကားပဲ” ဟု ေျပာသည္။

လာမည့္ ဇူလိုင္ (၁) ရက္တြင္ ေနျပည္ေတာ္၌ အင္းေလးကန္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲတခု ျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သစ္ေတာသယံဇာတ ပတ္၀န္းက်င္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးႏွင့္ ထိန္းသိမ္းေရးအသင္း ( Forest Resource Environment and Conservation Association ) FREDA (ဖရီဒါ) ၏ ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးအုန္းက ေျပာၾကားသည္။

“အင္းေလးကန္က အခုႏွစ္မွာ စုၿပဳံျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေရခန္းတာ။ အရင္ကလည္း သတိေပးေနတာ အမ်ိဳးမ်ိဳးပဲေလ။ ဒီကန္ဟာ ႐ုတ္တရက္ခန္းသြားတာ မဟုတ္ဘူး၊ အရင္ကပဲ ျဖစ္ေနတာပါ။ ဒါကို ဘာမွမျပဳမျပင္ထားေတာ့ ပိုဆိုးသြားတာေပါ့” ဟု ၎က ေျပာသည္။

မႏွစ္ကထက္ ယခုႏွစ္ ေႏြရာသီတြင္ (၃၀) ရာခိုင္ႏႈန္း ရာသီဥတု ပိုမိုပူျပင္းျခင္း၊ မိုးေနာက္က်ျခင္း၊ ႏုန္းေျမက်မႈမ်ားကာ အနည္ထိုင္မႈမ်ားလာၿပီး ေျမသားျမင့္တက္မႈ ပိုလာျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ယခုႏွစ္တြင္ ထူးထူးျခားျခား အင္းေလးကန္ ေရတိမ္ေကာ ခန္းေျခာက္မႈ ပိုလာရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဦးအုန္းက ရွင္းျပသည္။

အင္းေလးကန္သည္ ယခုႏွစ္ ေႏြရာသီတြင္ မႀကံဳစဖူး ေရမ်ားခန္းေျခာက္သြားကာ ေလွျဖင့္သြားလာရေသာေနရာမ်ားတြင္ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္မ်ားျဖင့္ သြားလာ၍ရသည္ထိ ျဖစ္သြားသည့္အတြက္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ေနသူမ်ားအေနျဖင့္ ႐ုတ္တရက္ မည္သို႔ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းရမည္ကို ေတြေ၀သြားေစေၾကာင္း၊ သားရဲတိရစၧာန္ ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနေသာ သစ္ေတာေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာနမွ အၿငိမ္းစားအရာရိွႀကီးတဦးက ေျပာသည္။

“ဒီျဖစ္ရပ္ကို ႏိုင္ငံတကာထိ တင္ျပၿပီးေတာ့ အကူအညီေတာင္းသင့္ရင္ ေတာင္းရမွာျဖစ္တယ္။ အင္းေလးကန္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အထင္ကရ ေနရာျဖစ္သလို အေရးပါတဲ့ ေနရာတေနရာလည္း ျဖစ္တယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။

အင္းေလးကန္ပ်က္စီးပါက ဇီ၀မ်ိဳးစံု မ်ဳိးကြဲငွက္မ်ား၊ ငါးမ်ား၊ အပင္မ်ား ပ်က္စီးသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ဘီလူးေခ်ာင္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည့္အတြက္ ေလာပိတေရအားလွ်ပ္စစ္ရရွိမႈကိုလည္း ထိခိုက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အဆုိပါသစ္ေတာအရာရိွႀကီးက ေျပာသည္။

လြန္ခဲ့ေသာ (၄) ႏွစ္ခန္႔ကလည္း အင္းေလးကန္သည္ လာမည့္ (၅) ႏွစ္အတြင္း ေရလုံး၀ ခန္းေျခာက္သြားႏိုင္ေၾကာင္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္သူမ်ားက သတိေပးေျပာၾကားခဲ့ဖူးသည္။

အင္းေလးကန္သည္ ယခုႏွစ္ေႏြရာသီတြင္ စတုရန္း ကီလုိမီတာ (၁၀၀) ၀န္းက်င္အက်ယ္သာ ရိွေတာ့ေၾကာင္း အင္းေလးေဒသခံတို႔က ေျပာသည္။

“က်ေနာ္တို႔တသက္မွာ တခါမွ ဒီလိုေရခန္းတာ မႀကံဳဖူးဘူး။ ေျပာရရင္ေတာ့ ေၾကာက္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ေတြ႔ရတဲ့ ျမင္ကြင္းပဲ။ ဒီလိုသာဆိုရင္ ေနာက္ႏွစ္ေတြကို မေတြးရဲဘူး” ဟု ေညာင္ေရႊၿမိဳ႕ခံတဦးက ေျပာသည္။

အင္းေလးကန္ အက်ယ္အ၀န္းသည္ ယခုအခါ မိုးရာသီတြင္ အလ်ား ကီလိုမီတာ (၅၇.၆) ကီလိုမီတာ၊ အနံ (၁၇.၆) ကီလိုမီတာရိွၿပီး ေႏြရာသီတြင္ အလ်ား (၂၀.၉၃) ကီလိုမီတာ၊ အနံမွာ (၄.၄) ကီလိုမီတာသာက်န္ရွိေတာ့ေၾကာင္း သိရသည္။

“အရင္က မိုးရာသီမွာ အင္းေလးကန္ဟာ အက်ယ္ပတ္လည္ (၁၄၅) စတုရန္း ကီလိုမီတာ ရိွရာကေန ေႏြရာသီမွာ အက်ယ္ပတ္လည္ (၁၀၀) စတုရန္း ကီလိုမီတာေလာက္ ျဖစ္လာတယ္။ ဒါကိုၾကည့္ရင္ အင္းေလးကန္ရဲ႕ အနာဂတ္ အေနအထားကို တြက္ၾကည့္လို႔ရပါတယ္” ဟု အင္းေလးကန္ ပတ္၀န္းက်င္ေလ့လာမႈ ျပဳလုပ္ရာတြင္ ပါ၀င္ေသာ ေညာင္ေရႊၿမိဳ႕ခံတဦးက ေျပာသည္။

အင္းေလးကန္သည္ ျမစ္ႀကီးနားခ႐ိုင္ရွိ အင္းေတာ္ႀကီးမွလြဲလွ်င္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဒုတိယေျမာက္အႀကီးဆုံး ေတာင္ေပၚ အင္းအိုင္ႀကီးတခုျဖစ္သည္။ ေတာင္ႏွင့္ေျမာက္တန္းလ်က္ရွိေသာ ေတာင္တန္းႀကီး (၂) ခုၾကားတြင္ ခြက္၀င္ေနေသာ ေညာင္ေရႊခ်ဳိင့္၀ွမ္းႀကီး၏ အလယ္ အနက္႐ႈိင္းဆံုးအပိုင္း၌ တည္ရွိကာ အက်ယ္အဝန္းအားျဖင့္ ခန႔္မွန္းေျခ (၄၄.၉) စတုရန္းမိုင္ခန႔္ရွိၿပီး ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္အထက္ ေပ (၂,၉၀၀) တြင္ တည္ရွိသည္။

အင္းေလးေရျပင္ေပၚတြင္ ရြာႀကီး၊ ရြာငယ္မ်ား တည္ေဆာက္ထားကာ တေနရာမွ တေနရာသို႔ သြားလာရာတြင္ ေလွကို ေျချဖင့္ေလွာ္ခတ္သြားလာေလ့ရိွၿပီး အင္းေလးေဒသ နန္ဟူးရြာရွိ အင္းေလး ေဖာင္ေတာ္ဦးဘုုရားမွာ ထင္ရွားသည္။

အင္းေလးကန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ႏိုင္ငံျခား၀င္ေငြရရိွေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသည့္ ဟိုတယ္ႏွင့္ခရီးသြားလာေရး လုပ္ငန္းအတြက္ အဓိက ထင္ရွားသည့္ေနရာတခုျဖစ္ၿပီး အင္းေလးေဒသရိွ ေဖာင္ေတာ္ဦးဘုရား၊ အလိုေတာ္ေပါက္ဘုရား၊ ေရႊအင္းတိမ္ဘုရားတို႔မွာ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား အမ်ားဆုံးသြားေရာက္ရာ ေနရာတို႔ျဖစ္သည္။

အင္းေလးကန္တြင္ အင္းသားတို႔႐ိုးရာျဖစ္ေသာ ေျချဖင့္ေလွေလွာ္ေသာ ယဥ္ေက်းမႈကို ကမာၻလွည့္ခရီးသြားတို႔ မ်ားစြာႏွစ္သက္ေၾကာင္း၊ ယခုႏွစ္ ေရခန္းမႈကို မထိန္းသိမ္းႏုိင္ပါက ေနာင္တြင္ ခရီးသြားမ်ားအား အင္းေလးသုိ႔ လာေရာက္လည္ပတ္ရန္ ဆြဲေဆာင္မႈမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏိုင္ေၾကာင္း၊ ယင္းသို႔ ေပ်ာက္ကြယ္သြားပါက ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းအေနျဖင့္ မ်ားစြာထိခိုက္သြားႏိုင္ေၾကာင္း ဧည့္လမ္းၫႊန္မ်ားက ေျပာသည္။

“အင္းေလးကန္ထဲမွာ အင္းသူအင္းသားေတြရဲ႕ ႐ိုးရာဓေလ့ျဖစ္တဲ့ ေျခနဲ႔ေလွေလွာ္တာ၊ ကၽြန္းေမ်ာေတြေပၚမွာ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္တာ၊ ငါးဖမ္းတာ စတာေတြဟာ ေရကိုအသံုးျပဳၿပီး လုပ္ရတာဆိုေတာ့ ေရခန္းသြားမယ္ဆိုရင္ အားလံုးအခက္အခဲ ေတြ႔သြားႏိုင္တယ္” ဟု ၀ါရင့္ဧည့္လမ္းၫႊန္တဦးက ေျပာသည္။

အင္းေလးေဒသသို႔ တႏွစ္လွ်င္ ႏိုင္ငံျခားသားကမာၻလွည့္ခရီးသြားဦးေရ (၁) ေသာင္းခြဲခန္႔ထိ လာေရာက္တတ္ေၾကာင္း ဟိုတယ္ႏွင့္ခရီးသြားလာေရး ၀န္ႀကီးဌာနစာရင္းမ်ားအရ သိရသည္။
ေခတ္ျပိဳင္သတင္းမွ